Katalog

SAHİFE ALT1 CUMHURİYET 19 Nisan 1965 kumarbazın hilesi p^s &İ& CİFT HMAK OMÜ OfNBIŞTIOMIŞ FAtİAT VUKABt UMTTAZİ OPAİABOt+J eİ EĞLENDİRİCİ OYUNLAR VE İSTÂNBUL TİYATROSUNDA FEYDEAU'NUN BİR OYUNU Bütün dünjada seyirciye hoş vakit geçirten «eğlence türünde» tiyatrolar vardır. Bu gibi sahnelerde en popüler ve sevilmiş oyunculara rastlamak, onların oyalayıcı binbirtürlü «marifet» lerine kendlni kapıp kojvermiş seyircilerin neşeli alkışlannı izlemek hiç de şaşılacak durumlar sayılmaz. öte yandan bu durum dolayısiyle, tiyatro sanatının polemik olmuş temel sorunlarından birini de ister istemez hatırlamak gerekiyor: Tiyatro sadece halkın kültürel etitiminde araçlardan (hatta en güçlülerinden) biri midir? Yoksa sadece eğlendirmek, gül dürmek ve boş vakitleri doldurmak için midir? Klâsik olmuş ve her iki görüş taraftarlanru ayni dairenin içinde dönup dolaştıran bu problemi herhalde iki yanıyla da düşürunek daha doğrudur: Tiyatro hetn eği tici, hem de vakit geçirici olabilir. Eğitirken boş vaktd değerlendiren; güldürür veya ağlatırken eğitebüen oyunlar olduğu gibi! Yeter ki, ucuz yoldan, gerçek dıjı ve sanat kalitesi olmayan unsurlardan seyirciyi çekmege çalışmasın! Bu çetin sorunun dışında biz konumuza dönelim: Yurdumuzda da, «eğlendirici» tipte tiyatrolar «orta oyunu» ve «tuluat» türün den başlayarak, değişik biçimlerde, çeşitli kuruluşlar halınde gelmiş ve geçmiştir. Bu tarz tiyatrolann çoğu bolünmüş ve dağılmıştır. Diğer yandan günümüzde gene «güldürücü oytmlar çerçevesinde» birkaç topîuluk, çağımızın gelişmiş sahne düzeni içinde olmak üzere, daha yeni. daha renkli ve tiyatro'ya daha yakın oyunlar vermeğe çahşıyorlar. Ancak bu tarz tiyatrolar bütün çabalara rafmen ojnınun sonun da seyirciye: «Güldük amma ortada eser yok!» dedirtiyorlar çoğu zaman?. «ZORAKİ ASKER» den bir sahne la geçiştirilen oyunların dı şına çıkarak gerçek «komedi» türüne uygtm bir o}im sunuyor. Bir nevi kendi kendini aşma çabası sayabilecegimiz bu hamle için de Fransızlarm en eski ve popüler komedi yazarlarmdan Georges Feydeau'yu seçmiş. Istanbul tiyatrosunu bu iddiasında başarılı kılan kozlann başında: Yusuf Süruri'nin bu gibi komedileri dilimize çevirmekteki ustalığı kadar, Ali Süruri' nin en ince nokta ve teferrüatı sempatik kılacak biçimde sahneye koyuşu geliyor. Oyunda kostümler özellikle en göz alıcı biçimde itina gösterilmiş. Dekor ve aksesuar ile birlikte bu yolda imkânlar kullanılmış ki, bu sahne için «alışılmışın dışında bir çaba» dır. Konusu: Askere alınan ressam Champignol'un ye «Gülriz Süruri Engın Cezzar Topluluğu» \ Mayıs'tan itibaren Anadolu'da turnelerine başlıyaraktır. İlk olarak, Golcük ve Adapazarı'nda «Keşanh Ali Destanı» ojTianacak; topîuluk daha sonrs Eskişehir ve Bursa'ya geçerek orada da temsiller verecektir. 511 Mayıs'ta Eskişehir'de, 1323 Mayıs tarihleri arasmda da Bursa'da «Keşanlı Ali Destam» ile birlikte «Direkler Arasında» da oynanacaktır. Haziran ayını İstanbul'da geçirecek olan top» luluk Temmuz ve Ağustos aylarında Ankara ve İzmir'de açık ha^a temsilleri verecektir. "KEŞANLI ALİ DESTANI,, ANADOLU'DA «Zoraki Asker» Kurulduğu günden beri gişesi kalabalık tiyatrolardan biri olan Istanbul Tiyatrosu, şimdi de «ahşılmış». «sudan» ve «pamuk. ip liğine bağlanmış» konular rine. ressamın karısı Angele'e kur yapmaya çalı?an ve beceremiyen Saint • Florimond'un yaka paça askere götürülüşü etrafında cereyan eden hoş olaylardan kurulu olan bu oyunda, özellikle Ali Süruri (başça\uş) nin etkileyici şekilde sürükledigi «askerlik kampındaki sahneler» oldukça güldürücü... Muzaffer Hepgüler, ytimuşak ve hoş bir tip çiziyor. Alev Süruri canlı oynuyor, amma biraz daha şuh olabilir. Selim Naşit iki ayrı kompozisyon çizraede başarılı (özellikle 1. perdede). Ekrem Diimer Sevim Çalışgir düo'sunun «öpücüklü» sahnesi mimilt bakırnından Fransızvari! Celâl Süruri «yüzbaşı» rolünde seyirciyi çekiyor, amma oyunun bütünüyla daha ziyade «yerli» adaptasyona ister istemez kaçıÇanakkale savaşlarının 50. yıldönümü dolayısiyle bir süre önce Ankara'daki an yor! Ayten Çankaya hizma torenleri esnasında Turizm ve Tanıtma Bakanlığı tanıtıcı faaliyetlerinden olarak metçi «Gharlotte» rolünde Çanakkale Savaş Hatıralan adlı bir sergi açılmıştı. Sergi Ünlü Arkeolog Mimar Dr. göz alıcı bir oyun çıkarıMübin Beken ve Antik Süsleme Uzmanı Nalân Âfet Kuşlu'nun birlikte hazirlamı; ol yor. özellikle «askere alınan çeşitli tipler» oyalayıcı duklan yağlıboya tablolarıdan ibaretti ve ilgi görmüştür. sanatçılar Çanakkale Deniz ve Kara savaşlan, K aleler, Tabyalar. Şehitlik ve Anıtlan ile olurken, diğer 14. yüzyıla ait Bo^azların ilk kumandanı Ece bey ailesinin mezarlarını belirten 30 da oyunu aksatmıyorlar. adet tablo'nun yer almakta olduğu bu sergi, shndi de 24 2 Nisanda Gelibolu Or7 İstanbul Tiyatrosunda bu duevinde açılacaktır. sefer «alkışların kalitesi» L de bir başka türlü? ÇANAKKALE SAVAŞ HÂTIRALAR1 ÜYŞE M uan kör+ajrK? Bİrsessjz ıikvehüzünoldü İ S T A N B U L 6.25 Açıîış 6.30 Günaydın 7.30 Sabah çayı 7.45 Haberler v« ANKARA hava durumu 7.55 IstanbuMa bugün 8 00 Saz eserleri 8 15 Küçiik jlânlar 8.20 Bu sabah sizinle 6.25 Açılıs 6.30 Günaydın 8.40 Sarkılar 9.00 Piyano solo 7.00 Türküler ve oyun havaları ları 9.15 Türkü'.er 9.30 Kadın 7 30 Oyun havalan 7.45 Haberler ve ev 9.50 Müzikll oyunlar ve hava durumu 7.56 Ankarada 10.10 Sarkılar 10.30 Kısa haberler bugün 8 00 Sabah müziği 8.15 ve Küçük ilânlar • 10.35 Arkası yaKüçük ilânlar 8.20 Her telden rın 10.55 Balet süitlerinden 11.20 Dikkat trafik 11.25 Türkü 900 Ev için 9.20 Şarkılar 9.40 ler 11.40 Çalışırken müzik Solistler, orkestralar 9.55 Arkası yarın 10.15 Türküler geçidl 12.00 Sarkı'.ar 12 20 Orhan Avşar orkestrası 12.35 Küçük ilânlar 1030 Kısa haberler 10.32 Çocuk 12.40 Şarkılsr 13 00 Haberler ve bahçesi 11 05 Bunu duydunuz mu? hava durumu 13.20 Hafif şarkılar 11.10 Müzik dünyası 11.30 Tür 13.40 Orkestra müzigi 14.00 küler 11.45 Konser saati 12.15 Kıbrıs saati 12.25 Küçük ilânlar TUrküler 14.15 Saz eserleri 12 30 Şarkılar 13.00 Haberler 14 30 Korçerto saati 15.00 K I M ve hava durumu 13.20 Öğle konhaberler. kapanı;. 1655 Açıhş 17.00 Türküler seri 13.45 Türküler 14.00 Şarkılar 14.20 Caz ve daru müziği 17.15 Karma faslı 17.40 Çocuklar 14.45 Turizm 14.50 Şarkılar için 17 57 Kuçük ilânlar 18.00 15.10 Türküler 15.25 Kısa haberler Reklâmlar geçidl 19.00 Haberler ve hava durumu 19 30 Haftanın 15.30 Niçin, nasıl, nedir? 15.50 plikları 19.45 Küçük ilanlar Bunu duydunuz mu? 15.55 Müzik 19.50 Sarkılar 20.10 Meşhurlara dünyası 16 15 Çocuk bahçesi on soru 20.20 Çeşitli müzik 1630 Dersimiz Tarih 16.50 Ta20.35 Kısa haberier 20.37 Küçük rihten sesler 16.55 Kısa haberler koro 21.00 Akşam konseri 21 40 1700 Şarkılar 17.20 Cemil Ba$arkılar 22.00 Reklâmlar geçldi sargan orkestrası 17.35 Yurttan 22.40 Hafif müzik 22.45 Haberler sesler 18.00 Reklâmlar 19.00 ve hava durumu 23.00 Oda mü Haberler ve hava durumu 19.30 ziji 23 30 Yıldızlar v e plâkları Çejitli müzik 19.50 Uykudan ön24.00 Kapanı;. ce 19.55 Küçük ilânlar 20.00 Mikrofonda blr solist 20.30 Küçük konser 20,55 Küçtik İlânlar tSTANBUL tL RADYOSL" 21.00 Kısa haberler 21.02 Mikrofonda tiyatro 22.00 Türküler 17.38 Açılı» 18.00 Senfonik mü22.15 Hafif melodiler 22.45 Haber. zik 18.43 Dan» müzigl 19.1S Melodiden melodiye 19.45 Plaklar ler ve hava durumu 23.00 Opera yarısına arasında 20.15 Radyo ile îngilizce albümünden 23.4 Gece 2030 Sonat saatl 21.00 Opera doğru 24.00 Kapanış. dünyası 2130 Gece konseri 22 45 Dan» plâkları 23 30 Caz dünyasından 24.00 Kapanıs. IŞ SAftTLERİ ALT1N AAA&Pl=RU'UĞKU,<3 STİBÎPICÖV JdçiNAjaN DİBİNE BİR ü» 18 P HOVIEN YOA<?IKAU/M. OÖNCE / © ICing Peeture» Srndica'te, Int., \9G*. V^ortd righu Yukarıya birşey taşıyacak değilsin, o işi Veli yapacak. Sen sadece yanımızda oL Nerede • Ne zaman • Ne var tes;. pazaı 15 te. 21.13 de) Karollu MARMABA: (22 38 60) San falt Rıza ıF. Akını YENİ AR: (44 28 51) Plâjd» ner gün İB de, cumartesi, KADIKÖY: (36 06 82) «Berdokan (S. Reeves 1 narda Ablanın Evi» persempazaı 15 de. MELEK (Eytlp) 21 58 76: 1 Sevişelim (E. Bora) be haric (Her gün 21, pazar 1 3 Kardeşe Bir Gelin (F. YENÎ ATLAS: (48 8S 02)AZAK (22 62 46) cOrJar ErATLAS: (44 08 35) Anjelik 15.30) miş Muradına sher akşam Boş Beşik ıZ. Değirrr.enci. Girik), 2 Susuz Yaz Saray Yosması (R. İng.) 21.15, çarşamba, cumartesi K.ARACA: (44 54 02) Cyandır AYSü: (21 19 17) Döner OPERA: (36 08 21) 10 Kor oğlu) ma Bakanı (her akşam 21.15, YENİ (B. Köy) (71 68 26) 16.15 de eHacamat Niyaziu kusuz Adam (T. Yiğit) Ayna (H. Koçyiğit) çarşamba, oumartesl pazar pazar 21.15 ve 16.15 de. 1 1 0 Korkusuz Adam (T. BULVAR: (21 35 78) Ekmekçi ÖZEN: (36 99 94) Ekmekçi 17 mattne) Yiğit), 2 Sevinç Gözyaşları BAKIRKÖY TİYATROSU: Har ÖZEK: 36 99 94 • Boş Beşik Kadın (T. Şoray) KENT OYNCULARI: (44 97 (S. Başı) (22 58 92) putta Bir Amerikalı pazar(36 01 12 i Anjelik YENİ ÇELİK.TAŞ: (53 44 98) Şaka REKS: 38) PemD« Sadın (CarsamDs Anjelik Serseriler Prensesi Serseriler Prensesi tesi salj hariç her gün ile Karısık (S. Alışık) hariç üer gün 18) pazarteai (44 42 S9) 21.15 pazar 15 ve 21.15 EMEK: (44 84 39ı S0 Günde RENK: (21 15 25 ı Yatak Hi YENİ ME1.EK 18 ve 21.15 te. AnJellU Sers«rtlen Prensesi auLVAK RSyesi (M Brando) ı i ı t « t n ) ü » n aoDevriâlem (D N'iven) Pazartesi matıne ce suare EÜYA: (44 84 39ı Lana (Çıp YENİ METB (EyUpı (21 55 14) roî pazrtesl haric her gece K O C O K S A H N B : (Uivi OTatı 1 Cüppe'.i Gelin (F. Akın). (49 56 52) Gözlertmi Kapalaklar Perisi) 21.15, çarşsmba. cumartesi, terde «Batı TaSasıniD HJ2 Aşk Burada Başladı (F. nn) Vszlfcaı3 Yaparın) SAflAY: (44 16 56) Sandokan pazar 16.15 te. kâyeslı N Wuud) Hakanı Pazartesi harlç her gün 18 GÜREL: (47 03 94ı 1 Ber SİNEMA 63: Sonsuz Sokaklar OORMEN: (44 87 36) DOS Q«TAKSİM (44 31 91) ce Yolda Glderken Çok Ko ve 21.15 de duş Milyoner (S. Alışık), SİTE: (47 77 62) Anjelik Ser YEN'İ ORALOĞLD: (49 49 35) GülBerduş Milyoner (S. Alışık) seriler Prensesi 2 Varan Bir a . Günay) ml» Btrsey oldu (Pazartesl yabanl (Pazartesl harlç heı I$IK (Üslrüdarı (36 24 93) SUNAR: (36 03 69) Sandokan YILDIZ (Beşiktaş) (47 63 42) b a n ç neı gece 21.15. Çars&mSÜREYYA: (36 06 82) Nüren3 Kardese Bir Gelin (F. Gl ba 17, cumartesi, pazâr 15 te. gün saat 21.15 te cumartesl Boş Beşik pazar saat 15 de) PoCyanna rik) berg Bakiresi (R. Podesta) İHYA: (55 10 72) Kurşunum FATİH: (2S 01 71) ıBozuk Ş.\N: (48 67 92) 10 Korkusuz ZAFER: (44 93 06) 1 Goz Düzenı pazartesi hariç her pazartesl çarşamba nariç het İmzamdır (Y. Duru) gUn 18 çarşamba 13 te. leri Ömre Bedel (T. Şoray) tNC*: (48 45 95) Berdus M i l . Adam. gece 21, pazar 15.30 da. ŞEHZADE StNEMASI: (22 «8 2 Yavas Gsl Güzelim (A. GENAR: (49 31 09) Havagazı rEPEBAŞl: | H 11 fll P l yoner (S. Alışık) eaı • P a i a n e » O&rsam. I«ık) Pazartesl hariç her gece 21.İG KERVAN: (48 04 23) Üç Kar. 64) Plâjda Sevişelim M • Oum» •»• 21 ae eumartesi, pazar 15, çarsamdeşe Bir Gelin (F. Girik) ŞIK: 122 35 42) 10 Korkusuz cBuzIar Çözülmeden^ Şen ba 18 de. KONAJt: (48 26 06) Yatak Adam (T. Yiğit) Dul (Salı, perşembe, cumarOtJhKtZ SÜHUttl ENUt« Hikâyesl (D. Niven) TAN (48 07 40) Sandokan tesi 21 de). KULÜP (Ş Başıl (22 71 83) TTTNCA: (21 58 76) 1 AKSARAY HALK TÎYATRO OKZZAB: (tstuıtnı) nymtroSü: (21 21 19) cKöprü Altı sunda Keşanlı All (her |ÛSKÜDAR: Cuma nariç (Heı Ekmekçi Kadjn (T. Soray) 1 Bir İçim Su. 2 Ayjecik Mektebi» pazartesl hariç her gün 18. pazartesl 18.15 ve j gün 21 de, pazaı 15.30 da) L A L E : (44 35 95) Boş Beşik Cıtı Pıtı Kız cKapının Ardında» 31.30 aa c u m t 15 re 18.15 de LEVENT: (63 55 39) GüzeUer UZUNKAYA: (53 41 43) B ı a gece 21.15. çarsamba, cuYENİ KOMEDİ: (44 04 0S) marteEİ pazar, 15.30 da. tSTANBDL: (44 33 36) Zor&El Arasmda (E. Presley) yller Kırallı Daldan Dala cHülleci. her gün eaıt 21 de AKker» Pazartesi hariç her LÜKS: 44 03 80) 10 Korku ÜNAL: (44 93 08) 1 Kara 4BSNA TtYATROSD (44 64M) «Ele AU» ç«rj«mb« 14.80 da ç » r T* 8«mp«tl (hm gec« J1.15, çarsamba. nımırYl n rx. ı « S d suz Adanı (T. Yiğit) 69 Sinemalar : Tjvatrolar: Krontz, geniş adımlarla holden geçti, doğruca Masha'nın odasına gitti, kapıyı açtı. tçerde îâmba, öl îün ışıkla yanıyordu. İçindeki pet rol bitmek üzereydi. Yan, battani yesine sarınmış, PotoPoto'ya bakan pencerenin karşısında, teker Yazan: Erich Von Stroheim lekli koltuğunda oturuyordu. Uzandı, sükunetle, bir kadehe Krontz durdu: lebalep konyak doldurdu. Merhaba Yan! diye seslendi. Keskin bakışlı boncuk gözleri oCevap alamadı. Merakla usul danm bütün köşe bucağını araştıusul yaklaştı, baktı, sonra Yan'ın rıyordu. Her taraf, darmadağm agöz kapaklannı hafifçe kaldırdı, be tılmış çok süslü kadın elbiseleriy bekleri ufalmış gözlerinin içine le dolu idi. baktı. Ko'.undan yakaladı, sert Masha nerede? sert silkeledi. Yan, gözlerini kıstı... Hummah Vrenen! Uyan! beyninden, süratle hesaplar, düYan, hafifçe kımıldamıştı. Göz zenbazca fikirler geçiyordu. lerini kırpıştırdı. Alık alık etrafı Masha gitti! na bakındı. derken, birdenbire Yan, oturduğu koltuğa daha faz Krontz'u gördü. la gömüldü. Göz ucu ile, sinsi sinAklı yavaj yavas başına geliyor si doktoru süzüyordu. du. Krontz hızla dönüp baktı. Hay Ey!.. Kendinizi nasıl hissedi ret taklidi yapıyordu: yorsunuz, Vrenen? Gitti mi?... Nereye gitti? Eh, şöyle böyle... lyiyim... Ga Yan, omuz silkti... Bu haîiyle liba bütün gün uyumuşum! aezin, imkânsızlığın tam ifadesiydi. Kuşkulu baluşlarla Krontz'u süz Bile bilseydhn!.. Gökten düdü. şen o Amerikalı tayyareciyle bera Sizi buraya hangi riizgâr attı? ber sa\uşup gitmiş olacak! îkisi Krantz, zerre kadar heyecan gös birden kayboldu!.. Aramadığımız termeden, içki masasına doğru yü yer kalrnadı.. Enine boyun arayıp rüdü: taradık... Bütün gece... En küçük Sırf, ne â'.emdesiniz diye sor bir iz bile bulamadLk!.. Galiba yağ mağa geldim.. Siz ve Masha!.. Bel mur, ayak izlerini silmiş! Masha'ya ki de beni bu gece misafir edersi yaptığım bunca iyiliğe mukabil... ni« diye düşündüm. bana böyle tesekkür etti işte!., Kar POTO POTO Çeviren: Hamdi VAROĞM! şısuıa çıkan ilk yabancı erkekle işi pişirdi... Beni burada tek başıma bıraktı... Bu hasta halimde!.. Can çekişirken!. Sesinde gerçekten bir acı ahenk vardı. Krontz onun haline acır gi bi başmı sallıyordu. Yan, için için memnun, hep göz ucu ile ona ba kıyordu. lyi ama Vrenen, bu tufan yağ murda nereye gitmiş olabilirier bunlar Yan, acz içinde omuz silkti: Ne bileyim ben, kuzum! Tam bu sırada Bibi, avazı çıktı ğı kadar haykırarak, odaya dalmıştı: Yalancı .. Alçak yalancı!.. Şu na bak!.. Eünde, Hawks'in kurşunla delin miş, üzerinde kan leke'.eri duran hâki caketi vardı. Onu havaya ka! d'.rmış, gösteriyordu. Yan, yıldırım hızıyla tabancasını çekti, üzerinde oturduğu koltuğu olduğu yerde çevirdi, ateş etti. Krontz ona doğru seğirtti. Eğilip yarayı muayene etti. Kurşun kalbin hemen yanına isabet etmi?ti. Bibi can acısından kn'ranıyor. hırıldıyordu. Bu can çekişme arasında, şu bir iki kelimeyi söyliye bildi: İkisini birden... ağaca bağiadı.. PotoPoto'da... Hangi ağaç?.. Çabuk söyle!... çabuk! Bibi bir parça doğıu.du. bir şe.\ ier söylemeğe yeltendi... göz.erı cionuklaşmıştı, ölümün pek ynkn) olduğunu gösteriyordu. Bibi!. Söyle!.. Çabuk söyle. haydi!.. Hangi ağaç? Bibi'nin rengi uçmuş, dudakian kımıldadı: Uğursuz ağaç!.. Orada... Kıyıda!.. Şiddetli bir ürperti geçirdi. Bu son ürperti oldu... Bütün vücudtı tepeden tımağa yay gibi gerııdı sonra birdenbire bü*ün adsle'n gevşeyiverdi Simdi Bibi. bir oaçs. ra gibi cans!7 sevşek. yerde vatı yordu... Ölmüştü... Kronti, ağır a|ır doğruldu. Yan s döndü, yüzünde korkunç bir tehdit ifadesiyle üzerine yürüdü. (Arkası varı