Katalog

SAHtFE DÖRT 31 Mayıs 1967 CUMHURÎYET İdam edildikten 50 yıl sonra suçsuz olduğu anlaşıldı... Oleni diriltmek mumkün değildir Ingiltere'de, pariâmentonun Unınmı? ve sayılan üyelerinden S. Sydney Silverman, 194Î yıh Şubat ayının 27 ci günü Manchester de Strangeways hapishanesinde cinayet suçu ile asılan Walter Graham Rowland'ın masumiyetine hâ lâ inanmaktadır. Kanlı bir çekiç 1946 yıh Ekim ayının 20 ci günü Manchester'de bir sokakta 38 yaşmdaki Olive Belchin'in cesedi küçük bir çocuk tarafmdan bulunmuştu. Kafası sert darbeler le parçalanmıştı. Kanlı bir çekiç, cesetten birkaç metre ötede bulunmuştu ve berhalde cinayet de bununla işlenmişti. Çekice asılı bir kâğıtta da bunun Edward Mc Donald'a ait bir dükkândan alındığı anlaşıhyordu. Polis kadının cinayetten öoceki faaliyetlerini tesbit ederken, bu zaman zarfında üç kere görüldüğünü ve üç seferinde de yanında Walter Graham Rowland adiı ada mın olduğunu öğrenmisti. Öte yandan mağazanın sahibi Macdonald çekici o gün tanımadığı bir şahsa sattığını söylüyordu. Emni* yete götürülüp Rowland ile karşılagtmlınca, alıcı olarak onu teshis etti ve bundan emin olduğunu soyledi. Rowland ise, mâsum olduğunu söyleyerek itiraz ediyordu. ŞLmdi polise bir de cinayet sebebi lâzımdı. Nihayet onu da buldu. Adamın bir öfke anında, kendisi ne bir cinsi hastalık geçirdiği için kızarak kadmı öldürmeğe karar verdiğini ve karannı tatbik ettiğini soyledi. Böyle bir konuşmaya şahit olan bir de adam buîdular. Mahkemede Rowland'ın avukatı bilhassa mağazadan çekici satın alan adamın müvekkili olmadığı hususunda durdu. Annesi de oğlunun cınayetten birkaç saat önce kendisini şehrin bir baska yerinde ziyaret ettiğini ve üzerin de cinayet âletine benzeyen bir şey görmediğini ileri sürdü. Jüri genç adamtn suçlu olduğunu sadece iki saat içinde kabul etmisti. Mahkeme kâtibinin kararın son cümlesini okumasmdan sonra mah kum yerinden fırladı. Jüri üyelerine dönerek: «Tanrı hepinizi affetsin, masum bir adamı mahkum etüniz. Bütün samimiyetimle sizlerin ve mahkeme heyetinin önün de şunu derim ki, ben yargıçların en yücesinin huzunında beraet edeceğim. Ve bir adam bir köşede benim masum olduğumu çok iyi biliyor!» Rowland asılarak idam edilmeğe mahkum edilmişti. Avukatı der hal mahkemenin yeniden gorülme si için temyize müracaat etti. Row land'ın jüriye hitabında bahsettiği adamın ortaya çıkması için aradan bir ay geçmesi gerekti. Bu adî bir suç için Ijverpool'da polis tarafından alıkonulan David Ware adh bir jahıstı. Ware ilgililere «Olive Balchin'i bir çekiçle ben öldürdüm» diyor ve dâvanın gidişine uygun bilgi de verebiliyordu. Daha uzun itiraflarını da alarak, Rowland'ın avu katı bunu temyize sundu. Bu ani dönüş karşısında. Içişleri bakanı bütün tahkikaü yeniden ele alması için bir memur tâyin etti. Ama Ware bu adam tarafmdan sor guya çekilirken, itiraflarım geri aldı. 1947 yıh Şubat ayının onuncu günü temyiz mahkemesi Rowland'ın mahkemenin yeniden görülmesi hakkmdaki dileğini redde karar verdi ve hakkındaki ce zayı da tasdik etti. İki haita son ra Rowland asıldı. Kısa bir süre sonra olay unutuluyordu ki, 1951 yıh Ağustos aymın ikinci günü Ware, Bristol'da bir karakola girdi ve komisere: cBana ne oluyor, ben de bilmiyorum. Bir kadmı öldürdüm. îçimden geldi mi, kafasına çekici indirmekten kendimi ahkoyamıyorum.» dedi. Derhal durum tah kik edildi ve Ware'in gerçekten Mrs. Adelaide Fuidge adında bir kadının başına çekiçle vurduğu, ciddi surette yaraladığı tesbit edildi. Kadın sonradan iyilejti. Ware cinayete teşebbüs suçu ile yargılandı. Fakat mahkemede akli dengesinin yerinde olmadığı, bu yüzden ordudan da ihraç edildiği ve bir süre akıl hastahanesin de yattığı tesbit edilince, cezaî eh liyeti olmadığına karar verildi ve yine bir'akıl hastahanesine kaldırıldı. Bu dâva, idam cezalarında bir daha geriye dönüş olmadığı için, yapılacak bir hâtânın infazdan sonra tashihine imkân bırakmadı ğmı göstermesi bakımmdan ilgi çekicidir. NewYork'lu bir ziraat işçisi olan Charles F. Stielow dört defa elektrikli sandalyede idama mah kum edilmi?, bir seferinde infazdan 40 dakika önce kurtarılabilmişti. Stielow, West Shelby'de, eşi ve çocukları, kaynanası ve eşinin er kek kardeşi Nelson Green ile be raber oturuyordu. 1915 yıh Mart ayının 22 nci günü gündelik işler için sabah erkenden uyandı. Çift lik kapısına ulaşınca, sırtında bir gecelikle bir kadmın yerde yattığını gördü. Kadının 70 yasında ve civarda oturan Charles B. Phelps'in hizmetçisi olduğunu der hal anladı. Margaret Wolcott'un vurulduğu belliydi. Karlar içindeki yola düşüp, Phelps'in evine vardı. Mutfak ka pısı ardına kadar açıktı. Phelps üç yerinden vurulmus olarak yer de yatıyordu. Bütün gözler çekildiğine, her taraf karmakarışık edildiğine göre, cinayetlerin sebebi de soygundu. Herhalde hizmetçiyi de imdat istemeğe gelirken görüp öldürmüşlerdi. Stielow ilgililere durumu haber verdi ve Phelps hastahaneye kaldınldı. Fakat bir daha kendisine gelemeden orada öldü. Kendisinin evde çok para sakladığı biliniyordu ve polis paraların hiçbirini bulamadı. Tahkikat devam ederken, ifadelerine müracaat edilen Stielow ve Grcen cinayet gecesi, gece yarısına doğ ru bir kadın çığhğı duyar gibi olduklarını söylediler. Dışarı çıkıp bakmışlar, fakat birşey göremeyince, dönüp yatmişlardı. Bir komşu kadın da verdiği ifadede hemen aynı saatlerde dört el silâh sesleri isittiğini, sonra bir kadın sesinin «Charlie aç kapıyı, ölüyorum» diye bağırdığını karıkoca kavgası diye karışmadığını soyledi. Dedektifler tutuluyor Tutulan özel dedektifler cinayet hakkında bilgi toplamağa çalıştılar ve şüpheleri yavaş yavaş Stielow ile Green üzerinde toplanmağa başladı. Çünkü o gece kadın çığhğı duydukları halde fazla önem vermemişlerdi. Cinayet gecesi Stielow'un inkâr etmesine rağmen, evlerinde 22 kalibrelik bir tabanca ile bir tüfek bulunduğunun öğrenilmesi, şüpheleri daha da arttırdı. Cinayette kullanılan tabanca da böj'leydi. îki silâh da sonradan Green'de bulundu ve balistik uz manları verdikleri raporda, kurbanlann cesetlerinden çıkarılan kurşunlarm. Stielow'un silâhından ateşlendiğini bildirdiler. Itirazlarına rağmen Stielow ve kayınbiraderi tevkif edildiler. Mahkum kıhğına sokulmuş dedektifler hücrelerine verildi. Bir kaç gün sonra bunlardan biri koşarak ilgililere Stieloiv'un suçunu itiraf ettiğini, işi Green'le beraber tasarladıklanm ve Phelps'in parası için cinayeti işlediklerini söylediğini anlattı. Sanıklar bunu şiddetle reddettıler. Imzalamaları için kendilerine birer yazılı ifade uzatıhnca. imzalamayı da reddettiler. Fakat itiraf, jüriye sözlü olarak aksettirildi ve ikisi de cinayetle suçlandırıldı. önce yargılanan Stielow, o gece dışarı çıkmadığını iddia etti ve ailesini de sahit gösterdi. Bu durum karşısında dâvâda sanıklara karşı yoneltilecek en büyük ipucu, sözde hücre arkadaşlanna yaptıkları itiraftı. Savunma avukatı da bunu çürütmek jçin elinden geleni yaptı. Fakat jüri yine de Stielow'u suçlu bularak elektrik sandalyesinde idamına karar ver di. Paniğe kapılan Green ise, avukatının tavsiyesine uyarak ikinci derecede suçlu olduğunu kabul etti ve 25 yıl hapse mahkum edildi. Etielow'un yüksek mahkemedeki müracaatı reddedildi %e yine ölüme mahkum oldu. SingSing hapishanesinde iken israrla masumiyetini iddia etmesi ilgilileri insafa getirmiş olacak ki, infaz tehir edilerek, tahkikatın derinleştirilmesine karar verildi. Fakat yeni bir mahkeme ümidi suya düştü ve infaz için yeniden gün ve saat tayin edildi. Bu arada esinin ve çocuklarının kendisini son bir defa ziyaret edebilmeleri için, toplanan 42 do lar ona gönderildl, Bu arada dâvâ ilgi uyandırmağa başlamıştı ve birçok avukat Stielow'un masumiyetine inanıyordu. Nihayet bunların teşebbüsleri ile Brooklyn yargıcı Charles I. Guy ikna edildi ve infazdan 40 dakika önce telefon edilmek suretiyle infaz durdurulabildi. Şimdi dâvâ ile ilgilenenler para yardımında da bulunuyorlardı. Tutulan özel dedektifler, cinayet günü Phelps'in evi civarında görüldüğü söylenen ve son radan bol para harcadığı bildirilen bir şahsı izlemeğe başladılar. Nihayet bir başka şehirde bir başka suçtan hapse atılan Erwin King'i tesbit ettiler. King cinayeti olduğu gibi itiraf etti ve suç ortağınm da Clarence O'donnell olduğunu soyledi. Fakat iki gün sonra, çok süpheli şartlar altında, King itiraflarını inkâr etti. Meseleye karsı yakın bir ilgi duymağa başlayan vali Whitman tahkikatın yeniden yapılmasını ve bunun için 25.000 dolar tahsisat verilmesini emretti. Şımdıye kadar da 50.000 dolar harcanmıştı. Tahkikat sonunda, Stielow'un tüfeğinin yıllardan beri kullanılmamış olduğu tesbit edildi ve balistik uzmanlannın ilk verdikleri rapor çürütüldü. Bu arada King yeniden suçunu itiraf ederek, O'donnell'i de bu işe soktu. Parayı bile nasıl harcadığını da anlatınca, 1918'de vali Stielow ve Green'i serbest bıraktı. Ama hapishanede geçen yılların bedelini kimse ödemeyecekti. Şimdiye kadar birçok mahkum haklarinda verilen idam kararlannın yerine getirilmesi sonunda idam edilmislerdir. Acaba bunlann hepsi suçlu muydu? Öleni bir daha diriltmek mumkün olmadığına göre «idam cezasi» Be dereceye kadar yerinde bir ceza... dcrek misalleri çoğaltabilirler. NewYorklu Marsaret Houghtaling bir çocuğu öldürmek suçun dan idama mahkum edilip asılmıştı. 50 yıl sonra bir kadın ölüm döşeğinde papazı yanına çağırarak cinayeti kendisinin işlediğini itiraf etti ve can verdi. tngiltere'de 1869'da kocasını zehirlediği için idam edilen Priscilla Biggadyke'ın masumiyeti, yıllarca sonra can çekışen bir adamın ölüm döşeğinde zeMri adamın tabağına kendisinin koyduğunu itiraf etmesi ile anlaşılmıştı. Adaletin böyle yanıldığı hallerde, idam cezasi aleyhtarları seslerini yükseltmekten geri kalmamaktadır. öleni bir daha diriltmek mumkün değildir. Yanlıslıkla cezaları infaz edüenlere bir hürriyet verilemez bir daha. S O N Sonuç îşte yirminci yılda cereyan etmiş olaylar bunlar. Ama idam aleyhtarlart daha da eskiye gi Bond MOOESTV BLAISE İ S T A N B U L , GEUB 6EU ' Yf Oçt 08.25 06.30 06.43 06.50 07.00 07.05 07.30 07.45 07.50 08.00 08.20 08.40 09.00 09.15 09.30 09.45 J0.OO 10.15 Acılıs. oroeram Türkuler Köv öcretmeni Ovun havalarl Köve habcrlcr Sabah melodilcri Haberler ve hava durumu Istanbulda bueün Kücük ilânlar ve hafif müzik ( Bu sabah sizinle Kücük orkestra Alâaddin Sensovdan sarkılar Müzik ve sohbet Valsler Türküler eecidi Vlvolonsel soloları Müzik Joıtusu Sen ne cüzel bulursun. cezsen Anadoluyu Saıkılar Arkası varın Kısa hüberl*r Sabah konseri Orhan Avsar orkestrası Küçük ilânlar «ık Daimi'dcn ti'rküler Ositli Türk müziil Haberler R. G. de bueün Hafif müzik Roklâm nroeramiarı Kevser Tanrıkuttan sarkılar Kemal Gülesoeiu orkestrası S.^z eserleri Kücük konser Safiv» Filizden sarkılar Mikrofonda eenclik Cocuk bahresi Kısa haberler C37 saati Reklâm oroeramları Haberler ve hava durumu Kücük ilânlar M. Demirkırandan sarkılar Tarihte iz bırakmıs kadınlar Ist. Beledivesi Konservatuarı Herpdot Plâklar arasında Erkekler korosu 24 saatin olavları. K. ilânlar Reklâm Drosramları Haberler ve hava durumu Radvo oda orkestrası Oda miiziei Kaoanıs İSTANBUL 16.55 17.00 17.30 1800 18.30 19.00 19.30 20.15 2100 21.45 22.00 22.4T 23.00 23.30 24 nn 00.30 01.00 IL RADYOSU Acıhs ve crogram Sizin icin Küçük konser Ivi aksamlar Senfonik müzik Tiirkiveve hos eeldinlz Aksam konseri Cenclerle beraber Oneralardart secmeler Lâtin Amerika melodiler) Gece konseri Akordponla melodiler Caz müzİBî Cesitli müzik Grcp varısı icin Dünden Bııeünden Prosmm ve kaDanıs 789V kısını, söz. 6 Acıklı tiyatro pl1 Bir atalar »özüne göre be yesi, bir sıfat takısı. 7 & kârlık bu kadar parlak ve yü£ /133436789 konomi yapmm işi veya büini. sek bir yaşama devresidir. 2 8 Sık sık tu«Herhangi bir esasa göre uyguhaf sözler söyli la!» manasına bir emır, «çok yayen ve fıkralar şa!» nın kısaltümış şekli. 3 Biarüatan nükterini bır yere jağırma işi, «kork dan kişiler (ço ve dehşet içinde kal!» karşılıği gul). 9 Divan bir emir. 4 Herhangi bir şeyin °debiyatı şairlegenişliği, söz söyleme kuvveti ve rimizden birl, ustalığı (Osmanlıca). 5 Haricl konut. «ekD YLKARIDAN AŞAĞIYA: Garth »Kg«SgSgggSgSSSSSSSSSS8SSSS3SS?SSSSS8SS3$SSSSSSSS8SSS 98888g88S8gSgSSS8oSî8^w^wwS»î888888wS888« JIFFANY JONES , SEtsiİKi |~>i ,İM OLSO'J • } 10.25 10.40 11.00 31.05 11.55 12.10 12 15 12.30 13.00 13.20 13.?0 14 00 14.20 14.35 14.50 15.^0 lfi.00 17.00 17.'5 17.20 17.50 19.00 19.40 13.45 2000 20.15 20.45 21.00 21.30 21.55 2200 22 45 23.00 23.15 24.00 SOLDAN SAĞA: 1 Şimdi aramızda bulunmıyan ve aynı adı taşıyan iki ünlü bestecimiz (birirün soyadı Arel ötekininki Kaynak'tır). 2 Uykusunu bitirip gözlerini açarken. 3 Yanardağlarm etrallarına fır lattıkları, tersi «beyas kaya» anlamına iki sözdür. 4 Lokomotifin arkasındaki katar, «devlete ait mal» manasına eski bir terim. 5 Çevrilince «devşir» karşılığı bir emir belirir, küçük akar sulardan. 6 Tersi bir zaman parçasıdır, bir olayın birbiri arkasına vuku bulması hali (Osmanlıca). 7 365 gün, bir harfin okunuşu. 8 «Parıltı ele geçir!» anlamına karma bir emir, nota. 9 Ist&nbulun Anadolu yakasındaki yazlık yerlerinden. DONKC BULMACANIN HAlXEDtLMİ9 ŞEK1J NASIL HALLEDİLECEK Yukaridaki rakamlı bulmacada sadece 4 tane anahtar (ipucu) ve 8 tane sonuç vardır. B03 kalan 12 karenic içine 1 den 9 a kadar uygun birer rakam koyarak ve toplama, çarpma, çıkartma, bölme işaretlerine dikkat ederek soldan sağa ve yukandan aşağıya bulmacada gösterilen sonuçlan bulunuz. Biraz vaktinizi alır ama, boş vaktinizi hoş^a geçinni} olorsunuz. Arkadaş Islıkları 53 Evet, beni bal gibi de unutur. Unuttu bile. Bütün bunların böyle olmasını ben istemedim mi? Aj'aklanma kaparup yalvarmadı mı? « Git> me!» diye yere dız çöküp, bacaklarımı kucaklamadı mı? « Bırakma beni! Beni babamın evine yollama, yalvarınm, ayrılma benden!» demedi mi? c Arkadaşlarını unutamıyorsan zarar yok, unutma. Ne zaman istersen bul onları. Gez, dolaş, iç, sokaklarda nâralar at. Ama içkiden başın ağrıdığı, hastalandığın zaman gel bana, başını dizime koy. Baş ağrısı ilâcını ben vereyim, sabahlara kadar bekliyeyim seni. İyi olduktan sonra gine koş arkadaşlanna. Her şeye, her şeyine razıyım. Tek gitme, ayrılma benden, bırakma beni!» Iskambil kâğıtlan elimden düşüyor. Masaya çaprazlama koyduğum kollanmın üstüne iniyor başım. Ne o be, nulduî Ulan amma da fasaryaymıssıh bel Arkadaş, bu böyle sürüp gidemez! Ya o, ya biz! Beni en çok sevdiğini sandığım kesip atıyor: Onu düşüneceksen çek git, bizi istiyorsan kal! Tek lâkırdı etmeden kalkıyorum iskemleden. Yüzlerine bile bakmadan ağır agır çıkıyorum. NereyeV Bilmiyorum ki. Gidiyorum işte! tçimdeki bunaltı bastınyor, bastırıyor... boğulacağım. O simdi belki de bir başkasının yatağında. Fakat.. nasıl. nasıl olur? Bir başkasının kollarında. Çıldıracağım. Bir başkasının yatağı. Bu, yatak, hangi, ne? Kaabil değil. Düşfinraemek elimde olsa. Onu hiç, hiç düşünmezdim. Ama nerdee?, Bir başka şarapane. Dalıyorum. Henüz çok erken. Ne çıkar? Ne çıkar? Cebimde param var mı, yok mu? Var ve^a yok. îçeceğim içeceğim... öyîe içeceğim ki, dünyanın hiç bir şarapçısı benden içtiklerimin hesabını isteyemiyecek bile. Bu şarapaneden beni kendi ayaklanm değil, belki cenaze arabası çıkaracak! Evet efendim... şarap içeceksiniz tabi? Yiyip içcceklerimin hesabını hiç bir zaman alamıyacak adama bakıvorum: Ne var? Mezelerden? Evet? Henüz hiç bir şey... Hiç bir şey mi? Piyaz yeni kaynıyor. tsterseniz pastırma, beyaz peynir, elma falan getireyim? Getir. ne istersen getir... Bir şiçe yakut kırmızısı şarapla doğranmıs pastırma, beyaz peynir, ekmek, iri bir elma geliynr. Baışlıyorum. «Meyoanenin sişeleri parlıyor ORHAN KEMAL Anam gelmiş basucumda ağlıyor Sanki ölmüşüm de anam başucuma gelmiş, aglıyor. Bir de o. Pırıl pırıl bir umut parlıyor içimde, tâ derinlerde: Duyunca ağlar mı? « Zavalh... benim yüzümden, benim için öldü...» der mi? İyi ama onun ne suçu var? « Gitme!» dedi, yalvardı, ayaklanma kapandı. Fiyakayla çıkıp giden ben'im. Ne diye üzülecek? Dolu şarap bardağını tak, birde. Ölümümü yannki gazeteler yazar mı acaba? Eline geçer mi? Okur mu? Ağlar mıî Bardaklar bardaklann srdından. Şarapçı şişenin yenisini ver! Ablak. bembeyaz yüzlü ama kibar şarapçı saşıyor Aman beyim, çok hızlı gidiyorsunuz... öyle mi? Bir derdiniz var g«liba? E, galiba. Yoksa... Böyle SEbah sabah... Haklısımz. Şişe yenileniyor. Içimdeki o, daha hir canlanıyor Sanki çıkı'1 yor içimden. geçiyor kar^ıma: « Neden bu kadar çok içiyorsun?» « Senin yüzünden!» « Ben ne yaptım sana?» « Hiç bir şey...» « Peki?» « Bilmiyorum.» « Maksadın ne?» « Ölmek!» « Nıçin?» « Senin için!» « Ben Betriim işte, bak, yanındayım...» « Sen gerçekten o doğilsin ki. Hayâlsin sen. O gelmez, gitti o. Bir daha dönülmez yollara gittü.» Süzülüp çekiliyor karşımdan. Kara bir dum»n denizine yuvarlanıyorum. Bardaklar bardaklann ardından Yanımda. yönümde, çevremde göigeler. KoKımdan tutu1du§umu «sanıvorum Ttltsn kim 0 Nirin' ^ P ictivor henden 7 Kara duman denizi kovulaşıyor. koyulaşıyor. Üstyanını bilmiyorum XIX Anamın evi. sedir. sedire serilmiş yatağım» dayım. Apak bir denizin içinde sanki. Güneş Açıyorum gözlerimi, kapıyorum, yeniden açıyorum.. apak bulutlar değişmiyor. Güneş pınl pırıl. îyi ama neden yatıyorum? Ne oldu bana? O nerde? (Arkası var) konu ve resim: AYHAN BAŞOGLU BEYAZ GÜL ANKARA Acılıs. Droeram Günavdın Köve haberler Turhan Tocer ve Yüksel KİD'ten sarkılar Haberler ve hava durumu Sabah müziei Ankarada bueün Kücük ilânlar Her telden Baalama takımından türküler ve ovun havaları Mutluluk Sabah konseri Kısa haberler ve K ilânlar Arkası yarın Cesitli müzik Mahrrnıt Erdaldan türküler Avten Zeneerden sarkılar Melodiden melodive Cocuk bahcesi Konser ,aati Turan Enginden türküler Kıbrıs saati Kücük ilânlar Sarkılar ve ovun havaları Haberler. R. G. de busün Hafif müzik Reklâm Droırramları Cocuk bahcesi H. Gökmenden sarkılar Busün icin scctiklerimiz Kısa haberler ve K. ilânlar Nezahat Bavramdan türküier Konser saati Plâklar arasında Gencliee doeru Kısa haberler ve K. ilânlar Köv odası Yurttan sesler Reklâm crosramları Haberler ve hava durumu Kücük ilânlar Metin Ervürekten türküler Silâhlı Kuvvetler saati Fikret KozinoSludan sarkılar Italvadan müzik Uvkudan önce 24 saatin olavları. K. ilânlar Bizde teknik öCTetim Fjkekler toclulu&i Radvo Coksesli Korosu TB.M.M. saati Nivazi Yılmazdan tiirkülpr Haberler ve hava durumu Konser salommdan Gece vansın» doSru KaDanıs o