Katalog

MESNEVİ Mevlâna Milll Eğitim Bakanhğınca yayimlanan Dünya Edebiyatından tercümeler w*risinde yeniden basılmıştır. 1. cilt: 800, 2. cilt: 650, 3. cilt: 800, 4. cilt: 650, V. cüt: 725, 6 cilt: 850 kuruştur. (Basm 15571/5319) 44. yıl sayı 1S366 umhuriYef KURÜCUSU: TUNUS NADİ Telgraf v e m e k t u p adresfc Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: tstaobul N o 246 Telefonlan 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 224297 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 jOHN STEİNBECK BİTMEYEN KAVGA Rasüı Güran Çevtrlat IKÎNCİ BASKI F. ıo ru REMZİ KİTABEVİ Üâncüık: 164/5333 Cuma 12 Moyıs 1967 501ERİN MİLLETVEKJLLİGİNDEN DE ISTIFASI ISTENIYOR Basın toplantısından önce bazı gençler Tarım Bakanına lehte gösteri yaptılar Yeni PartininDağdaş: "Bu kanunu Tuzugu çıkarmağa hazırlandı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) A | | n d e n a 5 r n l a n 5 0 Parlâmento üyesinln liderl Turhan Feyzioğlu I I I U dün «Yeni bir parti kurmak için çalışmalanmız Uerliyor» w'lr demiş, kuruluş ıçın bugün, ya da en geç yarın tçışleri Bakanlığına ve Anayasa Mahkemesıne başvurulacagını açıklamıştır. Bu arada, çesitli illerdeki CHP teşkilâtından, 50'lerin milletvekilliğinden de istifa elmeleri istenen telgraflar gelmektedir. kararlıyız,, Orman Kanunu Taslağı yeni bir heyet tarafından incelenecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) DEMtREL, FEDERAL ALMANYA CUMHTJRBAŞKANI İLK.., Askerî ji rejim, bütün fiatları dondurdu •I «Bir darbe teşebbüsü Kıbns'ı da Vietnam haline getirir ... », (Dış Haberler Servisi) ATINA Askeri rejim, bütün maddelerin fiatlannı dondurmuştur. Her türlü madde, darbenin yapıldığı 21 Nisan'daki fiatlarla satılscak, aykırı hareket edenler, giddetle cezalandınl»caktır. NATO toplantısından dönea Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Gn. Spandidakis, «Mcnamara, görüşlerimizi anlayışla karsıladı. Yardım konusunda değisik bir dnrum yok» demiştir. Paris'teki bır açıklamaya gore, Mcnamara, «Teni hükumetin, parlâmento ve anayas» düzenine giden yolu tutması» temennisinde bulunmuştur. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de} Bir ibret ornegı unanistan'daki hükumet darbesinin dünya kamu oyunda uyandırdıgı sert tepki darbecileri şaşırtmıstır. llk günler uzun süre demokrasiye paydos deneceğinden söz eden ağızlar şimdi daha temkinli konusmak gereğini anlamış gorünüyorlar. Darbeyi mâzur göstermek çabası ile de bizim 21 Mavıs Devrimini misal diye öne sürüyorlar. Atina'ya giden her yabancı gazeteciye söyledikleri şu: Parlâmenter rejim çürüjnüştür. Memleket uçuruma yuvarlanıyordn. Yedi yıl önce Türkler de aynı şeyi yapmamışlar mıydı? Bu benzetişin temelden sskat •lduğunu bemen bütün Dünya basını, bizim batırlatmamıı» liiıum kalmaksızın anlamakU ve dile getirmektedir. 21 Mayıs devrimi, Anayasa ve hukuk dülenini çiğnemiş, meşruluğunu yitirmiş bir iktidara karşı, dernokratik mücadele yolları tıkandığı için Cumhnriyet ordusu tarafından Millet adına girişilen bir hareketti. Böyle oldnğnndan ötürii de Dünya kamu oyunca olumln karsılanmıştı. MBK üyeleri egemenliğin kayıtsız şartsız Millette olduğu ilkesine yürekten bağlılıklannı belirtmişler ve en kısa zamanda seçirnlere gidilerek emaneti sahibine teslim edeceklerine dair törenle and içmislerdi. Türk Ordusu sözünün eri olduğunu ispatlamıştır. Yunanistan'daki darbenin 21 Mayıs devrimi ile uzaktan yakından zerrece benzerliği yoktur. Rejimin çürüdüğü memleketin uçuruma sürüklendiği sadece darbeyi yapanlardan menkuldür. Seçime gidilseydi. Kıralcılar ve gericiler takımının yenılmesi ihtimali günden güne kuvvetleniyordu. Merkez ve sol partiler seçimi kazansalar da devlet yönetimini ele alsalar ne olurdu? Politika heyecanı ile soylenen ve yazılanlar bir jana, gerçek durumun nasıl çelişecegini ancak seçimden sonra, jani Yunan millî ıradesı tecelİi ettiği zaman görecektik. tste, memleketin uçuruma sürüklendiğini gerekçe olarak şimdi ileri sürenler kendileri hesabına kötü savdıkları bir ihtimalin gerçeklesmesinden korkmuslar •\e CIA'nın da desteği ile Yunan milli iradesine karsı geltnislerdir. Bu, 21 Mayıs Türk devrimine benzemek söyle dursun, yüzde \üz ters ybne dönük gerici bir darbedir. Ne yazık ki, Dünya kamu o\unun ve Dünya basınının ezici çoğunluğu ile anlayıp düe getirdiği bu gerçeği bizim 21 Mayıs düsmanlan görmemezlikten gelmekte, bunu yaparken de çelişkiler içinde bocalamaktadır. Kimi sağcılarımıza bakarsanız darbe\i övmekte, Yunan sağcılarından da ileri gîtmektedirler. Kimilen ise, tıpkı î u n a n darbecileri gibi hareketi 27 Mayıs devrimı ile aynı paralelde göstermeye çalısmaktadjrlar. Demokrasi ve özgürlük düsmanlığı söz konusu oldn mu, çıkar çevrelerinin nasıl sınırlar ötesinden elele tutusacaklarına dair bu, ibret verici bir misâl sayılsa yeridir. Az gelişmiş iilkelerde borusunu öttürmek isteyen emperyalist güçlere cesaret veren de berhalde bu misâllerin ardında ve derinliklerinde yattıfını bildifirniz ilkel dünya görüşü olmalıdır. Bununla beraber biz milletlerin iradesini hiçe sayan bu hukuk dısı tutumların ne Amerika'ya, ne ortaklanna, ne de onların destegine güvenen gerîci yerli politikacılara sürekli basarılar sağlayabilecefine inanan> lardan değiliz. Dünya hızlı değişmekte, halk vığınlan uyanmaktadır. SUngü gücü ile mil letleri sömürmek devri geçmiştir. Alavere dalevere metodlan İle sömürmek devri de geçecektir. Programda neler var? Feyzioğlu, şunları söylemıştir: «Tüzüğümüz tamamlandı. Dün geç saatlere kadar çalışarak bir komisyon tarafından hazırlanan programın genel görüşler tasmını kabul ettik. Bugün de çabşmalanmıza devam ederek programı tamamlamaya çalışacağiz. ProgTamımız hiç bir siyasî partinin kcpyası değildir. Türkiyenin bugünkü ve yarıntd ihtiyaçları, akıl iiim ve yurt ferçelderi açısından değerlendirilerek çok ciddî bir program haıırlanmıştır. Programdaki görüş ve tedbirlerin aziz miUetimizin ihtiyacına en uygun görüş re tedbirler olduğuna inanıyoruz.» Açıklandığına gore, 15 daktilo sayfası tutan prograımn temel görüşler kısmında demokratik rejim, milll bütünlük ve beraberlik, müliyetçilik anlayışı, sosyal adalet, anayasa düzeninin korunması, karma ekonoml ve temel reformlar bölümleri yer almaktadır. (Arkan Sa. 7, Sfi. 3 te) •Parım Bakanı Bahri Dağdaş, " dun orman kanununun birincı maddesinin değiştirilmesinden doğan tepkıleri cevaplandjrmak maksadıyle bir basın toplantısı düzenlemış ve tasarının hazırlanmasındaki çalışmalann ilim heyetınin verdiği raporlara dayandığını ileri sürerek: «Tasarı taslağı bir ilim heyeti tarafından incelenecektir. Ancak biz bu tasanyı kanunlaştırmaya kararbyız. Meclise sevkedeceğiz» demiştır. Bahn Dağdaş, basın toplantısından önce bir de gosteri düzenlemış ve bu gösteri basın toplantısı saatme rastlamıştır. Bakanın odasında toplanan bir grup (Arkası Sa. 1, Sü. 3 te) Türk Alman ortak bildirisi dün yaymlandı (DIŞ HABERLER SERVİSİ) BONN Türk Alman görüsmeleri «onand» ysyınlanan ortak bildiriden anlaşıldıfına göre, nükleer silâblann yayılmasını önleme konusunda, Türkiye, Almanya'nın görüsünü Amerikanınkine tercih etmiştir. Bıldırının bu konuyla ilgili bölumü aynen şdyledır : «Ankara ve Bonn nükleer sllâhların yayılmasına mâni olunmasının şayanı temenni olduğu hususunda anlaşarak, bütün devletlerin mesru menfaatlerini göı önünde bulundurarak nükleer silâhların yayılmasını önlemeğe matof bir antlasmanın önemine isaret etmişlerdir. Amerıka, nükleer silâha sahip olmayan ülkelerın, bu sılâhlara sahip olma yolunda çalı^ma yapmamalarını ıstemekte, Bonn ise buna karşı koymaktaydı. Bu bildirıyle Türkıye'nın de «meşru menfaatler haricinde» bır nukleer silâhsızlanmayı destekledıği anlaşılmıştır Bildırinin Kıbrıs'a ilişkın bölümü ise »öyledır : (Arkası Sa. 1, 80. 1 de) Tasarı taslağı görüşütemedi Orman Fakültesi öğretim üyeleri dünkü toplantıya katılmadılar ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Tanm Bakanlığı, Orman Kanununun birınci maddesmi değıştırmek üzere hazırladığı tasarı taslağıru, dün saat 15'de Bakanhklar ve ilgili kurumların katıldığı bir toplantıda ortaya koymuş, görtlşlerin açıklanmasmı istemiştir. Ancak toplantıya. Orman Fakültesinden dâvet edilen profesörler ve öğretim üyeleri katümamışlardır. Toplantıya; yalnız Bakanlıklar temsilcileriyle ormancı teşekküller gelmişlerdır. Ormancı teşekküller, tasarı taslağını benimsemediklerini, müzakere açılırsa .oplantıyı terkedeceklerini ileri surmüş, Bakanlıklar temsilcileri de taslaktan bir gün önce haberdar olduklannı belirterek, mehil istemişlerdir. Sonuçta toplantı, başka güne bırakılmıştır. Şadi Alkıhç tahliye edildi Yargıtay 4. Oeza Dairesi tarafından hakkında verilmlş olan 7^ yü agır hapıs cezasının bozulması va derhal tahliye edilmesı için Istanbul İnfaz Savcılığma bilgı verilen Şadı Alkıhç, dün saa^ 12 de Toptaşı Cezaevinden tahliye edılmiştir. Alkılıç 1962 yrtmda yazdıjı «Türkiyenin tek kurtulas yolu sos yalizmdir» başlıklı yazısında komünızm propagandası yaptığı iddıa olunmuş ve bu gerekçe ila mahkum edılmışti. Eşi ve çocukları tarafından Cecaevinin kapısında karşılanan Şadi Alkıhç, «Snçsuz olduğuma inanıyor ve adaletin er geç tecelli edeceğini biliyordum. Nihayet adalet yerini bnldo» demiştır. MOşahede altına alınması istenen Gülek, nihayet istifa etti ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kasım Gülek, CHP'den istifa ettiğini, dün Istanbul CHP tl Yönetün Kurulu eski üyesi Yaşar Ke çeh ve Anadolu Ajansı aracıllğıy la görüşmekten kaçındığı basın mensuplanna duyurmuştur. Gülek, suretini ajansa verdiği istifa mektubunda, sâdece, «CHP'den İstifa ettim. Saygılarımla demektedir. Gazetecilere, adının yazılmamasını söyleyen Keçeli, Meclis koridorunda basın mensuplarını bulmus ve Gülek'in partıden istifa ettiğini bu konudaki mektubunu saat 14.30da CHP Genel Sekreterlığıne posta ile gonderdığıni bıldırmıştır. Gulek, aleyhindeki yayınlar üzerıne, dün Meclıse gelememiştir. İki jet havada çarpıştı, pilotian şehit oidu ESKİŞEHtR Sivrihisar dolaylarında dün iki jet uçağımız çarpışmış pilotian şehit olmuştur. Binbası Kadir Parlak ile Yüx başı Izzet Oztarhan yönetimindeki F 100 tipi uçakların hava muhalefeti yüzünden çarpıştığı anlajılmıştır. Vak'a, Eskişehir Birinci Ana Jet Üssüne mensup uçaklarm, eğitim uçuşu sırasında vuku bulmuş ve uçaklar Sivrihisar ile Kay maz arasına düşmüşlerdir. TOPLANTIDA BLLUNAN ORTA ÖGRETÎM MÜDÜRLERI... VflLI, MÜDÜRLERLE GÖRÜŞTÜ "Kız öğrencilerin giyinişi erkekleri rahatsız etmesin,, stanbul Valisı Vefa Poyraz dün Ortaoğretim Müdürleri ile yaptığı toplantıda öğrencilerın kıyafetlerinin sıkı bir şekılde kontrol edilmesıni istemıştir. Gençlen moda akımlarından kurtarmanın guç bir şey olduğunu belirten Vah, «Kız öğrencilerinin giyiniş, tavır ve hareketleri erkek öğrenciyi rahatsu etmiyecek bir şekilde düzenlenmelidir. Aşın etek kısahkları, vücut hatlarmı belirten dar elbiseler, erkek çocuklannı rahatsız eder. Erkeklerin favori bırakmalan konusunda da aynı şeyi soyleyebiliriz. Okul içleri moda evleri değildir» demıştir. Daha sonra ders yılının sonu^^ ı na yaklaşıldığma işaret eden Va | ^P İi, öğretmenlerden, öğrencilerin başansını değerlendirirken toleranslı olmalarını istemiş ve özetle şunları söylemiştır: «Oğretmenlerin, başan nispetini yükseltmeye çalışmak çabası içinde olmaları gerekiyor. ÖğretŞehrimızde yabancı dıüe öğmenlerden değerlendirmelerinde retim yapan, orta clereceh okultoleranslı olraalarını isterken, ka larda 1967 68 ders yılı kayıt ve liteyi kürültücü bir tavsiyede bugırış sınav gunleri teppıt edillunrauyorum. Not verirken katı mıştır. (Arkası Sa. 1, Sü. 2 de) [tstanbul'daki özel okulların kayıt süresi ile giris •ınavı günlerini gösteren liste, 7'nci sayfamızdadır.] DAKIKA: Vah kalanlara! Saym Başbakanm, Aünanyadaki Türk işçilerine hitaben, yaplığı konuşmadan: «Arkadaşlar neden buralara geldiniz? Bunun sebebi malumdur. Türk vatandaşı olarak alınterinızle çalışmak, hiç kımseye müdanaa etmeden emeğrnizle hayatınızı kazanmak ıstıyorsunuz.» Bizim anladığımız kadar, bu sözlerin bir mânası da, şöyle bir şey olsa gerek: 1 Türkiyede ahnteriyle çalışmak, 2 Kimseye müdahene etmemek, ve 3 Emek karşılığmda hayatını kazanmak mümknn değildir. Hadi «mümkün değildir» demiyelim de çok zordur diyelim. E... Ne yapacağız öyleyse? D. N. I iî GÜLEK'in MÜŞAHADE ALTINA ALINMASI İSTENDİ ADANA, (Cumhuriyet Bürosu) Tanınmış iş adamı M. Rıfat Apa, Cumhuriyet Savcılığma bir dilekçe ile başvurarak, Kasım Gü lek'in müşahade altma alınmasını istemiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) ORMAN MESELESİ MECLTS'TE ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Millet Mechsinin dünkü birlejiminde Tarım Bakanlığı tarafından hazırlanmakta olan Orman Kanunu tasarısı taslağı üze rinde ikı milletvekili gundem dı sı konuşmuş, Tanm Bakfnı d» kendılerıne cevap vpmuştır. CHP Trabzon m.lletvekili Ali Rıza Uzuner, yaptığı konujmada 4 mayıs 1967 tarihinde ko nuyu Meclis kürsüsünden dıle getirdiğıni. ertesi gün teamule aykırı olarak AP İi milletvekili Sabri Keskın'in kendi konuşmasını cevaplandırdığını ilen sürmus ve taslağın kamu yararına ve Anayasaya sykırı olduğunu söylemiştir. (Arkası Sa. 1, Sfl. 5 te) U Ihant: 'Zvncü Dünya Savaşı'nın kokusunu duyuyorum, NEW YORK, (AP) B. Milletler Genel Sekreteri U Thant, gazetecilere yaptığı bır konuşmada dün, «Bugünkü bombardımanlar devam ettiği takdirde, Amerika ile Çin'in karşüaşması muhakkaktır. Üçüncü Dünya Harbinin puslu ışıklarına şahit oluyoruz» demlştir. U Thant, BM muhabirlerinln yemeğinde konuşmuştur. Bir sinema aleyhine dolandmcılık dâvası açan avukat Yurdumuzda ilk kez bir sinema aleyhine, dolandmcılk iddiasıyle davâ açılmıştır. Davâcı Avukat Haldun Dorter, dun Savcılığa başvurarak, Sıte Smeması tarafından dolandırıldığı ıddıası'.e dâva açılmasını ıstemlstır. Dorter'ın dılekçesine gore. bu sinema, mevsım ıçınde 30 dev fılm gostereceğmi gazetelerle ilân etmis ve abone kartı satmıstır. Ilerı surulduğune gore, ılân olunan fılmlerden ancak 10'u gosterilmistir. Davacı avukat, boylece, sinema sorumlularının cezalandırılmasını istemektedır. Davacı, ayrıca hukuk mahkemelerine de tazminat davası açmak uzere, harekete geçmiştir. Kayıt ve giriş sınav günleri VE TRARK Topkapı Aksaray arasmdatd 12 kavşağm trafik akışını düzenleyecek otomatik ışıklı trafik işaretlerinin ilki. dün Belediye Başkanı Haşim İşcan tarafından Aksaray'a dikilmiştir. 1 milyon liraya çıkan sistem, trafiğin vasıta sayısma göre duzenlenmesini sağlayacaktır. Resimde, İşcan, ilk otomatik trafik işaretini dikerken görülüyor. 11 yaşındaki bir k ı za , üvey dedesi tecavüı etti KONYA, (A^.) Ereğli flçesinde 11 yaşındaki bir kızm, Uvey annesi ve ninesınin yardımlanyla, Uvey dedesi tarafından 16 gündenberi tecavüze uğradığı iddia edilmektedir. Tahkikattan anlaşüdığına göre, Hamidiye mahallesinde oturan 2'si kız 4 çocuk sahibi «T.G.», eşi ölünce, bir başka kadınla evlenmıştir. Baba, civar bir köye çalışma(Arkası Sa. 1, Sü. 5 de) 0LAYLAR1N ARDINDAKİ Hayaller men gelişemedi. Hürriyet Partisi de böyle yanlış degerlendirme sonncunda kurulmuş ve tabiî kitle olmadığı için oy da toplayamamıştır. Şimdi yeni kurulacak parti için soylenen sözlerin, yapılan yorumlann arasında en dikkati çeken tarafı, bu partinin ne Hür. Partiye, ne de eski M.P.' ye benziyeceğidir. Bu konuda tnhaf gerekçeler de ileri sürülüyor. Meselâ 1965 seçimlerinde sandık başına gitmemiş seçmen oylannın gürül gürül bu tarafa yöneleceğinden söz ediliyor. Ayrıca Türkiye bir Batı ülkesi gibi değerlendirilerek «Ortanın solu karsısında fakat merkezde olan kitlelerin, sanki böyle kitleler varmıs gibi 501erin peşinden gideceği ileri sürülüyor. ve lunduğu için, sartlar böyle kaldığı, bir büyük olay meydana gelmedifi takdirde, aynı sonuçta birleşilir. 50'ler Inönü've karşı çıkmışlar, AJ*. kitlesinin, CJI.P. içindeki Inönüden ümidini kesenler azınlığının belki sempati sini toplamışlardır. Ancak sempati baska şeydir, seçimlerde oy almak başka şeydir. A.P. kitlesi ortanın soluna karsıdır diye Feyzioğlu ve arkadaşlarına oy vermez. Nitekim işçi kitlesi eski Çalısma Bakanı Bülent Ecevit'i tntar. Ecevit, yalnız sendika liderlerine değil, isçiye de hayli sempatik gelir. Ama isçi oylannın yüzde 65 7O'l yine de A.P.'ye gider. Bu Srnekler göstermektedir ki, Türklyedeki siyasal eğilimler Batı ölçüleriyle değil, ancak kendi sosyal yapısının ölçüleriyle değerlendirilebilir. Baska ölçüler ise sadece hayalleri isletir ve sonnnda bu bay»ller gerçek ssnılır. Bulgar sınırındaki "Meçhul Şahıs,, için "Vur,, emri çıktı (EDİRNE VE KIRKLARELİ Muhabirlerimizden) Rus yapısı otomatik tabancayla; kendislnl orman memuru sanan ve baltayla saldıran bir köylüyü öldüren, babasını da yaralayan «MeçhuJ şahsın» bir Bulgar hudut askeri olduğu anlaşılmış, hakkında «Vur» emr4 çıkarılmıştır. Bir llgiliye göre İse, iri yapılı ve üzerinde yazlık U niforma bulunan Bulgar askeri, ülkesinde iki kişiyl öldürerek kaçmış bu yüzden sınınmıza geçmiştlr. 112 saattenberi ele Beçirilemlyen «Meçhul gahı§» dün son olarak Kırklarelinin Yoğuntas CPolos) kavaklıklarında görülmüş, fak?t yine kaçmaya muvaffak olmuştur. Jandarma ve ermvvet kuvvetlerı, bolgeyi vö BulgariAt&ü sırurıni mmflmBn kordon alUriA airni£Ur. NAütR NAD* Kitle mi lideri yaratır, yoksa lider mi kitleyi? Bu konu, tavuk yumurta hikâyesine pek benzemez. Benzemediği içindlr ki, lider oldnğronu sanıp, kitle yaratmağa çalışanlar sonunda hüsrana uğrarlar. Demokrat Partinin kitlesini ne Celâl Bayar, ne de Adnan Menderes yaratmıştı. Aslında Halk Partisine karşı olan yığınlar mevcuttu, isim yapmış Bayar'la, sadece Mecliste tanınan Menderes, kitlenin başına geçtiler ve parti birdenbire çığ gibi bfiyüdü, Menderes lider oldn. O zaman D.P.'den ayrılanların kurdukları Millet Partisi yine liderlerin durup dururken kitle yaratabilecekierinl sanmanın «onucovdu. Nltekim Mare&fti Çakm»k'» Şüphesiz yeni partinin ortaya çıkısı bütün çizgileriyle, daha önce kurulmuslara benzemez. Zaten Hür. P. de eski M.P.'ye benzemlyordu Şu var ki temel kuıal'd* âyoi>«t bu Pazar Günü Cumhuriyefte