Katalog

KOK YAYINLARIN IKINCI KİTABI ÇAĞDAŞ İTALYAN EDEBIYATININ EN BÜYUK ANIT1 IGNAZIO SILONENİN EN GÜZEL ROMANI [ÇEVİREN : SELÂHATTIN HİLAVİ Dağıtım • Kemal Karatekm EHMEK VE SARAP umhurivet 44. y// toyı 15606 RURUCUSU: YUNUS NADt Telgraf »e mektup adresi: Cumhuriyet Telefonlar : 22 42 90 22 42 96 tgtanbul Posta Kutusu: tstanbul No 248 22 42 97 2 2 4 2 98 22 42 99 Bugünün Diliyle TEYFIK FIKRET !>inbu «on eserl de yılın kitabj ıpısılıyor Fiyatj 7.5 Ura. baskı 19 Urs. pkulu Olayı HÎKMET Salı 9 Ocofc 1968 Bu da geçen Bir yıldır el Büyük ntx adll hikavecl. A \ İKtNCl BAS P.R. Ss . BejMtt kitabıdır. yJlolaşıyor. nbn uriyet 235 Geçici Türk Yönetiminin baltalanması üzerine Inşaat 1973'de tamamlanacak Çevre yolu, Topkupı ve \ i Boğaziçi asma köprüsünün ölçülerini gösteren kroki Güney'de, birliklerin çekilmesi durduruldu Boğaz Köprüsü bu Binbası rütbesine kadar karargâh subayları takviye için İçeVe gönderildi HAYDARPAŞA İ8tanbuVda Lodo8, 32 yıldır görülmeyen hâdiselere sebeb oluyor DENİZ, KADIKOY VE Hürriyotiebediye L ^ ; * i ISKELELERİNİ BASTI tepesinden Ortaköy'e bağlanacak Gecikmiş Bir öneri M ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ütçe Karma KomisyonunJ da söz alan Tahsin BanD J guoğlu'nun bir cüralesi bi^ zi pek etkiledi. MiUî Egitim dâvamız hakkında düşüncelerini açıklayan Sayın Senatör u«un konuşması sırasında bir a n : « Atatürk inkılâplarını artık tartışabümeliyiz!» divor. Çeyrek yüzyıl kadar gecikmiş olmaktan başka hiç bir kusuru olmıyan bu çıkışın bize bir hayli dokunduğunu neden saklıyalım? Devrim denilen sosyal çalkantılar, genel olarak üzerinde tartışılamıyan, ancak uğrunda dövüşülen ölaylardır. Vicdan ve fikir özirtirlüğüne pencere açmıyan karanlık ve kokuşmuş bir düzeni tartışarak dcfiştiremezsiniz. Böyle bir davranışı nasıl tasarlryabilirsimz ki. değişmesi gereğine inandığınız o düzenin bekçileri ağzınızdan çıkacak her sözü peşin peşin kiifiir saymakta, statükoya bağlı kılmayı kendi mutluluklarının vazgeçilmer. şartı bilmektedirler. Uz»k, yakın geçmişe bakınız, bütün büyiik devrimler tartışılarak değil dövüşülerek başarılmıştır. Anadolu ihtilâli de bir ölçflde böyle olmuştur. Bir ölçüde diyoruz, zira emperyalizme karşı ulusal varlığımızı kurtarmtık uğruna Türk ordusunun başında yedi diivelle çarpışan Atatürk zaferden sonra göze aldığı devrim hatnlelerinden hiç birini yumrnk zonı Ue başarmamıştır. Saltanatın ve HUâfetin kaldırümasından başlıyarak Iâiklik, eğitim bırliği, kadın haklan, yeni harfler ve benzerleri gibi büyüklü küçüklü bütün dönüşüm haralesi uzun boylu tartışılmıs ve Büyük Millet Meclisinin onayı üzerine kanunlaşarak yürürlüğe konmuştur. Nitekim devrim hareketlerine mahalit kalan zamanın ünlü kişilerini, Ra. uf Orbayiarı, Kâzım Karabekir'leri, Halide Edib'leri, Hüseyin Cabitleri bugün de unutmuş değiliz. Sayın Banguoğlu'nun bugün «Atatürk inkılâplarını artık tartışabilmeliyiz» demek suretiyle savunduğu direnme hakkından bu ünlü kişiler Atatürk'ün sağhğında yara/lanma imkânı bulmuşlar, ne var ki sonunda yenilmişlerdir. Saym Senatör, pek beğenmekle beraber gecikmiş bulduğumuz önerisini çok partili hayata atüdığımız sıralarda dile getirseydi, kanımızca bugün diiştüğümüz çıkraazı önletnek bakımmdan Türk demokrasisine belki de unutulmaz bir hizmette bulunmuş olurdu. Gerçekten, Atatürk öleliberi fikir özgürlüğü ve demohrasi adına yurdumuzda bir çok parti kurulduğu ve anlı şanh kişiler bu partilerde görev aldığı halde, bugüne dek kimse çıkıp da «gelin ş a devrim ilkelerini artık tartışalım» dememiştir. Tam tersine, her partinin irili ufaklı bütün sözcüleri, yıllar yılı her fırsatta Atatürk sevgisiuden, devrime olan bağlüıkiarından söz etmeyi kaçınılmaz bir görev bilmişlerdir. Ama bunu yaparken devrim ilkelerinin şurasından burasından kırpılması, zedelenmesi ve bndanması hareketleıi karşısında göz yummayı da unntmamışlardır. Biz, Atatürk'ün kurduğu partinin hükümetlerinde Bakanlık etmiş öyle kimseler biliriz ki bir yandan Atatürk diye diye nutuk çekerken öte yandan ya kendi elleri Ue devrim Ukelerine balta savurmuşlar, ya da eli baltalı devrim yikıcılarına gizliden gizliye hmk demişlerdir. Sayın Banguoğlu şlmdi kalkmı? «Atatürk inkılâplannı artık tartışabilmeliyiz!» diyor. Neyi Urtışacaksın? Kiminle tartışacaksın? Sayın Meclis Başkanının Parlâmcnto salonlarında resmen verdiği iftar ziyafetinde lâiklik Ukesinin böyle nygulanması gerektiği tezini mi savunacaksın? Köy enstitüleri kaldırılmak ve Imam • hatip okullan çoğaltümakla eğitim birliği dâvasının en doğrn çözüm yolu bulunJuğuna mı dejjineceksin? Türlü gerici derneklere devlet kesesinden yapılan yardımların yurdumuzda tikir özgürlüğünü guçlendirdiğini mi açıklayacaksın? Atatürk'ten ne kaldı kı nevi tartışıyorsun? akarios'un Kıbnstaki geçici rürk yönetimi ve liderleri Ue memurları hakkında aldıği kararlar üzerine, grüneydeki birliklerimizin yerlerine dönmelerinden vazgeçilmiştir. Güvenilir kaynaldardan alınan bilgiye göre, Makarios'un son aldığı kararlar ve Kıbrıs sorunundaki gelişmeler gözönünde bulundurularak Türk Hükumeti, birliklerimizin bir süre daha güneyde bulunmaları ve esas yerlerine şimdilik dönmemelerini kararlaş tırmıştır. yıl ihale ediliyor ANKARA, (Cumhurivet Bürosu) on yılların en şiddetll lodos fırtınası yüzünden kabaran deniz, dün gece, Kadıköy ve Haydarpaşa iskeleleri seviyesine çıkmış, bu yüzden vapur seferleri yapılamamıştır. Sular, Kadıköy Haydarpaşa arasmdaki Rıhtım Caddesini de kaplamış ve ulaşım bir süe kesilmiştir. S Batık motorun yeri radarla tesbit edildi Boğazıçı îfenıköy açıklarında batarak 7 kısının boğulnvasına sebeb olan 500 tonluk «Işık» mo torunun yerı. dün «radarlı» araş tırma sonunda kesinlıkle *esbit edilmiştir. Yeniköy €Ç»karının» civannda, 45 kulaç derinhkte bulunan motorun çıkarıl» ması ise. hava muhalefeti vüzünden mümkün olamamışfır. Soruşturmayı yöneten Sarıyer Savcısı. «Motor denizdcn çıkarılmadan, sornmluların kimler olduğnnnn tesbit edilemiyeceğinı ve bn sebeble herhangi bir islem yapılamadıgını» bildırmiştir. öte yandan Güneydckı birliklerimizin eksik kadrolan takvıye edilmış, Mıllî Savunma Bakanlıgı. Genel Kurmay Başkanlığı ve dığer karargâhlarda bulunan binbası rutbesıne kadar olan subaylar, tçele gönderılmışlerdır. Karargâhlardan alınan bu subavlarla Güneydekı bırliklerımız takviye edılmıştir. 1 Û C O y ı 1 1 Ba.vuıdırhk Bakanhğı bütçesinin dün l 9 D w bütçe komisyonunda müzakeresi sırasında konuşan Bayınduhk Bakanı Orhan Alp, İstanbul Boğaz köprüsünün bu yıl ihaleye çıkanlacağını ve 1973 yıünda tamamlanacağını açıklamıştu. Bakan Alp'ın verdiği bilgiye gore, takriben 300 milyon liraya malolacak bu köprünün yapılması ile İstanbul trafiği aneak düzenlenebilecek ve bu amaçla şehnn çeşitli kesimlerinde 11 adet yonca yaprağı leklindeki gecitlerle çe%redeki ana yollar irtibatlandırılacaktır. Köprü ile irtibatlı bulunan çevre yolu, Topkapı Hürriyeti Ebedıye Tepe si guzergâhını tâkip edeıek. Ortaköy civaruıda köprü ile Boğazdan geçtikten sonra Ankara yolu ayrımına ulaşacaktır. tstanbul trafiğinin düzene sokulması ile Zdman kaybını önleyecek olan Boğaz Köp rüsu'nün yurt ekonomısi üzerinde I etkileri olacağı ve köprünün çok kı sa bir süre içinde kendisini amorti edeceği hesaplanmıştır. Ayrıca bu köprü ile birlikte İstanbul Isken derun arasmda yine bu yıl inşaasına ba^lanacak olan sürat yolunun başlangıcı da yapılmıs olacaktır. Açıklamaya göre. 1973 yılında bi tecek olan köprü ile Boğazdan günde 21 bin vâsıtanın geçeceği tahmin edilmektedir. 1965 yılında geçen vâ jıta sayısı 13 bin olmuştur. Dalgaların, Haydarpaşa önündeki eski mendirek üzerinden aşmasiyle denizın Kadıköy ve Haydarpaşa iskelelerini basması, denizciler tarafından, «32 yıldır gorülmemiş bir hâdise» olarak nitelendirilmiçtir. Hızı saatte 42 deniz milini bulan lodostan. Kadıköy ve Haydarpaşa vapur seferleri, saat 21 den sonra (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) Had gerginlik Sıyasi çevreler, Makarlos geçıcı Turk yonetımını doğuıadan boğazlamak sevdasından vazgeçmediği takdirde, 15 Knsım ıle Aralığın ilk haftası arasındakı had gergınlığe yenıden dönülebileceğinı ifade etmıslerciır Patakos ve tahliyeler Dış ülkelerin işçi talebinde önemli miktarda aıaima oldu ANKARA (Cuınhunyet Bürosu) Dış ülkelerden yapılan İşçi talep'.erinde son yılda önemli nulttarda azalma olrauştur Çalışma Bakanı Alı Naıli Erdem, yurt dışına giden Türk tşçilerinin sayısındpkı azalma k o nusunda, bir muhabirimıze, «Biı dış talepierle muka^etiz. Azalma bizim sevkimizle ilgili değildir. Biz daha (azla işçi göndermeri dainıa arzulamaktayız Israil jetleri, Ürdün'ü dün bombaladt Israıl uçaklan, dün 4 Ürdün köyünü bombalamıştır. Habeıi veren Amman radyosu, Ürdün Nehri boyunca 5 saat süren topçu düellosu sırasında uçakların köyleri bombaladığını, ayrıca makineli tüfek ateşıyle taradığını büdirmiştir. Haberı doğrulayan ve Israil kuvvetlerinin tank. sahra topları ve obüslerle takviye edildiğini söyleyen bir Ürdün Askerî Sözcüsü, •Ürdün kuvvetleri, düşraan atejine mukabele etti» demiştir. Bir Israil Askerî Sörcüsü ise, «Ürdün Kuvvetlerinin. Beysan vâdisindeki Israil sehirlerini top ateşine tuttuğunu, buna topçu ve tank birlikleriyle cevap verildiğini, ayrıca Israil Jetlerinin harekâta katıldığını» bildirmiştir. Her iki taraf da kayıplar hakkın da bir bilgi vermemiştir. TelAviv'deki diplomatik çevreler, son hâdiseden dolayı endişelerüıi gizlememektedir. Bu arada Başbakan Yardımcısı Stylıanos Patakos'un, dün Atinada düzenlediği basın toplantısında, sorulan bir suale cevaben, Türkıye ile yapılan anlaşmaya uyularak, •Kıbrıs'taki Yunan askerlerinin geri çekilmesi harekâtına dcvam edildiğini» söylediği bildirilmiştir. (ArKası >a. 7, Sü. 4 ne) BU YIL İÇINDE İHALEYE ÇIKAR>LACAĞI AÇ1KLANAN BOĞAZİÇİ ASMA KÖPRÜSÜNİIN TEMSİLÎ RESMİ Bayındırdık Bakanhğı raporuna göre (Dış Haberler Servisi) Beyin Akımı,, önlenmezse Plfin başanya ulaşamoz ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) T M B M Bütçe ve Plân Karma Komisyonunda dün Bayındırhk Bakanlığı bütçesi görüşülmüştür. Baymdırhk Bakanlığı raporunda beyin akımının önlenememesi halinde 2. beş yıllık plânın başanya nlaşamıyacagı belirtilmiştir. C. H.P. H Ali Rıza Uzuner, çeşitli devlet kuruluşlanmn ana tamirhanelerinin masratU olduğunu belirtmiş, bunlann tek eide toplanmasuu istemistir. Sadun Eren (T.t.P.) büyük res mî inşaatlann devlet tarafından kurulacak «devlet insaat ofisi» tarafından yaptınlmasını istemistir. İstatistiklerin dili llgıliler taratından bu konuda yayımlanan istatistiklerden öğrenildiğine göre 1966 yılırun İlk dokuz ayında yurt dışına 30.603 İşçi gönderildiği halde 1967 nin ayaı süresı içinde 5.758 kışi gönderilmiştir. 1965 yılında 51.682 İşçi yurt dışına gönderildiği halde 1966 da bu sayı 33.438 e düştnüştür. En (Arkası Sa, 7. Sü. 8 de) DR. SHUMWAY Geçiş paralı Denız se\ı>esinden asgari 50 met re yükseklikteki köprüden geçış paralı olacaktır. Köpru ile bağlan tısı bulunan çevre yolu, trafiğin ke sıf olduğu bazı noktalarda, altüst (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) «BARIŞ DELEUASYONL» ISTANBt'L M C F T Ü S Ü T L E . Akıl hastası, babasını balta Ue parçaladı Silivri'de bir akıl hastası. 80 yaşmdaki babasının başını balta Ue parçalamıştır. Çeltik köyünde Burhanettin Terzioğlu, cumartesi gecesi tuvalete kalkan babasının açtığı kapının gıcırtısı üzerine uyandığını, kaptığı balta ile babası Sabri'yi vurduğunu söj'lemiştir. Cmayetten sonra elinde kanh balta olduğu halde sokağa fırlayan 40 yaşındaki baba kaatili, Jandarma de%Tİyeleri tarafmdan yak» lanmıştır. Bir ay önce Bakırköy Akıl Hastancsinden evine gönderilen Burhanettin Terzioğlu, tekrar tedavi altına ahnmıştır. Bakanlık Bütçe Raporu AP. a Muhittin Güven tarafından hazırlanan Baymdırhk Bakan lığı bütçe raporunda devlet memuTlan kanununun teknik. eleman larm mall olanaklannı yeterince karşüıyamaması sebebiyle teknik elemanların yurt dışına gittikleri belirtilmekte, «Memlekette büyüfc fedakârlıklarla vetiştirilen yaratıcı teknik güç mânen ve maddeten tatmin edilememekte, heder ed'ılmektedir. Bu şartlar içinde dışanya önemli bir beyin akımı baslamıştınt denilraektedir. Raporda îstanbul Opera binasuım tamamlanması için gerekli 2) milyon liranın yerine sadece 4 milyon 250 bin lira aynldığı ilade olunmaktadır. (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) LÜTFEN, 5'İNCİ SAYFAMlZA BAKINIZ.. 1 Kadffi kalbî takılan adamda mide ve barsafc kanaması başladı (Dış Haberler Servisi) tanford Üniversite Kliniğinden dün gece bildirildiğine göre, kendisine bir kadının kalbi takılan Mike Kasperak'ta, ameliyatının 3'üncü gününde, mide ve barsak kanaması başlaraıştır. Durumu kritiktir. OKUnLAniMIZLA BİR MULAKAT 9 S Melez kalbi takılan Dişçi Philip Blaiberg'in ise saflık durumo yine «Mükemmel» olup; hastanın dün yatağına oturduğu. yskinda da yürüyebileceği bildirilmiştir. (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) ATHENAGORAS, «BARIŞ DELEGASYONU» ÜYELERİYLE GÖRUSÜYOR. (OKLA İŞARETLİ ÜYE, DELEGASYONUN EN İLGtNÇ KlŞtSt OLA\ ESKt MtNNESOTA VALlSt HAROLD STASSEN'DİR) t» DIN AOAMLARINDAN KURULU BARIŞ DELEGASYONU „ GElOî Köprünün hilcâyesi İstanbulun iki yakastnı bir araya getirecek köprünün ihaleye çıkanlacağı şu günlerde bu hikâyenin bir tarihçesini yapmak istiyorm. Tarihçe aslıoda ne Deraokrat Parti devrine, ne de Cumhnriyet devrine dayanmaktadır. Hikâyenin başlangıcı Sultan Ikin ci Bayezid devrine kadar gitmektedir. Likardo adında bir Cenevizlinin Sultan İkinci Bayezid'e yazdığı ve Topkapı Sarayı arşivinde bulunan bir mektupta, İki yakayı birleştirecek bir köprüden söı edilmekte, ve birlestirme sırasında zorluklann çıkabileceği yine o günün anlayısına göre ileri sürülmektedir. Daha sonra Soltan Abdülâziz devrinde köprü lâfları yine ortaya atılmış, ancak Fransızlann yaptıkları teklife Padisah tarafından pek Önem verilmemiştir. Boğaz köprüsti üzerlndekl İlk dddî tesebbüs 1900 yıllaruıa rastlar. Almanlar Abdülharait'in gcrmanofil tutumundan faydalanarak daha çok Berlin . Bağdat mihverini sağlama bağlamak için köprü insasuıı ele almışlar, hattâ bir Alman Macar şirketi St bin liraya sondaj işlerine de girişmistir. Ne var ki kısa süre sonra başka ülkelerin baskısiyle Padisah bn tesebbüsteo vazgeçmlstir. Cumhuriyetin ilânvndan 1935 yı lına kadar iki yakanın birlestirilmesi konusuna değinilmiş değildir. Yalnız Adliye Sarayı yanguıuıdan sonra 1936 da Nuri Mühürdarzâde isminde bir Türk müteşebbisinin harekete geçtiğini görüyoruz. Mütesebbis'in tasavvurn ve ba tasavnıra göre hazırladığı proje, köprünün Sultanahmetle Salacak arasına yapılması şeklinde Idi. 25C0 metre nzunluğundakl köprünün Sirkeciyle irtibatı bujunacak ve Avrupadan gelecek itenler bu yolla Haydarpasay'a g*s e " OLAYLARIN ARDINDAKİ Afyon'da çıkan büyük bir yangın söndürülemedi ANKARA (a.a.) Afyon'da dün gece 11.30 da büyük bir yangıa çık mıs, ilk anda 10 kadar dükkân ve ev yanmıştır. Eski Afyon semtinin tmarat Camii civannda çıkan yangın, Fakipaşa mahallesine »ıçramıştır. Yangın hâlen kontrol altına alınamamış, civar illerden, bu arada» Ankara'dan da yardım Utenmiştır. Şehirde elektrik ve »u kesilmiştir. Havanın fırtınah oluşu, yanguun kontrol altına almmasını zorlaştırmaktadır. I Gazetemizin baskıya ve rildiği bu sabaha karjı da yıngm, devam ediyordu.) •lluslararası Barıs Komitesi» adı altında çoğunluğunu Amerikaîı dın adamlannın meydana getirdiği bir heyet, dun akşam geç vakit Genova'dan Istanbul'a gelmiştir. Onaltı kişilik heyette, dünyadaki belli baslı dınlerın temsilcileri bulunmaktadır. İlk defa 1966 yılında Washüıgton'da kurulan ve ülkeler arasmdakl savaşları önlemeyi amaç edlnen delegasyon, onümüzdeki günlerde Hindistan'da, Gandi'nin ölüm yıldönümü dolayısıyla toplanacak konferansa, başta Vietnam sorunu olmak üzere, Orta Dogu ve Kıbrıs sorunlarıyla ügl(Aıkam S». 7. Sft. ! de) " ASYA ORİBİ,, YAYIUYOR.. ROMA (a.a.) Amerika Birletik Devletleri, Ingiltere ve Holânda'dan sonra, büyük bir salgın ha lini alan. «Asya Gribi» fündi de îtalya'ya sıçramı§tır. Onbinlerce Italyan. hâlen Asya Gribine yakalanmi} durumdadır. Bu yılki salgmı meydana getiren virüsıin, «A2» tipi olduğu an laşılmıştır Bu virüs, 1957 de Amerıkadaki salgın sırasında binleree kiginin ölümüne sebep olmuştu. Karadeniz'de kaçak mermi dolu bir motor yakalandı Şile Jandarma Kaymakamlığı ekipleri. içinde tahminen 1 milyon lira tutannda. 287 bm 500 adet tabanca mermisı bulunan bir motoru müsademe sonunda ele geçirKaçak mermilerin Romen bandırah bir gemiden Türk motoruna aktanlarak yurdumuza sokulmak ıstendığı anlaşılmıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) ceklerdi. Proje ilk ortaya atddığı zaman heyecan uyandırdı. N t var ki yapılan hesaplar sonunda inşaatm iktisadî olmadığı anlaşıldı ve vazgecildi. D.P. nin iktidara geçişınden sonra iki yakayı birlestirme konusu yeniden ortaya getirildi. önceleri seçun nutuklannda tekrarlanan köprü işi için 1955 te bir ArreriKan firmasına etüd yaptınldı. Bu etüd ve ilk projelerin hazırlanrhası 1957 yılına kadar sürdü. İ935, hükümetin izlediği enflâsyonist politikanın hızlı yıbydı, enflâsyonist gidis içinde köprü de, deniz altından (Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) *** NADIR NADİ