Katalog

SAlIÎFEtKt 8 Mart 1966 CUMHüRtYET NKRUMAH'in YENİLGİSİ Dr. Hıfzı TOPUZ frika sosyalizml en büyük Uderinl kaybetti. Nkrumah'm doknz yıldan beri geliştirmeye ealıştığı rejimi Ghanah btr ikl komutan. bir gecenin içinde yıkıverdiler. Yıllardan berl Afrikada yeni sömürgecilerhı yapmadığı İJİ Ghanalı askerler yaptı. Demek kl Afrika'nın en devrinıci ülkesi sayılan Ghana'da rejim hiç de sağlam temellere dayamnıyonnuş. Ajanslar sadeee Cumhurbaşkanlığı muhafızlarının 24 saat dayandığmı bildirdiler. Re]imin Accra'daki kalelcri sırça köşkler gibi çöktü. Rejimi korumak için ne gençlik sokaklara döküldü. ne scndikalar grevlere başladılar, ne de köylüler başkente yürüdü. İhtilâlciler Ghana'yı bağımsızlığa kavuşturan ve dokuz yıldan beri ülkeyi yöneten Konvansiyon Partisini yasak ettiler, Parti liderleri yakalandı: yine tek tepki yok. Tepki var ama NTmımah'a karşı. Televizyon Accra'da gençlerin N'krumah'ın heykellerini parçaladıklannı gösteriyor. Bu mu imiş Nkrumaizm diye soruyorsunuz. N'krumah, Afrika'da kendisine bel bağlayan, Afrika Birliğine, Panafrikanizme. Afrika Sosyalizmine güvenen, yeni sömürgecilikle savaşın yakın bir gelecekteki başarısına inanan insanlan hayal kırıklığına uğrattı. Afrika'da iskambil kâğıdı gibi birbiri ardından yıkılan rejimlerin sırasına Ghana'nın da katıldığını görraek, Üçüncü Dünya olaylaruu izleyenlcr için son aylann en büyük sürprizi oldu. krumah/ın derrilişini bazırlayan olaylan söyle sıralayabiliriz: O REJİM MESELESİ: Amaçlan ne olursa ol«un, Nkrumahın kurduğu rejim kişi üstünlüğüne dayanan bir diktatörlük rejimiydi. Nkrumah'ın kendine verdiği «Osagyefo» adınt «büyük yaratıcı>, «büyük kurtancı», «ulusal şef» gibi sözlerle dilimize çevirebiliriz. Nkrumah, Ghana'da muhalefct topluluklaruu yasak etmiş, kamu örgütlerini, basını, dernekleri, sendikaları kontrolü altına almıştı. Gazetelerin her sayısı, Başkamn resimleriyle. vecizeleriyle donatılıyor, söylediği sozler geniş yonımlara konu oluyordu. Rejim tehlikeli temellere dayanraıştı. Ama Ghana'nın gerçeklerini Nkrumah elbette herkesten iyi bilir sanılıyordu. Q Bütün Afrika ülkelerinde oldujju gibi Ghana'da da halk bağunsızbkla her şeyin düzeleceğini. fiatlann düşeceğim, gelirlerin artacağmı, beyazların evlerine kavuşacağını umuyordu. Oysa öyle olmadı. Sömiirücü ülkeler bağımsızlık savaşını yürüterek iş başma gelen hükumetlerin ekonomik ve sosyal kalkınma davramşlarını sabote etmek için ellerinden geleni yaptılar. Genç ülkelerin dışanya sattıklan ürünlcrin fiatı düşürüldü, dışandan gelen ürünlerio fiatı yükseltildi. Yeni sömürgeciler ekonomik bagımsızlığa yönelen ülkeleri dış ticaret ve milletler arası ödeme güçlükleriyle bogmaya kalktılar. Üretim çoğaldığı halde ulasal gelirlerin düştüğü göriildü. Halk olayların nedenlerine değil, sonuçlarına bakıyordu. Nkrumah hoşnutsuzluklann artmasını ön leyemedi. Q Geri kalmış ülkelerde ordu, çok önenıli roller oynuyor. Şu son aylar içinde Afrika'da ordu şeflerinin neler yapabilecekleri üzerinde çeşitli örnekler gördük. Cezayir'de, Kongo'da, Yukarı Voltada, Orta Afrika Cumhuriyetinde, Dahomey'de. Nijerya'da ordu komutanlan birer gecenin içinde hükumetleri deviriverdiler. Demokrasi ilkelerini savunacak partilerin, basmın, derneklerin, scndikalann •••••••••••••••••• A N geUşnıediği ve halk çoğnnlnğunun karaolıklar içinde bnlunduğu bu ülkelerde örgütlenmlf* tek güç olan ordu iktidan almaya kalktığı zaman önemli engellerle karşılaşmıyor. Askerler devlet yö netimini disiplinsiz ve düzensiı buluyorlar. Devlet Işlerinin ordu disiplini ile yönetildiği zaman her şeyin düzeleceğne inanıyorlar. Hoşnutsuzluk içinde olan kitleler her yeni davranısı destekliyor. Hele iş başında olanlara karşı bir takun kinler birikmişse kitleler zenci mahallelerinde tam tamlar çalarak, sokak başlannda oyunlar oynayarak. rumbalarla, çaçalarla, twistlerle yenilerin devlet) ele geçirmelerini kutluyorlar. £) Nkrumah'm devrilişhıi bir yandan da yeni sömürgecilik hazırladı. Somürgeciliğin en bü yiik Afrikalı düşmanı jVkrumaizm'di. Ghana'da kurulan rejim, batıyla sıkj bir işbirliği yapan Kamerun, Fildişi Kıyısı, Togo. Nijerya, Dahomey ve Liberya gibi ülkelere ihtilâl tohumları saçıyordu. Afrika konferanslannda batılılara yöneltilen en aşın saldınlar Nkrumah'dan geliyordu. Ghana Afrika'da komünist ve sosyalist ülkelerle en yakm işbirliğini gerçekleştiren tehlikeli bir ülke olmuştu. Nkrumah, Tarafsız Ülkeler Topluluğunun en önemli liderlerinden biri sayılıyordu. Bu bakımdan yeni sömürgeciler Nkrumah'm devrilişini sevinçle karşıladılar. Buna en çok sevinen devlet de Rodezya oldu. „ €) Afrika'daki hükümet darbelerinde önemli bir etken de kabileciliktir. Ulusal birliğin daha ger çekleşemediği ülkelerde kabilecilik çok büyük rol ler oynuyor. İş başına gelen liderler kendi kabilelerini koruyor, kendilerinden olanlan kilid yerlere getiriyorlar. Bu yüzden kavgalar çıkmakta, çatışmalar ohnaktadır. Politik görü; ayrılıklanna da çoğu zaman kabilecilik yön veriyor. Bu çatışmalarda çıkan olanlar gerginliklerl kıziştırmaya bakıyorlar. Kitlelerin dikkati temelsiz çekişmelere yöneliyor. Ghana'da da buııun örneklerini gördük. J krumah, bütün devrimri davranışlarma rağ ^ • mcn Afrikanm ilkel savaş şartlannm üzerine yükselemedi. Ghana lideri, komünizme sapmadan bilimsel sosyalizmin kurallannı Afrika'nm gerçeklerine uydunnaya çalışıyordu. Afrika ülkeleri arasında bir federasyon kurulduğu zaman bütün zorluklaruı giderileceğini sanıyordu. Çevresine doktrinci bir aydın topluluğunu ve İngiliz İşçl Partisinin ülküsü bir üyesini alan Nkrumah halkın her zaman kendisini izleyeceğine inanmıştı. Nkrumah'ın yenilgisi şimdi bilimsel sosyalizmdeki yeni denemelerin başarısızlığı olarak yorumlanacaktır. Nkrumah, kişiye tapma yoluna sapmadan, şid deta yönelmeden devrimleri gerçekleştirmeye kaiksaydı belki daha sempatik bir lider olacaktı. Ama Afrika'nm koşullan, dışannın etkisi. birbiri ardından girişilen suikast denemeleri Ghana'da batılı anlamda demokratik bir rejimin kurulraasina imkân vermedi. Yıllar sonra Accra'da yeni somürgecilikle savaşın en büyük önderlerinden biri olarak Nkrumah'm bclki yine heykelleri dikilecek ama buçünkü yenilginin cezasmı bütün Afrika sosyalistleri çekecek. Gine'de, Mali'de, eski Fransız Kongosunda, Tanzaniada iş başında olan sosyalistler Nkrumah'uı yokluğunu Afrika konfcranslannda daha iyi an layacaklar. Ama bakalım Afrika'nm sol kanadı Nkrumah olayından bir takun dersler alabilecek mi? 9>flk •llllllfll • ••>• ••• • ••• • ••• • ••• • ••• • •«a • ••• Iktisadikalkmma için Plânlamanın liizumu P. Pant A. VAiDYANATHAN on yirmi yıl içinde îkinci Dünya Harbi sona erdiğinden beri, dünyada dikkate değer bir değişikük vukubulmuştur. Emperyalizmin boyunduruğu altında bulunan birçok memleketler, hürriyetlerine yeniden kavupnuşlardır. Sefalet, cehalet ile hastalığın kaçınılmaz olmadığı ve bu yoîda sarfedilecek gayretle bunların yer jüzünden silinebileceği hususunda yeni bir uyanış olmustur. Bugüne kadar elde edilen bilgi ve teknik ile fen ve teknolojide devam eden ileri eme, maddi durumun süratle değişmesine bir zemin teşkil etmektedir. Bu gibi meseleleri ele ahrken gerekli siyasi ve iktisadi teşekkülleri tekâmül ettirmekte birçok memleketlerin değerli tecrü beleri ile uluslararası işbirliği havası, işi daha kolaylaşürmıştır. İleri memleketlerdeki halkın hayat standartlannı, kalkrnmakta olan memleketlerinkinden ayıran genij ve büyüyen uçunımun istenilen çekilde değiştirilebilmesini gerçekleş tirme imkânlan hakkında daha çok bilgi sahibi oldukça, Asya, Afrika ve Lâtin Amerikanın fakir ülkelerinde süratli bir iktisadi kalkmma için gittikçe daha geniş bir talep ve baskıda bulunulmaktadır. I PLANLAMA Bir namuslu davranış: S •iktisadi Kalkmma İçin Plân Iama», Hint Plânlama Komisyoııunun Perspektiv Plânlama Bölümü Reisi olan Bay Pitam ber Pant ile mesai arkadaşı bay A. Vaidyanathan tarafından özel surette Cumhuriyet için hazırlanan beş yazılık bir seridir. Bu seride Bay Pant ile Bay Vaidyanathan, az gelişmiş ülkelerde plânlamanın lüzn> mnnu, demokratik plânlama felsefesini, demokratik bir rejimde demokratik plânlama me kanizmasını, Hindistanda 1 5 yıllık plânlamadan elde edilen tecrübeleri ve plânlamacılann karşılaştıklan problemlerle bonlann cözüm ihtimallerini ele almaktaduIar. Bunlar ve diğer manialar, sosyal ile iktisadi yapının derin köklü çetinliklerini aksettirmektedir. Bunlar kendi kendilerine yok olmayacaklardır; istikrarlı hükumetlerin itinalı ve temkinli tedbirleri sayesinde geçiştirilmelidirler. Bu tedbirlerin kesin mahiyeti ve bunların tat bik araçlan, duruma ve muayyen memleketlere bağlıdır. Kalkınmakta olan ekonomiler mu vacehesinde Devlet tarafından mer kezileştirilmiî plânlama iddiası şu dur ki, kalkınma ameliyesine elzem olan, kaynaklann kullanılış tarzında, istihsal ve teşkilâtlandirma metodlannda yapılacak bir değişiklik, ancak birkaç cephede ahenkli bir hareket programı vâsıta siyle süratle ve muntazam bir şekilde sağlanabilir. ICaynak ve imkânlann tahsisi için daha ziyade piyasa mekanizmasına dayanan, par çalara bölünmüş kısa süreli tertipler, dâva için katiyen elverijli değildir. ••••••••«1 ««*>•••••• sn:::::; ..••••• <••••••• oc oc oc oc ac oc oc ' U > UJ of ııj of u w UJ oe ae UJ oc ee ec m j ı ı j i i 3 lıl l ı l l ı l lı I y I lı I IU UJ Ui UJ Ul UJ UJ UJ UJ Ui UJ1 I > > > > > > c,\It 0£6JR Y ^ V Ul ¥ * tt £ U £ V * * * * * * ü r ı ı ı ı O O O O O O O î { î î î î Jl « « « 4) « « < | Î Î İ Î Î İ I : « O« « « « O 3 3 3 3 3 3 sf UJ UJ IU UJ UJ" < < < < < < O Z Z Z 2 Z| O O O O Q ZJ I J ZJ ,z z z z z UJ UJ UJ UJ Zj 3 1J ec oc oc oc hc ocl UJ UJ LJ UJ UJ J I I J J ÜJ UJ LÜ LJ LLÎ U J İ 1966 Yılında yapılacak 3 çekilişten birincisinde oc a oc ac oc * * * * * 111111j oc oc ac ac ee ec UJ UJ UJ UJ Ui UJ I I I I I I ^ J ^ J 1 ^ ^ J UJ ^Ü > > 5 >• > > 3 i " 1 * a 5 şffc j J Zı Z) J l O O O O O oc oc 2 IİIIİ MİLYON « < o o UJ UJ UJ UJ UJ İ Î Î İ Î • oo o o o 33333 z zzz z Ui LU UJ UJ • o « o • o o o » o o o > > > a a oe ee UjUJUJUJ IU UJ UJ UJ 2 5 apartman dairesi 3 adet 100.000 lira 3adet 50.000 lira ve ayrıca 2 6 7 0 kişiye çeşitü para ikramiyeleri • ac ac ac oc 13 Üi 3 3 3 |^ V £ V Ş OE > > > > l( < n u n J J J jj Z Z 2 Zİ OOOOİ > > > >j J J JJ İ î î î I« o« « z z 2 UJ uı u ı 1332 2 Izzzz UJ UJ LU 1Iİ Tasarruflarınızı arttırdığmız öiçüde kazanma şansınız da artar lill YAPI ve KREDİ BANKASI aO2O) 2400 ahatraa Gandhi ile Jawaharlal Nehru'nun liderliği alünda uzun yıllar süren şiddet kul lanmama mücadelesinden sonra Hin distanın 1947 de hür ve demokratik bir ülke olarak ortaya çıkışı, birçok bakımlardan önemli bir olay dı. Bu somürgeciliğin ölüm çanını çaldı ve birbiri ardına, sömürge esa retinden kurtulan yeni milletler meydana geldi. Geri ve feodal sosyo ekonomik bir düzeni süratle dinamik ve ilerici bir cemiyet haline getirme yoluna girmek için Hindistanda siyasi hürriyet lüzumlu bir şart telâkki edilmiştir. Bağımsızlığa kavuştuktan az sonra Hindistan bu büyük ve karışık işi cesaretle, plânlı bir tarzda, demokiatların ansızın fırlaması veya ratik teşekküllerinin çerçevesi dadüşmesini önlemek ve iktisahilinde ele almaya karar vermiştir. dın muntazam bir şekilde üıAmaç, halkın azamî fikir birliğin kişafını sağlamak için şu veya bu den doğan sulhçu bir ihtilâlden şekilde bir merkezî plânlama ihtibaşka bir şey değildi. Bu açık bir yacı, gelişmiş olan memleketlerde ömeği bulunmayan bir teşebbüstü. de genellikle kabul edilmiştir. KalMantığa olan inanç ve demokrasi kınma için çeşitli tıkanıklıklar ve ye olan itimada dayanan cüretkâr engellere ahenkli bir şekilde aynı bir deney idi. 15 yıl bu tarzda bir zamanda yapılacak bir taarruz anyaşayış ile hayati önemi haiz olan lamında plânlama lüzumu, yeni ye denemelerden çok ders alınmıştır. ni ortaya çıkan milletlerde daha faz Zaytf taraflaomızı ve hatalanmızı ladır. bize göstermiîTe gizll. knvvet ile Bu memleketlerde, gelişen ve dekabiliyetlerimizi ortaya çıkarmurtır. vam] ı bir kalkınma devresine ulaKazanılan tecrübeler, bize yeni bir şabilmeleri için büyük bünyevi devukuf vermiştir. Basarısızlıklarımız ğişiklikler yapılmalıdır. Bunlar, bize, daha katedilecek uzun bir yo geleneksel âdetlerden sıynlmayı, ta lun ve giderilmesi gereken birçok nm ile sanayie fennî metodlarla il noksanlıklarunızın mevcudiyetini mî değişiklikler getirmeyi ve mugöstermiştir. Başanlar, kendi kendi ayyen sektörlerde çok süratli geliş mize olan itimadımızı kuvvetlendir meyi gerektirmektedir. Bir kere, miştir. Birbirini takip eden plân tasarruf oranı memnuniyet verici larda daha büyük işlere girişilmek bir kalkınma oranı kaydetmek için te; daha büyük neticeler talep edil yeterli derecede yüksek bir serma mekte ve beklenmektedir. Eski dur ye teşkilini destekleyemiyecek kagunluk bitmiştir; onun yerini yeni dar azdır. Sermaye piyasası, tasarruf talepler, başanlar ve hüsranlar al ları kalkınmaya en yararlı istimal mıştır. istikametine yöneltemiyecek kadar küçüktür; mevcut pazarlar, kâr Karşüaştığımız dâvalar birçok ba lı yatırım için gerektiği kadar bükımdan diğer kalkınmakta olan jük değildir; süratli kalkınma işle memleketlerinki ile aynıdır. Bu ya rini üzerine alabilecek teşebbüs ka zılar serisinde Hindistanm tecrübe biliyetine sahip kimseler çok az, lerinin bir kısmını arzetmek istiyo riskler çok büyüktür. Zayıf bir ser ruz, ve dünya nüfusumın yedide bi maye yatınm mallar sanayii ile ri tarafından sefalete karşı açıkça memleketin ihracatını arttırma güç ve meydan okurcasma girişilen bu lüğü, tasarruflan yatınma tahvil sessiz mücadelenin Türk halkmın etme işini daha da zorlaştırmaktaT ilgi, yakınlık ve desteğini celbede dır. Ödeme dengesi dahil bu tıkaceğini ümid ediyoruz. nıklıkJar ancak uzun vâdeli bir stra teji dahilinde çözümlenebilir. Bu şartlar altmda, ahenkli bir plânlama I indistanın iktisadi kalkınma nın rolü önemlidir. yı ele alış tarzındaki bâriz hu iddiyetle takip edileceği temi ' susiyetleri şunlardır: O Sosnatı ile desteklenen bir kalyoiktisadî bünyenm maksatlı ve kınma proğramı, birçok baradikal bir tahavvülü için plânla kımlardan inkişaf imkânlarını art maya bir âlet olarak bağlı kalmak; tırmaktadır. Kalkınma için büyük & İnsan değer, haysiyet ve hürri yatınmlara ihtiyaç vardır. Daha yeti ile temsilî teşekküller çerçeve yüksek bir sermaye teşkili için dasi dahilinde dinamik, ilerici bir ce ha yüksek bir tasarruf oranı gemiyete ulaşmak için şuurlu bir gay reklidir. Tüm tasarnıf oranmda örete inanmak; ve £) Kalkmma amc nemli bir yükselmenin otomatik oliyesini, halkın bütün bölümlerine larak vukubulması umulamaz, oraazâmi eşit imkânı gelistirecek şenı yükseltmek için vergi veya dikilde ayarlamak arzusu. ğer tedbirlerle hükumetin rftüdaha lesi gerekecektir. Yatınmların çoFakir ülkeleri mahnımiyet duıru gundan netice almak oldukça uzun mundan, mâkul bir refaha yükselt bir zaman istemektedir. Açık amaç me işi, sosyal ve iktisadi hayatın yapısında bir değişikliği gerektir ları daha ahenkli bir program yokmektedir. Üstelik, bu değişiklik, luğunda, kendi başma hareket eden kısmen nüfusun süratli artış ora bir teşebbüs, gerek istikbaldeki piyasa bakımından, gerekse ham mad nmdan ötürü ve kısmen de sanaide ve diğer girdilerin temini bakjleşmiş memleketlerdeki yaşama standartlan ile kalkınmakta olan mından birçok müşkülâtla karşılaşır. Ahenkli bir program, bu müşlardakiler arasmdaki geniş boşluğu külâtları azaltır. Teşebbüs kabilikapama lüzumundan ötürü. ileri yetlileri daha fazla yatırımda bulun memleketlerin nisbî bir kalkınma PLÂJNLAMA safhasında kaydedilen hızdan çok maya teşvik eder. Programın tatbi FELSEFESt kaü için sorumlu teşekkül her ne daha süratle başanlmalıdır. Batının çoğu, ileri memleketlerinde uzun devre üzerinden ortalama inkişaf oranı yılda sadeee °o 34 idi. Bu / ara kaydedilen muazzam teknolojik gelişme, hâlen iktisadî kalkınma Babamız, TÜCCAR yoluna girişen teknolojik bakundan geri memleketlerdeki aynı inkişai oranmm iki misline çıkmasını sağlamalıdır. toprağa verdiğimizin 40'ıncı gününe tesadüf eden 10 Mart 1966 aşlangıçta bir hazırlık devrePerşembe günü, öğle namazından sonra Şişli Camii Şerifinde sinden sonra böyle süratli bir Hafız Kâni Karaca, Zeki Altın, Hasan Akkuş, Ercüment Demirer kalkınma oranına ulaşmada tek ve Ali Gürses tarafından Mevlidi Şerif ve Kur'anı Kerîm okunik bakımda hiç bir esaslı müşkülât nacaktır. Akraba, dost ve arru eden din kardeşlerimizin buyuryoktur. Bu, yapılacak işin kolay malan rica olunur. Çocnkiarı /, olduğunu veya değişikliğin azimli ve çetin bir gayret sarfedilmeden Öâncılık 1945 2442 *»• sağlanabileceği anlamma gelmez. Muazzam güçlükler vardır; iptidai ve modası geçmiş istihsal teknikleri, (nakliye ve ulaştırma, enerji ve kuvvet imkânlan, büyük çapta sulama) gibi mevcut ait yapı yatınm lar (infrastructure) yetersizliği, ya tınm sermaye darlığı, birleştirilmiş ve verimli pazarlar, idari ve teknik bilginin mahdut oluşu, idari ve te şebbüs kabiliyeti azlığı ile düşük seviyesi, kalkınmanın ne şekilde Buna ait şarrnameler Ankarada Genel Merkezden ve îstertipleneceği hususunda bilgisiztanbulda Kızılay Istanbul Müdürlüğünden temin etülebilir. lik, verimli yatınm ları ve istihsal Teklifler en geç 15.3.196G günü saat 16 ya kadar Gencl artışını canlandırmak için kifayetMerkeze verilmiş olacaktır. Postada vâki eecikmeler nazar) siz saik ile teşekküller ve son oladikkate alınmaz. rak kalkmma için lâzım olan serma y« yatınm malların temininde büyük Slçüd* djjj yarduna güvenme. Cumhuriyet 2438 M Yapıdaki değişiklikler F Niçin plânlama ? H C Adalet Partili milletvekili Reşat Özarda Ue Ortadoğu Teknik Üniversitesinde düzenlenmiş bir açık oturumda tamştık. Konu «Üçüncü Dünya ve Türkiye» idi. Onun söyledikleriyle bizim söylediklerimiz, hatırladığım kadarıyla taban tabana zıttı. Oturumun sonlarına doğru İ'niversiteli gençler sorulariyle Reşat özardayı Büostırdılar. Reşat Özarda genel konularda kolayca desteksiz atış yaparak şu biçimde konuşacak kişilerdendir: Tüıkiyede sosyalist maskeli komünistler müesses nizamı yıkmak için çalışmaktadırlar. Bunlar her tarafa sokulmuş olup mânevi değerleri tahrip etmek için Moskovanın propagandası emrtode iş görmektedirler. Solculuk almış vürümüş, buna çare araınanjn zamanı gehniş geçmiştir... Bir ihtiyat payı bırakarak günahına girmiyelim, son zamanlarda Reşat Özarda belki de uyanmış ve değişmiştir. Belki yukarıdaki gibi olursa olsun, kabul edilmiş bir plâ konuşmaz artık .. Ama öyle konuşsa da önemi yok. Türkiyede nice nın mevcudiyeti, çok daha yüksek namusla insan var ki gerçekleri iyice bibnediği veya bildiği gerse\"iyeli bir iktisadî ve sanayî façekleri bir sistemin mantık düzeni içinde değerlendiremediği için aliyeti teşvik eder. yukarıda beyaz satırlarla dizümiş lâfları tckrarlarlar. «Solculugun Devlet, faaliyetlerini enerji. ulaş Türkiyede alıp yürürnesini» Türkiye hesabına bir kayrp gibi düşüntırma ve eğitim imkânlan gibi gemekten kurtnlamıyanlar çoktur. Bunları iki kısma ayırabiliriz. Bir nel iktisadi ve sosyal harcamalar takımı vardır ki hinoğlu hindir. Solculuk gelişirse memleketi rahat tesisine inhisar etse dahi iktisadî rahat sömüremiyeceklerini büırler. Ve Türkiyenin bugünkü yan • kalkmmanın bir bütün olarak tefaşist karanlığı içinde kalmasını bilerek isterler. Bir takımı da saf lâkkisi, iktisadî harcamalardaki çeve namuslu kişilerdir. Gerçekleri iyi bilmedikleri için solculuğa karşı şitli unsurlarda nerede ve ne çapçıkmayı vatanperverlik gibi sayarlar. Çünkü beyinleri yılların ve yılta bir gelişme yapılması gerektiği lann propagandasiyle iyice yıkanmıştır. Bunlar «romantik milliyethususunda gerekli rasyonel temeli Çiler» dir. Ve «gerçek milliyetçiliğe» yöneldikleri zaman ister istemez temin etmektedir. Bu harcamalann içinde bulunduklan grupun karşısına çıkacaklardır. kalkınmasını, bunlara bağlı diğer Reşat özarda soyut düşünceler içinde ne kadar ters konuşursa sektörlerin inkişafına bağlamadan plânlamak, bu imkânların ya ta konnşsun, elle tutulur hale gelmiş yolsuzluklar karşısında namus ölçuleriyle hareket etmeyi çörev sayan politikacılardan olduğunu ispat lepten çok daha fazla veya ihtiyaç etmiştir. A.P. li özarda, Ereğli Demir Çelik tesislerindeki milyonluk tan çok daha az bir şekilde sağlan yolsuzluk olaylanm bir önergeyle Meclise getirmiştir. Bn yolsuzluk ması tehlikesini ortaya çıkarır. Uy iddialaruun içinde Mehmet Turgnt da vardır. Yani Adalet Partisinin gun bir zaman hattı plânlanmazsa, en üst kademelerindeki isimlere kadar uzanmaktadır. artan fazla kapasite veya yetersiz Hatırlardadır ki biz Ereğli Demir Çelik işini bu köşede iki açıkapasitenin yarattığı tıkanıklıkların dan ele almıştık: sebep olduğu istihsai kaybmdan meydana gelecek iktisadî ziyan hem 1 Sistem bakımından: kaçmılmazdır hem de çok masrafa Ereğli Demir Çelik devlet hazinesinden çıkan paralarla kurnunuş yol açar. bir tesistir. Devlet kefaleti. devlet himayesi, devlet teminatı altındadır. Ama özel teşebbüs sayılmış ve bazı özel şahıslann çiftliği haline girmiştir. Devlet hazinesini kullanarak ve yabancılarla ortaklık ya parak şirket kurmak, Türkiyede soyjrun ve yağma devrinin usulüdür. milyona yaklaşan ve yılda Sennayesinin yarısmdan çoğu devletin olan bir tesis nasıl oluyor da yaklaşık olarak »o 2 1/2 ora , ' özel sayılıyor, ve devletin tesis üstündeki kontrol hakkı bile kısrtnında artan bir nüfusu ile lamyor? Hindistan, tarımın geliştirilmesine 2 Kendi sistemi içindeki yolsuzluklar bakımından: büyük bir öncelik tanımak zorunEreğli Demir Çelikte yukanda açıkladığnnız yolsuz kunılnş içindadır. Her hangi bir açığı kapade ayrıca, yolsuzluklara cidihniştir. Bu yolsuzluklar özel murakıplar mak üzere büyük çapta gıda mad raporlariyle de ortaya çıkmıştı. deleri ithaline hiç bir tolerans bırakmayan son derece kıt ödeme Reşat özarda elle tutulur. gözle görülür olaylar karşısında müdengesi; bu işi daha da önemli ve letvekili olarak görevini yerine getirmiştir. Çünkü şimdllik ortaya âcil kılmaktadır. Geniş ve eski bir çıkan pek acı gerçek şudur: memlekette geri tarımm değiştiril Ereğli Demir Çelik bir şirkettir. Sümerbank ve Karabük bn şirmesi de uzun vâdeli bir ameliyedir ketin ortaklandır. Bir özel muraklplar heyeti, yaptığı inceleme sove bunun için, yüksek verimli özel nunda şirket işlerinde 20 milyonluk yolsuzluk tesbit etmiştir. Bir şirtohumlann geliştirilmesine, geniş kette böyle bir yolsuzluk olduğunu murakıplar tesbit ederlerse şirçapta bir sulamaya, daha fazla güb ketin yönetim kurulu ibra ediunez. İbra demek, temize çıkanlmak reye, hastalık ve haşarata karsı ilâç demektir. Ortada yolsuzluk olduğunu bildiren murakıplar raporu varlara, makinelere v.s. dahil daha iyi ken Sümerbank ve Karabük temsilcileri Yönetim Kunılunu nasıl çiftçilik usullerine ihtiyaç vardır. ibra ediyorlar? Tarım ile sanayinin kalkınmalan yanyana yürümelidir. Şimdi Mecüs sonışturması istiyen Reşat özarda bunu soruyor. Biz de Türkiyede yaşıyan insaf sahibi, sağduyu sahibi ve namuslu Devam eden döviz kıtlığı, Hindis İnsan lann dikkatine şu zincirin halkalarını sunnyoruz: tanda süratli bir sanayi kalkınmaEreğli Demir ÇeüıVte Sümerbank ve Karabük ortak... ya ciddi bir engel teşkil etmekteVe Sümerbank ile Karabük Sanayi Bakanlığma bağlı... dir. Bu ameliyede gerekli yerli ma Ve Sanayi Bakanı Mehmet Turgut... kine imalâtı ile ham maddeler, buVe Mehmet Turgut Başbakanbğa bağlı... günkü düşük yatınm seviyelerinVe Başbakan Süleyman Demirel... de dahi. talebi karşılamakta yeter Ve Ereğli Demir Çelik yolsuzluklarma adı kansan firms Morsizdir. Çok sıkı bir kontrol tatbik rison... edilmesine rağmen, ihracat kazanç lan ithalâtı karşılamak için çok az Bu zincirin halkalan paliba Ereğli Demir • Çelik fabrikasında yadır. ihracat artmakla beraber, yerpılmış. Ereğli Demir Çelik reklâmlannda bunn knllanabilir: li ham madde ile sermaye yatınm Dcmirlerimizden yapılmış zincirler yolsuzluklara bile dayanır mallar istihsalini daha hızlı bir sür diyerek. atle geliştirmek için tedbirler alın mazsa, aradaki boşluk genişleyecek tir. Bu sanayilerin geliştirilmeleri ve ne çapta plânlanmaları gerektiği ••••••••••••••••••••••••••••a •••••llfllııınnnııııiM nn.' esaslan, ancak bir bütün haline ge tirilmiş, uzun vâdeli bir kalkınmanın cüzü olarak kabul edildikleri zaman tam mânâsiyle takdir edilebilir. u ve buna bağlı sebeplerden Teftiş Kuruluınuzun kıymetl) dolayıdır ki, bilhassa tanzim üyesi. Müşavir Maliye Müiettişi Sevgill agabeyim. eşim ve babaedilen temel sosyal amaçlara S?yın mız İnebolu tüccarlarından ulaşılmasını öngören şümullü bir CAVİT KINAY kalkmma plânı arzu edilmektedir. SALtM Kâhyaoğlu'nun L'zun ır.üddettir Amerika'da ve Böyle bir plân bize, iktisadın çeşit vcfstı dolayısiyle telefon. telTmkiyede tedavi edilmekîs clduli sektörleri arasında ilişkiler kurgrafia taziyede bulunanlara, bizğu hastalıktan fcurtııiamıyarak mamıza, yakm ve uzak bir gelecek?at cenazesine Istirak edenlere. 6 Mart 1968 günü AHa^ıın rahaeîirızı aıüstereken paylasrıış te kalkmmayı engelleyen vahim bas metine kavusmuştur. bulunan dost shbap ve arieida?kılan tesbit etmemize ve bu basKederli aüesinin derin acısına larla bilcümle akrabalanmıza sonkılan ortadan kaldırmak için uykalben iştirak eder. ba^sağl^l,] suz minnet ve hürmetlerimiri düeriz. gun ve zamanında harekete geçme arzederiz. MALtYE MÜFETTİSLERİ mize imkân verir. Bu memleketin Kardeşl Eşi vr Evlâtlan ANKARA iktisadî istikbalini tanzim ederken, Cumnuriyet S461 ahenkli ve uzun süreli bir plânı (Heriş: 760* 2462 kuvvetli bir âlet yapan şey, istikbaldeki ihtiyaçlarla faaliyetler arasmdaki münasebetleri önceden tahmin etme kabiliyetidir. Bunun ortaya çıkardığı fıkir ve düşünce tar tışmalan, çeşitli yollann kesinlik ve kemiyet bakımından yarattığı kanşıklıklar, millî tutum ile prensipleri etkiler ve kalkınma program lannın başan veya başansızlıklanŞirketimizin 1965 yılına ait âdi Umurni Hey'et toplantısı. na müessir olan umumî ve özel men aşağıdaki Gündemi görüşmek üzere 15 Mart 1966 Saiı günü. faatlerin ahenkleştirilmesi sağlasaat 10 da, Karakoy Tiinel Caddesi No. 36/2 deki merkezinnır. de yapüacaktır. Plân aynı zamanda hükumet ile Mezkur gün ve saatte pay sahiplerinin hazır bulunmahâkim siyasi partinin taahhüdülan veya kendilerini temsil ettirmelen ilân olunur. dür. Plânda tesbit edilen amaç ve G ÜN D E M: neticeler karşısmda günün hükumetin in kararlan ile siyasi liderIerin sözleri için bir imtihan zeml1 1965 yılı muamelâtma ait îdare Meclisi ve Murakıp rani teşkil eder. Böylece yapılan işler porlannın okunması. le vaadleri ölçmek için kesin bir 2 31.12.1965 tarihli Bilânço ve Kâr Zarar Hesqp!annın tetölçü mevtruttur. Usandıncı mecbukiki ve kabulü hakkında karar ittihazı. riyetlerden kaçınma arzusu çok 3 îdare Meclisi âzalarının ve Murakıpların 1965 vılı muatabiidir ve her hangi bir geri kamelâtmdan dolayı ibrası hakkında karsr ittihazı. yış, uygunluk derecesine göre hak 4 1966 yılı için iki murakıp seçilmesi ve ücret'erinin tâyinı lı göriilebilir. Bu plânın mevcuhakkında karar ittihazı. diyeti insanlan, iyi niyetlerine bağ 5 Türk Ticaret Kanununun 334 ve 335 inci maddelerine gö lı kalmalannı sağlayan değerli ve re Idare Meclisi âzalannın Şirketle yapabilecekleri işkoruyucu mahiyettedir. lemler hakkında izin verilmesi. rARIN: . 8 1da* Meclisi âzalarına verilecek ücretlerin tâyini hakkında karar ittihazı. DEMOJKRATİK Bazı meseleler B TEŞEKKÜS Büyük Kaybımız Eğe Sanayi Anonim Şifketi Idare Meclisi Başkanlığından (Reklâmcılık 1010/2459) MEVÜDI ŞERIF KARABÜK VE JHADDECİLİK TİCARET AĞIR SANAYİİ A. Ş. D E N HACI HASAN TATARİ'yi Sıcak Demir Cekme Haddecilerinin Dikkatine Macaristandan kürük ithal etmek üzere Sanayi Bakaııhğınca hususl haddecilere L parti 1.294.678 dolar 2. ParÜ 1.500.000 dclar tutannda tahsis yapümıştır. 1. Partinin afeeditifi engeç 21/3/1966 tarihinde 2. Partinin akreditifi engeç 16/4/1966 tarihinde açılmıç bulunacaktır. Şirketimizi mutemet tlyin etmek isteyen haddeciler nihai akreditif açma tarihinden enaz 4 gün evveL A. Şirketimizi muteînet tâyin ettiklerine dair mutejnetlik belgesi, B. İhtiyaç belgelerinin asıllan ile, Sanayi Bakanlığının refakat mektubu, C. Yüzde 10 tutanndaki Merkez Bankasına yatacak t e minatlarmı, göndermeleri gerekmektedir. Şirketimizi mutemet tâyin eden firmalann mallan tstanbıılda teslim edilecektir. KARABÜK HADDECİLİK AĞIR SANAYİİ VE TİCARET A.Ş. Hürriyet Caddesi No: 12/F Tel: 49.380 Telgraf: HAKTAŞ Cumhuriyet 2437 B Türkiye Kızılay Derneğinden: 1967 yılına aif 65.000 adel Masa Takvimi Bastırılacaktır