Katalog

jelibolu savaşlanndaki iaşansızlık Ingilterenin durumunu sarsıyor ın onbirinden beri den müthiş mnharebe arncnna geimişti. On altı ç krnvazör, müteaddit nütemadiyen ateş kusn'iirk bataryalan da vai azarnî derecede yapı'e ateşe atesle karsılık ırdı. îşte bu sırada Eren nde, deniz yüzünde bir ;örüldü ve Kayboldn. Ba n tortipo muhrfbi idi. mayın arama geraisinin ısı takip etti. Biraz son.•et zırhhsı yana yattı, i dakika sonra da taşıdıakl» beraber denize gögitti...» sonra düsman, denizde i | i askfri haysiyctini ka izanmak emelile plânmı •di, donanroajarinın acaIstanbul yolunu ordulatırmayı tasarladı ve bübüyük kuvvetler tahsis başına da General Hamilninde bir Kumandan Reı zat kendi kalemile (Eh)) diye andışı ordularını JS ve traroz adalanna top n sonra iki hedef seçti. •pe, Kocaçiraen tepe. İntenerali, haçlı ordusunu irırtnıştı. Buntardan birini z istihkâmlarınm arkasını için • Seddülbahire çıkara Içitepeyi, diğer ordnyu da nuna döküp Kocaçimen te zaptedecekti. Avm zatnanroş Körfezinde bahri bir rtş yapmayı, Knmkaleye de müfrezeler çıkararak, »ldatıcı bir taarruıda bulunmayı münasip rörmöştü. *** Gl. C.F. Aspınall Oglander' in (Geliboln scferinin resroî tarihi) isimli eserinden moharebe nin seyrine ait pasajlarda bakın neler anlatıyor. «Boğazları zorlatnak için önce leri deniz yoluyla tesebbüste bu lunuldu. Bu teşebbâs netice vermeyince. Donanmaya yardımcı olmak düşüncesiyle General Sir. J. Hamilton'un knmandasında askerî birlikler sevkedildi. Bu knvvetin bir kısmı 1915 Nisanının onbeşinde Gelibolu yarırnadastnın en güney noktasına çı karılmıştı. Bu birlikler sahildeki kumluk araziden içerlere doğ ru ilerlemis isede Alçi baba tepesine yaklaşırken durdnrulmustu. Derleyen: AZIZ KAYLAN GEMİLER BİRER BİRER BATIYORDU 1 Geliboln ve boğazlar harekâtından büsbütün vaıgeçmek. 2 Çok miktarda tafcviye kuv veti göndererek neticeye bir an evvel erişmek, 3 Gelibola yarımadasındaki mevcat birlîkJerini dondarup Türkleri sık sık tâciz ederek yavaş yavaş yıpratmak. Evet toplantıda bütün bunlar konuşulmusto ama bir karata varılamamıstı. Yalnız ikinci şık için SİT 3. Hamilton'un fikrinin alınması ve ne kadar knvvete ihtiyacı oldnğvnan kafi olarak öğrenilraesine karar verilmişti. Sir J . HaraiHon bu tatfbe 17 Mayısta şöyle cevap vermişti. Ruslar Karadeniz bo^azına bir kolordu çıkanrsa veya înnanlılarla Bnlgarlar Türklere hücum ederlerse iki Tümrn takviyesi ile sonuc» vanlabilecekti. Aksi balde enaz dört Tümene ibtiyaç vardt. Bn sırada tngiliz Kabinesi düs müş ve Lloyd Geotfe Kabinesi iktidara seçtnişti. Bn yüzden General Hamilton'a verilecek cevap bir hayli gecikmişti.» General Oglander bu sıralardaki yazıştnalan ve ufak barekâtları anlattıktan sonra AIçı baba taarruzunu söyle anlatıyor. «1915 senesi Mayısının sonunda Helles'teki tngiliz ve Fransız mevzileri en yakın Türk siperlerine hücum edilmesine müsait bir ınesafeye getirilmişti. 31 Mayısta General Hamilton umumi bir hücutnla muharebeye giril mesine karar vermişti. Bu taüeom temkinli olacak ve Alçıbabaj'a kadar olan siperler birer birer zaptedilecekti. Hücuma 4 Haziran günü geçil di. önce kesif ve «iirekli bir,top ça ateşi başladı. Ne yazıkki gene iimit edilen netice elde edilemedi zira bombardıman Türk siperlerinde beklenilen hasarı yapamamıstır^ Haziranın sonlarına doğru tngiliı Hükutpeti Geliboluya takviye olarak dördünctt bir Tümen tahsis etmiş, bövlece 5 Agıstosta yapılması kararlastırılmıs olan taarrnz plâıunı Gtneral Hamilton daha geniş tntmak intkânını hulmuştu. GÖRCLMEMtŞ MüDAFAA Agustosun ilk günlerindeki çarpışmalar ttilâf Uevletleri için çok hazin olmakla btraber bir kaç verde tutnnmalan bakımın dan deferli sayılabilir. Diğer ta ralta Türk generalleri ile müttefikleri bnlunan Alman generalleri aralarında bir çok anlaş maihklar çıkmıştır. Ardı arası kesilmeyen bombardımlanlar ve Türklerin elinde yeteri kauar asker ve raalzemenin bnlunmaması sinirleri germektedir. Miistevlitler faernekadar fazla bir basarı saglayamamıslarsa da ka bahat kendilerinin t3ktik hatalarmdadır. Burada Ttirk askeTİnin görülraemiş müdafaasının da büyük rolü vardır. Fakat genede teblike Türkler için atlatılmış değildir. Şiradi yine General Oçlander* in kitabma dönelim. Bakvnız ya üiÇer bir kısım AvnstnraİYalı ve yenizelandah birlikler Gene ral Birdwood'nn knmandası altında Kabatepe (Şimdi Anzak) noktasında karaya çıkmıştır. Bu birlikler Geliboln yanmadasınm batısında tu.nnabilmislerse de rı.uhafaza ettikleri yer Helles hurrıunda işgal etrnis oldnkları yerden daha dardı. lstilâ Kuvvetleri 25 Nisanda Helles ve Anzak dolaylarında karaya çjkanldı£ı vakit bunların yardımı ile donanmanm üç gün içinde Çanakkale boğazınuı dar kısımlarını geçebilecekleri ümit ediliyordu. Boğaza hakim olan Alçı baba tepesinin kolayca alınabile Mühimmat sandıklannın çevresinde dinlenen Mehmetçikler ceçi zannediliyordn. MufearebeIerin seyri itilâf devletlerinin komuta heyetinin plânladıŞı yoln takip etmiyordu. € ç haftalık çabadan sonra Hellesteki tngiliz ve Fransız birlikleri bâlâ AIçı baba tepesinden beş kiloraetre kadar nzakta bnlnnuyorlardı. Anzak'ta ise Yenizellandalı ve Avnsturalyaiı birlikler dokozyüz metrelik bir sabada sıkışıp kalmıslardı. Bütün cephe lerde topyekun ağır zayiat vtTilmiş cephane ve malıeroe taeraen bemen tükenroişti. Bütün bu fedakârlıklara ra|men ordn, Donanmaya zerrece yardıro ede memisti. t.NGİLİZ HlKCMETl SARS1LI\OR Gelibolu savaşlarındakl başariMZİık tngiliz hükumetinin da rumunn sarsmağa başlamıştı. Mayısın ondördunde Harp ŞuTası toplandtğı zarnan ranakkale barekâtı hakkında Ş4BUT ko zar 67 Ağustostaki Türklerin 6* rumnnu nasıl anlatıyor: «67 Afustosta Türklerio duru mu söyle idi. Tek eam fiıerine lnçilizîerin icra ettikleri hüeum ların neticesi olarak Esat paşanın elinde mevcut bütün ihtiyaHar kuzeydeki ileri karakollarına hüeura yapılmadan evvel 400 rakımlı yaylaya alelâcele top lanraıştı. Esat Paşa Alay Konn» tanı Kanneçiesser'in knmandası altındaki DokuznncTi Tümenin iki alayını da Kabatepenin Güneyindeki sabil müdafaasını deruhte etmiş olan knvvetten a>ırarak tek çam nzerine göndermişti. Saat 21 sıralarında Esat paşaya kovvetli tngiliz kolİBrının Ansaktan sabil boyuntı takiben Kuzeye dogru bareket et mekte olduklan baberi gelmişti. Biraz sonra da Kozey karakollannv^j bücuma ngradıMarı haberi yetişmişti. Bu fena haberler sürflp gidiyordn. Ne tekim tngitizlerin Snvlay» kulliyetli miktarda kuvvet ihraç etmekte oldnkları haber de Esat paşaya yetişmiştl. • Bu kritik dnrum karşısında Esat Paşa ne bn mahallerdeki zayıt bİTİiklerine yardım etmege ne de zırhlı tepesinin Knzeyindeki esas sırtı takviye etmeğe muktcdir bulnnmuyordn, YARIN : MTSTAFA KEMAL GELİYOR nasulmustn. Dişi Bond DESTV VISE BULMACA ISTANBUL 06.25 06.30 06.45 (16.50 07.00 07.05 07J0 07.45 07.50 07.55 OS.on 08.15 08.45 09.30 în.Od 10 30 10.55 11.00 12 0(1 12 30 13.00 13.15 13.30 15.00 15.45 16.00 16.40 16.46 16.58 17.00 17/15 17.20 17.35 17.50 19.00 19.40 20.00 2(1.40 20.15 20.50 22.(10 22.43 22.45 23.00 24.nO Acılıs. oroeram Turküler eecidi (11 Konusma Türfcüler eecidt <2\ Köve haberler Köyden Kente müzilc Haberler ve hava durumu Istanbulda b u e ü n Stüdvo G d e n Kücük ilânlar Saz eserleri Sabah v e müzik Istevin calahm Cocukların kösesl Plâklar dönüvor Pazar skeci Kısa haberler v e K. HânTar , Konserin naklen v a y ı n ı Üc cizei. ü c olâk Yurdım sesi k a d ı n l s r korosu Haberier v e h a v a dururou ' S a n soloları Reklâm oroeramları M a c nakli Kavıo m e k t u o U n ODera konseri Saz eserleri K u r a n ı Kerirn Iftar vakti Saz eserleri Avlâ Gürsesten sarkilar Metln Ennire'rten turküler Kitaolar arasında Roklâm Droersmlarl Haberler ve hava djrumu Evliva Celebi S. Gültekinden türküler Saz eserleri Leylegin ömrü Kadir eecesi münasebetlyle Mevlid Reklâm oroeramlan Kiicük ilânlar Haberler ve hava durumu Sizlerle beraber KaDanıs 23456789 şu devletin halkından, elektrik pılamayıp geri kuvveti ölçüsü. 3 «Sandığm ve 1 23456789 ya sepetin içine üzerine sapv yazılı kâğıt bırak!» mânasına iki sözlü bir emir. 4 Bir devlet öteki bağımsız tılr devletin tnı çeşit işlerine kanşamaz, leylekleTin zamam hep bvmunla geçer. 5 Mahkeme kararlannın yazılı haîe gelmiş şekli, bir kadın adı. 6 Datıktl bnlmacaniD Bir efkek adı, fena havalarda yaSOLDAN SAĞA: 1 insanlardaM manevi varlık lhtiyaeını tatmin etmeye yanyan itflat <iki söz). 2 Ramüanda Müslümanların yuptıkları bir ibadeti yerine getirlr durumdakl ltişinin hali, dag kovuğu. 3 Kederli insanın varhgını kaplıyanlardan, pratik. 4 Buğday tozu ele geçirmek (iki söz). 5 Bir çeşit az alkollü. içki, büyük annelerden. 6 otomobilin belkemiği sayılan yerlerden, Asyada yetisen ve etralına güzel koku'.ar saçan bir çeşit keçi (bir harf eksiği ile söylendiği gibi yazümıştiT). 1 Masaj yapmait. 8 Oturmak lçin apartıman dairesi bulmaya çalışan (üci söz). 9 Bir musiki âİeti, smşma ve göze görünmerne yolunu tutup. TUK\RIDAN AŞAĞIYA: 1 Avrupadaki komünist ülkelerin teşkü ettikleTİ grupu belirten iki söz. 2 Bir doğu tombıraküanlar 7 cu tasi (karma söz). 8 Dünyanın büyük akaı sıüarından, maske (Divan edebiyaünda). 9 Tersi iyi olaylar karşısında duyvılandır. I3UUIH4U F5 n n D sı ı a BCTLMACANTM Tiffony Jones tSTANBUL İ L RADYO5U HALLEDİLMİS ŞEK1J NASU. HAJLLEDİLECEK? îakandakl rakamb balmacada »»dece 6 tane anahtar (ipucn") ve 6 tane «onuç v«fAu. Bofl olan '2 karenin içine 1 den 9 a kadaı nygun biret rakam koyarak ve tuplaına. çarpma, çıkartma, bölme işaretlerine dikkat derek toldan sağa ve yiıkandan asağıya btümacada gösterilen sonnçlan bulanıu. Biraı vaktinizi alu ama, bos vaktiaizj bosça çt nij olorsuouz TlFFANY JONES konu ve resim: AYHAN BAŞOGLU BEYAZ GUL (19 53 Acıh5 v e Droiram 10.00 Siztn için 10.30 Minvatür rr.üzik 11000 Hafif sarkılar 11.3(1 Lâtin Amerika melodilert 11.45 Pivano sololan 12.0(1 G. eünlerin sevilen « s l e r i 12.30 Ö61e konseri 13.00 Tatil melodi'.eri 13.30 Koncerto saatl 14.00 Pazar melodiler! 14.30 F ı k r a l a r v e müzUt 15.00 Gencler lcin 1530 Caz müzifci 16.no Pazar konseri 17.00 Cav saati 17.3(1 Kücük konser 18.0(1 Ivi aksamlar 18.30 Senfonlk muzik 19.00 Cesitü melodiler 19.30 Aksam konseri 20.13 Genclerin sevdlklfrl 21.0(1 Müzik dünvasından 21.45 Hafif müzik 22.00 Caz saati 22.30 Sevilen sarkılar 23.00 Gece k o n s t r i 2330 Tatil aksarr.ı icin 24.00 Istanbulda eece v a n s ı 00.30 Hafif müzik (ll.no Proeram v e kat>anu nSKveÖLÜM 29 Cecily ona bir baktl, sonra çabucacık gözünü başka yana çevirdi. Ne tuhaf: Yabancı biri Donald'm vartîğmı, yurda dönüşünü ona duyurabilmişti. Aptal aptal başmı salladı; kendini perişan, bitik hissetmeye başlamıştı. George arabadan uzandı. onu elindea yakaladı. . Gel buraya!» diye bağırdı. Cecily, geri çekilmeye çahşarak: <Hayır, nayır, gelemem"» dedi. George onun elini bırakmıyordu. cHayır, hayır, bırak beni! Canırnı acıhyorsun.> George, acı bir alayla: >Onu biliycrum» dedi. «Gel içeri.. •Yapma, George, yapma! dönmeliyim.» « Peki, ne zaman görüşeceğiz?» Kızın dudakları titredi. « A, bilmem ki. No'olur, George: Ne perişan haldeyim anlarnıyor musjn?> Gözleri morardı, karardı. Günes vurrnuş. onun kıvrılarak üeri atılan gövdesini, incecik geriti koîıınu daha da belirli ha'.e getirmişti. «N'olur, George'.» « îçeri geliyor musun, yoksa seni yakalayım da içeri atayım mı?» « Şimdi haykTracağım. Beni bıraksan daha iyi edersin.» < A. pek:. Ben seni hiç zoriar mıyıni. sevgilim! Yslnız. senlen konuşmak istiyordum da. Aynlacaksak konuşmalıyız, değil mi ya? Bilirsin, ben sana karşı çok iyi davranmışımdır.> Kız gevşedi. € Peki. Ama, şu yan sokaktan bir dolaşalım. o kadar. Onların yanına dönmeliyim.> Arabanın basacak yerine ayağını kaîdırdı. «Söz veriyor musun?» diye üsteledi. < Hayhay. Bir sokak ilcriden dönüp geleceğiz. Olmaz dersen seni kaçıracak değilim ya.» Cecily arabaya bindi, katkarlarken dönüp eve doğru baktı. Pencerede bir yüz vardı, yuvariak bir yuz. George caddeden yana saptı, arabayı hanımelleriyle kaplı duvarlar arasında, iki yanı ağaçh dar bir yola doğru sürdü. Arabayı durdurdu. Cecily: «Yo, yo. George! Durma, gidelim!» diye atıldı. George kontağı kapadı. Cecily: «N'olur!» dedi gene. George yana döndü. • Alay ediyorsıan benlen, değil mi. Cecilj'?» Cecily kontağı açtı, ayağıyla gaza basnıaya çalıştı Delikanlı onun ellerini yakaladı, durdurdu. • Bana bak!» Kızın gözleri gene öfkeden morardı. « Bilmiyorum. Ah, George öyle birdenbire o'.du ki! Ke diyeceğimi bilmiyorum. Biz içeride hep biv arada konuşurken, Donald'ın dönüp geleceğme sevindim, yanında başka bir kadın vardı ama, olsun. Sonra, dönüp gelince burada artık unlü bir kişi olacak tı da... Onu seviyormuşum gibi geldi bana. Benden beklenen de oydu. Ama, şimdi... Evîenmeye kendimi hazırlarr.ış değilim ben daha. Sonra, uzun za1.»« ı,,!^, nh'nün bana gelırken IV AN K AR A 06.25 (»6.30 07.(10 07.05 07.30 07.45 08.0(1 08.05 08.25 09,00 09.2(1 10.00 10.30 10.50 1055 12.00 12.30 13.00 13.15 13.35 14.00 14.15 15.15 15.20 15.40 16.10 16.30 16.50 16.55 17.00 17.30 17.50 19.00 19.30 20.00 20.05 20.25 2040 20.45 Acıhs, rjroeram Günaydm Kove haberler Sarkılar Haberler ve hava durumu Sabah müzlfci Ankarada bueün. K. ilânlar B. takımından O havaları T. müzi2i dinlevici istekleri Cocukların eözüyle H. Batı müzisi dinleyicl İstekleri Pazardan oazar» Besir.ci savfa Kısa haberler. K. ilftnlar Özel eâlence Evfelden müziic H. müzİEİ dinlevici istekleri Haberler ve hava durumu Trafik Sevdieiniz sesler Cocuk bahcesi Reklâm Droerareları Kısa haberler ve K. llinlar Gül Batu'dan sarkılar Cesi'.H müzik M. Derva ve S Özbaydan sarkılar Iftar rjroeramı Saz eserleri Kısa haberler ve K. ii&nlaı K. tonluluSundan turküler Köv odası Reklâm Droeramları Haberler ve hava durumu Cesitli melodiler Siir dünvasmca cocuk Gönül Sövierden sarkılar B. Akartürkten turküler Neyle taksimler Kadir eecesi rnünasebetiyîe Mevlid Saz eserleri 22.15 22.25 Yasar Özel'den sarkılar 22.45 Haberler ve hava durumu Gece konseri \ 33 45 Dant müzlfti «..„,,,,„, v t kanam» de başka bir kadın bulmuş... BUmiyorum ne yapac» ğımı. Ağlayacağım...» diye birdenbire bağladı sözlerini, kolunu biıküp oturduğu yerîn arkasma dayayarak, yüzünü dirseğinin içine gömerek: George kolunu onun boynuna attı, kendine doğru çekmeye çahştı. Kız, kollarını gereıek, ellerini ikisinin arasmdan kaldırdı. « Hayır, hayır, geri götür beni!» € Ama, Cecily...» . Yapma bunu'. Biîrruyor musıın evlenmek üzere söz vermişim? Belki de yarın evlenmek ister, evlenmek zorundayim.» € Ama, nasıl yaparsın bunu! Onu sevmiyorsun ki.» • Yapmak zorundayım diyorum sana!» « Seviyor musun onu?» Götür beni Joe Amca"nın evine. N'olur:» tkisinın en güçlüsü George'du. En sonunda ona sıkı «ıkı sarıldı, elbisesinm üzerinden ufacık kem;klerinin. incecik gergin gövdesinin değişini duyuyordu. « Seviyor musun onu? diye bir daha sordu. Kız yüzünü onun ceketine kapa'.tı. « Bak bana.» Cecily yüzünü kaldınnıyordu. Delıkanh el;n: cltmdan sokup onun çenesins kaldırdı. « Seviyor musun?» K\z, oaun yüzüne doğru bakaraklfln. çılgm gibi: »Evct. evet'.» diye haykırdı. «Geri gotür bsni!» ' Yalan söylüyorsun. Evlenecek dçğilsin scn onlatı!» Kız ağlıyovdu. • Evet, evlenece&im. Evlenmek zorundayım. Bunu beküyor o. Joe Amcam da bıır.u bekliyor. Evlsnmek zorundayım diyorum sana.» • Evlenemezsin. yavrum. Beni sevmiyor mnîiın sen? Bilıyorjun ki seviyorsun. Evıenemezsin onlan» Cecily çırpınmayı bırakî:. ağlaya ağlaya ons yaslandı. > Hadi, söyle bakayım onlan evlenrniyeceğini.» Cecily zavallı bir halle: «Söylemem ki> dçrii On lan evlenmek zorundsytm, anlamıyor musun"» îkisi de genç. ikisi de zavallı, birbirlerine sanldılar.: Uyku basmı^ öğleden sonra güneşi boş sokükta onların çevresine uzanmıştı. Serçeiçr bile uyuklar gibiydi: kilirenin kulesinden de giivercinlerin se. si uzaktan uzağa, tekdüzcn üzere geüyordu, uykıı gi bi belli belirsiz. Öp beni. George.» Gö'zyaşları tuzlu tuzlu şeldi. Yüzleri bırbiıine =oğuk soğuk değiyordu. Kız. başmı arkaya çekerek, naun yüzünü görmeye çahştı. • Son defaydı bu. George.» George, koHarmı daha da sıkarak: «Hayır, hayır» Hedi. * Kız bir an direndi, sonra ateşli atejli öptü. « Sevgilim!» « Sevgilîm!» , Cecily gözlerini delikanluıın mendiliylç sücrek, "ijyruldu. (Devamı var)