Katalog

MUSTAFA KEMAL Yazan: Şevket Süreyya Aydemir Üçüncü ve son cildi de yaymlanan bu kitapta, şartlar, olaylar ve bu olaylarm içinde geçtiği hava canlandınlmıştır. Mustafa Kemal hâdisesinin gerçek hikâye ve tahlillerini bu eserde bulabiürsiniz. I. Cilt 10, H. Cilt 15, IU. Cilt 15 Liradır. REMZİ KİTABEVİ İlâncılık: 5944,4086 TEK 4DAM 41. yıl sayı 14619 umhuriyet KLTlUCUSü: TTJNUS K A n t KTTîTTrTTSTT VTTVTTS NADÎ Telgraf ve mektup adresı: Cumhuriyet IstanbuJ Posta Kutusu: îstanbul Nc 246 TelefonJar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 «««««««' y.y ' dıran bu esere ama yazar Çeriren: WILLIAM FAUL yankılar uyanğanı verümiş, Tmemiştir. T.5 lira. Ptzmtesi 12 Nisan 1965 Çeviren: Mnrat DE YAVINEVİ, VİLAYET 1949 Nobel, 1955 Pulitzer kazanan ünlü yazann en DÖŞEGİMDE ( f l R ^ HAN. Cağ Ö AYBAR1N SÖZLERİNE CEVflP: TİP. SEÇİME GİRME HAKKIM ALMISTIR TİP Genel Başkam Aybar tahkikat hakkında konuştu OLATIN SIYASI YOHU Adını YOKTUR Koyalım "Bu, bit siyasî shandaldıt,, AYBAR "Tarih önünde dâvacı biziz ve soroyoınz, seçimlere böyle tertiple mi gidilecektir., ürkiye İşçi Partisi hakkında a« çılan koğuşturma ile ilgili olarak Genel Ba.şkan Mehmet Ali Aybar dün bir basın toplantısı dü« zenlemiş ve «Bn bir siyasi skandal» dır. Türkiye İşçi Partisinin işçiyl orduyla çarpışmaya tahrik ve teşvik ettiği iddiası, bir yalandır. Ba« nun yalan oldnğnnn, bn yalanı nydnranlar da, bn yalandan faydalanmaya kalkışanlar da biliyorlar» demiştir. Aybar, T.l.P.'nin siyasi alanda ileri akımın öncülüğünü yaptığını, bozuk düzenin sürmesinde menfaati olanlann, halkın uyamşım Par* tinin varlığında sindirmek istedik* lerini belirtmiş ve şunlan söylemiş^ tir : T eçen günkü yazımda affedilmez bir yanlışlıkla MEHMET BARLAS ) Kıbrıs Cnmhoriyetini NABugiin Kurban Bayıanudır. Gazetemiz. Kurban Bayramı münasebetiyle salı, çarşamba ve perşembe gunleri çıkmıyacak, cuma giinü TO üyesi irniş çibi ttöstcrmişim. özür dilerim. Evet. öznr tekıar yayına başhyacaktır. Çıkmadığımız günlerde. Gazeteciler Cemjyeti tarafından nazırlanan < Bayram Gazetesi» yayınlanacaktır. Cumdilcr, fakat hemen arkasmdaıı şu huriyet bütün okuyucularının mübarek Kurban Bayramını kutlar, mutluluklar diler. Bayram tatilini gecirmek üzere şehrimize gelen Başsoruvn ortaya atarım: Adada ıısleri bulunan lngiltere NATO'nun bakaıı Suat Hayri Ürgüplü T. İ. Partisi hakkında acılan bclli başlı üyelerinden biridir; Ada tahkikat için «Bu işitı siyasî mahiyeti yoktur; İlalil Ruralarınm birleşmek istediği Tunanistan NATO üyesidir; Adada Tunç'un konuşması savcılık tarafından ihbar telâkki «DÂVACI BİZİZ» haklarını savunan Türklerin da edilmiş ve tahkikata başlanılmasiyle mesele adlî safhaya yandığı Türkiye Cumhuriyeti NA girmiştir» demiştir. «Bütün engelleri bir bir yeneTO üyesidir. Pekâlâ o halde Kıbrıs rek T.l.P.'nin önümiiıdeki milnedeıi NATO dışında kalmıştır? MILLÎ EMNİYEJ TOPLANTILARI letvekili seçimlerine girme hakDcvlet olarak rcsmen kurulduktan kını kazanması ve bu hakkın Başbakan Ürgüplü. Millî Emniyet Teşkilatı men.supiaıımn sonra davul dümbelek Avrupa resmen tescil ve ilân olunması, kabine ile yaptığı ortak toplantılarla, tahkikat konıı?unun ilsili Konscyine katılan bu minik Cumçıkarcıları, dı.sardaki efendileriolup olmadığı şeklindeki bir soruya ise. «Bu toplantılar mahiyethuriyet, kendi varlığım koruyabilni ve bnnların maşalarını çileden leri itibariyle gizlidir, onun için bir şey söylemem dogrn olmaz» mek hususunda çok daha yararlaçıkarmıstır. Yalanlardan, tertip şeklinde cevap vermiştir. nabilecegi NATOya girmekteıı nelerden medet umanlara sunu hadcn dikkatle sakınmıştır ve nasıl AYBARA CEVAP \ ber vereyim ki, çırpınışlan boolmuş da ilgili devletler bu nokta şunadır. Ne yapsalar halkın nDün sabah bir basın toplantısı yapan T.t.P. Genel Başkanı Mehmet üzerinde durmaya lüzum görrae • yanışına, haklarına sahip çıkmamişlcrdir? Ali Aybar'm «Tl.P.'nin önümüzdeki milletvekili seçimlerine girme haksına ve partimizin basarıya ula? kını kazanması ve bu hakkın resmen tescil ve ilân olnnması çıkarcıları Bana kalırsa, bu soruların cevamasına engel olamıyacaklardır. çileden çıkarmıştır; fırtınanın nedeni budur» «ozıınü Başbakan : bını Zürich ve Londra andlaşmalaAnayasa mutlaka hükümran ola «Yüksek Seçim Knralonon aldığı kararla gerçekleşen ba hakn sırasında (Türkiye hariç) tarafcaktır. Tarih önünde dâvacı bikın; açılan tahkikatla en nfak ilgisi yoktur» diye cevaplandnların kafasında gizlenen ard niyetziz ve soruvoruz : mıştır. lerde araraak gerekir. İngiltere, Mehmet Ali Aybar'ın diger beyanlarına ise, «Bu bir beyanattır; ' Ortadogudaki çıkarlarım savnıı «NEDEN BtR AY SONRA?» mak uğruna elinde bnlundurdu*u dilediğini söyliyebilir» demiştir. : gtratejik imkânları bir gün başkaKurban Bayramını geçirdikten sonra Ankara ya dönecek olan Baş , ^ Bu ibbar neden bir ay beklen» ları ile paylaşmak ihtimalinden bakan Ürgüplü. B. Apaydın tarafından verilen gensoru hakkında düdikten sonra yapılmıştır? kaçınmak istemiş, bunuu için de şüncesini. «Mecliste sırası geldiği zatnan görüşülecek; elbette verilecek % Akhisarda. Kırıkkale'de Anakonu üzerinde hiç durraamayı ye? cevaplarımız var» şeklinde belirtmiştir. ' yasa apaçık çiğnenmiştir. Ba bulmuş olmalıdır. Yunan hiikümeağır sDçnn tertipçileri de. failleri METNİ OKUMAMIŞ t\ ise Kıbrıs Cumhuriyeti o günkü de meydandadır. Hükümet bunlara statüsü ile NATO'ya alındığı takHükümetin. Kozlu oiayları ve T.R.T. deki tutumunu yetersiz dirde Enosis'i gerçekleştirmenin karşı neden yumusak davranraakta bulan ve hükümetin başında bulunan Ürgüplü'nün. parti başkanileride büsbütün güçleşeceiini j dır?. larından dırektif aldığını ileri sürerek, «Hükümetin güveni sar<haklı olarak) düşünmüştür. öyle sıcı bir istikrarsızlık içinde» olduğunu belirten bu önergenin metO Anayasa var mıdır, yok r.ıuya. Ingiliz ve Ajnerikalı dostlan nini her.üz okumadığını söyliyen Ürgüplü, yukarıda naklettiği, dur? Emekçilerin menfaatlerimız. Kıbrıs dâvasında buşün niçin miz cevabı sözlerine ilâve etmiştir. j ni temsil eden biricik muhalefet daha ziyade îunan bükümetinin j partisi, Anayasa ve kanunların tcve Makarios'un ortak tezine yakınKIZIL ÇİN'İN TANINMASI lık gösteriyorlar? Çünkü Kıbrıs minatı altında mıdır, değil midir? Dışişleri Bakanı Hasan Işık'ın Tahrandaki CENTO Bakanlar KonCnmhuriyeti bağımsız ve federal Yoksa dün olduğu gibi, demokrasi bir nitelik kazandı mı Adadaki üs seyi çalışmalarından dönüşünden sonra Kızıl Çin'in tanınması mesele| bugün de mutlu azınlık ya/anna leri bir gün elden kaçırabilecekleri sini görüşeceğini daha önce belirten Ürgüplü. bu konuda, «Kızıl Çin'in • bir oyun mu sayılmaktadır? ihtimalinden korkuyorlar. Kıbrıs, tanınmasını b'ngören bir müracaat hrniiz hükümetimize yapılmamıstır» «CEVAP İSTİYORUZ..» hukukan Ynnanistanın bir parçası demi>tir. haline geldi mi, NATO utomatik 0 önümfizdeki seçimlere böyle olarak Adaya ulaşacak. üsler nıetertiple mi gidilecektir? selesi de böylece kendilisinden simdilik çözülmüş sayılacaktır. Bu ^ Türkiye, Kurtuluş Savaşı yılarada Türkiyenin ve Türklerin larının kişiliği olan bağımsıs haklarını dostlarınuz pek umursave yüzde yüz millî menfaatlere gömamaktadırlar. Bu durumuıı yare ayarlanmış politikasma kesinlık" Romanyadan Yunanistana keres le dönecek midir, dönmiyecek mi« ratabileceği tehlikeleri önlemek ve te jötürmekte olan «Pola II» adlı bizim görüşümüzü de dikkate alabir şilep dün şiddetli fırtına ve dir? rak daha realist, daha adaietli bir Soruvoruz, açık cevap istiyoruz.» dalgalar yüzünden Boğaz yerine çözüm yoluna imkân vermek amaKilyos plâjına girerek kıraya o«Seçimlerde partinin şansını cı iledir ki, Belçika Dışişleri BaAnkara, (Cumhuriyet Bürosu) turmuştur. kanı sayın Spaak. Kıbrıs dâvası • nasıl görüyorsunuz, şanslı görMillî Güvenlik Kurulu bayram eröte yandan, olıy yerine gelen nın Birleşmiş Milletlerde değil. düğünüze göre knvvetiniz nerp« te.^i toplanarak Kıbrıs konusunu «Imroz» tahlisiye gemisl de, şilebin NATO çerçevesi içinde ele alınmaden geliyor?» sorusunu Ayba», sı tezini ısrarla savunmus, fakat 18 nisan pazar günü Türk A müli futbol takımının Portekizle Dünya su kuvvetinde esen fırtına yüzüngrirüşecektir. «Sabır tavsiye ediyornm. Bir aAmerika'da yaymlanan ünlü «Tiden yardımda balunamıyarak gekimseye söz dinletememişti. Bize vnç milletvekilinin seçimlerden Perşembe günii toplaııması ge. me» dergisinin «9 Nisan» tarihli Kupası eleme maçırun rövanşının Portekiz idarecilerine Ali Sami Yen Sta ri dönmek zornnda kalmıştır. kıvasla daha bağımsız, daha oy sonra T.BJVUtf. nde İşçi Partisirekirken Dışişleri Bakanı Hasan sayısı, «Atatürk'ü küçük düşürücü ' dında yapılacağı bildirildiği halde; sonra karar değişmış ve maç Dolma GEMILERÎNÎ TERKETMEDİLER ııak bir politika güden Ynııaıı lıübahçe Stadına alınmıştır. ni temsil edeceçini göreceksiniz^ Isık'ın CENTO Bakanlar Konse iftiralarda bulunduğundan» dün kumeti, Makarios la beraber SovHer an olüm tfhlikesi ile başbaSpor işlerini tedvire memur şeklinde cevaplandırmıştır. yi toplantılanna katılmak üzere şehrimiz Nöbetçi Sulh Ceza Mahlindeki kendi görüşünü de ekliyerek şa bulunan şilebin 24 mürettebatıyet blokunu ve üçüncü dünyayı Devlet Bakanı ve İmar İskan BaTahran'a gidişi sebebiyle geriye kemesi karariyle, bütün yurtta topgüçlü birer koz olarak öne sürükan hğına vekâlet eden Şekip İnal cuma akşamı Belediyeye göndermiş nı kurtarmak için sarfedilen gay • Genel Başkan, açılan tahkikat Uç bırakılan Millî Güvenlik Kuru lattırılmıştır. Mahkeme «Time» için yor, belki de Ançlo Amerikanlaretlerde bir netice alınamamıstır. ilgili olarak Savcılığa çağınlmadı» geçen hafta İstanbula gehniş, Be tir. rın destejine çüvendiği için her lu, Bayramı takiben üç gün için toplatma kararını, «5815 sayılı Atalediye Reisi Hâşim İşcan ve Istan Stada bir maç için müsade vermek Zira roketlerle knrtanlmak iste. ı gını, ifade vermediğini sözlerina türk aleyhine işlenen suçlarla ilgiiyi niyetli öneriye karşı direniyorde Çankaya Köşkünde Cumhurbul Valisi Niyazi Akı ile bir top üzere bütün hazırhkları tamamlayan nen tayfalar «silebin sahipsiz ge ; ilâve etmiş. Kocaeli tl Merkezînin du. lantı yaparak Ali Sami Yen Sta Belediye İmar Müdürlüğü, bu yazı mi durumnna düşmemesi için» «Po i arandığı haberini yalanlamıştır. baskanı Cemal Gürsel'in bas li kanuna» dayanarak vermiştir. dının bir maç için açılması karar üzerine cumartesi günü Beden Ter t la II» den aynlmamışlardır. kanlığında toplanacaktır. Bir gün önce, gazetimizde çıAma bu hengâmede en başarılı biyesi İstanbul Bölge Müdürlüğüne laştırılmıstı. Resimde, kurtarma faaliyetinden kaıı bir yazı üzerine harekete rolü oynıyan şüphesiz Başpapaz Güvenlik Kurulunda Ancak bu toplantıdan hemen maçın Ali Sami Yen Stadmda yapı bir an görünüyor. geçen Savcılık, mahkemeden alMakarios'iur. Içindcn pazarlıklı bu sonra İstanbul Emniyet Müdürlü lamıyacağını tebliğ etmiştir. Hasan Isık, Kıbrıs meselesinde dığı toplatma karannı, telgrafson derece inateı adam, buşrüne Tebligattan sonra da Portekize du ğü Vilâyete maçm yapılacağı stad yaptığı temasları anlatacak, Kıb ÜRGÜPLÜ YEŞİLYURTTAKİ la bütün il savcılıklarına bildirkadar güttüğü son derece hesaplı hakkında göriişünü bildirmiş v e runa büdirilnüştir. Oysa Portekizlirıstaki son askerî durum hakkın . miştir. politika sayesinde adım adım boEVİNDE maçın (Oto park yapılmadan, vâ ler daha önce İstanbuldaM stadlan da da bilgi verildikten sonra bir yuııa mesafe kazanmış, katasında sıtalar için ana kapı hazırlanma geznüşler ve Dolmabahçede oyun oy ' karara varılacaktır. i Öte yandan, «Time» dergisinin tasarladığı ve pek de saklamadığı Atatürk'le ilgili yayını, gençlik aradan, parmaklıklar tamamlanma nayamıyacaklarını bildirmişlerdi. Por amaca dofru bir hayli ilerlemiştir. Gene aynı toplantıda îçişleri ve smda da tepkiyle karşılanmıştır. İZMİT, (a.a.) İzmit polisi r» dan oynanmasmm tehlikeli olaca ltekiz idarecileri milyonluk futbolcu Hem lngilizlerle Amerik3İılan a r m l Adalet Bakanlarınm da T.İ.P. hak Dün, bu konuda müşterek bir bilğını ileri sürmüştür. Dolmabahçe gibi sert toprak Meteoroloji Genel Müdürlüğü bay ; savcılık, Türkiye İşçi Partisi İzmit i kendi yanına çekmek, hem bir kıkında Türkîş Genel Sekreteri ta diri yayınlayan Millî Türk Talebe Bunun üzerine Vali Niyazi Akı, alanda oynatmak istememektedirler. ram günlerindeki hava durumu hak il merkezinde dün de soruşturmaya sım üçüncü dünyaya hoş görün rafından ileri sürülen iddialar hak Birliği ile İstanbul Üniversitesi Ta ''Emniyet Müdürlüğünün yazısına (Ma ; •*• Demir, halletmeğe çalışıyor devam etmiştir. Yapılan aramada kında bir açıklama yapmıştır. mek, hem de köprüyü geıinceye kında gcniş bilgi vereceği söjien lebe Birliği Başkanları, Time der çın Aii Sami Yende yapılmasımn bu' Emniyet Genel Müdürü Ahmet A'erilen bilgiye göre, bayram sü «devlet içinde devlet istemiyoruz», kadar Kusları oyalamak herhalde Ankara, (a.a.) Cumhuıbsşkanı ınektedü gısını sıddetle protesto etmişlerdir. , şartlar içinde mahzurlu olduğu şek Eemir, dün Dolmabahçe stadında resince Türkiyenin giiney ve doğu , «altmış kuruş istiyen işçiye kurşun kolay basarılır bir iş sayılamaz. • Futbol Federasyonu ikinci başka bölgesi hariç bütün bölgeler çok sıkılırken milletvekillerine 5500 liCemal Gürsel. Kurban Bayramı Şimdi. Kıbrıs dâvası Makarios |münasebeîiyle Türk milletine hitanı Dr. Selâhattin Akel ile görüş bulutlu ve ara • sıra yağmurlu ge ra» gibi dövizler görülmüştür. plânlarına uygun bir biçimde çö j | müş ve «önümüzde zamanımız var. çecektir. Hava sıcaklıklan 9 21 Öte yandan, T.İ.P.'nin Kocaelilüme yaklaştığı bir sırada bize ; ben şu rnesajı yayımlamıstır : I Bu stadı yakmdan tanırırrî. Ali Sa derece arasında değişecektir. İstan «Mutlu ve seviııçli günlerimiz. de bulunan ilçe teşkilâtında da «gidin, Kumlarla karşılıklı bir an \ ! mi Yen stadını halletmeğe çalışa bul, Ankara, İzmir. Antalya, Bursa, i den biri olan Kurban Bayramı'aramalar yapılmıştır. Tİ.F. Kolaşma tabanı arayın!» diyorlar. ; • cağım, demiştir. Konya, Adana, Samsun. Kayseri, ' caeli Başkanı Şinasi Yelden, ona kavuşmuş bulunuyoruz. BayBu teklifi kabul edebilmemiz içiıı ' Dıyarbakır, Mersin şehirleri ve ÇCT ; ramın yurt içinde ve dısjndaki laym bir tertip olduğunu iddia bir takım şartlar ileri sürüyoruz. releri çok bulutlu, yağışlı olacaktır. < etmiştir. bütün vatandaşlarıma kutlu ol«Zürich ve Londra andlaşmalarını : tanıyın, diyoruz». Adadaki Yunan masını yürekten diler, sağlık ve askerleri geri dönsün, Türk köy saadetle işlerinde başanlar teleri üzerindeki muhasara kaldırıl menni ederim. sın» diyoruz, şuııu diyoruz, huııu ; diyoruz. Ben haber vereyim: Hiç j Bu arada. bizleri biribirimize dübir şartımızı kabul etmiyecekler ;şürme amacı güdeeek dış ve iç tahdir. Görüşmeye razı olursak, fiileıı riklere vatandaşlarımın dikkat etAnkara. (a.a.) 1964 yılı ihracat hemen hemen gerçekleşmis bulu melerini, hürriyet ve insanlık hayve ithalât rakamları bclli olmuştur. nan Enosis'i resmen tanımamızı is siyetimizin temeli olan Anayasa düBuna göre, söz konusu yıl içinde ihtiyecekler, buna karşılık da gönzeni içinde mesut yaşamalannı teracatımızın 411 milyon 771 bin 31S do j lümüzü alıp zevahiri kurtarmak nıeııııi eder, aziz milletimin daha lar olmasuıa karşılık, ithalâtımız için sözde bir takım önemsiz tâ • nice mutlu bayraralara erişmesi (12S milyon 457 bin 818 dolâr bir faz vizler vereceklerdir. dileğiyle, saygı ve sevgilerirai sulahkla) 537 milyon 2 » bin 134 doBu itibarla tutumumuzu kesin narım.» Şam, (a^.) Ürdün Kıraliyet Hamamıştır. lârdır. olarak kararlaştırmadan. hattâ alaKurban Bayramı münasebetiyle Öte yandan, Şam'daki Belçika İhraç ettiğimiz maddeler ara va Yoîiarı Şirketinin Şam'daki bücağımız tedbirleri yürürlüğe koy Devlet Daireleri, İktisadî Devlet tesında 807 milyon 709 bin liralık rosu, şirkete ait bir uçağın tutuşa Büyük Elçiliği, turistlerin Kudüs'o madan müzakere masasma otur şekkülleri ve özel sektör müessesebir ihracatla tütün yaprak başta rak dün gece mahalli saatle 23.00 de hacca gitmekte olduklaruıı açıklamamız hiç doğru olmaz. Buçüıı ar leri cuma sabahına kadar tatil yaŞam'ın 20 kilometre güneybatıcnıa mıştır. gelmektedir. tık yalnız bir Kıbns dâvası yok pacaklardır. Ithalâtımızı teşkil eden maddelerin düştüğünü açıklamıştır. Şam'daki Belçika Büyük Elçiliği tur, irili ufaklı bütün pürüzleriyle Dört günlük Kurban Bayra Amerikanın San Diego şehrinde bir gangster, rehin karşüığı para veren bir dükkânı soymak isterken pobaşında kazanlar, makineler, cıhazlar Uçakta, bulunan hepsi Belçika Sekreteri Jean Deschamps, sabah al hir Türk Yunan dâvası vardır. mı tatilinden faydalanan Bakan lisler tarafından çevrilmiştir. Teslim olmak istemiyen gangster. polislerle 4 saat çarpıştıktan sonra ja yer almakta (1 milyar 278 milyon h 50 kişilik turist kafilesi, Beyrut tıdan beri bir uzman heyetinin balioııuvn bu açıdan ele almazsak. lar yurtiçi gezilerine çıkmışla» ralı olarak ele geçirilmiştir. Karşılıklı atej sırasında dükkânın tezgahtan vurulaıak ölmüstür. Resim, po 932 bin lira) ve bunun arkasından tan Ürdün'e gitmekteydiler. Yol şında Ammandan gelen Ürdün Ulaf pık aldamrız. ve Başbakan haşta olmak üzrre ham petrol «518 milyon», gelmekculardan va Ürdün asülı olan 4 tırma Bakanı ile biıiikte kaza ye» bazüarı İstanbula gitmişlerdir. liijangster ^arpıjmasını gostermektedir. , tedir, kijüik miirettebattao kurtulaa ol rinde bulunmaktadır. NADİR NADİ Gazetemiz 3 gün çıkmayacak GUVENLIK KURULU TOPLANIYOR "Time,, Dergisi dün bütün yurtta toplatıldı Vali, Ali Sami Yen Stadının açılmasını tehlikeli buldu m ŞILEP KILYOS'DA KARAYA OTURDU Görselin Bayram mesajı Bayram yajışlı geçecek TİP Kocaeli merkezi arandı 1964 ün dıs j ticaret açığı 126 milyon dolar Bir Ürdün uçağı dfiştfi, 54 kişi öldfi