Katalog

Memet Fuat'ın Seçtikleri TÜRK EDEBİYATI 1967 Edsblyatınuzın bir yılmı «n guzel örnekleriyle elinizın altın» getiren antolojl 10 TL. DE Butün böyük UtapcılanU YAYINEVİ. VTLAYET HAN CAÖALOĞLÜ Cumhuriyet 249 umhuriyet 43. yı! sayı 15244 KURUCUSU: TUNTJS NADİ Telgraf ve mektup adresfc Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 96 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 fından yeniden düzeltilen | yayınlan arasmda 4 lira ByatlaVıktı. İlâncıîk: 7933/229 Perşembe 5 Ocak 1967 SEKİZLER ADINA FEYZİOĞLU AÇIKLADI "Biz kimseye karşı değHiz,, Prof. Turhan Feyzioğlu dün Ankara'ya hareketinden önce «Bildirimize imza koyanlar hiç kimseye karşı dcğillerdir. Sâdece CHP'den yanadırlar» demiştir. Yeni bir Bin Barka olayı Yanlış Hesap ayınladıkları son mubalefet bildirisi ile C.H.P. Parti Meclisindeki statükocuların doğrudan doğru\a kendisini hedef tuttuklarını söyle.ven Sayın Inönü, bize kalırsa, ya teşhisinde aldanmakta, ya da, bunlara karsı bizzat mücadeleye karar verdiği için kasten öyle konusmaktadır. Biz, Parti Medisinde patlak »eren çatısmanın bir prensip, bir inanç ayrılığından ziyade bir taktik hatasına, bir yanlış hesaba dayandığı kanısındayız. Muhalefet bildirisine imza kovan savın 8'ler arasmda yakın Eamanlara kadar «ortanın solu* oolitikasını benimsediğini saklanayan, hattâ yaptıkları bazı kolusmalarda kendilerini zaptedeneyip «ortanın seln» ndan da >teye feçmekte bir «akınc» görmeyen kimseler bulunduğilnu latırlıyoruz. Pek yakın zamanlara kadar lavranısı bu olan o sayın kişier, iki ay içinde domp dururcen simdi neden 180 derecelik >ir dönüsle Sayın Genel Baskaıa karsı cephe almış gibi bir tuuma kendilerini kaptırıvermiserdir? Sosyalist eğilimli olmaka beraber C.H.P.'nin klâsik anamda bir sosyalist parti sayılanıyacsğı bilindiğine, ayrıca son iurultay kararı ile bu gerçek, ı zce lüzumsuz yere, kamu ovula bir daha açıklandığına göre, iMn 8'lerin her seyi jdze almıa benzeyen bu sinirli çıkıslarım lançi nedene bağiayabiliriz? Biz söyle düsünihoruz: Olaın derinliklerinde süphesiz birok karmaşık nedenler yatmakadır. Bunların teker teker arasmlması uzun sürer. Fakat düe\den baktığımız zaman, gene > !>armasık nedenlere bağlı olaak bize özçıi bir politika anlaısının dıs belirtilerini çörmenezlik edemiyoruz. Bu anlayısa öre politika, bir köse kapmaca yunundan ibarettir. Esas olan elli çıkarlann korunmasıdır. tnnu sağlamak için de herçi âdâbad köseyı tntmak gerekir. lözle savunulan fikir \c ilkefrın pek o kadar önemi yoktur. Ltatürkçüjüz deriz. Atatürkçüiiiun tam zıddı olan davranısîrda bulunuruz. Deıletçiyiz de17. de\letı hir mutlu azınlık uğuna seferber ederiz. Halkçıyız eriz. halkın tepesine binmekte ('•bir sakınca çörme^iz. Bö^lesine bir politika anlavımın çıkar vol olmadığı ya\as a\as anlasılmakta. fakat kimi tatükocular durumu henüz fark dememektedirler. Savın Eceifin Genel Sekreter seçildikten onra yurt içinde C.H.P. örgütü ie \e halkla vaptığı temaslar ir kısım statükocuları ürkiıtlüstür. Lâfla değil, eerçekten alka dönük bir politikanın C. I.P.'ye ne kazandırırsa kazanırsın, kendi politik felsefelerini rgeç iflâsa «ürükliyeceğini bunır sezmisler ve yeni Genel Seketer U\ verine oturmadan onun vafını kavdırmatı is edinmis•rdir. Bu amacla harekete eeerken Saiın tnönü'nün kendi»rini bu kadar çabufc feda edeek tccrübeiiz yeni Genel Seketeri kanatları altma alacağını. attâ kendilerine karsı amansız ir savas açacağını hesaplıyamaııslardır. Toksa az sosyalistti. cok sosyaistti. Marks'stti. değildi çibi idialara bunlann serçekten bir ikir deeeri verdiklerini sanmak orukluk olur. Parti yapısındaki kösebaslanıi tutmak, orada rahatsız edilneden oturmak ve statükoju koumak uğrnna, bunlardan bir ısmı, simdi Ecevit'in beğenmelikleri fikirlerı lâfta kalmak artı ile seve se\e benimsenekten çekinmiyebilirlerdi. Hesaplarının vanlıs çıkmasını nemleket hesabına hayra alâaet sayıyoruz. Feyzioğlu şunları soylemiştir: «18. Kurultayın oybirlifi Ue ve ayakta kabul ettiği kararın herkes için bağlayıcı olduğu inancındayım. Bu karara \t parti prosnunı fle ilkelerine bütünü ile saygı gösterilmesi partinin başansı için tek yoldur. Kuruitay karannın bir bütün olduğu gözden nzak tntulmamalıdır. Partiyi Atatürk'çü temeline sadık kalarak, ilerici ve refonncn hüiiyeti ile zafere ulaştırmak için düşüncemizi açıkça söylemeyi vazife saydık.» "Mücadele devam edecektir,, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 8 ler hareketinin CHP içinde yarattığı tartışmaü nava dün de devam etmiştir. Genel Merkez çevrelerinde meselenin ancak yeni toplanacak bir Kurultayda halledilebileceği görüşii kuvret kazanırken, 81erin bir sözcüsü «CHP'nin ciddi bir tehlike içinde olduğuna samimiyetle inanmaktayız. Biztm meselemiz ortanın solu meselesi değildir» demiştir. 8'ler ve 8'lerle ılışkısı bıhnen parlâraento uyelerı Feyzioğlu ve arkadaslannın partıden jhracı konusunda «8'Ierı partiden atacak eüee sahip değillerdir. Astan yfizünden pabalı olnr» dcmektedırler. Her ıki tarafın bu be>anları ve davranısları dolayısıvle de artık bır anlaşma ümidınin tamamen ortadan kalktığı hususu da belırmış bulunmaktadır. CHP içinde her ıki grup da bır anlasma zeroımnm bulunmasından umutsuz gorunmekte ve anlasmazhğı dısardan ızleyen bazı «yukan kademedeki CHP'lilerin» arabuluculuk ıçın denemelerde bulunacakları bildırilmektedır. Ancak bu denemeleri yapacak olanlar bile olumiu bir sonuç ahnacağmdan süphe etmektedırler. Bununla beraber, bbyle bir denemeye girisecek olaniara gore, 8'lerın ıçınde bir kısmı «kabili tedavi» telâkki olunmaktadır. Kendıleriyle bu konuda bir anlaşmaya vanlamıyacak olanlar ise ismen, Feyzioğlu, Kırca ve Paksut olarak zikredilmekted'.r. Muhalefet Lideri Hıdır Madrifte öldürüldü MLHAMMET HIDIR Kızıl Çin Sovyet sınırındaçarpışma oldu Cezayir SOVyETLER BIRLIÛI Belgrad Radyosu Moskova muhabirine göre Sunay, ham petrol boru hattını açtı Batman Petrolii Iskenderun limanına akmaya başladı BÜLENT DİKMENER Bildiriyor DÖRTYOL 490 küometre uzunluğundaki Batman Iskenderun petrol boru hattı dün yapılan bir törenle hizmete açılmıştır. Törende hazır bulunan Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay «ulusumuza yararü olması» dileğiyle 400 milyon liraya mal olan petrol boru hattırun vanasını çevirmiş ve Batmandan Iskenderun körfezine ilk petrol gelmeye başlamıştır. Boru hattı terminalınde düzenlenen torende Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Cumhuriyet Senatosu Başkanı Ibrahım Şevkl Atasagun, Mület Meclisi Başkanı Ferruh Bozbeyli, Basbakan Süleyman Demirel. Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Turai, Kuvvet Komutanları ve bazı Bakarüar hazır bulunmuşlardır. MOSKOVA «ÇİNLİLERİN SINIR OLAYLARINA YOL AÇTIKLARI DOĞRÜ, FAKAT ÖLEN VE YARALANAN OLDUĞU ASILSIZDIR» DİYOR BELGRAD (a.a.) (Dış Haberler Servisi) Cezayirin sürgünde vaşayan ihtilâlci liderlerinden Muhammed Hıdır, önceki çece evinln dışında, karısının dehşetten büyüyen gözleri önünde meçhul iki kişi tarafından katledilmiştir. MflDRIT elgjat radyosunun Moskova muhabiri Milika Sundiç'in, hiçbir resmî kaynak göstermeden verdiği haberlere ş:Öre, Komünist Çin birİiklerinin Sovyet topraklarına sızma teseb büsleri, son zamanlar da silâhlı carpısmalara ve iki tarafın da kayıplar vermesine vol açmıştır. İki dev arasındaki uyusmazlık noktalanndan sadece bırını teskil eden ortak sınır boyunda, Çin birlıklerinin devamlı hareket halınde görüldüğünü belırten Sundiç, Moskovada dolaşan soylentılere dayanarak, Çm birlıklerinin bir çok defa sının geçmeye çalıştığını ve Sovyet müıs kuvvetlerının de bu teşebbuse her defasında sert bır şekilde karsı koyduğunu ilerı sürmüştür. Sundıç, Kızıl Çınin Sovyetler Birlığinı tahrik etmeye çaiıştığı kanısındadır. Çin Sovyet mese'elennde uzman bin dıye tanınan muhabır, (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) B Demirel'in konuşması Boru hattonın açılışından önce bır konuşma yapan Basbakan Sü leyman Demırel, petrol taşıması ıçm en ekonomık ulaşırr aracınm boru hattı olduğunu belırtmış, önümuzdekı jnllarda başka boru hatlannın tnşasına başlanacagını söylemıştır ülusumuzun ekonomık Isoşullarınm, oncekı yıllarda değerlendırıl mesinin zorunJuluğuna değınen Demirel, bnumıizdekı yıllarda çeşıtlı alanlarda buvuk vatırımlara gırışıleceğinı ıîade ile «Ikinci 5 yıllık plânda 105 milyar liralık yatirım vapılması önçörülmüştür. Bu yatmmlan iferçekleştireceğiz» demiştir. Demirel bzet olarak şun demiştir. Makarios, ada Türklerine barıs cağrısmda bulundu LEFKOSE (AP) Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios bugun Adanın Turk azınhğına •Dostluk elini ve barışın zc>tin dalıııı. uzatmak istediğini soylemıştır. Bu tekhfı Yeni Yıl munasebetıyle >aptığını soyleyen Makarios, bunun «Taksim için mantık dıjı Tuık isteklcrine bcvaz tcslim ba>rağuıı çekmek anlamına gelmedığıni de ılâve etmiştir. Yeni yıl munasebetıjle «Ohen» adındaki dinî gençlık teşekkulune hıtaben yaptığı konuşmada Makarios. Turk goruşlerinı zorla kabul ettırmek ıçın Turkıyenın Kıbrısı ışgale teşebbüs etmesi halinde bunun kolay bır ış olmıyacağmı soy lemış ve •Mutecaviz, mucadele ve (edakârlık sembolu olan Yunan bayrağı ile karşı karşıya gelecek ve biz de son adamımız blunceye kadar dovuşeceğiz. Butun ricat (Arkası Sa. 7. Su. 2 de) Cezayırın devrık Cumhurbaşkanı Ahmet Bın Bella'nın yakın mesaı arkadaslarından bıri olan 53 yaşındaki Hıdır, otomobılinden fırlayıp eve doğru koşmaja çahşırken. meçhul kaatıllerın yaylım ateşi altında kanlar içinde yere yıkılarak can \'ermıstır. Cezayirli lider Muhammed Hıdır'ın, \~urularak oldürüldüğü an içinde bulunduğu otomobilin, kurşun griren ön camı ok işaretijle fösterilmiştir. Telefoto: THA Madnd Istanbul Olaya şahıt olanların ıfadesine göre. Kuzey Airıkalı \e buyuk bır ıhtımaile Cezayır'li oldukları sanılan meçhul şahıslar, kansı ve kayın bıraderıyle evden ayrılmakta olan Hıdınn yanma yaklaşmışlar ve bun lardan bıri tabancasını çekerek arabaya binmekte olan grupa ateş açmıştır. Kurşunlardan ılki arabanın ön camını parçalamış, fakat Hıdır'a ısabet etmemıştır. Paruğe kapılan Cezayirli lider, arabanın kapısını açarak eve doğru koşmaya çalışırken, beraberce ateşe başlıyan kaatıllerın kurşunlan altında kaldırıma yığılmıştır. Hıdıra en az beş kurşun ısabet ettiği anlaşılmaktadır. • zmir rafinerisı «Türkhe, 1970 yılıııda ynrt dışından ışlenmış petrol almamaK zorundadır. Bunun ıçın Izmirde inşasına baslanacak olan 4 milyon ton kapasiteli rafineri 1970 vılın dan önce hızmpte soknlacaktır.» dıyen Demirel boru hattımn yılda 25 milyon dolar dovız tasarruîu sağlıyacak olan Batman Is>kenderun petrol borr hattırun 10 ay gıbı kısa bır «urede hizmete girdığıni belırtmıştır Demokrası konusuna da değinen Demirel şunları soylemıştır: «Hörriyet düzeni içinde yeni bir metod arama\a lüzum voktur. Anayasa sınırları içinde kalkınmak için bir metod aramak, şunu bunu istemek yersizdir. Hürriyet düzeni en emın bir yoldur. Hürriyet düzeni içinde büyük Türk milletinin yardımı Ue refaha ulaşacağız. IVIilletimize Cenabı Hakkın yeni tesisler yapılrnası yolunda vardımcı olmasıru niyaz eylerim.» Demirel'den once bır konuşma yapan Enerjı ve Tabıi Kaynaklar Bakanı İbrahım Derıner, 1962 yılmda Turkıyenın petrol ıhtıyacının 2 milyon 900 bm ton oldugunu, bunun ancak 600 bın tonunun memleket ıçmden çıkanldıgmı belırtmiş ve «Bir memleketin me denilik derecesi adam başına sarfettiği enerji miktarı ile ölçülür» demiştir. Bundan sonra Hatay Valisi Nun Teoman ile Turkıye Petrolleri Anonım ürtaklığı Genel Mudurü Turgut Gülez, petrol boru hatünın yurt ekonomısı bakımından önemını belirten bırer konuşma yapmışlardır. "Anlaşmazlık ortanın solu konusunda değil,, Öte yandan Genel Merkeze teşkılâttan Ecevıt ve arkadaslarını destekleyen telgraflar gelmektedır. Dun 8"er adına bır demeç veren adının açıklanmasını istemi\en bir Parti Mechsı uyesı özetle >;unları sojlemıstır ı «Parti Meclisinin 8 üjesi 18 incı Kurultayın bağlayıcı karannın olduğu gibi u\ grulanmasını istemektedirler. Bu 8 üye, ortanın solu olarak adlandmlan CHP'nin altı oku, proçramı ve seçim bildirgesine kayıtsız sartsız taraf(Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Böliikbaşı: Demirel Amerikan imtiyazlarına kanat geriyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Mıllet Meclısi dun saat 15'de Nurettin Ok'un başkanhğında toplanmış, gundem dışı bır konuşma yapan Dışışleri Bakanı thsan Sabri Çağlayangil, Kıbrıs'la ılgılı son gelişmeler, Çek silâhları konularında ozet bilgiler vermış ve «Çek silâbları konusunda yaptığımız teşebbüsler netice vennediği takdirde Türk cemaatinin güvenliğinin icap ettirdiği munzara tedbirleri alacağımız tabiidir» demiştir. Birleşım açıldıktan sonra Dışışleri Bakanı Çağlayangil, Nihat Erım'ın 14 Aralıkta yaptığı konuşmaya cevap vereceğı gerekçesi ile söz istemiş ve kürsüye gelerek, daha önce Dışışleri butçesı dolayısiyle yaptığı konuşmamn Kıbrısla ılgıli bolümünü kelime kehme tesrarlamıştır. Bu konuşma sırasında Osman Bolükbaşı yerınden Bakana müdahale ederek: Mıllet Partısınin az sonra goruşülecek aynı konuda bir Gensoru önergesi bulunduğunu hatırlatmış «Biraz sabırlı olsaydınız daha iyi olurdu» demiştir. Bunun uzerıne MPIiler Kıbns ikilı anlaşmalar ve Turlcıyedeki Amerikan usleri konusunda bır gensoru önergelerı bulunduğunu bıldırerek bunun okunmasını istemişlerdır Bu ıstek Anayasa gereğince yerinde görülmüş ve onerge (Arkası Sa. 7, Sü. Z de) Moskova Müsteşarının intihar sebebi henüz aydınlanamadı ANKARA, (Cunıhuriyet Bürosu) Moskova Buyukelçılığımız Mustesarı Sadı Çoruk'un ıntıharı etrafındaki esrar perdesını aralıyatak bır acıklama dun de >apılmamıştır. Ancak, butun ıhtımallerı dıkı^ate alan Turk Gızii Servıslerı, Dışışlerı Bakanlığına paralel olarak olayı çesıtlı yonlennden ıncelemeje başlamışlardır. Çoruk'un nası onumuzdekı gunterde Ankara'ya getırıiecektır. Meselenin tarihçesi ve içyüzü ukarıda okuduğunuz, Pasifikten Orta Asyanın kalbine kadar uzanan 7,000 kilometrelik Sovyet Çin sımrındaki gerginlik, yeni değildir. önemli olan yönü, artık komünist kaynaklar tarafjndan da itira/, daha doğrusu teyid edilmeğe başlanmasıdır. Sınır nyusmazlıkları ve savaslar, Rus Çar ve Çin Mançu tmparatorluklannın çökmeğe yüz tutan Moğollar ale^hine çenislemefe basladıkları Onaltıncı Asır ortalanndan zamanımıza kadar jelir ve ideoloji ile ilgisi yoktur. Orta Asya kesimindeki ortak sınır, Çinlilerin 1884 te Doeu Türkistanı işgal etmeleriyle do$(Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) Serdengeçti AP'den ihraç edildi ANKARA, (Cumhuri.vet Bürosu) Dun topîanan Adaiet Partısı Ortak Haysıyet Dıvanı. Antalya Mılletvekıh Osman Yuksel Serdengeçtı'yı partiden lhraç etmiştir Dıvan, kesın thraç kararını (ıkıve) karsı (on ı vla) a'mışiır. AP'den ıhra<; edılen Antalya Mılletvekıh Osman Yüksel Serdengeçtı, «Esas APIi bızız lhraç edılmeme ragmen. yıne APli kalarak mucadeleme devam edeceğım» dıyerek, ıhraç edılişıyle ılgılı gerekçenın saçma olduğunu ileri surmuş, ve bu gün bır basuı toplantısı yapacağını bıldırmıştir. Y Eşlnin anlattıkları Gozleri onünde cereyan eden olayın hâlâ etkısı altuıda bulunan Bajan Hıdır gözyaslan ıçmde şunları anlatmıştır: •Tam arabaya bindiğimiz ve harekete hazırlandığımız sırada bir adam yanımıza yaklaşarak Arapca i>i akşamlar diledi. Eşim kim olduğunu sorunca, adam, Senın gıbı bır Cezayirli cevabmı verdi ve onemli bir mesele hakkında görüşmek istediğini, adresi, Cezayir Bü(Arkası Sa. 7. Sü 2 de) H. Tunç'un «DtSK» ile ilgili demeci tZMtR Nebati Yağ fabrıkaIdrındaki grev ile ılgılı olarak Izmıre gelen Türkîs Genel Sekreterı Halil Tunç. TürkIş'e kar şı kurulacak olan Devrımcı Işçi Sendıkaları Konfederasyonu (DÎSK) ile ılgılı olarak verdığı demeçte cDtSK'in kuruluşu Turk ışçı hareketinde ceoheleri belli edecektır. Bu da Tıirkls'ın gücunü ortaya koyar» demiştir Halil Tunç, ayrıca bu hareketın TÎP Malatya Konçresınde alınan kararlann bır uygulaması nıtelığinde olduğunu da sozlerıre ılâve etmıştır. Gülek de SekizlerH îestekliyor ADANA Adana'nm Kurtulus Bayrammda buıınmak uzere sehrıınıze gelen CHP eskı Genel Sekreterı, Adana Mılletvekılı Kasım Gulek, CHP Partı Meclisınde tnonu ve Ecevit'e karşı çıkan «8'ler» hakkmda şunları soylemıştır: tCHP Kurultayında bazı kararlar almmıstır. Herkes bu kararlara uymak zorundadır. Kımse bunun harıcıne çıkarnaz. Çıkıldığı takdırde lıassasıyet gostermek gerekır kı adı geçen 8 kısı de boyle bir hassasıyet gostermışlerdır. Bu bakımdan norraal karşıladım. Kurultay'da verılen kararlarm ilerisıne gıtmek etkısı kımsede me\cııt dpğıl Görevle ilgili ise açıklanacaJ? Aldığı talımat uze.ıne, onümuzdekı bır ıki run içinde Moskova'jd gıdecek olan Moskova Buyukelçımız iiasan Isık, dun, gazetecılede \aptığı konusmada. «Otayın gdrevle ilçili olması halinde bir acıklama yapılacağını, eğer müntehirin tamamen sahsını ilgilcndiriyorsa, bunu kamu oyuna duvurmanın bir faydası olmıyacafını» soylemı!tır. Isık, yıne, çe^ıtlı soylentılere değınerek, «Bu olayın, bir süre önce intihar eden eski Emııitet Önemli tsler Müdürü Selâhatlin Toku>u ile bir ilisiği olacafını sanmadıfını» behrtrnıştır BİR Zamanında yoktu ki. Meşhur Metternik'in bir var. Büyük siyaset adamı «20 yaşında sosvalist olmıyan insan v i c dansızdır. 40 ından sonra sosyalist olan akılsızdır» demiş. 19 uncu asırda durum. ihtimal, böyleydi. Fakat, aradan epey zaman geçtiği için, şimdi, manzars değişti. Metternik'in 80 inden sonrakiler için bir şey söylemeden göç etmesi, her halde, bundan dolayı olsa gerek! D. N. Otopsi yapılacak llgılılerden alınan bılgılere goıe, Sadı Çoruk'un rıâşı, onumuzdekı gunlerde uçakla Moskova'dan Ankara'ja getırılecek ve buyuk ıhtımaile burada otopsı yapılacaktır. Yıne ılgılıler, çesıtlı ^orulara (Arkası Sa. 7, Sü. S te) 1 Teknik Üniversiteliler protesto etti M.T.T.B. yoneticilerinin Istanbul Teknik Üniversitesi lokalini \e Talebe Birliğine ait odalannı tahrip etmeleri uzerine 25M"e yakın Teknik Üniversiteli öğrenci. dun ola>ları protesto iciıı Taksim meydaııında toplanraışlardır. Polisin ve idarecilerin tutumunnn protesto edildiği toplantıda Dr. Faruk Sukan'ın istifa etmesi istenmiştir. Durumun halk ve idarecilerc aulatılabilmesi için Teknik Universıtede jarın akşama kadar derslere girilmiyecefctir. (Arkası Sa. 7, Sü. 5 te) Savcı'nm açıklaması Istarbul Savcı Yardımcılarından Rıfat Husamettın Nişancı, TMTF " Ba'jk^n Faruk Yalmz'ın şahsıyle ılgili ıddialarmın gerçeğe uymadığını bildıren bir acıklama gondermıştır. (Arkası Sa. 7, Su. 2 de) NADİR NADİ