Katalog

CUMHURİYET 14 Şubat 1967 SAHtFF ÜÇ Hindistanda kanlı seçim kampanyası bugün sona eriyor Bombay (a.a. APRadyolar) m:\iMhWf BUGÜN Dünyanın en büyiik demokrasisi arın, dünyanın en bfiyük demokrasisinde bir hafta sürecek genel seçimler var. 250,000,000 teçmen, sandık başlarına gidecek. Bagımsızlıktan beriye yer alacak dördüncü genel seçimin karısıklıklar içinde bocalayan Hindistanın sayılmakla bitmez dertlerine deva getirmesi bekleniyor. Miicadeleye katılan 24 siyarf partinin hedefi tektir: Kongre Partisini devirmek! Gücünden ve itibarından hayli kaybetmesine, bagımsızlıktan beriye 20 yıldır fasılasız işbasında kalmasının halkta yarattığı usanca rafmen hiç kimse Kongrenin iktidardan uzaklastırılabileceğine ihtimal vermiyor. Çünkü Kongreye esaslı bir rakip olabilecek «iddi bir muhalefet parti | si. dâvasızlık ve kadro yeterH7i»Ji yüzünden hâlâ ortava çıkamamıştır. Durum köksüz Hint demokrasisinin gelecegi acısından hiç de iç açıcı değildir. Itbal malı demokrasinin Hindistanın nlnssl karakter ve gcleneklerine uygun olup olmadığı tartışması, içte ve dışta zaten çoktan başlamıştır. MilH kurtuluşu gerçekleştiren Kongre, siyasî yelpazenin sağ ve sol uçları arasında kalan biitün görüşleri çatısı altmda barındırdı£ından kabaca bir merkez parti sayılmak lânm gelir. önce Moskova Pekin ideolojik uyuşmazlıgı, sonra Çinln 1962 de Hindistana saldırması, simdi de kültürel ihtilâl ile yedigi darbeler komünistleri parçalayip zayıflattığından, Kongrenin karşısında baslıca tek rakip olarak Swatantra Jana Sangh ittifakı kalmıstır. Swatantra mnhafazakâr sağcı bir partidir. Plânlamaya karşıdır. Tanma Sncelik tanınmasına taraftardır. Serbest tesrbbüsü, Pakistan ve Güney VietnamU dostlsgu savnnmaktadtr. Jana Sangh tse asırı nincidir. Federal sistemin terkedilip, Hin distanın resmi dili sanskritçe olacak basit bir devlet haline getiriltnesini istemektedir. Pakis • tanla birleşilecek, kaybedilmiş ' Hint topraklan geri alınacaktır. Hindistan atom bombası, fiizelerle donanacaktır. tpe sapa gelmez ve çafcdaş dünya gerçeklerine taban tabana zıt proçramlannı dzetledigimiz Swatantra Jane Sangh gerici ittifakı, açlıktan nefeslerl kokan Hindnlarca analığin kutsal sembolü sayılan ineklerin kesiminin yasaklanmasını genel seçim kampanyalarına bayrak yaparak hayli puvan toplamıştır. 24 partiden Swatantra ve Jana Sangb dışında kalanların programlarının daha az cahilce olduğu söylenemez. Çoğu Hindistan lâyisizmi, nygarlaşması ve pamuk ipliğine bağlı birliğini tahribe yönelmiştir. Aralarında feodalizmi hortlatmağa çalışanlar bile vardır. Ikili ittifak iktidan devralmayı değilse bile, başkent Yeni Delhideki parlâmentoda ana muhalefet haline gelmeyi, bazt eyalet meclislerinde çoğunlugu sağlayıp dolayısıyla mahallî hiikumetleri ele geçinneyi ummaktadır. Kongrenin 16 eyalet meclisinden sekizini şu veya bu partiye kaybetme tehlikesi mevcuttur. Parçalanmış olmalarına ragmen komünistler kaleleri Kerala ile Batı Bençal, hattâ diğer eyaletlerde sürprizler jaratabilirler. Mcrkezde yeniden iktidara geleceği garantili olmakla beraber Kongrenin etkili ve istikrarlı bir hükumet kurabileceği şüphelidir. Zira Gandi Nehru rnhnnn yitiren Kongrede tesanntten eser kalmamıs ve üst kademede bir liderlik kavgası başlamıştır. Nehrunnn hiçbir alanda dikitate değer başan göstermeyen kızı bayan Gandinin genel seçimlerden sonra Basbakanhkta kalabileceği ınuhakkak degildir. Son yıllarda Hindistandaki egilim, otoritenin merkezden eyaletlere kayması biçimindedir. Böyle bir Kongre, bir de eyaletleri mahalefete kaptınrsa, sonnç çok acı olabilecektir. Mecalsiz merkezi hükumet eyalet Başbakanlarının kuklası haline gelecektir. Evaletlerden yükseltilen seslere kulak vermezse, karışıklıklar büsbütün artacaktır. Federal sistetn tehlikeye şirecek, merkezi hükömetin Hindistanın kurtarılabilmesi için zorunlu radikal bir siyasî ve ekonomik politlka izlemesi imkânsızlaşacaktır. I Kayhan SAGLAMER I »ktidardaki Kongre Partisinin taraftarlarını bir seçim mi| tingine getirmekte olan bir kaç kamyon dün Bombayın 320 kilometre kuzeyindeki Phaltau bölgesinde, muhalefet partilerine mensup bir kaç yüz kişilik bir kalabalık tarafından tuzağa düşürülmüştür. Kamyonlara taş yağdıran muhalifler 15'i ağır olmak üzere 80 kişiyi yaralamıslardır. Bu olay, seçim kampanyasının sona ermesine bir gün kala bütün Hindistana yayılan tedhiş olaylanndan sadece birini teşkil etmektedir. Haydarabad yakınlarındaki Thallapalli köyünde, Kongre Partisi taraftar ları ile Swatantra muhalefet partisini tutanlar arasında çıkan bir meydan kavgasını yatıştırmaya çahşan polis memurlanndan ll'i atılan taşlarla yaralanmıştır. Bu tip olayların durmadan artması üzerine hükumet Haydarabad bölgesinde toplantı ve yürüyüşleri yasaklamıştır. Başbakan Bayan tndira Gandinin çirkin bir saldırıya uğradığı Crissada ise, Eyalet Meclisinin sosyalist üyelerinden biri, bir seçim toplantısından evine dönerken meçhul kimselerin hü cumuna uğrayarak dövülmüstur. tndira Gandinin Başbakan sel i S ilm es>ne rağmen yarınki genel • • . seçimlere çok az sayıda . . kadın aday katılmaktadır. Parlâmeato ve Millet Meclisi için adaylığını koyan 18 bin 500 kişinin sadece 351 i kadındır. Halbuki 1962 de yapılan seçimlere 401 ka dın adayhğım koymuştu. NükJeer silâhlardan arınan ilk bölge: Lâtin Amerika üba dışında kalan bütün Lâtin Amerika ülkeleri, İMeksikanın kuzeyinden Güney Kutbuna kadar uzanan geniş bir bölgede nükleer silâhla rın yasak edilmesini öngören bir andlaşma taslağı üzerinde mutabakata varmışlardır. Bu, tarihin ilk bölgesel nükleer ya saklama andlaşmasıdır. 21 ülkenin katıldığı tariht andlaşma bugün Mexico'da v«Pi lacak bir törenle imzalanacaktır. Kanunî zorunluluktan riyade ahlâki davranışa dayanan andlaşma, yülardanberi devam eden müzakerelerden sonra hazırlanmıştır. Andlaşma, nükleer enerjiden kanal açmm gibi barışçı gayelerle istifade edilmesini mümkün kılmaktadır. 1963 yılında Meksika, Bolivya, Şili, Brezilya ve Ekvatör Cumhurbaşkanlarınca ortaya atılan bu fikrin nihayet bugün bir andlaşma şekline dökülme si özellikle Meksika için diplomatik bir zafer kabul edilmektedir. Amerika, Sovyetler Bırliği ve Fransa bu andlaşmaya hürmet edeceklerini Lâtin Ame rika ülkelerine resmen bildirmişlerdir. Bunlardan Amerika andlaşmaj'a ek bir protokolu bugün imzalıyacaktır. Sovyet • Ingiliz bildirisi (DIŞ HABERLER SERVİSt) ONDRA Sovyet ve îngiliz Ba§bakanlan dün, Vietnam için ortak bir banş programı tesbitinde ba^ansızlığa uğradıklarını açıklamışlar, fakat harbe son verdirmek için gayret sarfına devam edeceklerini bildirmişlerdir. Wilson ile Kosigin Vietnam'da banş fizerinde anlaşamadı Yevtuşenko şlirle Ameriha'yt anlatıyor MOSKOVA (a.a.) I S K Mezico (a.a.AP) Kosiginın Wılson ile bir haftadır yaptığı görüsmeler sonunda yaymlanan ortak bildiride, iki Başbakanın Vietnam, Lao» ve Kamboçu meydana getirmiş olan Cenevre Andlaşmalarına ve bunlann prensiplerine bağlılıklan bir kere daha teyit edilmiştir. Bildiride bundan sonra «Vietnamda barısı sağlamanın yollan konusundakl görüşlerini ortaya koymuşlardır. denmijtir ki bu, bir anlasmay» vmnlamadığını açıkça ortaya koymaktadır. Fakat Kosigin ve Wilson, «îki hükumet durunm yakından incelemeğe devam edecekler ve Vietnam meselesine bir hal çaresi sağlamak için mümküü olan gayreti sarfedecekler ve bu konuda aralanndaki teması devam ettirereklerdir» dernişlerdir. îki Başbakan geçen hafta boyunca Vietnam konusunda görüsmeler yaparlarken, Wilson, durumdan Başkan Johnson'u telefonla muntazaman haberdar etmiştir. Kosigin de Hanoi ile temas kurmuştur. Bazı îngiliz kaynakları iki Başbakamn Vietnam konusunda bir anlajmaya varamamalarının sebebinin, Johnson îdaresinin Kuzey Vietnamın çartlarına karşı gittikçe sertleşen bir tavır takınması olduğunu belirtmı»lerdir. ~ Kuzey Vietnamın şartları başında, görüşmelere başlamadan önce Amerikanm Kuzey Vietnama karşı girişüği askeri harçkâta kayıtsız . şartsıı son vermesi gelmektedir. Amerikalılar da Kuzey Vietnamın önce güneydeki çetecileri desteklemesinden vazgeçmesini istemektedirler. Amerikalılar dün de Kuzey Vietnamı bombalamamışlardır. Ancak Kttzeyden Güney Vietnama akmakta olan yardım hâlâ durmamışür. îngiliz . Sovyet ortak bildirisinin diğer anahatlan şunlardır: Komünist ve kapitalist memleketler, aralanndaki anlaşmazlıklan kuvvet kullanma yolu ile halletmeye çalışmaktan vazge,ip banş içinde işbirliîi yapmahdırlar. tki Başbakan, Avrupada Doğu ile Batınm banşması için birlikte eaIışmaya ve her kademede Avrupa çapında bir isbirliği sağlamaya karat vermişlerdir. Bir Avrupa güvenlik sistemlni görüşmek Için bütün Avropa memleketlerinin katılacaği bir konferansın toplanması için fikir teatisinde bolunmaya karar vermişlerdir. Fakat boyle bir konferansa Amerikanm ve Kanadanın katılması konusunda bir anlaşmaya varamamışlardır. Wilson, Amerikanm katılmasını istemiş, Kosigin buna Itiraz etmiştir. Atom silâhlarının yayılmasmı önleyecek milletlerarası bir andlasmanın mümkün olduğu kadar gerçekleşmesine çalışacaklarmı vâdetmisler, fakat bu andlaşma muvacehesinde Batı Almanyanm durumunun ne olacağı hususunda bir anlaşmaya varamamışlardır. Ortak bildiri yayınlandığı sırada Kosigin de kendisini Moskovaya götürecek «Ilyushin» uçağına binmekteydi. Kosigin Wilson tarafmdan uğurlanmıştır. Wilson, Kosigine, «Geçen hafta âdeta İngiliz yaşayışınm bir parçaıı oldunuz» demişür. Amerikan tutumu Kosigiıı İskoçya'nın Glasgow kentinde İngiliı iş.çileri • KAHtRE Amerikan ve tngiliz askerî nçaklarının Pacar gününden itibaren Mısır havaalanlarına inmeleri yaaak edilmiştir. • HOLLYWOOD Amerika Rejisörler Birliği, «Her Mevsimin Adamı» filmindeki başarısından dolayı Fred Zinnemann'ı 1966 yılının en iyi rejisörü seçmiştir. • ROMA ttalyamn üye sayısı gün geçtikçe artmakta olan «Boşanma Dernegi» ne mensup 1,000 kişi dün Vatikana birkaç yüz metre mesafedeki oir ginemada, Parlâmento Snünde üulnnan Boşanma Kanununun kabnlü lehinde yeni bir toplantı düzenlemiştir. • NEW YORK Portekiz, Rodezyaya karşı uygulanan Uluslararası müeyyidelerin kendi sini büyük ölçüde zarara soktu ğunu ileri sürerek «ödenmesi zo arasında Kısaca» runlu olan tazminat» üzerinde derhâl müzakereler açılmasını B.M. Genel Sekreteri ÜThanf tan istemiştir. Portekiz zararının 28.000,000 dolar olduğunu ileri sürmektedir ve B.M. den tazminat isteyen ilk ülkedir. • PRİNCETOWN Gallup kamu yoklama enstitüsüne göre, 1968 Başkanhk seçimi için Cumburiyetçi Partinin düşündügü adaylar arasında şansı en fazla olan eski Baskan lardımcısı Niıon'dır. Oylann '/• "9'nnn Nixon, • 28'ini Romaney, ' « 7' ' # / sini de Reagen almıstır. • BRÜKSEL Yaşh kimse lerin oturduğu «Yeşil Vadi» 1 simli üç katlı bir evde cıkan yangın en az 26 kişiniı. ölümüy le sonuçlanmıştır. «Küçük iilkeler küçümsenmemeli» BELGRAD, (AP) Yugoslavya Cumhurbaskanı Josip Broz Tito, dün, resmi bir ziyaret için Avusturyaya gitmiştir. Ziyaretin iki komşu memleket arasındaki münasebetleri daha çok gelistirmesi beklenmektedir. Tito, milletlerarası meselelerde küçük memleketlerin oynadıkları rolün küçümsenmesi mey lini yermiştir. Tito, resmi bir ziyaret için Avusturyaya hareketinden önce Avusturya haber ajansma verdiği bir beyanatta, küçük memleketlerin, Birleşmiş Milletlerde ve diğer yerlerde önemli milletlerarası meseleler karşısında olgunluklarını ve sorumluluklarını ispat etmış olduklarını söylemiş ve bundan sonra da soğuk harbin sona erdirilmesi ve dünya banşının korunmasında faydah olacaklarım ilâve etmiştir. iirleri ve Sovyet yetkilileri ile çekişmesi Ue Batıda ün kazanmış olan 33 yaşmdaki Siberyalı ozan Yevgeni Yevtuşenko, Amerika gezisinin izlenimlerini, «Pravda» nın dünkü sayısında yayınlanan bir şiiraıde anlatmaktadır. Vietnam savaşına karşı olduğu büinen genç Sovyet sairi, «New îork* ta kar» adını verdiğı şiirinde, Amerikanm «Salan buzn üzerinde kaymakta» olduğundan söz etmektedir. Yevtuşenko, Amerikayı şöyle enlatıyor : Göğsünü gere gere biri istikrardan söı ediyor Karlı New Tork'ta Yollar emin diyor anlattığı masallarda Oysa yerler kayıyor. New York'un gökdelenlerl hig de göz kamaştırıcı değil, Çünkü temelleri bns üzerine atılmış, Yalancı bir siyaset adamı, Kayıp düştü donan yalanlannm üzerinden Ama yolun bnzsac tarafında duranlann gülmeleri gereksiz, Onlar da düşecekler kendi yalanlanna takılıp. Banş taraflısi donmus timsah gözyaslanna basınca kavdı, Amerika ise, hâlâ düştüfü yerde, kıpırdamadan yatıyor. Bir Amerika daha var, Bombalardan uzak yasamak isteyen, Mutlu olmak isteyen. Bu Amerika koş/yor yol boyunca Ama onun ayaklanvn altına yalan atan biri var, Yol daha kayganlaşsın diye. Koş Amerika, yol boynnea. Ama dikkat et, kayıp düşme, Uzat elini, sana yardım edeyim, Aş buzlarla kaplı yolu. Sovyet şairi, geçen yıl Amerikayı, New York'tan Alaskaya kadar dolaşmış ve şiirlerini okumuştur. Holânda'da yarın gene! seçim var LAHEY, <a.a.) Holândalı seçmenler önümüzdeki çarşamba giinü, Temsilciler Meclisinin yeni üye lerini seçmek üzere sandık başına gideeeklerdir. Katolik Protestan Işçi Koalis yon Hükumetinin geçen ekim aymda düşmesinden sonra üç ay önceye alınan genel seçimlerden özellik Ie katoliklerin kazançlı çıkması beklenmektedir. 15 subatta yapılacak seçimlerden sonra şimdiki Par lâmento dönemi 21 şubatta sona ere cek ve yeni Parlâmento 23 şubatta toplanacaktır. Şimdi en isabetli hareket tasaıruflarınızı IŞ Bankasına emanet etmektir. Moskova Pekin • if,..'ıfr«>Tİ!f> i.<H* * . ; . ilişkileri kesilmiyor OKTO «Nihon Keizai» adh Japon gazetesınin bildirdiğine göre, Komünist Çın Dışışleri Bakanı Mareşa) Şen Yi, Pekini ziyaret etmekte olan Japon is adamlarına verdıği bır demeçte sunları söylemiştir : «Çin halkı, Sovyetler Birllgi ile diplomatik ilişkilerin kesilmesinde teşebbüsü ele almıyacaktır.» Hatırlanacağı üzere, Sovyet Başbakanı Aleksi Kosigin de geçen hafta Londrada verdiği bir demeçte, Moskovanın Çinle diplomatik ilişkilerin kesilmesine yol açabılecek herhangi bir davranısta bulunmıyacağını söylemişti. öte yandan Pekindeki Sovyet Maslahangüzarı Rastikov ile Askeri Ataşe ve birçok çalışma arkadaşı, geçen salı başlıyan «knsatma» danberi ilk defa olarak dün sabah Büyükelçilikten çıkabilmislerdir. Sovyet diplomatları, cumartesi günü Hanoide ölen Kuzey Vietnamın Çin Büyükelçisi için Pekindeki Kuzey Vietnam Büvükelçiliğmde açılan defteri imzalamaya gitmislerdir. Büyükelçiliğin cümle kapısının parmakhklan önüne konan hoparlörlerden Sovyet aleyhtan ko ı Dış Haberler Servisi nuşmalar devam ederken diplomatlar yan kapıdan çıkarak otomobıle binmişlerdır. Sovyet Maslahatgüzarının Büyükelçilikten çıkması dün Çin Dışışleri Bakanhğının telefonla Büyükelçilik mensuplarının dışandaki faaliyetlerine yeniden başhyabileceklerinı bildirmesi üzerine olmuştur. Ancak Buyukelçilik mensuplanna resmt güvenlik teminatı verilmemiştir. 15/2/1966 tarihinde eden Şehıt Bınbaşı MEVLİT vef*t EKMEL SEZGİN'İn Aziz ruhuna ithaf edilmek üzere 15/2/1967 Çarşamba günü Aksaray Valide Camiinde öğle namazım müteakip Hafız Zeki Altın, Hafız Hasan Akkuş, Hafız tsmail Bolulu ve Hafız Mehmet Bigalı tarafından okunacak Mevlidi şerife akraba, tanıdık ve dostlanmızla arkadaşlanmızın ve arzu buyuran ihvanı dinin Huzurlannı dileriz. AtLESİ Cumhurlvet 1577 TOrkiye Şişe Ve Cam Fabrikaları A. ş. idare Neclisi Başkanlığından: Şirketimiz Hissedarlar Umumî Heyeti, 27 Mart 1967 pazartesi günü saat 15 de Karaköy Rıhtım Caddesi Anadolu Sigorta Haru kat 5 teki Şirket Merkezinde âdî surette toplanacağından sayın hissedarların mezkur gün ve saatte hazir bıılunmalarmı rica ederiz. İdare Meclisi ve murakıplar tarafuwîan hazırlanan raporlar ile bilânço, kâr ve zarar hesaplarının 10 mart perşembe gününden itibaren sayın hissedarlarunizın tetkikine âmade bulunacağını arzederiz. G ÜNDE M: 1 İdare Meclisi ve murakıplar raporunun okunmaaı, 2 Şirketin 1966 yıh bilânçosu ile kâr ve zarar hesabmm tetkik ve tasdiki, İdare Meclisi üyeleri ile murakıpların ibrası, 3 1966 yılı bilânço kârının tevzii, 4 İstifa eden murakıp Nebil Ertan'm yerine aeçilen İbrahim Ülkem'in murakıplığının tasdik ve tasvibi, 5 Müddetini doldurmuş olan iki İdare Meclisi azası için yeniden seçim ve ücretlerinin tesbitı, 6 Murakıpiarm seçimi ve ücretlerinin tesbitL TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI Anonim Şirketi Reklâmcılık 537/1595 Tasarruflan en verimli şekilde değerlendirmenin sağlam bir yolu da paranızı güvendiğiniz bir müesseseye emanet etmektedir. İŞ Bankasına yatırılan paralar devamlı olarak çoğalır, en verimli şekilde değerlendirilir ve sahiplerine çok zengin.ikramiyeler kazandırır. Bn yıl dağıtılacak cem'an 15 MİLYON liralık ikramiyelerin ilk çekilişi için tasarruflannızı İŞ Bankasında toplayınız. Merakla beklenen ve 24 Martta yapılacak olan SERVET KEŞtDESÎ için tŞ Bankasına yatırmış olduğunuz tasarrufları muhafaza etmelisiniz. Kalinovski hasta MOSKOVA, (M.) lyi haber alan bir kaynaktan öğrenildiğine göre, Sovyet Rusya Savunma Bakanı Maresal Malinovski ağır hastadır ve iiç aydanberi hastanede bulunmaktadır On yıl önvunma Bakanlığına atanan Malinovski, son olarak 1966 nın 11 eylülünde, Moskova Savaşının yıldönümü münasebetiyle ve 7 kasım 1966 da Kızıl Meydandaki bir geçit resmi vesilesiyle halk arasında görünmüştü. TIRKIYl S BAHİUISI paranısm.. istikbalinisin emniyetidir