Katalog

T Ü RK ÖĞRETM E N İ N İ N T Ü RK EKONOMİSİNE ARMAĞANI TÜRKİYE ÖĞRETMENLER BANKASI Cumhuriyet 8235 44. yı/ tayı 1S426 umhuriyet KURUCUSU: TUNUS NADt Telgraf »» m e k t u p adresb Cumhuriyet Istanbul Posta K u t u s u : tstanVul N o 24fl T e l e f o n l a n 22 42 9 0 22 42 96 2 2 42 97 2 3 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 Deniz Ağacı ve Gelin Taşı'n dan sonra yaıarm son eseri Flyatı 750 Kuru» SEMZİ KİTABEVİ Üânalık: 1036/8235 Sığırcıklar Yaman Koray \ So/ı f l Temmuz 1967 Demirel dünde beş yeni tesisin temelini attı Çağlayangil tekrarladı: anarşı yaratmak için yapılmaz,, < Üç gündenberi şehrimizde bulunan Başbakan Süleyman Demir " el, dün de beş tesisin temelini atmış ve bütün vatandaşlan kalkınma çalışmalarına katılmaya dâvet etmiştir. Temeli atılan tesisler, Ümraniye'deki Telefon Fabrikası, Sosyal Sigortalar Kurumunun Süreyyapaşa ve Göztepe hastaneleri ile Hereke'deki çimento fabrikası, ve aynca Moda Kolejidir. ENOSİS esası üzerinde ikili görüşme yaDiIamaz ANKARA (Cumhurrjet Bflrosa) Dısişlerl Bakanı tbssn Sabrt Çağlayangil Yunan Başbaiaru Kollias'ın «Kıbns İçin tek çftzüm yoln Enosistir» sekllndeki demecine dün cevap Termls ve «fkili görüşmeler Enosta esası üzerinde yapılamaı» demlstir. Ankaradakl slyasl çevreler de, Kollias'ın demecinı yorumlıyarak, Batı Trakya TUrklerlne baskı yapılmadığı yolundakl beyanının ciddiye abnacak nltelikte olmadığım belirtmişleT dir. Çağlayangil, «Tnnanistan Kıbrts için Enosiste ısrar etmektedir. Bonu nasıl karsılryorsunuz?» sorusuna, şu cevabı vermiştlr: «Türlriycnin Kıbns hakkındaki ç5 riişleri dört prensipte düğümlenmiştin Kıbn^ adasi tek taraflı olarak ilhak edilemez, bir cemaat diğer cemaate tahakkiim edemez, Akdenizde Lozanla Yunanistanla Türkiye a» rasında kurulan denge tek taraflı bozulamaz, uluslararası Kıbns anlaşmaJan tek taraflı olarak değiştirüemez.» Çağlayangil, bir gazcıecinin, «Ynnan Başbskanınm demeci, Yunanistanın ikili (rörüsraelerhı tekrar başlarnası için öne sür dfigü istekle bağdaşmakta nudrr?» şeklindeki sorusuna kar sılık da. «İkili görüsmelerin dev»mı İçin müsterek zemin hnsusunda hükümetler araaında tenus vardır. tkill melcr Enoaia eass Ote yandan Ankaradakl aiyasj çevTeler de, Yunanistanm ikili görüşmelere başlamak için ısrarlı teşebbiislerde bulunduğu şu sırada, Kollias'ın, verdiği demecin yersizliğine dikkati çekmişler, «Türkiyenin tek taraflı bir Enosise kesinlikle razı olnuyacaği bilinen bir gerçekken, Ynnan Başbaka nının bundan tekrar tekrar söz etmesi. banşçı çözüm yolu bolunması için sarfedilen çabalan baltalamaktan başka bir anlam taşımaz» demişlerdir. israil'in ilk atom bombasını bir yılda tamamlayacağı bildiriliyor Süveyş'e B.AA gözlemcileri gönderilecek (Dış Haberler Servisi) EW YORK B.M. Güvenlık Konseyl dün tabah erken saatlerde sona eren toplantısında, Süveyş Kanalı boyunca uzanan ve yer ( yer silâhlı çatışmalara sahne olan Israil Mısır «ateşkes» hattına Dünya Teşkilâtına bağlı gözlemciler yerlestirilmesini öngören bir teklifi benimsemiştir Askerî Personel Tasarısı bu devre kanunlaşamıyor ANKARA, (Cnmburiyet Börosu) Mecliste görüşüldükten sonra Senatoya gelen Silâhlı Kuvvetler Personel Kanunu Tasansının Parlâmentonun bu döneminde de kanunlaşamayacağı anlaşılmaktadır. Bilhassa Genel Kurtnay Başkanlığının tasarıya mutlaka «Hizmet ödenegi» nın alınmasına çalıştığı. bu hükümün girisine kadar tasarının geciktirilme sini istediği iddia olunmaktadır. öte yandan Senato halen is kanununu görüşmekte olduğundan Silâhlı Kuvvfitler Tasarısına sıra gelmeden Senatonun tatile girebileceği belirtilmektedir Bir süre 5nce hizmet ödenekleri hakkında bir tasan taslağl hazırlayan Genel Kurmay Başkanı, bu hükmün Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunuada yer alması içm Savunma Bakanına bir mektup yazmış. Meelis Başkanı ile göriişmelerde (Arkam Sa 7 Sü l de) M alk oyunca onaylanması1 nın yıldönümü vesilesiyle Anayasamız hakkında çok 1 güzel sözler söylendi, ya«ılar yazıldı, bildiriler yayınlandı. Bu Anayasanın yurdumuzda düşün özgürlügüne en geniş 61çüde yer verdiğini, her türlü kişi, lümre, sınıf ve ümmet diktatörliiklerine kapalı bnlnndnğnnn, sosyal adalet ve sosyal güvenlik ilkeleri açısından devlete görevler yüklediğini böylece en yetkili ağızlardan bir daha duymnş oldnk. Anayasamızın temel nltelikleri fizerinde 6 yıldır partileri birbirine düşürecek, ya da milleti iki kampa bölecefc önemli bir tartışma kapısı açılmadığını söyleyebiliriz. Dış görünüşe bakılırsa bütün partiler, bütün politikseılar, hatta bütün vatandaslar yfirürlükteki Anayasadan yana ve ona saygılıdırlar. Şimdiye dek bir Tanrı knlu çıkıp da Ahmet beyin, kundnracılar esnafının, emekçi sınıfının, IMuhammet ümmetinin diktatörlüçünü savnnor bir yol tutmamıstır. tçinden Anayasaya diş bileyenler, ilk fırsatta onn param parça etmeğe kararlı olanlar bi]e hasımlanna çatarken Anayasaya bağlılık iddiasını dillerinden düşürmemektedirler. Bn bal Anayasanın çeşitli biçimlerde yorumlanmasına, kinıi zaman yurdumuzda bir bnknk anarsisi doğurabilecek ters görüş ve anlayışlara kapı hazırlar gibi olmaktadır. İçinde vasadığımız sosyal ve siyasal koşullar grözönflnde tutnlursa, bize öyle geliyor ki, bu duramn bir dereceye kadar olağan saymak gerekmektedir. Anayasa bir Tanrı buyragu değildir. Onn insanlar yapar. Bu insanlar belli bir toplnm felsefesi üzerinde azçok anlasmış, belli bir loplum düzenine özlem duyan kimselerdir. Belli bir diinya görüşünü temsıl ederler. Meyd'ana şetırdikleri Anayasa da elbette o dünya görüşünü yansıtacak ve aksamadan uygıılanabilmek için, hiç değilse yerine oturuncaya kadar, bir süre onlann iktidarda kaltnasını gerektirecektir. Bn sürenin uznnlngu nedir, ne olmalıdır? Onu ancak ulusa damgasını vnran sosyal, siyasal ve ekonomik koşullar belirler. Kosullar değişmeden önce rneydana gelecek bir iktidar değişikliği şüpbesiz isbaşına gelenlerin hayat anlayışı ile Anayasanın kurdnğu düzen arasında bir çelişmeye yol açacak ve bnndan ötürü de toplunı ölçüsü gittikçe artan bir rabatsızlık duyacaktır. 1924 Anayasası şimdikine kıyasla daba az olgun, daha ilkel, bir parça daha konvansiyonel, daha basma kalıp bir Anayasa olduğu balde, ona rub veren toplum anlayışı iktidarda kaldıği nzun yıllar boynnca pek güzel nygulanmış, topluma biiyfik yararlar sağlamıstır. Fakat aynı Anayasa, iktidar değişip de oportünist gerici akımlar isbaşına gelince aksamaya baslamıs, bir süre sonra da ismi var cisrni yok hale çetirilmek istendiği için memlcket bunalıma sürüklenıniştir. 1961 Anayasasının talihsizliği, onu yaralan devrimci göcler yeteri kadar iktidarda kalamadan topluma maledilmis olmasıdır. 1961 den sonra kurulan karma iktidarlar kısa ömürlü olmus, 1965 yılından bn yana da, Anayasanın hazırlanmasında hizmeti geçraeyen br parti tek başına iktidan ele almıştır. Ne denli iyi niyetli olursa olsun, bn partinin Anayasamızın savundnçu dünya görüşünü tüm kavradığını ve şimdiden yüzde yüz benimsediğini söylemeğe imkân yoktur. Bu itibarla Anayasayı ve onnn knrdngu toplnm düzenini savunmak çörevi bngiin büyük ölçüde Anayasa kurulusları ile nniversitelere, aydın gençlere, Atatürkçü güclere düsmektedir. Bir anlık dalçınlığı affetmeyen bir görevdir bu. flltıYd Geçmiş Başbakan dün sabah, önce 1949 yılmda t.T.Ü.'yl bitirdikten sonra 12 lira yevmiye ile Terkos 2. isale hattı Mühendisliğine tâyin edildiği Sular Idaresini ziyaret etmiştir. Demirel bu arada görevlilere hitaben bir konusma yapmış, tstanbul'un susuzluktan Kerbelâ1ya döndüğünü, gecekondu bölgeİerinde bir kova suyun 5 liraya satıldığmı belirterek, «Istanbul balkını en kısa camanda bn dertten kurtarmalıyız» demıştır. Demirel Sular İdaresinde Demokrat Parti Milletvekillerinin borçları da affediliyor AKKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Meclis'te dün DP iktidan zamanında 10 ve 11. dönenı Millet Meclisi üyelerinin peştn aldıklan fidenek ve yolluklan sebebiyle ba ztneye olan borçlarmuı tamamen silinmesinl lstiyen senatör Aslan Bora (CJÎ.P.) ve beş arkadaşının kanun teklifi görüşülmüştür. CHP. li Ali Rıza Uzuner teklif aleyhinde konuşarak «Türkiye Cnmhuriyeti tarihinde bu kadar haksız bir karnıt çıkanlmamıştır. Anayasa Mahkeme. si bu kanunu iptal edebüir» demi?ör. Kanun teklifinin tümü açık oylamaya konulmuş, ancak çoğunluk olmadığı görülmUştür. Açık oylama bugün yeniden tekrarlanacaktır. Bildirildlğine göre, borçlann yekunu 20 • 30 milyon lirayı but maktadır. Telefon Fabrikasının temeli atıldı Daha sonra her yıl 40 bin abonelik otomatik santral ve lüzuralu telefon makinalan imal edecek olan Kanada'nm Northern (Arkan Sa. 7. Sü. « de) TEMELE ^ONAN ILK HARÇ Ecevit, zamanın CHP lehine işlediğini belirtti GAZİANTEP Adıyaman, Hatay. Maraş. Adana, îçel ve Gaziantep CHP teşkilâtlannın katıldığı Güney bölge toplsntısı önceki gün Bülent Ecevitin konuşmasıyle çalışmalarına baslamıştır. Genel Sekreter Ecevit, simdi balkjn CHP'ye büyük tir icanç la bağlanmakta olduğunu, yer yer ayrılanlar olsa bile katılanlann daha çok bulunduğunu, ni tekim Adana'dan geçerken bir kaç yüz vatandaşın birden üyelik müracaatlannı imzaladığını belirtmiştir. Ecevit aynca, zamanın CHP lehine lîlediğini belirterek seçimlerde iyi netice alacaklannı söylemiştir. Burgiba Jr.'a göre Araplar Ümit GÜRTUNA nkara'daki temaslarını t» mamladıktan sonra dün sehriraize gelen Tunus Dışişleri Bakanı Habib Burgiba Jr. gazetemize verdiği demeçte. Türkiye ile Tunus arasında bir yüzyıla yakın bir süredenberi durgun giden ilişkilerin veniden canlandığını belirterek. «Türkiye ile yakın temas knnnak bizim için fsydalı ve şeref vericidir» demiştir. Burgiba Jr. Arap Birligi İle ilgili bir soruya şu cevabı vernüştir: «Esasında Arap ülkelerindeki birlik sahte ve kökü olmayan bir birliktir. Ortadofudaki gerilimin yoğunlaşması Araplan İsraile karşı geçici bir ortak tutuma doğru yöneltmiştir. Arap ülkelerinde Sundi Arabistan ve Fas'ın son tutumlarından dolayı bir bölünmeden söz edDemez. Bu olagan bir durumdur. Zira Arap nlkeleri inandırıcı ve realist bir görüş çevresinde birleşemezlerse Ortadoğnda olumlu bir sonuç alamazlar.» Tunus Dışışlen Bakanı. Arapların Ortadoğuda yanlış bir po litika üzerinde durduklarını ısrarla belirtmiştir. Konuk Bakan, Israili kuvvet politikasıyla yoketmek isteyenlerin. Birleşmiş Milletleri karşılarına aldıklannı, zira BM'ce varlığı kabul e v,, dilen bir ülkeye yapılan baskıların bu teşkilât tarafmdan kesinlikle hoş karşılanmayacağını ve Arapların çiddet yolu ile bir sonuç alamıyacaklanm söylemiştir. H. Burgiba Jr. Tunus'un bundan böyle Ortadoğuda yurütece ği politika hakkında şöyle konuşmuştur: «Ortadofndaki son netieeler, bizler için sürpriz olmamıstır, Biz bnno iki yıl önee görmns ve Arap ülkelerini ayarraıştık. fjinı di bütün dâva son bubrandan ders alabilmektir. Eçer diier A rap ülkeleri bn dnrumdan gerekli dersleri alarak hissi görüş lerini bir kenara bırakıp grrçe ği karşılarına kovabilirlerse, ye ni bir metoda doğru gidebilirler» Konuk Bakan dün Belediye Başkanı tşçan'ı ziyaret etmiş, daha sonra Büyükada Anadolu KulUbunden halkla beraber denize girmiştir. Birlcçrrüj Mllletter Ortadogu'd* tecavüzü takbib etmedJ Gazeteler yanlış bir volda y YAZISIZ Genel Sekreter UThant'ın ilerl sürdüğü teklıf oya koyulmamış, fakat Konseye temmuz ayında başkanlık eden Habeşıstan delegesi Büyükelçi Endelkaşev Makonen, Konseyı teşkil eden 15 devletin temsilcilerinin teklifi ittifakla kabul ettiklerini söylemiştir. Konseyde okunup tartışmasız kabul edilen tekliie göre, Genel ^IIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Sekreter, vatat geçirmeksizin, E Mısır ve tsraıl hükumetlerı nez Ş dinde harekete geçerek, Süveyş Ş Kanalının iki yakasına B.M. ~ askerî gözlemcilen yerlestirebil E mesi için kesin bir anlaşmaya ~ varmaya çalışacaktır. E Kahire kabul etti | AP Grupu para darlığını görüşecek ANKARA (Cumourıvet Rnrosu) AP Grup Yönetim Kurulunda dün, para darlığı konusu görüşülmüştür. Yönetim Kuruıun dan bazı üyeler kendilerine akseden para darlığı konusundaki sikâyetleri belirtmişlerdir. Grup Başkan vekili Aydm Yal çıc, grubun bugün vapacağı top lantıda bu konuda eündem dışı bir konuşma yapma talebinde bulunmuş, bu talep, Grup Yöne tim Kurulu üyelerince olumlu karşılanmıştır. AYDIN SALÇINTN MUHTIRAS1 Öte yandan, Grup BaşkanveJcili Aydın Yalçm'ın para darlığı konusu ile ilgili olarak bir muhtıra hazırladığı ve bu muhnrayı grup toplantısındaki konuşmasından sonra Başbakana sunacağı ögrenilmiştir. öte yandan BM. Genel Sekrete E ri U Thant, Süveyş Kanalı boyun = daki ateş kes hattına B.M. göz lemcilerinin yerleştirilmesiyle 1 E 1 gili teklifin Mısır tarafuıdan ka E bul edildiğini açıklamıştır. Thant' jŞ m dün yaptığı bu açıklamadan = sonra İsrailin de aynı teklifi ka bul etmesi beklenmektedir. E Thant, Kanalın her iki kıyısına E gözleracilerin yer' ştirilmesini ön E gören teklifi Mısırın B. M. Büyük = (Arkasi sa. , Sü. 4 de) E Kongo sorunu Güvenlik Konseyinde BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (New York) Kongo sorununu görüşmek üzere dün gece Türkiye saatiyle 22.25 de toplanan Güvenlik Konseyinin, sımrları içinde ücretli asker bulunduran ülkeleri kınayan, bir karar tasansını destekleyeceği haber verilmektedir. Tasarıyı kon«eyin Afrikalı üyelerl hazırlamaktadjr. 1 1 İ Jean Servais ile birlikte «Şeytanın Bahçeleri» adü bir füm çevinnek üzere önceki gün sehrimize gelen Margareth Lee, çoğu sahneleri Türkiye'de geçecek olan filmdeki rolleri için dans dersleri almaya başlamıştır. 24 yaşındaki İngiliz asıllı sktrist, bir grup ilim adamının dünyayı havaya nçunnak için yaptıklannı anlatan filmin çekimi süresince, yurdumuzda kalacaktır. Resimde, özellikle cazibesi ile ün yapan Margareth Lee görüiüyor. (Fotoğraf: İbrahim KÖSEOĞLU) Dans dersleri alıyor Sunay Van'da VAM, (a.a.) Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, sekizinci yurt ge zisine dün başlamış ve saat 10.30 da beraberinde, tmar ve tskân Bakanı Haldun Menteşeoğlu olduğu haJde Van'a geltniştir. Cumhurbaşkanı Sunay, Ankara'dan Van'a kadar iki saat süren uçak yolculugu sırasmda, emrine tahsis edilmiş bulunan Türk Hava Kuvvetlerinin C130 tipi uçagm pilot mahallinden Keban Barajı inşaatını izlemiştir. ARKADAŞLARININ ELLERİ ÜSTÜNDE Dr. Güngör Güven namazı kılınmadan toprağa verildi ZEYNEP AVCI Dün, öğle namazının ardından bir garip tabut çitti, Zincirlikuyu mezarhğına.» Arkasında bir dolu çelenk, bir dolu kara göziüklü in san içinde ise valnızca parmaklan bile tamam olmıyan bir el bu lunan hafif bir tabut... Bir garip olmuştu, yakınları dostları, kardesleri, akrabalan ve battâ durumu bâlâ anlamaya çalısan çocuklan . Doktor Güngör Güven'in. köpek balıklanna, üç kurus fazla kazanmak için caravarları kıyüara kadar çeken akılsız dinamit avcılanna kurban olan «Doktor Ağabey» Güngör Gnven'in tabutu. (Arkast Sa. 1, Sü. 4 de) Birbirleri ile evli iki kadının durumuna Savcılık müdahale etti tZMİB Izmir Savcılığı, birbirleriyle evli olan iki ka dın hakkmda Medenî Kanunun 113 üncü maddesine dayanarak evlülği iptal dflvası açmaya karar vermiştir. Izmir Savcılığı, taraflarm evliliklerinden memnun olup birbirleri hak kında boşanma dâvası acma • ması üzerine bu yola başvur • mujtur. (ArkMi 8a. 1, S«L 4 de) Büyük iddialarla kurulan G & ven Partisinin siyasî şans bakımından zayıt olduğunu söyüyenler, o günlerin havası içinde bayli tenkide nğranuşlar ve değerlendlrme ölçülerinin sübjektif olduğu fleri sürülmüştü. Tenkidler, Güven Partisi knruluşnyla. eski Hürriyet Partisi arasında bir benzerlik bnlnnmadığına dayanıyordu ve deniyordu ki yeni parti C.H.P. içindeki politika değişiklifinitı sonucudur. Üstelik seçmenlerden bir kısmı Halt Partisinden ümidini kesmiş, bir kısmı ise soğumnştnr. Bn bakımdan yeni parti kunılmak için en nygun zamanı seçmiştir. Şanslıdır, v.s. Oysa aradan geçen kısa süre, Güven Partisine şans tanıyanlann değil. tanımıyanlaruı daha gerçekçi verilere dayandıklannı ortaya koymaya başlamıştır. Niteknn parti. C.H.P. teşküâtmdan bir kac verde tamamen sahıslara bağb olarak küçük par Güven Rartiscnin durumu çalar koparabilmlş, ve bu kopmaiar da mevzü kaunıştır. Buna karşılık Güvencilerin gayrl memnun A.P. lileri kendine çekmeye doğrn gittiği ve Szeüikle esld Demokratlarm böyle bir propagandaya giriştikleri görülmüştür. Ama ba propagandaya rağmen yeni parti o çevrelerde de Dmdnğmra bulanumıştır. Güdüklesmenin verdiği karamsarlık ve kararsnlığın Güven Partisinde penişlediçi, ba arada beurli bir poütika çizgisinde bnInnmamanın sonucn plân göriişmelerinde de meydana çıkmıştır. Nitekim partinin Senato müzakerplerindeki ve oylamasındaki tntumu başka. MiDet Meclisi oylamasındaki tutumu ise başka olmuştur. Parti, Senatoda plâna olumlu 07 vermis, Millet Meclisinde fcırmızj oy knllanmıştır. Aradaki çelişmeyi eözden kaçırabibnek için kırmızı oy gerekçesi, verilen degişiklik Snergelerinin kabul edumemr OLAYLARIN ARDİNOAKİ sine bağlanmıştır. Yine plân müzakerelerinde göze çarpan 5zelliklerden biri, Başbakamn son konnşmasmda Güven Partisi sözcülerinden bahsetmemesi, A.P. grup sözcfisünün İse parti tutumunn hafife almasıdır. Başbakamn veni partiden söı etmemesinin iki nedenl vardır: Birincisi. Süleyman Demirel. Güven Partisi ittifakının A.P. ve bir kazanç sağlamadığı kanastindedir. Bunun yanında Illerde ve ilçelerdr oöyle bir ittifakın ters anlaşıldığını görmektedir. İkincisi ise eski D.P. lilerden bazılannın yeni partiyi A.P. karşısında alternatif olarak göster••* (Arkası Sa. 7, Sü. 2de) NADİR NADİ