Katalog

DÖRT gıımıınııınııııııııııım IIIIIIIMIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII"IIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU CUMHURÎYET 6 Eylul 1964 j ^ BULMAGA r Eksik olan sey anlaşıldı: O baİ şanlan istiklâl ve Inkılâbı ysşa5 tacak prensiptir. Yapbğı işleri = yaşatmaya <câf° prensipleri tatbik E eden ve kendi sinesinde memE lekette, Mecliste ve t zetelerinZ de o prensipler noktai nazannZ dan âzami hürriyet ve münakaşa Z salâhiyeti kullanan bir fırka haE yatı yaratmaya mecburuz. Biz = fırkayı iskât ederek Meclisi ısE kat etmiş olduğumuz için noksan E olan şeyin ikinci bir ırka olduğu Ş zannına ve hatasına diişmüş olE duk sanıyorum. Fırka, ama yalE nız fırka, âzami hürrivetle faaliE yete getirildiği zaman, memlekeZ tin noksan zannolunan en büyük E iJtiyacına cevap verilmiş olacakE tır. Ve şimdilik bizde gidilebileZ jek yegân makul ve kuvvetle idr dia ediyorum ki en tneşru ve E makbu yol budur. Devlet miim= kün olabüdiği kadar âdil, fakat r her halde vaziyete hâkim bir oE torite demektir. E Dünyada mutli t demokrasi : kaideleri yoktur. "ier milletin iE daresi tarz kendi icap ve ihtiyaE cından doçmak rr.ukarrerdir. Z Fransızlar bir asırlık ilim ve teE fekkür istihzan Ue 1789 ihtilâli E kebiri gibi bütün tarihte yegâne = ınkılâbı ika ettikten sinra bir Z çok meddü cezirler içL le yüzdüE İer, ve anuık bir asra yakın bir = 7aman sonra, yani 1870 dedir ki E simdiki üçüncü cumhuriyeti yalE nrz bir rey farkı ile kabul ve ilân E edebüdiler. Hangi münasebetle Z Franaız demokrasisine intihak et E mek iddiasmda bulunacağız? E Kaldı ki üçüncü republiğin Z başlıca âmili Fransamn mağlu| biyeti ve hususivle imparatorun E esaretidir. Nitekim eğer Fransa ^Z b" son harbden mağlup çıksaydı Z orada bu defa da kırallık ilân efy dilmiyecek olduğunu bana kimse ^l temin edemez. Başka sebepten ^ :at'ı nazar Alman monarşisi var E lUvvetiyle bunu tervice calışırdı. E Milletleri kahır altında yasatmak E için tacdarlar ekseriya en sağlam : teminat teskil ederler. E Düşüncelerimin bu esas tıoktaE lannı muhtereiı şefime a n etZ mesem burad; bütün bütün hasE ta düşeceğimi ..ördüm. Belki kenE disine asla meçhul olmıyan basit Z şeylerdir. • a a hayatta an geli•kt Z vor * orada en meydanda hakid E katleri de bağırmak herkes için E bemen hemen ihtiyar haricinde Z bir zaruret oluyor. E Bu vesile ile en candan hiirE met ve tâzimlerimi olsun teyide = fırsat bulmuş oluyorum efenE dim. : = •* * TCNUS NADİ E Not: Bir nüshası Başvekil PaE şaya takdim edilmiştir. : Devrim tarihimlz açısından baE Kildığı zaman bu mektup Atatürk E devrine şeref verecek ves.kalar E dan biri sayıiabilir. Düşununüz, E bir ^artili yazar tutuyor, kimi E ınsanlarm dıktatör sandığı Cum Z hurbaşkanına «Biz partiyi sus E tur 'uğumuz için Meclisi düşür E dük. tkinci bır parti kurulmaz Ş dan önce kendi partimiz içinde Z düşünce özgürlUğüne saygı gösE •ermelıyiz. fltatürkle her konuyu tartışmak mümkfindü Temel devrim Ukelerine bağlı kalmak şartiyle herkes dlledigl gibi konuşsun, basında ve Mecliste hükümeti tenkid etsin» diyebüiyor. Atatürkie böyle açık açık her konu üzerinde tartışmak mümkün olduğuna dair sayısız misaller vardır. Bir gün, galiba 1927 yazı idi, Büytikada Yat Kulübün de, arkadaşlariyle beraber yiyip içerken, en azında on beş yirmi kişı ontinde babamın ayağa kalkıp: Sen Cumhurreisi Gazi Mustafa Kemal değil, hep o Selânıkte tanıdığım Kolağası Mustafa Kemal'sin! Diye yuksek se&le bir nutka başladığını bahçeden kendi kulaklanmla duymuştum. Parti ve devrim arkadaşlan dışında Atatürk halkı ve gençleri de ılgi ile dınlerdi. Ankara Pa lasta verılen bir baloya geldığın de, Talebe Cemıyeti Başkanı, Galatairaydan arkadaşım Ruknet tın, ünıversıteye dair bir takım şikâyetleri arka arkaya sıraladı. Halim selim bir genç olan Eük nettın nedense sert konuşuyordu o gece Atatürk pencin söyle dıklennı sonuna ' ad^r sabırla izledi. Nihayet bir )aloda Cum hurbaşkanına Milli Egıtım Baka nını, ya da Üniversıte Rektorunu şıkâvet etmek pek de yakısık alır L r davramş sayılmazdı. Riıknet tin sozunü bitirince Atatürk ay nı sert tonla ona cevap verdi. Ya nılmıyorsam, hakkım aramak istiyorsa, sonuna değın bıkmadan usanmadan savaşması gerektiği ni tavsiye ediyordu. Bu konuda Atatürk'le uzun sü re beraber bulunmak fırsattnı bulan yazarlanmızın, ozellikle Falıh Rıfkı Atay'ın, nice hâtırala ı vardır. 1^^ 6 I^M 1 234 56789 1 ^^ 4 ^^ mım ün kazuunif bir Bir gün Adana bilmem ka fcasAb&mmn halkmdan. 2 «Hlzmetlne valcınlık duy ve onda tecrübell çmcı asliye ceza mahkemesinden bir celp geldl. Gazete sahibi sı ol!> anlamına lkl söz. 3 Sevglll İle buluşup felefcten bir güB ç»lma hall, fatiyle sanık olarak duruşmaya tersl motorlu basıtalann esas kısımlaçağınlıyordum. Suçumuzun ne nndandır. 4 Çevrlllnce «btrdenblre idügünü bir araştıralım dedik. • örtüp glzleme» hareketi bellrtr (lkl Şunu öğrendik: : söz). 5 Blr soru takısının tersl, 21 Temmuz gıinü sandık başla : kavgada vurulan ayak darbesl. 6 Yemeklere ve salatalara konulaD blr nnı dolaşan muhabirimız bun • lardan birınde bır C.HJ". görev : çeşlt ot, blr harfln okunuşu. 7 Dulısınin cebinden çıkardığı bır to : daklarlyie sılcıştınp lçlne çeken. çev«kallt«si düşük şey> belirtr. mar zarflanmış oy pusulasım her ; rlllnce«Her hangl bır alış verlşten ön8 kesin gözü önünde sandığa atmış : cekl avansı ellne tutuşturus hareketi» ve gönderdiği haber de ertesı : karşılığı lkl söz 9 Çok mayhoşun gunü gazetede yer almıştı. Buna ; dörtte lklsl, bir silâh veja araçla ele benzer sayısız yolsuzluk olaylan ; geçlrtlen kuş veya hayvan, iki dirhem o günlerde basını, muhalif parti : blr çeklrdefe durumunda süslü VVKARIDAN AŞAĞIY*: leri ve kamu oyunu pek yakmdan : ılgüendiriyordu. ; 1 «Ust lcısmı lplnce doruk> anlamına lkl söz. 2 Kulağı duyma kudretinden mahrum olmak 3 Blr okul derecesi. seçlm sandığının eerroayesl. 4 Çevrtllnce «lklncl» manasına geUr. cher çeşlt» karşılığı blr terim. 5 8 SOLDAN SAĞA: 9 Toğurdu İle 1 I i III V Meğer iki aya j mahkum o'muşuz i Peki. o Adanaiı C.H.P. gorevli : Eskl Arap ku3456789 si neden iki ay beklemıştı de ; mandanların'i'"! şimdi dâva açıyordu. Durumu Ş «Hallt» ln baİİ9BVE13SI3EIH ka\Tamakta gecıkmedık. Olayın Z bası, konııt o Ja aaBQf cm 1 asaotcQ ?^ıcı çeşlt yubır çok tamklan vardı. Kısa bır ; Elr z pıslrme sure içinde mahkemeye başvur ; murta /\ Pk sa muhabirimizin uydurma bir E tarzınra lkl ba r\a\L akar sular4 1n haber vermediği meydana çıka : p, cak, adam dâvayı kaybedecektı ; dan 7 «VapışAradan iki buçuk ay geçıp de i tırma hareketlnt \, ı n h i ı 'ııln af i zaman aşımı yaklaşınca, C.H.P Z yspış» karsıhğı hallcdilmis se lkl 8 gorevlısı bızım muhabırin tanık ; Tersl soz. dür. bazı hastahklan önctuv» bulmakta guçluk çekeceğı kanısı ş lemek İçin yapılır. 9 Bellrtl. na varmış ve doğruca nahkeme r ve başvurmuştu. î No yapabilırdık? Muhabırimize : bır avukat tutmasını, benim için E vareste karan istemesini ve so • nucu bize bılciırmesını soyledık. ; O sıralarda Istanbulda da ce : * şitli dâvalarla ugraştığımızdan A ; dana dâ\'asını izliyemîdık Bır : hıber çıkmaymca da beraet et : tiğımizi düşiınerek arkasını ara ; ı.ıadık. : Meğer ıkı aya mahkum olmu ; * şuz. Mahkeme cezamızı tecil : * etmlş. Avukatımız da dâvayı: temyiz tmeyı unutmuş. ya da te : cili düşünerek buna luzum gor • * memış. Bunu ancak 1949 yılmda : bir başka dâvada kırk çun hapse : mahkum olunca öğrendik. Yar : gıç olan bu seferki dâvacımızın : * eşi dosyaları karıştırarak üç yıl • önceki mahkumıyeti ortaya çı ; * karmış. Temviz o son hukmü : bozmasa idi, az daha ıçen gıdı : * yjriuk. : Lüzumlu Telefonlar Artık devir değişmişti Fakat artık devır değişmişti. De ir değişmişti ama babamın o .arıhten on altı yıl once ileri sürdugu tavsıyelerin gerekçesinde buyuk bir değışiklik olmamıştı. Babam, devrim Ukelerine dokunulmamak şartiyle parti, basın ve Parlâmentoya en geniş hürriyet lerin tanınmasından yana idi. Şimdi ise C H P. ikiye bölünmUş, Meclise bir de muhalefet partisi girmişti. Avnı kaynaktan fışkırdıklarına gore, devrim ilkelerini her iki parti de aynı heyecanla koruyabilirlerdi, korumak zorun da idiler. Bunun dışında iktida rı şu ya da bu taraf kazanmış, ne çıkardı bundan? Yazık ki ik tldan kaybetmemek uğruna C.H. P. halkı ve aydınlan gücendiren b.r takım yakışıksız davranışlan gdze alııştı. Demokrotik hayata i * girişimiz hiç de ümit \ verici değildi \ Beyoğlu. 44 4U 44 tstanbul: 2142 22 Kddıkoy 36U8 72 Üskudar ib (19 45 Bakırkoy 7164 66 Arialar 51 6U 81 lstınye 63 6U 2U TELEFON: SantraJ 22 42 10 POLİS İMDAT : Istanbııl 27 45 0U Bevoğlu 27 45 01 Anadolu Yakası 27 45 02 SIHHİ tMÜAT : Be>oğlu 44 49% Fatıh 21 15 95 LV kudar 36 05 38 l'ÇAK : T H Y (Termınal) 44 02 96 Hava Alanı 73 82 in TREN (Demıryollan) • Ha\darpasa 16 04 75 Sırkecı 22 30 79 HAVAGAZ1: Istanbul 22 40 80 (Gunduz) 2144 26 (Gece) Kartıkoy 3b 46 20 VAPHR: Uenuvolları 49 18 ao Nobetçı M 44 02 07 Şehır Hatlan. 44 42 33 44 43 59 Üskudar: 36 03 12 Yeşılkny 73 84 25 Boğazıçı 63 56 35 Buyukada 51 61 28 Demokratık hayata hlç de umut ; verici belirtılerle gırmedık. Par : lâmanter rejımın temel ılkesı a : Yokus asağı yuvarlanışı durdur lan seçım müessese: daha ilk E mayh bundan böyle artık kimseadımda tokezlemiştı. D P. lıler ; nin gtlcü yetmiyecekti. Bir yan Halkçılan seçıme fesat kanstır : dan şiddet, bir yandan tâviz po htıkası yalnız C.HP. >i değil, o mış olmakla, onlar da berıkılen : Anayasaya saygı ; nunla beraber devrimleri de uçu vımarıklıkla, gostermemekle suçluyorlardı. A E ruma doğru sürüklüyordu. çiv nutkunu söylemek Uzere Mec E 1946 seçimleri üzerinde > ıki ay lıs ktirsüsüne çıkarken tnönü'vu ; kadar geçmişti. (Arkası var) : Dr. Zivaettin Maktav Kulak Burun Roğaz Kastaltklan Ağız C'ene Sirucjisı Muteha'ssısı Taksım Receppaşa C 5 1 48 30 H8 Cumhurijet 1C498 Georges Ohneı'ln rumanındaD tktibas edümisttr O gün Rahmi ile Nuri Kadıkdyüne geçecekler, oradan da Maltepede Ahmedin akrabasından birinin evindeki Sttnnet dügününe gideceklerdi. Çocnklan Ahmet çagırmıştı. Kahveden çıktıkları zatnan Ahmet orada değildi. Bir gece evvelinden evin bulundugu yeri cevizlerimlzi yeriz. Tuzladan ileri... tarif etmişti.. Nuri sordn: Rahmi çoktandır Kadıköy va Ceviz çok mudur?. Eyice ezberledin mi?. puruna binmiş değildi. Bir ma Her bahçede bir kaç afaç Biliyorum, biliyornm. Sen sanın önüne oturdular. Lüks sa vardır. kasavet çekme.. londa iki çocuklu bir kadın. iki Cevizler yenmeye, kabuklar Yok ben kasavet çekmem de başka yolcn vardı... masanın üstüne birikmeye başBizim o taraflarda hısımlarımız Oturdular» Rahmi ensesini ka ladığı sırada biletçi geldi. Adam vardır. Oraya gideriz. Sen açık şıdı.. Nuri hafit ıesle: yaşlıca bir memurdu. Masanın ta kalırsın! Ne kaşınıyorsun? Ayıptır üstunün ceviz kabufu ile doldu Sen korkma benim ıçin.. be!. Pitlendin mi?.. ğuna şöyle yan gözle baktıBen isimi bilirim.. Yok yabu! Daha dün hama Liiks biletinı kesip herkesin öAksaraydan bir dolmnşa atla ma gittim.. nüne koyarken Rahmi sordu: dılar.. Perşembe pazarından Ka Ne kasındın öyleyse!. Ceza mı kesiyorsun ağaraköye geldiler. Nuri; Kasındım, ne olur?.. bey!. Biz kabukları toplar gide L'y anam!. Ne olmuş bu Ka Ayıptır, vapurda kasınıl riz .. raköy?. maz.. Biletçi güldü. Yeraltı sineması açılıvor Aman be Nuri! Sen de tra Yok!.. Lüka farkı.. muş.. fik misin nesin? Her şeye karı Ne farkı? Kira gelır buraya sinema şıyorsun! Lüks kamara farkı.. ya?. Oğlum, her yerin bir âdetı Burası lüks kamara mı?. Herkes gelir vardır.. Kahvede kaşın?. Bir şey Görmüyor nıusun? Herkes Yeraltında sinema olur demera.. Ayıptır. Herkes bize veriyor.. mn?. ('lan Rehmi sen sahiden pakiyy!.. Kaç para?. aptalsun.. Baksın!. Fena bir şey mı Elli kuruş.. A$zını topla!. Aptal senin yapıyorum. Ceviz yer misin ağa Hepimiz mi?. gibi olur; Valjaha dönerim ge bey?. Yok, adam başına!... rije!. Diyerek masanın üstündeki ce Kalk gidelim Nuri ağabey!. Şakadan anlamımusun?. viz kâgıdından iki tane ceviz Yok be'... Deli misun!. RaBen sana saka ediyorum.. Ha aldı. conumuz bozulur Ver paralan.. sen de bana aptal dersun, gecer Pırak şu cevizleri. Patladın Karsısındaki adam da: gider.. mı?.. Ben gideyim.. Bu yerin ace Ben ö>le sey sövlemem.. fçim çekti.. canım sıkılı mısiyiz.. Derken Rahmi» Anladuk, sen daha pişmek yor.. Biz yanlış vapura bindik Otur be amca!. Venriz» Atistersun.. Vapur düdük çliy.. çe galiba !„ lan deve değil ya bu!. Kaç tane neyi bırak.. tstersen sor!.. kestin hemserim?.. Dur vahu?. O defıl bizim Rahmi kalktı.. llerideki yolcu Cçvapur.. Şuradan ceviz alalım.. 1 lara yaklastı. Ne eder.. bir buçuk liraçim çekti.. Ne olursun he?.. Affedersiniz. Bu vapur nere (Cebinden bir beşlik çıkarıp) al Kdprii aitındaki nıanavların ye gider?.. paranı.. bnünden geçivorlardı.. Ha\darpasaya . Biletçi üç buçuk lira ustünn i Kaça ceviz . Kadıköy üne gitmez mi.. ade etti.. Rahmi paralan eebıne Üç lira.. Okuman vok ınu se Gitmez . koyarken nasıl olduysa dizıyle nin?.. Hemen döndü.. masayı oynattı.. Dikine duran Sormak a>ıp mı kardesım.. Kalk afeabey!. Yanlış vapuceviz kâğıdı devrildi.. Cevizler Kaça dedik?.. ra binmisiz.. Bu Havdarpaşaya önce masaya, sonra da yere dö Biz de üç lira dedik. gidermis.. küldö.. Aşafı olmaz mı? İki buçuk Heraen çıktılar.. Kadıköy va Hay Allah! Tut sunlan, versek vermez misin? pumna girdiler Gene salona diye Rahmi masanın üstüne a Veririm. nasıl vermem.. A fittiler Orası daha kalabalık bandı. Ama kâğıdın yarısı yere ma cksik veririm. tı.. Avvaz kasap hep bir hesap.. Ben bilivorum.. Bir yanlış döküldü.. Kâğıt doğruldu.. Rah mı kalktı verdeki cevizleri top Ya ne sandın? Açıkgöz bir lık var dedim Nnri. sen misin?. Ama önden sen pindin va lamaya Nuri pura.. Pırak sunlan. ayıp ediyor Rahmı! Pırak gevezeligi.. Yok Nuri ağabey!. Paravı sun! dediyse de Rahmi. al su cevizi.. Vapuru kaçıraca sen verdin!. Benimki helâl paradır, bıBen dalavereden gızrakamam.. diyerek yerde gördüsenin ardından geçtim.. Bir kilo cevizı bir kâğıt içinde Tuzlalı Oturdular gene bir masanın 5 ğü cevizleri toplarken eline alan Rahmi Nurinin pesin nüne. Yanlarmda başkaları da yolcu oturuyordu.. Rahmi: de iskeleve vardı.. Rahmi oku vardı.. Az sonr3 vapur kalktı.. Amca.. sen de biraz kıpırda mus Rshmi reviz kâfıdını actı.. Bir vahu! Avağının altında cevizler Bak! Liravı veren geçnor kaç ceviz aldı.. Yanlarındaki vol var.. mus. Sen ver benim için de bir eııîar da babavani kimseierdi.. Benim belim ağrılıdır.. eğilira.. çeçelim.. Ben de dönüste Rirkac tane de ona verdi.. Adam lip doğrulamam.. Kusura kalçekinmeden aldı. seninkini veririm. ma!.. Yok kardasmı.. hesapları Yandaki yolculann küçflk ço Ev\ allah !„ Ama nasıl kıraavn tutalım da.. masarifimiz ca?ız?. cuğu cevizleri topluyordu. Fabelli olsun.. Ben kırarım amca?.. diven kat annesi: Peki! Hani benim elimde Rahmi iki cevizi birbirine sıktı.. Bırak» Perçin bırak onlan.. ceviz var da... kıjılmadı.. Nuri aldı: koHnSnn pistir. kaka.. kaka! diye çocufn Ver cevizleri Ijanaî'Parala tahtasına kovdn.. eltnin ayası ile ceviz toplamaktan alıkoymak isvurunca ceviz kırıldı. Bir daha tiyordu.. Rahmi sinirlendi: rı da sen ver! Neden kaka olsun hanım Yok! Madem ki bana inan vurdu.. Bir daha kırıldı.. Onlan masanın ortasına koydu.. Rahmi tevze?.. Tertemlz eevlz mıvorsun de Kadın sinirlendi Arkadan Ben sizin tevzeniz defillm!.. Nuri agabey!. Kır birkaç ta Yürüvelim dive bağirdı Zaran yok! Halamız olun! lar.. "îunlar da tnrnikeve vak ne daha!.. Buvurun amca!. diadama ikram Halanız da değilim!. lasmıslardı.. Nuri iki lira çıkar VP karsısındaki etti. Avnı sekilde krndi de kır Demek akrahalık yok!. dı.. Ne münasebet?. Ha! Ben verivorum.. Dönüs maya başladı.. Çok çukür hanımabla Ya Tatlı imlş cevizler.. te sen verirsin! dedi. ni ya senin ribi akraba da hani Adam sordu: Hav vasavasın!. Dönüste ya evlere senlik.. Kaça aldın?. Allah kerim.. diven Rahmi de Kadın çocuğa: Cç Iiraya arkadan geçti.. Vapnra girdiler.. Ver ceviıleri» Nari ajabev! Paşa paga gi Çok para.. Bizim orada iki Çocuk; delim.. Gel su en dipteki kol liraya alıyoruz. Yaa! Vermacaam! diye ağla Neresl sizin orası?.. tuklu yere gidelim.. Hem tenha» Cevizlet! Yazan: Burhan FELEK maklı olurken Rahmi bir avnç ceviz alıp çocuğa: Al Perçin.. Bunları da evde eevlz oynarsın! diye verdi.. Sonra yerine otnrdu Kadın sustu. Rabmi de kaşları kaldıra kaldı ra cevizleri kırmaya basladı Tuzlalı da kırdığı cevizleri habire atıstmyor, Nuri de sessiz sedasız yiyordu.. Rahmi lâf olsun diye: Nasıl cevizler? diye soracak oldu> Tuzlalı. Daha kurumamış~ zarı aynlmıyor» dediNuri de: Acı bunlar be!. Zehir gibi.. Rahmi dayanamadı: Ulan, hem beğenmıyorsu nuz, hem de yivorsunnz Daha iki tane ceviz ağzima atamadım. Ne kadar kırdımsa bep sız yiyonunuz.. deyince Tuzlalı. Möslümanın malı, mü<ılümana helâldır be oğlum. Sen de gel, bizim bahçede ve. vıvebildı ğin kadar.. Değil mi be hemşerim? diye Nuriye de hitap edince. Nuri dayanamadı.. Ama emice bu çocuk eevlzleri manavdan aldı. Bahçeden toplamadı.. diye Rabmiyi müdafaa etti. Vapur iskeleve vanasmıştı.. Kalktılar Tam çıkacak lan sırada biletçi eeldi.. Rahmiye masanın üstündeki kabuklan göstererek: tçi size kabuğu bize mi?.. diye konuştu.. Rahmi mabçup oldu Affedersin ağabey!. Cnuttum.. diyerek kabuklann bir kıa mını cebine koydu, bir kısmını da Tuzlalıya. Amca sen de cebine koy şun lan. çıkarken denize atanz.. diye verdi» O sırada Nuri aynlmıştı.. Seslendi.. Nnri biietin kalmıs .. Nuri de daltpnlıkla geri dSndiî.. ona da bir avuç kanuk.. Bu nedur?. Yediğini» cevizlerin kabuğu!. Pırak Allahasen!. Ben de bir şey sandım.. dediyse de kabuklan cebine koydu.. kalan kâğıdı da Rahmi Al kardeşırn! Bunu da afiyetlen sen ye! diye memura ver di. Adam içinde beş on ceviz kalnıış olan kâğıdı almah istemedi.. Tesekkür edenm.. dedı» Vapur bosalmak üzere iken koşa koşa çıktılar Kadıköy ıskelesine can attılar Rahmi gülerek Nurive yaklaş N'uri ağabev!. Biletsız çeçtik be!.. Nuri sasaladı . Neden oldu övle?.. Bilmem vallaha! Kimse bilet istemedim.. atlattuk.. Derken Nuri hirdenbire avıldı.. l'lan aptal! Lira lan ben verdhn.. Makineden treçerken» Bilet almadık ki.. Rahmi gözlerinl açtı.. Sahi be!.. Nuri ağabev! Sen benden akıllısın . Ama Ahmet ağabevimden akıllı degiNin!. Ben senden de akıllıvım. Eh met ağabevinden de.. Ama sizinIe arkadaslık edeli ha bnvle sersem oldum.. Simdi nerede bu Maltepe dolmuşu?.. diverek so rusiurmaya başladılar Herkes onlan bir tarafa tftndenrken.. bir minibüsten seslenivordu: Hadi, Maltepe. Maltepe» Ha bulduk.. Rahmi! Atla suna!. diyerek içeri girdiler. tu PARISIN KIRALI 41 KORKU . Frrncoç ve Rıcfıard SflflTLERI Lockridge Sen her ihtimale karşı hazırlıklı bulun Jean, üzgün üzgiin annesine baktı: < Bı rakın, gideyim, anne, dedi. Bnrada olup biten isleri gormek istemiyornm, çunkü gizi severim. Hakkınızda edilen dedikoduları işitmek istemiyornm, çünkü size sayçı göstermek zornndayım. Size verecek sevgi ve saygı delili olarak sahip oldugum tek şey varsa o da buradan çıkıp gitmemdir. Beni alakoymayın!» Düses oğlunnn karşısında bnz gibi donup kalmıstı. Bütün vücndü titriyordu. Nihayet so sözleri söyledi: « tyi ama, oğlum, bana nasıl korkunç bir kabahat yüklü Jesn: « Pek&lâ biliyor»nn«ı,» diye cevsp verdi. « San» agır bir snç gibi gözüken bir şefkatten bahsediyorsnn, deçil mi? Fakat bu şefkat o kadar derin, o ksdar gamimî, o kadar candan bir şey kl... Bırsk da sana anlatayım, beni dinlemeye razı ol!» < Rica ederim, bana hiç bir çey söylemeyin!» « Sev mekle suç mn işlemiş oluyonım? Ben, meram »nlatılmayan bir kalbe sahip lavallı bir kadınım. Soğnk ve sâkin kaUmıyomm. Ak gaçlanmla ihtiyar ve akıllı, nılu kalmak hoşnma giderdi ama, fazla feno kaldığım için beni affedin diye yalvanyornm size. Kabahatli olduğamn biliyornm, başka tfirlfi hareket etmeliydim...» « Dostları söylüyorlar, >egâne çeliri kamardan ibaret olan böjle yaman bir hovardaya güvenilebilir mi? Herkes bili>or, kadın parasiyle yasa>an bir adam, belki de daha beter tarafları \ar. Bir de benim ba adam için hoseörürlüçümii istiyorsunnz, öyle mi? Haydi anne, gözlerinizı açm! Ba adamın size karsı olan hislerinin bir hedefl var. Sevdalı hareketleri bir vasıtadan başka bir sey değil, askı, bir ser\eti çalmak hedefiyle tatbik ettiği bir manevradan ibaret. Ba Parisin kıraiına bir örel ödenek lâzım. tşte benim gördüklerim, iste benim duyduklanm banlar!» (Arkası var) 4O 6 Eylul 1925 tarihli Cumhuriyet'ten mons» dedi. «Bu is yerleri cuma Genç kız; «Amcam serinlik sever gunleri öğleden sonra pek kalaba dl,» diye cevap verdi. «Ben dışan çı lık olmaz. Fazla yabancı ayagı lşle karken içerden seslendi ve düğme mez. Acaba asansör memuru bize yi biraz daha açmamı söyledi Bu bir şey söyliyemez mi? Dün öğleden derece açtığımı hatırlamıyorum. A sonra bu kata girip çıkanlar hak ma belki yaniışiıyig duğmeyi fazla çevirmiş olabilirim.» Ama Mr. Simmons geng kıza, am kında?» Simmons başını yandan yana sal Simmons, «Her balde öyle olmuscasının her hangı bir düşmanı olup tur» dedi. olmadığını sormadı. Kâğıt açacafı ladı: «Cuma gunü öğleden sonra asannı sordu. Sonra Detektif Stein'a baktı ve na bulundurmuyorlar fifçe kaşlarını kaldırdı. Esmer, yakı «Amcanız kıtap açacağiyla öldürül sörde memur muş», dedi. «Bu âlet her zaman ner mış. Saat birden sonra her binen şıklı Mr. Stein hâlâ sesini çıkarmıasansörU kendisl işletiyormuş. Ne yordu. de dururdu?» Lıoren, «Amcamın yazı masasının âlâ memleket değil mi? Yâni Mr. Simmons, üstunde» diye cevap verdi. «Daha Hartley'in kaatili için, demek istiyo «Doktor raponı hazırlandıktan rum.» zıyade bır sus eşyasıydı. Amcam ou sonra yapüması gereken birçok şey Peter Sayres buruk bir gülüşle, nu hiç kullanmazdı, desem yeri 1 olacak, Miss Hartley» dedi. «Hlç var. ektupları burada, dış ofiste, «Memleketlerin en âlâsı!.» diye cevpa bir zaman hoş şey İer değildir, bunverdi. ben açaraım » lar. Amcanıza sizden yakın varsa..» Mr. Simmons o ciddi, dalgm gözle «Mr Sayres ile sız Diraz önce buLoren, «yok» diye cevap verdi. raya geldığinızde korıdor kapısı ki rini, at kestanesi rengindeki gözleri «En yakını benim « nı gene Loren'e çevirdi: litli miydi?» «Amcanız yazıhaneyi hep bu ka«Evet. Zaten kilit otomatiktir. Ka pıyı çektiniz mi kendüiğinden kilit dar soguk mu tutardı, Miss Hartley? Baksanıza soğutma cihazı heSimmons, «Pekalâ, öyleyse» dedi. lenir.» Peter Sayres, «Müsaade ederseniz men hemen sonuna kadar açümış. «Biz gerekince size haber veririz, Miss Hartley.» bır noktaya dokunacağım. Mr. Sim Hep bu ayarda mıdır?» 15 •eter: «Biliyorum» demişti. «Ben sana sadece nolisin neler sorabile ceğinı soyluyorum. Sen her ihtimale karşı hazırlıklı bulun da.. » " lıııı iiııı/, lıiiiip iinıriiüı\lii Korkuyorum, Peter! Bu demekti kl şimdikı halde Lcrer'e soracalüaT başka birşey kalmamıştı. Loren ve Peter dışan çıkıp asansö re bindiler. \şağı inerlerken genç kız. «Daha çok şeyler soracakiar sandımdı» diye söylendi. «Halbuki öyle üstün körü bir halleri vtxdı ki! Umursamaz gibi âdeta. Sanki hiç.. » Peter, «Bunlar için bu nihayet bir iş, bir görev» dedi. Loren, «Sanki hiç önemsiz bır sey» diye sozüne devaru etti. Sesi titriyordu. «Sanki alelâde, gundelik bir olay.» Peter, «İşin daha bu başlangıç saf ha nda Savcılık araya ka/ışırsa bu işi alelâde ve önemsiz saymadıklanndan emin olabilırsın. Loren» diye cevap verdi > Holde asansörden indiler. Kapıya yakın bir köşede bir unıformalı polia memuru be lemektevdı. YARIN : ELİMİ2E GEÇMIS OLAN İP UCUNUN DEGERİNİ BtLELDl Borsa dün sabah tekrar açıldı Maliye Vekâletinin emriyle bir hafta müddetle kapatılan Galatadaki Esham ve nüknıt borsası, müddetin K>na ermesiyle dün saat 10 da açılmıştır. Sabahleyin Borsa Komiser Vekili Niyazi Bey borsaya giderrfc salonun açılroasmı emretmiştir. Alışveriş, İngiliz lirasının 838 kunıştan muamele görmesiyle başlamı?tır. Ingiliz lirası akşam HH kuraş üzerindfn kapanmıştır. RADYO • RADYÖ*RIİ*O • RADYO • RÂBYO *RÂOYO • RftDYO^ RADYO 19 00 Retlimâlar geçldl 20 00 Ha 7.30 TatU sabahının şarküan ve caz orkestraaı 17 50 Şarkılar berler Günlük olaylar 20.30 8 00 Haberler 8.10 Hava durumu 18 10 Küçük tlânlar 18 13 BekBeraber şarküar 21.00 Eşref Şe 8.15 Pazar sabanı İçin müzli lâm prugramlan 19 00 Tarla do7.30 Açüış Kısa haberler . Oyun havalan 7.45 Haflf müzlS 8 00 flğln sohbetl 21.15 Şerlf Tüzbaşı 8 45 Şarküardan blr demet 9.15 nüşü 19.25 Spor sayfası 19 35 Haberler 8.1S Salon orkestral&n oğlu orfcestrası 21.40 Şarküar Kadın ve tatll 9 30 lâteklertnlz Küçük fconser 20 00 Haberler 8.30 Tatll sabanı melodUerl 22.00 Reklâmlar geçldl 22.30 Rad mlkrofonda 10.00 Atlı kannca 20^5 Hava durumu 20 30 Şarkı9.00 Turkü ve şarkılar 920 Kısa yo promenad orkestrası 22.45 10.15 Isteglnlze göre 10.45 Blzl lar 20.50 Dykudan ance 20 55 haberler 9.30 Pazar sefası 9.45 Haberler 22.55 Ara melodllerl dlnler mlslnlz? 10^5 Haltanın KUçük Uânlar 21.00 Kısa haberŞanlı sayfalar 10.00 Türk müzlğl 23.00 Oece konserl 23.30 Çeşlth skeçl 11^5 Pazar konserl 1200 ler 21.02 Kıbns lçlnl 2110 dlnleylci İBetklert 10 30 Hafiı Batı müzlk 24.00 KiBa haberler Ka Kısa haberler 13.02 Dtskotegl Dünyaya açılan pencere 2140 müzlfl ldnleylc) lstelüerl 11.00 panıs. mlzden seçmeler 12.25 Küçüic Şarkılar ve türkuler 22 15 Müzlk İSTANBUL IL BADYOSD Pa2ar skeçl 11.30 Yaz rüzgârı dünyası 22 45 Haberler 22 55 17.58 Açüış 18.00 Daru» çağn Uânlar 12.30 Turttan sesler pa Hava durumu 23 00 Sollstler, or12 00 Sizin İçin 12.30 Yurdun sesl 18.30 Cazseverin saatl 19.00 zar programı 13.00 Haberler kestralar ve melodiler 23 58 Gu 13 00 Haberler 13.10 Şarküar 13.10 Hav» durumu 13.15 Eyıel 13 30 Beklâmlar geçldl 14 30 Akşam muzlği 19.30 Melodller 01 den müzlk 13.40 Şarküar nün önemll haberlerl 24 00 Kateslnde gezl 20.00 Plâklar araDana roüzlğl 14 45 Türfcüler Pekcan caz toplulugu panıs. sında 20.30 Haflf noüzlt 21.00 14.00 Erol 15 00 Plâk dolabmdan 15.30 Oyun Pazar fconserl 22.30 çeşltll mü 14.15 Betüâm programlan 15.00 ANKARA İL RADVOSl' havalan ve şarküar 18 00 Pazar Cumhurbaskanlıgı armonl muzlkası Konserl 18.4S Türküler 17.00 zlk 24.00 Kapanıa. 16.57 Açılış 17.00 Dans müziSl 15.25 Çarlular 15.45 Dllek t u 18.00 Orkestra fconserl 18 50 Çay saatl 17.30 Amatörler saatl ANKARA tusu 16.45 Spor ve müzlk Haflı müzlk 19 00 Haftanın so 17 57 Kısa tlftnlar 18.00 Operet melodllerl 18 30 Şarkılar 18.» 6 27 Açıhş 6^0 Kıs» haberler 17.13 Kısa haberler 17.15 Türfcü Usti 20.00 Pazar konserl 21 00 Kısa Uaalar ve haftf müzlk 6.32 Günaydin sayın dluleylcüer ler 17.35 Hav» Kuvvetlert dan» Mozalk 23.00 Kapanış. ! ST ANBU L «Güzel bacak müsabakası» Befiktaş Kuluounce tertiplenen bahçe eğlenceleri dün gece Taksim bahçesinde yapılmıştır. Bu münasebetle bir de «Güzel Bacak Müsabakası» takdim edilmiştir. Memleketimizde ilk defa olarak yapılan bir şekilde bir müsabakaya dört hanım katılmıç ve birincilıği Enise Har"" kazanmıştır Musul meselesi Cemiyeti Akvam Musul meselesinin müzakeresine dun de de Mr. Emery Niyazi Bej vam etmiştir. İngiliz muhtırasına cevap veren Tevfik Rüştü Bey, Türkiye her ne kadar Suriye üzerindeki hükümranlık haklarından feragat etmiş ise de ayni hal ve keyfiyeti civar memleketler için varit olamıyacağını beyan etmiştir. İngiliz murahhası M. Emery'nin de konuşmasından sonra keyfiyetin tetkiki için mesele bir komisyona havale edilmiştir.