Katalog

| Şaheser Romanlar «> T En BüyOk'ıYıuHarın En GOul E«*rUri > 1"PI T «a HARPVESULN {* o (Yeni çıktıı c umhuriyet KURUCUSÜ: CTJNUS NADI VE flNSİKLO Askerlikten edebıyata kad Dünya Yazarları ve ikinci kitabı 100 Sayfa 4 Lira ^ MAT EDEBİYAT DEBGİSİ Üçiincü sayısı aybaşında çikıyor. Reklâmcılık: 4367/14266İ Her kıtap kabartma bez cıltlı bes renk ofset ceket kaplı COVEN YA Yl N E V l 44. yıt seryı 1SS67 T e l g ı a t TB m e k t u p adresi: C u m b u r i v e t TeiefonJar : 22 42 90 22 42 96 I s t a n b u i P o s t a K u t u s u : t s t a n b u l N o 248 2 2 42 9 7 2 2 42 9 8 2 2 4 2 9 9 Çarşamba 29 Kasım 1967 Donanmamız Kıbrıs karasularma girdi ve geri döndü DURUM YİNE BELİRSİZ; VANCE LEFKOŞE, BROZİO İSE ANKARA YOLUNDA Köşke dâvet edilen înönü, Sunay ile 50 dakika görüştü ANKARA, ATİNA Bürolanmız a. a AP Atına'dakı sıvasî çevrelere gore, şimdi soz konusu olan, geçıcl bır çozum yolu bulmaktan zıyade, temelden bir çozum aramaktır Yunan hukumetının Vance'a bıldırdığı son şartlar, çok gızlı tutultfuğu içın, Johnson'm temsılcısının ilk Lefkoşe seyahatı, «Temel bir çözüm»den soz edılmesıne yol açmıstır. Iki gundur ılımlı bır havaya burunen buhran, gecekı gelışmelere kadar dunu, son haftanın en patlayabılır gunu haline getırmıştır. Bu arada. heyecanlı bır demeç veren Yunan hukumet sozcusu dun ıçın «Kıbns buhranının muhtemelen bir gün içinde v» anlasma ile sona ereceğini. >a da savas dahil çok dramatik gelismelere tanık olacafını» soylemıştır. Ankara'nın Atına'ya muhletlı bır ultımatom verdığı haberlen ise, doğru çıkmamıştır. ıbns buhranını savaşın eşiğinden geri çevirmek amacıyla girişilcn nefes kesici diplomatik faaliyetin ağırlık merkezi, dün geceye kadar Atina'ya kaynuştır. Ancak, Jolınson'ın temsilcisi Cyrus Vance'ın Lefkoşe'ye, NATO Genel Sekreteri Brosio'nun ise Ankara'ya gideceklerini açıklamalan, nazarlan yeniden Ankara'ya ve ilk defa olarak Kıbns başkentine çevirmiştir. K GERGHtlK YBİDENARTTI Donanma Kıbrıs önlerindeyken jetler Ada üzerinde / alçaktan uçtular Güney tlleri Büromuz a.a.AP ve Radyolar Sekız muhrıp, ıkı mayın • tararaa gemisı ve üç denızaltıdan kurulu Turk i'ilosu dün sabah ilk gün ışıkları ıle bırlikte Kıb rıs karasularma girmiştir. Mersın lımanında bulunan donanmamıza mensup gemıler dun sa bah saat 1.20 de lımandan aynlarak Akdenıze açılmışlardır Sabah gun doğarken gemılerın Kıbrıs onlerınde gorülduğu butun ajanslar tarafından dunyaj a duyurulrnuştur. AP ve Rauter Ajanslarının bıldırdığıne gore, Turk gemılerı ilk once Kıbrıs'ın 15 mıl açığında görul muşler ve daha sonra Kıbrıs karasularma gırerek volta atma ğa başlamışlardır. AP Ajansımn Gırne muhabırı donanmamızm Kıbrıs onlerındekı seyn hakkın da şu cumleyı kullanmıştır, «Türk gemileri Kıbrıg karasularında ellerini kollannı sallıyarak dolaşmaktadırlar.» Yıne aynı kaynaklar ıkı F. 84 Turk jet uçağının Lefkoşe üzerinde ilk defa 300 metre yukseklikten uç defa uçmuşlardır. SAAT 01.20 Mersinde bulunan Türk donanması denize açıldı. 02.00 Çağlayangil Vance görüşmesi başladı. 06.00 Bakanlar Kurulu toplantısı sona erdt Sözcü, «taleplerde ısrar ediyoruz» dedL 07.00 Türk Donanması Girne açıklarında görüldü. 07.20 Çağlayangil Vance görüşmesi sona erdi. 09.00 Cyrus Vance Atinaya hareket etti. Brosio Kuneralp görüşmesi başladı. 10.00 Brosio Kuneralp görüşmesi sona erdi. Brosio, «Ne ivimserim, ne kötümser» dedi. 10.45 Kıbrıs Rum sözcüsüne göre; Türk donanması Kıbrıs önlerinde 11.00 Atina'da PipinellisVance görüşmesi başladı. 11.45 Görüşme, * ögleden sonra devam etmek üzere sona erdi. 12.00 Bennet, Kıbrıs'tan Atina'ya geldi, Pipinellis ile görüşme başladı. 12.35 Üç gündenberi Ankara'da bulunan NATO Genel Sekreteri Manlio Brosio özel uçağı ile aynldı. 13.00 Yunan Bakanlar Kurulu toplandı. 15.00 Sunay, Demirel, Çağ layangil görüşmesi başladı. 15.45 Boş çıkartma gemilerine Mersin' den askeri malzeme yük lenmeye başlandı. 16.30 Sunay, Demirel, Çağ layangil görüşmesi bitti. 16.45 Demirel görüşme den sonra «Vance'ın Ankara'ya döneceğini sanmıyo rum» dedi. 17.00 Demirel, Başbakanlık ' da çalışmağa başladı. 18.00 İnönü, Sunayla görüşmek ü z e r e Çankaya köşküne eağmldı. 18.50 Sunay İnönü görüşmesi sona erdi. İnönü görüşmelerden sonra heyecanlı görüldü. 19.00 Yunanistan'da kabine toplandı. 21.30 Kabine toplantısı sona erdi. 21.45 Pipinellis Vance ile 20 dakika görıiştü, Görüşme sonunda Vance, sâdece «Lefkoşe'ye gidiyorum» dedi 23.00 Brozionun da Ankara'ya gideceği belli oldu. 01.00 Lefkoşe'de Makarios hükumetinin görüşü açıklandı: «Adada üslenen Yunan silâhh kuvvetleri çekilmeli; anıa anlasmalar gereğince Kıbrıs'ta bulunan Türk ve Yunan birlikleriyle beraber..» 01.00 liaşbakan Demirel'iıı evindeki 1,5 saatlik goruşmeden çıkan Çağlayangil. ga zetecilere: «Bu gece herhangi birşey olmıyacağını temin ederimy dedi. Yarılan nokta Dün gece vanldığı muhakkak olan nokta, Tıirkive'nin Vance aracılığı ile Atına'va gonderdığı son «talepname» ye, Yunan hukumetının bır son «cevapname» ile karşıhk verdığıdır. Savaş ya da barışı getırecek bu e^rarengız yazıvı Cyrus Vance'a verdıkten sonra, Yunan Dışışlerı Bakanı Pıpınellıs, Atına muhabırımız K Daponte'ye şu cfemeei vermıstır«Hukumet tntumnnn tâvin etmi* bulnnmaktadır. Şimdi difer ilçililerin de karsılıfını beklemektedir. Dumm çok nazik bir safhadadır. Büvük dikkat gösterilmesi elzemdir. Brozio ve Vance, büyük gayretler garfetraekiedir. Kendilerine vardımcı olmalıyız. Bir harp ihtimali ortadan kalkraış olmamakla beraber, imkânsızlığı da nz»k bir ihtimal defildir. Vance, Kıbns bükumetini de ilgilendiren noktalar raevcut oldugundan, Kıbrıs'a gitmektedir.» öte yandan, Lefkose hukumet ka\ naklarından dün gece açıkIandığına gore, Kıbns hiıkumeti Ada'da üslenmis bnlnnan Tnnan Silâhlı Kuvvetlerinin çekilmesini kabul etmiş, ancak bnnun gerçekleştirilebilmesi için, yfirürlükte bulunan anlasmalar geregince Adada mevcnt Tiirk ve Tnnan kuvvetlerinin de çekilmelerini ileri sürraüştür. Ankara'da Sunay, dâvet ettıği înönü ile dün Çankaya'da 50 dakika göruşmuş. goruşmeden sonra CHP Genel Başkanı, •Durum dunkü gibi» demış, biraz heyecanlı gorulmuştur. Sabahki gelişmeler BUtün gece Tdrk hukümetiy'e lstişarelerden sonra son beş gün içinde ozel uçağı ile üçuncu defa Yunan Başkentine gelen Vance'ın, Yunan cuntasına Turk hukumetının Yunanıstanın Kıbns ile ilgili en son teklıfıne verdiğı cevabı getırdığı tahmın edümektedir. Yunan hukumetinın Kıbns konusunda Yunan kamu oyuna karşı son derece hassas oluşu, dun Başpıskopos Makarios'un Adadan Yunan bırlıklerının çekılmesını ıstedığıne dair, Lefkoşeden gelen haberlere sansur koyması uzenne bir defa daha anlaşılmıştır. «Bızım. Turkiye've veptıçınnz teklifin ana hattı. Adanın «llâhsızlandırılmasını öngörmektedir. Buna göre, hem bizim, hem Türklerin, bdtün askerî kuvvetlerimizi geri çekmemiz gerekmektedir.» Bır dıplomatık kaynak, Ankarada, uzun suren kabine toplantılarının, Turklerm, butun Yunan karşı teklıflerıni kabul etmediklerini ortaya koyduğunu, soylemiştir. DENİZALTILARIMIZ GÖREVE HAZIR BEKLİYOR Miisbet veya menfi Vance, Yunarıstan Dışışleri Bakanı Panayotis Pipinelis İle yaptığı 45 dakıkalık gomşmeden çıkarken, gazetecılere sadece şunlan soylemıştır «Pipinellis'e. dun Ankaraıla Turk \oneticileriyle yaptığun sorüşmeler konusunda hügi verdim. Pipinelis, öğleden sonra yeni bir görüşme için tekrar buluşmamm istedi.» Vance'ın Pipinelis ile goruşmesmden sonra gazetecılerın sorularını cevaplandıran Yunan Dışışlerı Bakanlığı sozcusu, «Dnrumun, bugun, menfi veya müspet bır şekilde aydınlanacağını» soylemış «menfiden» ne kasdettığını soranlara da şu cevabı vernuştlr: «Bu dramatik gelişmelere yol açabilir... Savaş dahil..» Vance'nın Pıpmellıs'le dun yaptığı ıkınci goruşmeden sonra ise Lefkoşeye gıdecegını açıklaması, ilk basta surprız gıbi karşılanmakla beraber bu kararın hazırlanmakta olan bır anlaşma ıçın Makarıos'un da onayını a'mak luzumundan çıkmış olacağı sanılmaktadır Özel temsılcının Lefkoşe'den sonra nereye gıdeceğı büınmemektedır. UPI mııhabiri bildiriyor Boğaziçi köyü ağlayan kadınların hıçkırıkları ile inliyor Asîlmesele ne? Dun akşamkı Bakanlar Kurulu toplantısmda Vance'nln Ankara'dan getırdıgı Turk goruşlerı, muzakere edılrruş ve «Amenkalı aracı» ancak bu toplantı sonunda Dısışlennden çağırılmıştır. Bu gozlemcılenn kanısınca ıhtılâf konusu olan meseleler. ortada konuşu'anîar degüdır Bunlar, belkı de maksatlı olarak «Asıl meseleyı» gızlemek ıçın paravana olarak kullanılmıştır Buna gore Turkıye ıle Yunanıstan arasındakı gergınlığın zırvesınde başta NATO, Amenka ve Ingıltere olmak uzere etkı unsurlan ortamdan faydalanarak Kıbns problemını «NATO'cu bır çozum'e» halletmek yoluna başvurmuşlardır. Guvenılır bu kaynaklann verdıklerı bılgılere gore Sovyetlenn ügı ve tepkılerı ışte bu yuzden meydana gelmektedu Son Kıbns buhranındakı Sovjet mudâha'elerı Ruslann bağımsız bır Kıbns tezınde ısrar etmelerınden çıkmaktadır. Meseleyı kokunden halletmek isteyen ve bugunku ortamı elverışlı goren devletlerın egılımlennı sezen Moskova buna karşı cephe a'mıştır Bundan dolavı gozlemcıler, gerçekler su yuzune çıkıncaya kadar, yorum yapamama durumuna duştuklennı belırtmektedırler. Karışıklık Bu sabah Atma'dan gelecek olan NATO Genel Sekreteri Brosıonun beklendıaı Ankara'da, Buromuza gore, dıplomatık gelişmeler ve son açıklamaîarın >arattıgı a.ılaşılmaz bır durum mevcuttur Bıhndıgı gıbı oncekı gun Ba^bakan Demırenn Partı Genel Başkanlarına verdığı bılgıden, Amerıkanın ozel temsilcisi Vance'm Kıbrıs buhranınu. çozumlemek konusunda bır plân getırdığı, bu plânın kabulunu tavs l y e ettıği anlaşılmıştı Plânın esasları da bazı partı lıderlerı tarafından açıklanmıştı. Durum boylevken, partı lıderlerıyle yapılan goruşmelerden sonra oncekı gun saat "l8 15 de toplanan Bakanlar Kurulu çalışmaları dün sabah saat 06 00 ya kadar devam etmıs ve yapılan açıklamada «Kıbrıs buhranının halli için hukumetce ileri surulen noktayı nazarın muhafazasına karar verildiği» belırtılmıştır. Bakanlar Kurulu toplantısından sonra hukumet sozcusu Seyfı Ozturk tarafınaan \apilan açıklama şojledır .Bakanlar Kıırulu Kıbrıs meselesi ile ilgili olarak muhalefet partılert (Arkası S». 7. Sö 1 de) İPSALA, (Doğan Keçeciogln bildiriyor) Gelen Turkler çeşıtlı baskı sebebıyle Yunanıstanın kendılen ıçın yaşanacak yer olmaktan çıktığını soyledı. 850 metre boyundakı Ipsala koprusünü kocası ıle sırtında eşyalan olduğu halde yuruyerek geçen 55 yaşlarındakı kadın, topraklarımıza ayak basar basmaz, hungur hungur ağladı. Gumruk memurlarının kolonya vermesı ve teskın edıcı sozlerı uzerıne bıraz kendıne gelen yaşlı kadın sojle konustu: «Simdive kadar gordü^ümüı kötü mnamele setmı>ormus %ibi, buraya gelirken, hatırııuza ne gelirse onn yaptılar. Üzerimizi ve eşvalarımızı didık dıdik aradılar. Boynnmdakı altın lirayı görünce hemen onu ve ceza olarak da 10 bin dirahmimi21 (3400 TL) aldılar. Bu da yetmiyormns gibi, 5 gdn hapiste süründük.» He\ecandan düı dolasan >aşlı kadın, gende bıraktığı çocuklarının hıçbır şevden haben olmadığını soyleyerek, devamla, «Sabahleyin bir polis geldı ve (Haydi gidin. Asıl vatanmız Tiirkiyrye çidin de dünyamn kaç kıise oldnğunn sörürsünüz) diyerek bızı yola çıkardılar» dedı ve ceza olarak da kopruyu vasıta ıle geçmeje musaade edılmedığını. juruttuklerını soy ledı. Bu arada, dığer Turklerın de gelmek ıstedıklerını ve guçlukler sebebıyle bu arzularını verine getıremedıklermı belırten yaslı koca da, «Allaha dua etmekten başka \apacagımız hıçbir çare kalraadı» şeklınde konuştu. BOGAZIÇİ Kıbrısh Turklerın bır harabe haline gelmiş bulunan Boğaziçi koyunde kadmlar hâlâ olulerı ıçın gozyaşı dokmektedır. Yıkılmış evler, kurşunlarla dehk deşık edılmış kapılar, yıkılan kuçuk camıın harabesı uzerınde yuk selen mınare Yunan askerleri ile Mılıs kuvvetlerinin zırhlı araçlarla koye yaptıkları muşterek saldırıya sahne olan 15 kasım facıasını gozlerın onune butun dehşetı ıle sermektedir. Rum Mılli Muhafızları zırhlı araçlarla, Boğaziçi koyune gırerek butun kadın ve çocukiarı buyuk bır binaya kılıtlemışler \e buıanın dışına saatlı bomba yerleştırmişleı dır Bu koyde kerpışten yapılmıs evlerin yıkıntıları arasında hâlâ Rum Yunan saldırısuıda verdıkle n şehıtler ıçın ağlayan kadınların hıçkırıkları duyulmaktadır. Gözlermden yaşlar suzulen bır Turk kadını bana, «Rumlar paramızı ve mucevherlenrmzı çaldılar. eşvala(Arkası Sa. 7, Sü. S de) «Normal manevra» A P. Ajansı, Ankara muhabırı nin bıldırdığıne gore. yetkılı bır kaynak, Turk fılosunun Kıb | rıs açıklarında seyretmesı ıçın ] «Normâl bir manevra» demıştır. ' Aynı Turk kaynağı sozlerıne | devamla «Savaş gemilerımizin harekâtı, çıkarma tehdidini ne azaltmış, ne de arttırraıştır» şeklınde konuşmuştur. Yıne AP. Ankaradakı yabancı dıplomatla rın Turk Fılosunun harekâtını «Turk isteklerini kabul ettirmek için Ankaranın Atina üzerinde baskısı» şeklınde yorumlamışlardır. Adana Buro Şefımız özer öztep'ın bıldırdığıne gore. Askeri bırlıklerımızdekı alârm duru mu devam etmektedır. Kıbrıs sa hıllerıne Rumlar tarafından dokulen mayınlar. tarama gemılerımız tarafından bu sabah temızlenmıstır (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Bllt fLRK ÇIFTÇIS1. LEFKOŞE Y/\KINLARINDAKI KOYUNDE KANADALJ BİR BARIŞ GÜCÜ ASKER1NİN HIMAYESİNDE EVİNE GİDİYOR Gı rne'de bir bomba 2 Rum polisini yaraladı (Dış Haberler Servisi) LEFKOSE Gırne'de, pazartesı gecesı, Rumlara ait bir devriye otomobılı geçerken, âni olarak, bir bomba infilâk etmis \e ikı Kıbrıslı Rum polisı yaralanmıstır. Bu ınfılâk, bır gece içinde, Gırne'de vukubulan ıkmcı ınfılak olmuştur. Bırıncı ınfılâk, meydanda vukubulmuş ve cıvardakı evlerin pencerelerındekı camlar kırılmıştır Beri yandan. CThant'ın tem'icisi Jose Rolz Bennett, Ada'j j yaptığı ikı tünluk zivaret sı(Arkaaı S*. 7, Sü. 5 de) Bir ö yana bir bu yana Amerikah a\ukat C>rus Vance aracılığıyle yurütülen gönişmelerin bir takım iç ve dış etkiler altında çalkalandığı açıktır. Dış etkenler Birleşmiş Mille' !er, NATO, Amerika, Rusya ve diğer ulkeler de dahil olmak üze re bizi bir sa\aştan alıkoymak için baskı nltında tutuyorlar. Amerikanın baskısı gerci 1964 mudahalesine benzememektedir. Şu \ar ki gerek NATO yoluyla, gerekse B. M. voluvla bu baskı kuvvetini hissettirmektedir. Sovyet Rusya, Yunanistanın başuıdaki faşist cuntaya karşıdır. Ama beri yandan Kıbrısa karşı giıi«ilecek bir Turk istilâsından y«na da değildir. Gerek Pravda'nın vorumlarma, gerekse Sovyet politikacılarının sozlcrine dikkat cdildiği zaman gorulmektedir ki Kıbrıs konusunda ana temaları Yunanistanın başındaki cuntanın devrilmesidir. NATO \e Birleşmiş Milletlerin \e başka ulkelcrin bu ihtilâfta nasıl bir tavır takındıkları ise cumlenin mâlumu. UThant çağrısmı japmış, Guvenlik Konseyi tavsiye mahiyctindeki kararı kabul etmiştir. Atinada bir gun kalan NATO Genel Sekreteri Manlio Brosio'nun ise Ankara'dakı ikâmetini uç gune çıkardığı eozden kaçmanıaktadır. NATO Genel Sekreterlnin OLAYLARIN ARDINDAKİ Ankarada demir atması herhalde başkentünizin havasijle suyundan oimasa gerektir. Dış etkenlere karsılık, içerde durum biraz karışık. Hukumet fırsatın ilk gunlerde kaçtığını farketmiş. ancak kararlı gorıuıuşunu de devam ettirerek Mr. Vance \â«ıtasi>Ie Turk (Arkası Sa 7, Sü 8 de) *•*