Katalog

CUMHURÎYET 12 Nisan 1966 SâHİFE ÜÇ DI HABERLER INGİLTERE ZORfl Kısaca, BflŞVÜRMfl TETKÎSİNİ KULLANMAYA BAŞLADI Savaş gemileri, Rodezyaya petrol götüren tanker ler i açık denizlerde durdurup yollannı değiştiriyor (DIŞ HABERLER SERVİSt) ONDRA Ingütere, Rodezyaya petrol yukiü tankerlerin Portekiz sömürgesi Mozambik'in Beira limanına yanaşmalarmı icabında kuvvete başvurarak önlemek uzere Güvenlik Konseyinden aldığı yetkiyi kullanmaya başlamıştır. Bir «pipelıne» Beiradan Rodezyaya nzanmaktadır. İngilız zırhlılan oncekı gun, Ro dezyaya 14 000 ton petrol taşıyan Yunan tankeri «Mannela» nın önunü kesmışlerdır. «Manuela» ya çıkan 10 kişüıi bır askerî birlık, Beiranın güney doğusunda rotasını değıştırdıkten sonra tankerden ayrümışlardar. Ingüız uçakla rı halen, Güney Afrıka Bırlığının Durban limanına yonelen «Manuela» yı izlemektedırler. «Manuela» nın sahibi Nikolas . . . Vardınoyannıs, Atinada, ofkeli uvenlık Konseyınden | b i r h a l d e > < B o ^ ^ T e I 0 r b a almasını ıstediği ve çı davranış karşısında tngiliz donan \ karmayı başal dığı kamasını dâva etmeleri için avurar, Ingılterenın. Sosfkatlanma talimat verdim» demışyalist Basbakan» Wilson un Rotlr. dezja polıtıkasında 90 derecelık «JOANNA V» bir donuşu ıfade etmektedir. öte yandan, Rodezyaya sevkeGuvenlık Konsevı Ingiltere » dıleceğı sanılan 18 000 ton petrol je, Rodezya ıçın petrol yuklü taşıyan «Joanna V» adlı Yunan herhangi bir tankerın Beıra libandıralı dığer bır tanker, dün manına vaklaşmasını onlemek, sabah Beiradaki tahhye nhtımma. gerekirse kuvvet knllanmak yetyaklaşmıştır. «Joanna V», salı gü kisinı vermıştır. Halbukı Wil • nündenberi Beiranın 3 5 kılometson, sımdıye kadar Rodezyadakl âsi be>az azınlık rejimıni dize re açığına demir atmış beklemek getirmekte zora başvurulmasın* teydı Gerçek niyetınin ne olduğu kesınlıkle karşı koymuştn. büinmemektedır. Devrıye gezen Güvenlik Konseyı 20 kasımda, Îngüız zırhlüan, tanker MozamRodezya}a uyulması zorunlu olbik karasulannda olduğundan mayan bır akar>akıt ambargoherhangi bir müdahalede bulunaBU zaten ilân etmişti. Ancak mamaktadırlar. Ancak «Joanna V» Güvenlik Konseyinin comartesi Beiradan aynldıktan sonra tevkil geceki karan, ambargoya uyuledılebilecektlr ması lorunlu bir nitelık vermekIngiliz zırhlılanndan başka ikl tedir. Gene Wilson, Rodezyay» Portekiz savaş gemisınin de devkarşı uyulması zoranln müeyyiriye gezdığf Mozambik bogazında delere muhalifti. durumun çok gergin olduğu v» Wilsonun donüşfl, yufcands yenl gehşmelerin beklendıği büda belirttiğimis gibi 180 değil, dirilmektedir. 90 dereceliktir. Tam Smıth'in 11 kasımda tek taraflı bağımsızlık ilân etmesinden beriye Wil•on'nn izlediği politıka ile, Rodezyaya karşı '»P'n olarak zora basvurulması ve nynlman Ban» eskl ııbhatlml kazandıran lonınla mueyjıdeler uygulanve haMahanede yattığım müdmasını istiyen tşçi Partısi iol detç» yakın »lâkalarını esırgemlyen, kıymetll hocam, buyük kanadı ile kara Afrikahlar» telnsan Oniversite 1. Kadın Hastalif edıci bir harekettir. Çunkü Iıkları ve Doğum Klinlgi DırekGüvenlik Konseyinin tanıdığı töni Ord Prof lora başvnrma yetkisi mnırlıdır. TEVFİK REMZİ Talnız tngiltereye verilmiştir, o da ancak Rodezya için petrol KAZANCIGtL yüklü tankerlerin Beira limanıobtuk üzere KUnık Profesorlerina yaklaşmasııu önlemeye inhlmlıden MÜNIK TURKENT, Doç ısr etmektedir. Uyulması zoDr. YUSUF KBÇECtOÖLU, Müt Dr. Şahap Karaaliler. Müt Dr rnnlo müeyvıde ise, sadece sksr Güzin Serim, Müt Dr thsan Onyakıtı ilgilendirmektedır. lüer, Müt Dr Turgay Atasu, Ytilgon ezeldenberi, RodejyaA« Çettn Barlık, As Can Daver, nın lnçilterenin kendisi'ile bir AJ. Derya Bulgun ve diğer dok' müstemlekesj arasında patlak torlara ayrıca klinik personellne vermıs bir iç meselesi oldugu tetcjekkür eder, en derin saygılarızini savunmaktadır. Görüştime ını fuıuoım. göre, Rodezya meselesi kan döNtHAYET ESER kulmeden, sırf bütün ülkelerin destekleyeceği siyasî ve ekonoCumhurlyet 3889 mik mueyyidelerle tek başına Ingiltere tarafından çözümlenebilır. Uvulması zoranla müeyyideler ise insiyatifi Ingiltere nin elindeı alacak ve kaçtnılEşta, babamız, kardeşlm, bumaz bjr sekilde Bırleşmi? Mil | yuk letlerin Rodezyaya askeri mü. I yük babamız kayın babamız, bukayın babamız dayımız dahalesine yol açacaktır. RAtF ERİM'in Fakat zaman Wilson'un görü I şünun isabetsizliğıni ve Rodezva I vefatı dolayısıyle acımıza iştirak poiitikasının etkisizligini meyda ' eden. cenaze törenmde bulunan, telefon, telgraf, mektupla yakın na koymuştnr. Asi beyaz azınlık duygularını Iutfeden akraba dost rejimi hâlâ ayaktadır. Diğer bir ve dığer sayın zatlara, hastalıgı ırkcı ülke olan Güney Afrika esnasında devamJı ıhtımamı gosBirliğinin karadan sevkettiçi teren Sayın Mr Mutahhar Hız a petrol, Rodezya ekonomisinin en derin teşekkurljrimızi sunarız tam randunanla çalısmasına deAtLESI ğil se bile, felce ngramamasına jetmektedir. Wilson'nn polıtiksCumhurijet 3882 sı, 220,000 beyazı Ingilterenin istismarı tasarîadığı biçimde parçalıyacak yerde tam Smith'in etrafında yekpâre taştan yapıl rmscasına birlesıtirmistir. Wil son'on Commonwealth Başba kanlarının ocakta Lagosta dü • zenledikleıi olağanustd konfe ranstaki kehaneti de gerçekleşmemiştir. Ingiliz lider, «Asi rejimin dize gelmesi bir kaç ay defil, bir kaç hafta meselesidi» I seklinde konnsmustn. Nitekim I Basbakan şimdi, genel seçim za . ROCHE MUSTAHZARLARI ferinin ilk günlerınde içten, dıs I tan, sağdan, soldan, her taraf I SANAYI LIMITED ŞIRKETI tan salvo atesine tntnlmnştnr. I Güvenlik Konseyinin son kararının da, Portekiı nysa bile, beyaz azınlığı dize getirebilece I gi süphelidir. Zira, Güney Afri | SAYIN ka Birliğinden Rodezyava petDOKTOR VE ECZACİL.RA rol akmağa devam edecektir. I Fasist Portekiz, şimdiye kadar | ki tngiliz taleplerıni, «etrafı ka . ralarla çevrili ülkelerin yaban I eı topraklardaki deniz kapılan | na «ademi müdahale» ilkesine dayanarak reddetmişti. Rodez yamn etrafı karalarla çevrilidir. Portekiz sömürgesi Mozanbik • teki Beira limanını deniz kapısı olarak knllanmaktadır. Bir «pipeline» Beiradan Rodezyaya nzanmaktadır. Güvenlik Konseyi, sözünü ettiğimiz «pipeline» dan Rodezyaya akaryakıt pompalanmasmı da yasaklamıştır. Portekiz bn nynlması rornnla karan nmorsamazsa, B. M. tarafından cezalandınlma ihtimalini çöze alması gerekeeektir. Hılson'nn dönitsü bir baslangıç olarak değerlendirilebilir. Zaman tşçi Partisi sol kanadına ve kara Afrikalılara hak kazandırdıkçs, Ingiltere Basbakanı ddndsunü 90 dan 180 dereeeye ROCHl çıkarmak durumunda kalacaga benzemektedir. Kayhan SAGLAMER L • T. DELHI Hindistan hükümeti, doğum kontrolu ve kıtuk çeken bölgelerde yiyecek maddeleri istihsalini arttırmak için 5nümüzdeki beş yü içinde 950 milyon nıbi sarfedileceğini bildirmektedir. Nüfusu 490 milyon olan Hindistanda günde 33.000 doğum olmaktadır. Gıda maddesi istihsaline yeni plânda öncelik verUmiştir. NKRUMAH GANALIURI SABOTAj YE GREVLER TERTİPLEMEYE DAYET ETTİ KONAKRt (a.a. Radyolar) Nkrumah, Gıne radyosunda yaptığı bır konuşmada, Gana hal kına hıtap ederek, «Ayaklanmanızın ve ıktidan ele geçiren sa> kerleri devirmenizin zamanı geldi» demış, Ganalılan, «Emperyalizm hizmetindeki hainleri» devırmek ıçın grevler, hattâ sabotajlar tertıplemeye dâvet etmıstır Yakında memleketıne donmu? olacağmı soyleyen fakat bu donu şun hıç bır yabancı devletın yar dımına bağlı olmadığıni belırten Nkrumah sozlerıne şoyle devam etmıştır «Tabancı memleketlerın Gana vı ıstilâ etmek için asker gön dereceklerıni sövlemek boştur. Gana halkı kendi kendini kurtaracaktır. Hainleri kovmak için ne vapmanız gerektinigi sSylemek üzere vakında Konakrl rad yosnndan bir konuşma yapaca ğım. Afrika, sömürgecilik ve emperyalizme karşı veni bir ihtilâl yapacak kadar olçnnlasmıstır^ Nkrumah, bu suretle, Gıneve gehşındenberi Konakn radvosun da beşınci konuşmasım yapmıç olmaktadır. Âmerikadan gıda yardıntını arttırması istendi Hâdiselerin Mısır güç cJurumda KAHİRE a.a. A.P. Radyolar irleşik Arap Cumhuri | yeti Amerika Birleşik Devletlerınden 1 temmuzda başlayan malî yılda gıda fazlasının yardım olarak Mısıra yol lanmasını istemiştir. Bu nunla Mısınn Âmerikadan yardım isteği 250 milyon dolan bulacaktır. Bu, Ka hirenin bir yıl içinde istedigi en büyük yardım ola caktır. Bundan evvel Birleşik Arap Cumhurıyetı Âmerikadan deniz suyundan tatlı su elde etme tesısı, tahıl sıloları ve Amerıkalı lar tarafından ınşa «dılen Kahı renın dorduncu elektrık santralı ıçın 100 milyon dolarlık yardım ıstemıştı. Yenı gıda yardımı ısteğı, 30 hazıranda sona eren altı ay surelı 55 mılyon dolarlık programda onemlı bır artış meydana getırmektedır. Halıhazırdaki program, Mı sırın > ılhk gıda maddesi ıtha • lâtının yarısmı karşılamaktadır Bunun ıçın de Kahıre, gıda maddelerıne daha fazla dovız tahsıs etme mecburıyetınde kalmıştır. öte yandan Mısınn dovız re ?ervı 14 milyon dolara mmıstır Bırleşık Arap Cumhunyetının borçlarının bırçoğu odenmemıştır Başkan Nâsır geçenlerde halktan ıkı ay kadar bır sure B daha az pırınç yemeleri, boylece daha çok pırınç ıhraç edılerek dovız elde edılebılmesi için çağrıda bulunmuştur. Amerika Bırleşık Devletlerı nin gıda yardımı mıktarım ar değerlendirilmesi ir memlekette hâdiselerin değerlendirilmesinde gazetelerin rolu büyuktur. Hattâ bu, bir bakıma meraleket idaresinde payı oldukça geniş olan bir varifedir. Yanl bir hâdiseyi basın ne şekllde ele alırsa bizim memlekette o hâdise ona gore kıymet ve ehemmiyet peyda eder. Boyle olunca gazete sahifelerine ve sahifelerin şurasına burasına serpistireceğimiz haber ve hele başükları iyi seçmek, iyi yazmak ve iji yerlestirmek bir onemli iş olur. Okuyucu meseleleri çok def» gazetelerdeki yerüıe ve onemine gore kabullenir. tırıp artırmıyacağına daır bir isaret yoktur. Gozlemcıler, ayrıca Johnson ıdaresının dunyamn bır çok yennde uzun vâdelı taahhutlere gırmekten kaçındığım ışaret etmektedjrler B • SAN DIEGO Cumartesi gecesı buranm 300 kılometre kadar guneyıne duşen bır donanma devnye uçağııun enkazı dun bulunmuş, fakat uçaktaki 11 mılrettebat mensubunun ızıne rastlanmamıştır • COLUMBTJS Şimdiye kadar bir çok uçuş rekoru kırmış bulunan 40 yaşındaki buyukanne Jerrie Mock dün gece dünya kadınlararası uçuş mukaıemet rekorunu kırmıştır. • MOSKOVA Sovyet Tass Ajansı, Okhost denızının Magadan limanmda ruzgâr suratmin saatte 144 kılometreye ulaşarak damları uçurduğunu ve bacalan devirdığıni bıldırmıştır Magdan, Sıbıryada olup, Sovyet altın hav zası yakınlanndadır. • VAN GOÜVER Sovyetler hesabına casusluk yaptığmdan şuphe edilen Georçe Spencer adında ve 57 yaşındaki Kanadalı bir posta memuru bu sabah evin de ölu bulunmuştur. Kanser olduğu bilinen Spencer'in ölümünün tabiî sebeplerden ileri geldiğini Rösteren deliller mevcut olmakla beraber vine de olay hakkında bir tahkikat açılmıştır. • BELGRAO Bulgarıstanın Dışışlerı Bakanı tvan Başev, dort gunluk resml bır ziyaret için Yugoslav Dışışleri Bakanının dâveti Uzerine trenle Belgrada gelmış tır Iki Bakanın goruşmelerının Ulkeler arasındakı iki taraflı mil nasebetlerın daha dostane olmasına yardımcı olacağı tahmın edilmektedır ı CROSLEY BUZDOLABINI SEÇMEKLE EN İSABETLİ KARARI VERDIN EMAYELİ Wilson dönüş yaptı MÜNEVVEB GÜKMEN İle KUTAJ KAPLANCALI Evlendiler lıtanbul • Hılton 11 4 1966 ^Pj r ; ) Doğrusunu soylemek lâzım gelirse biz yani basın bu değerlendirmede ayni olçuler ve Usalarla hareket etmeyiz. Oyle iç ve dış meseleler vardır ki; hangi eğilunde ve renkte olursa olsun basuı yuzde 10 bir farkla onun değerlenmesinde bir lesmelidir. Avrupa gazetelerinde birinci sahifeje 3 4 sutun manşet yapan haberler hemen hemen her gazetede aynı değerdedir. Fransada, Almanvada, Ingilterede iç ve dış meselelerde gazetelerin tefsirleri ayn olsa da değerlenlendirmeleri birbirine yakındır. Tnrkiyede biz bu mertebeye henuz varamamışızdır. Hiç değilse muayyen meselelerde dahi varamamışızdır. Boylece bizim gazetelerin birinci satifeleri birbirine benzemez. Iç sahifeleri de pek benzemez ya! Bu bir mise en page = sahife yapmak» tekniği değişik Ufinin değil hâdiselerin ehemmiyetinl ölçmek farkuıın neticesidır. Türkiyede otedenberl «gaye» ler vasıtalara feda ediimiştir. Bunun mânasını evlre çevıre aniayabılır slniz. En barizi sudur: Partiler po litika yapmak, politika memlekate hizmet etmek içindir. Ama gitgide partl kurmak ve idare etmek gaye olur, memleket dâvası unutulur. Gazete çıkarmak hem ticaret hem hizmerÜr. Gazete politika yapmaz; ama ya, yalnız ticaret İçin, ya yalnız politika için çıkan tumen tumen gazete vardır.. Bun lan bırakalım. Her memleketin derdi, tasası, en çok meşgul olduğu meseleleri ga cetelerinden oğrenilir. Hiç değilse serbest memleketlerde bu, boyledir. Bizim derdlerimiz nedir acaba?» Bakalım gazetelere Üs mu, tesls midır?.. Vaktlyle «Lâfı medreseye dugtirmek» diye bir tâbir vardı. Şimdi hemen hemen hep bunu ya pıyoruz. Oâva Amerikalılann Tur klyedeki durumlan.. «Cs» de olM, «Tesis> de ol». bunun mahıyeti ne ise odur. Kelime ile deBsmez; «unku meselâ: Turkiyenln Gslcükte bir deniz üssü vajdır. Turkijenin bir de Kıbrısta askerî üssü vardır. Bunlar tamamen ayn ayn mahiyettedir. Turkiyede Amerikalılann toplandığı askerî üsler vardır. Bir de Amerikalılarm Kuba adasının doğu ncunda Guantanama deniz ussu vardır. Bu tamamen Amerikanın fiilî tasamıfu altmdadır. Bunlar da ayn seylerdir. İngilizlerin Portmouth'da deniz üsleri vardır. Aden'de de vardır, Kıbrısta da vardır. Malta'da da vardır. Bunlann hepsi ayn ayn mahiyetfedir. Ama Isimleri birdir. Hepsine us denir. Tabiî bunların içinde de bir takun «tesis. ler vardır. Bunlar askeridir. Sıhhidir. Idaridir. Boyle umumî kelimeler bir seyin mahiyetini tamamen anlatamazlar. Dâva Amerikalılann Turki yede bulunduklan yerlerin talarrnf ve mulkiyeti dâvasıdır. Adı ne olursa olsun. Eğer edilecekse, munakaşa edilmesi lâzım gelen it> mi değil clsmidir. Diyecek sudur ki biz bidlseleri Ismi ve zâhiri ile alıyor, ölçüyor, değerlendiriyoruz. İzmirde bir divane Atatürk'un heykeline saldırmış. Adam soyluyon «Allah bana emir etti> diyor. Böylelerine eski dilde «Meczup» denirdi. •Cezbe»>e uğramış mânasuıa gelir. Cezbe» nin Türkçesi «Babası tutmak» demektir. Eskiden Turkivede Siyahiler mayısın birinde Kuçuk Çamlıca eteklerinde toplanırlar, kendi memleketlerinin bir an'anesini yaşarlardı. Orada bazılarının babalan tutar»it. Yani bir takım gayri ihtiyarî hareketler yapar, bağınr çağırır, ağzı kopürürdu. Hâlâ Afrikada boyle «âyin> ler yapılıyor. Bu bir nevi •toplu delirme» dir. Hekimler bilirler. Geçen sene gene boyle bir «mecsnp» «Turan Emeksiz» in heykelinl kaldırmadı mı idi?.. Hâdise siyasî değil, tamamen •sıhhî» dir. Edlnbourg muzesini gezerken, meş hur modem ressam Dali'nin pek guzel bir tablosunu gorduk. Isa'yı tasvir ediyordu. Bize anlattılar. Bir deli gelmiş tabloyu kesmiş.. sonra tamir ettirmişler.. Diyecek sudur ki gazeteler hâdiseleri ölçerlerken dikkatli olmalıdırlar. Çünkü halk, yuzde doksan. olaylan, gasetelerde ve onlann aksettirdikleri şekilde gö rürler. Ve ona gore davranırlar. Bir memleketin en kuçuk çocuğundan en büyuk toplumuna kadar enerjisi en kıymetli sermayesidir. Bunu boşuna harcamak ve heder etmek bir zarardır. Bu zarar maddî olduğu kadar, hattâ da ha ziyade mânevidir. Buna âmme efkânnı sevk ve idare ettiği iddia edilen «basın» dan, kuçuk bü yük sef ve balk liderlerine kadar herkesin dikkat etmesi lâzımdır. Bosuna heder edilen kuvvet yıprar. Ve sahipleri bir «giiç» ün bey hude sarfedildiğinin farkma vanrlarsa once liderlere, sonra da kendilerine olan guvenleri sarsılır. Bu pek zararh bir netice olur. Kısacası, hâdiselerl hiç bir hisse ve meyle kapılmadan gerçek olçuleriyle değerlendirmek, hakikî mahiyeti ile arzetmek ve hele iji «Medreseye duşunnemek» mede ni bir toplumun ilk medenî vazifesidir. Başka jol, bizi medenlyetten uzaklaştırır. Bunu hergttn yazsam bıkmam. NURSEL TEĞtNSD TÜKSEL HIZLAN Ni^anlandılar trt. 10 NUan 66 Cumhurlyet J893 * »AYtLERlMtZDEN TEMtN EDEBtLİBStNİZ Reklâmcılık (1331) 3868 Ilancıhk 2798 3901 TEŞEKKÜR 12 Milyon liralık ikramiyelerin TEŞEKKÜR KUVVETLİ ve EMİN ANTİDEPRESSIF [Thymoleptik] Bosh Dominik Başkan adayı Ampul 50 mg/I cc 6 ıd«t En az 200 liralık vadesiz veya 100 liralık vadeli bir hesap açtırarak yılın ilk çekilişine katılabilirsiniz. Bu zengin ve cazip keşidede kazanma şansınızı artırmak için tasarruflarınızın tamamını İŞ Bankasına yatırmanız menfaatiniz icabıdır. Türkiye İŞ Bankasının ikramiye çekilişleri halk huzurunda yapılmaktadır. İŞ BMkMimn Iknfliiye atartmakv lan IttaAbulMn n « t s M I M I U V I O Or.je Oraje 10 mg 35 mg 30 adet 25 adal Santo Domingo (a.a.) •Dominik Ihtılâlcı Partısı», Juan Bosch'u »lkışlar arasında Cumhurbaşkanlığı seçımlerınde aday gosternuye oy bırlığı ile karar vermıştır Eskı Sekillerınde memteketimizde imal Juan Bosch Hukumetınde Tanm edılerek, bel miktarda pıyııaya Bakanhğı yapan Antonıo Guzman, Başkan Yardımcısı adaylığına seçılmıştır Bosch 1964 yılında Başkan seçılmışken bır askeri darbe sonunda Basın Organuasyon 66196 3864 Domuuk'ı terk zoıunda kalmijU. TÜRKİYE BANKASI paranısın... istikbaliniztn ~ emnlyetidir , i ' | •I I ( I I I | I | I I ^t ' «en FMMnohHHto, taöjam yapriı, knllatMslı, farah, % moötn U f w •Iİ6 javMMİır. Net: Apmrtman Dairesi tatitıUUii, dtlediklerl takdtrde 50.000 llra para IKnmtyesint tereth •debllirler.