Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAHtFE tKİ CüMHURtTET 22 Kasım 1966 PETROl BORU HAÎTI OIAYIHIN İÇYÜZÜ Dr. Müh. İhsan TOPALOGLU Giresun Senatörü, T P A . O . eski Genel Müdürü T> A »Wığı larahndan yaptınlan * ^ * * ™ Batman tskenderun boru hattınm bu teşekkülün bünyesinden ayırmak suretiyle tirket haline konulması çabalarını izah için iki hufus ileri sürülmektedir: Q • Halkı yatırımlara iştirak ettirmek suretiyle # Ort ••••••••••••••a ORTAK PAZAR NEDiR ? ;: •••• •«•• •••• Dâvamız çok kesindir! Bugün Türkiyede sureti haktan gorfinfip Tiirkiyenln bağımsızlık mücadelesini baltalamakta büyük hfiner sahibi birtakım yazarlar vardır. Bunlar demokrasinin bir çıkmazda bulunduğunu ileri fürerek derler ki : Bir taraf karşısındakilere Amerikan uşağı, öteki taraf da Moskova uşağı diye bağırıyor; iki tarafın da bundan vazgesnıesi gerekir. Gerçekleri iyice bilmiyen iyi niyetli bazı vatandaşların böyle konosanlan haklı bulmak egilimine kayacaklannı düşünmek zorundayız. Ama unutmıyalım ki, iddia etmek başka şey, ispat etmek baska şeydir. Bngün Türkiyede bazı kisHere «Moskova uşağı» diye hücttm edenler, iddialaruıı ispat, ve delillerini ortaya dökmek durnmundadırlar. Rusyanın çıkarlarını gavonan kimlerse onlan tanımak, onlara karşı mücadeleyi yürüttnek de bir millî görev olnr. Ama katıksız bağımsızlık istiyenlere, Atatürk'fin «istiklâli tam» fikrini cesaretle savunanlara «Moskova uşağı» diye iftir» edenler, uşaklık mesleğinde gerçekten alçalmıs kişilerdir. Amerikan gfldümüne karşı çıkan milliyetçileri vatan haini olarak nitelemek için gerçekten vatan haini olmak icabeder. Oysa gerçekler çok açıktır : Türkiye, kompradorUr iktidarı eliyle Amerikan güdümü altına düsürülmüstür. Bu iddiayı madde madde ve elle tutulur delillerlc ispatlsmak kolaydır. Şöyle ki : I Amerikanın Türkiyede APO (Amerikan Askerî Posta Servisi) vardır. Bu yolla Türk devietinin kontrolu dışında her çeşit mektap, paket, sandık, eşya, mal, Amerikadan Tfirkiyeye ve Türkiyeden Amerikaya taşınmaktadır. Böylece Türkiye içinde milyarlara nzanan çeniş bir kaçakçılık sebekesi kurulmnş, üstelik milli güvenliğimize ve haberleşme huknkufnuza aykın bir kapitüler durum yaratılmıştır. % Türkiyede Anayasanın ve Türk kannnlarının açık hükümleıine aykırı olarak 11 Amerikan radyo istasyonn vardır. Amerikahlar bu radyolan pervasız biçimde çalıstırmakta ve Türk va! tandaslanna tanınmıyan imtiyazlar iç nde icrayı faaliyette bulnnmaktadırlar. Türkiyedeki Amerikan radvo sebekesi Törk devietinin egemrnlik anlayısına açıkca kafa tntmaktadır. 3 Türkivede Amerikan Ordn Pazarları olmadık imtiyazlar içinde çalışmakta ve eenis bir kaçakçılık faaliyetinin çekirdegi olmaktadır. Askeriyle siviliyle en aşağı 30.000 Amerikalı Türkiyeye karargâh knrmustor. 4 Amerika, Türkiyeye istediii anda. istediği kadar sivil ve asker indirme yeteneklerine sahiptir. Amerikanın Türkiye sınırlan içine indirdiği birliklerden Türk devietinin haberi olamaz. bnnlara engel «lamaz. Çünkii Amerika. Türkiye sınırlan içinde elinde tuttnğu alanlara bu indirmeyi yapabilir. Bu alanlar ise Türk askerî kontrolu dısındadır. 5 Törkiyede snç işliyen bir Amerikalıyı Türk mahkemeieri vargnlıyamaz. Amerikan Knmandanının verecefi bir resmî vesika ile Tfirk hâkiminin yetkileri elinden alınır. Bu, adlî kapitülâsyonun ta kendisidir. 6 Amerika. Türkiyede 35 milyon metrekare tutanndaki topraklar üstünde egemenliğini tam olarak kurmustur. Bu topraklardaki yabancı fislere Türk snbayları dahi. Amerikan Kumandanı izin vermeden. çiremezler. 7 Amerika, Türkiyeyi her an ve Türk devietinin iradesi dısında bir savasa sürükleyebMir. Türkiyeyi ileri karakol gibi kullaııan Amerikanın Türkiyedeki bu durumu Anayasamıza aykırı bir fiili dummdur. Çünkü Anavasamıza eöre savas karannı ancak Büvük Miilet Mectisi verebilir. Oysa bu Anayasa maddesi kâğıt üstünde kalmıstır. ve biz 32 milyonun ölüm kalım kaderini bir yabancı deviete teslim etmis bulunnyoruz. 8 Türkiye Hükümetinin 18 Bakanhtmın en önemli 14'ünde Amerikan yetkilileri kilit noktalarında bulnnmaktadır. Böylece hükâmeti MMlî Savunma dahil Amerikan kontrolu altına düşürmös durumdayız. 9 Anadolu topraklarında Barıs Gönültüler] adıyla yayıimış Amerikalılar geniş istibbarat faaliyetinde bulunmaktadırlar. BSylece memleketin bütün il ve ilçeierinde ve köv lerinde yofnn bir Amerikan haber alma servisi kıırulmnstnr. Amerikada yetiştirilmiş bu elemanlar kendi devletleri hesabına topraklanmızda çalışmaktadırlar. II üniversitelerimiz bilim adamı kisvrsi altında ynrda sokulmuş Amerikan casuslannın çözü altındadır. Bunlar anketler ve soraşturmalarla daimî bir faaliyet içindedirler. Ermrum'daki Atatürk Üniversitesi ise tam anlamında bir Amerikan tesisi haline sokulmak istenmektedir. Dofn Anadolnda bir yüksek eğitim fissfl yaratıimak istenmektedir. " ' • '•"" "•'•" ' îî Tabancı Sermaye Kanunö ve PetrorkaTiımn' gibi yasaları Amerikalılar hazırlamıslardır. Bu suretle yasama işlerine de el atmıs bnlunan Amerikalılar. komprador iktidarla ortaklığı Türkiye devietinin kanunlannı düzenliyecek SlçOlere getirmişlerdir. l î Amerikanın Türkiyeye her an müdahalesi imkânını veren 5 Mart 1959 tarilıli iki anlasma vardır. Bn anlasmaya göre, bir kukla iktidar, her an Amerikanın Türkiyeye müdahalesini istiyebilir. Türkiyeyi zaten kontroln altında bnlnnduran Amerika, ordusnyla. Türkiyeyi bastanbasa istilâ edebilir. Bu istilâ, devletler hukukuna uygun olarak dünya kamu oyuna sunulabilir .. ki tehlike çok büyüktür. 14 Amerika. maden ve petrol aramalan paravanası altında özellikle Dofu illerimizde faaliret göstermektedir. Bu iller bölgecilik dâvasının hassas noktalandır. Barzanl hareketinin etkileri ile Amerikan etkileri, Türk devietinin tesir imkânlarından çok daba ileridir. Herhangi bir kritik zamanda Amerika bu alanda Türkiyenin başına çorap örebilecek her türlü davranışı knllanabilir. 15 Tiirkiye ikrisadiyatı. bankalar, kumpanyalar, ve Amerikan Yardım Teşkilâtı kanalıyla Amerikan devietinin kontroln altına dügmüstür. Çok kısa olarak özetlediğimiı sn sömürme düzeni, resmî belgelerle dofmlanmıs olarak ortadadır. Bn 15 maddede yfirüyen durumu deiiştirmek ve değişmesi için mücadele etmek her Türk milliyetçisinin vatan borcudnr. Bn durumun olduğn gibi sürmesini istiyenler ise «Washington uşaklan» dır. Bu usakların batımsızlık istiyen milliyetçilere «Moskova ngağı, komünist» diye bajırmaları, satıimıslıklannı tesçil eden davranışlandır. Deliller acık, ve durum tartısmaya yer bırakmıvaeak kadar kesindir. Galiba yeryüzünde bu dâva hiçbir ülkede Türkiyede oldnfn kadar açık «eçik gözler önüne konmamıstır. Daha da bn konnda tereddüt edenler varsa, kimliklerinden ya da akıilarından şüphelenmektrn baska çare yoktur. # sermaye piyasası temin etmek; Mali sıkıntı içinde bulunan TP'nin yapacağı diğer işler için kaynak aranıak; Kuruluş kanunu Kurulu; Kanununun 2 nci maddesi, T.P.'nîn işrigal mevzuu olarak Petrol Kanununun hükümleri dahilinde Türkiye'de petrol ameliyelerini, petrol ve petrol mahsulierinin alım satımı ile tevzüni yapmak ve bununla llgili muamelelere cirişmek olarak tesbft etmiştir. Kanununda yurdumuzda sermaye piyasası tesisi gibi bir ödevin Tiirkiye Petrollerine verildiğine dair baskaca bir hükflm de mevcut bulunmamaktadır. Esasen Devlet tarafmdan bir takım siyasi ve hukukî esaslar konmadan. bu gîbi münferlt teşebbüsler akim kalmaya. arzulanan ncticeyi hiç bir zaman vermemeye mahkürndurlar. tleri sürülen bu iddia yapılmak istenen ve aşağıda izah edeceğüniz veçhile, hiç bir fayda etmeyen ancak, TP'nhj yatırım kaynaklarını tahrip eden bir teşebbüsü tatlı göstermek için kullanılan ve ciddiye alınmaması gereken bir slogandan baska bir şey değildir. Bu huitug üzerinde daha fazla durmak ve miinakaşa etmek boşuna vakit kaybı olacaktır. Bu kaynak boru hattı işlediği müddetçe de bu gibi yatmmlarda kullanılabilir. Böyle bir hisse senedi satışmın yapıldığını bir an için kabul dahi etsek, resmî sektöre yatınm kredisi veren Devlet Yatınm Bankasmın TP'ye tahsis etmiş olduğu 145 milyon liranın iadesi muaeceliyet kesbedecek ve TP. bu parayı defaten ödemek zorunda kalacaktır. Bu kredinin Devlet Yatınm Bankası tarafmdan istenmemesi: ancak, Banka Kuruluş Kanununun değiştirilmesiyle mümkündür. Kaldı ki. muhtelif resmî beyanlara göre, hisse senetlerl taksitle satılacak ve muaeceliyet kesbeden ve def'aten ödehmesi lâzımgelen bu borcun da ödenmesi mümkün olmayacak ve TP'yi yenilmesi itnkânı olmayan mali güçlüklerle karsı karşıya bırakacaktır. DiŞer bir konu TT y lerinde durulması lâzun gelen diğer bir ko. ^^ nu da. 59 bln liraya kadar olan hisse senetlcrinin özel teşebbüse doğrudan doğnıya satılacağı, bunun fisrfindeki miktarlar için ise tdare Meclisindeıı karar alınacağı hususlandır. Bu sartlar altında, İdare Meclisinin kimlerden ve nasıl teşekkül edeceği ve bu organ vftsıtasiyle tesislerin kime. hangi müesseselere satılacağı büyük bir önem kazanır. Hisse senetleri, gene birçok beyanlara göre, nama muharrer olacaktır. Bu tedblre rağmen, hisse senetlerinin kısa hir müddet içinde blr takım yollarla yabancı şirketler tarafmdan kontrol altına alınması daima mümkündür. Yalnız kâr bakımından değil. boru hattının idaresi bakımından da mahzurlar taşıyacak böyle bir durum, TP nin %51 hisseye sahip olmasıyla da her zaman önlenemez. Zira. İpraş Rafinerisiııde */• 51 hisseye hâkim olan Türkiye Petrolleri Anonim OrtakIığı. İpraş Rafînerisinm tevsiine müsaade etmek sure tiyle. memleket ve kendi aleyhine bir karar verebilmiştir. • ••« •••• • ••• •••• •••« Altılar» üç Avrupa topluluğu çatısı altında birleşmiş lerdir: Ortak Pazar, Körnür ve Çelik Birliği ve Atom Enerjısi Birliği (Euratom). Ortak Pazar ve Euratom 1957 Roma Andlaşmasıyla kurulmuştur. Kömür ve Çelik Bırliği ise, 1951 Paris Andlaşmasıyla. Roma Andlaşmasının dibaçesi, «Altılar» Devlet Başkanlarının «Avrupa halkları arasında daha yakın bir birlik yaratacak müesseseleri kurmak azimlerint» belirtir. «Altılar» 1961 Bonn deklerasyonu ile siyasi birliği d^ gerçekleştirme konusunda karara varmışlar, ancak ayrıntılar üzerinde henüz anlaşamamışlardır. Siyasî birlik halen askıdadır.Fakat ekonomik birliğin er veya geç daha yakın siyasî ilişkilere ortam hazırlıyacağı muhakkak* tır. devletlerüstü yetkilere sahip ise de, bunu her zaman kullanamamaktadır. Ortak Pazann organları şunlardır: ORTAK PAZAR KOMİSYO N t Roma Andlaşmasını uy gulamakla çörevlidir. tzlenecek politika hakkında Bakanlar Konseyinde tekliflrr yapar. Bakanlar Konseyiniıı kararlannı yerine getirir. Bakanlar Konseyince tayin edilen dokuz üyesi vardır ve Briiksei'de karargâhlanmıştır. «Murat, Komisyondan, takdir Bakanlar Konseyinden» tut muş bir deyimdir. BAKANLAR KONSEYÎ Görüşülecek meselenin cinsine göre çeşitlı ulusal Bakanlardan mey lü esas olarak istişarîdir. Üç Avrupa topluluğu direktörle • rinin yıllık raportuıu dinler. Ancak fiçte iki ekseriyetle gSvensizlik beyan edip direktör Ierden herhangi birini göre • vinden uzaklaştırabilir. Roma Andlaşması Parlâmento üye lerinin her üye ülkede doğrudan doğruya halk tarafmdan seçilmesini öngörmekteyse de, bu hüküm hasıraltı edilmiştir. Parlâmento normal olarak Strasbourg'da toplaıur, fakat büroları Lüksemburg'dadır. ADALET DlVAM l.üksemburg'dadır ve yedi yargıcı vardır. Ortak Pazar organları ve üve hükumetlerinin Serbest ticaret SiSS :: :: :::: •••• 5 vıllık plânda Q TP. 5 yıllık plân tatbikatında büyük yatınm olarak arama, inkişaf sondajları, petrol boru hattı ve petro kimya sanayii gibi projcleri ele almıştır. Diğer küçük yatınmlarla birliktc, 1962 den beri 810 milyon lîralık bir miktan, bu yolda sarfetmiş bulunmakta•dır. Bu miktan tesbit ederken 1966 yılında 315 milyon liralık yatınm programmdan • i 82 oranmda gerçekleftirileceği kabul edilmiştir. Türkiye Petrollerinin, 19621965 döneminde, yatınmları ortalama olarak •'• 82 oranında tahakkuk etmiş ve şimdiye kadar ror da olsa, bu finansman kaynakları bulunabilmiştir. Sunu da hemen kabul etmek lâzımdır ki. İktisadi Devlet Teşebbüsleri arasmda finansman durumu, en iyi oUnlardan biri de Türkiye Petrolleridir. 1965 yılmda 36t mllyon liralık bir yatınm gerçekleştirilrai;, bu meyanda boru hattı içln 174 milyon lira sarfedilmistir. 1966 yılında ise, 315 milyonluk bir yatınm programı kabul edilmiş olup, bunun yaklaşık olarak 1M milyonu öz kaynaklardan karşılanmak üzere hesaplanmış: geriye kalan 215 milyonun ise, devlet tarafından finanse edilmesi öngörülmüştür. 1966 yılında Boru hattı için sarfedilecek 145 milyon liranin ta mamının. Devlet Yatınm Bankası tarafmdan karsılan ması kabul edildiğinden bu Banka, şimdiye kadar bu is için, TP'ye 132 milyon lira ödemiştir. Bu konuda 1966 yılında fiili sarfiyatın bu civarda olduğu tahmin edilebilir. Sene sonuna kadar, geriye kalan 13 rail•*« yonun •denmesinde büyük bir zorluk olacajp düşü. nülemeı. Bazı sirketlerm durumu •jry etrol boru hattmın şirket hâline getirmek ar* ^ zusunu gerçekleştirmek için misâl olarak Türkiye Petrollerinin başka şirketler de kurduğu ileri sürülmüştür. Konumuzla benzerliği olmayan bu teşebbüsler üzerinde kısaca durmayı faydalı bulunız. f ) ÎPRAS RAFİNERÎSI: Bu teşebbüs 1959 yılında Türkiye Cumhuriyeti Hükumeti ile Calteı ara sında, o günün sartlan içerisinde imzalanan bir anlaşma neticesi yürütülmüştür. O günden bugüne kadar geçen süre zarhnda şartlarm değişmesi ve konunun daha iyi anlaşılması sonunda, Rafinerilerbı artık Türkiye Petrolleri tarafmdan yapılmasında ve işletil mesindeki faydalar iyiee anlaşılmış, İzmir Rafinerisi nin tesisi için müracaat bu anlam içerisinde yapılmıs ve teşebbüse geçilmistir. A ISILÎT: Türkiye Petrollerinin ve Petrol Ofisinin kurmuş olduğu, İstanbulda akaryakıt tevzii yapmakla görevli bir Limited Slrkettir. Petrol Ofisi Kanunu çıktıktan sonra. tamamen Petrol Ofisi Şirketine intikal edecek bir tesebbüstür. H İPRAGAZ: Türkiye Petrolleri. son senelerde büyük inkişaf gösteren sivı gaz satışlarının fetyük . önemi karşısında piyasaya tevziatçı olarak bir tt rvvel girmek lüzumunu hissetmiş ve bu maksatıa da Türkiye'de en çok satıs yapan iki müesseseden blri olan İpragaz'ın °'« 51 hissesini satın almıştır. Bunun da kârlı bir petrol boru hattı işletmesinin şirket hâline getirilmesiyle hiç bir benzer tarafı yoktur. A PETRO KtMYA: Bu tesis yurdumuzda ilk defa kurulan ve ham maddesi petrol olan bir sanayiidir. Petrolle kimya sanayiinin sınınnı teşkil eder. Yurdumuzda, yeni kurulacak bir sanayi için ve dar mânâda petrol aranması. istihracı raftneji ve nakliyesi gibi petrol âmeliyesi teşkil etmeyen, yenl ve böyle bir tesebbüste millî müesseselerin iştiraki, nornıal kabul edilecek bir husustur. •••• •••• :::: •••• •••> •«•• •••• «Altılar 1958 den beriye iç gümrük tanfelerını °i 2ü oranın,> da indirmişlerdir. 1 temmuz 1967 de diğer bir % 5, 1 temmuz 1968 de de V 15 oranında indirimler » yapılacaktır. «Altılar» dış gümrük tarifelerini de birleştirme yönünde adım lar atmaktadırlar. Son adım, 1 temmuz 1968 de atılacaktır. Bu, Federal Almanya ve Benelüks iilk'îleri dış gümrük tarifeleri nin yükseltilmesi, Fransa ve t talyanınkinin de indirilmesi anlamını tasımaktadır. Ortak Pazarın dış gümrük tarifeleri, Amerika ve Ingiltereninkinden genellikle düşüktür. Roma Andlaşması, üçuncü ül • kelere karşı ortak bir ticarî politika izlenmesini âmirdir. Bu hü küm şimdiye kadar Avrupa Serbest Mübadele Birliği (EFTA) ve Dünya Gümrük ve Ticaret Birliği (GATT) il« ilişkilerde, Israel ile İran ve Lübnan ile imzalanan ticaret, Türkiye ile Yunanistan ve Nijerya ile imzala nan ortaklık andlaşmalarında uy gulanmıştır. Fakat ortak bir cephe kurulması çabaları güçlük lerl» karşılaşmaktadır. Üyeler, özellikle komünist ülkelere izedikleri ticaret politikasında başı4 T . NÜFUS19fci» (MltYON) Mt9fc5f«'« OY HAKKI diği gibi •'• 7 dir. Bâzı yazarlann iddia ettiği veçhile Türkiye Petrolleri, hiç bir zaman, »i 18 faizli bir kredi almamıştır. 1965 yılında da boru hattı gibi, önemi büyük olan bir projeyi gerçeklestirmek için <• milyon lira kadar bir para, cari faiz hadlerine Iföre, (Her türlü masraf dahil °« 13.5) almarak kulUnılmıştır. Bu miktar, 331 milyona mal olacak boru hattmın sekizde birinc tekabül eder. Kâr nisbcti yük sek ve Petrol Kanununun 84 üncü maddcsinin üçiincü fıkrasına göre hesaplanacak nakliye ücretinin. faiz masraflaruım da dahil olmak üzere, boru hattmın maliyeti üzerinden tesbit edilmesi gerekeccğinden faizin 4« milyon lira için. °i> 13.5 luk Bir oranda olma sı büyük bir önem tasunaz. Esasen finansman kaynaklan 5 yıllık plân çerçevesinde tesbit edilmiş oldu ğuna göre. bu kaynaklardan istifade etmek, bâzı zor luklar doğarsa bile, yukanda saydığımız misallerle de görüldüğü veçhile imkânsız değildir, ve şirket kurulması için haklı bir sebep teşkil etmez. n Faiz şartları evlet Yatınrn Bankasmın faiz sartlan, bilin P^ZAR'IN DIŞ İLİŞKİLfRI Sonuc ütün bunları izah ettikten sonra, kurulacak sirketin, Petrol Kanununun karşısuıdaki durumunu da gözönünde tutmak yerinde olur. TP Petrol boru hattını işletirken, Petrol Kanununa göre, evvelâ kcndi petrollerini âzami nisbette istihsal ederek nakledecek ve ancak, geri kalan bos kapasiteden diğer şirkctler istifade edebilecektir. Yeni kuruluşla ayrı bir şirket hâline gelecek bu tesebbüsün. petrol boru hattı belgesini devralmasma rağmen, TP haklannın ve bu sirketin bu yolda tutumunun ne olacağını bugünden kestinnek zordur. Yukanda açıklan dığı gibi böyle bir şirkette °.o 51 hâkimiyet, daima Türkiye Petrollerinin hak ve hukukunun korunması için kâfi bir teminat teşkil etmiyecektir. Bütün bunlann izahından sonra böyle bir tesebbüsün mali, idari hiç bir fayda sağlamıyacagı ve zararlı blr teşebbüs olacağı kendiliğinden anlaşılmış olur. Millî menfaatlerimiz açısından bu gibi maceralara girilme mesi kat'iyen lüzumludur. B Ciddıyetten uzak iğer taraftan. kurulması düşünülen sirketin hisse senetlerini satmak suretivle 151 milyon lira temin edileceği ve bu para ile İzmir Rafinerisinin kurulacağı ve bundan başka nasıl btr tesis olduğu anlasılamıyan: fakat, S7 bln işçi ve ailesinl geçindireceği ileri sürülen bir tesis bahis konusu edilmek suretiyle, böyle bir teşebbüsü câzip kılmak gayretleri ise. ciddiyet ve hakikatle telif edilemez. Zira, bir İzmir Raflnerisi. yalnız başuıa yaklaşık olarak 409 milyonluk bir yatırımı icap ettirir ki, bunun da 150 milyonla gerçekleştirilmesi mümkün değildlr. Böyle bir rafinerinin finansmanı; ancak. boru hattmın TP' nin elinde kaldığı müddetçe kâr, amortisman, kanuni ihtiyatlarla birlikte yilda 1*9110 milyonluk bir finansman kaynağutın kullanılması yoluyla kabildir. D eşitli maraton müzakerelerden sonra, «Altılar», şerbetçi otu, tütün, çiçek soğanı ve balık hariç bütün tarım ürünleri konusunda ortak bir politika izlemekte mutabık kalmışlardır. Zeytinyağı ıie ilgili ortak fiyat geçtiğimiz hafta yürürlüfe girmiştır. Sebze ve meyvalarırıki 1 ocak 1967 de, nebatî yağ, hububat, yumurta, tavuk ve domuz etininki 1 temmu/ 1967 de, pirir> cinki 1 eylu! 1967 de, süt ve siitlü mamuller ile sığır etinır.ki 1 nisan 1968 de, şekerinki de 1 t~m muz 1968 de yürürlüğe girecektir. Ortak fiyatlar, genellikle dünya seviyesind~n yüksek tutulmuştur. «Altılar» ulusal ekonomik politikalannı koordine etmek ve birbirlerı arasında sermaye ve cmek trafiğini teşvik taahhüdıi altına girmişlerdir. «Altılar» ayrıca tröstlerle mücadeie, ulaşım ve enerji alanlannda da verimli işbirliği yapmaktadırlar. Ç ORTAKLAR: Fransanın 18 eski Afrika müstemlekesi, Holânda Antilleri, Nijerya, Türkiye ve Yunanistan. İran, îsrael ve Lübnan üe TÎCARET ANDLAŞMALARI vardır. ÜYELTK ADAYLARI: Ingiltere, îrlanda, Danimarka ve Norveç. ORTAKLIK ADAYLARI: Avusturya, Isveç, îsviçre, tspanya, Cezayir, Fas, Tunus, Kenya, Uganda ve Tanzania. dana gelir. Konseyin tekliflertni karara bağlar. Teklifleri ancak ittifakla tadil edebilir. Kararlar 17 oyun 12 si ile alınır. Ancak yeni üye kabulü, ortakhk veya ticaret andlaşmalarıyla ilgili ka rarlarda ittifak aranmaktmr. Bakanlar Konseyinde Fransa, îtalya ve Federal Almanyanın dörder, Belçika ve Hollândanın ikişer, Lüksemburgun ise bir oy hakkı vardır. Fransa bir üyenin hayati çıkarları söz konusu iken çoğunluk kaidesinin geçerli olamıyacağında ısrar etmekteyse de, diğer beş üye kendisiyle mutabık değildir. AVRUPA PARLÂMENTOSV 142 sandalyelidir ve roI Organları rtak Pazar, Euratom ve Kömür ve Ç>lik Birliğinin tcra Heyetleri tek bir lcra Heyeti haline getirilmıştir. Bu üç Avrupa topluluğu da gelecekte bir çatı altında birl°ştirilecektir. Kö mür ve Çelik Birliği Yüksek Otoritesi kâğıt üstünde Ortak Pazar Komisyonundan daha fazla icraatımn Roma Andlaşması • na nygun olup olmadığını kontrol eder. Kararları özel ve tüzel kişiler ve «Altılar» hiikumetleri için baglayıcı, ya ni riayeti mecburidir. AVRUPA YATIRIM BANKA. SI Sermayesi bir milyar dolardır. Amacı, Ortak Pazar bölgesinin Güney ttalya gibi az geli.şmiş kesimlerine yatırımı teşviktir. Şimdiye kadar Ortak Pazar içinde, dörtte üçü Güney 1talyaya olmak üzere 520.000,000 dolar harcamıştır. 90,000,000 dolar da Türkiye ile Yunanistana gitmiştir. «FİNANCİAL TİMES» gazetesinden derlenmiştir. TP'nin malî güçlüklerini yenmek için; % Sermaye tezyidi, A Devlet Yatınm Bankasından katma değeri yüksek Petrol sanayiine, kredi sağlanmasında öncelik tanınnıası, ft tcabettiği takdirde TP' nin "o 510 faizli tahviller çıkarmasını düşünmek daha isabetli olur. «••••••••a••• •••••«•••••••••••>••••«•*••«••••••••»•»" > > >• • • • • • • •. • • • « • • • •••••••«• ••••••••• a n • • • « • • • • > • • « • • •• • • ••»•«•••»•••••••••••t«ııatanıı«ı«B»aBk v O BİLGE VE ALÂEDDİN GÜLEN Kızları SEDEF'in dofumunu müjdelerler. 26 Temmuz 1986 Amman Cumhuriyet 13647 SCHETLA ile ALt RIZA PEKACAR Evlendiler ALPARGU •"•.•"««.»••••..••«««»•«•«««•«••««••••••••..•«••«..«••••••••••«ı Koca M. P«5a 18.11.966 TEŞEKKÜR Cumhuriyet 13638 p TÛCCAR TÛCCAR* POLirİKACI vıM. BUZDO İ Ü İ Sevgili büyüiümüz merhume, TEŞEKKÜR ' BCCRIYE MflRDİN'in 11 kasım 1966 cuma günü cenaze merasimine bizzat pelerek veya telefon, telgraf ve mektupla tâziyetlerini bildirmek suretiyle büyük acım'zı payiaşmalc lutfunda bulunan akraba ve dostlarımıza sonsuz şükranlanmızı arzederiz. Cunüıuriyet 13646 9 vakitsiz vefatı münasebetiyl» cenaze törenine katılan, çelenk gön deren. ziyaretimlz»; gelerek veya telgraf, mektup, telefonla büyük aamızı paylaşan oütün dost ve akrabalanmıza ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesı DekanUğı. Mikrobloloji Enstitüsü Ailesi. Higb School'dan Yetişenler Derneği ve bütün candan arkidaştanna en derüı minnet ve şükranlarımızı burada arzederi2. BIRtZKENT SOMERSAN ve DEYMER AtLELERt Dr. Altan Birizkent'in TEŞEKKÜR Savgili varlîğımız Hububat Tahmil ve Tahliye İsi Yaptırılncahtır Vefatı ile aramızdan ebediyyen ayrılarak bizleri sonsuz acilar içinde bırakan kıymetli varlığımız SÜLİN CANCAR'ın Cenaze merasimine bizzat gelerek veya telefon, telgraf ve mektupla tâziyetlerini bildirmek suretiyle» büyük acımızı paylaşmak lutfunda bulunan akraba ve dostlanmıza sonsuz şükranlarımızı arzederiz. AİLESİ TG. D. Demiryolları İşletfesi Sirkeci 7. İşleime Müdiirliiğünden 1 1 Yü zarfında Sirkeci Anbarına gelecek tahminen 20.000 ton Hububatın Tahmil, nakliyesi işi kapalı zarfla eksiltmeye konmuştur. 2 Muvnkkat teminatı 3.500 lira olup eksiltme 8.12.1966 Perşembe günü saat 15 de Sirkeci Garı yanındaki 7. tşletme MUdürlüğü ^inasındaki Komisyonumuzda yapılacağından teklifitrip en %eç eksiltme saatinden yarım saat evvel Komisyona verilmesi veya gelmis olması lâzımdır. Bu saatten sonra verilecek teklı/ier ile postadaki gecikmeler nazan itibare alınmaz. 3 Eksiltmeye Isti^k edeceklerin bu gibi Tahmil, Tahliye işl«rini yaptıklanna dair Belge ibraz etmeleri şarttır. Mukavele projesi Komlsyonda görülebillr. 4 TCDD Ihaleyi yapıp yapmamakta, kısmen yapmakti veya tercih ettiğine yapmakta tamamen serbesttir. DURUM DERGtStNİN 110. SfiYISI ÇIKTI Cumhuriyet 13643 (Baain 23394) 13630