Katalog

Şaheser Romanlar E n Büyük Yazartarın En Gvrel EtarUn £OYUN A k !«»• * • • ata, ÎİJ L W. S. MAUGHAM ft sevenlerin romanı! „ VAHDET CULTEKtN 1*1111,1 «M «I» kaM 42. yıl soyı 14725 umhuriye KÜRUCüSU: TÜNUS NADÎ Telgraf v e m e k t u p T e l e f o n l a r : 2 2 42 a d r e s i : C u m h u r i y e t İstanbul P o s t a K u t u s u : İ s t a n b u l N o . 246 90 2 2 4 2 96 2 2 4 2 9 7 2 2 4 2 98 2 2 4 2 9 9 Bir İmMptorfn^un %gnu. ir Tar ^ Çin'e, 4tu£ya'ya ve Cuma 30 Temmuz 1965 200 albaydan yüzde 10'u general olacakCKMPBüyük ajın Irfan Baran'ın dünkü gazetelerde okuduğumuz demeci bizi bir hayli düşündürdü. C.K.M.P. Genel Yönetim Kurulu ihesi olarak konuştuğunu söjliyen Adalet Bakanı, ki Anayasa hükümlcri gereğince bugün Bakanlıktan ayrılması bekleniyor. Sayın Alparslan Türkeşle arkadaşlarının parti içindeki davranışlannı j şiddetle tenkid etmekte, bu davra | nısları Nazi metodlanna benzetmektedir. Hangi politik inançlara bağlı olduğunu bilmediğimiz için, basın . çetrelcrinde ötedenberi ısrarla söy ' lenmesine rağmen biz burada Sayın Türkes'in Naziliği, ırkçılığı, >a ı da luraycılığı üzerinde duracak değiliz. Bugün dokunmak istediğimiz ' nokta, Sayın Irfan Baran'ın sözünü : ettiği Nazi metodlanna yurdumuzda azımsanmıyacak sayıda hevesli kimseler bulunduğudur. Nazizm, statükocu bir rejimdir. Belli ekonomik çıkarlann savunucusudur. Fakat bunu açık yürekle, rahatça \apmaz. yapamaz. Bir takım drtülii semboller arkasına gizlenerek insanlan zayıf vanlanndan aılamaya çalışır. İllkn diye öne süriilen semboller arasında gerçek bir düşünceyi vansıtanları da bulunahilir. Bu gcrçeğe ııygun düşünceler. >arı gerçek ve vanlış düşünceleri maskelemeye yaradığı için onlara hağlananları yanıltmakta. sonunda da toplumu çıkmazlara, felâketlere , surüklemektedir. Hitler'i ele alalım: Hitler, Versailles andlaşmalarınııı Alman ulusunu kıskıvrak ya I kaladıeını. Almanyayı hacil bir du | rtıma düşürdüğünü iddia ederken rlbette doğru söylüyor, hemen bütün Almanların duygu ve düşüncelerine tercüman oluyordu. Fakat bu durumdan kurtulma >olu söz konusu edilince iş değişiyor, Naziztnin örtiilü perdesi arkasmda yarı gerçek \e %anlış düşünceleri halk çnğunluğundan gizlemek mümkün oluyordu. Hitler'e çöre Versailles'den kurtulmakla Versailles'in intikamını almak aynı şe\di. Bu amara varmak için Almanya millî birlik halinde nasyonal sosyalizm bayrağının gölgesi altında toplanmalı idi. Demek, çok partili hayata son vermek gerekiyordu. Sendika bürriyetleri. grev, toplu sözleşme müesseseleri de ne oluyordu? Alman isçisi ile Alman işvereni arasında en âdi) hakcm rolünü devletten başka hangi kurvet oynıyabilirdi? Kmekçinin de, patronun da hakkını nıilli sosyalist hükümeti koruvacak, böylece Alman üretim gücü vükselecek, Alman ordusunun savaş pücu karşı durulamaz derecede arta [ cak. kısa zamanda Versailles'in inti kamı abnacak ve... sonra da üçüncü Reicb'e yeni hayat sahalan açılarak büyük Almanya kurulacaktı. Bu yarı doğrn, varı sakat tezler \e göz kamaştıncı projeler arkasmda asıl kurtanlroak istenenin , o zamanki sömürgesiz. pazarsız, > eli kolu bağlı fakat aç gözlü Alman kapitalizmi olduğunu Alnıanlar yazık ki vaktinde anlıyamadüar. \\rupa karasında tek devlet üstünlüğüuden çekinen ve o zamanlar Fransaya karşı bir dençe anyan seleneksel Ingiliz politikası da I ' kinci Cihan Savaşı ile ifiâs eden Hitler macerasına dolayh olarak jardım etmiş sayüabilir. Simdi, Nazizmin çöküşünden tam rirmi yıl sonra, bizde de hâlâ Nazi metodlanna heveslenen politikacıla ra rastlanması nazindir. Millî bir' lik parolası altında her yeni fikre diş bileyen, boparlörlü ezan sesinı vicdan hürriyetinin açık belgesı sa>an, kimse aksini düşünmediği halde seçimlere yakın her gün Müslumanlığını Uân eden, halka yararli her düjünceye komünist damgası vurmaya kalkışan. bir gün ulu hakan, bir gün Kurân diye inüyerek Atatürk devrimlerini hançerlemeye çabşan. ortanın solundaki partilere büe tahammülleri olmadığını söyliyen, fırsatını bulurlarsa siyasal tnplantılara taşla sopa ile saldıran bu politikacılar. Nazizmin vurdumuzdaki taklitçileridir. Bunlar basit, tecrübesiz. acemi kimseler olabilirler. Belki taklitçilik lerinin biüncine bile enniş değillerdir. Fakat tuttukları volun bir gün memleketi tehlikeli çıkmazlara süruklemesi ihtimali daima vartlır. rf Bugunkü ünya koşullan altında bunlar dısandan teşvik bile edilobilirler. Demokratik müesseselerı hpnüz iyice verleşmemiş, köklü 5.o^ yal ve ekonomik reformlara muh taç bir ortamda bu gibi davTanışIdrı dikkatle izlemek, bunlara karf ujanık bulunmak «arttır. 30 Agustosta 20 general teıfî ediyor Nazi Metodu Yunan Parlâmentosu'nda bu gün Güven Oylaması var Sait A. Terzioğlu Orgenerallik için tek isim: Genelkurmay 2. Başkanı Reiik 1 ulga t OrgeneraUife terfi edecek olan Tulga bu sabah toplanacok Ânkara Cumhuriyet Biirosu on derece tartışmah geçeceği anlaşılan CKMP Büyük Kongresl bu sabah başlıyacaktır. Kongre sebebiyle, Ankaraya deiege akını başlamış ve bunlar doğruca partiye giderek yoğun bir kulıs faaliyetine girişmişlerdir. Eskilerle yeniler trsücadelesi de kulis faaliyetlerile birlikte daha da hızlanmıştır. Kongrenin açılmasına bir gün kalmasına rağmen eskilerle yeni» ler arasındaki söz düellosu devam etmektedır. Bu durumun kongrede çetin münakaşalara hattâ kavgaiara sebep olacağı ifade edilmektedir. Eskiler, bilhassa kongreye usulsüz deiege getirilmesüıin önlenmesine çaiışacaklaıdır. Bu arada dun bır açıklama ya pan Adalet Bakanı trfan Baran sahsına yoneltılen ıthamlan cevaplandırmış ve Turkesçıler ıçın:<Onlar talimatla hareket ediyorlar» demıştır. Baran, Eayarla temasları olduğu yolundakı beyanlar karşısında, «Celâl Bayarla sahsi bir tanışıkhfım yok. Siyasi hayatımda onlarla mücadele ettim» demıştır. Dığer taraftan bırkaç gün önCHP Parti Mechsinin dünkü cekı Genel Idare Kurulu toplan toplantısında Toprak Reformu tısında Devlet Bak<mı Mehraet üzerinde durulmuş, partinin Altınsoyla kavga eden Gçnel 1«Devletçilik» gorüsu kati şekdare JCurulu uyesı Mehmat Ali lını almıştır Devletçilik göriiArslan da bır açık mektup vasu buçun kamu oyuna açıklayınlavarak Aitınsoy'u ıddıalarınacaktır nı ıspata davet etmi'=tır tsmet lnonü, sabahkı toplanA. Tahtakıhç'ın mesajı tıda tekrar devletçilik konusuna temas etnıış ve şunları soyÖte \andan Genel Ba^kan ada lemıştır : yı Tahtakılıç kongre olaylarıyle su mesajı yayınlamıştır: « Devlet ekonomik hayata «Bildifiniz gibi CKMP si yeni raüdabale eder ve vatandas Anayasaııın temel prensip ve haklarını kornr. Toplumun amüesseselerinin dâvacısıdır. Onçık ibtiyaçlanna devletin azan lara nereye ve herkese rağmen ması tabiîdir. Bizde devlet, ösahip çıkmak ve bekçilik etmel; zel sektöre rehberlik etmiştir. karanndadır. Memleketimizde Bizim devletçiliğimiı yaşayan yeniden bir rejim huzursuzluju bir ilkedir. Haksız kazançlara, havası cstirilmek istendiği bomüstahsilin feda edilmeıine engünlerde ba partiye ciddi vazigel olan bir anlayıştayız. Bifeler düsmektedir. zim devletçiliğimiz, müstahsili Diğer taraftan Türk halkı, dev koruyan bir devletçiliktir. D e v let \e siyaset adamlarındaıı, ber letçilik, plâncılığm esasıdır. derecedeki hâkimden, profesörFlâncıljğın politikada ifadesi, lerden, ögretmenlerden hulâsa âmmr vazifesi gören bütün vadevletçiliktir. Dün plân fikrini zifelilerden Anayasanın bütün ortaya attıfımız zaman bnna prensip ve müesseselerine bağkomünist metodn diyenler, bulılık ve ciddî hizmetler beklegün reformlara da aynı daromektedir. Bu neticenin elde edıl gayı vurmak istiyorlar. Bu idmesinde CKMP sinin rolü vardiacıların bepsi bizim gerimizdır. olmalıdır. dedirler. Biz memleketin güçKongre partinin böyesine yelüklerini biliyoruz ve bu güçni bir çalısma devresine girmelükleri yenebilmek için yeteri sini sağlıyacak bir sevivede ve kadar eücümüz var..» memleketin her kdse ve bucaParti Meclisi bugün de çalışğındaki çilekes ve fedakâr parmalarına devam edecektir. tililerin temennileriııe uyçuıı oIarak cereyan etmesini dilerim. CHP ŞİŞLİ ÎLÇE LOKALt Demokrasi rnücadelesinin ve AÇILDI parti dâvalannın karaçün dostn olarak dileğim bundan ibaretCHP Şışli tlçe Merkezi dun tır.» İsmet İnonü tarafından açılmıştır. CHP Genel Başkanı, ilçe OI. KEPİRİN C K.M.P. NfcV merkezınin lokali balkonundan PROGRAMI HAKKINDAKİ kalabauk bir vatandas kitlesiKONT.'ŞMASIN1 7. SAYFAne hıtap ederek «Memleketin MIZDA" BLXACAKSINIZ.) idaresi çok nazik bir durumdadır» demiştir. «Seçım, memleket idaresinde yeni bir devir olacaktır. Memleketin idaresi çok nazik bir durumdadır. Memleket kalkınmaja muhtaçtır. Memleketin doğru ve çabuk kalkınrnası için CHP li olarak biz her şeyi biliyoruz. Bunu tecrübe ile, akıl ile bulduk. Tatbik ettik. Onun için seçimlerde de iyi neöce almak hakkımızdır. Çalışırsak KONÎA TİP Konya İl Başyapacağız » kanı Mehmet Çal, CKMP ye gır înönü'nün geliş ve gidişinde mıstır. Çal'ın CKMP ye iltihakı Şişlide trafik aksamıştır. partililer arasmda memnuniyet uyandınnıstır. Bu arada CKMP tarafından, teskilâtı genisletmefc ve kuvvet lendirmek gayesi ile açılan kam panya da devam etmektedır. CKJn» 14 ilçede teskilâtını tamamlamıştır. S 30 caktır. Şura'nm bu toplantısında ozellıkle, albaylıktan generallığe terfı edecek olan Kara, Denız ve Hava Kuvvetleri mensuplarının seçımı > apıiacaktır. Sura bu arada bir u^t derece\e terfı edecek generallerı de tesbıt edecektır. Dığer taraftan öğrendığımı?e eorc, bu defakı terfılerde, otedenberı bozulduğunda ısrar edılen «Mahrnt Sistem» ının duzeltılmesme çalışüacak ve bu sebeple ancak yüzde 10 oranmda albay, general olabilecektir. Böylece albaylıktan generalliğe yükseleceklerin miktarı 15 ilâ 25 arasında olacaktır. Oysa sadece Kara Ordusunda generallık sırasında bulunan kurmay albayların miktarı 200 cıvarındadır. AVKARA, (Cnmhnriyet Biirosu) Ağostos RÜnünden itibaren yürürlüğe girecek olan Türk Silâblı Kuvvetleri terfi listeleri üzerindeki çahşmalan yapacak olan Yüksek Askerî Şura, ağnstos ayuıın ikinci yansında toplana 143 Milletvekili Papandreu'yu destekliyor ATİNA, ÖZEL CHP Medisi: GÜCLÜKLERİ YENECEK KADAR GÜGÜMÜZ VAR» Orgenerallik Öte >andan bir ust rutbeye j uk3e!ecek geııerallerın «av":ı da 20 jı bulmaktadır. Bu >ı] ancak bır korgeneralın o;generalliEe terfı ettıulme>;ı beklenmektedir. Bu durnmds orgenerallifce en kuvvetli adsy. Genelknrmav tkinri Baskanı Refik Tulga'dır. Korgeneralliğe terfi Bu yıl bır ust dereceve terfı etme^ı gereken geneıallcrın nııktaıı u r kısı kadaıdır Faruk Gürler, < Nüzhet Bulca \e Zeki tlter'in korgenerallife terfii gerekmektedir. iski Başbakan Papandreu dun öğle üzeri Merkez Birliği Meclis • grapunu toplamaya muvaffak olmu? ve 143 milletvekilinden Par• lâmentoda bugün başlıyacak güvenoyu müzakereleri sonunda Novas hükümeti aleyhine oy vernjelerini öngören bir protokol imzalatmıştır. Eski Liberal Partının lokalinde japılan bu toplantıya 122 mılletvekılı katılmışıtır. Çırımokos ile bırlikte Selânık'e gitmış olan 23 Merkez milletvekili ıse uçaklan bozulduğundan Atınaya donememış ve burada ahnan kararı tasvıp ettiklerinı telgrafla bıldirmışlerdır. E Papandreu'ya itiraz Çok dramatik bir bava içinde başlryan toplantıda Papandreu söz almış ve Novas hükümetinin düşürülmesi için oybirliği ile karar abnmasını «e bu konuda bir protokol imzalanmasuıı istemiştir. Toplantıda hazır bulunan milletvekillerinden ikisi bu teklife itiraz etmişler ve Papandreu'nun bir çözüm yolu getirraesi halinde bu protokolu imzalıyabilecefclerini söylemişlerdir. Papandreu bunun uzerıne «Evvelâ Novas hükümeti çekilsin, sonra çözüm yolunu getiririz.» demıştır Bunun uzenne dığer 120 mıllet vekılı soz konusu protokolu ımzalamışlardır. Toplantının yapıldığı lokalın ct varında polıs, olağanustü emnıyet tedbırleri almıştır. Lokalin önün de toplanan 5 bine yakın kalabalık Papandreu lehınde büyük tezahüratta bulunmusrur Bu arada butün ısrarlanna rağmen bu toplantıya katılamıyacaklannı anhyan Novas hükümeti uyeleri top lantıdan ıkı saat önce âsayişin bo zulmaması İçin toplantıya gelmek ten vazgeçtıklerinı bıldinnışlerdır. NOVAS TEHDIT EDİLDİ Halbuki Başbakan Yorgo Athenasıadis Novas, bır gün önce gazetecilere verdiği bir demeçte, Merkez Birliği Partisinin Parlâmento grupu toplantısına katüacak Bakanlar aleyhinde gosteriler hazırlandığına daır haberlere rağmen Bakanlann toplantıya gi deceğini söyledflcten sonra şöyle demişti: «Eğer bir tarafı tutanlardan binlerce kişi sokağa dökülürse, öteki taraftan da sokağa çıkacak aynı sayıda kimse bulunur. Ancak, hiç kimse demokrasinin kan lı olaylarla faşizme dönmesini istemiyor.» Noias, bundan başka, Merkez Birliği üyelerinin tehdit ediidiğini soylemiş ve yanında bulunan iki milletvefcilı de bunu doğrulamıstır. «KUVVTITİMİ GÖSTERECEĞİM» Toplantıya katılanlardan Papandreu'nun eski Bakanı Vardinoyanis, protokolun Meclis Başkanlıgına gonderileceğini söyleyince, bazı Merkez milîetvekilleri «Kıral Konstantine bir suretinj gönderelim» diye bağırmışlardır. Bilindıği gıbı Yunan Parlârnen lArkası Say. 7. Sü. 1 de) Tümgeneralliğe terfi Tumgenerallığe teıfı edecek tuggenerallenn miktarı bır ha\lı kabanktır. Terfıı bekJenen tusgenerallerden bazılan «unlard'r: Namık Kemal Ersü (Harb Okulu Kumandanı). Halim Koral (1S3. Tüm. K.). Fehmi Basar (28. Tüm. K.l, Turgut Sunalp (29. Tüm. K.l. Bekir Etevit (Genel Kurmav R^itim Dairesi Baskanı). Muzaffer Heper (39. Tüm. K.). Suat AktuUa (51. Tüm. K), Dr. Necmı Atanoglu (Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kumandanı). Doğan özgöçmen (Kara Akademisi Kumandanı), Necati Ofan (1. Or. Kur. Bsk.). Nihat Arslantürk (Zırhlı Er EJİtim Tüm. K.). ömer Üzkaıı (9. Tüm. K). Sülevman Asurojlu (K.K. K. Personel Dairesi Bsk.). Necati Asutay (Tüm. K.), Samih Guney, Zeki (Batı Menzil K.) Kara Kuvvetlerınde genera!hk sırasındakı albaylar. Pıyade albaylarının mikt,irj 31 (Harb Oknlnndan çıkış tarihleri 1937, 1938. 1939, 1940, 1941 A) dir. Süvari albayian 5 kişi, Tank, Istihkâm ve Eczacı albaylar 3 er kisi, Ordu Donatım, Mnhabere ve Hâkim albaylar 2 şer kişi, öğretmen ve Levazım albaylar 4 kisi. Distabibi, Personel, Tüksek Mühendis ve Harita albayian birer kisidir. Buna karsılık Mühendis, Veteriner ve Ulaştırma sı(Arkası Say. 7. Su. 3 de) Ingiliz ve Yunan hflkilmellerini müzakereye çagırdık Hasan Işik Brükselde Ortak Pazaı ilgilileriyle görüşürken TİP Konya İl Başkanı Yeni Bakanlar görevlerine CKMP'ye girdi yarın başlayacak An kara, (Cumhuriyet Büro&u) Anayasa gereğınce seçınüerın tarafsızlığının sağlanması gerekçesiyle üç Bakan bugün resmen gorevlerinden ayrümıştır. Yeni Bakanlar da yann bu görevlere başlamış olacaklardır. Değişecek Bakanlar, tçişleri Bakanı Ismail Hakkı Akdoğan, Adalet Bakanı İrfan Baran ve ulaştırma Bakanı Mithat San'dır. Yeni gelecek Bakanlar hakkında herhangi bir resml açıklama yapılmarruş olmakla beraber İhsan Köknel'in Adalet BakanUğına. tzzet Gener'in tçişleri Bakanlığma ve Kâzım Yurdakul"un da Ulaştırma Bakarüığına getırilecekleri kesinleşmiştir. Kendisine tçıslen Bakanlığı teklıf edılen Senatör Ragıp Üner ıse dün Başbakanla yaptığı görüşmeden sonra bu teklifi kabul etmemiştir ADALET BAKANr"NIN VEDA BASIN TOPLANTISI 7 NCÎ SAYFAMIZDADIR. İhsan Köknel Adalet, İzzet Gener İçişleri, Kâzım Yurdakul Ulaştırma Bakanı oldu Ankard. ıCumhuriyet Buıosu) Kıbrıs Rum Temsilciler Meclisince scçim kanununda yapılan değişiklik üzerine Türk hukümetinden Rum hukumetine verilen Notada >er alaıı hususlarıu reddi karşısında dun Yıınanistan ve İneilterc hükümetlerine blrer nota \erilerek. Kıbns'ta ortaya çıkan vahim durunı ve ilgili olarak tenıinatçı iilkelerin muzakere nıasj<>ına oturmaları istenmiştir. Dışışlen Bakanlığınca verılen notalar dun bu konuda yapılan açıklama aynen şöyledır: «Garanti anlaşmasınııı 4 üncü maddesi hükmü çerçeresi içinde Kıbnslı Rumlann gerek usul, ge rek esas bakımından Anayasa \e andlaşmalara aykın olarak kabul ettikleri seçim kanunu ile ortaya cıkan vahim durum karşısında Anayasa düzeniııe riayetin sağlan ınasını mümkün kılacak tedbirler hakkında. istişareler yapılması için bugün (dün) Ankara'da ¥unanistan ve İngiltere Büyiikelciliklerine birer nota tevdi edilmi;tir. Başbakan Yardımcısı ve Dışişle ıi Bakan Vekili Sayın Süleyman Demirel saat 11 30 da Yunan Büvukelçisıni kabul ederek notayı bİ7zat tevdi etmiştîr. Diğer taraftan, saat 16 da Ingiliz ınaslahatgüzarmı kabul eden Dıs işleri Bakanlığı Siyaset Plânlama Grupu Başkanı tlter Türkmen (Arkası Sa, 7, Sü. i de) 9ı III Demirel, Irak Büyükelçisiyle görüştii Yeni romanı Müfettisler Müfettisi Pazar günü Cumhuriyette Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Ba^bakan Yardımcısı ve Dışışleri Bakan Yardımcısı Suleyman Demirel dün Irak Büyuke!çisı Abdullâtif El Daracıyı kabul ederek, Çukurcayı bombalayan uçak olayını göruimuş, kendisinden izahat istemıstır. Bu konuda Dısi^leri Bakanlığınca yapılan açıklamada bzetle şöyle denilmektedir: «Bu vahim hâdisenin hcr iki ülkenin dostlnk iliskileri çerçevesi içinde derhâl tahkiki hususunda taraflarca mntabık kalınmıstır. Büyükelçjye, maddî zarar ve insan kaybından dofan tazminat hakkınm ve diğer hukukumuzun roahfuz tutulduğu bildirilmiştir.» Öğrenildığine gore, olayla il» gıli olarak Irak Hukumetı bu konuda duyduğu büyük üzüntüyü hükümetımize resmen beyan etmiş ve vuku bulan yanhşlıktan dolayı özür dilemıştir. Alüessif olayın dört kilometrelik bir mesaie hatasından ileri geldiği yapılan tahkıkat neticesınde Irak makamlarınca tespit edilmistir. Diğer taraftan Irak hukumetinin soz konusu olay netıcesinde meydana gelen zarar \e ziyanı ödemeye âmade bulunduğu da haber almmı^tır. DUNYfl DflKTİLO ŞfiMPIYONflSINDfl Türk takımı birinci oldu PARtS, (Özel) Dünya Daktilografi Şampiyonasında Turk Takımı büyük bir başarı gostererek ekıp hahnde «batasız» yazıda birıncı, «sürat» te ise uçuncu olmuştur. Ece Özbayrak, hatasız yazı yarısmasında Dünya birincihğinı hiç hata yapmadan kazanmi'tır. Yarışma. grçen pazar gunu Paıijte Sıte Umver•îiter Salonunda japılmıs ve aeticeler dun geç iaatlerde ılân edılmı$tır. 21 milletten 179 yanşmacının iştirak ettiği şampivonada Turk ekibi Ece Özbayrak, Ertum Öçal ve Gönul Özgüder'den kuruluydu. Ece Özbayrak, birinci geldıği yarışmada hiç hata yapmadan dakikdda 108 kelıme yazarak 5370 vuruş yapmıştır. Ankarah Gonül Özgür 32 nci olmuş, 4549 vuruşa karsılık dakıkada 92 kelime yazmıstır. Hatasız yazı Tuıkıye şanıpıyonu ve gazetemiz mensubu (Arkası Say. 7, Sü. 5 de) tnönu cOrta nın dedî ORTA OYÜNU IsADİR NADİ