Katalog

BUYUK OSMANLICA TÜRKÇE SÖZLÜK Mustafa Nihat ÖZÖN Bu sozluk her hangi arap harfli bir lugatm aktarması olmayıp metinlerle kontrol edılerek meydana getirilmistir. Tanıklar ıle 30 000 den fazla Arapça ve Farsça kelıme ile 10 000 den fazla deyim ve kılişenin anlamlan açıklanmıştır. Fıatı ciltlı 40 liradır. INKILÂP ve AKA KİTABEVLER1 41. yıl sayı 14596 umhuriyet Telgraf ve mektup adresı: Cumlıurıyet ktanbul Posta Kutusu: İstanbul No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 KURUCUSÜ: FUNUS NADİ K"in>TTr*TTC¥T. \nTXTTTC ATArkt MUST i'azan: Şevket Süreyja Aydemir di de yayınlanan Üçüncü ve son kitapta, şartlar, ola^lar ve bu olaylarırt içinde geçtiğı havö canlandırılmıştır. Mustafa Kemal hâcksesinpi tçerçek hi' kâye ve tahlillenni 'bu eserde bulabilirsmiz. I. Cılt 10, H. Cılt 15, III. Cılt 15 Liradır. REMZİ KİTABEVİ ' İlâncüık: 5407/3126 TEK Ull Cumartesi 20 Mart 1965 • » ılİ£ ~ Son yılların en büyük faciası Merzifona bağlı Çeltek linyit işletmesinin ocağında sabaha karşı infilâk oldu Konusan : ECVET GÜRESIN Genel Yaym Müdürümüz Ecvet GÜRE* SİN, Ikinci Cumhuriyette Türkiyenin kade* rini 1035 gün elinde tutan İnönü ile uzun bir konuşnıa yaptı. Yabancı basmın «kurt diplomat» adını verdiği İnönü konuşmasında birinci Cumhuriyctin demokrasiye geçiş günle • ritıden babsederken şöyle dedi: «Ben ne zaman demokra • sıye geçersek mntlaka bir lakım hastalıklar çıkacaği • nı kabnl ediyordam ve ona çöre sabrı tahammülü daha onceden en genis ölyüde %o ze almıstım. Ancak, benim tahammülümlc i«ın bitmhe ceğini, ufukta gorünen ih timallerin düzelmesi içın da ha çok hâdiselerin geçecegi* ni de tahmin cdiyordum...» GRİZU PATLAMASI: 69 İŞÇİOLDÜ Ocaktaki 126 58'i de yaralandı SABKİ DİKİCİ (HAVZA) ADNAN BÜYÜKŞİRİN (AMASYA) BİLDİRİYOR '4 s v ^ J ^ k SülUCA' «tnönü Aıılatıyor» başlıklı yazı serisinde bazı öncmli konuların aydmlatılması amaciyle sorulan sorulara İnönünün kendine özel uslubiyle verdiği cevaplan okuyacaksınız. PAZARTESİ GÜNÜ CUMHURİYET'te Değiştirme birliğimiz tesbit edilen tarihte Kıbnsa çıkacak i i emlekeümizdeki en büyük grizu faciası dün •"sabaha karşı «Yeni Çeltek» te olmuş; 69 işçi feci şekilde yanarak ve parçalanarak ölmüştür. Merzifona bağlı «Yeni Çeltek Linyit İşletmesi» nin bir ocağında saat 02.30 da vukua gelen grizu patlaması sırasında ocakta 24.07 vardiyası yapan 126 işçiden 57 si yaraü olarak kurtulmuştur. Eregli Demir Çelik için Meclis tahkjkatı acılıyor Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Millet IMeclisinde dün, Ereğli Demir Çelik Şirketi hakknıda Meclis araştırması isteyen önerge kabul edilmiştir. GORUŞMELER Mıllet Meclısınde dun Ereğlı Demır Çelik Anonım Şırketı hakkında Meclis araşrırması isteyen Beşat Ozarda (AP) nın onergesı goruşulmuştur. Onerge okunduktan sonra soz alan Sanayı Bakanı Alı Naılı Erdem, «Anajasanın belli bir konuda araştırma açılmasını» ongorduğunu belırtmış ve «Araştırmalarda istisna tardır. Ozel hayat, haberleşme, Meclis araştınnalarına konu teşkil edemez. Ereğli Demir Çelik kendi özel kanununa göre bir hususî şirket gibidir. Yolsuzluk olup olmadığı onun ortaklanna aittir. Hükıimet ayrıca tahkikat açmıştır.» demıştır. Soz alan onerge sahıbı Ozarda, jolsuzluk ıddıalanndan omekler vermış ve ozetle şunlan soylemıştır«Ozel bir kaııun \arsa sermavesi üç milvardan fazla olan bir şirkete devlet hazinesinden yiiz milyonlar nasıl verilmiştir? Verilen bu yuz milyonları Meclis soramayacaksa millî iradeden bahsedilemez. Şiddetli infilak İnfilâk, uç sene once ocakta çıkan bır yangını onlemek ıçın çekılen ve «yangın barajı» adı \eıılen duvarın yıkılması ve alevlerın ocağa yayfhmrk ieerMle bjrıken grizu gazının bırden tutusması ı>ttıcesı meydana gelmıştır. İnfilâk 1001 numaralı bolgede vukua gelmış ve buıada çahşan ısçıter fecı şekılde olmuslerdır. 5 numsra ı1" 1004 sayılı bolgelerde çalısan işçıler ise kurtul'nıı^lardır. Yeni Çeltek Komur İşletmelerı Muhasebe Muduru Hayatı Açıkbaş olay hakkuıda şu bılgıyı vermıştır « Infilâkin olduğu ocak bölgesinde daimî haralandırnıa yapüdığı halde infilâke sebep olan grizu gazının bu kadar çok »e çabuk birikmesinın sebebi anUşılamamıştır.» Ürgüplti'nün «özel demeci» Atina'da olumlu karşılandı Infilâkta hayatlarını kavbedenlerin cesetleri çıkarılıjor. DIŞ HABERLER SERVİSİ Yangın Çoken ocakta jangın çıktığıncUn once kurtarma ekıplerı ıçenje gırememıslerdır. Işletmenın Kendı ekıbınden baska Çorumun Dodurga İsletmesiyle Ereğlı Komur Isletme sınden de yardım ekıpleri istenmıs tır. 300 metre derınl'kte bulu nan ışçıler, cıvar koylerden oldukları ıçın olay, kısa zamanda butun çevreye \a\il mıs ve bınlerce koylu Çeltek'e akın etmıstır. Olay \ erınde ınzıbatı tetnın etnıek. maksadı ıle Merzıfon ha\ a ussunden askerî bırhkler ı* tenmıs ve ocağın bulunduğu j bolge kordon altına alınmi< tır. Uzay fldamları Döndii Kozmonotlar 26 saat 2 dakika uzayda kaldı ve 18 tur yaptııar DIŞ HABERLER SERVİSİ zaym fethınde çok onemlı bır merhaleyı aşmıs olan Sovjet «Voskhod (Şafak) 2» kapsu lunun, atmosfer dısında 26 saat 2 dakika kaldıktan ^e mahrekte 18 tur japtıktan sonra \eryuzune don duğü, Japon PTT Bakanlığı radyo servıslen ve Batı Almanya'dakı Bochum Rasathanesınden açıklanmıstır. Kozmık tarihte «boşluğa çıkma» deneyını ılk defa gerçekleştumıs olan «Şafak 2» evvelkı gun saat 09 da Aral Golu yakunndakı Baykonur uzay deneme ussunden fırlatılmış ve dun saat 1102 de Stalingradın kuzeyındekı Saratovda yeryuzune donmuştur. Haber, Sovyet Hukumeti tarafmdan hayli geç teyid edılmistir. «Safak1» feza gemısi ver>uzune sal.men dondukten 90 dakika sonra resmi açıklama yapılnııstı. Halbukı sımdı Sovyet Hıucumetının saat lerce susması, Moskovada. «SafakVırgıl Grıssom (solda) \e John Young da Amerıkalıiaı taıanndan 2» nın basarısmı gblgelıyen soylen 23 mart günu bır Gemını kapsulu ıle boşluğa fırlatılacaklardır. Boylece . tılerın çıkmasına sebebıyet vermı«Amerıkan uzay araştırmalarında da ıki astronot aymgemıyle ılk defa fezaya çıkmış olacaklardır. Uçuş tır. Florıda'da Cape Kennedy Ussunden başlıyacaktır Sovyetler/n iddiası: "Şimdi hedefimiz AY„ Büyük facia Saat 10 a kadar ocaktan 35 eeset çıkartılmıstır. Ekıpler dığer eesedlerın çıkartılması ıçin faaliyete devam etmektedırler. Cesetler sandukalara konularak ailelerıne teslım olunmaktadır. Ölen ışçılenn çoğunluğunu Havza ve Merzıfon koylulerı ıle Tonyalılar teşkil etmektedır. Infilâkta hayatlarını kaybeden işçilerin listesi 7 nci sayfamızdadır. u MERZİFON, (Fikret Otyam bildirijor) Yeniçeltık linyit madenı!••"••'• ••••••••••laıııııııııııııııııtııiiiiiiııııııııııııııııııııııııuııııanaıııı ••••••IIUIIIIIHIIIMIIIIIMMII""" ' nın, yani 68 işçinm olduğü ocağın Bundan sonra Başkan Ferruh hemen otesinde lokantanm masaları Bozbeylı (AP), Bakan Alı Naılı Er çıkartılan bır yerınde duran tabutAnkara, (Cumhuriyet Bıirosu) dem'e «Riyaset bu konuda Meclis latın bnündeyım. Tabutun bırinın Mıllet Meclisinde dun Sıyasi Partiuzerınde Mehmet Sağlam yazıjor. araştırması açüabileceği kanaatin«Safak2» nm yervuzune ler Kanun Tasarısı goruşülürken, dedir. Buna bir itirazınız var nu Oysa Mehmet artık hıç sağlam de donduğu haterlerımn alınKasım Gulek'ın (Bağımsız) verdiği .. Vekil bey?» dıye sormuştur. Bakan ğ'lbır onerge ıle ana muhalefet partisi masından on:e, kozmonotlar KENARA ÇEKILIN ıtırazı olmadığmı açıklamıştır. genel başkanma Başbakanlık ödeneKaptan Albay Pavel lna\oGnzu olan ocağın başındayım. Sağıne esıt ödenek ve resmi oto verilBundan sonra soz alan Ismet Kanıv Belıaef ile yardımcı pımesi kabul edılmiştir. pısız (MP), Nıhat Düer (YTP) o at 16 55. lot Aleksı Lecnofun çok ılgı Vagonu çalıştuan âmir, emri vernergenın lehınde, Ata Topaloğlu Kabul edilen önergeye gore, ana çekıcı yeni denemeler yapmuhalefet partisi genel başkanı pro(CHP) aleyhınde konuşmuşlardır. , dr. «Kenara cekilin, olu gelijor..» maları ihtimallerı uzerınde Otelerde Karadeniz şivesiyle ağıt tokolda Başbakandan sonra yer aladurulmaktaydı. Bu arada, RAPOR BİR AY gehyor. <Olü değil.. O, emicemm cak, ancak resmî otosunu seçim «Şafsk2» ile buluşmak uzekampanyasında kullanamıyacaktır. IÇINDE VERİLECEK oğlu.> Bir kısım halk o tarafa kore ikînci bir uzay gemisinın şuyor. Ve çok derinlerden ağu aEğer ana muhalefet partisi genel fırlatılması ve kozmonotlaBundan sonra Özarda'nm oner ğır gelen kömur vagonunu gorüyobaşkanı Meelis dışından ise, milletgesını Başkan okutmuş ve onerge ıum. Yaklaşıyor. Yaklasıjor. Birikı rın uzayda bir gemiden dıvekili maaş ve yolluğunu ve ayrıoylanarak kabul edılmıstır. Öner dakika sonra tam onumde durdu. ğerıne geçmelerı beklenmek ca Başbakanlık ödeneğini alacaktır geye gore ^ıyasî partılerden ıkışer, Eğılıp baktım. Ayağında lâstık patevdı. Yani «uzayda randeBu onerge oylanmadan önce, MP' bagımsızlardan bır kısı olmak u buçlar vardı. Bır tanesı ayağından vu» denemesı de gerçekles lı Ahmet Bilgın ve YTP'lı Nıhat zere teşkil edılecek bır araştırma ' sıyrılmış. Dıler soz alarak, bu önergenin Anatırılecekti. komısyonu Ereğlı Demir Çelik Şiryasaya aykııı olHuğunu, parüler aSonıa karnma takıldı gozlerım. ketı hakkmdakı ıddıalar uzerınde Sarı uzerine komur tozları bulaş c So\\et Tass resmi haberler ajanrasında «Ana Muhalefet Partisi» dı¥AZISIZ l ı r araştırma yapacak ve raporunu ı mış. Sağ elı, her halde ceketi idı, ı, «Şsfak2» hakkında sondan bır ye bır ayrım yapıldığını ileri sur(Arkası Ssa, 7, SU. S to) llllllIHHIffillllttllMllllllllllllllHmilUIIİIUUllllIllllUllllUllllUlUUIIIIIIIIIIllllllllllllllllllIlllllnilllllIllllllllî muslerdır. bır ay sonra Meclıse verecektır. (Arkası S». 1, Sfi. 1 de) BAŞKANLIK DA TARAFTAR 1 Kopkara bir yüz gördüm ATtNA (özel muhabirimizden) Basbakan Urguplu'nun dunku «Ethnos» gazetesıne verdiği demeç, Atına sıyası çevrelerınde ı\ı karşılanmış, «olumlu ve yapıcı» olarak nıtelenmıstır. Iktıdar gazetesı olan «Ethnos» a gore, Urguplu demecının bır yerınde şunları soylemıştır : « Makarios, belki Ada Turklerine zulmetmekle onları kovacağını, gitme>e zorlı\acağını sanmaktadır. Bu takdirde biz Kıbrıs Turklerine kucagımızı açacak, onların Türkiyeje yerlesmesi için vardım edeceğiz. Fakat o zaman buna mukabil katar lar alacağız.» Basbakan sojle devam etmıstır: « Tiırk • Yunan dostluğunun lüzamuna büyük inancım var. Iki memleket arasın daki münasebetlerin eski se\i\esine ddnmesinin mümkün olduğuna inanıyorum. Kıbrıs meselesine bir çöziim volu bulnnması için iki mem leket arasında temas ve görüsmelerin >apılnıası elzemdir. Bu çörüsmeler açık da olabilir, eizli de. Basbakanlar veya Dışisleri Bakanları seviyesinde de olabilir. Atina Hukümeti istediği sekli seçsin. Atina bunu arzu ediyorsa, biz çörüsmelere baslamağa hazırız. Kıbrıs meselesi ber serden önce bir Türk Ynnan meselesidir. Biz meselevi çözmek için müzakerelere ivi nivetle katılmağa hazırız. Bunun aksi bir felâket olabilir.» (Arkası Sa. 7, Sd. 4 te) Barış gücünün görev süresi uzofıldi Birleşmiş Milletler Guveniılı Konseyı dunku oturumunda K ı o rıstakı Barış Gücunun hızmet süresını 26 hazırana kadar üç aylıK bır devre içın uzatmayı ittıfakla kararlaştırmıştır. Oturumda dığer delegelerden sonra konuşan Orhan Eralp, «Türk hiıkümetinin yegâne amacı, Kıbrıs'ın özgür, Yunan isgalinden serbest, bağımsız ve miı» reffeh olması, iki cemaatin özgür* luk ve güvenlik içinde işbirligî yapmalarıdır.» demıştır. Ote yandan Amerıkan Delegesi Stevenson, dıkkati adaya ağır v^ modern sılâhlar ulaştığı yolundakl haberlere çekmıştır. Kıpriyanu ise, Makarios rejımının taarruz tehlıkesıne karsı korunmak ıçın gerekli tedbırlerı almak hak ve sorumluluğuna sahıp olduğunu ılen sünnustur. Yunan Delegesı Bıtsios da, «Istilârun tehdidi altında bulunan insanlara silâh ithalini durdurun demek bir giıvenlik garantisi vermeden kıymet ifade etmez.» demıştır. KIBRISTA DURUM Kuzeybatı Kıbrısta Turklerin ©. lındekı Lefke Bağlıkoy bolgesınds dun de fasılalı ateş açılmıştır. Bolgede ateş açma hâdıselerı dun yedıncı gunune gırmıştır. İlgi çekici denemeler Muhalefet liderine de ıtıakam arabası tahsis edilecek DAKİKA Iğne ipliğe döndii Umumiyetle insanlann, bilhassa kadınların, baslıca korkusu sısmanlamaktır. Onun için gazeteler, mecmnalar, çesit çesit zayıflık reçeteleriyle dolu. Doktorlar, türIü türlü, rejimler, perhizler verıyor, tavsiyelerde balunuyorlar. Onu yeme, bunn içme, spor yap, eğil kalk, koş yurü, filan. Bize kalırsa, bu bahıste, tâkip olunacak en müessir rejim, bizinı Belediyenin ekmek rejimidir. Baksanıza Gün çecmiyor, ekmegimiz bo\una zajıflıyor. Neredej'se, biıtun bütün, ortadan yok olacak. îok olacak da, galıba sadece fîatı kalacak! D. N.