Katalog

ALİ ERTAN*ın hazırlarmç olduğu 2 okul kitabı çıktı: Lise I. n. JH ıınıfları için hazırlanan en güzel «a«r KOMPOZİSYON Piâstik ciltli 5 Lir«. KELİMELERİ cümle içinde kullanan tek ilkokul sözlüğü ÖRNEKLERLE TÜEKÇE OKIX SÖZLÜĞtİ Plâstık cütli fiatı 3 Iira. Kitaplar Tebliğler Dergisinde yaymlanmıçtır. AK KİTABEVİ Ankara Cad. No. 78 Tel: 22 47 43 42. yı! soyı 14776 umhuriYe KTHÎUCUSU TUNUS NADt Telgraf v e mektup adresi: Cumhuriyet Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 , K.utusu: îstanbtd N o 2 4 * : u ı Posta 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 98 2 2 4 2 9 9 Pazor 19 Eytöt 1965 Ladak 1962 de Ç i nHi nt birlikleri araiinda ç e t i n savaglara gatanr olmustu. Sıkkıtn, çay ve petrolden yana zençin Assam vilâyetinin kapısı olması doiavısiyle Hindistan için stratriik önemi ha HINDISTAN Izdir. Hindistan'a verilen mehil bugün saat 8 de bitiyorL. M. A, Aybar istanbulda İn orduSU Sinirm 15O M. Haklmın Hakkı indistanla Pakistan arasında dünya barışını tehlikeye düşürecek blr ni' telik kazanmays başlıyan savas durnmu, milletlerin karsıfaklı Uişküeri açısından, son derece karmaşık, çözümü güç bir hal alacak gibi görünüyor. Keşjnir dâvasında AngloSaksonlann Fakistam tutmalan gerelrirdi. Çünkü Pakistan hem bu dâvada haklı, hem de genel politikası itibariyle Batı demokrasüeri cephesinde yer alnuş bh devletti. Oy«a Hindistan, niifusunun ezici çoğunluğu Müslüman olan Keşmir topraklanndan önemli bir fcısmını zorla ele geçinnişti. Cstelik, Doğu ile Batı arasuıdaki ideoloji çatışmasında ötedenberi prensip olarak taraf tutmnyor, yani Batının özgürlük anlayışına karşı ügisizliğini resmen belirtiyordu. Beri yandan, Batı düzenini tüm inkâr eden Komünist Çin. Hindistan • Pakistan anlay ma?hğında bu ikinci devlete gittikçe artan bir yakınhk gösterirken. Batı ile de, Komünist Çmle dr arası iyi olmıyan Sovyet Rnsya. çekimseTİikten yavas yavaç Pakistana doğru kayan bir politika izliyeceğe benzemektedir. AsIma bakarsanız karaca blr olması eereken ortaklar arasında bugün şaşırtıcı bir yön değiştirme ihtimali ile karsı karşryayız. Çin hiikümetinin verdiği ültimatom ıtonunda yarın Hindistanı desteklemek lüzumunu duvarlarsa AngloSaksonlar bu CENTO üyesine kar^ı açıkça cephe almış dnruma pireceklerdir. Bu takdirde Sovrrt Rusyayı bedef tutan bir savıvnma sistemi kendiliğinden çökecek vc o zaman bütün sistemlerin niteliği belki veni bastan snz konusu edilecektir. 1 Seçim Kampanyası bugün başladı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Q eçrm propaganda serbestısi, ^ bugün başlıyacak ve A P Genel Başkanı saeyman Demırel Erzurumda, C.K.M.P. Genel Başkanı Alpaslan Türkeş Ankarada, Cfl.P. Genel Sekreteri Kemal Satır Trabzonda vapılacak mltinglerde, T.İ.P. Genel Başkaru Aybar da îstanbulda Spor ve Sergı Sarayında yapılacak toplan tıda konuşacaklardır. 1 yak ınında DIŞ HABERLER SERVISI • Sıkkim'deki askcri tesisleri kaldırması için K. Çin tarafından Hindistan'a verilen ultimatomun süresi bugün Türkiye saatiyle 20 de sona ermektedir. Bu arada Sıkkira, Ladak ve Demçok'da yığınak yapan Çin askerlerinin dün Hind sınınnı iki noktada geçtiği, fakat ilerlemeyip geri döndükleri açıklanmıştır. Sıkkim'deki Hind ka>"naklan ise Çin birliklerinin sınua 150 metre kala durduğunu söylemektedir. 8ASTRI: Hindistan Kızıl Çine karşı Amerika, Rusya ve lngiltereden askerî yardım istedi. MALİYE BAKANININ DEMECİ B l l deki Hint delegasyonunnn baskanı Eğitim Bakanı M. C. ŞagI I la, Basbakanla, Bahadır Şastri'den aldığı bir mesaja atfen. •'"• Komünist Çin birliklerinin dün iki noktadan Hindistan'a girdiklerini. fakat fazla ilerlemeyip sınır üzerinden geriye döndüklerini açıklamıstır. Bakan, Çin birliklerinin sınır üzerinde dört noktada toplandıklarını ve her an hiicuma geçme>e hanr nlduklariMt bildirmişlir. İktisadi dengesizliğin kesin bir belirtisi henüzyok ANKARA Cumhuriyet Bürosu Baykam: AP sosyal adalet akımmı önleyemez KASTAMONU Bugun şehrımızde yapnacak olan Beledıye Başkan seçımı dolayısıyle dun CHP nın yaptığı açık hava toplantısında Kastamonu mılletvekıh İhsan Şeref Dura ve Konya mılletvekili Fakıh Ozlenden sonra konuşan CHP Genel Sekreter Yardımcısı Suphı Baykam, İnönüyu itham edenlere cevap vermıs, komünıstlık ısnatlarını redderterek, «Ortanın solunda olraak, işçi haklannı. plânı. toprak ve vergı reformunu, koylünün karnını dovurmasını istemek, herkese refab demektir. Ancak bu suretle komüuızme mini olunabilir» demiştir. Suphı Baykam, particilığia bır dın. mezhep olmayıp millete hızmet yolu olduğunu söylıyerek sözlerini şöyle bitirmışür: < îarının Türkiyesi, sosyal adaiete. sosyal güvenlige d«yaııan hür ve itibarlı ülke alacaktır. Bu akısı ne AP nin cılız, gerici kadrosu, ne de macera arıyan ihtilâlci sosyalistler durduramıyacaklardır. Türk köylüsüniin kaderi, yoksallnk değildir. Bnnn yenecegiı.» Toplantılar nasıl olacak? Q 150 metre ötede Hınt makamlarından alınan bılgiye gore ıse Çm. dun uç pıvanf boluğunu Sikkım binırına sevketmiftır. Sıkkim'a 150 metre me^afedr ; duraklıyan bırliklerin Hindistan tarafına geçmeıe teşebbüs etmedikleri bildirilmektedtr. Sıkkim'daki Hint kuvvetlerı nın komutanı, Çin bırliklerının bu ver değiştirmesini «Hindistan'ı Uhrik hedefiııi güden bir hartket» olarak nitelemiştir. NormaJ olarak Tibet Sıkkım sınırından 4,5 mil içeride üslenen Çin birlikleri, sabaha dogru smıra doğru harekete geçraişlerdır. Birliklerin Çumbi vadisinden hareketle Nathula ve Japla geçitlprınden sınır dolaylannda indikleri tahmm edilmektedir. MAO ÇE TLNG: Pekın. Mov kn\ayı Hindistanın şövenizm \t >ayılma politikasını destekle • meUle suçladı. • Maliye Bakanı Ihsan Gürsan, dün verdiği bir demeçle son günierde görülen önemli fiyat artışlan ve enflâsyon tehlikesi konusunda yapılan yorumlan cevaplandırmıştır. Gürsan, fiyat artışlarınm mevcudiyetini kabul elmekte, ancak bu artışlann, geçen yılki durgunîuğun gidorilmesı sırasında alınan tedbirlerden doğduğunu belirtmekte ve «Fiyatlarda bu yükselmcyi bir istikrarsıxlık karinesi sayarak derhal şümullü ve mübalâğalı tedbirler tatbikine tevessül eylemenin ekonomide sebepsiz yere bir dengesizlik yaratabileceğini de unutmamak gerekir» demiştir. lh<an Gur«an'ın demeci şoyledır : «Kalkınmanın ekonomik istikrar irinde mümkün olacağına inanan bir hükümetin Maliye Bakanı olarak şunu kesinlikle ifade edeytm ki. su anda stabilitenin bszulduşuna dair belirli ve kesin bir emare henüz görülmemektedir. Nitekim paramısnn dıs kıymetinde ve genelliklr altın fiatlarında da rnflâcvona delâlet edrcek hir defi^me CÖ7e çarpmamaktadır. eçün propaganda kampanyası «Seçimlerin temel büküm leri ve seçmen ktitükleri hakkmdald kanun» a göre oy verme gü nü olan 10 Ekimden bir gün öncesi yani 9 Ekim akşamı saat 18 e kadar devam edecektir. Bu süre içinde mitmgler ve toplantılar için «toplantı ve gösteri vüriivüşü kanunu» hükümlerı verine «seçimierin temel hükümlerı ve seçmen kütükleri hakkındaki kanun» un Dgili maddeleri uygula nacaktır. Buna göre açık hava toplantıları Uçe seçim kurullarının gösterecekleri yerlerde yapılacaktır. Kur'a çekilerek partilere gün verilecektir. Bağımsızlar için de bir gfin ayrılacaktır. Açık hava toplantıları güneş battıktan sonra vapılamıvacaktır. Kapalı verlerde vapılacak toplantılar için, üç kişilik bir hevet kurma zorunlulnjtu kanun hükümleri arasında ver almıstır. Kapalı ver toplantısı bu heyetin sorufflluluğu (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Endişe Hindistan Eğitim Bakanı Şag la'nın, Çin birliklerinin dört nok tadan Hindistan'a saldırmaya ha zırlandıklan jxılundaki açıklaması Bırleşmiş Milletler koridorlarında büyük bir endişe yaratmıştır Daha once, S B C radyosunun «Istilâ başladı» dıye verdiği haberi yalanla>an Bakan. sınırın teoavüz edilmediğini. fakaf «sondajlar» yapıldığını. Cin birlık lerınin Sıkkım, Keşmır. Ladak ve doğudaki bir noktada yığılmaya başladıklarmı söylemıstır. Bakan daha sonra Çin'm uç gunlüfc ultimatomunun sona ermediğini belirterek demiştir ki: «Anladığımıza gnre mühlet New Tork saati ile yarın sabah 2 de sona eriyor.» (Türkiye saati ile » de). Seçim bildirisi açıklandı Büyük lânar, şatafatlı reklâmlar arkasında küçük ve bencil hesaplar bövlece sıntırsa bu. dünva bansı uğruna iyi niyetle çayret harcıyanlann ıımudunu daha da zayıflatmaktan başka bir sonuç doeurmıvacaktır. Bir zamanlar Kornünist Çin saldırılarına karşı bir dayanma gücü kurınak amacı ile AngloSaksonlar Hindistana silâb yardımıt>a basladıği sıralarda Pakistan (umhurbaşkanı Evüp Han müttefiklerinin dikkatini çekmiş, Hindistanın bu silâhlan kendini savunmaktan zivade bir fiin PaK'stana saldırmak için kullanacapını ısrarla sövlemişti. Buçünkü karnıakarışık durumda Savın R yiip Hanın vaktivle vanıldıeını iddia etmek îıer halde çiiçtür. Dün>a banşı bir kördöeüşü halinde sovsuzlaşma\a doğru piderken. Türkive Curahuriveti olarak kendi tutunmmuzu açık seçik, daitna göîönünde bulundurmaya dikkat etmeliviz. Hindistan Pakıstan anlasmazhfi başladıçı KÜndenberi Tiirk kamu ovu Pakistanı desteklemektedir Tiirklerle Pakistanlılar arasındaki R Ü cünü tarihten alan çeşitli yakınlık hacları bir vana. Kesmir dâvasında Türk haiki Pakistanın haklı olduğunu sörmekte ve hakkı yendiçi için dost millete vardıra etmek istemektedir. Bu itiharla Hindistan Dısisleri BakanIıpnın önceki çiin Yeni Oelhi Bü>ııkelçimizi çaeırarak Pakistana silâh ve malzeme eönderdiğimiz takdirde bunun Hindistan hükiimeti tarafından Hindistana karşı eirişilmiş düştnanca davranışlar sa%ilacağını bildirmesini biz tamamiyle yersiz buluyoruz. Pakistan bizim müttefikimizdir. derin baçlarla bağlı bniundnğnmuz bir dostnmuzdur ve haksız bir saldırıva uçramıştır. Bu haksızlığın düzeltilmcsini istemek ve o uğurda çaba harcamak hiç bir zaman, hiç kimseye karşı düşmanca bir davranış ayılamaz. Gerek mânen. gerek maddeten Pakistanı desteklemeyi baysiyetli bir millet olarak gürev biliyoruı. Her gün nt fikirlerİD çarpıstığı Türk b«sını Keşmir dâvasında ötedenberi tek cephe balinde baklı olan tarafı, yani Pakistanı tutmaktadır. DUeyelim ki düny» banşı henüz altından kaUalamaz derecede bozulmadan önce Hindistan hükümeti çiriştiği bareketin yanIışlığını Rörsün ve dunımu düleltme imkânlannı kendi eliyle saclasın, iş işten geçerse yank otocaktır. Ankara, (Çumburiyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Cemal Gurse!, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Mehmet Turgut'u dun sabah Çankaya'ya davet ederek. Bakanın genış tepkiler yaratan hazı davranış ve tuturrları hakkında kendısıyle goruşmu?tur. Resımde, M. Turgut. Koşkten avrılırken ga?etecılerle goru'uvor. K.YtP HAN: Paki'.tan. Kesmır irin çözüm yolu ihtiva etmiyen bir «ateş kes» i kabul etraiyor. cay llciacleri Izmir'e geldi TPflO'NUN KURflCflGI RflFlNERIYE İTİRAZ ED1LDİ Ankara. (Cumhurı>et Bürosu) Türkiye Petrollerı Anonım Ortakhgının lzmirde yılda 3 mil• on ton kapasıteiı bır rafıneri • kurmak iizeie Petrol Dairesine ruhsat almak için yaptığı muracaata Mobıl sırketi Petrol Kanununun verdiği yetkıye dayanarak ıtıraz etmıştir. Bıldirildiğıne gire Mobı! sırketi yaptığı itirazda gerekçe olarak «bu rafinerinin Türk ekonomisine zararlı olacağını» ılerı 'ürmustür. Bu Konuda Mobil sırketi ı> Turkıye Petrolleri Anonim Ortaklığı temsılcüeri 24 eylül tarihinde Petrol Daıresinde bir toplantı yapacaklar v« konuyu tartısacaklardır. Petrol Kanununun 25, 26 re 28 inci maddeleri ve 14 üncü maddeye dayanan yönetmelik Türkıye'de arama yapan petrol şırketlerımn birbirlerinın yapacağı ışlere itiraz etme hakkını vermektedır Gene Petrol Kanununa gore 24 eylulde vapılacak toplantıda Petrol Dairesi, T.P.A.O.' nun müracaatını kabul etse bile Mobü'ın bu defa Bakana, Bakan kabul ederse, Danıstay» itırazda bulunma hakkı vardır. m G. Konseyinde Ote yancıan Güvenlik Kon^evinın HıntPakistan anlaşmazlığım ıncelemek üzere dün 16.30 da yapılması öngörülen toplantısı, Çm 'ın \iltimatom süresi sona errneden, taraflar arasmdaki çarptşmalara son verecek bir formül bulunması amacı ile de'egeler arasında yapılan görüşmeler sebebi ile geciktirümiştir. Daha sonra saat 17.30 de toplanan konseyde ılk sözü Pakistan delegesi almıştır. Pakistan adalet Bakanı Zafer. Hındistan'ın Pakıstan'a yönelttiği iddialara cevap ve rerek, Pakistan ile Komünist Çınin. Hindistanı yıkmak için iş birliğı yaptıkları iddıasının asılsız olduğunu, Pakistanın hiçbir vakit toprak peşinde olmadığını ve butün isteğinin Keşmir ve Jamnrı halklarına hakîannm tanınmasını sağlamak olduğunu behrtmiştır Güvenlik Konseyi Pakistan Adalet Bakanınm konusmasından ™ ra, üyelere Lstişare için zaman \erebilmek amacıyla çaiısmalanna jine ara vermistir. Konsey gece geç saatlerde yine toplanmıştır >a>et onumuzdeki ajlarda fiat artıs temayülü endişe uyandırarak hir mahiyet arzederse bunn sur'atle durdurmak için maliye, para. kredi politikası alanlannda derhal harekete gecmemizl miirakım kılarak elimizde çeşitli imkAnlar mevcuttur. Muhakkak ki 1965 yılmın, mem leketin idare sorumluluğunu a!dığımızdan bu yana geçen devresı içinde büyük bir iktisadi canlılık müsahede edi.lmektedir. Kanaatim ce bu gelişme, memlekete iktisadi yonden memnunıyetle karşılanscak bir hayatiyet geldiğinin de ifadesi olmak ıcap eder. Kcza tekrar ediyonım ki. htıku metimiz enflâsyonist bir politikanın karşısındadır, ve enflâsyona onlemek için her türlü vasıta ile mücehhez \e gerektiğinde bunları en tesirli sekilde knllanmaya ka rarlı bulunmaktadır. Bir husus üzerinde de durnıak isterim. Fiat endekslerinin gösterdiği değişiklikleri nazara alırken, sebeplerini önceden bulmak gerekir. İktisadi tedbirlerin âeilen almmasını gerektiren bir duruıtı varsa süphesiz hükümet bunları zatnanında alır. AP,servetbeyannamesi usulünü kaldıracak Ankara, ıCumhuriyet Bürosu) i Q nin «Vatan için elele vere(1 | lim» başlıklı seçim beyannamesi dün açıklanmıştır. Be» yannamenin malije, para ve kredi politikası kısmında AP iktıdara geldiği takdirde ser\et beyannamesinin ve vergi ilânı usulünün kaldırılacağı belirtilmekte ve bunlar yerine «Vergi ziyaını önlemek için nonna), ilmi ve müessir tedbirler getireceğiz» denılmektedır. Ancak bu tedbirlerin ne olduğu belirtilmemektedir. Gene aynı bölümde »Devletin varidat ihtiyaçlannın müsait bulunduğnna kani olur olmaz, tasar ruf bonolarını kaldıracağız. Yahut bunların piyasa değerlerini vükseltecek bazı seyjalijet tedblrleri alacağu» denılmektedır. Toprak B reformu eyannamenin Toprak reformu] bblümünde ise «Toprak refoımu> deyimi geçmemekte, daha çok erozyondan korunma, çiftçinin makine ihtiyacının karşüanması, sun'i gübre konularmm ye» verılmektedir. Yabancı sermaye Yabancı sermayenin az gelişmi| ülkelerin kalkınmasında sart olduğu belirtilmekte ve şöyle denil mekted'.r: «Yabancı sermaye aleyh tariığmı, memleketin kalkınma hı<Arkası Sa. 1. Sü. 1 de) ÜRGÜPLÜ: Liderler dost olmalı Dün özel bir uçakla tzmir'e gelen Amerikan Izay Ikizleri Cooper \e Conrad, yaptıkları basın toplantısında: «Uzaydayken Türkiye' nin güneyinden geçmiştik. Memleketiniz çok güzel görünüyordn. Fakat yerden gördüğümüz kadsrı daha da güzel, daha da alâka çekici» demişlerdir. Resimde, astronotlar nçaktan esleriyle inerlerken görülüyor. <Uzay ikızlerine aıt geni? habenmiz 4. sajfada) İZMİR Başbakan Suat Hayri Ürgüplü dün gazetecilerle yaptığı konuşmada, «Koalisyonsuz bir iktidar sürpriz olnr. Tahminde bnlnnanlar bir partinin tek basına iktidara gelmesini çok güç görüyorlar, ancak vatandasın oyn ile her şey mümkündür. Talnıı Mecliste 226 rakamı ile iktidan devam ettirmenin güç olduğunu unutmamalı, aynlanlar ve vefatlar olnr, en >ı 340 350' ye ihtiyaç var. Bonn iyi bilenler, bu miktarı elde etmenin güç olf'nfeunu aöylüyorlar. Seçim esnasınds, seçimlerden sonrs bir araya gelebilmek imkânlanm liderlerin bazırlamaları memleket menfastine olur» demiştir. ürgüplü bizde polemiğin ön safhaya geçtiğinden sikâyet ederek, cGazetelerimizin birinci sahifelerindeki haberleri gördüğümde derhal elimden ahyorum. Tabancı gazeteleri zevkle. hfirmetle oknyornm» demiş, Sovyet heyetinın gelisi ile ilgili bir son.a da «Çalısmaları bitirdik. krndilerine haber verdik, geleeek teknisyenler için vize istediler. 2530 teknisjen önümüzdekı rönltrde gel jeek» dıye c«v*p ver PETROL KARTELININ SILAHLARI: FTİRA VE DEDÎKODU unaan bır s ı ı e onte. A B D. senatosunca, «uluslar arası petrol kartelı» nın çahrna • düzenı, hakkında tahkitcat sapma amacı ile özel bır koınısyon kurulmuştu. Kartel'ın «uluslar arası taktiklerinı ve Amerika { • çindeki bagımsız petrol sirketlerine karşı gıristiği baskı hareketlerini» incelıyen bu komısyon uzun çalışmalardan ve soruşturmalardan sonra bır rapor hazırlamıştı. Komısyonun başkanı olan John Sparkman. rao*ra vazd'fı önsözün bır ; prırflE ço^ !P m ' yordu: * r « Bugün ulaslararas» petrol sirketlerinin kudretleri o kadar bflyükttir ki. ynri Içiade ve yort ü B dısıııda, »>uıistimalı dâvet ede • cek niteliktedir.» Bu varçıva seiışı gu^el blr ^ S " çı tsrdfından varıımamıstı Amenkanın en vuksek organının bir tahkıkat komısyonunun başkanı tarafından söylenıyordu. Çeşitli yollar U aporda, kartelın dunya ölçöV sündekı çalısmaları anlatıhve kendılerıne karşı olan ı bır dırenme. ya da hav şr^byma hareketlennde hangi ^ollardan yürüdujclerı genış oKtrak acıklanıyorou Bu tedhırler ara«ır.da dırenenloıe k^ışı çeşitli tajyıkler. milli şırket vonetıcı'erının tasfiye(Arkası Sa. 7, Sü. l U) NADİR NADİ Bonn, (a.a. A.P) Bugün y»pılacak olan ve 38.5 milyon seçmenin katılacagı Batı Alman genel seçimlerınin son propaganda toplantısı önceki &k*am y»pılmı$üx. Batı Almanya'da genel seçim bugün ErtuğruJ Akça cTttrgut'un heykeli dikilecektir» dedi Gaseteler I