Katalog

•••••••>•••• •••! HUKUK VE CESARET Dr. Nihat TÜREL lrlu« yıldan beri, her adalet yümm »çılmaıı, politika ve fikir hayatımızd» hatm Myılır fırtınalara vesile oluyor. Adliyemizin tâtilden çıkrp, yeniden göreve başlaması sebebile dütenlenen törcolerde yetklli hukukçulartmızın konujmalan, ban çevrelerin çok jlddetli tepkileri lle Bu tepkilerin dozu da gösteriyor ki, bir toplumun hukuk hayatınm, o loplumun genel yönell•inde, gelişiminde ve çejitli meselelerinde öoemli deraeede etkisi vardır. Yazunıza başbk olarak koydufnmuı iki keüme «hukuk ve cesaret», dikkatli okurlann gözündc bir çelifme kanısı uyandırabiliı. j • ••I • ••I Az yağışlı bir hafta bekleniyor N evsimıne uygun sıcakhkta, az yağışlı ve bol guneşlı gunler devam edıyor. Bekledığimız hafta içinde yurdumuzu etkıle\ecek olan kotu hava kıtlelerınde onemlı bir değışıklık gorulmeyecektır. Kuzeybatı, yanı Poyraz yonlu olan bu hava kıtlelerı, çoğunlukla Batı ve Karadenız sahılı bolgelenmızı etkıleyebilecektır. Hafta sonu, bugun, Ege ile Marmara boigelerımız bulutlu geçecek, kuzey kesımlermde jer >er hafıf yağış gorulecektır. Sıcaklık dağıhmı yağış ardından hafıf duşecektır. Buna karşılık, ıç Anadolu, Akdenız sahıli ile Guneydoğu bblgelsrınde sıcaklık yuksehşi hıssedılecektır. lerinde soğumanm daha hissedilır olması beklenmektedır. Bılhassa ıç Anadoluda gece so?uması geçtiğımiz haftadan daha nın n e derece buyük bir ihtiyaç oldugunu da bıhriz. Gıdasız yafamak belkı bır süre ıçın mümkun olur ama havasız yasımak.. İmkânsız değıl mı? Hava deyince, ıçinde birçok gazların kansım halinde bnlnnduğn, genis, çok genis bir kitle; i gös önüne alacafu. Avle bir kitle ki, dünyamııı çepeçevre «arraış, sanki saklamıştır onm. Sfîfaf bir yorgan gibidir de di\ ebıliriı havaya. Eski ve vırtık bir yorgandır da deriz. Ihtiyar dünyamızın yırtık yorjanı Hava... Hava ıçınde meydana gelen ha v a olayları da ojzi yakından ılgıler. Mevsimler. aylar, haftalat v e gunler içinde ki değişmeler de yaşayışımızın yonünu tayın eder Canlılar. bilerek ya da bılmeye rek kısa veya uzun surelı hava değışıkliklerine göre yaşayışlan nı tanzım ederler. Hava ıçindeki olayları inceleyen, onun hareketini izleyen ve geleceği hakkında tahminler yürüten ilme de Meteoroloji ilmi dıyoruz ışte.. u satırlar içinde iizlere" her hafta sonu, hava tahminl ve hata ile ilçili konularla hitap edebileeeğim. Sornlannuı imkinı nisbetinde cevaplamaya çalısacafım. Ve hava olayUn ne oiursa olsun sizlere daıma «Bol fiineşli günler» dıleyebıleceğim. Süleyman bey nedir? Bir arkadaşım, dünkü yazımı okuduktan sonra : ISaznıije hanımı yazdın, Sülevman be\i de yazsana, dedi. Gerçekte Nazmiye hanım t c kocası, birer fıkra degil, birer roman olurlar. Ama kısacık yazıvereyim Süleyman beyi : Süleyman beye çoğu kisi kızar. Aydınlar hiç tutmazlar. Kimi•i yabanct knmpanva temsilcilıgine tutulur; kimisi hem mason locasmda kayıtlı olup hem de din du\ gularını sömürmesine; kımisJ konusmasına bozulur \e «\a mı Dunun gıbısı» diye kula|a çarpan sivesinde kusur arar; kimisi bugün sihledigini yann reddetmesinden, «üs yoktur tesıs vardır» gibi aldatmacalara sapmasından notunu sıfıra indirir. Bütün bunlar Türki\ede ola>ları dikkatle izliyebilen dar bir çevrenin hükümleridir. Gerçekte seçim sandığının tam adamıdır Sülevman bey Bu islerden İM anlıyanlar, Süleyman beyin bir kendisine bir de sözlerine bakıp : Eh. bizim memleket tam Basbakanını buldu.. derler. Bir kere Süleyman be>e tutucu olmasından kızmak sâflıktır. Bilmiyorum >ervüzünde seçimle isbasına çeçmis bır devrimci var mıdır? Köyde ve kasabada »idin sorun Sülevman bevü. O mnhafazakâr dünya, sehirde vasıvan aydınların dünyasından başkadır. Süleyman bey de o dünvanın adamıdır. Anadoln bölge bölge türlü medenivetlerin, kültürlerin. âdetlerin, geleneklerin izlerini tasır. Ama Anadoluda kasaba insanını genellikle ikiye ayırabilirsiniz : Birincisi çatık kaslı, çok konnsmaz, ağır, altı okka çeken, sözü söz, cekingen ve susknn kisidir.. tkincisi hareketli, ovnak, çok konnsan, afzı lâf yapan. çırjın. cin fikirli. pratiktir. Süleyman bey bu ikinci tipin sehırlesmisidir. Basbakanlık.koltutunda bizler yadıreanz onu; ama kasabalı esraf \adırçamaz, âdeta kendinden birini koltukta görmüs gibi olur. Istanbul'un okumus aydını, Süleyman bey : Va mı bunun gıbisi" dediji zaman alay eder. Kasabalı »lay etmez, çünkü kendisi de öyle konuşur. Süleyman bey «Va mı bunun gıbisi» dedigi zaman Örta Anadoln kasabalarından bir yakınhk nzsnacaktır iktidar koltuğuna.. Ne var ki, kasabada jerli yerine oturan Süleyman beyi sözgelisi askerler sevmezler. Çünku Mülâhham, talim görmemiş old n | n vücudundan belli kisilerden suba>lar pek hazetraezler. Yedek Snbay bölüklerinde çok «marşmarş» yer bn tipler. Ç o | u zaman bölük kumandanı insafsız olur : Hey sana sövlüvorum, göbeğini içeri çek! Sagına bak! Sen be sen! Geriye ne bakıyorsun. sen hizava gel! Ağzı kalabalık, konusurken ellerivle durmadan işaretler yapan, lâfı karıstıran kisilerden pek hoslanmaz askerler. Bunlar basıbozukluktur. Ama yoksul kö\lümüzün göbeklenmis ve saçı dökülmüs kisilere karsı «arıp bir sa\çısı vardır. Çünkü bizim memlekette göbek demek, hâkim sınıf demektir. Siz hiç göbekli köylü gördünüz mü? Köylü, za\ıf, knru, kararmıs, topraklasmış, avurdu çökmüş, boynu bükülmüs insandır. Kıçı salvarının içinde. kaybolur, boynu mintanın içinden kuru bir ağaç gibi çıkar. Şehre vardıkça, Arnavutköy marulu gibi gbbeklenmis kisilere raslarsuıız. Oturusu, kalkısı. ta\ırlan, bir kah\e>e srirdiçinde : Selâmünaleyküm!. deyisiyle hemen farkedilir bu tipler. Bunlar oruç tutmak gerekiyorsa oruç tutar, namaz kılmak gerekiyorsa namaz kılar, mason olmak gerekiyorsa mason olur. Işte Sülevman bey bu dun\anın adamıdır. Ama bu dünyada kalmamıs, komprador burjn\azisine geçivermfstir bir ömür içinde.. Okumus. >uksek okul bitirmiş, para kazanmıştır. Anadolu pazan ustüne is >apmak istiven Amerikalı, memleketi iyi bilen, cin fikirli bu soy kasabalıyı canı gonulden destekler. Çünkü ikisinin de praematizmi bir yerde uyusur. Sülevman beyin eerbezesinde Amerikalı is adamı «ış ıçın iş» formülunün ruhnnu bulmustur. Böylece kbvden kasabaya, kasabadan Amerikaya bağ kurulmuş; Süleyman bey Islâmkoy Isparta New York yolunda basıvermistir gaza . Sonrası vürü ya kulum!.. Süleyman beye kızmıyorum ben.. O bir topluma kendi kişililiyle yön veren lider degil, bir temsilcidir. Bir gün kendisine destek olan kuvvetlere karşı donerse vok olur. Galiba Adnan Menderes'ten üstün janı da yalnız bu eerçeji ivi bilmesi, uzun boyln ve kavnn kafalı danısmanlann b^ütlerini dikkatle dinlemesidir. • ••• • ••• Düzen ve düzensizlik ukuk, herkesi aynı derecede bağlayan, herkesi aynı objektıf ortamda barındırajı bir dıiıen ifadesidir. Ccsaret Ise. belirll bir düzentizlikte, bir subjektif davramştır. Düzen ve objekttf bir ortam ifadesi olan hukukla, bir subjektif dtvranıj olan cesareti aynı hizada görmek, yukarida da söyledijjimiz jçibi şaşırbcı olabilir. Fakat asluıda ortada bir çelişme ve puadoks yoktur. Sosyal gelişmenin değişmez kanun olarak hükiim *ürduğü, hiç bir toplumun böyle bir vetirenin diîinda kalamadığı gözönünde tutulunsa. gelişlm zıdlıklannın çok zaunan düzen ve düzensizlik halkalan •eklinde devaralı bir hareket getirdiği derhal anlasılır. Bu yuzdcndir ki toplum düzeninin çejitll keshnlerinde olduğu gibl, toplumun hukukl hayatında da cesaret zaman zaman on plânda gelen bir değer ve nitelik olarak kendisine ihtiyaç duyurur. Hele Turkiye gibi, devaralı bir hareket gosterea, politik ve sosyal vapısı tipik ahenksizliklerin duzcyinde çalkalanan bir ulkede hukuknn «tabUIer) ile onun uygulayıcılannm aynı derecede eesnr davranışlara olan ihtiyaçları ortadadır. H ierde, yargıçlann direnmeleri sonucu, hemen hemen hiç bir tutukluluk karan alamayınca, bu yetklyl idari makanüara devreden bir kanun çıkartmak zorunda kalmtştı. Yargıçlar, iktidarın keyt? bir âleti olamıyacaklarını bu çesit dırenmeleri ile fiilen gosteriyorlardı. Bazı hallerde istenmiyen bir politik rejime karşı daha açık \e net hukukçu dirennıelerine rastlamak da mümkündür. Fransada temmuz ihtilâlinden sonra 156 yargıç Louis Philippe'e yemin ehneyi reddetmişlerdi. Ayrıca 213 >argıç da, sonradan yoksulluğa düşmeleri pahasma da olsa görevlerinden çekilmişlerdi. Bizim yakın tarihimizde ve hiç şüphesiı gününüzde de. inançlarını çeşitli baskıların ve haksızlıklann karsısında bir kalkan gibi dimdik tutarak toplumu muıun sosyal ve politik gelismesine güç katan hukuk adamlarunızın ve onlann fonksiyonlannın daha lyi değerlendirileceği gunler elbette gelecektir. •••• Kültür ve sorumlulıık T <ter yargıç ve savcılar, isterse avukatlar için ol. * sun. genellikle bütün hukukçulann, yasadıkla n çağın gerektirdiği kıiltur se\ iyesine sahip olmaları, aynı zamanda yasadıklan toplumun sosyal, politik ve ekonomtk meselelerinde sommluluk duygularını geliftirmeleri çağunızm vazgeçilmez bir zorunlu luğudur. Sosyal bilimler kültürunden gerektiği kadar faydalanamıyan bir hukukçunun, üzerinde hükum vereceği meseleyi anUyabilmesi ve idil bir yargıya varabilmesi imkânsndır. Bunnn gibi yasadığı toplumun genel mutlulugu konusunda Mrumluluk tosunayan hukukçulann, bu sorumlolngun tabiî bir sooucu olan cesaret ve direnme gücünü gosteremiyecekleri açık bir gerçektir. Kanun metinlerinin sekilci çerçevesi içinde, med re«e yoromculugu \e eski tip «kalem efendihği» e>yamcıhğı, giınümuzün hukukculuğu ile bağdasttnlamaz. Gelismemişliğini ve dengesizliğini hâlâ tkoroyan yurdumuzda, kişijerin özel çıkarlan ve hakları ile kamu hayatımızın çejitli meseleieri karsısında Türk hukukçusuna çok seyler düştüğünü olayların nantığı açıkça gosteriyor. :::: fazla olacaktır. Marraara bölgemızde gece saatlerınin rütu^etli ve serin havaıına karşı ihtıyatlı bulunmalıyız. Deniz suyu sıcaklığı bu hafta ıçınde de banyo için müsaıt olacak, 20 derece cıvarında kalacaktır. Genel olarak az yagışlı, nornalleri eivannda ııcakbkta Ve bel güneıli bir bafta daha görüleeektir. :::: Görev ve direnme mile Zola. «Dreyfüs» olayı sebebile günluk L'Aurore gazetesinde yazdığı «J'accu•e = itham ediyorum» başlıklı ünlii yazısından ötürü, tutuklanıp çıkartıldığı askeri raahkem» önünde, politik iktidarın, hattâ kamu oyunun adalet Iızcrindeki baskısını kastederek lavumnasını »u uclerle bitiriyordu: «Ben. memleketin adaleü uzerine tesir etmeyi öngoren bu gıbi baskıları nâmuslu ve vicdanb insanlann reddedeceğine eminlm. Bu gıbi hareketl*r hur bir milleti şereisizleştiren, nefret ve tiksinti ile karşılanan siyasi manevralardır. Ben, memlekttimin yalan ve adaletsiz'.iğın kurbanı olarak kalmamasına yemin ettım. Burada beni mahkum edebibrsiniz. Fakat şerefini kurtardığım için Fransanın bana müteşekkir kalacağı gunler gelecektir. Buna gonulden inanıyorum..» Bir milletin sosyal ve politik hayatında, hattâ jerefi konusunda hukukun ve ona gereek adalet değeri veren cesaretin önemi, yukandaki vecfat cum le içinde guzelce anlatılmıştır. Hukukçulann gorevl, dar anlamda, kanonları uygulamaktır. Fakat genis ve gerçek anlamda hukukçu, ünlü Fransız avnkatı Jean Cruet'nin dedigi gibi. topluma hukmetmekten çok onu Izah eden kanunlara, toplumun gelisen ve değisen ihtiyaçları karjısında âdil \e olcülü bir elâstikiyet verebilmelidir. Boyle bir uygularaa adaletinin turjti »eb«B "ferle e«irgenmeV fstefldiH bîr ortamda ~*VlWMMti " Irakukçunun «erefle yertae getireeeğl bteförjnr olraalıdır. Napolyon, dlktatörlüğü sirasında, iktldar, suatnrraak istedigi siyasi rakiplerlnl, levkettigi mahkeme İİİ! •••• •••• •••• •••• •••• •••• •••• E Hukukçular birleşiniz n ytiksek adalet organlarnıa ve onları temsil edenlerin kişiliklerine karjı son zamanlarda girişiien sajgısızca tecavuzler hukukçulanraızı ibretle dusündurmelidir. Anayasa Mahkemesine, Yargıtaya ve onun sayın Başkanına karşı açıkça yürutülen miiteca\iı propaganda. halk ve vatan sevgisinden voksun süflî ve vurguncu yaratıkların cesaretlerinin derecesini ortava koyuyor. Politik ihtirasların ve ticarî vurgun hesaplarının sorumsuzluiunda hazırlanan tertipler, ahlâk smırlannı çok geride bırakan saldırılar ve vatanda; çognnluğunun zaaflarından yararlanılarak yüriitülen propaganda büyük bir anarsinin temellerlnl dolduruyor. Demokratik duzenin ijleyis mantığını hiçe sayan, insan haklarına saygısız, devrim ve devrim adı na ne varsa herseye düsman bir profesyonet sebekenin sunank ve seviyesiz davranışları karsısında. huknkçulanmızın birlikte duşunmelerinde fayda vardır. Serefli. yerinde direnmesini bilen. bilgi' ve •orumluluk sahibi hukukçulan anlamlı ödevler bekliyor. !••• •••• •••• •••• •••• •••• •>•• •••• :::: «••• • ••• •••• •••• • ••a • ••• • •••> • ••• •t:: •••• •••• •••• • ••• • ••• •••• :::: )••• arın Pazarteıi, Salı ve Çarşamba günleri, kötıi hava ayırımlarının geçis günleri olacaktır. Trakyadan baslayacak olan tagnak yağışı Karadeniı sahili boyunca ılerliyecek ve Karadeniz çukurunda bafta §onunu geçirecektir. tç Anadolnnun kuzey kesimleri de bu yaijıstan zaman zaman etkilenecek, yer yer safanak ;;örüleeektir. Akdeniz sahili ile Guneydoğu bölgelerimiz bol jüneşli ve sıcak günlerle hafta ortasını geçirmeye hazırlanmalıdır. Y aşayışımızın en önemli unturunun hava oldugunu soyleraeye luzum var mı bilznem... Hava. havasızhk, bol hava deyimlerinın ne derecede 6nem Ujıdıjını hep bilirız. Hava HAVA NEDİR? Y B BUYUK MEYDAN SAHNESi ÜMRAN l'ZMAN, MEDİHA KÖROĞLU. YILMAZ AYSUN OĞUZUTKCJ GRUDA, Komedısinde ::•: :::: Kimsiıt Heriı Rek: 26U 10977 •••• •••• 23 Eylul 1967 cumartesi gününden itibaren biletler Büyük Sinerna ve Buyük Meydan Sahnesi gişelerinde > : !•••• •••••••••••••••••••••••••••••••••«••••••••••••(•«••••••••• * j ( B t e n ^ » o s j < | e \ T İ m i n ı i ı . .„ milli itibanmızın kaderinin bir blcüde bu ödevin yerine getirilis derecesine bağlı oldugunu nnutmamalıyız. :::: H 1 aon giınleri, Perşembe \e Cuma ıçınde önemlı bır olay beklemeyeceğn. Ka radenız sahıhnde ver yer yağış devam ederken diğer bütün bolgelerımız az bulutlu geçecektir. Ancak, açık geçecek gece saat NVRTHN OKSVM ıle NEVZAT OKSÜM evlendller. 18 Eylul 1M7 Aylalc Musa Curahuriyet 10953 TÜRK HAVA YOLLARI ve ÖNDER KTKLI Niıanlındılv. Bahkeslr 1«91MT Cumhuriyet 10S55 «***) SWI£ işbirliği sayesinde şimdi Türkiye'den Isviçre'ye ve Isviçre'den Türkiye'ye ATtA YÜRÜK Ue l Ç CMtm TÜRKKR Mi I I • I evlendller. 1» lylul 1M7 KUtahya ... ~*& fü Cumhuriytt 1097S Içık Teşekkür Aramızdan ebediyen ayrılarak bizleri büyuk «cılar içinde bı rakuı biricik annemiz. e;siz, nıu$fik insan HERGUN UÇABİLİRSİNİZ İSTANBUL I ZÜRİH , MAKBULE OHRÎ nin olumü dolayuiyle cenaze tdrenine katılanlar ile ebedl istırıhatgahma tevdhne kadır yınımızdan ayrılmıyan, evimızc kadar gelenler ile telgraf. te!e • fon ve mektupla bizleri te«ellly« kojan. dost, tanıdık, akraba ve arkadaşlarımıza, D€vlet A vukatları Sendikası yoneticılerlne, Emil Galip Sandalcı ve Vasfıye Ozkoçak a ayrı ayrı teşekkure bu>iık acınıız engel oldu ğucdan gazetenizin artcılığı i'.t teşekkür ederız. Alle«l adına oğln Avukat Kutbettin OHRİ Cumhunyet 10974 T0rkly«'nln 18 tahrl REVAN DUGUN SALONU AÇILM1ŞHR Londra Asfaltı Incırli Durağı Rezer\ras>'on: Tel: 71 C7 79 Yavuz (Reklamcıhk: 3209/10944) Prof. Dr. TARIK MINKARI 14 Eylul 1967 tarihınden ıtıbaren Londra, NewYork, Boston ve Parıs Cerrahi Kliniklerinde tetkıklerde bulunmok üzele seyahate çıkmıj oldugunu sayın hastalarına berayı malumat araeder Cumhuriyet 10950 • Türk Hara Yollannın yeni DC9 Jetlerinde ve Swissair'in Coronado Jet nçaklarında bulacagınız koafor, kusursuz servis, ananevi Türk ve Isviçre misafirperverliği yolculugunuza apayrı bir zevk katacaktır. • Bütün tsviçre seferlerimizde Cenevreye derhal geçebılir, dünyanın belli başlı merkezlerine de en kısa zamanda uçabilirsiniz. • Bütün seferlerde, yük konusunda eskisıne kıyasla büyük kolaylık sağlanmıştır. TÜRKİYE1 DEN Pazarttsl ANKARA k İSTANBUL k İZMİR k ZÜRİH ( 07^0 09.30 07.30 11.20 Salı 07.45 11.00 Çarşamba SVİÇ RE'YE Perşembe 07.30 09.00 07.30 10.50 Cuma Cumartesi 07.30 09.00 07.30 10.50 Pazar 07.30 09.30 07.30 12.'J0 / L A TS Güven Türk Anonim Sigorta Şirketi Genel Müdurlüğiinden. Şırketıınızle, İstanbul Di'.ınyolu Adalet Han kat 2 de ikâmet eden Bav Hıdayet Ulusoy srasınna akdedılmiş bulunan acentelık mukavelesi feshedilm'ş bulunmaktadır. Bu durum muvacehesinde »ayın muşterilerimiıin meıkür acentj ile sıgortaya miiteallik hiç bir muamele yapmamasını ve sigorta ışlen dolayısiyle heı türlü muhabere ve muameleyı doğrudan doğruya İstanbul, Karaköy Bankalar caddesındekı Sumerbank binasındski şirketimizle yapılmasmı ve bu tarihten sonra Bay Hidayet Ulusoy ile yapılacak her türlü sigorta muamelelerinin şirketimizi ılzam etmiyeceğini sayın müşterilerijnian ittilalanna arzederiz. Keyfiyet sigorta şırketlerinin mutakabesine dair 7387 aayılı kanun hükumleri gereğince ilân olunur. OE>*EL MVDÜBLÜK REDRESORLERİ • AKÜ ŞARJ REDRESÖRÜ • SİNEMA ARK REDRESÖRÜ • GALVANO REDRESÖRÜ AYRICA HUSUSl TİP REDRESÖR| SlPARlSl ALINIR GENEL sATicısi CAD 07.45 12.15 07.45 11.00 İSVİÇRE'DEN TÜRKİYEYE ZÜRİH k İSTANBUL v ANKARA v İZMİR » 12.20 17.25 19.45 20.00 12.40 19.05 21.30 21.30 13.10 16.50 18.20 20.00 12.40 19.05 21.30 21.30 13.40 17.20 18.50 20.00 15.45 19.25 21.30 21.30 12..rı5 17.45 19.45 20.00 Daha fazla Uahat için Seyahat Acententze oeya bürolartmıza müracaat edinız : TURK HAVA YOLLARI D E L E R LTD ŞTİ. N. 8C K»T 1. K A R A K O Y SANDîLEf? • ISTANBUL • TEW 44 73 «1 Ankara Tel. : 17 91 80 tstanbu! Tel.: 444700 • 4960 88 Uunbul Hllton Teiı 4889 55 lamir T«L< 87811 Ankara Tel. : 12 69 57 lataobul Tel.: 47 4105 lunlr TeLı 82 847 SWISSAIR