Katalog

SAHİFE DÖRT 27 Mavıs 1967 CUMHURİYET Fransada idam cezaları için giyotin kullanılır... infazlar sert tepkilere yol açıyor «tdam cezası, kanser kisinin vücudnna karsı neyse, politik yapıya karsı öyîe bir dav ranıştır. Şu farkla ki, kimse kanserin vücut için gerekli oldugunu söyleyemez.» Albert Camus Batı Avrupada sâdece bır tek ülkede ıdam cezaları hâla kafa kesmek suretıyle tatbık edılmektedır. Bu dlke de Fransadır ve kullanılan âJetın adı da gıyotındir. 1 Arahk 1789 tarihinde anayasa meclısınde idam cezası hakkjnda muzakereler cereyan ederken giyotin adı ilk defa olarak mucıdi Dr. Joseph I. Guillotıne taraiından umuma duyurulmuştur. Bu olay anlatılmaya değer. Muzakerelerin en heyecanh bir safhasmda Dr. Guıllotine, parlâmento şakalan ile başladıgı konusması sırasında, uyelere önemli bır açıklamada bulunacağını haber verdı. Bır insanın başını çok çabuk ve ıstırab vermeden kesecek bir âlet bulduğunu bıldırdi. yararlı olsun dıye yaratılmıştı. Doktor buluşunu anayasa meclisine takdım ederken, memleketi sıruflar arasında farklar yaratmakla ıtham edıyor ve o zamana kadar yalruz asîllerin başlarının kesüdığini, alelâde kimselerin de asıiarak oldurüldüğünü söylüyordu. Asîllerin başları da küıç, ya da pala üe kesılıyordu. disıni başı iyice ileri çıkacak tarzda bağlarlardı. Keskın demırın altma tam boynu gelirdl. Cellât duğmeye basınca, keskin demir hızla aşağı ıner ve suçlunun kopan başı sepete düşerdi. Bundan hemen sonra ceset ve başı kenarda bekleyen bir tabuta konur ve en yakın bir mezarhğa göturülürdü. Fakat umumun huzurunda yapılan infazlar, sert tenkidlere sebep olmaktaydı. Bırçok nüfuzlu vatandaş, giyotınin sadece kapalı yerlerde ve herkesin huzurunda olmamak sartiyle kullarulmasında israr edıyordu. Böyle manzaraların umuma teşhirinın moral bozduğu da sebep olarak ileri surulu yordu. Âdet yıllarca ve yıllarca devam etti. Nihayet 1938'de kabul edilen bır kanunla infazların hapıshane duvarlannın içınde yapılması kararlaştı. Ayrıca basın mensupları da infazlara alınmadı ve sâdece resmi şahsiyetlerin şahıt olarak bulunmalan temin edildi. dayanarak, son derece serbestçe reddettıler. Bu devrede idamın yasak edüdiği hakkında söylentıler bıle çıktı. Oysa kanunlarda hiçbır degışıklık yapılmamıştı. İkinci Dünya Savaşından sonra, ıdam cezasınuı kaldınlmasının lehınde olanlar, M. Mechsı nezdınde ikı kuvveth teşebbuste bulundular. Bunlardan bırıncısı 1947'de rahıp Gau idare etti Altı yıl sonra da sosyalıst hder lerın açtığı kampanya da başarı sızlıkla sonuçlandı. Bununla berabeı birçok tanınmış Fransız şahsıyeti bu konuda çabalarını yüriitmekte devam etmektedirler. Bu cemıyetlerden bıri (Fransız idam cezası aleyhtarları derneği) bir otomobU kazasında ölen ünlu romancı Albert Idama karşı olanlar Cellâtlar, başlaruıa sadece göz yerleri açık olan bir başlık giyerlerdi... îyi niyetli doktor Fransada buluşunun sık sık kullanılmağa başlandığını da sağlığında görebildi. Fakat yıllarca sonra kanun adamlan, cinayetler ve politik suçlar hanç, idam cezasım kaldırdılar. Giyotınin kabul edilişinden yıllarca sonra, Prans kanunlan idam cezalannın umuml yerlerde ınfazını kabul etti. Adet, ıdam mahkumunun, askerler ve jandar malar arasından geçip yürüyerelc giyotine varması idi. Sonra kenFakat bundan hemen bir asır kadar önce, idam cezasına karşı ıtiraz sesleri burada da yükselmeğe başlamıştı. 18. ci yüzyılda iki filozof, Maximilıen m. i. robespierre ve Marie Jean Antoine, sâdece politik cezalarda idamın tatbiki hususunda çok uğraştılar ama çabaları faydasız kaldı. Birkaç yıl sonra jüri üyelerine, hafıfletıci hususlar bulma selâhiyeti tanındı. Ikı Fransız Cumhurbaşkanı, Jules Grevy (1879 1887) ve Armand Falliers (1906 1913) idam cezasının o derece aleyhındeydiler ki, iktidar devrelerinde tasdiklerine sunulan birçok kadın ve erkeğin idam hükümlerini, selâhiyeUerine «Beyler, dedi, buluşum sâyesinde bir hamlede başınızı kesebılırım. Hıç bır şey de duvmazsınız.» Sonra sozlerinin alkışlarla karşılanmasmı beklemek için sustu. Fakat kalabalıktan alkış yerine, kahkahalar yukselmeğe başladı. Bu, meşum bir buluşun, pek neseli bir başlangıçı olmustu. Dr. Guillotine tarafından icat edilen makjne, ihtilâlden sonra Fransada esen demokrasi havasına Fransız ihtilâli ve giyolin Dr. Gnillotine. idam cezalannın daha kolaylıkla yerine getirilebilmesi için giyotini icat etti... hinde bir kampanya açmıştı. Bu kampanyaya gonderilen 137 mek tuptan, 84'u gazetecinin fikırlerini desteklemekte idi. Onunla fikirlerini paylaşmayan 53 kişi ise fikirlerini ileri sürüyor ve kendisinden cevap bekliyorlardı. Bır hafta sonra gazeteci cevapları ile beraber programa çık tığında, bu program üç yıldan beri suregeldığı ve tutulduğu hal de.cevaplarını vermeğe vekıt bulmadan, müdür tarafından ıp Waverly Root adlı bu muhatâl edıldı. Televızyon idaresi birin ilâve ettiğine göre, Max Muduru tutumunu da «yukarPol Fouchet adlı tesirli bir ga dan aldığı emırlerle» ızah etti. zeteci de, devlet kontrolü altın Root'a göre bahis konusu edilen cyukarı mevkiler» doğrudaki televizyonda, giyotin aley Camus'nun başkanlitinda çalışmıştı. Derneğin orgam olan «CelUatsız adalet» adlı dergı, onbeş gundc bir faaliyetleri hakkında muntazam raporlar yayınlar. Bu dergının bır sayısında yazar. saır ve devlet adamı Lamartıne'm şu ıl gı çekıci sbzleri yayınlanmıştır: «Oğreneceğimız olürr korkusu değıldır. oğrenmeıniz gereken, saymamız sart olan hiyattır » «Fransız Dostlan Derneği» adlı dığer cemıvet de 195. yılmda otuz bırincı genel kongresım toplamıştır ve bu alanda dünya çapındakı faaliyetleri ıle ün salmıştır Fransada yakın vıllarda pek az kaatılın ıdam edılmış olması pek mânıdardır. Meselâ 1955'te venlen 6 ıdam cezasından «âdece bırı ınfaz edılmıştır. Muteakıp yıllarda verılen beş ıdamdan da sâdece ıkisu ınfaz edılmıştır. Dıkkatı çeken husus, ınfarlaın azalmasına rağmen. Fransada Amerıkaya nazaran çok c'aha az ıdamlık suçun ışlenmıs olmasıdır. Bunun sebebi, kanunla rın sertliğinden çok, Fransız arfalet mekanızmasının surath ış lemesidir. 1957 yılının Temmuz ayında tanınmış bir muhabirin Paristen çektığı telgrafta, Ingiltere nın Lordlar Kamarasının ıdam cezasının kaldırılması lehindeki oylamasının Fransada büyuk yankılar uyandırdığı bıldlriliyordu. Bu cereyanın sonradan Arthur Koestler'in idam aleyhtan yazılan ile daha da taraftar kazandığı ayrıca belirtilmekteydi. y (1906 1913) yıllaruıda Fransız Cumhurbaşkanı olan Armand Falliers. idam cezasının o derece aleyhindeydi ki iktidar devresinde birçok hukümlünün idam ceıasıru kaldırmıstı... dan doğruya o zaman Cumhurbaşkanı olan Rene Coty'nin etrafı ıdı. Öğrenildigine göre, Başkan idam cezasının kaldırıl masını isteyen yüzlerce mektup almağa başlamıştı. Vaziyet derhâl basına intıkâl etti. Sosyalist cDemain» gazetesi sordu: «Fransız Cumhuriyeti için giyotin bu kadar önemli mı ki, bunun kaldınlmasını bıle müna kaşa etmeğe yanasmıyorsunuz?» Giyotin aleyhinde kampanya YARIN MÜTHİŞ BtR DENEME Dişi Bond iMODESTY I BLAISE 'DosruMuz £w API &•&• B U / S £ > BULM£Ç^ STANBUL 06 25 13 30 27 M ı ı ı s Ana\asa l e Hurri^et B.ıvramı dolavuol» Ankara Rad^osu ile birlikte vavın yaoacaktır Reklâm P r o e r a m l a n Cumartesi Konseri Genclık Saatı Radvo Armonl Mızıkam Arkası Yarın Turk T n a t r o v ı Kısa Haberler. K. ılânlar Mac Nakli Yurdun Sesı Reklâm Proeramları Kucuk İlânlar Haberler ve Hava durumu , Karma Turk Müzıei Ozel Droeramı Levleein Ömru Anavasamız II 27 Mavıs Torenlerinden I7lenımler Sızln Sectıklerinız 24 Saatın Olavlau ve K ü cuk İlânlar Reklâm P r o e r a m l a n Haberler ve Hava durumu Genclerle Basbasa Kaoanıs İSTANBIL IL RADYOSU Acılıs ve Proeram Sizm İcın Mınvatur Muzik Tatıl Melodılerı Karısık Sololar Melodiden Melodıve Valslcr ve Polkalar Koncerto Saatı Caz Muzliı Kucuk Konser Peter Paııl ve Marü Oda Muzıei Lâtın Amerıka Melodılerı Senfonık Muzık Ivi Aksamlar Sonat Saatı Chad Mıtchell Uclusu Aksam Konseri Genclerin Sevdikleri Fıkralsr ve Muzik Her ülkeden Halk Sarkıiarı Gece Avın Muzık Olavlarından Izlenımlcr TODIUIUSU İLÂC^J 13 30 15 00 15 30 15 40 15 55 16 15 16 45 16 00 17 35 17 50 19 <0 19 00 19 45 12345678 9 1 2 111U 1 3 4 •£ • 6 8 9 TTTTT1 z M MJ u rw \m n 7 Nota. «Zengin ve eli açık karşılığı bir çektm. duruma gir!» YVKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Vücudümüzun katı kısım " 1 2 3 4 5 6 7 8 9 karşılığı iki söz 'ü bır emir. 8 larının esas çatısı (karma söz). 2 Bır yurdun Milletvekilleri tarafından zasâkinlerinin top man zaman başkanlık makamına lamı, bir çekiverilenler (çoğul). 3 Büyük şemin kısaltılmıhırlerde kurulmuş yapı, Bulgar şı. 9 Avrupaparası. 4 Tersı tren istasyonuuın kuzeyındedur, dayanıklı durumda. 5 Bir ki bir korfez şeyin üzerıne bastığı halde onu yamyassı hale getıremeyış. 6 çevresınde otu Danko <mlD Çevrilince «gozu pek kişı» belirir. ranlar (çoğul). kallAdOmH 5U 1 ı t ı jr pT "x~B| ı | + Garth OJLLA 20 30 20 55 21.15 21.30 2155 22 00 22 45 23 00 24 00 11 55 12 00 12 30 13 00 13 30 14 00 14 15 14 30 15 00 15 30 16.00 16 30 17 00 17 30 18 00 18 30 19 00 19.30 20 15 2100 21 30 22 00 KllM USTLEİ2II.E..' SOLDAN SAÛA: 1 Vücudümüzun içinde iki yanda bulunan ve âdeta suzgeç gorevıni yapan üyelenmız (çoğul). 2 «Genışlıği fazla mıktarda değil» anlamına iki soz, vaktiyle Ankara dolaylarında yaşıyan Türk gruplarından birinin mensubu. 3 Çok büyük yemek kaplanndan, avlanma ttraçlanndan. 4 Tersi bır çeşıt «su yolu» dur, Ege bolgemizdekı illerimizden biri. 5 Bir emir, problemler ve meseleler (eski usul çoğul). 6 Kuzu ve koyun gibi bağıran. 7 Herhangi bir şeyi bır yerden alıp başka yere göturucü durumda. 8 Bazı hayvanların sakız çığner gibi yaptıkları ış, bir konut salonlarla bunlardan vücude geür. 9 Komşu bir devlet, «kabul eder» • TT • DÜNKC BUOJACANIN HALJLEDILMIS ŞEBdJ I 7T\ i m • Mm X X • |x~ 1 MJ NASIL HALLEDİLECEK Yukaridaki rakamlı bulmacada sadece 4 tanc anahtar (ipucu) ve 8 tane sonuç vardır. Bos kalan 12 karenit içine 1 den 9 a kadar uygnn birer rakam koyarak ve toplama, çarpma, çtkartma, bölme işaretlerine dikkat ederek soldan sağa ve yukarıdan aşağıya bulmacada gösterilen sonuçları bulunuz. Biraz vaktinizi alır ama, boş vaktinizi hoşça geçirmiş olursunuz. ıTIFFANY JONES CıELIl^ tifcHl w 'Myf,: 49 ~ Arkadaş Islıkları ORHAN KEMAi A N K A R A 06 25 Acılıs. Proeram 06 30 Gunavdın 07 00 Ko\e Haberler 07 05 Marslar 07.30 Haberler ve Hava durumu 07 45 Mehter Muzıei 08 00 Turkıve'de Bueun 08.05 Baelama Takımından O"un Havalaıı 08 2"i Marslar 08 *0 Ataturk Dıvor ki 09 00 AnıtKabır den Naklen Yavın 09 15 Yurttan Sesleı 09 45 Genel Kıımun Baskanlıeından Naklon Ya\ın 10 00 Turk Muzıuı Ozel Droeramı 10 35 Anavasa Mahkemesınden Naklen Yavın 10.35 Marslar 11.00 Sehı* Hmodrumundan Naklen Ya\ ın 12 30 Turk Muzıei Ozel Droeramı 13 00 Haberler ve Hava durumu 13 20 Marslar 13 30 Kadınlar Toolulueu 14 00 Cocuk Bahcesı 14 15 Reklâm Proeramları 1515 Kısa Haberler ve K. ilânlar 15 20 Haftanıs Droeramı 15 35 Genclik Saatı 15 50 Arkası Yarın 16 00 Dılek Kutusu 16 55 Kısa Haberler \e K ılânlar 17 00 Cocuk Saatı 17 50 Reklâm Proeramları 19 00 Haberler \ e Hasa durumu 19 40 Kucuk Ilânlar 19 4j Turkuler 20 00 Haffı Muzık 2015 Sarkılar 20 35 Aravasamız II 20 55 U\ kudan Once 2100 24 Saatın Olavları ve K u cuk Ilânlar 21 05 Zulne Karsı 21 25 Turk Muzıei Ozel Droeramı 21 55 Cesıtlı Muzık 22 05 TBMM Saatı 22 25 Turkuleı 22 45 Haberler ve Hava durumu 23 00 Slzin Sectıklermız 23 45 Gece Yarısına Doâru 24 00 KaDanıs ANKARA IL RADYOSU 09 55 Acııls ve Proeram 10 00 Sabah Konseri 10 30 Sevilen Melodiler 1100 En Eskiden En Yenive 12 00 En Son Plâklar 12 30 Ovle Konseri 13 00 Cesitli Muzik 14 00 Kucuk Konser 14.30 John Jones Caz Dortlusu 15 00 Konser Saati 16 00 Dans Muzıei 17 00 Cumartesi Konseri 18 03 Hafıf Melodiler İS 30 Senfonik Muzik 19 00 Haftanm TODIUIUÎU 20 00 Muzıkseverlerle Basbasa 21 00 Faftanın Plâkları 22 00 Count Basıe Orkestıası 22 30 Gece Konseri 23.00 Dıskoteeimizden Secmeler 24 00 Gece ve Mâzık 01 00 Proüram ve KaDanıs. A Bütün gözler bende: Bir değil beş, on, bin, on bin kancık olsa, ayaklanma kapanıp, ayaklarımı öpse, bana dunyanın en ulaşılmaz, insanı hazdan en çıldırtan coşkun tadlarını verseler, gine de arkadaşlanmın kesıp attıkları tımağa değişmezdim hiç bırırü! • Yaşaaa!» « Varooool!» « Gördün mü erkek adamı?» Daha sonra ala ala heyle çıkıyoruz kahveden. Çok eskiden olduğunca uyku dolu, sâkın geceyi çıplak kahkahalanmızla ürperterek Barba'nın şaraphanesıne dalıyoruz. Bardaklar bardakları kovahyor. Kafalar tamam. Yıkılarak çıkıyoruz. Öyle sarhoşuz ki, birbirimize tutunuyoruz. Ver elini hayvan pislikleriyle kirli parke döşeli caddeler! Sarsılarak uyandım: Kanm! Ne var? Sertliğime o da sertçe karşılık verdi: Yok bir şey. Galiba eski serseri günlerinin rüyasını goruyordun? Anlaşılıyordu ki, kararlıydı. Ayaklarıma kapanacak, hele hele opecek gıbıye benzemıyordu. Ben? Ben yelkenleri indirecek miydim yâni? Sultanlık gunlerımın, dedim. Yoğurt! Elleri arkasında, öne tehdıtle eğılmış, bir tutam saçı sol gözünü kapamıştı. Meydan okurcasına: Bir saat sonra yokum, dedı. Beni bır daha bulamıyacaksm! Içım yandığı halde: Tasamdı.. EUerinı havaya açtı: Allahım Allahım.. demek benden bu kadar nefret etmış? Gaddarcasına: Evet! Yanıma uysallıkla geldı, kedice sokuldu: Sâhi mı söylüyorsun? Evet! Benden usandın mı? Evet! Nefret mi ediyorsun? Gine: Evet! Benı sâhiden bırakacak mısm? Evet! Hıçkırdı: Hanı bensiz dünyayı tasavvur edemezdin? Omuz siiküm: Alındı: Kendımi oldüreceğım, vallahi oldureceğım ken dımı.. Işıtınce pişman olacaksm! Sakın ben de . hasretıne dayanamayıp... Eiıyie ağzımı kapadı: Yaa? konu veresim: AYHAN BAŞOGLU BEYAZGÜL Sus, ardını getirme, alay etme benimle. Hayatım boyunca içimi karartacak sözleri revâ görme bana! Uğunuyordu: Benimle birkaç ayını geçirmekle ne kaybettin? Arkadaşlarm. kahve, şaraphaneniz yine yerli yerinde. Bır daha yerli yerinde olmıyacak olan ben'ün. Bır saat, pek pek bir saat... Pantolonumu bacağıma çektim. Gomleğimi sırtıma. Ceketimi alırken karşıma dıkildi: Nereye? Gidiyorum! Gitme. Yahut benden sonra git, nolur? Bir kadma, sana kendıni verrnış bır genç kadına hakaret etme. O buna lâyık değıl. Sevme beni, benden ayrıl, bır daha aklından bile geçırme beni ama, bana hakaret de etme! Ceketimi çektim: Bırak! Elimde ceketim, kapıya yürüdüm. Kostu yolumu kesti: Gıtme! Önüme diz çöktü, bacaklarımı kucakladı: Bırakma beni. Beni kirli bir paçavra gibi yollama babamın evıne. Yalvarırım, ayrılma benden. Arkadaşlarını unutamıyorsan unutma. Istedığm zaman bul onları, gez dolaş, zıl zurna sarhoş ol. nâralar at sokaklarda Ama içkıden başın ağrıdığı, kustuğun zaman gel bana, başını dizime koy. Başağrısı ilâcını benim elımden iç. Hastalandığm zaman seni sabahlara kadar beklıyeyım. Nâne kaynatayım, şişe çekeyım arkana, sıcak tuzlu sularda ayaklarını yıkayayım. îyi olunca yine git arkadaşlarına. Yabaız, nolursun, nolursun bırakma beni, gitme, ayrılma benden! Zengin kızı, burnu havada kız paspas olmuştu. Tuhaftır. yetmiyordu. Ne istediğimi bilmeden, neden sız, niçmsız bir direnme, daha açığı bir «Zulmetme» zevki şahlanmıştı içimde. Bunun ardında arkadaşlarım vardı, arkadaşlanmın kahkahaları. ıshklan, dü<;te gordüğum € Yaşaa! Varoool'!» ları. Bu kadmdan kurtulursam yine briyantin, daha çok da vazelin lıkıd'le vıcık vıcık, kuvvetli saçlar, çevreye belâ okur casına bakan kustah gözler, ölçüsuz bir serseriliğın nâraları, başı boşluğu vardı. Elimde ceketim, ayaklarımrn dibine diz çokmüş ağlayan sevgiliyi çiğneyip. ardımda hıçkınklar bırakarak, çıktım. BOŞ KAFES Içim kan ağlıya dursun... Barba'nm şaraphanesinde buldum onları. Kdrkütük sarhoştular. Her biri bir başka sarkı tutturmuştu. Ortahaf'la Osman bey de aralarında, hâlâ çekiyorlardı. Barba'dan başka beni seçen, seçebılen olmadı sıgara dumanı, ispirto kokusu yüklü şaraphanede Beyaz bıyığıyla tezgâh başında, arada yanıbaşmdaki bardağını yudumlayarak müşterilere yetışmeğe çalısıyovdu her zamanki gibi. Bırden beni gordu, gormesiyle de coştu: (Arkası var) xvn.