Katalog

••'•.* SAHİFE tKİ CUMHURİYE1 28 ARALIK 1966 • • • • • • • » • • • •» • • • • • • • • •• • • • • • • •• • • • »• • • • • • • • • » Klâkson giirüllüsü ve sinir sisfemi Prof. Dr. Sabahattin Kerimoğlu blr sertlik, blr kabalık ifsdesi şeklindedir. Diinyanın, güneşten koptuktan son. ra, bngünkfl hsline kadar geçirdlği büyük değişiklikler korknnç gürültülerle olmus, dağlar sivrilmis, denizleri kneaklıyan derinlikler meydana gelmiştir. Bugiin artık dünya durnlmnştur, jcolojl lisanile artık Ihtiyarlamağa başlamıştır, ondan, fazla heyecanlı taareketler beklenemez. Ancak k&inat ölçüsü içinde nfacık dedigimiz çürültüler buçün selzele, fırtıns, kasırga vesaire şeklinde olmaktadır ki, bnnlar bile insanları ne kadar korkutmakta, hattâ zarar vermektedir. Canlılar, gürültünün esası olan, sesi iki seilkde alryorlar: Hoş sesler, rahatsızlık verici sesler. Giirültü dediğimiz zaman daha ziyade ba rahatsızlık veren, knlağımıza hoş gelmiyen sesİpri kastediyornz. Insan, hattâ birçok canlı, daima knla$ına hoş gelen, okşayıcı sesleri sevmiş, hunlara müzikal sesler deraiş, hoş jelmiyenlerden ise kaçmıstır. Yeni vergiler V E T hırçmlık, Reaksiyon haftası çinde bnlundnjomnz hafta, insanları rahatsız eden gürültülerin başında selen ve maalesef bugiin yaşadığımız medenî dünyada kesilmesine pek Imkân olmıyan Klâkson gürültüsü'ne karşı bir reaksiyon haftasıdır. Klâkson, bildifimta çibi, otomobil düdüjüdür. Her taşıt Snfîne çıkan canlıya zarar vermeraek için ona ;eldiğini haber vermefe, yolundan nzaklaştırm~3a çalışır. Onnn için vapnrun, trenin düdüğü, bisikletin kornası, otomobilin de klâksonn vardır. Tehlikeyi haber veren bütün bn sesler hoş değildir. Çünkü gayeleri insanları en knvvetli ve süratli bir şekiide tehlikeden haberdar etmektir. Eğer bnnlar bog ses şeklinde olsaydı, insanlar veya hayvanlar birdrn toplanacak yerde sesin jüzel tesiriyle daha gevşiyecekler, tehlikeden de kaçmıyacaklardı. Bu itibarla sıklığı ve sfirati bakımından bngün vapur ve trene nazaran toplnm için hakikaten büyük bir tehlike halini alan otomobilin zarar vermemesi uğrunda ona en rahatsız edici bir ses veren klâkson sekli takılma yoluna gidilmiştir. Gaye. insan ne kadar çabuk toparlanırsa o kadar az tehlikeye mâruz bırakmaktır. t akat bngnn «eblrlerdeki yekum on Mnleri, yüz binleri aşan otomobil, kamyon, motosiklet gibi araçlardan meydana gelen gurilltüler arttıkça insanlann sinirlerinde de huznrsnıluklar, boznklnklar görülmeğe baslamaktadır. Şehirlerde otnran insanlann nyanık ve nykn zamanlarında devamlı olarak knlaklanna dolan ve irkilen klâkson sesleri insan sinirlerini germekte, bn gerilmeler de zamanla sinir hastalıklannı meydana getirmektedir. Bn yuzden görülen rahatsızlıkların başında gündüz ve gece devamlı klâkson ırürüKiileri içinde yaşıyan insanlann sinirleri sarsılır, bunun gonunda da taırçın olnrlar ve is verimleri düşer. Günlük hayatlannda slnirleri gerilen insanlar toplam içinde nyma kabilivetlerini eittikçe kaybeder, geçimsiz olmağa baslarlar. t'ykn arasında mütemadiyen dışardan ırelen motor ve klâkson sesleri nyknyn baltalar. Halbuki nvku insanlann ırânlfik yorennlnklarının eiderildifi. tamir edildigi çok mühim bir ameliyedir. Böylece ovknlan hoznrsnz eecen insanlar ertesi sabah dinlenmiş, zinde olarak nyanacaklan yerde. yorjmn ve arzusnz olarak hayata baslarlar. Bn şekiide eünlük hayatına siren insanlann toplnm içindekl münasebetleri hiç de bos değildir. » t ' c e d e bütün bnnlar insanlarda sinir serçinlifi. sinir yorgnnlnğn ve nihayet sinir rahatsızhklannı doinrnr. Gelirler, kalkınma hızı ve sosjal adalet Prof. Dr. Besim ÜSTÜNEL bütçe tasansında «giderler» açısından plân hedefleri», «kalkınma stratejisi» ve «Hükümet programı» run temel ilkeleri bir tarafa bırakıhrken, kamu câri harcamaJarı ölçüsüz oranlarda arttırıljp, yat;nmların artış hm azaltılırken: «geürler» açısından da tahminleri şişirme» ve dış görünüşü ile de olsa «bütçe denkliğini sağlama» çabalanna yer verüdiğini görüyoruz. ! Bugiin Yılbaşı Sayısıl İÇİ, DIŞI Pınl pınl renkli Akbaba İLAVELİ • • 1967 baflasak böe, bütçe ile» eprogram tahminleri arasındaki 1 milyarlık farkın önemli bir kısmının «şişirilmiş» tahminlerden ileri geldiğini Göyliyebiliris. & Aynı şeylerl «katma bütçe gelirleri» için de söyliyebüiriz. Çünkü, burada da progTam tahminleri bütçe tahminlerinin % 40 altmdEdır. O Toplam gelirler için 1961 programı önce 17^ milyar, stıııra 18J2 milyar liralık tahmînler vermistir. Bütçe tasarısı ise 19.2 milyar, yani en az 1 mil(Milyon TL.) Artış Fark Oranı f 2.473 • 19 5 b 199 145 + 92 •İ 10.7 ^2.221 °i 13 1 TABLO 2. GELÎR BÜTÇELERt Gelir Çesitleri 1 Vergl gelirleri 2 Vergi dışj gelirler 3 Karşılık paralar 4 Katma bütçe gelirleri 5 Toplam geiirler 1961 15.150 1.609 1.445 960 19.164 1966 12.677 1.808 1.590 868 16.943 Sonuc lâk«on ve buna benzer giirültüleri önleme Imkânı var mıdır? Tabiî vatdır. Çünkü bilhassa şahşî terbiyesi kâfi derecede olmıyan insanlann elinde. sade tehlike zamanında knllanılması rereken klâkson bir nevi zevk, bir nevi karşısındakini kasten taciz etme, bir nevi korkn içinde füya tehlikeyi önleme tedbiri seklini almaktadır. Asıl tehlike klâksonnn (rünîltüsSne güvenen şoförü otomobilini daha tehlikeli bir sekilrle knllanmaga sevk etmesidir. Halbnki klâkson calınmıyaeak olnrsa soför daha ihtiyatlı araba knllanmaga mecbnr olacak. böylece kazalar da daha çok önlenecektir. Nitek'm bn nsnl evvelâ tstanbulda 15 sene evvel tatbik edilme^e baslanmış. cok iyi netice verdiği halde. maalesef ve bermntad bnfiin nnntulmus. ama dünyamn büyük merkpzleri vaktivle tatbikına cesaret edemedikleri klâkson vasafeını bizde eördükten sonra bneün mnvaffakiyetle ve devamlı olarak tatbik etmektedirler. K •••• ••>• #•••••«•••••••• >•«*•••••••>•••••>••••••••••••••••••••••••••>••••• • • • B • • • •» • • • • • • • • • • • • • » • • • • • • • • • «# • • • • • • • • • • • • •• * ! % 1961 bütçe tasansında «vergi gelirleriD 15 milyar 150 müyon lira olarak tahmin edilmiş tir. Ba tahmin bir önceki yıl tahminlerine nazaran °o 19.5. gerçekleşmesi beklenen 1966 tahsilâtma nazaran ','• 22.9 artışı ifade eder. Aynı konuda 196? programı önce 13.4 sonra 14.3 milyarlık tahminde bulunmaktadır. İlk resmî döküman arasında «vergi gealirleri» bakinıın dan en azından 1 milyar lira tahmin farkı vardır. 1967 prosramının ilk şeklinde verilen 13.4 milyar ile son şekli arasındaki 800 milyon liralık farkı, plâncılara vâdedilen verei gelirlerini arttırıcı tedbirlere var liralık şişirilmiş bir tahmin vermektedir. O Bütçe gelirleri toplamı, bütün bu şişirmelere rağrnen giderler toplamından 500 milyon lira noksandır. Bunun «iç istikraz» Je karşüanması düşünülmektedir. Ay nı yıl içinde «iç borç ödemesi» G 8 5 milyon lira tutmaktadır. Bu durumda 500 milyonluk yeni iç istikraza gitmek devletin «net borçlanma» miktarıru arttıncı bir etki yaratmıyacağj İçin bu açıdan sakmcalı bir durum söz konusu değildir. Q Yukarıda yaptığınuz eleştiriler açıkça gösteriyor Id 1967 bütçe tasarısı bugünkü haliyle iç istikrazla karşılanması düşünülen 500 railyonun dışında 2 milyar lirası tahmin şişirilmesi ile gizlenmiş ve 700 milyon lirası İ.D.T. lerine verilecek transfer ödemelerinin «gider bütçesine» konmaması ile gizlenebümiş 2.7 milyar liralık önemli bir finansman açığı taşımaktadır. girme tehlikesi ila karşılastıgı bilinmektedir. Bu ortamda 1967 bütçesinin «gerçekten denk» olması gerekmektedır. Oysa, bugünkü şekliyle bütçede 2 milyar iiralık yani °b 10 oranında , önemli bir «açığm» bulunduğunu tesbit etmiş bulunuyomz. Bu dururnda, Büt<?s Tasarısının gider kalemleri synen kabul edilir ve gelir kaynaklarını arttırır.ak için versilere ve İJD.T. leri mamullerinin fiyatlarına zam yapılırsa «enflâsyon» olmaz. Fakat, yine de fıvaflör çenel seviyesi bir defaya mahçus olmak üzere bir oranda vükselebilir. Bu sonuçtan çekınerek vergileri artırmaktan korkarak Bütçeye yeni gelir kaynakları b'ulunmadığı takdirde, bu harcama hacmi ile 1967 Bütçesinin Türk ekonomisind^ şiddetli bir enflâsyonu başlatması kuvvetle muhtemeldir. Bu takdirrie. fiyat ertışiarı bir defalık değil. biribirini kovalayan zincirleme artışlar niteliğinde olacaktır. Böyle bir gidişin ithal malları talebini ve ihraç mallan fiyatlarını etkileyerek, döviz kaçakçılığını teşvik ederek «dış ödeme dengesizliği» ni artıracağı da mu hakkaktır. • • Bütçe ve sosyal Adalet AKBANKm 1.700.000 liralık 1 7 15 Adef Aparfman Dairesi 3 3 Gün kaldı 2 10 20 „ „ „ I Bütçe Tasarısı, bugünkü yapısı ile, Türkiyede gelir ve servet dağıhmında mevcut sosyal adaletsiz likleri azaltmak bakımından he ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Cumhuriyet 15154 men hiçbir tedbir getirmemektedir. Aşırı gelir ve servet farklarına yol açan sebepleri ortadan kaldırmak amaciyle ne bir verAdana Vakıflar Bankası pi reformu, ne de bir toprak reformu tiüşünülmektedir. Asgan Müdürü geçım indiriminin değiştirilmesi ETHEM GÜN'ün de düşünülnıemektedir. beklenmedik elim vefatı doBununla beraber, 2 milyar liQ Bütçe gelirlerinden her yıl layısiyle gerek bizzat gelen otomatik olarak sağlanan °,i 4 ta rayı aşan açığı kapamak için kave gerekse çeleniu gönd£rmu gelirlerini artırma yoluna gi sarruf hesaba katılırsa ve vıl ımek lütfunda bSunan ve dildiği takdirde, bu ek gelirleçinde ek tahsisler yapümıyacağı telgraf, telefon, m^Rupla bü rin hangi alanlardan ve hangi kabul edilirse bu 2.7 milyarlık yük ac:mızı paylaşan başta ahnacağına açığm 700 milyonunun harcanmı gelir gruplarından Türkiye Vakıflar Bankası sayacagı tahmin edilebilir. Pakat. ge göre değişmek üzere, 1967 Bütçeyın Umum Müdürü ve Bansinin sosyal adalet dengesi üzeriye kalan 2 milyar liralık açıgın ka câmiası olmak üzere, bürinde olumlu ya olumsuz etkiler kapatılması için vergi gelirlerini Cumhuriyet 15156 tün akraba ve dostlarırmza, yaratması söz konusu olacaktır. ve İD.T. kaynaklarmı arttıncı tedgazeteniz delâletiyle en deDüşük gelirli grupların reel birlerin süratle ve ciddiyetle ele A NNELE R rin teşekkürlerimizi sunarız. gelirlerini azaltacak bir vergi v» alınması şarttır. Küfür • Kavga JStmemeyi AtLESİ fiyat politikası, bütçenin denkliÇocuğunuza ÖŞütleyiniz Cumhurivet 15180 Aksi halde, ya bütçe harcamala ğini sağlasa bile, sosyal adalet tTİ AHLÂK DERNEGt dengesizliğini daha da arttıncı nnın kısmen Merkez Bankası kaynaklarından finansmanı çee olacaktır. Tarım, ticaret ve serkecek; ya da yıl ortasmda tahsis best meslekler alanında rr.evcut lerin kısmen «dondurulması» veya önemli vergi rezervleri mobilize bu yıl olduğu gibi Hazinenin öda edilerek 1967 bütçesinin açıgı kaMerhum Y. Mühendis Cevdet İlkray ile merhume Hatice melerini j'apamıyacak duruma so patılabüdiği takdirde hem denk kulması bir zaruret halinde orta bütçe ile enflâsyonsuz ve iütikİlkray'ın oğullan, Semahat İlkray'm eşi, Ahmet ve Çiğdem İlkrar içinde kalkınma ilkesi, hem ya çıkacaktır. ray'ın babalan, Şekure İlkray, Neşide Tanju; Y. Mühendis Ahde sosyal adalet der.gesinin sagîşte bu alternatifler arasında yamet Rifat İikray ve Hikmet İlkray'm kardeşleri; lanması bir arada gerçekleştiriîpılacak seçim ve finansman kay miş olacaktır. Y. MÜHENDİS naklaruım arttırılması voluna gidildiği takdirde, başvurulacak verYARIN : gi ve benzeri tedbirlerin türü 1867 T a z a n: bütçesinin ekonomi üzerinde yapacağı etkiler ve onun plân hedef(Amca) Doç. Giilten lerine uygunluğu konusunda nihaî Hakkın rahmetine ka\uşmuştur. Merhumun nâşı 28 aralık değerlendirmenin yapılmasmı müm KAZGAN 1966 çarşamba günü öğle namazını takiben Şişli Camiinden kün kılacaktır. 1967 yılı bütçe tasana alınarak Zincirlikuvu Mezarlığına defnedilecektir. AİLESI enflâsyonist eğilimli Cumhuriyet 15188 1967 ! AKBABA Olayların Aynasıdır! \ TEŞEKKUR Emperyalizme karşı BU S AY I D A : Yusuf Ziya Ortaç, Aziz Nesin, Muzaffer tzgü, Vedat Saygel, Ergin Ortaç'uı en güzel yazılan.. Necmi Rıza, Cafer Zorlu, Bülent Şeren, Zeki Bevner'in Yılbaşı karikatürleri ANT 3 ocak'ta / çıkıyor V EF AT M. Mithat İlkray Zengin para ikramiyeleri 2 adet 100.000. Lira "istanbul'un en güzel semtlerinden Fenerbahçe Dalyan Koyunda ve Caddebostanda " Bütçe ve kalkınma hızı 50.000. „ 10.000. „ 5.000. „ ve ayrıca 3290 talihliye 1.000 Liraya kadar çejîtli ikramiyeler. 31 Aralık akşamına kadar daireler, itina ile inşa ettirilmiş 67.500 Liraya kadar deâerli. kaloriferli. carke ve marley döşemelidir. bütün tasarruflarınızı Akbankta toplayarak yüksek isabet şanslı bu keşidemize katılmakta acele edîniz. bütçesi bugünkü şefeliyle kabul edilir ve ka bul edildiği gibl uygulanırsa Türk ekonomisi üzerinde ne gibi etkileri olabüir? Türkiyenin ekonomik gelişme yolundaki çabasına katkısı ne olabilir? Fiyat istikrannı ve ekonominin dış dengesini sağlama yönünde alınması gereken tedbirlere etkisi ne olabilir? Ve nihayet, sosyal adaleti sağ lamak için bu bütçenin katkısı ne olabilir? Bu soruları sıra ile ele almak ve kısa da olsa cevaplandırmaya çalışmak faydalı olacaktır sanınm. 1967 bütçe tasarısınuj genel yapısı ve karakteri ekonomik kaltanmamızı destekler niteliktedir. özellikle kamu harcamalan yoluyla ekonomide yaratacagı önemli satm alma gücü ve yatırım harcama lannın yaratacagı üretim kapasitesi artış ı hiç şüphesiz, kalkınma çabalarımızı desteküyecektir. Ancak, daha önce de işaret ettigtm gibi, 1967 bütçesinde yataun çlderlerindekl artışın sınırh tutulına sı, buna karşıük «cârl» piderlerde j kl artışın çok yükseS oranlara u j laşması, bu bütçenin tasamıf *Tao ] mini arttırıcı ve gelişme hıztnı [ yükselticl etldsinl bir hayli zayıl latmaktadır. UNKAPANI Şubemiz yann«'hizmetinize Unkapanı Şubemizin Müşterileri için özel ikramıye çekilişi* AKBANK Mersin Petrol Tasfiyehanemizde proeses ve Plânlama Mühendis: olarak çahştırılmak üzere, iyi İngilizce bilen ve askerlik hizmetini ifa etmiş olan 5 0 . 0 0 0 lr ia tutarında para ikramiyeleri İlâncılık: 736815163 ACI KAYIP Çok kıymetli arkadaşımız ve Derneğimizin kıymetli üyesi KİMYA MÜHENDİSİ iitihdam edilecektir. İlgililerin 2y aralık perşembe veya 30 aralık cuma günleri mesaî saatleri dahilinde Şehit Ersan Caddesi, Panorama Apt. 20/4 ÇankayaAnkara adresindeki (Tel: 12 86 77) mümessillik büromuza mülâkat için geimeteri rica olunur. ANADOLU TASFİYEHANESİ A. Ş. A TA Ş Cumhuriytt U15S BAKt TEZEL yurdumuzu temsilen bulunduğu A.B.D. Minnesota eyaletinde çok genç yaşta Hakkın rahmenne kavuşmuştur Merhuma Ulu Tanndan rahmet, kederli ailesine, yakınlarına, arkadaşlarma ve Derneğimiz mensuplarına baş sağhğı dilariz. TÜRK AMERİKAN FİELD SEBVİS DERNEĞI ANKARA ŞUBESİ Bütçe ve fiyat istikrarı Şubemizin adresı: Yeni Gıda Çarstsı. 9. Sokak No. 151 1967 Has: 3301/15193 J Bütçesinin, Türk ekono misinde fiyat istikrarı ve dış ödemeler dengesi üzerındeki muhtemel etkileri olriukça önemli tehlikelerin yıl içinde ortaya çıkabileceğini gös | termektedir. Türk ekonomisinin. 1966 yılının ikinci yansında çok hsssas bir duruma geldigi, son üç ay ijindt de enflisyonun tşigin* YAPI ve KREDİ BANKASI Daima en iyi hizmet J «o Reklâmcıhk: 5086/15183