Katalog

SAHİFE DÖRT 4 Kasım 1967 CUMHURİYET HEMINGWAY'ın ATATURK TURKIYESI Un verdiğımiz «Mudanya» bashklı yazısında, Hemıngway bır takım yorum ve ıddıalarda bulunBunlan birer birer ele muştu alarak, değişık açılardan doğruluk derecesini anyalım. Boylece, Istlklfil Savaşımıza Batıda hangı ölçüde yanlış duşunceler beslen diğini de •nlıyacagız. Ve üzülerek hatırlayahm ki, y&kın zamana ksdar, dığer mılıi dâvalarımızda olduğu gıbi tstik lâl Savasımızdaki dış etkıler konusunda da aydınlık bılgılere sahir> değildık Karşı karşıya gel dijHmiz deTletlerin siyasî ve sosyal durumlannı kenara iterek savaş sadece Anadolu içinde vapılmıscasına bir hava içinde İstiklâl Savaşımızı incelemeyi **• liba daha kolay bulduk Heminçvay'in yazılan, bir yabancı gö>lemcinin kaleminden çıkması bakımından, dış dünyadaki düşünceleri de kapsıyor ve tabii kj ilgi çeklcidir.. Bu vesile ile, tngiltere, Fransa ve Rusya ıle di£er ilgili taraflann (özellikle Yunanlstan'm) Atatürk Türkiyesi'na 'bakış açılannı değerlendırebıleceHemingway'in ilk iddıası, «Fran •ızlar, Ketnaiistieri satın aldılac» «eklJndedir. Hatırlarsak. Hemingway bir Kanada gazetesmı, dolayısıyla îngiliz görüşunü tems'l eden halk kitleleri içın Turkiye röportajlannı yapmaktadır. tngiliz kamu oyu, en yüksek yetkılisınden, tek bir oyu temsıl eden vatandaşına kadar bu goruş ıçındedır o gunlerde .. i ngıltere'nın 4,5 milyon tırajlI «Daily Ekspress» gazetesınm muteveffa patronu Lord Beaverbrook, o sırada Lloyi George kabınesınde Isühbarat Bakanıdır ve ışın içindedır . Beaverbrook'un «Lloyd George'un biyografisi» nde, 1922 dekj duru Beaverbrook mu şöyle özetledığini gdrüyoruz: «O Ingiliz bükumeti tarafından desteklenen Yunanistan, veni bir harekâta girişemivecek duruma duşmuştür. « £ Fransız hükumeti tarafından desteklenen \e Fransız silâlıları, uçakları ile donatılan TürKler. mubarebe mevdanlannda üstunlnğii ele geçirmiştir. « 0 Biri Yunanistan'ı, diğeri ise Türkiye'>i destekleyen Ingiltere \e Fransa, İstanbul'un işgalind>* müttefilrtirler; ama ortak politikaları bulunmaksızm .. «O ÜçÜJicü işgal kuvveti İtalya, Fransız görtişüne meyletmiv tir. «Q önemi az Yunan işgal lnıvvetleri, Istanbul'daki diğer yabancı kuvvetlerle hak paylaşmaK iddiasındadır ve daima Ingilterenin tarafını tutmaktadır.» Beaverbrook, Atatürk ordulan Izmır'e gırdikten sonra, tngiliz kabınesinın bir üyesı olarak Istanbul'a (Eylul başında) geliyor. Durumu tetkik ediyor ve dönup Başbakanı Lloyd George'a bır muhtıra veriyor: «İngiltere 'lc Türkiye'nin arası bnlunmalıdır.» Yunanlılar yenilince, Ingiltere savaş kararı alıyor. kurtarıp, Yunanibtan'a verecekler... Düşünebiliynr musunuz?.. 30 \pustos kazanılmış, Izmir'e çirmişiz ve dünyanın o günkü en ffüçlü devleti bize s?.\aş ilânına karar veriyor Bütün çiicümi harcamış Anadolu hükumetine karşı . Bereket dığer muttefıkler ve în filız domınyonlarma Lloyd George, asker ıstemek içın butun dommyonlara me":aj sronderıyor . Yenı ZeJanda ve New Foundland' in dışında, dominyon basbakanları. «Artık ıvaş istemivoruz» cevabını verıyorlar. İngilız basını da savaşa karşıdır L'ovd George aldırmıyor «lımir'in işçali sırasında rastlanan Türk zulmünü Istanbul'da tekr.ır cttirmemek» fıkrınde.. Bu arada, Çanakkale'nin Anadolu kıvısına dayanan Turk kuvvetlerının zoru \ • Pransız arabu> luculuğu ıle 3 Ekım'de Mudanya konîeransı başlıyor... mediyor» bıçımmdedlr. . Lenın Rusya'sı Anadolu'ya vardım e*, mış; fakat asla hukmetrremıştir. O kadar kı, Rusya, Turkler za fer kazandıgına gore, önce tstanbul sonra da Trakya'ya yürıiyecekler dıye bekliyor Ama aksine, Mustafa Kemal, silâhları bırakmak içın masaya oturmayı kabul edecektir Mudanya'nm lıaşladıçı gün (3 Ekım) Moskova da, Ankara'yı protesto ediyor . Yine savaş akat Lloyd George. Churchıll ve Lord Curzon'un ayrıca Venızelos'un etkısıyle, «Türkler geri atılmalıdır» dıvor. Ingılız kabınesı, 15 Eylul 1922 de top'anıyor ve Turkiye'ye, yaru Atatürk Türkıyesi'ne Balkan'lar üzerınden savaş açılmasına karar ver.yor tstanbul ile Çanakkale'jrt F Nota O zamankl Sovyet elçisi Aralof, hatıratında şoyle anlatır: «Moskova'dan aldıiım direktif üzerine, 3 Ekim 1922 de, AnkaraŞa bir nota verdim.» Istifa " r.gı'iz kabinesindeki Lord Cur?on. ıkılı oynuyor ve sonunda savasa karşı olan liderlerden Bonar Law'ın tarafını tutuyor . Lloyd George ve Churchıll'in sonu gelmıştir Ekım bıtmeden .stıfa ediyorlar. Yenı Başbakan Bonar Law, Dışişleri Bakanı ise, Inonu'yu Lozan'da terletecek olan Lord Curzon'dur . I Nota'da kendüermden habersız Mudanya'da konferansa gidihsine teessüf edılmekte ve «Moskova. dış politikasını Turkiye'ye uydurmak arzusundaydı» den'lmektedır Nota'ya gore, «halbuki şimdi Ttilâf devle.leri için uygun bir durum çıkmıstır ve bu yoldan yurüyüp Türkiye'yi oldugıı kadar Rusva'yı da zayıflatmaja çjlışacaklardır.» Hemıngway'ın, «Petrol imtiyazı Fransava verilerek Paris'in dev teği sağlandı» şeklındekı ıddıalarına, ilerıde, özelhkle Lozan anlatılırken yıne geleceğız .. Hemıngwav'ın Atatürk'ü Amerikan okuruna tanıtan yazısından once, Mudanya'yı kapatalım .. Belırttığımız gıbi Mudanya konferansı 11 • 12 Ekimde sona erecektır. Alınan karara gore (II madde), 15 Ekimde anlaşma yürurluğe gırecektı .. Trakya 15 gun içinde Yunanlılar tarafından tahlıye edılıyor, 8000 Turk jandarması, mulkî memurlarla beraber Trakya'ya el koyacaktı. île LIO.Mİ George ve Churchill Churchill Bahriye I. Lordu iken Çanakkale yenilgi<;i üzerine istifa etmiş ve cephcje gitnıisti ,. Churc» hill'i, Türkiye'nin karşısında ikinci riefa 192"i de gorüvoru/ .. Bajbakan Lloyd George'un Yunan taraftan politikasımn bas destekleyicisidir... O'na gore, «Turkler, Avrupa'dan (Trakya ve Boğarlar dahil) çekilmeli vc Anadolu'da kalmalıdır.» rıde yapılacak bir barış konferansına kadar seçecek zaman zarfında, Muttefıklerle Turklerin temas şeklı de tayın edilmışti. Hemingnay, Batı'nın Dofcu'r» boyıın eğdiği, Mud»nya'yı, dün verdiğımiz şekilde anlatmıstı... Pekı ya Mudanya'ya Batılılan getıren Atatürk'ü nasıl anlatacalstı?.. Birinci dunya savaşnıda, Ingiliz domin\anlan yoneticilerinin de katıldığı savaş kabinesi . Oturanlar (soldan sağa) Henderson, Milrıer. Curzon; Bonar Law LJoydf George, Borden, Massey ve Smuts... Hemingway'ın yazılarmda şekıllenen «Fransa, Türkiye'yi tuttu* ıddıasına kuvvet katan durum budur Fransa venı bır savaş ıstemedığı ıç'.n îngıltere'nın karşısına geçmıştır .. Hemıngway'ın dığer bır iddıası, «Mustafa Kemal'e Rusya hük YARIN ATATÜRK Dişi Bond i MODESTV BLAISE Vt/İLLİE EJ.LES2İNİ aöZBB. m 888888! 4 H8i i SSe i. l i 9 f t \) ii \[ £§888 wwwWrf0r* x ' y ü y u y u y> BULMACA TSTANBUL 06 25 06 30 06 45 07 00 07 05 07 30 07 45 U7 50 0S 00 08 20 08 40 09 00 09 10 09 30 09 45 10 00 10 15 10 25 10 40 11 00 11 05 11 45 12 00 11 15 12 30 13.00 13 20 13 30 15 00 15 30 15 40 15 55 16 15 17 15 17 20 17 50 19 00 19 45 20 30 20 55 21 00 2105 21 20 22 00 22 45 23 00 2.1 10 24 00 1155 12 00 12 30 13 30 14 00 14 30 15 00 15 30 16 00 17 00 17 30 18 00 18 30 10 00 19 30 20 15 21 00 21 30 22 00 22 30 23 0O VUE, CUSUUA/E.... REM BUM PCEKJ^SI CııOICTıM7 Y.IIO Tiffony Jones TIFFANY JONES B B i\ Tavuk Eti Alınacaktır Sosyal Sigorialar Kurumu Siireyyapaşa Sanaloryumu Başhekimliğinden: 1 Bir yjllık ihtiyacımız o!an 16 ton tavuk eti alınacaktır. KAKTAL MALTEPE 2 Geçıcı temınat ve dığer huEUstan havi idarî ve evsaf şartnaınesi mesa" saatleri dahilinde Sauatoryorcumuzda her gün görülebılır 3 Ihale 14 11/1967 salı gunü saat 14.30 da kapalı zarf usulü ile yapılacaktır. 4 Ssnstoryumumuz ihalevi vapıp yapmamakta ve dilediğine yapmakta serbesttir. TeUfon. 53 31 60 61 62 63 64 fBasm: 25210'13172> 22 4i Acıhs. nroaram Tıırkuler Kovden Ronortai Kove haberler Istedıeınız turkuler Haberler ve Ha\a d u r u m u Istanbulda Bııeun Hafıf muzık Bu sabah sızınle Pasadobleler Sabah sarkıları Doktorunuz Dıvor k l Pıvaao^Soloları».. Sabah «urkuleri Carlı Rahcı Orkestrası Muzık kutusu E^eıler Arma&anlar T Eraslan'dan sarkılar Arkası Yarın Kısa haberler Sabah konserı V Do£u ve Arkadasları Bu hafta dinleveceklerımz A Ekbercıeek'ten turkuler Beraber \ e Solo «arkılar Haberler. Resmî Gazetedc Bugun Hifıf muzık Reklâm Drosramlan Cumartesı konseri Genclık Saati I^met Sıral Orkestrası Sarkılar Mikrofonda Genclık Kısa haborler Yurdun Sesı Korosu Reklâm Droeramları Haberler ve Hava durumu E7gıleıımızın eetırdıklerı Lev leem omru Haflf muzık 24 Saatm Olavları G Akkor'dan sarkıl&r Sızin sectlklerinız Rekîâm Drofframları Haberler ve Hava durumu Hafıf muzık Genclerle Basbasa Kaoaiıe ISTANBUL IL R \ D \ O S U Acılıs \ e nroeram Si7in ıcın Mınvatur muzık Lıed Saatı Tatll Melndıleri Koncerto Saati Caz muzıgı Gpncler ıcın Cı »'ıartesı konseri Cav Saatı Kncuk konser I^ı Aksamlar Senfonık rıuzık Hafıf muzık <\k«am konseri Genclerin sevdıkleri F ı k r a l a r ve muzık Ses muzieı Gece konseri Bu hafta Neler dınleveceksirız0 Karı^ık S«lolar Gokkusaeı i 1 2 3 4567 89 1 1 1 1 1 1 i 1 fttf 2 3 "tPT M m 4 n «• 1 5 6 IL 1 u • 7X üı,|X 8 9 •n u nı 6 Hlnt hükumdarı, tersl bır emırdir 7 YUKAR1DAN AŞAClYA: «Yok olmuş du1 İçinde değerli para ve esrumda» mânasıya saklanan yerler (çogul). 2 na bır eskı '«• Ad takınan (ıkı soz). 3 «Oldukrım, uzak yerd». ça servet sahıbı bulunan» anla8 Duruş veya mma ıkı soz 4 Goçebe konutu. hareket edış h%l rJfcınMüuzgâr, fÇeşıdı (coğrafya tertve blftBUr bır erçVi A B l r .[*to e n kucttk *osOunku bulnmcanın rftir. 9. . Oryal gruplardah (sosyolojı terimı). halledllmis nekler (çoğul). I 23456789 kumaşı tezgâhta vücude getirir?* mânasına bır edat ve bır çekım. SOLDAN SAĞA: 1 Tarıhte «Doktorların babası» adıyla anılan kışının ısmı. 2 «Sınırlı ınsan» anlamına ıki soz. 3 «Çunku» karşılığı bır edat, bunların bırbırlerını sokwgu bır atalar sozunde kaydedılmış gerçeklerdendır 4 Söylenılen sozle başka bır olaya değmmek istıyenın kar^ısmdakıne ıhtarda I H bulunması hareketı, büyük lugat ve ansıklopedılere eskıden verılen ad 5 Gunev Afrıkada oir bolge. eskı Mısır rannlarından 6 DİrtfKV BULMACANfN Yerlerınden Kipırdamak ıstKmıyen tenbe'lerın uzaktakı eşyayı HALLEDILM1Ş SEKLÎ kendılerıne dogru getırmek içın NASIL HALLEDILECEK Tukandalrl rakflmlı bulmacada <a« kullandıkları araç fkarma soz). 7 Avrupa haikmdan bır kısmı dece 4 Une anahtar (Ipucu) ve 8 lane «ıuuç vardır Bos kalan 12 nm kaynağı olan ırk ve gruptan, karenin içme 1 den 9 a kadar uypuo birer rakam koyarak »e lousahne veya perdede gorevlı kışının tızerıne alıp oynadığı 8 laına. çarpma cıkartma. bölme Ijaretlenno dikkat ederek «oldaıt «Pek vetersız mıktarda» mânasına sağa ve yukandt.n aşağıya bulmacaıİB goMerilen «onuçları bulnnuz. ıkı soz, bır çeşit tahta mobıIvH Biraz vaktinizi alır ama. boş vaktinızi bo^ca geçirmiş nlursunuz. eşya ve boyası. 9 «Hangl çeşıt a a a Çevtren: Vohdet GOlTEKDi 48 «Bu olayda, nem de bambaşka bir bıçimde, onu ranat ettırmeyı duşundunüz bence Neyse soz cambazlığını bırakalım Caroııne p°k sâkın bır nalde geldı gozlerınde de ustun gelmenın !>evıncı canldıyordu Sız de bu sabah buraya p K « sevınçlı seldinız Onun içın, merak ediyorum: Yanen sım?» Byro" Kaşlarını çattı: «Bır adam bağımsızlığını baybedince, yenlîmış sayılabılır » Lady Melbourne kuru bır kahkaha attı. «Kaşlannızı çatmanız uzdu benı, doğrusu, çünkü lşm çabucak sona vardığıru gosterır bu. Ojle bır zararsız oynaşın ateşlı bır aşk macerasına donuvermesı daıma bek'enır Bu gıbi macerılar da hoşgfirülur ama elverır kl gızlı kalsın.» Byron bıraz daha rahatladı «Gızlı kalacak. Lady Carolme'ın şeretı emm ellerdedır » Kadının gozlerınde ışıltılar uelırdı. «Seretsızlığı demek Istıyorsunuz sanırırn; ama, kılı kırk varmakta ne mânâ var değıl m; ya?» Bıraz durdu. cıddıleşti. «Dunyaya donduğu nüze gore, oğlumla sık sık karşılnşmak zorunda kalacaksıruz, çoğu vakıt de gelınlmin yanında Sız sı dındar yetıştırılmışsınız, kendınızı kımbılır ne kada suçlu bulacaksınız!» Byron kızardı. «Suçlumu bulacağım? Ben, Newstead'li Hınzır Lord?» Lady Melbourne ' bu konuşmadan pelc memnun görünüyordu. < Bu maceranra yana yana tükenip sönüşunu ilgiyle izleyeceğim.» Izledı de, başlangıçta hoşgörürlükle, sonralan gittıkçe artan bir ofkeyle, korkuyla. Carolıne, bır ikı hafta. pek yennde olarak, ayağını denk aldı, hıç bir şey bellı etmedı ama. Byron birkaç günlüğüne Newstead'e gıdınce çılgına dondu Onun arkasından gıtmeye kalkıp da kaynanasma bunu çaktırınca büsbütün çıleden çıktı, Byron donüp gelince ahali içinde ona çattı. Byron konağa her gün gitmeyecek olursa gene de çatmaya hazırdı. Utanmayı, sıkılmayı o kadar bırakmıştı ki onun evıne açıkça s^dıvor, saatlerce de kalıyordu Ladv Mplhouıne artık se\ırcı kaımdktdn iazgeçtı, onunla bır konuşmak ıstedı. 23 30 Hafıf sarkılar 24 00 Gece \ariM ıcin 01 00 Proffram ve kflnanıs A N K A R A Acılıs. Drogram Kove haberler G Akın ve A. Mehk'ten sarkılar Haberler ve Hava durumu Sabah muziei Ankara da Bucun Her Telden AİDdoâan'dan turkuler Haf:f muzik Sabah konseri Kısa haberler Arkası varın Sarkılar K Karasulevmajıoeiu'dan turkuler Melodıden Melodive A Bu^ıkataman'dan sarkılar! Cocuk Bahcesı Konser Saatı N Camlıdafi'dan turkuler Kıbrıs Saati Sarkılar Haberler Resm! Gazetede Busun Kavıo mektuDİarı K Toclulueundan sarkılar Cocuk Bahcesl Reklâm Droeramları Kısa hftberler Haftanın oroeramı Genclık Saati Haftanın turkulerl Dılek kutusu Kısa haberler Cocuk Saatı DENİZ KUVVETLERÎ ROMUTANLIGI Seyir ve Hidrografi Dairesi Baskanlığından bildirilmistir. DENİZCtLERE VE HAVACILARA 127 SAYIU BİLDİRİ 14 ılâ 16 Kasım 1967 tanhlennde 09 00 ıle 17.00 saatlen arasında aşağıdakı noktaları bırlestıren saha içinde seyretme, demirleme, avlanma ve bu sahanın 10 I K metreye kadar olan yüksekK) liji can ve mal emnıyetı bakımından tehlıkelıdJr KARADENtZ tSTANBUL BOC.AZ1 MGTHALİ 1 nci nokta: E 5832 No. lu Şıle fenerınden 002 derece ve 18 mıl mesafede enlemı 41 derece 28 dakıka Kuzey boylarnı 29 derece 38 dakıka Doğu olan nokta. 2 nei nokta: Enlemı 41 derece 50 dakıka Kuzey Boylamı 29 derece 38 dakıka Doğu 3 ncü nokta: Enlemı 41 aerece 50 dakıka Kuzey Boylamı 30 derece 17 dakıka Ooğu 4 neü nokta: Enlemı 41 derece 2 dakıka Kuzey R Boylamı 30 derece 17 dakıka Doğu. DENÎZCÎLERE VE HAVACILARA ÖNEMLB DUYTTHTTLTni. (Basın: 25279/1316Ü) Tekirdağ Belediye Baskanlığından 1 Tekirdağ Belediyesl Otogar saJıasının betonlanması İşl 2490 sayılı Kanun bı kümlenne gore kapalı zart usulü Ue eksıltmeye çıkanlmıstır 2 tşln muhammen bedeU 92183^3 Ura olup geçlcJ teminatı 5809 17 Uradır. 317 Kasım 1967 cuma güntl saat 15 de yapılacak üıaleye lştlra» edeceklerın Ud gün önce Belediye Fen tşlerinden yeterlıit belges! almalan ve kapalı zarflarını lhaJe saatinden bir saat önce Encümen Baskanüğına vermcleri ıftzımdır. 4 Bu tşe alt şartname ve Keşil evrakının Belediye Fen t?leruıde lş saaUerüıde görülebılecegı Uân olunur. Reklâm moaramları Haberlor ve Hava durumu Y Cınar'dan turkuler G Sovîer'den sarkılar üvkudan önce 24 Saatın Olavları Turızm Turk M Ö Droeramı Cesitli muzik T. B. M M. Saati M Türune'den turkuler Haberler ve Hava durumu S'zın sectıkleriniz Gece varısına doSru V. Doeıi'dan Cıean müzıel (Basın: 25Ub2; 13166) « Kocanı artık sevmiyor olabilırsm, Carolıne, ama nca ederım onu duşün de bıraz gızlı 4avıan.» • Gizlilık fünah aşkın tachnı kaçırır.» « Çıldırmışsın sen'. « Deliyim ben deli. delı'. Lady Melbourne Byron'u çağırttt « tş çığrından çıktı> dedî. « Doğru • , « Bütün Londra çalkalanıyor.> « Doğru.^ « Caroline »eni elâleme maskara ediyor.» « Doğru » • Sen adamı deli edersın'» Byron derın derin içını çekti. « Ben kendımı bile delı ederim, Lady Melbo urne. Bağımsızlığımı kaybetmejı çoze almıstım. bütun rahatımı kaybetmeyı de mı goze alacağım?» Lady Melbourne bundan cesaret aldı: B>ton'un yuksek tabakadan bir kadın keniısine kaışı ılgı duyuyor dıye gene de kcltukları kabsmordu ama, ıçınde bir bıkkmlık. bır kızgmlık belırmeye de başlamıştı. En sonunda, Caroline'ın annesı de. rezaleti duyup kalktı Londra'ya geldi Bessborough Kontesi, trlanda'ya çekılmış. orada vasıyordu hastaydı da; öyleyken. gene de uzun, yorucu bır yolculuğu goze aldı. konağa pek bıtık bır halde geldi. Lady Melbourne'dan bır aile kurulu toplamasını ıstedı. Lady Melbourne razı oldu, kendı odasında dünürünu. yanına oturtup oğluyla gelınını çağırttı. « Savas kurtılu çibi bir sev bu dıye. azametli bir tavırla söze başladı, ama. kime karşı savaş açacağız: Carolıne'e mi, Lord Byron'a mı?. Caroline: «lk'mize de!' dıye atıldı. Ladv Bessborough sert bir tavırla damadına doğru dondu: « Caroline'i yola getirecek bir şey yapmalısın sen, Willie. Ya zorla sdzünü dinlet. ya da deli diye ılân ettir. tımarhaneye kapat » Wil!ıam Lamb, oralı bile olmadan. gulumsedi « Her şeyi olduğu gibi bırakmaktan >anayraı ben.» « Ama, bu korkunç rczalet!» € Sız hep rezaletin meydana çıkmamasına bakannışsınız. valde hanımcığım. Annem de öyleymiş. Caroline hiç olmazsa açık davranıyor • Caroline iç çefcprek: «Ner'deyse seni yeniden seveceeun. Wıllıe» dedı. (Arkası nt)