Katalog

Cumhuriyet î BAS1N aHLAK YASASİNA UYMAY1 TAAHHÜT EDER Sahlbl : NAZİME NADİ * Sorumlu Basan ve Yazı Yayan Genel Yaym Müdürü: ECVET GÜRKSİN İsleri Müdürü: KAYHAN SAĞLAMEH ve CUMHtrfiİYET MATBAACILIK Meydtnı ••••" f l X " » t : Edim* Küçüs. Hanı Gazetecilik T. A. 5. • Cağalogu Halkevi «okak No. 3941 Adana Telefon: 4550 * ft v K ARA Atatürt Bulvarı Tener Ap. Venlsehlr Teiefon: 12 09 20 • 12 09 66 12 »5 44 17 57 35 0 tZMİR: Fevzipasa Bulvarı. Aisarojlu İjhanl, 104105. Tel: 31230 ABO N E S«nelik C «yhk 3 ayhk ve Türkiy» 7S.00 4000 22.00 İ LÂN Harid 198.00 9900 4950 Baghk 23 a i Nijan Olüm. Olüm (Maktu) 200 U n 4 S tnd tahUelerd* (santlml) 4S > 40 > RCI tabUelo 83 » Niklb. Evlenm*, Dogum (Maktu) Mevlit. Tesekküı ve feayıp arama S em ıoo • 150 • Mevlit Te«ckküı (23 cü) 5 an SAYIS1 25 KUKUŞ Ayasofya'yı (Baştararı l. tncı sabifede) «FETİH ANDI» İÇÎLDt Daha sonra konuşan Milll Türk Talebe Birliği Başkanı Ismail Kahraman, Türkiye ve Türkiye dışındaki 600 milyon Türk'ün hiir yaşaması için Fetih İdeolojisinin yaratılmasının şart olduğunu söylemiş ve topluluğa, Patih'in yolunda yürümek üzere, «Fetlh Andı» içirmiştir. Kahraman, daha sonra, Ayasofya'mn bugünkü hâlinin Petih ideolojisine ihanetin bir sembolü olduğunu ifade ederek, «Ayasofya|yı mfizc yapanlar, çafillerdir. İlk bedefimiz, Ayasofya'yı açmaktır. Bu kararımızın clddiyeüni ispat etmek için, Ayasofya nın önüne riderek bir saatUk bir protesto oturuşu yapacağtz» demiştir. «AYASOFYATM EZAN İSTERİZ» Bunun Uzerine, 2 bine yalun bir topluluk, «Ayasofya'da ezan isteriz!» seslerl ve ikindi namazını haber veren ezan sesleri arasında, Ayasofya'ya doğru koşmuş, ancak polis barikatmın önünde, kendi idarecileri ve polis şeflerinin telkinleriyle, güçlükle durdurulmuştur. Burada tekrar bir konusma yapan Kahraman, «Protesto oturuşu» ile gayelerinin, hükumeti ikaz olduğunu söylemiş, Ayasofya'yı açmayanların, iktidar değişikligiyle eezalarım bulacaklannı ifade etmiştir. Bir saate yakm polis barikatınm önünde oturan protestocular, zaman zaman taşkınlık yapmak istemişlerse de, arkadaşları tarafından engellenmişlerdir. Protesto oturuşu sona ererken de. «Türkeş, Başbuğumuzdur» şeklinde tezahürat yapanlsr olmustur. CAĞALOĞLU'NDA Topluluk, protesto oturusundan sonra tamamen dağılmamış, bir kısmı Divanyolundan Cağaloğlu'na doğru yürümüştür. Cağaloğlunda bir gazetenin önüne gelen ve bayrak asılmasını isteyen topluluk, bayrağın hemen asılmaması üzerine büsbütün öfkeli blr tareda, «Masonlar kahrolsun» şeklinde yuhalamaya ıaşlamışlardır. Polis topluluğıin dağılmadığım görünce, copla olaya müdahale etmia ve bin kişiyi bulan kalabalıgı. dağıtnuştır. Divanyolu ve Cağaloğlundaki dörtyol ajzına kadar bir anda boşalıveren meydan, çok geçmeden, Polis'e sitem eden miting yöneticileri tarafından doldurulmuş, Poliı'U yöneticiler arasında sert ttrtışmalar olmuş, bu »rafla, «Süleyman istifa et!» dıye bajmlmış, Alpaslan Türkeş lehine eösteriler yapılmıstır. NEZARETE ALINANLAR Netieede Polis, İıtanbul Üniversitesi Talebe Birliği Başkam Lfnk Şebri. Erdoğan Güney, Hasan Soylu, Mustafa Demiral, Ali Karcı, Ayhan Mercan, Erkan Levent ve Arif Güler'i nezaret altma almıştır. SAVAŞ ÇIKARSA (Baştarart 1. lırci ıhilede) Arap kuvvetleri «Kibbutz» adı verilen kollektif çjftliklerin tarlalarında çahşanlarla Israel askerlerine karşı havan topları ve makineli tüfeklerle ateş açmışlardır. İsraelliler hududa paralel olup 1948 denbcri kullanılan bir yolda devriye dolaşmaktaydılar. Atej sonucunda bazı tarlalarda yangın çık mıştır. Hâdisede can kaybı olduğuna dair bir açıklama yapılmanujtır. Israeüilerin ateşe mukabele ettikleri yolunda herhangi bir açıklama ya pılmamış, fakat Mısırlılar 40 dakika sonra ateji kesmiştir. NÂSIR'A OLAÛANÜSTÜ TETKİLER VERİLDİ Mısır Parlâmentosu, dün Başkan Nâsır'a, olağanüstü yetkiler vermiştir. Buna göre «Nisır, ülkenin emniyetini kapsıyan konularda danışmadan kararlar alabilecektir.> RLSYA, NÂSIRI RESMEN PESTEKLtTOR Rusya, Mıstr'ı desteklediğini, resmen Nâsır'a bildirmiştir. Bu açıklama, Başkan Nasır tarafından, dün yapılmıştır. Nâsır, bu arada «Son gelişmeler bütün Araplara ve Fillstinlilere jüven vermiştir. Allah iıln verirse, îirtları 194S önceıi taaline jetirmeye çalışacafıı» demiştir. İSRAEL, cAMERtKA VE İNGİLTERE, BtZE MÂNl O L D t » Israel Başbakanı Eşkol. Amerika ve Ingilterenin tsrael'in ha reketlerine mâni olduklarını söy lemiştir. Bununla beraber, «Ame rika ve Ingiltere, Akabe körfezinin açılması için bizi destekliyeceklerini açıklamışlardır^ demiştir. Eşkol, Nâsır'a da çatarak şöyle konuşmuştur: «Bundan önceleri hatırhyarak, kendine çeki düzen vermelidir.» JOHNSON. DtPLOMATÎK ANLAŞMAYA TARAFTAR Bajkan Johnson, «Ortadofn meselesinln, dlplomatlk çslışma lar sonnnda halledllece|ine inan dıfını» söylemiştir. Teksas'taki çiftliğinde dinlenen Başkan, bu konuda fazla konuşmanın tehlikeli olduğunu da ifade etmiştir. AMERİKANIN TEMtNATI «The London Tiraes» gazetesinin Waahington'dan verdigi bir habere göre, Başkan Johnson, hafta içinde Israel Dışişleri Bakanı Abba Eban'a «Israelln Ingan üstü bir diaipUn gBstennesine karşılık Amerikanın, tsraelin ihtiyacı olan bütün ithaJ mallanıu karşüıyacağını» »öylemiştir. BATI ALMANYA ISRAELt DESTEKLİYOR öte yandan, Batı Almanya ftü kumeti, dün Akabe körfezinin açılmasını istemijtir. Sözcü. «Bonn, tsrael'in Akabe körfeıini serbest kullanma hakkına M hip eldntu görüfündedir» demiş Sovyetler Birliginin Araplara çok miktard» silah vermesi u*e rm« Almsnym'mn d» Israel'e sfl t h verdiğini sözlerine eklemi;tir. B. MİLLETLER'DE AMERİKA AKABE KÖRFEZİNİN AÇIK TUTULMASINI İ8TEDİ Ortadoju buhranım görüşmek üzere dün toplanan Birleşmiş Milletlerde konuşan Amerikan delegesi Goldberg. «Akabe körfezinin bütün ceçiılere açık tntulması gerektifini» söylemiştir. Körfezin tsrael gemilerine açılması için UThant'ın desteklediğini belirten delege, «1949 raütareke anlaşmasından hareket etmeliyiz» demiştir. ÜRDÜN, TtRKtTE'DEN ARAPLARI DESTEKLEMEStNt lSTEDt 0 Ürdün, Türkiye'nin Israel'e karşı Arsp ülkelerini desteklemesini istemiştir. • Israel Sendikalar Birliği, Israel'i desteklediğini açıklamıştır. TIRMANMA Telâvivden gelen haberlere gör« tsrael, Johnson'm talimaüna uygun hareket etmeye ve Akabe körfezindeki ablukayı kaldırmalt üzere şirndilik Mısııa karşı kuvvet kullanmamaya karar vermistir. Bu arada Ortadoğuda silâhlı bir çatışmaya doğru tırmanan gerginJıkte son 24 saat zarfındaki diğer başlıca gelişmeler şunlardır: Bir Kuveyt birliği «büyük Arap vatamnı İsraele karşı savunmak üzere» Mısıra hareket etmiş tir. Sovyet savas gemileri Ooğu Akdenize doğru yol almaktadır. Amerika Savunma Bakanbğı çevrelerine göre bu Sovyet gemileri 7 î 2 0 kruvazSr, firkateyn ve torpidobottan meydana gebnektedır ve güdümlü mermilerle donatılnuştır. Suriyeye giren Irak birlikleri İsrael sınırmda mevzilenmistır. Johnson'ın İsraelin Akabe körfezinden geçiş hakkını desteklemesi üzerine, Amerikan Altıncı filosu balen Akdenizde, çıbanbaşı bölgenin yakınlannda manevralar yapmak tadır. Doğu Akdenizdeki tngiliz filosu takviye edilmi?tir. Ürdün, İsrael suıın boyundaki köylerin balkına silâh dagıtmıstır. "HAMİDO,, hâdise çıkardı Kamu yatınmları (Bastarab 1 Incl sahifede) Gösteri yapan Arap öğrenciler dün yargılandı Bebek'teki Birleşik Arap Cum huriyeti Konsolosluğu önünde Başkan Nâsır lehine gösteri yapan Arap öğrencüerinden 6 sı, «Toplantı ve Gösteri Yürüyüsleri Kanunnna aykırı hareket ettikleri» iddiasiyle, dün mahkemeye verilmiştir. Nöbetçi 6. Asliye Ceza Mahkemesinde yargılanmalarına baş lanan Urdün uyruklu öğrencilerden Gılman Selâmi Akkur, Süleyman Duglas, Recai Marbuti, Münir ve Munzur Marbutl «27 Mayıs günü, B. A. C. Konsoloduğuna, Arsp lırael harbi için, jdnüllfl yaıılmak flsere tek tek gittlklerinl» aöyliyerek kendilerine jjnat edilen suçu ka bul etmemişlerdir. Bekçi tarafından içeriye ahnmaması yüzün den. kapı önünde biriktiklerini göyliyen öğrencilerden iyi Türk çe konujamıyan üçünün ifadelerinin tercüman aracılığıyla alınması için duruşma, 18 gün «onraya bırakılmıştır. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) AP Kayseri milletvekili Mehmet Ateşoğlu, liselere din dersi konulması için milletvekilleri arasında imza toplamaya başlamıştır. Ateşoğlu'nun iddiasına göre, «2W kadar. imza toplanmıştır. Liselere din dersi konulması konusu Milli Efitim Bakanlığınuı yet kisinde olduğu için kanun teklifi hazırlamadığını ve hükumete bir muhtıra sunacaklarını bildiren Ateşoğlu: •Allahsız komünistlerm Türklük ve tslâmlık imanını yıkmak için gayretleri daima hüsrana uğrayaeaktır» demiştir. OLAYLAR öte yandan Meclis kulisine gelen ve liselerde din dersi okutulması için mületvekilleri ile görüşen çeşitli fakülte mensubu öğrencilerle Meclis içindeki pollsler arasmda tartışma çıkmış, bu arada A.P. li milletvekili Hamid Pendoğlu ile Meclis îdare Arniri Celâl Sungur (C.H.P.) birbirlerinin üzerlerine vürümüşler ve bir kavga güçlükle önlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin Meclis koridorlannda kalabalık yapması üzerine Mecliste çalışan polisler bunîan dışarı çıkarmak istemişlerdir. Polisler ve gençler Jartışmış, bu arada Hamido namı ile maruf Hamid Fendoğlu araya gir miştir. Pendoğlu gençlerden beş kişinin kalmasını, diğerlerinln çılt masını istemiştir. B sırada Meclis îdare Amiri Celâl Sungur da gelerek öğrencileri dışarı çıkarmak istemiştir. Hamido btrdenbi re Sungur"un üzerine yürürnUş: «Sen klmsin, ne kanşıyonun?» diye bagırmıştır. Sungur, Îdare Amiri olduğunu hatırlatınca Fend oğlu «Ben seni Îdare ftmlrl tanımıyorum» demlştir. îki milletvekilinin birbirine girecejı sırada, araya başk» milletvekilleri gir. miş ve üzücü blr olay çıkması ön lenraiştir. Liselere din dersi için bir AP Milletvekili imza topluyor Başbakanın konuşması «PlSn mOlî hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. tkinci plân dönemi ik tisadi ve sosyal hayatımızın fevkattde önemli bir safhasına tekabül etmektedir» diyen Başbakan, (Türk ekonomisinin take • off dönemine) ekonominin kendi kendini ileriye itme dönemine yaklaştığını, böyle dönemlerde sosyal ve iktisadi olaylann girift bir hal aldığını belirtmiş ve özetle şöyle devam etmiştir: «Bugün dünyada iktisadî bakımdan ne kadar kuvvetli iseniz siyasi bakımdan o kadar kuvvetlLsiniz. Dünyada sözü geçen büyük bir Türkiye olabilmemiz için bu ikinci plân dönemini başanyla geçirmemiz lâzımdır. Bu plân demokratik bir plândır. Bu plânda merkezi plânlamanın özellikle rini aramak yanbştır. Plân, 197i yüı sonunda hiç bir meselesi kalmanuş bir Türkiyeyi fetirmiyor. Bunu çok isterdik. Ama Türkiyenin bütün meselelerinin 5 yıl içinde hallpdilecefini kimse söyliyemez. Plân göstermiştir ki Türkiyenin kalkınması mümkündür, hesaba vurunca bu çıkmaktadır. Bunun çaresi şuurlu ve bibrili çalışmaktır, bunun için de siyasi ve iktisadi istikrar sağlanmaüdır. Plân bir bUtünlük arzeder. Yif ma bir plân değildir. Plân aynı zamanda bir dengeyi getinnektedir. Bu plân milli hayatımızm inikisını getiriyor. Türkiye şart ve gerçeklerine uygun blr pUİnla hu zurundayız. Hiç bir şeyi güzel göstermeye çalışmadık. Geroekçlyiz. Bu yüzden bazı arkadaslanmrz plânın içindeki bazı şeylerden memnun olmıyacaklardır. Be ğenilmiyen şeylerin bulunması plâ nın bir kumıru addedilemez. Onlann ortaya ;]kması, bunlan na sıl çözeceğiz? diye bizi düşünceye seTketmesi dahi, llme ve teknlğe uygundur. MemleketimJz bfir> riyet düzeni içinde kalkınmayı be def almıştır.» HEDEFLER Başbakan devamla ikincl plinın nasıl hazırlandığını anlatmış, daha sonra ikinci pl&nın hedefleri konusunda özetle şunları sövlemistir: «tkinci plftn ekonomlraizin, dış kaynaklara bağhlık derecesintn azaltılmasını Kn bedef olarak görüyor. Flyat lstikrarının korunma sı düşünülmüştür. Sanayileşrne hızlandınlmakta ve ekonomlmizde sürükleyici bir sektör oUna vasfını kazanmaktadTr. Tmnmsal üretimin hava Bsrtlanna baflüık derecesi azaltümaktadır. Sanayiln sürükleyici karakter taşımaıı sarttır. Zarurettir. Ekonomimiıl kontroi altına alabümek tanmda ki daiçalanmaJarı uaUmaJda mümkündür.» BİRİNCİ PLANDA Şoför esnafı (BatUrafı 1 tnei tahifede) kurulmakta olan yardım fonu ile, şoförün ve ailesmin geleceğinin teminat altına almdıgı ifade edilerek, fiyat artıılanna değinilmiı ve özet le 5Öyle denilmektedir: •Esnafımız montaj, lastik fabrika Un ve yedek parçacılar tarafından •ömürülmektedir. İs hacminin darIlğı, pahalılık eanafımız üzerinde büyük etki yapmı$tır. Bu dunım böyle devam edcrıe gelecekte bir bljon. aUcak parayı ccblmizde ara ma imkâııını bulamıyacağız. Sayın Batbakanımızın vaatlerlni bek lemekteyiz. Bu vaatleri beklerken akaryakıta yapılan zam tasarısı Için yapmif olduğumuz müracaatlar müıbet sonuç vermeyip, tasarı kanunlaımıştır. Fakat bizira tarifelerl mize belediye zam yapmamakta hft lâ direnmekte ve çeşitli bahaneler ilerl sürmektedir.» Raporda ayrıca, Federaıyonun üyeleri yararına kurmaya çahştığj bir şirket İçin yardım vaat eden Türkiye Petrolleri Genel Müdürü Turgut Gülez'in tutumu yerilmekte, Gülez'in kaçak davrandığı belir tilerek sonuç almmaması üzerine Petrol Ofis'le yapılan görüîmelerde, Genel Müdür Kanan Onat'ın anlayıjh davranifi övülmektedir. Hazırlanmakta olan yeni Trafik Kanun tasarısı konusunda da, raporda şöyle denilmektedir: Trafik Kanunu her nedense federasyonnmuzdan da gizli tutuU makta, âdeta bizlerin duyması istenmemektcdir. Komisyonda bizlere yer verilmcmesi de bizleri a>Tica üzmektedir.» DELEGELERtN TENKİTLERİ Toplantıda, 67 ilden gelen delege ler de konusmalar yaparak çeşitli dertleri dile getirmişler. bu arada özellikle trafik polisinin davranışları üzerinde durarak ithamlarda bulunmuflardır. Gaziantep delegesi Ömer Kadıoğlu yaptığı konujmada, özetle funları söylemiştir: «Trafik polisi, şoför için cğitinıcl olacagına, dayak hocası olmakta, pa ra hocası olmaktadır. Polis hatır için, para için kaza raporu düzenlemektedir. Şoförün kaderi bir sorumsuz trafik polisinin elindedir. Kaza raporu «ivil temıilcilerin de katılacagı komlsyonlarca verilmelldir. Bölge trafik polisi diye ortaya çıkanlar da, Bakanlann altında olmıyan arabalarla. yol boy lartnda lefa sünnekte, şoförleri ha raca kesmektedirler. Maaşına tenez zül etmiyen polise ders verilmelidir.» Sakarya delegesi ve Kongre Başkanı Kemal Özses ise, yaptığı konuşmada, bilgisizce çıkarılmıg yö netmelik ve kanunlardan dert yanmış, otomobii satışı ile ilgili kâr oranlarını sıralıyarak:«lthalâtçı kârı yüzde 35. montaj kârı yüzde 25, toptancı kân yiiıde 1», perakendeci kârı yüzde 15, yedek parçacı da bir o kadar kâr eder, 50 bin liralık araba bize 125 bin liraya mal olur, bu ne iştir» demiştir. VERGİ KAÇIRILIYOR Aynı konuîmacı, montaj sanayiinin de hedeflerine varacak şekilde yürümediğini, bu konuda hükumetin aldatıldığmı öne sürmüş bir mon taj otobüsünde boya ücretinin 47 bin, döşeme ücretinin de 37 bin lira gösterildifmi, değeri altında fatura verüerek, vergi kaçınldığmı söylemişür. Özses, gümrüklere kota dışı malzeme getirildiğini ve sanayiinin bal talandığını belirterek sözlerini şöyle bitirmiştir: •Kotayı Ticaret Odası düzen ler, oysa bu memleketüı tüccarı dışarıdan bir liraya mal getirip bin liraya satmaya bakar. başka sey düşünmez, böyle kalkınma mı olur?» demiştir. Diğer konuşmacılar da, aynı konular üzerinde birbirine benzer gö rüşler ileri süriip, pasif davranışın dan ötürü Yönetim Kurulunu tenkid etmiilerdir. Assubayların değerlendirîlecek terfi ve kıdemi, Subaylar gibi « Hükume t merkezi İstanbul'dur..» Fatih Sultan Mehmet'in Utanbul'u fethinin 514. yıldönümü dün törenlerle kutlantnıs, bir konuşma yapan Fatih Dcrneği Başkanı Ekrem Hayri Ayverdi, «Türk tmpatatorluğu, Avmpa içlerine kadar eenişlemişti. Bn durumda hükumet merkezini tstanbul yapmak »aruret olmustu. Dün olduğu t'bi, bugün de merkesi hükâmet. Istanbul'dur» demiştir. Törene, aaat 10.15 de Topkapıda top atışı ve İstiklfcl Marjı ile başlanmış ve bunu. Mehtercibaşının söylediği «Hüeum Duası» izlemiftir. Bu sırada tarihl kıyafet gi>ini5 askerler, surlara tırmanarak Ulubath Hasan'm «ehit düştüğü yere bayrsk çekmişlerdir. Mehter takurıınm, iaulerin, okul ların ve eski muhariplerin katıldıjj v» kalabahk bir vatandaş topluluğunun izlediği törende. Fatih Derneği Ba?kanı Ayverdi, Fatih'in kişili|ini belirtmiş ve kurtuluş tSrejıi nin bütün yurtta kutlanmasun iste miştir. Dernek Başkanından sonra sehir adına Belediye Baçkanı Hâşim îscan konuşmuş ve mütaakıben ünl versite, gençlik vcordu adma konuşmalar yapılmıştır. Geçit töreninden sonra Fatih Camiine gidilerek Fatih'in türbegi ziyaret edilmiştir. Montaj sanayii tenkid (Bajtarafj 1 incl sabUede) Montaj sanayiini tenklt Bundan sonra iktisadi v e ma11 raporları incelemek amacıyla komisyonlar teşkil edilmiş, rapor üzerinde söz alan Adapazarı delegesi Necdet BilgiÇ, montaj sanayiinin milli sanayimızi baltalayacak bir çalışma düzeni içinde bulunduğunu ileri sürerek özet olarak şunları söylemiş tir: «Montaj sanayii Türkiyede bir kaç kişinin zengin olmasına yol açmı?tır. Bunlar fiyatlan istedikleri gibi tesbit ettiklerinden. nakliye flcretleri artmakU ve jenel pahalılık »eviresl yukselmektedlr. Türkiyede montajı yapılan 5 tonlnk Bedford kamyon 135 bin liraya latılmaktadır. Aynı marka kamyonnn ithal flyatı Ise 80 bin tirayı geçmez. Adapazarında bnlunan 60 milyon sermayeli bir otomobil listik fabrikası yılda 'J2 milyon lira kâr elde etmektedir. Yabancı sermayenin kârını iki yıl dışarı çıkarmaması için hükumetçe gerekli tedbirter alınmalıdır. Birliğimizin aşırı cereyanlarla mücadele için çıkardıgi kitaplar yetersizdir.» RAPORDA ÇELİŞMELER Raporda yer alan bazı görüşle rin «lç açıcı» ifadeler taşımasına ragmen «yer yer karamsar» ifadelerin yer almasından yakınan lzmir delegesi Haydar Arya' Türkiye'de montajı yapılan ototnobillerin fiyatlannın çok yük«ek olduğunu belirtmiş ve bankaların tüccara verdiklerl kre dilerin faiz oranlannın çok yük •ek olmasmdan yakınmıştır. Önceki yıllarda Tekel'in ve tütün ihracatçılanmn elinde kalan 70 milyon kilo tütüne ihraç olanakları tanınmasını isteyen Aryal şöyle devam etmiştir: «Bankaların apartıman ve para ikramiyeleri vermeleri, ticaret bayatının yükünü arttırmak tadır. 70 milyon tütünün satılması için Odalar Blrüfl b«kftmet nezdinde teşebbüse çeçmelidir. Tütün tüeeanna kaeakçı gözü ile bakan tütün tekeli kannnu degiştirilmelldir. Ormanı tahrip eden orman köylülerinin sorunlanna çözüro yoln bulmak için Odalar Birliğinin faaliyete geçmeleri zornnln dur.» Ankara Ticaret Odas» delegesi Sefer Yıldız, Bankaların yılda 100 milyon lira ikramiye dağıttı|ını belirterek «Bn paralar sanayici ve tüccar'ın sırtından faiz şeklinde alınmaktadır» demiştir. RAPORDA NELER VAR? Çeşitli ekonomik sorunlara de ğînilen «tktisadi rapor'da iktisadî devlet teşekkülleri ile ilgili olarak» tkinci Dünya Savaşmdan bu yana iktisadî devlet teşekkülleri Türkiyede enflâsyonun baş sebebi olmuşlardır» denilmekte ve şöyle devam edilmektedir: «tktisadi devlet teşekküllerinin sürekli olarak zarar eden ve kaynak yaratmayan knrulnş lar olarak kalmalan borç Tfikle rini arttırmakta ve yatınmlarının daha ziyade yeni borçlanraalarla yapılması zornnlnlnğanu dognrmaktadır. Çok kesin bir bamle ile iktisadî devlet teşekküllerinin bir elemeye tâbi tntnlduktan sonra, nznn çalışmalar sonnnda tes bit edilmiş bnlanan esaslara gö re reorçanlze edilmeleri ve bn reorganizasyonun gereklerinin takibi için bu knrnlnslann sürekli olarak şimdikinden çok daha ciddî sekilde denetlenmeleri lüznmn memleket ekonomisinin en önemli sornnlarından birini teşkil etmektedir^ tLK DÖRT Î I L Demirel. birincl be? yıllık plânın ilk dört yılının sonuçları hakkında bilgi vermiş, bu donem içinde yatınmlann kamu «ektöründe °'»85, özel sektörde 0 ol08 oranında gerçekleştiğini belirt miş, nüfus artışı konusunda bilgi vererek 1972 ytlında 38 milyon Devalttaayondmn bataaediliyor. nüfusa sahip olacağımırı, göylethracatı artırmak için devalüa» miş, «Gelişen içtimaî bünyemizyona gitmek, çok bâtalı oUcakttf. de tanm agırlığını kaybetmekteDış ticarette uılaşmaU üikelere dir. Bu blr nhhat aUmetldlr» bir kayma vardır. Aulasmalı 01demiştir. kelerin karşuuna organize olarak KtMRE MUCİZE BEKLE!*lfe8ÎN cıkmalıyız. Ayrıca biz, hep bu Başbakan ikinci plan ile ilgili ülkelerden alacakbyız. Y»ni bia, olarak daha sonra özetle şöyle krediye muhUcken. bu devletlere devam etmiştir : kredi açar durumdayız. tç tüke«Plân müessesesi modcrn devtlm eyillralerinl artıneı yahaneı letln kaçınıtmaz blr icabıdır. sermayeye izin vermemeliyiz. Bu Plân kolay bir iş değildir. Yapplân, Türkiye'nin kaderini tâyin mak ve tatbik zordnr. Kimse rouedeeek blr plândır » cize beklemesin, plân kendi kenCKMP'Lİ ALTINSQY1JN dine yürüyen bir doküman deTENKİDLERt ğildir. Hızlı ve dengeli bir kalCKMP'li Mehmet Altınsoy, hükınma için plân tek vasıU olakumetin liberal olduğu halde, devrak görülüyor. tkinci plftn için letçi bir plân hazırladıgını öna •.7 kalkınma kat sayısı seçilsürmüş, tmalât sanayii konusuna miştir, bnnu gereekleştirebiliriz. değinerek, Türkiyede tekstil ve çeRealist blr kalkınma hızıdır. 1973 lik hariç geri kalan sanayiin monyılında milli gellrlmlz 119 miiyar taj ve ambal&J sanayii olduğunu lira olacaktır. Adam başına düifade etmiştlr. Köye hiçbir hizşen milli gelir ise 3200 Türk 11met götürülemediğini söyleyen Alrası yani 330 dolâr olacaktır.» tınsoy, «Köylü efendimiz deriz, 1,5 MtLION KtŞtTE İŞ aırtına aemer vurur bineriz» daDemirel ikinci beş yıllık plân miştir. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) döneminde çeşitli sektörlerde ya«AP, MERKEZ PARTİBİDtR» Malatya îl Geçici Yönetim Kupılacak yatınm miktannı açıklaAP'li Sabahattin Savacı İse, plârulu önceki gün kurulmuştur. CHP < mış, bu dönemde 1,5 milyon kinı övmüş, «Af, liberal bir parti Malatya İl Başkanhğına Necati Ak çiye iş imkâni yaratılaçağını öne değildir. Bir merkez partisldir» desoy getiriimiştir. sürmüş. «Şehirlesme olayı kaçımiştir. Yine CHP Genel Merkezinden , nılmazdır. Şehirleşraeden korkverilen bilgiye göre, Güven Partisi j mamak Uıımdır» demiştir. BUGÜNE BIRAKILDI Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu Daha sonra Başkan Sezgin, Başbakan ikinci beş yıllık plânKayseride yeni kurulan GP îl ve toplantıyı, bugün saat 10'a bırakda yatınmlann e'o52,3 unun devMerkez îlçe Yönetim Kuruluna bir mıştır. let ^047,5 unun özel sektör taratelgraf çekmij. ancak alışkanhk so fından yapılacağmı belirtmiş, nucu telgrafı CHP'ye göndermiştir. dış ticaret dengesi hakkında bil28 mayıs 1967 tarihli. Ankara Ye I gi vermiş ve alınacak tedbirlerle nişehir postahanesinden atılan telg ! ilgili olarak özetle şunları söyle» rafta şöyle denilmektedir: ; miştir : •CHP tl Yönetim Kuralu üyeleri «Aslında tedbir almıyaeak ve Kayseri. fayret göstermiyeceksek plân» Millet hizmetinde kabul ettiğiniz . ihtiyaç yok, plân yapmak iddiah LONDRA, (ajı.) 23 yaşmdaki yeni görevden dolayı tebriklerirai olmak demektlr. 1975 senestne Dünya Guzeli Hintli Reita Paria, sunarım.» doğru Türkiye normal tedbirler televizyonda yaptığı bir konuşmadışında kredi almadan gelişebisında Şubat pymda Amerika'lı lecek duruma geleeektlr. Tedlye Avukat David Gown ile evlenecedengesinde Konsorslynm krediftini açıklamıştır. leri olmadan normal kredilere fidilecektir. tkinci plân devresi sonnnda yani 1972 de kredi ihtiyacımız 259 milyon dolSr olacakSOFYA, (a.a.) Dışişleri Bakatır.. nı Çağlayangil Karadeniz kıyısın(Baştsrmfı 1. iaci «atlfede) da Vama plâjlarını ziyaret ettikBöyle bir plânın tatbiki büyük AP'li milletvekili. «Bn matbaa ten sonra, dün özel bir uçakla gayretleri icabettiriyor. thracadevlete aittir» demlş, önceki yıl Sofya'ya dönmüştür. Bay ve Batıtnız ikincl plân döneminde 310 yaymlanan bir romandan pasaj yan Çağlayangil e bu gezilerinde milyon dolâr artacaktır. Türkiokuyarak şöyle devam etmiştir: yenin ihraç edebileceği sanayi Bulgaristan Dışişleri Bakanı İvan «Bu alçakça yazılar. nsrede malları var, mutlaka dünya paBaşef refakat etmiştir. görülmüştür. Bu gazete, başta carlanna rekabet şartlan içinde Çağlayangil, Bulgar Millî MecNadir Nadi olmak üzere sieilli cıkmalıyız. Sadeee desteklemeylis Prezidyumu Başkanı Traykof komünistleri korumaktadır, sol Ie yaşayan bir sanayi düsünüleile Başbakan Todor Jivkof'a nevazarlar, yazılannı bn razetede mez.» zaket ziyaretlerüıde bulunmuştur. yazmaktadırlar.» ORTAK PAZAR AP'li milletvekili, gazetenin Demirel Ortak Pazar ülkelerintarihçesini kendine göre anlatde, Ortado|uda, Afrikada Türk tıktan sonra. «matbaaya el komüteşebbisi için pazarlar bulunnnlmasi ve Meclis araştırmasi duğunu belirtmiş ve «Türk mü!çln blr Snerge vereceğim» deteşebbisi bu pazarlara gidlp mfişmiş ve önergesinin desteklenmeterl bulmaya meeburdnr» demişG l N E Y KAROLİNA. (AP) cini istemiştir. tir. îçinde 100 tona yakm dinamit ve Başbakan özel yabancı sermaA.P. li milletvekili bu arada, Amerikan ordusuna ait patlayıcı yeye önem verileceğini ve sanamadde bulunan bir yük vagonu, Yunus çimento fabrikasmın da yii teşvik tedbirlerinin alınacatrenin yoldan çıkması üzerine, | ğını belirtmiş, «Dosya hazırlaCumhuriyet sahlplerine ait olduyanmava başlamıştır. makla sanayi kurulamaz, aslolan ğunu öne sürmüş ve bu lddiası Yetkililer, yangmm bulunduğu dosya yapmak değil fabrika yapgülüşmelere yol a,mıştır. bölgede oturanların derhal evlerlmaktır. tdaremiz bu görüşe kani terketmelerini istemişlerdir. vusmahdm demiştir. AP'H milletvekillnin sözleri Bölgenin Şerifi, «Yangına yaklaşaDemirel, plânı uygulamak için itirazlara yol açmış, koouşmann mıyoruz. Patladığı takdirde hepiicranın dikkatle izlemesi gerekmizin sonu olur. Yapacafunız tek tisini, plânın uygulanmasında j dan tonra bazı AP'li milletveiş, dinamitlerin patlamasını bekgüçlükler doğuran sebepler ara , killeri AP'li hatibin elini ıık> lemektir» demiştir. sında icranın yeteri kadar yetki / mıslardır. ANKARA, (Cumhuriyet BUrosu) Millet Meclisinde dün, Tarım Bakanlığı teşkilitında çalışan • Veteriner Hekimlere ödenek v« , rilmesi hakkmdaki kanun tasarı* | sı ile Türk Silahlı Kuvvetleri Penonel Kanunu Tasırısı görü ! sülmüıtür. özellikle, dün, Askerl Personel ' taaarısmın görUşülmesi »rasında ' müzakere edilmeksizin kabul edi j len maddelere göre, Assubayların j terfi ve kıdem lşlemleri, subayla I rınki gibı değerlendirilmektedir. i Assubaylıktan subaylığa geçiş | hükümlerini düzerüeyen 113. mad | de üzerinde söz alan milletvekilleri, assubayların subaylığa geçtikten sonra, en son kademe olarak Yüzbaşılıkta kaJmalarını isteyen metni, tenkid etmişlerdir. Subaylığa geçecek olan assubayların, yaş musaadesl nisbetinde normal subaylar gibi terfi etmeleri istenmiş, bu konuda önergeler verilmiştir. Maddeler Uzerindeki müzakere» ler devam ederken, vaktin dolması üzerine Başkan, oturuma son | vermiatir. [ ye sahip olmaması meselesinin de yer aldığını belirtmiş, bu yet kileri artıracak ve plânın uygulanmasj ile ilgili bir kanun tasarısının Meclise sevk edildiğini bildirmiştir. Başbakan plânda, köy, kültür, gençlik meselelerine ayrı bölümler ayrıldığım belirtmiş, «Cenabı Hak ba plânı memleketimiz için hayırlı uğurln etsin» diyerek konuşmasına son vermiştir. İNAN: «ClDDt VE TUTARLI BtR PLÂN DEGİL» Öğleden sonraki oturumda ilk sözü CHP'li Komisyon üyesi Şefık İnan almış, plân fikrinin 27 Mayıs Devriminin bir zaferi olduğunu belirttikten sonra, «!kinci 5 Yıllık Plânın 2? Mayısın 7. yıldönümünde hükumetçe kabul edilmesi, ayrıca buna tatlı bir renk veriyor» demiştir. İnan, pilâv döneminden plân dönemine geçişin olumlu olduğu nu belirtmiş, ikinci 5 yıllık plânda özel sektör yatırım oranının faz la tutulmasının aslında kamu sektöründe meydana gelebilecek açığı kapatmak için bir kaydırma suretiyle yapıldığını söylemiştir. İnan seçimlerden sonra vergileme ya da zam yoluna gidıleceğini ifade ederek, «Bu plin, eiddî ve tutarh bir plftn değildir» demiştir. AP'li Kenan Aral ise, geri kal mış bölgelere önem verilmesini istemiştir. FEYZİOGLTJNUN KONUŞMASI Bundan sonra, Güven Partisi Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu konuşmuştur. Feyzioglu, ikinci plânın hedefler ve strateji bö lümünde yer alan bazı hedeflerin yankısını plânın kendisinde bulmanın güç olduğunu bildirmiş, yüzde 7 kalkınma hızının Türkiye için vazgeçilmez bir he def olduğunu söylemiş, plânın 1966 yılı rakamlanna yüzde 7 kal kınma hızı eklemek suretiyle hazırlandıgım ifade etmiştir. 1967 de bu hız sağlanmazsa, ikin ci plân döneminde daha fazla gayret gerektiğinl belirten Feyzioglu, özetle şunları söylemiştir: «tkinci plftnda toplam taaarnıfların yüzde 32 yükaelecejM öngorübnüştür. Bunun için ciddi vergileme tedbirlerine başvurmak | e rekir. Tarım sektörünün verfilendirllmesi konusu, plânda sarih değildir. Ayrıca, bazı çelişmeler vardır. Plân, bir yandan vergi felirlerinin arttırılacağını, diğer yandan gelir gruplarmdan az vergi alınacafinı ve eönüllü tasarruflan n arttınlacağını »öylüyor. Bunların hepslni gerçekleştirmek için hüner Ister. Ayrıca, toplam vergiler içinde vaaıtasız vergiler oranı düştüğü halde, aynı pltnda sosyal adaleti aağlamak bakımından vatıtasız vergilerin oranının arthnlacağı ıdylenlyor. Bu, bir çeUşınedir. Gönüllü tasarrufların yüsde %i arttırılmasını sağlamak, güç işür. Gelir dağılınupı islâb edici tedbirler ne olac«HUc, belli değil. Plânda ayrıca, karma teşebbüsler deyimi geçmişUr. Bu çeşit teşebbüslerin, iaha önce, çok acı tecrttbeleri olmuştur. (Baştarafı 1 İncl sahifede) sinde bükâmetle sık sık ihtilâfa düşmüş ve iddia edildiğine göre vaatler'in çoğu yerine getirilmemiştir. Hayri Terzioğlu'na gelince; Oda toplantısına gelen delegeler Sırn Enver Batnr'un karşısında bu zatin bir sürpriz yapabileceği ihtimalleri üzerinde de durmaktadırlar. Hayri Terzioğlu eski D.P.'lidir. Bursalı çiftlik sahiplerinden ve İş adamlanndandır. Ticaret ve sanayi çevrelerinde Sırrı Enver Batnr kadar isim yapmamakla hele küçük şehir Odalan tarafından tanınmamakla beraber, politik gücü vardır ve tstanbul, tzmir, Bursa Odalariyle bazı Ege ve Güney Odalan tarafından desteklenmektedir. Batur Terzioğlu çekiçmesinin kızışması ortaya 3 üncü bir aday da çıkarabillr ve bu aday oylann bölünmesi yüzünden iki rakibl de altedebilir. Gerçi bngün üçüncü bir aday ismi kongre kulislerinde dolaşıyor değildir. Şu var ki, yine büyük şehir Odalarımn duruma çöre ortaya yeni bir isim atmaları sürprlr. olraayacaktır. Ticaret, Sanayi Odaları ve Borsalar Birliğinin İkinci önemli konusu şüphesiz Sanayi Odalan meselesidir. Bilindiği gibi Türkiyenin sınaî gelişme temposu bir yandan ithalâtçı sanayici isteklerini çatıştınrken öte yandan Odalar BirliJI 1dare Kurulnnnn teşekkül tarzi bu gelişmeyi kösteklemektedir. ö zellikle sanayicilerin isteklerinin son merci olarak Odalar Birliğine gitmesi ve bu Birlik idaresinde eörfv alanlarda İse Olaylann ardındaki gerçek standart nitelik aranmaması kösteklemeyi doğuran sebeplerdendir. Zira meselâ teknolojide ileri olan, hattâ otonomiye erişmiş bulunan işletmelerin ihtiyacında Odalar Blrliği son karar merciidir. Oys« karar vereceklerden çoğunun değil yeni teknolojiden, bir sınaî işletmenin basit ihtiyaçlanndan bile haberi yoktur. Ba yüzden sanayicilerle Birlik »rasında daima ihtilâf çıkmaktadır. Aynca ithalât konusunda yine sanayici • ithalâtçı çatışması vardır. Bir yandan ithalâtçılar, Blrliğe, sanaylcileri konıduğn yolunda tenkidlerinl yöneltlrken, öte yandan sanayiciler de tersine şikâyettedirİer. Sanayi Odalarını ayrılmafa ve yeni Birlik kurmafa karar verdiren bu gerçekler karsısında İse tek Itiraz ortak cephenin dağılması teblikesidir ve bugünkü statükoyu savunanlar her zaman bu tehlikeyi göstermekle Odalar Birliği Kanununda yapılacak değişikliği önlemektedirler. Durum her halde bu toplantı dan sonra biraı daha açıklığa kavuşacaktır: ••* Fikir Kulüpleri (Baştarafı 1. İncl sahifede) belli blr sınıfın inhisannda bırakmamak amacıyla emekçi sınıfların örgütlenerek siyasi yönetime afırlıklarını koymalarını gaye edinen sosyalizm temel yasamızın sözüne ve ruhuna tamamen uygnndur. Anayasanın eksiksiz nygulanmasını ötedenberl israrla savunan tosyalizmi benlmsemiş genç ler olarak Anayasamızın sosya» lizme açık olduğunu belirtmeyi görev blliriz, »aygılanmızla.» «KAYSERtLl SOSYALİSTLER» KAY8ERİ Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın Anayaıa ve Hurriyet Bayramı münasebe. tiyle verdiği mesaj şehrimud* ki genç «osyalistler araıında tepki yaratmış ve Sunay'a 15 ım zalı bir telgrsf cekilmiştir. «Kayserili losyalittler» imıasını taşıyan telgrnf şöyledir: «Sayın Cevdet Sunay, Anaya. s» ve Hurriyet mesajınııda Türk parlâmentosunda sosy». llıt bir parti rrupu olduğunu ndıkj> PROF. tSMET GtRİTLt Prof. Dr. tsmet Giritli bu konuda özetle şunları söylemiştir: «Sayın Cumhurbaşkanımınn «cık demeçlerintn anlasılmamasının yahut yanlış yorumlanms sının nedenini anUmak güçtür. 3lra, Sayın Sun»y, Anava»am». *ın kapılarının komünizm v» laşlzm yanında sotyaliım de k» Palı olduğunu söylerken, bu «öı Jerle ve acıkça bir ıümr« toıya lîrmi ka.tetmişlerdir. Bü sebeple, bu sözlerden sotyal demokrasi ve batılı anlanvdaki, marksist olmayan Çtldaş oemokratik sosyalizm Uraftar. Urının endise ve tereddütlerin» raahâl olmadığı ortadadır. Es*. »en, Anayasa mahkememizin ce** kanunnnun 141 ve 142'inci maddeleriyle ilçlli olarak aldıfı kararın gerekçesinde de belirtiU olfl çibi. 1961 Anayasamıs, he. oefl komünizm olan markıist snsyalizme kapalıdır.» Sunay Arif,in (BaşUrah L tuc) Sahifede) CKMP HÜKtMETİ UYARACAK öte yandan dün sabah saat 8 de bir toplantı yapan CKMP Genel tdare Kurulu, Ortadoğu ülkelerini tehdit eden buhranı görüsmüş ve bölgede barışın tesisi ile «Arap ülkelerinln maruz kaldığı tehlikenin önlenmesl için» hükumeti uyarmağa karar vermiştir. Yayınlanan bildiride Türk hü kumetinin Ortadoğu olaylanm biganelikle karşıladığını, bu sıralarda Türk Dışişleri Bakanının ciddl bir sebep olmaksızın seyahatlerde bulunduğu ifade edilmektedir. Osman Bölükbaşı da, önceki gün tzmitte hükumeti aynı şekilde Buçlamıjtı. nutmanızı üzüntü ile karşılv ÖLUM Kemaliye Apçağa koyünden Balatlı Sıtkı. Ekrem, Ali, Anmet. Abdullah, Muharrem Gürdamar, Hatice Demirsoy'un babaları, Hacı Mehmet Gürda» mar'ın kardeşi, Orhan Demir•oy'un kayınpederi, bakkal 1brahım. Bekir, Ahmet ve Ali Gürdamar'ın, lnsaat Yüktek Mühendiii Haşun Gürdamar'm amcalan Hacı Hasan GÜRDAMAR duçar olduğu hastalıktan kurtulamıyarak Hakkın Rahmetine kavuşmustur, Cenazesi 30 Mayıs 1987 Salı günü evinden alınıp Eyüp Sultan Camunde öğle namazını müteakip E>üp mezarlığmdaki aile makberine tevdi edilecektir. AUah Rahmet eyleye. AİLESt (Cumhuriyet 6102) ALTIN Cumhuriyet J04.M 19S.M IN.M } « . M l«J.OQ IOT.M 107.00 !«».«• 15.40 1I.4S Atiı Napolyen U »yar kiilço Feyzioğ/u başarı i telgrafını yanlışlıkla CHP'ye gönderdi KEÇE MANŞON ÇUHA HORTUM SBIV«ANKA TOZ TUTMA FİLTRELERİ SANAYİ KOLLARININ HİZMETİNDE SEMANKA Keçe Sanıyii ve Ticaret U d . Şti, Ahırkapı Cad. 15 Sultanahmet Tel. , 270*41 Telg. : SEMANKA.isunbul Reklimcılık 1693/607» Dünya Giizeli, bir Amerikalı ile evleniyor Kayseri Belediye Başkanlığından: Belediyem» lhtiyacı için 18 bin beşyüz lira muharamen bedelli bir adet üç Zektrli kapalı kasalı çöp triportörü alınacaktır. Geçici teminatı 1388 lira olup şartnamesi her gün gö» rülebilir. Kapalı zarf usulü ile eksUtınesi 19/6/1967 pazartesl günü saat 15,30 da Encumenjmizde yapüacağı ilân o l u n u r < (Basın 16307/6066) Bulgar plâjlarını , gezen Çağlayangil Sofya'ya dö'ndü Bir A.P. inşoot Mühendisleri Odasından İstanbul Takslm Bahçesinde yapUacak olan 23 katlı Otelin Mühendislik hizmetlerinin yapuun tam maliyeti üzerinden hesaplanması, İnjaat Mühendisliği meslekî kontrolluğunun Mühendislik Hizmetiai yapana verümesi ve bu hizmetlerin idarenin yapacağı müstakil mukavele ile yaptırılması konularında Odamiz teşebbüse geçmiş olup sonuç almmcaya kadar üyelerimizin bu hizmetieri kabul etmemelerl gerekli görülmüstür. Önemle duyurulur. YÖNETİM KURÜLU (Basın 16613 A. 6068/6098) 100 ton dinamit yüklü bir vagon yanıyor! SEKRETER BAYAN ARANIYOR Tatminkâr ücrstle Ingillzce vo Türkçeye bihaSkın »ftkU oayan sekreter aranıyor. Aynca Pransızca Dllmefc bir tercih sebebidir. Şansen müıacaaüar: O E K L t K O N A . Ş. Perçemli Sokak No. 11 • 13 BjUtAKÖT Üâncılık: 531/6078