Katalog

SAEÜFE DÖRT 19 Şubat 1967 CUMHURİYET General Frunze önemli bilgiler vermişti... Çeviren: H ALI EDIZ Ankara yolunda ilk durak: SAMSUN Moskova'dan hareketimden önce Türk Elçisi Ali Fuat Paşayı ziyaret ettim. Türk Elçisi beni güler yüzle, nezaketle karşıladı, bir koltuğa oturttu ve sigara dolu bir kutu uzattı. Bunu yaparken de, sigaraların en iyi Samsun tütününden, Fransız .Rejisi» tarafından yapıldığını söylemeyi ihmâl etmedi. Bu arada: Mustafa Kemal Paşanm çalışmalanna ilk adım teşkil eden Sam sun şehrini de göreceksiniz, dedi. Küçük fincanlarla kahve getirdi ler. Ali Fuat Paşa, Millî Kurtuluş Savaşmdan ve Mustafa Kemal Paşanm bu savaşta oynadığı rolden söz açtı. Tıknaz vücutlu. açık renk sarı saçh, nisbeten genç olan Ali Fuat Paşa, çok iyi şartlar altında olmasma rağmen, savaşmaya ahşık bir general olarak, şimdi sorumlu dip üomatik bir kariyerde bulunuşundan şikâyet etti. Ortaklaşa düşman lanmız olan emperyalistlerle vuruşmayı tercih ettiğini söyledi. Ali Fuat Paşa bu arada biraz geç mişinden söz etti: Roma'da Ataşemiliterlik etmiş, çeşitli askerlik görevlerinde bulunmuş, 1912 yılında Amavutluk ayaklanmasmm bas tırüışma katılmış, Birinci Dünya Savaşmda, Ruslara karşı Erzurum kesiminde savaşmış. ALmanlardan yana savaşa katılmalan, tttihatçılar hesabına bü KUBTUUÎŞ SAVAŞI YILLARINDA SAMSUNDAN BİR GÖBÜNIİŞ yük bir hatadır, dedi. Almanlar dü pediiz memleketi soydular, Türk ekonomisini harap ettiler, Ordumu zu mahvettiler. Gerçi ben de İttihat ve Terakki Partisindendim. ama, onların güttükleri politikayı yeriyordum. Onlar Türkiyeyi mahvettiler. Artık hepsini anlamıs bulunuyorum. Işte, 1919 yıhndan beri, Mustafa Kemal ile birlikte milleün kurtuluşu isin savaşıyorum. Ali Fuat Paşa, Mustafa Kemal'i övüyordu. Özellikle, ona olan derin bağlılığı üzerine parmak basıyordu. Ama, heyecan dolu bu söz lerine rağmen, içimde öyle bir izle nim vardı ki, Ali Fuat Paşa, Mustafa Kemal'e karşı değildi ama, farkına varmadan dostlan olan Refet Paşa ile Kâzım Karabekir Paşa'dan. daha candan, daha gönülden söz ediyordu. Refet Paşa ile tamşacaksınız, diyordu. Ne sevimli, ne akıllı, ne kültürlü bir adamdır, göreceksiniz. Sonraları, Ankaraya gidince, Refet Paşanm bir Kolorduya başarısızca komuta ettiğini. kendisini öv mesini seven bir kişi olduğunu öğ rendim. Ali Fuat Paşa, Enver Paşanm bü yük politık hatalar işlediğini söy lemekle birlikte, ondan olumlu söz etti. Konuşmamız bir saatten çok sürmüştü. Vedhlaşırken Paşa bana, iyi yolculuklar diledi. Türkiyede dost luk ve ilgi göreceğimi temin etti. General Frunze Ataiürk'ü anlatıyor Samsun'da, General Frunze ile. benim için unutulmaz bir karşılaşma oldu. Lenin, Frunze'nin Tür kiyede bulunuşuna büyük bir önem veriyordu. Frunze'nin Türkiyede yaptığı geziler, köylülerle, şe hır halkıyla yaptığı sayısız konuşmalar, Mustafa Kemal Paşa ile ve öteki devlet adamlariyle karşılaşmalan... Bütün bunlar Türk kamu oyunda derin izlenimler bırakmıştı. Frunze'yi karşılamak üzere, Askeri Ataşe Zvonaryev'le birlikte şehrin dışma gittik. Daha uzaktan bizi gördü. Yanımıza gelince, kolayhkla attan indi. Uzun bir yolculuğun sağladığı canlı izlenimlerle dolu olan Frunze, hemen gördüklerini, izlenimlerini, görüştüğü kişi leri, canlı. güzel sözlerle anlatmaya koyuldu. Samsunda kaldığımız sürece, Anadoludaki siyasî durum üzerine, ayrmtılı olarak düşüncelerimizi bir birimize söyledik. Frunze, Mustafa Kemal Paşa ile olan görüşme ve konuşmalanm anlattı. Onun anlat tıklarından, o zamanki Keroalist Türkiyenin canlı bir tablosu önümüzde belirdi. Frunze: Türkiye, ilerici bir demokratik gelişme yolundadır, dedi. Ağır bir kurtuluş savaşı sürüp gidiyor. Fe ALİ FUAT FAŞA odalizm, özellikle dinsel gelenekler henüz çok güçlüdür. Emperyalist devletlerin ajanları, Padişahm yardakçıları dinsel bir fanatizmi körükleyip duruyorlar. Düzenli bir ordu henüz tamamiyle kurulmamış.. îlk zamanlar bizde olduğu gibi, birbirinden ayrı bir takım çeteler faaliyet göstermektedirler. Ver yer başkaldırmalar, ayaklanmalar oluyor. Mustafa Kemal güç bir durumda.. Çevresinde henüz pek çok hoşnut olmıyan düşmanlar var. Kaynaşmış bir parti yok. Baş olmak isteyen birçok parçalar var. Mustafa Kemal millete dayandığını söylüyor. ama, bu millet bir bü tün değil ki.. Içinde köylüsü, işçisi, burjuvazisi var. Üstelik burjuvazi nin çıkarları da başka baskadır. Bir burjuvazi var ki. tümiyle emperjalistlerden yanadır. Aydınlann çoğu da Mustafa Kemalden yanadır. Ama başlıcası apaçıktır: Halk, emperyalist boyunduruğundan ve soygunundan kurtulmak, başındaki Padişahı, Halifeyi ve iliklerine kadar çürümüş olan feodal beyieri atmak için savaşıyor. Halk başarıya ulaşacaktır. Bu şimdi apaçık gö rülüyor. Mustafa Kemal Paşa güç lü. iradeli bir teşkilâtçı, olağanüstü bir lider. İnönü ve Sakarya savaş larında kendini gösterdi. Akıllı bir devlet adamı, değil yalnız yabancılara karşı, ama kendi çevresine karşı da büyük bir dip!omat. Her kese inanmıyor. Sık sık onun yüzüne karşı yalan söylüyorlar. Musta fa Kemal bunu anlıyor. Okumuş. kültürlü insanlar az, bunları he saplı kullanmak zorunda. Mustafa Kemal bir gün çok akılhca şöyle bir söz söyledi: «Halkın sivrilttiği, güvenine lâyık gördüğü kişilerin sık sık, dikkatle moral dayanıklılı ğını sınamak gerek..» Hattâ cephede bile karaktersiz komutanlara rastlanıyor. Zaman zaman bunlarm ihaneti görüldüğü hatde, Mustafa Kemal. bir dereceye kadat bunlara katlanıyor. Bunlan inandırmağa ve idare etmefe çalıştyor. millete karşı olanlara ise, çok mer hametsizce davranıyor. Frunze sözlerine devam ederek: Onun iyi yardımcılan var, dedi. Fevzi Paşa ile Kâzım Paşaya dikkatinizi çekerim. Bence bunlar Mustafa Kemal'in sâdık. fedak&r yardımcılandır. Özellikle tsmet Pa şa dikkatimi çekti. Askerlik işinde cok usta bir adam, iyi bir kurmay. Türklerin bu mücadelesinde birçok şeyler bana. Kızılordu Birliklerini düzenli ordu haline getirdiğimiz ıç savaşın ilk yıllarını hatırlattı Bizim tecrübelerimizden yararlanması için yeni. genç Türkiyeye yar dım etmemiz gerek. Öyle sanıyorum ki bu konuda işleriniz iyi gidecektir. Frunze tatlı tatlı gülümsiyerek: Buraya atanmanızda benim do biraz suçum var, dedi. Neyse, her halde benden çikâyetçi değilsiniz? Y A R I N: Rus a bir kadını BUEMACÂ: MODESTY BLAISE Acılıs. Proeram Türküler Gecidi (1) Konusma Türküler Gecidi (2) Kove Haberler Kövden Kente Müzik Haberler ve Hava durumu Kücük ilânlar Stüdvo G'den ve lstanbulda Bucün Ovun Havalan Sabah ve Müzik Istevin Calalım Cocukların Kösesi Plâklar Dönüvor Pazar Skeci Kısa Haberler ve K. ilânlar, Konserin naklen vavını Üc CİMi. Üc Plâk Kucuk Ilanlar Yurdun Sest K. Korosu Haberler ve Hava durumu San Soloları Reklâm Proeramları Mac nakli Kısa Haberler. Kavıo Mektuoları ve Kücük İlânlar ODera Konseri S. Tur Gülerman'dan Sar. Melodi Rüzeârı Kitaolar Arasında Ekrem Varol'dan Sarkılar Reklâm Proeramlar: Haberier ve Hava durumu Evliva Çelebi Nurten İnnaD'dan Türküler LevleSin Ömru Gecen Hafta 24 Saatin Olavları ve K. I. Büvük Stüdvodan Orhan Sener'den Sarkı lar Reklâm Proeramları Kücük İlânlar Hnberler ve Hava durumu Sizlerle Beraber KaDanıs. 6789 TUKARIDAN 16 0(1 16.30 16 55 17.15 17.30 17.50 19 0(1 19.40 20.0(1 20.15 20.40 20 55 21.0(1 21 45 22 00 22.43 22.45 23.00 24.00 ÇE»J , 8EMi, MA . MAÛÛM SEAH TELÜ A NK AR A 06.25 07.0(1 07.05 07.30 07.45 08.00 08.05 08.21) 08 25 09.00 09.20 1(1.30 10.50 10.55 11.55 12.00 12.30 13.00 13.15 13.35 14.00 14.15 15.15 15.20 10.00 SOLDAN SAĞA: 1 Son zamanlarda Batı ülkeleriyle münasebetini sıklaştırmaya çalışan Avropa Dogu tlokuhdan bir memleketin başkentinln halkından. 2 Düzineclen iki eksik sayıda familya (iki söz), bir sıfat takısı. 3 Dogu yönünün eski adı, bir kahve cinsi. 4 Eski danslardan birinin adı (söylendiği gibi yazılmışbr) 5 Kolumuzun vücuda bitiştiği köşenin yansı, ortada olmayıp söz konusu edilen kimse, bir çok sayıda. 6 Uzun zaman kapalı kalmış kapıların açılırken çıkardıklan seslerden, beygir yavrusu. 7 Görme kudretinden voksun kişi, nota, bir takı. 8 Anibal ordulariyle Roma ordularmın büyük bir savaşa tutuştukları yer, dünyanın büyük kara parçalarına verilen ad. 9 Mal sahibinin binasında oturandan aldığı, raktiyle ecdadırruz Rumeli kıyısına bunlarla geçmişlerdi. 1 Etraftan ne duydu ise rastgeldiğlne hemen anlatmaktan geri kalmıyan (karma söz) 2 Şan ve şöhret ele geçirememek (iki «Yılın birinci «söz). 3 Dünyanın denizlerden yırun birinci gU gerı kalan lusmı, İstanbula bağlı nünde» mânası küçük idare bölümlerinden birt na iki söz ve bir 4 Çevrüınce «fazla miktarda edat. 9 «Sana pis ve lekelemrus kısım» mânası verilen para yar na iki söz belilir, üzerine bina dımını kabul et yapılması beklenilen boş toprak memezlik etparçasının yansı. 5 Yabancı. OUnkD bulmıcnnı me!» tcarşillğl İki 6 îsa Peygambere hıya:ıet etsözlti bir emlr tifi söylenUen adamın adlarından biri, Uk çağ sılâhlarından. 7 Tersi Balkan devletlerınden birinin baskanı • • • I T] 3] I I •x • +•• ı ? • • E• Zl [T 1 X 2 X •X I X X X 1+ •3ı DÜTJKt BULMACANtN NASfL HALLEDİLECEK Vukandaki rakamlı bulnıaeada »• dece 6 tane anahtar (ipucu) ve 6 tane sonuç vardır Bog olan 12 karenİD içine I den 9 a kadar uygun biret rakam koyarak ve toplaına, çarptna. çıkartma, bölme isaretlerine dikkat ederek soldan sağa ve yukarıdan aşağıya bultnacada gösterileo sonuçlan bnlunuz. Biraz vaktinizi aJır ama, boş vaktioizi boşça geçirmij slursunuz. TIFFANY JONES O E M SONIZA. EAB.Ö' " Acılıs. Proeram Köve Haberler Sarkılar Haberler v e Hava durumu Sabah Müziei Ankara"da Bueün v e ilân. BaSlama T. Ovun Havaları \ Kücuk İlânlar Turk M. Dinlevici istekleri Cocukların Gozüvle Hafif B. M. Dinlevici istek. Besinci Savfa Kısa Haberler ve K. ilânlar Özel Eelence Kücük İlânlar Evfel'de Müzik . Halk M Dinlevici istekleri Haberler v e Hava durumu Trafik Sevdieiniz Sesler Cocuk Bahcesi Reklâm Proeramları Kısa H ve Kücük ilânlar Ali Rıza KöDnilüleroSlu'dan Sarkılar Cesitli Müzik Sarkılar Bitmez Tükenmez Anadolu Kısa H. v e Kücük ilânlar Kadınlar T. Türküler Köv Odası Reklâm Proeramları Haberler v e Hava durumu Cesitli Müzik Siir Dunvasında Cocuk Emel Savın'dan Sarkılar Alive Akkıhc'tan Türküler Müzik Dünvasından Haber. 24 Saatin Olavları v e K. İ. Geeen Hafta Soor Dereisi Caz Müziei Kevzat Güver'den Sarkılar Haberler v e Hava durumu Gece Konseri Dans Müzigi Proeram v e KaDanıs. Pazar'dan Pazara fl$K ve ÖLÜM 68 Joe Gilligan, dans edenleri seyrederek: «Ne?» dedi. Öteki şöyle bir dıkleşerek bir daha söyledi: « Bir Fransız üssündeymiş. Evet, öyle. tki, üç yıl. tyi adamdır... Onlar gibi dans edebiliyorsa bile.» Işık, hareket, ses: Elle tutulur bir şey yok. Ateşli, uçuverecek gibi şişkin bir zorlanma. Dısanda ilkyaz, mutluluktan yoksun kalmış, üzgün'.ük duymak da elinden gelmeyen bir genç kız gibi. « ... at duvara. Hahhahhahha'....» «... benimkinde frengi varmış, Jack, derken yüzünün aldığı hali hiç unutamıyacağım.» «... salla. kır, salla...» •Paris'te ilk gece... sonra, ötekM...» «... bırak ma düşsün...« «.. bir tüfeklen... yinni de altın dolâr iğnelenmiş benim...» «...benim o çevik, çavik atlım ner'de acaba?..» Joe: «Elbette» diye basını salladı. «Madden nerede acaba?» diye düşünüyordu. Severdi onu. Sorusuna karşılık alacağım ummazken öfrendi. (îste o kız gene. Tüy yelpazesi akşam ü^tü bir söğüt gibi, kolu gereğınce bir siyak üzerinde incecik, sıcacık bir uzantı.) Jove olsa «Bacakları ne de kızoğlan kız!» derdi ama, Joe Jove olmadığı için «Tann korusun!» dedi. Isterdi ki kızın oyun arkadaşı Donald Mahon olsun; bu olamadığına göre, Donald'ın gözlerinin gönnediğine sevindi. Çalgı durdu. Dans edenler durdular, yeniden baslamasını beklediler. Ev sahibi hanım, boyuna konuşaraktan. göründü, daha önce olduğu gibi gene başhelâsı bir kalabalık o geçerken önünden dağıldı. Joe Gilligan, konusma dalgalan arasında yakalanmıs, boğulup kalmıştı, çiftlerin sundurmadan belli belirsiz çimlere doğru geçişine bakarken, evsahibi hanıma sinirlendi. «Evet, ha'm'fendi, hayır, ha'm'fendi, derlerken gövdeleri ne yumuşacık görünüyor, ufacık sırtlan da, kalçaları da» diye düşündü En sonunda yürüyüp gitti, kızı konuşur bıraktı, yana dönünce Madden'i gördü, yanında da bir yabancı vardı Madden. ona selâm vererek: «B. Dough'ı tanıtayım «ana» dedi. «Donald nasıl?» Joe Gilligan el sıktı. «Şimdi sur'da, dışar*da, Bn. Powers'len.» Madden: «öyle mi?» dedi, sonra arkadaşına anlattı : «Donald Mahon tngilizlerlen birlikte çarpısmıstır Hava Kuvvetlerinde.» B. Doush ilgisini açığa vurdu. «Î.H.K.?» Joe Gilligan: «öyle olacak» dedi. cBiraz çalgı dinlesin diye getirdik onu buraya.» «Getirdiniz mi?» «Yara=ı basından Pek bir seyler hatırlamıjor» diye, Madden bilgi verdi. Sonra: «Bn. Po illiam FAULKNER wers onun yanında mı dediniz?» diye Joe'ye sordu. «Evet, o da geldi. Dışan gelip konuşsanıza onlan?» Madden arkadaşma baktı. Dough mantar bacaçını oynattı. «Ben gelmiyeyim daha iyi» dedi. cSeni beklerim.» Madden kalktı. Joe Gilligan; «Gelin, gelin» dedi. «sizi görünce sevinecektir îyi bir kadmdır, Madden biliyor ya.» «Yo, ben bur'da bekleyim. Sağolun. Ama, gel gene buraya, olmaz mı?» Madden onun açıkça belli etmediği düşüncesini yüzünden okudu. «Dans ediyor. Çok kalmam, gelirim.» Onu bir cigara yakarken yalnız bıraktılar. Boru çalan Arap adamlannı durdurmuş. simdilik ara verdirmişti Kapının aSzmda kimserikler kalmamıstı: bir, parmakiıSm üzerinde oturnnlar varcı. Bunlan evsahibi hanım, bir iyimsprlik yeniden doğusuyla. yere sermis, ele geçirmişti. Joe Gilliean'la Madden. ısığı arkalannda bırakarak. cimlerin üzer'nden karsıya vürüdüler. Joe Giiiisan resmî ht» tavırla: «B. Madden'i tanırsmız, Bn Powers» dedi. triyarı 'Jeeiidi ama. üzerinde irîvan. dureıın bir hal vardı. hsreketlilikten sonra gelen agırbaşlı bir süredurum. Maddpn, arabanın karaltısı üzerinde Marearet'in renks ; 7 vüzünü. kara Közlerini. yara izi gibi ağzını gördü. Onun vanmda Donald Mahon, uzaklara cpkilmis. kımıidamadan yatıvordu, içitin kitmerliSini kendisinin de bilmediSi çalgıyı bekleverpkten. Madden. Margaret'ir» vavas yavas uzanan sımcılcı el'ni kavrayarak: «tyi akşamlar, ha'm'fendi» dedi. Gökvüzü üzerinde keskin cizeilerle beliren bir gövdevi hatırladı: «Sen öldürdün bizi!» dive hasınvordu. hir baska adamın üzeün bir tanyerî üzerinde bir anlık bir alevin kabartısmda kızanp acı bir anlam alan yüzüne yakmdan ateş etti. XI Jones, yarışmaya meydan okuvarak. kızla ikî Vrre dar.s etti: önce altı adım. sonra dokuz adım. Kimi kızlar bir kas kolavlığıvla dans ederler, bu kız övle dani pdpmivordu. Belki de bunun icin cok pözrîevdi Daha ustalarıvla dans etmek cevik oglanlarla Hans etmpk gibivdi Her neyse. erkekİprin henci onunla dans etmek, ona dokunmak ister gibiydi. (Devamı r a r ) MallCOÇOğlU 1 konu veresim: AYHAN BAŞOĞLU BEYAZGUL 15.4(1 16.30 16.45 16.55 17.00 17.30 17.50 19.0(1 19.30 20.00 20.05 20.25 2(1.4(1 21.00 21.05 21.20 21.50 22.25 22 45 23.00 23.45 24.00 İSTANBUL İL KADYOSU 09.55 Acılıs v e Proeram 10.00 Sizin İcin 10.30 Minvatür Müzik 11.00 Hafif Sarkılar 11.30 Lâtin Amerîka Melodileri 11.45 Karısık Sololar 12.00 Gecmis Günlerin Sevilen Şesleri 12^0 Öele Konseri 13.00 Tatil Melodileri 13.3(1 Koncerto Saati 14.00 Pazar Melodileri 14.30 Fıkralar v e Muzik 15.00 Gencler icin 15.30 Caz Müziei 16.00 Pazar Konseri 17.nO Cav saati 17.3T Kücük Konser 18.00 İvi Aksamlar 18.30 Senforuk Müzik 19.00 Cesitli Melodiler 19.30 ksam Konseri 20.15. Genclerln Sevdikleri 21.00 Muzik Dünvasından 21.45 Hafif Muzik 22 00 Caz Saati A 22 30 Sevilen Sarkılar 23 0(1 Gece Konseri ı 23.30 Tatıl Aksamı Meoldileri 24.00 Gece Y a n s ı icin 00.30 Hafif Muzik 01.00 Proeram v e Kaoanıs