Katalog

SAHİFE tKt CUIvnnJRİYET 23 Eylul 1965 PERSONEL KANUNU VE İKTİSADİ KAIKIHMA nn günlerde Devlet Personel Kanununa yapılan tenkitlerin sayısı artmıştır. Anayasaya aykınlığından, iyi işler bir diizen gctirmediğine, idarî olanlardan malî hükümlerine kadar bütün yönleri ile ele ahnmı; ve tahlil edilmiştir. Fakat lıunlar arasında üzeıinde cn az durulan hususun Devlet Personeli ile iktisadî kalkınmamız arasındaki bağlantı olduğu bilhassa dikkati çekmektedir. Hangi sisteme sahip olunursa olunsun çağımızda devletin iktisadî hayatın gidişi üzerindeki rolü öneralidir. Az gelişmiş karrna bir ekonomide Ise devletin rolü çok dalıa büyüktür. İktisadî kalkınmalarını plâna bağlamış bulunan ve karma sistenıe sahip olan Türkiye'de Devletin oynadığı ve oynamak istediği rolün raahiyeti iizerine eiölmekte fayda vardır. Karma ekonomiyi. iktisadî devlet teşekkülleri ile özel teşebbüsün iireüra faali.vetine beraberce katıldıkları ve bit birine rakip oldukları bir düzcn diye tarif cdcnIer vardır. Bu tarif Devletin iktisadi hayata tesir eden faaliyetlerinden yalnız birini ele alır. Bu sebeple dar ve özel bir nıahiyet taşır. Türkiye'niıı İktisadî kalUınmasında devletin rolü çok büyük olması gerekir. Bunda, yasama yetkisi ile parlâmentolann değil, devlet dairelerinin yüksek kademelerindeki personelinin de Tolü olacaktir. Yasama yetkisine sahip buluııan vc politik hiiTİyet taşıyan organlar dıştan gclen etkilerle bazı tedbirîeri alıp devlet personelini bunu tathlke zorlıyabilirler. Fakat tatbikattaki başarı yine devlet dairclerindcki kişilerin vasıflarına bağlıdır. Kaldı ki politik organlar lıerhangi bir kararı almadan evvel idarî işlerde vazife alan devlet personeli ile istişare ermek lüzumunu hlssetmektcdirler. Faraza bir yergi reformu söz konusu olduğu zaman Maliye Bakanı. Maliye Bakanlığı yetkilileri ve uzmanları ile temas etmeden siyasî bir karar almamayı tercih etmektedir. Türkiye'de siyasi organlarda bir kanaat halinde beliren bazı iktisadî ve mali reformların yapılıp yapılmamasında devlet daireleri personelinin rolü büyük olmuştur. "ktisadî kalkınmada devlet sadece müteşebbis olarak rol oynamaz. Bunun yanında, uzun vadeli tesirleri çok büyük olan yetki ve ödevlere sahiptir. Piânlı karma ekonomimizde Devlet, fertlerin karar ve tercihleri yerine kendi karar ve tercihlerini kısmen ikame ederek bunn. iktisadi verimlilifi arttıracak ve genel dengeyj sağlıyacak bir plâna bağlar. İktisadî kalkmma hızmı büyütmek için nıillî tasarrufun arttırılmasma, yatırımların yönünü layine ve böylece genel verimliliğin yükseltilmesine' cahşaıı plâıını başansında Devlot Dairelcrindeki teknik personelinin rolii büyüktür. Kalkınma plânı sadece teknik bir döküman değildir. Aynı zamanda devletin jjenel iktisat politikasının sistematize edilmis ve bir kalıba sokulmuş semasıdır. Demokratik düzenimizde plân sadece iktisadî verimlilik ve pelir artışmın hizlandırılması gibi rakamla ifade edilen .kantitatif» ölçülerden hareket edemez. Bunun yanında milli gelirin. . kamu hizmetlerinin ve kalkınma yükünün sosyal gruplar arasındaki dağilışında adalet ve aheıık sağlamak ister. Bu sonuncu hedefler rakamla ölçülemediğinden işlenilmesi çok güçtür. Bundan başka kantitatif plân hedefleri ile kantitatif olmayanlar arasuıda uzun bir süre sonıında toplumu tatmin eden bir netice doğuracak ahenk kurmak gerekir. Bütün bu hedefleri halkın temsilcisi olan yasama organlnrı ortaya koyarsa da onların plâna aksettirilmesinde ve başarıh bir plân hazırlanmasında teknik personelin rolü büyüktür. «••• *»•• Bildiri Ostüne •Îλ ••a SİYASİ PÂRTILERIMİI Prof. Dr. Ahmet KILIÇBAY S lerinde saklanacak vesika olmaktau iieri gidemez. Bu sebeple tatbikatta Devlet personelinin rolü çok büyüktür denilebilir. İdareciler sadece kamu hizmetlerini ve plânı başarı ile yürütmek değil ayni zamanda tavsiyelerde bulunmak durumundadır. Merkezde hazırlanan bir plân memleketin bütün böşelerinin problemini çözecek bir nifelikte değildir. Zira her bölge, her noktayı çok iyi tanınıaya imkan yoktur. Bu sebeple idareciler sadece tatbik etmek değil, neticeler hakkında müşahede ve tavsiyelerini merkeze bildirmek zorundadırlar. Devlet personeli vasıflı oldukları takdirde idareciler yalnız tatbikatçı değil aynı zamanda tavsiye edici fonksiyonları ile plânın tekamülünü sağlayabilir. Aşırı merkeziyetçi plânla yöneltilen ekoııomilerdp bile tatbikatçıların tavsiyeleri dikkate alınmakta ve onlara insiyatif taıııyau gevşemelerlc ademi merkeziyctçiliije dojrru yönelmelcre rastlanınaktadır. Bir otomobilin plânmı mühcndisler ve teknisyenler hazırlar. Fakat onun yoldaki durumunu kullanan biİir. Bilgili bir şofor arabayı başarı ile knllanmakla kalmak", otomobilin tekâmülii için faydalı tavsiyelerde de bulunabilir. Kamu faaliyetlerinin plânımn hazırlanması ile onun tatbiki için aynı şey söylenebilir. Personel kanunu memurların, bilffili. müteşebbis ve gerektiği yerde mütehassıs olarak mevkilerini işgale imkân verdiçi takdirde iktisadi dunımumuzun iyiye yönelnıesi talıii hir fonuçtur. Partilerde gelir ve giderin denetimi Dr. A. Üİkü AZRAK Hukuk Fakültesi Asis'.anı yasl partilere, bu oylarııı miktarınu göre değişen bir mali yardımda buluııur. Şöyle ki, en fazla oy kazanan parti en bü>ük yardımı, en az oy kazar.an parti ise en küçük yardımı alacaktır. Ayrıca bu yprdımm alt ve üst sının tesbit edı!miştir. Kanaatimizce bu hüküm. ör.emlı bir sakmca doğurmaktadır. Biiindiği gibi seçim, seçmenlerin, siyasi partilerin birhirleriyle olan kuvvet ilişkilerini etkiîemek hususunda sahip oldukları hukukî ve siyasi bir imkândır. Şayet siyasi par tilere yapılacak devlet yardımmın ölçüsü. bir önceki seçimde partilerin aldıkları oy sayısına göre tâ yin edilirse. bu durum, partilerin ilerdeki seçimlere eşit şanslarla girmelerini engeller: başka bir deyimle. önceki seçimle ortaya cıkmış olan statükonun dondurııiması na yol açar ki. böyle bir gelişimin gerek siyasi seçimin mahiyetini bozacağı, gerekse demokratik rejimin oyun kurallanna aykın olarağı açıktır. Kanunun bu hükmünden en çok zarar görecek olanlar. özellikle iki seçim arasında kurulan yeni partilerdir. Zira bunlar devletten hiç yardım alamıyacaklardır. Böylece bu partiler yeni oldukları için esasen zavıf olan malî kaynaklannı eski partiler kadar geliştiremeyecekler, bu, yüzden de sonraki seçimlerde şansları az olacaktır. Kısacası fâsid bir daireden kurtulamı yacaklardır. Buna karşılık S. P. Kanununda. önceki seçimde alınan oy miktarlannın devlet yardımmın ölçüsü olarak kabulü yerine, bu yardımın bütün siyasi partilere eşit miktarda yapulmasının daha doğru olacafı görüşü üeri sürülebilirse de, bu hal tarzmın da isabetli olaca'i ?5y '.enemez. Zira bu takdird» sırf devletin maü yardımından faydalanmak amacıyla birkaç kisinin bir sraya gelip kuracaeı minik bir par li. seçimlerde çok az sayıda oy aîsalar da bu yardıma hak kazanacak ve böylece kısa bir zamanda, ciddi bir siyasi amaca sahip olma yan suni kuruluşlar siyasi parti ta belâsı altmda siyaset sahnesini kap layacaklardır. Bu ise. hem devletin mali imkânlarmın zorlanması, hem de çok partili rejimin gitgide dejenere olmasına yol açar ki, ikisi de önemli sakıncalard:r. kontrolundan bir dereceye kadar çıkması ve otoriter bir parti idare sine doğru esasen varolan eğüimin kuv%etlenmesidir. Bu. özcllikle dev letten yüksek meblâğlar elde edecek olan büyük partiler için bahis konusudur. Secmenler açısından meselenin bir başka yönü de. kamu finansmanı yolundan kuvvet kazanan siyasi partilere karşı seçmenlerde. bu partilerin parlâmentoda serbest inisyatifleriyle devletten baiımsız bir siyasi irade oluşumunu sağlaya bilecekleri hususunda esaslı bir şüphcnin doğmasıdır ki bu da yurttaşın parlömanter rejime olan güvenini sarsabilir. Nihayet şuna da işaret edelim ki, siyasi partiler meşru görevlerini yerine getirebilmek için pek farz la masraf yapmak zorunda değilIerdir. Hele siyasi partilerin, özellikle hüyiik sınai ve ticari işletmeler t3rafından rekabet am.ncıyla kullanılan pahalı reklâm ve propa ganda metodanna başvurmalnn ne zorunlu. ne de faydalıdır. Üstelik bu reklâm ve propagandalar devlet hazinesinden ödenen paralarla yürütülecekse. sakıncahdır da. Siyasi partilerin, faaliyetlerini ve görüşlerini seçmenlere duyurabılmek için radyodan ve umumi top lantı yerlerinden ücretsiz olarak faydaianabilmeleri, maksadı karşılayacak yeterliktedir. Siyasi parti lerin büyük gelirlere sahip bürokratik kurultışlar şekline girmesi ise «demokratik siyasi parti» kavramının mahiyetine aykırıdır. Bu itibarla en iyisi. siyasi partilere devletin mali yardımda bulunmasını öngören 74. maddenin yürürlükten ka'dırılmasıdır. S Kaliteli personel ve sosyal refah • ••I • ••ı • ••I D ( evlet, iktisadî hayatımızda doğrudan doğruya büyük bir tesire sahip olmuştur ve olacaktır. Devletinin genel iktisat politikası prenslplerinin ortaya konmasında, bu prensiplerin bilim, teknik ve sosyal adaletle bağdaştırılmasında devlet personelinin rolü çok büyüktür. Alınan kararların tatbikinde. karsılaşılan meselelerin çözümlenip tavsiyelerin verümesinde vasıflı memurlar şüphe Rotürmez tesire sahiptirler. K Tatbikat ve tavsiyeler alkınma plânımn yürütülmesl, onu yapmak kadar önemli fakat daha hayatîdir. Tatbik eedilmeyen bir kalkınma plânı Devlet Arşiv Türkiye'dekl personelin genel bilim ve ihtisas seviyesinin çok üstünde bir plâna ve başka âlemlerden yer yüzüne inmiş ve Türkiye'de çalışmaya hazır yasama organına sahip olsak bile devlet memurları son sözü söyleyecek ve plâna kendi kalıhıııı empoze edip mühürünü basaeaktır. Demokratik bir düzende yasama organlan daima değişen bir kadroya sahiptir. Buııa karşılık Devlet mekanizması devamlı bir karakter taşır. Gelenekleri, prensipleri vardır. Yasama organlarımn, mümkün olanln olmıyan. iyi ile kütüyü göstermesi gereken bir varlık olması gerekir. İyi işleyen bir devlet mekanizması. halktan gelen istekle uzun vadeli millî menfaatlar arasında ahenk kurma yolunda kanun yapıcılara ve siyasî hüviyet taşıyan lcracılara yol gösterebilmelidir. Her seçim yeni bir politikacılar seli getirir. Fakat devlet mekanizması hafif bir aşınma ile yerinde kalan bir kaya ihtişamıııa sahip olmalıdır. Kaliteli kişilerden meydana gelen devlet teşkilâtı, bir filoznfun dediçi şribi, hem kanatlı hem köklüdür. Daimi tekâmüle fırsat veren kanadı, toplumu raydan çıkarmayacak bir kökü olmalıdır. Şahsiyetsiz. gelencksiz, bileisiz idare mekanizması sadece verimsizliğin düzensizliğin sebebi değil istikrarsızlığm ve kürarsızlığın âmilidir. t s t ü n ve verimli devlet bürokrasisi sadece sosyal refahın yaratıcısı olmakla kalmaz sosyal istikrarı saîlayıp aşırı cereyanları da önliyebilir. Personel Kanunu her kademedeki menıurun ödevinde devamlılık. güven. Iiyakate ve başarıya göre terfi esaslarını petirip bunu objektif ölçülere bağladığı takdirde kendisinden umulanı verecektir. Aksi halde yeni bir «Memurin Kanunu» hüviyetini taşımaktan iieri gidemez. .«•• !••• <••• !••• !••• !••• • •• • •• • •• • >• • •• iyasî partilerin. insan hak ve özgürlüklerine dayanan demokratik rejimin ilkelerine uygun sayılabilmesi için, sadece teşkilâtının kuruluş ve işleyişinde değil, aynı zamanda gelir ve giderlerinin düzenlenmesinde d<? bir takım esas lara riayeti gerekir. Gerçekten bir siyasi parünin halk iradesini gereği gibi temsil edebilmesi, onun gerek gelir kaynaklarının, gerekse harcamalarının antidemokratik etkilerden korunabilmesine bağlıdır. Nitekim, Temsilciler Meclisi Anayasa Komisyonunun raporunda, si yasi partilerin gelir ve giderleriyle ilgili 57. maddenin gerekçesi şöyledir: «Partilerin gayrimeşru gelir kaynaklarına sahip olmalarını. iktldar partilerinin manevi tazyik ile kitle halinde büyük hibeler sağlamasını önlemek maksadiyle. partilerin gelir ve giderleri alanında açıklığı temin etmek. çeşitli memleketlerde ya mevzuat, yahut da Anayasa hukümleri sayesinde müm kün olmaktadır. Geçirdiğimiz teerübelerden sonra, böyle bir hükmün memleketimizde de faydalar sağlayacagı düşünülmektedir...» Sunu da ekliyelim ki, siyasi parti lere nüfuzlu çevrelerce yapılan giz li bağışlar, hele bunlar dışardan, yabancı ülkelerden geliyorsa, sadece demokratik düzen için değil, aynı zamanda Devletin iç ve dış gü venliği için de çok büyük tehlikeler yaratabilir. Bizim yakın geçtni şimizde olduğu gibi, Almanya ve Italya'da da Faşist ve Nasyonal Sos yalist Partilere ticaret ve sanayi çevrelerince yapılan ölçüsüz bağıs lar, antidemokr«tik rejimi besleyen en kuvvetli kaynağı teşkil etmiştir. Batıda ve bizde Kirolık DEPO Aranıyor 250300 metrekareden aşağı olmamak üzere (Anadolu yakası hariç) tereihan Cağaloğlu ve civarmda bir Depo aranmaktadır. Müracaat: Cağaloğlu Çatal çeşme sokak Aydınlık Han kat 2 No. 14 Telefon: 27 43 96 Bateş 118 11368 Ankara Lv. Âmirliği ( I ) No. lu Sat. Al. Kom. Bşk. hğından: Aşagıda cinsi, miktan, muhammen bedel ve geçici terninatlan yazılı (Altı) kalem (Yiyecek) maddesinin kapalı zarfla eksiltmeleri, hizalanndaki gün ve saatlerde yapılacaktır. Evsaf ve şartnamesi mesai saatlerinde Komisyonda ve tstanbul Levazım Âmirliğinde görülebilir. îsteklilerin kanuni şekilde hazırlıyacaltlan teklif mektuplannı ihale saatinden bir saat evveline kadar makbuz karşıhğı Komisyon Başkanlıgına vermeleri, Postada geciken mektuplar kabul edilmez. Her kalem ayn ayn isteklilere ihale edilebileceği gibi. iki kalem sebze toptan bir istekliye: !rmik ve A. Buğday toptan, keza bir istekliye; ve Tahin, Pekınez de toptan bir istekliye ihale edilecektir. Clnsl Kamıbahar Kök kereviz Tamamı trmik Aşurelik buğday Tamamı Tahin Pekmez Tamamı Miktan 3U.Ü00 kilo 10 000 » 36.000 » 20.00U » 20 000 . 40.000 » M. Bedeli G. teminatı Krs. Krş. Lira Krş. Lira K r ş . 37.500,00 11.000.00 48.500.00 63.000.00 29.000,00 92.000,00 80.000,00 88.000.00 158.000,00 2.813,00) 825,00) 3.638.00) thale Günü Saati 11.00 TEŞEKKÜR HOCAZADE HACI MÜXİRE PEKCAN Siyasi partilerin malî denetimi Türkiye'den önce diğer bazı Devletler tarafından da kabul edilmiştir. Şöyle ki. Federal Alman Anayasasının (m. 2V siyasi partilerin sadece gelir kaynaklarının denetimini öngörmüş olmasına karşılık, A.B.D. de (Hatch Political Actlvities Act) ve İngiltere'de (Corrupt Practices Act ve Representation of People Af'J özellikle seçimlerde siyasi partilerin ve bunlarm adaylarının harcamaları smırlanmış ve kontrol altına almrnıştır (1). Ayrıca 1956 tarihli Arjantin Siyasi Partüer Kanununda ve A.B.D. de, siyasi partilere bağışta bulunamıya cak kişiler ve kuruluşlar kanunla tesbit edilmiştir. Bizim S. P. Kanu numuz da partilerin gelir kaynaklarını sınırlamıştır. Bu sınırIama. bir kere üyelerden alınacak aidatın miktan. sonra da siyasi partilere bağışta bulunması câiz olan kimseler bakımından öngörülmüştür. Şöyle ki S. P. Kanununun Doğum ve Dâvet GS. maddesine göre. üyelerden giMEGGİ ve ELYO riş aidatı alınacaksa. bu miktar 5 BARUHun oğullan T.L. nı geçenıez. tyelerin yıllık Sami Erol Baruh" aidatı da 1?00 T.L. nı geçemez. 65. un doğumunu müjdelerve 68. madde'ere göre de, her parler Sunnet dütünü meti yönetmelikle, adaylık için başraslml 23 eylül 1965 vuranların ön seçüne girmeden ön cumarteaı günü saat ce ödeyecekleri özel aidatı tesbit 11.30 da Nlşantaşı Güedebilir. Kanaatimizce bu aidat ba zelbahçe KHnlfinde ya. kımından kanuni bir limit tâyin pılacağından. sayın ak. edilmemiş olması. sakıncahdır. Ziraba ve dostlanm dara bu aidat çok jükjek tutulursa vet ederler. tlâncılık: 8745 . 11359 varlıklı zümrelerin siyasi partilerimizi egemenlikleri a'.tma aîmala rı çok muhtemeldir. Bunun içe demokratik temsil esasını gölgeleyece ğinden şüphe yoktur. anunun 71. maddesi hangi kuruluşların siyasi partilere bağışta bulunamıyacaklarını teker teker göstermiştir. Bunlar kısaca kamu kurumları, kamu idare leri. kanunla kurulmuş bankalar, dernekler ve sendikalardır. Siyasi partiler, bu kuruluşlardan kredi dahi alamazlar. Bunlann dıştnda kalan gerçek ve tüzel kişilerin her birinin bir siyasi partiye aynı yıl içinde 500fl T.L. dan fazla değerde j bağrşta bulunması yasaktır. Bu yasakları ihlâl edenler hapis cezala ' rına çarptınlacağı gibi, siyasi partinin bu yol dan elde ettiği gelirler de hazineye irad kaydedilir (m. 78 ve 123.) Temel ükelere uyma zorunluğu ıj'asi partilerin kurulmasının serbost olduğunu daha önce be lirtrr.iştik. Lâkin, bir siyasi parti serbestçe kurulduktan sonra, art;k temamen serbest değildir ve programında öngördüğü amaçları ve fpaliyeti itibariyle demokratik hukuk devletinin esaslarına ve Türkiye Cumhuriyetinin temel ilkelerine uymak zorundadır. Aksi halde Anayasanın emri gereğince tm. 57) kapatıhr. Bununla beraber, siyasi partilerin kapatılmasının, bir suçun cezalandırılması şeklinde mütalâası gerektiğinden. bu suçun kanunla tâyini zorunluluğu vardır ısuçların kanuniliği ilkesii. Xitekim, S. P. Kanunu. partilerin kapatılmasını gerekli kılan halleri 8C. 107. maddelerinde teker teker sajTnıstır. (İte yandan bir siyasi partinin kapatılması için Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Anayasa Mahkemesinde bir dâva açılması gerekir. Savcı. bu duvayı ya re'sen, ya Adalet Bakanlığmın ya da siyasi partilerden birinin istemi üzerine açar. Siyasi partiierin, her hangi bir demek gibi sulh mahkemesi taraf:ndan değil, devletin ha yatmda önemli kararları vermeğe yetkiü en yüksek yargı mercii olan Anayasa Mahkemesi tarafından ka patılabilmesi, on'.ann Anayasa düzeninde işgâl ettikleri önemli yer:n tabii bir sonucudur. S Partilere yardım isabetli midir? Seçim kampanyasının açıldığı eiin, partiler dışı yüzlerce vatan i daş bir bildiri yayınladılar. Bu vatandaşlar arasında Üniversite öğ • retim üyelerinin çokluğu dikkati çckiyordu. Sanatçılar, yazarlar, • sendikacılar, gençlik kurumlarının başkanları, gazeteciler 150'yi aş • kın bir dizi tutuyorlardı. " Bazı gazeteler bu bildirive tarsfsızlar bi'.dirisı dediler. Tanlış j tır. Bildiride benim de imzam oldııfu için açıklıyayım : Tarafsız i olmak başka, bağımsız olmak baskadır. Türkiyenin şn tarihî döne • minde soromlulnktan kaçarak : j Ben tarafsızım. bu islere karısmam... diye köscye çekilmek • korkaklık ve pısırıklıktan da ötede bir anlam taşır. Vatandaslık gö • ren'ini yerine getirmek istiyen, memleket yönetimi üstüne söz söy S liyecektir. Demokrasiyi övmek para etmez. Demokrasiye lâyık ol • mak istiyen vatandaşm memleket yönetiminde söz sahibi olması • gerekir. Petrol konusunu bilmem, madenler konusuna karısmam, • verçiler için ağzımı açnıam, bağım.sızlık için konnşmam, dış politi • kada susanm, ama sonra da kalkar demokrasiyi överim. J Peki ne işe yaradı demokrasi? S Bugün Türkiyede oynanan oyun futbol maçı defildir. Ve bu ! oyun karşısında tarafsız kalmak da rnümkün degildir. Tiirkiyenin • varlık dâvalariyle karşı karşıyayız. J Bu bakımdan tarafsızlık boş lâftır. Bağımsızlığa eclince o bir • a y n meseledir: tnsan fikirlerini ya bir örgüt (teşkilât) içinde sa J vunur. ya da hiçbir örgüte çirmez. tşte gazetelerde yayınlanan bil S diriye imza atan vatandaşlar hiçbir siyasi parti örçütüne çirmemiş S olanlardır. Bunun içindir ki bildiri «partıîer dışı» vatandasların bil 5 dirisidir. • Ama bildiride birtakım fikirlcr öne sürülüyor. Ve elbette taraf J tutuluyor. Bu taraf nedir? J Partiler dısı bazı vatandaslar yavmladıklari bildiride bulus S muslardır. Bu bildirive imza atan yüzlerce vatandaşm isimleri ga S zetelerle yayınlanarasdı. Şimdi masamın üstündf d u r a n t a m liste S ye bakıyorum: Profesör Raçıp Sarıca, Re«sam Bedri Kahmi, yazar • tbrahim Çanılı, genç yazarlardan Adnaıı özvalçıner, tiyatrocn Tıl • maz Gruda ve daha niceîeri... ( n i v e r s i t e n i n ^enç ve deŞerli asis S tanları 5 Elbette mesele»isim mesclesi deîildir. Xe bovle aydınlık davra • nışlara eirişenler eylemın ad'larına dejil, ad'lsrının eyleme katıl • masını i«tiyecek düzeye varmıslardır. Ancak bu bakımdan listede • dikkati ve ilffiyi çekrn nokta çok de*isik fikirierde olduju S3nılan • vatandasların bir araya gelmis bulunmalarıdır. i Prof. Ra?ıp Sarıca ile Doçnn Avcıoçln arasında. ve Prof. Vehbi S Eralp ile Doçent Mümtaz Soysal arasında yüzde yüz fikir uyçun lugn aramak lüzumsuzdur. Ama bu isirr.ler bir «I•'izumîu assari» de J birleştiklerine, daha dogrusu birleşmek sereğini duyduklarına göre S bildirinin ne söyledieine bakalım : S Bildiri. Atatürk devrimciüçİTiin 27 Mavıs ile serçekleşmis ve • halk eliyle onayianmıs belçesı olan Anayasanın öngördüğü çerçe • veyi çizmekte ve seçim müradflesinın bu çerçevenin içinde kalma J sı eerrktıSini acıkiamaktadır. Ve bu çerçeveji kesin çizgilerle şöy J le belirtmektedir : S • « Anayasamızm ruhu ve temeli, ulusal bağımsızhk, sosyal ada • let ve güvenlik. dayanışma. düşüncede. bilim ve sanatta özgürlük, J lâiklik, haikçılık ve devrimci'ik ilkelerir.de toplanır.» " Bu Anayasa ilkelerinin karsıtları nedir? S O da gayet açıktır. \ > büdiride sıralanmaktadır : S 1 Dış politikada uvdu'lukla y a n sömürse d u r u m u n a düsmek, • çıkarcılık, büyük kitlenin yoksulluga mahkum edilmesi. sömürücü • üretim biçıminde direnme. çıkarcılıyı yok edeeek ve yoksulluğu kal S dıracak araştırma ve yaratma gücünün engellenmesi, din sömürü i cülüğü. yurdun yeraltı ve yerüstü k a y n a k l a r ı n m ve bunlarla sağ S lanan gelirin mutlu bir azınhğın tekelinde bırakılması, başka deyiş S le devletjn bir halk devleti olacaSı yerde bir zümrenin çıkarı yö • nünde isiemesı . • • Bıı bilrtiri hir tarihî belgedir. Ve yarın öbürgün içinde yasadı 5 fiımız tarihî dTiıemin hesabı sörülürken gene ortnya çıkacaktır, " özellikle Fransada bu gibi d a v r a n ı s l a n n emsalleri pek çok görül S mektedir. S Ancak bu bildirive karsı seri çevrelerden ve öncelikle Adalet • Partisi organı çazetelerden büyük tepkiler geldifi görülmektedir. J Bütün bu kisilere, her seyden önce açıp 27 Mayıs Anayasasını { dikkatle okumalarını öSiitleriz. Yassıadadan eelip eline tekrar ka i lem a!anl3r, belki 27 Mavıs Anayasasını okumuyorlar, belki çere • ğince önem vermiyorlar, belki de d i p e d ü z karsıdırlar Anayasaya... • Ama Anayasa kendilerinp belletilecektir. V e bu ülkede yasa • mak için Atatürk devrimlerine, 2* liayıs Anayasasına sayşı duy J mak ferektiîini ereeç anlıyacaklardır. Cünkü bu ülkede haysiyet J li toplum olarak yasamanm «,T!carî» sartı, Anayasada yazılı ilkele S ri kabul etmekle m ü m k ü n d ü r . Anayasanın ve Atatürk devrimleri • nin sajına seçilmez. • Partiler dısındaUi vatandasların siyasi partilere hatırlattıkları • budur iste Seçim t a r t ı s m a l a n Anayasaya sayçılı olursa elbirli J ğiyle vürünür. J Kendilerinin hayrı için bir uyarraa yapılmıs; kızıp saçmalıya S cakları yerde Anayasayı ve Bildiri'vi t e k r a r ve dikkatle okumala S rını tavsiye ederiz kendilcrine... S § u halde, ne yaııdan bakılsa. siyasi partilere devletce yapılacak yardımın nHpeti koııusunda adaletli ve sakmca doğurma yan bir ölçii kolay kolay hulunamaz. Bu keyfiyet, bizi ister istemez şu sonuca götürüyor: Siyasi partilere devlet tarafından malî yardımda bulunulması isabetli değildir. Esasen. ölçüsü ne olursa ol ;un. böyle bir yardımın başlı başına doğuracağı sakıncalar da küçüm senemez. Gerçekten, bir kere siya5İ partiler, devletin yaptığı yardım do'ayısiyle, üyelerinin aidatma eskisi kad3r muhtaç olmadan işlerinin büyük bir kısmını yürütebiliyorlarsa, bunun ahlamı. siyasi par tılerin gelirlerinin artık üyelerin DAVET OSMANBEY HALASKÂRGAZİ CADDESİ No. 182 ye r.akil ptt:6imİ7 ; 24.9.1S65 cuma günü açılışma bütün dost, meslektaş rilerimizin şeref vermelerini dileriz. ATAKAN ECZANESi'nin \ ve m a ş t e f f. ECZACI NIYAZI ATAKAN ', Reklâmcıhk 'J721/11367 ANNEGKET WEtSCHER KÖKSAL APAK nlşanlandılar tstanbul 22.9.1965 Ludlnghansen (Cumhuriyet 11369) ll) RANNEY, A. KENDALL, VV.: Democracy and the American Party System, N Y , 195€, Sh. 362 vd. YARIN Sosyal smıflar ve siyasî partilerimiz •*^*^»^^^^ Ararr.ızdan ebediyen ayrılan pek kıymetll ve inuhterem aile büyügürr.üz. K İ LA \ Devlst Oriîîan b!e«mssi Tsreboîu Müdürlüğünden: 1 a) İşletmemiz Ada'rük sahil deposunda mevcut 8 parti 442,141 M3. II. sınıf norma! çam fommk beh?r M3. 282. lira, b> Ayni depoda 1 parti 58J2S2 M3. II. sınıf kısa lâdin tomruk M3. 253. lira, çam c) Ayni denoda 7 parti 767.939 M3. III sınıf normai t o m r e k M3. 227. lira. d) Ayni depoda 8 parti 383.SiO M3. ID. <^<r.;f kısa çam tomruk M3. 210. lira muhammen bedelle açık artırma suretiyle satışa çıkarılmıştır. 2 Satış 30 eylül 19K5 perşembe günü s^.3t 14,00 d e Tirebolu İşletme Müdürli'Şü binasmda top!anacak k o misyon huzurunda yapılacaktır. 3 Satışa ait şsrtname ve eb'at listesi Giresun Onr.an Başmüdürlüeünde, Ankara. Samsun, Ordu, Giresun, T r a b zon, Gümüshane. Erzincan, Erzurum, Rize İşletme Müdürlükleriyle İ?letmem ; zde ve Karaduğa, Yağlıdere Böîee Şefliklerinde görü'ebilir. 4 Ahcılann belirli gün v e ' s a a t t e tcminat makbuzları ile birlikte komisyona müracaatları. fBRSin 17135/11363) hanımefendinin ceraze törenine katılan. telgrafla. telefonla, mektupla ve evimlze gelmek »uretiyle acımızı paylaşsn değerli akraba, dost ve arkadaşlarımıza candan te?ekkürlerlmlzl arzederiz. EVLÂTLRI (Cumhuriyet 11355) YAKAGIGIN MERKEZINDE Çok bol.suya ihtiyacı olan fabrikalara, çeşme yaptırmak hayır elde etmek isteyenlere fcrsat, gündelik verimi (200) ikiyüz tonu aşan harika menba SU>TI ile bitişik iki ev, manzara, 4.400,00) 30/Eylül/ 2.175,00) 1963 11.30 5.850,00) Perşembe 5.250,00) 5.650,00) 9.650.00) 15.30 < uı»t fnınoı» C1524 Basın 1R552/11349) linnUIIIIIIlllHIIIIIIIIIIIIIIIHHIHU^ Sakarya Topraksu Başmühendısliğinden: Ş 25.145.78 lira keşif bedelli SakaryaGeyve Özbek, Eğriçay köyleri sulama kanalları onarımı inşaatı 2490 sayılı kanuna uygıın olarak eçık eksiltme usulüyle 12.10.1965 günü saat 15.00 de Sakarya TOPRAKSU Başmühendisliği binasmda ihale olunacaktır. 1 İhale dosyası mesaî saatleri dahilinde Başmühendislikte görülebilir. 2 Muvakkat terninat 1.885.93 TL. dır. 3 kteklilerin benzeri üj yaptık'.arına dair vesikalariyle 1965 yıh Ticaret Odası karnesiyle eksiltmenin yapılacağı giinden enaz üç gün önus (tatil günlsri hariç) Başmühendisliğimize müracaatla giriş belgesi almalan şarttır. Postadaki vâki gecikmeler nazarı itibare alınmaz. (Basm 17469/11360) • • J •| J • • • Jj r • ; • B B B AYAKBACAK FABRİKASI (İkinci yıl 250. oyun) Bug^ünden itibaren YALMZ ÜÇ HAFTA tkinci oyun l £ BOZÜK HÜZEN Yazan ve sahneye koyan Güner SÜMER 4 (15 Ekim 1965) (Bu: 1591 • UKİ) Şuna da işaret edelim ki, Anayasanın öngörmüş olduğu «*yasi partilerin giderlerinin denetimi», S. P. Kanununun kabul ettiği hal tar zı yüzünden bizde pratik bir sonuç vermiyeceşe benzer. Zira S. P. Kanvmunun 73. maddesine göre lWüs j pit evrakı ile tevsiki gerektiği halde tevsik edilemiyen parti harcamaları miktaruıca. parti mâmeleki : nin aktif unsurlan Anayasa Mah i kemesi kararıy'la hazineye irad kay i dedilir». Görüldüğü gibi, kanun, özellikle partilerin seçimlerle ilgili harcamalarını miktar bakımından sımrlamamıştır ve üstelik tev sik edilemiyen harcamalarm ' k i burada her şeyden önce seçmenle re gayrimeşru yoldan verilen paralar, yâni seçim rüşvetleri akla gelmektediri müeyyidesi de pek ha fif bulunmaktadır. Çünkü ga>Timeş ru harcamalarla elde edilebilecek menfaatler, ı,ok defa mâmelekten yapılacak fedakârhklardan daha büyük olur. r Sosyal a teşkilât, konfor tam ehven satılık veya kirahktır. Adres: Taşan Membasuyu Vezirçeşme Tekkebayın 318 YAKACIK. Cumhuriyet Sigortalar Kurumu Istanbul Safınalma Müdürlüğünden: 1 Kurumumuz İstanbul Sağlık Tesislerinin bir >illık ihtiyaçlan için; 19400 kilo kahvaltılık ve 57100 kilo yemeklik Margarin yağı idarî ve evsaf şartnameleri esasları dahilinde kapalı zarf usulü ile satmalınacaktır. 2 Satınalma işi 6 ekim 1965 çarşamba günü saat 15.00 de Beyoğlu Bahkpazan Kalyoncu Kulluk caddesi Mallı Handaki Müdürlüğürnüz 2 No. lu Satınalrna Komisyonunda yapılacaktır. 3 Mevzuubahis ihtiyaca ait idarî ve evsaf şartnameleri her gün mesaî saatleri dahilinde bedelsiz olarak 2 No. lu Satınalma Komisyon Başkanlığmdan temin edilebilir. , ' 4 İdarî şartnameye göre hazırlanacak kapalı zarfların en geç Satınalma saatinden bir saat evveline kadar makbuz mukabili 2 No. lu Satınalma Komisyon Başkanlığma verilmesi veya belirtilen saatte Komisyonda bulunacak şekilds posta ile İadcliTaahhütlü olarak gönderiimesi. 5 Postada vâki gecikmeler kabul edilmez. 6 Kurumumuz artırma, eksiltme ve ihale kanununa tâbi olmadığmdan ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttir. (Basm 17492/11366) m Imtihanla Şef ve Memur âimacak TÜRKİYE ECIZİLAY DERNEGİ OENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN: Devlet ve İktisadî Devlet Teşekkütleri ile hnnkalarda ticarî muamelelerle ilgili görevlerde bulunmuş asgarî lise onezunu (Ticaret Lisesi mezunları tercih edilir) bir ticaret şefl ile en az orta okul mezunu bir memur ve daktilo büir oir tâkip memuru alınacaktır, Askerlieini yapmış bulunan îsteklilerin 4 ekim 1965 gününe kadar bir dilekce ile Ankarada Kızılay Genel Müdürlüğüne müraca?tları rica olıırîur. Imtihan £j''inü ayrıca Cumnurıyet İİ372 Devletin malî yardımı S •••I i k Kanununun 74. maddesine wM »öre' devlet. hir önceki • ' • nilletvekili scçiminde bel li miktaıda oy alnuf bulunan »i J,