Katalog

DÜNYA YAZAELARI yE ESERLERI ANSlKLOPEDlSl Aıkerlikten edeblyaU kadar «acr v«rmlj btal«re« yıar ve ««erlerinl blx *T*A* topUysn r» TürMyed« Uk dcfa yapılan bir «iMİUopedl. Ük fulkOl yüı uyfa dört !Ir«. ikind f»nkül dt Kanra «yı lcerlıhtde çıkıyor. Blrlnd «ayıııncUn ltlbann Türklyenln en çok «atan tdeblyat derglsinin I. sayısı da kapıgılıyor. M«jr YanaUrı, Cafaloihı, AtMtir ltt, İS T A N B ü L MAY EDEBİYAT DERGtSİ umhuriyet KUBÜCUSU: TTJNUS NAOİ levcudu tükenen ve ikiaTürkiye'de ilk defa basılan BJ. Cosneckin Baskuı lâke kepak boy 10 Liraya AK KİTAP. KJRTf DEBS ARAÇLABI Ankara C?d. No. 78 İstanbtıl Feza Reklâm: 2072/13559 44. yıl sayı 1SSSO T e l g n f *• maktup Telefenlar : 22 42 adresi: Cumhuriyet 90 22 42 9« Istanbul Posta Kutuau: İstanbul No. 246 22 42 97 2 2 4 2 9 8 22 42 99 19 lf*«eifM 10X7 Tiirkeş, Tabii Senatörliiğün kaldmlması için bir kanun teklifi hazırladı ANKARA (Cnmhnriyet Bfirotn) CKMP Genel Başkam, eski Milli Bırlık Komitesi üyesi Alpaslan Turke» ile partisinde mületvekili olan eski Milli BirIık Komitesi üyelerı ve vine baıı CKMP li mMetvekilleri hazjrladıklan bir kanun teklifıyle «Tabii Senatörlük» ve «Cumburbaşkanhğı kontenjanı fenato üyeligi» müesseselerınin kaldırıl ması ıçin Anayasanın değiştirümesıni istemişlerdır. Teklif «ahipleri, 1961 tarih ve 334 sayılı TC Anayasasının Cumhuriyet Senatosunun kuruluşuyla ilgili 70 ve 72. maddelerinin değiştirilmesine dair hazırladıkları kanun tekliflerinde, Tabii Senatorluk ve Cumhurbaşkanına 15 uye seçme hakkını kaldırmaktadırlar. Kanun teklifinin gerekçesinde, «1961 Anayasasında meşrnti ve sultanî tarzı tanzim eden bir müessese yer almamalıydı» derilmekte ve bu durumun «Gayri tabii» olduğu iddia edılmektedır. Istanbul ve Ankara'da Makarios yönetimi protesto edildi Denktaş Mitinglerinde gençler Polisle çatıştı lideri serbest bırakılmazsa Talim Terbiye Heyeti hakkmda tahkikat açıldı lebliğler Dergisinde okullara gerici yaymlar tavsiye edilmesi Mec/ıVe geiirildi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) illî Eğitim Bakanı İlhami Ertem, liselerde okutulmak iizere «Tebliğler Dergisi» aracdığıyla tavsiye edilen ve nurculuğu öven din kitaplan konusunda dün, «bu işlem, Talim ve Terbiye Başkanlığınca yapılmıştır. Haberi ahr almaz tetkiki için emir verdim, tetkik sonucunda gereken her şey yapılacaktır» de miştir. Türk Athenagorashn yurda sokulmayacağı Rıımların kovulacağı ihtar olundn Denktaş olayının bütün yurtta yarattığı tepki, Rum yönetimi tutuklamayı uzattıkça artmaktadır. Eskişehir ve Diyarbakırdan sonra dün de gençlik ve işçi kuruluşlan Ankara ve İstanbulda hâdiseli geçen birer miting düzentemişlerdir. M TfUNHARUH RAUF Denktaş'ın eşi Bayan Aydın Denktaş, Ankara'da yapıJan Kıbns mitinkonuşuyor. Bayan Denktaş, «Onu kurtavmız» demiştir. MlİİETU «10 TÜME1S, KULLANILMAZ HÂLE GELDλ «Türkiye Trafik Kazalannı Önleme Cemiyeti Başkam Şükrü Altan, dün düzenlediği basın toplantısında, memleketimizdeki son 10 yıl içindeki trafik kazalannda 17 bin 908 kişinin dldüğünü, 99 bin kişının de yaralandığıaı söylemiştir. Cemiyet Başkanırun belirtti£ine göre insan kaybı 2, yarahlar isc 10 pıyade tümenine bedeldir. Plânsız Istanbul'da hiç hir zaman trafik işinin düzelemiyecefcini soyleyen Altan, «Ycni çıkarılacak trafik Kanununun bu yaranuzı tedâvi edeceğine aslâ inanmıyoruz. Çünkü, Trafik Zabıtasının yeterli olmadığı kanaatinde>iz. Bunun nedenini, fctanbul Trafik idarecilerinin tutumlanm belirrmekle vermek mümkündür» demıs; şunları eklemıştır: •Yuzü daima tebessüm eden trafik müdürüne gelince; samimiyetinden hiçbir zaman süphe etmedigimiz ve hakikaten hizmet isteğini devamlı tesebbüsle(Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) ISTANBUL MTTîNGtNDE, AÇIK BIR KAMTON lÇtNDE TAŞINAN VE GÖZ YAŞARTAN MAKET: KANLI NOEL OLAYLARINDA BÎR TÜRK SUBAY DOKTORl'NUN RUMLAR TARAFINDAN BANYO DAÎRESİNDE HINHARCA ÖLDURÜLEN AİLESt . (Fotoğraf: Selçuk AYBATAR» ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Kıbns Türk Cemaati Başkam Rauf Denktaş'ın tutuklanmasını protesto etmek amacıyla dün başkentte Milli Turk Talebe Birliği tarafından duzenlenen mitingte olaylar olmuş, gençlerin Kurtuluş meydanında yapılan konuşmalardan sonra Kızılay'a doğru izinsiz yürüyüşe geçmeleri üzerine toplum poü'i 25 kadar oğrenciyi nezaret altına almıştır. ^^ Duzenlenen mitingte Rauf Denktaş'ın eşi Aydın Denktas da bir konuşma yapmıs ve «Üzüntüm ve heyecanım çok büyük olduğu için fazla konuşamıyacağım. Evvel Allah Türk milletine ve sonra sizlere giiveniyorum. Onu kurtarınız.» demiştir. Aydın Denktaş'ın konuş* ması üzerine, mitinge katüanlar Rauf Denktaş lehinde büyük tezahuratta bulunmuşlar ve «Ordu Kıbrısa» diye bağırmışlardır. iUî Türk Talebe Birliği üe (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) Komünizmle Mücadele Dernekleri ve çeşitli gençlik kuruluşlarının Istanbul'da diizenlrdikleri dünkü «Kıbns Mitingi»nc, tahrninen 20 bin kişi katılmış, «Ordunun Kıbrısa gitmesi» ve «Athenagoras'ın yurda sokulmatnası» istenmiştir. Hürriyet Meydanında başlayan ve Taksim'de sona Yunanistanda ve Yunanlılardaki Megalo tdea, aslında aşağilıh eren mitingte, Makarios ve Atheduygusunun değişik biçimdeki tezahüründcn başak bir şey değildir. nagoras'ın resimleri vakılmış, bu Yunanlıların özellikle Türklere karşı olan davranışlarında aşaarada 1000 kişiye yakın bir grup fılık duvgusunun \arlığı açık açık sırıtır. Bu yiizdendir ki bütün çaYunan Konsolosluğuna yürümek balara rağmcn Türk • Yunan dostluğu yüzeyde kalmıştır ve daima istcmiştir. Grup, polis barikatını kısa sürmüştür. (Arkası Sa. 7. Su. 2 de) Türklere karsı aşağılık kompleksinin teşekkülü için şüpbesiz haklı sebepleri var. Anadolu ellerinden gitmiş, Bizans Türkler tarafından yıkılmış. Osmanh devlptinin gerileme döneminde hile daima Türk sillrsi yemişler ve ancak düveli muazzamanın desteğiyle bir egemen ülke haline gelebilmişler. Girit komyucu büvüklerin müdataaleleri, ojunları sayesinde Yunanistana ilhak edilebilmiş. Birinci Dünya Savaşı sonunda yine koruyucu ülkelerin, özellikle İngilterenin gay^ retivîe Anadoluyu ele geçirmek böylece hem hayallerini gerçekleştirmek, hem de komplekslerden kurtulmak çabasına düşmüşler. AnTİNA, (özel muhabirimizcak bu çaba da onlara pek tuzluya nıalolmuş. den) Yunan Basbakan Yardımcısı ve Savunma BaŞımdi bütün ümitleri Kıbrıstadır. Ne var ki Kıbns meselesl l.«kanı Tuğgeneral Spandıdakis, tedikleri cihi halledilemediği, Enosis bir türlü gerçekleşemediği için Gırıfın Yunanistana ılhakım korapleksleri eün geçtikçe artmakta. dünya kamu oyunun baştaki Kıbrısın ilhakı temennisıyle birjuntacaya karşı olan aleyhte tutumu ise bu artışı büsbütün hızlandırleştırmıştır. maktadır. Meselâ Başbakan Yardımcısı Spandidakis'in Girit'in ilhakı Yunan cuntasımn üç «kuvmiinasebetivle vaptızi konuşma aşağılık duygusunun ne kadar köklü vetli adam» ından bıri olan o'.duğunu gösteren örneklerden biridir. Hele To Vima gazetesi, Sayın Spandıdakıs, «Arkadi olayı» nın SıınaN'm tngiltere geıisi üzerine öyle bir yazı yayınlamıştır ki, sayıldönumu dolayısıyla Giritte dece bu. Yunanistanın zavaüılı^ını ortava koymak için yeter de artar. duzenlenen muazzam bır törenBakınız ne diyor To Vima gazetesi: de konuşmuştur. Törene Kıral «Kıskançlık duymuyoruz. tngilizler. Türkiye Cumhurbaşkanı Geve Kraliçe de katılmıstır. neral Sunay'ı bövle ve hattâ daha iyi bır şeki'de karşılıyabilirler. Ge1866 yılında, Girıtlılerin Osneral Sunay'ın Buckmgham saraymda sekiz gün kalmasından, hedive manlılara karşı ayaklanması sıteatısınden, venlen nişanlardan ve resmı kabul törenleriyle yemekrasında Arkadi manastırına çelprden bahsetmek ıstemıyoruz. Herhangı başka bır devlet baskanma kılen mudafıler, teslım olmakbıına benzer tezahürat yapı'dığını hatırlamamakla beraber, böyle bir tansa ıbadethaneyı ateşe verkarşılama belkı de protokol gereğınce yapılmıştır. Fakat yetkill tnmısler ve kendilerını de yakgılt? şahsıyetlerının, Sunay'a hitaben yaptıkları konuşmalarda, memmışlardı. leketinı, ilmin, felsefenın ve medeniyetin beşiği olarak vasıflandırdıkSpandıdakis, .ENOSİS arzusu, ları duyulunca ınssn, konuşma hakkmda dokiiman veren küttiphane Girit'in kardeşi olan büyük Kıbmemuru acaba >anhşlıkla bir başka ülkenin tarihini ml vermiştir, rıs'ımız üzerinde bulunmaktadır. dıye sormaktadır. Ama yine de kıskançlık duymadığımızı ve kötü Birkaç gün önce Kıbns'ta da Arnıyet taşımadığımızı tekrar etmek istiyoruz» kadî andunızı tekrarlamak fırsatına nail olduk. Kıbrıs'taki kar« .. Çanlar kimtn için çalıyor? Dost devletln temsücislnln, tndeşlerimizin de, gerekirse, Arkagilterenin sevilen çocuğu olmasını ve Tiirk bayraklan ile donaülrruş di Manastmn'daki fedarkârlığı Londra caddeleriyle meydanlannı zevkle seyretmesinl sağlıyacak şetekrariamaktan çekinmeyeceklekılde, Türkiye hangl devirde faydalı olmuştur? Ne tesadüf! Biz o rinden eminim> demiştir. gun, müttefıkler uğruna bizi harbe sokan OHÎ (Hayır) için bayraklarla suslenmiştik. Yunanistan her üd dünya barbine katılmış ve büyük zararlara uğTamıştır. Fakat zafere de çok büyük yardımı doBatı Trakya'daki kunrnuştur. Aynı devirde Türk mevcudiyetinl hatırlamıyoruz. Fakat OHİ (Hayır) ile düsmana karşı koyan biz değil, komşulanmız imi? Türklere "Fes,, gibi kendilerine büyük ilgi gösterilmektedir. OHÎ'yi biz dedik mükâgiymeleri emredildi fatı onlar aldı. Tezat halinde bulunan dirjlomasi Ue hissiyat gibi lkl kavramın birincisinin ikincisinden nasıl tecrit edildiğini öğreten caANKARA (Cumhuriyet Bürosu) hıllere bir ders Komsularımızın diplomatik okullarında eğitim gör Yunan cunta yonetımı aldığı muş olsaydık böyle şeyler öğrenirdik. Fakat Yunanlı bu gibi şeyleri bir kararla Batı Trakvadaki öğrenmek kabiliyetınden mahrumdur. tyi kalbliliği menfaatten UsTürk çocukları ile gençlerının tün tutmaktadır. Buna haysiyet de derier.» bundan bbyle les kuüanmalarını emretmiştir. To Vima'ya kıîdınız mı bllmem. Eğer kııdınızsa yanyı bir daha Batı Trakyadaki Türklüğü okııyunuz. Göreceksiniz, kizfnnlık o zaman yerinl acunay» terkedeyok etme amacını güden ve son cek. Zira aşağılık dıiTsnsıınun insanlan böylesine haysiyetslıleştirzamanlarda çıddetinı «rtıran mesine kızılamaz. ancak acınır. kararların »onuncusu olan bu husus hayretle karşılanmıgtır. Ecvet GÜREStN Bakan, «Durumdan mtiteessir olduğunu» da sözlerine eklemış, «Bakanlıgımızın böyle bir tavsiyede bulunmadıgını bilhassa belirtmek istcrim. Bu gibi islemler tamamen talim ve terbiyece yapılmaktadıra demıstır. öte yandan, konu, CHP Adana mılletvekıli Kemal Sarııbrahimoğlu tarafından Millet Meclısine aksettirilmış, din der»lerinde yararlanmak üzere tavsiye edilen kitaplar arasında Nurculuğu ve Saidı Nursiyı oven kitaplar ve tavsiye edenler hakkında ne gıbı bir işlem yapıldığının Milli Eğitim Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını istemiştir. Önergede kitaplara değınilmekte ve özetle şoyle denılmektedir : «Bnnlardan Meryem Cemile adında bir kadının yazdıfcı (Garp Materjalİ7mı Kar^ısında Islâm) adlı kitabın 136 ncı sayfasında (Muasır Turk tarihinde müceddit fikirlerinı çok büyük bir kuvvetle ayakta tutan Bediuzzaman Saıdi Nursi 1873 1960... Onlann hepsi havatrannı (Arka^ı Sa. 7. SU. 4 de) ATA'ya yapılan son saldırılar Demirel: "Bunlar, alelâde suç,, diyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Süleyman Demirel, Torbalı ve İvriz'de 10 Kasım günü Atatürk büst ve resimlerine yapılan tecavüz olaylanyla ilgili olarak bir muhabirimize, «Siyasî hâdlse değildir, alelâde bir suçtur» demiştir. Demirel, bu konudaki sözlerine şunları eklemiştir: «Türkiye'de kanunlar vardır. Runlar, kanunlara göre suçtur. fki kişinin işledigi snçun millete maledilmesi, yanlıştır. Atatürk, milletin gönlüne taht kurmnştur. Cumhuriyetin 44. yıldönümü. bunn tekrar göstermiştir. 32 milyon, O'na baglıdır. Iki kişi suç işlemişse, elbette bu memleketin kanunları, bunların yakasına unün Acınacak kadar... M Isîanbul'da mîting, dinı bir hava içinde geçtî Cumhur başkam, 1967 Bilim Ödüllerini verdi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Bılımsel ve Tek nık Araştırma Kurumunun 1967 yılı Bilim ödüllen dün Turk Standardlaı Enstitüsünde yapılan bır tcrenle Cumhurbaşkanı Sunay tarafından Prof. Bekır Dızıoğlu, Prof. Cavıt Ergınsoy ve Prof. Turan Onat'a verılmıştır. ödülleı 10,000 lıralık bırer arnıağan. birer altın piâket ve bırer berattan meydana gelmıştir. Toplantıda konuşan Sunay, Türkıye'de bilim araştırmaları ile ilgili kuruluşlarm işbirlıği yapmasını öğüt vermiş, ödül alan bilim adamlarının «Tüce mil letimiıin kabiliyetini dünyaşa duvurduklannı» belirterek, basarılar dılemi?tır ANKARADAKİ mitingte, Toplum Po lisi'ııin hücumundan kaçan gençler, tel(Fotoğraflar: Mustafa İSTEMİ) ler üstünden atlarken... özfürk, düıen değişikliği istiyenlere "Gatilter,, dedi ANKARA, ;Cumhuriyet Bürosu) Devlet Bakanı Seyfi öztürk, muhalefet sb'zcülerının «Düzea değişiIUiği istemeleri yolundaki bej'anlarına cevap vermiş, «Düzen değişecektir diyenlerin kimin namına konnştuklarını acıklamalan Iâzımdır. Bu dnzenin verine hangi düzen konulacaktır?» demiş ve düzen değişikliği istiyenleri, «Gafiller» olarak nitelemiştir. Ozturk, daha sonra, şunları sbylemistir: «Bugünkü düzen demokratik bir hukuk düzenidir. Anayasa düzenidir. Temeli milli ıradeye ve cumhuriyete dayanır. Rüyük Atatürkün eseri olan bir düzendir.» izmir TÖS Olaganüstü Kongresinde Prof. Savcı ve Baykurt konuştu Neden gidiyorlar? Bılım Kurulu Başkam Ord. Prof. Cahit Arf ise, yurt dışındakı bılım adamlarının vakıtlerıni gunluk dedikodularla dağıtmadığını, geçim sıkmtısıyla karşılapmadıklarını, kendılerıni «bilim atmosferi» içinde bulduklarını ıfade ederek, şunları soylemistir: «Içlerinde cevher olan genç bilim adamlarımızın yurt dısında kalanlarını kınamıyorum. Bu gençler sadcce, kendi takdirlerine göre, verebileceklerinı vermeyi. hiçbir şey vermemeye ter IArkası Sa. 7. Sü. 4 de) A Spandıdakis, Rumlara Girit'i örnek gösterdi «Türk Milleti kurtulmadıkça Oğretmen kurtulmayacak» ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) TRT Yonetım Kurulu uyeysı Prof. îsmet Gıntlı TRT konusunda Torbalı ılçesınde bır demeç veren Turızm ve Tanıtma Bakanına çatmış «Kendisini basta hükümet ve mensubu olduğu siyasî parti olmak üzere Tıirk kamu oyuna şikâyet ediyorum» demıstır İZMİR, (Cumhuriyet Bürosu) İzmir TÖS Şubesi Başkanının Doğu'ya ta;. ını ve ıstıfası uzerıne dun yapılan olağanustu kongrede TÖDMF Genel Başkam Prof. Bahri Savcı ile TÖS Genel Başkam Fakir Baykurt konuşmuş . " " * tur Baykurt, «Işıktan korkanların yaptıkları baskıvı sonunda milletin aydınlık çüçleri kazanacaktır. Devrimci öğretmenlerin çektiği çile, aslâ bosa gitmiyecek. Millet kurtulmadıkça, ögretmenler kurtulmayacaktır» demıstır. Öğretmenın can ve iç güvenliğmın tehlıkede olduğunu ifade eden Baykurt, ayrıca şunları Foylemi'tır «Millet: dostunu, düsmanını tanımalı, sömürücülü (Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) «Ne istediklerini bilmiyorlar» Degışıklık isteyerüerin kendilerinın de ne istediklerini bılmediğ;nı öne suren Oztürk, «Kaldı ki, bu düzen, AP ikticlarınııı iki senede kurduğu bir düzen değildir. Bu düzeni >ıkmak. değiştirmek demek: milletimizin değer hükümlerini, inançlarını, örf ve an'anelerini ortadan kaldırraak demektir. Bunu mu yapmak istiyorlar? (Kafamıza koyduğumuz her şeyi çıkarcı. milletin biitön güçlerini karşısında bulacak, ezilip gidecektir.» yıı^17 1 ıl.•! bir p. , , ç iTiareracı Turizm ve Tanıtma Bakanı Nihad Kurşad, Odemiş'te bır toplantıda TRT ıçın özetle şunları tbylemiştır: cDemokrasilerde uçan kuşun bile hesabı sorulur. Vatandaş her yerde TRT'nin durumnnu sormaktadır. lster muhtar, ister bir anayasa knruluşu olsun. sorum lulugn yine hükümetten sornlur. Biz, TRT'yi ele geçirraek istemiyoruz. Milletin mukadderatı na, dinine, uymayan bir radyo yaşamaz Devlet içinde devlet olmaz, aksi halde demokrasi de ğil. anarsi olur.» Kürşad, TRT'yi suçluyor istanbuî halkı, hava konusunda uyarılıyor Istanbul'da hüktim süren banar havasırun sona ermek üzere bulunduğu ve hava sıcaklığının azalacağı bıldirümiştir. Yeşilköy Meteoroloji İstasyonundan alınan bügiye göre, îskandınavya uzerinden Balkanlara yayılmakta olan soğuk hava dalgası, şehrımizi de etkisi altına alacak ve bugıin, en yüksek 14 derece tahmin edilen hava sıcaklığı, 3 gün süreyle düşecektir. Ayrıca, bugün rüzgârların Poyrazdan ve sert eseceğı bildlrilmekte, Istaubul'un bir anda kış havasına bürüneblleceğı, bu bakımdan halkın hazırlıklı bulunması hatulatılmaktadır. CITVIHTJRBAŞKANI SUNAY, «1967 BİLİM ÖDÜIXERİ»Nİ KAZANAN İLİM ADAMLARIMIZLA: (Soldan Sağa): PROF. TURAN ONAT, PROF. BEKİR DİZİOĞLU, PROF. CAVIT ERGİNSOY.. Bankatarın ikramiye tutan değişmedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Banka Kred'ılerım Tanzim Komıtesının dunku Resmi Gazetede yayınlanan kararına gore bankalar, 1968 yılında müdılerıne, kabul etmış bulundukları tasarruf mevduatı >ekunıınun bınde 5 75 ve buna eklenecek 750 bin lıra tutarında ikramiye dağıtabileceklerdır. Bu karar, halen bankaların uvgulamakta oldukları ikramiye mıktarlarının aynısıdır. Kararda, avrıca. beher kur'a numarasına ısabpi edecek ıkra» mıye iBi';tariıvn lüü bin lırayı gpçemeyeceğı de belırtılmekt»dir. Giritli'nin cevabı Bakana cevap veren Prof. Giritli ozetle şunları söylemiştır: «Böjük Atatörkün 51üm yıldönüraünde ilkokul bahçesindeki Ata'nın büstüne bazı mecnnnlar tsrafmdan insan pisligi sfirfilen Torbalı'da. AtatürkçülüSü ve devrun kanunlannı blrer anaya (Arkası Sa. 7, Sü. S de> stanbulun bazı orta derece li kız okullarında bazı oğrencilerın Nurculuğu yaymak için faalıyetlerde bulunduk ları, bu grada öğrencılerın okula çarşafa benzeyen kıvafftlerle gelmek istedıkleri ögrenilmistir. ı Bâzı veliler, çocukları için namaz izni istedi Bu öğrenciler. sınıfa baplan örtulü geMikleri zaman kendılerıue bunları çıkarmaları söylenınce «Tarikata mensubum, açık dolasamam» dıyerek ıtıraz etmekte, hatti arkadaşlarına da ba«]arı tçık dolasmamaları için baskı yapmaktadırlar. (Aıkaa Sa. 7, Sü. l de)