Katalog

BUYUK OSMANLICA TÜRKÇE SÖZLÜK Mustafa Nihat ÖZÖN Bu sozluk her hangi arap harili bir lugatm aktarması olmayıp metınlerle kontrol edılerek meydana getirilmiştir. Tanıklar ıle 30.000 den fazla Arapça ve Farsça kelime ile 10.000 den fazla deyım ve kılışenin anlamları açıklanmıştı». Fıatı ciltli 40 liradır. İNKJLÂP ve AKA KİTABEVLHII 41. yıl soyı 14590 umhuriyef KURTTCÜSTT! YTTVTTS Posta Kutusu: İstanfcul No 246 H Telgraf •« nrefcrup adresı: Cumhuriyet İstanbul KATVt Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 tSt *"W6ÜZELLEŞTZBZS ÇALAFALA'mn «finız KURUCUSU: TUNÜS NADÎ ^ Pazar 14 Mart 1965 SEÇML rflKİ" BÜTÜN KİTAP'1 ıfl> ATLAS K .AE YINİZ fANOUL İŞÇİLER İŞBAŞI YflPTI inönii.'Olayın olacaktır MeseJe, miştir. ANKARA CHP Genel Başkanı İsmet İnonü, Zonguldak olayları ile ilgılı şu demeci vermıştır: «Zonguldak hâdiselerini biiyük Uziintü ile öğrendik. Sayın Başbakan dun oğle vakti beni makamına dâvet buyurdu. Koalis>on partileriııin liderlcri de orada idiler. Sayın Başbakan, hâdise.vi baştan sona anlatlı. Toplantı, hâdise \e hukıımetin almış olduğu tedbirler Uzerinde bilgi verrae mahivetindedir. Işçi hakları uzerine son senelerde alınan tedbırlerin, türlü guçluklerden ve dar geçitlerden geçtığı malumdur. İvi bir talıh eserı olarak, çalışma düzeni oldukça tekâmul ettı. Şımdıye kadar, kan dokulme gıbı esef verıci olaylar vuku bulmamıştı. Zonguldak hâdisesinin birden bire vehamet alnıasının sebepleri olacaktır. Bunları bilmiyorıi7. Mesele adalete intikal etmiştir. Adaletin vereceği hükümle gerçekler daha iyi anlaşılacaktır. Sayın Başbakanın. hâdise hakkında Meclisi tekrar aydınlatma vâadi kıymetlidir „ «••• •••• •••• •••• •••• •••§ KOZLUO İçişleri Bakanı işçilere "sizi tahrik edenler Türk dostu olamaz,, dedi İşcilerden çekinen mühendisler ocaklara girntekten kaçındılar ZONGULDAK MÜCAHİT BEŞER ve HALÛK BESEN BİLDİRİYORLAR ASKERÎ BİRLİKLER KOZLU BÖLGESİNDE EMNİYET TEDBİRLERİ ALlYORLAR Fotoğraf: S. A1BATAR Adalete intikal et hükiımle, İİi: Verilecek mesele daha iyi anlaşılacaktır |[{{ II ozlu bölgesinde toplu grev hareketiııe girişen 6 bin maden işçisi dün saa t 1<5 dan itibaren ocaklara girerek çalışmava başlamışlardır. **"*""""""**~ *• ~~Ogleden sonra Çalışma Bakanı Ihsan Sabrı Çağlayangıl ıle Enerjı ve Tabu Kaynaklar Bakanı Mehmet Turgut taraftndan «Şikâyetlere en geç üç hafta içinde hal çaresi bulunacağına» daır temınat verılmesi uzerine saat 16 ve 24 vardıyası ışçileri, işbaşı yapmaya razı olmuşlardır. Gece vardiyasına giren 2 bmden fazla işçi bakımsızlıktan su basan bolgeleri temizlemışler, fakat komiır istıhsal yoluna gıtmemışlerdır. Ancak, işçiler tarafından tehdit edilmekte olaıı mühendisler yeniden göreve başlamıyacaklarını bildirerek ocaklara girmekten kaçınmışlardır. Bu yüzdeıı harzada istihsale başlamak miimkün olamamıştır. Bildirildiğine göre, mühendislerin bulunmaması halinde ocaklarda istihsale başlanması «emniyet bakımmdan» nıümkün değildir. Bu hal karşısında kesin durumun ancak bugün anlaşüacağı tahmiıı edilmektedir. Bildirildifine göre, Kozlu bölgesinde 50 \e Karadon bölgesinde de 60 muhendis vazifelidir. Hıçbır temınatları olmadığını ve hayatları nın emniyet altında bulunmadığmı bıldıren mu hendıslere E KI. Genel Müduru Behzat Fıruz, «Eğer ocağa girmezseniz hepinizi birden müstafi addedeceğim» demıştır Pakat Kozlu Bolge Muduru Akıf Dıcle, Genel Mudure şoyle muka bele etmiştir . « Sunu peşinen sd>liyejim ki, arkadaşlarımın hepsi bunu memnunlukla karşıhyacaklardır.» IIIIIIIIIMIII ı IÇIŞLERI BAKANINA GÖRE OLAYIN 5 SEBEBİ VAR Ölen işçinin şapkası ve kan lekeleri ınün Olaylar ve Davranışlar muhendıslerle bırlıkie ocakların ağızlarına kadar gıtmışler. fakat içerı gırmemışlerdır Bu arada Çalısma Bakanı Sabri Çağlayangıl. ocak ağzjnria bir madencı şapkası gıyerek resım (jektırmıştır. Saat 16 vardıyasmda Bakanlar Kozlu olayında elbette bir takım sorumlular bulunacak ve halk oyıı bu kanlı hareketin idaresizlik yüzunden mi, yoksa tahriklerin etkisiyle mi meydana geldiğini öğrenecek. Şimdiki görünüşe göre asıl sebep liyakat zamlarının pek keyfi ölçüler içinde dağıtılması \e şikâyetler patlama noktasına geldiği halde Sendika olsun, Kömür Işletmesi olsun; idarelerin meseleye yeter derecede onem vermemiş olmalandır. Eğer sövlendiği gibi tahrikJer bile varsa, asıl sebebin ortadan kaldırılmaması yine bu kışkırtıcı davranışlann gelişmesine uygun bir ortam varatmıstır. Bırakınız liyakat zammı meselesinde, ötedenberi yeteri kadar anlayışlı davranılmamasını, ilgililerin sadece son üç gün içindeki tutunüarı bile idaresizlik ya da umursamazbğın, hem de memlekete pahahya ma] olan umursamazlığm tipik örneğidir. Kozludaki olaylar 4 gün önce mevzii olarak başvermiştir. Ihtilâfın büyümesi ihtimali daha o zaman mevcut idi ve her halde idare ciler, hattâ yalnız Zonguldaktaki iJçililer de meseleyi hafife almışlar, daha doğrusu ola\ı yalnız mevziî bir kanunsuz grev ola rak görmüşlerdir. Oysa Zongrıldak'tan gelen haberlerden öğreniyoruz ki halledildi denilen ihtilâf daha o zaman pamuk ipliğiyle bağlanmış, bir takım kışkırtmalann geri plânda duran etkisi hesaba katılmamıştır. O kadar ki. olaylar patlak verip çarpısmalar başladJktan, ayaklananlar âdeta Kozlu havzasını ele geçirdikfen sonra bile hükümetin sorumlu Çalışma Bakanı, olayları küçümsemekte devanı etmiştir. Su lâfa bakınız: «Ehliyet ve liyakat zammı için 6 milyon lira ayrılmıştır, bunun için de bir protokol imzalanmıstır. Amele kalkmış, bunu seyyanen dağıtın demis.» Kömür havzasında işçi • jandarma birbirine giriyor, hükümet sabaha karşı toplantıya çağırıhyor, olay yerine askerî birlikler sevkediliyor ve sorumlu Çalışma Bakanı sanki bütün buıılar sadece atraksiyonmuş gibi, «Canım efendim mesele önemli değil», amele «zammın seyjanen dağıtıunasını istedi, hepsi o kadar» diyebilijor. Lutfen izah edebilirlcr mi Sayın Çalışma Bakanımız? Havzadaki olaym önemli hale gelmesi için acaba Zonguldak'ın işgal edilmesi mi gerekiyordu? Bu davranış soğukkanlılık değil. Bu davranışta halkın heyecamm teskin etmek gibi bir samimi çabayı bulmaya da imkân yok. Bu, düpedüz meseleleri gerektiği kadar değerlendiremetnenin, daha doğrusu değer ölçüleri bakımından pek hasır olmanın sonucu. Bir Çalışma Bakanı, memleketin en önemli üretim bölgesinde binlerce işçi ayaklanmıs iken bu olayı bir kenara iter, nefes nefese devlet sektörü özel sektör toplantısına koşarsa, ve olay jerine gitmek bir Çalışma Bakanının aklına, Grupta mırıltılann başlamasından sonra gelirse, davranısı başka türlü vasıflandırmak gerçekten güçtür. Sayın Çalışma Bakanımız uzun yıllar devlet hizmetinde bulunmuştur amma, de\let adamlığı ile dcvletl hizmeti görmüş olmanın arasında fark vardır ve olajların karşısındaki tutum bu farkı belirli hale getirmektedir. Sabahki olaylar Saat 16 da bazı i^çilerin ocağa gırme kararından once dun sabah Kozluda yıne olaylar olmus, ısçıler bazı atelyelerle bır kısım malzemenın muhafaza edıldığı «Lâmbahane> vı tahnp etmışlerdır. Bölgede asayisi sağlayabilmek için, mevcut jandarma ve deniz piyadelerine ilâveten 2 alay ve 1 top destek taburundan mütesekkil. bindirilmis bir askerî birlik gecevarısı olay yerine çönderilmistir. Bu yüzden kasaba, bir manevra sahası manzarası almıstır. l^çıler tarafından sevılmedıklerı için hayatlarmı tehlikede goren bir kısım rauhendısler. dun ıkamet ettiklerı Kılıç mahallesmde askerî muhafaza altmda korku ıçinde beklemıslerdir. Iki gun once ısçiler tarafından hırpalanan maden muhendısi Gultekin Yandımata dün amele hastanesıne kaldınlmıştır. Yarah muhendisın sağlık durumu duzelmektedır. Hükümete, yurdun güvenliği konusunda bilgiler verildi y^, 1 mw« 1 I 1 • Hâdiseler sırasuıda ölen iş^inin cenazesi arkadaşlan tarafından taşınıjor Fotoğraf: Selçuk AYBATAR ZONGULDAK MÜCAHİT BEŞER ve HALÛK BESEN BİLDİRİYORLAR İçişleri Bakanı İsmail Hakkı Akdoğan, Emniyet Genel IMüdürü Ahmet Demir ile birlikte yaptığı incelemeler sonunda olaylann doğuş sebeplerini şu noktalarda toplamıştır: V işçiler ücreti az bulmakta ve li« yakat zammının tatbikini beğenmemektedirler. Zam, sadece kıdemli ve bir kısım işçilere tesbit edilen bir baremle v erilecektir. Halbuki eski sendika barem tesbitini kendisi yapmak istemiş. idare} e bu hakkı vermemiştir. işçiler, bu baremin tesbitinde idar ye yakın arkadaşlarınaı ve başçaıuşların fazla zam aldıklannı, bir kısım işçilerin ise hiç bir ilâve kazanç sağhyamadıklarmı ileri sürerek zammın seyyanen uygulanmasmı istemektedirler. 0 İşçiler İdareden memnun değıllerdır. © Sendikamn iş başından uzaklaş tırılan eski yöneticileri, işçileri tahrik etmektedirler. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) ••lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIHImiHllllllllllllıılllllııHII Genel Kurmayda yapılan toplantıya [ Ürgüplü, Bakanlar, Sunay ve Kuvvet Komutanları katıldı ANKARA, CUMHURİYET BÜROSU Genel Kurmav Başkanlığında dun Başbakan Suat Hayri Urguplu ve Ankarada bulunan Bakanlarla, Genel Kurmay Baskanı Orgeneral Cevdet Sunay \e Kuvvet Komutanlarmın katıl dığı bir toplantı yapılmıs ve \enı hukumete «memleketin milli savunma meseleleri hakkında» bılgı \erılmıstır. Saat 10 da başlayıp dort saat kadar suren toplaiıtıdan çıkan Başbakan Ürguplu, gazetecılere sunları soylemıstır: « Memleketin millî savunma meselelerini bütün yönleriyle tetkik etmek imkânını bulduk. Bir kelime ile temin edebilirim ki, memleketin millî savunma meseleleri en emin ve kudretli ellerdedir. Bu nzun toplantıdan tam bir gönül huzuru ve hudutsuz bir iftihar ile ayrılmıs bulunuyoruz.» Bundan sonra Başbakan ıle gazetecıler arasında şu konujma geçmıştır: Soru Kıbns BirJığı ne zaman hareket edecektir? Cevap Bütün millî savunma meseleleri görüşüldü. Soru Zonguldak olayları ıle ilgıli yenı bır dıyeceğıniz var Cevap llgüi BaKaular Oiaya jittiler. mi? Bakanın konuşması Lzücü olayların kurbanlan olan iki işçinin cenazesi dün arkadaşlan tarafından törenle almarak köylerine gönderilmiştir. Tam bu sırada Zonguldaktan Kozluya gelen İçişleri Bakanı da cenazeyi selâmlamış tır. Bu arada binlerce işçinin arasına giren Akdoğan, eline bir meçafon alarak, uzun bir komışma ile grevcilere tekrar işlerine dönmelerini bildirmiştir. Bakan. «Dün gece bana gelen arkadaşlarınız ise baslıvacağınızı söyleyince, göıı(Arkası Sa, 7, öü. 4 te) Olayların, Radyo ile yayınlanması yasağı kaldırıldı Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Hukumet. Zonguldak olaylarının Turkıye Radyolarında yayınlanmaması için onceki gun emır vermış dun ise bu emri kaldırmıstır. önceki gün sabahleyin saat 06.15 te Başbakan Suat Hayri Ürgüplü imzasiyle Radyoya gelen bir yazıda, bu konudaki yayınlar, TRT Kanununun 17 nci maddesine dayanılarak yasaklanmıstır. Bn maddede soyle denilmektedir : «Hükümet, millî güvenlik mülâhazasiyle bir konuda yayını ya saklıyabilir.» Dun saat 13 10 da gene Basbakanlıktan verılen sıfahî bir emırle bu konudaki yasak kaldırılmıştır. Bir krom madeninde işçiler Bursa, ( a . ) Orhâ$ sınırları ıçmde bulunan Mgftfhcılık Tıcaret Şırketıne aıt krom madeninde çahşan işçiler, ,jlfretlerı \erılmedığınden oncek;ı göce greve başlamıştır. Başlarlndf Mustafa Çelık adıntia bır işçi elduğu halde 20 den fazla.^ işcı ışı' bırakmış ve krom yukleyr*iç uzere olan kamyonların onuneT aeçerek ocağa gırmelennı l ^ ^ Senator vc Milletvekılleri 22 milyon lira ek ödenek alacaklar Gazeteler Ecvet GÜRESİN tllllllllMlllllllllllllllllllllllUllllUtllllltllllllMIIIIIIIIIMItlllllllllllllllllM» VATANDAŞ Affedersin Bay Milletvekili, sizin kalkınma hızınız yüzde kaç?.. .IUllUilMUUIUUllUUMUIMllMllllllllllMUİIIlMlllHtlMIIUIIimilMUMUIIı Durum kaymakamlığa ve savcılığa duyurulmus ve gelen jandarmalar Musfafa Celık ıle 11 arkadaşını nezaret altına almıstır. . Savcılık soruşturmaya devam etraektedır,