Katalog

28 Eylul 1964 CUMHURİYET BEŞ n FL IffüuD YENİ BİR BULÜS TlP ALANlNDA YENİ ve ÖNEMLİ BİR BULUŞ: ÜllmSon daaa/ariyle haslaüârın erken ve kesin teşhisi Dr. Baha ARKAN Son jnllar içerisinde çağdaş Tıp bilimi ala bakteriyolojik, radyolojik, elektn kardıyografik ntnda, kişinin ve toplumun sağhğı ve refahı ya izofagoskopik, larengoskopik ve ansefalografik rınnı bir çok yeni buluşlar ve ılerleraeler ol jnuayeneler gıbi çeşitlj teşhis metodlannm çokmuştur. Inaanlık için sevınç verici bir olay sayı »ukla ve gereğı gibi aydınlatamadığı bir çok lan bu buluşlar arasına son aylar içerisinde bir' Hastahklann ültrasonik muayene ile erken ve yenisi daha katılmıştır: uitra • son dalgalarıyla kesın teşhisi imkân dahiline girmiştir. anla?ılması güç bir çok hastahklann erken ve keModern teşhig ve tedavi bilıminde yeni bir tln teşhisi... çığır açmaya namzed bulunan ültra son dalgalaDünya hekimliğinin üzerinde önemle durdu riyle muayene ve teşhis metodu, ilk defa, Ingilgu bu yeni buluf, hastahklann teşhısinde öteden Itere'de personel ve teknik teşkilâtı uygun olan beri uygulanmakta olan ve her biri ayn bir de bazı hastanelerde başan ile kullanılmaya başğ>r ve önem taşıyan fiziyo patolojik, biyolojik, lanmıstır. «Yakıtlı piller» sayesinde kimyevi birleşimden hasıl olan enerjielektrik haline getirilecek Elektrik enerjisi, kullanılışı kolay, randımanı yüksek ve tesirli olduğu için bir çok uzmanın tercih ettiği bir enerji olmakta devam ediyor. Bu sebebten ötürü bir çok sabit tesiste, enerji kaynağı olarak elektrik kullarulmaktadır. Fakat, sabit olmıyan tesislerde elektrik enerjisinden yararlanmak, bu eneriinin çok miktarda biriktirilmesinin güçlükleri sebebiyle her zaman mümkün olmuyor. Akümlatörler, ancak bir kaç sasat sürecek işler için enerji sağlamak bakımından yararlı olabiliyorlar. Piller ise daha kısa bir zamanda tükendikleri için bu gün sadece cep fenerlerine ve transistorlu radyolarda kullanılabiliyor. Elektrik istihsâli ve elde edilen elektrik enerjisinin gerekli yerlere ulaştınlması ise kurulacak santrallar için bir çok bina, kilometrelerce tel ve çok sayıda demir ve ya tahta direkler gerektüdıği için pahalıya mal olmaktadır. Aynca, ıstihsâl edilen elektrik enerjisinin. kullanılacağı yerlere tellerle nakli sırasında da bu enerjinin önemli bir kısmı yolda ziyan ediliyor ve maliyeti daha da pahalıya gelmiş oluyor. Hidrolik santrallann sağladığı elektrik enerjisinin, kullanılacağı yere kadar götürülmesi için gerekli masraflı yollar ve yolda kaybolan enerjinin, maliyet fiyatını yükseltmesi gibi mahzurlardan basjca bazı güçlükler de ortaya çıkıyor. Bunlann en önemlisi, türbinleri çevirecek bunlan elde etmek için kullanılması gerekli ya kıt masralarıdır. Sonunda, randıman gülünç bir nispete düşmekte ve termodinamik kurallar da bu randımanı yükselüneye elvermediği için bu usulle enerji elde etmek de kârlı sayılmıyordu. Kimyevi birleşimler sırasında hasıl olan enerjiyi elektrik akımı olarak kullanmak, ktsa bir zaman öncesıne kadar Sünya ilminın sihirlerinden sayılmaktaydı. Oysa, bugün yalnız Amerika'da 200 firma, her biri on binlerce milyon dolan aşan bütçelerle bunu gerçekleştirmeye çahşıyorlar. îşte bu çahşmaların sonucu, «feul cell» denilen yakıtlı pillerin yapılması olmuştur. Dilimize yabancı kelimelerin gir ine kajşı olan okurlanmaz, adına fuel cell dediğimiz bu yeni tip pillerle birlikte günlük konuşma dilimize yeni bir kelimenin de gireceğini düşünerek hayıflanmasınlar. Çünkü, bizim bu kelimenin Lngilizcesini kullanmak gibi bir zorluğumuz yoktur. Bu piller için Ingilizcelerde kullanılan terim Türkçeye çevrilerek «yakıtlı pil> sözuyle karşılıyabiliriz. Yakıtlı pillerin bulunması ve kullanılmaya başlanmıs. olması çok önemli bir bılimsel gelişmedir. Yalnız, yakıtlı pil sözünün yanhş anlaşılabileceğini düşünerek pilin na sıl çalıştığını etraflıca anlatmak gereklidir. Kısaca söylemek gerekirse yakıtlı pil, bir yakıtın kimyevi enerjisini sürekli olarak ve doğrudan doğruya elektrik enerjisi haline çeviren küçük bir jerenatördür Terimin daha iyi anlaşılabilmesi için de küçük bir örnek vereiim: Yakıjh pil, içine belli bir sıvı döküldüğü sürece elektrik cereyanı veren bir otomobil akümlatörüne benzetilebilir. Böylelikle, yakıtlı pil sözündeki yakıtın ne olduğu ve ne olmadığı konusunda da açık bir fikre sahip oluruz. Bu pillerde kullanılan yakıt, kömür ve petrol gibi bir yakıt değil, kimyevî bir bileşim sırasında yanan bir maddenin şekil değiştirmesi sonuncu yakıt olarak kullanılmış bir cisimdir. Yakıtlı piller belli bır kimyevi reaksüyon sırasuıda serbest kalan enerjiyi doğrudan doğruya, başka bir aracı maddenin mevcudiyetine ihtiyaç duyulmaksızm elektrik akımı haline getirirler. Yakıtlı pilın, içme yakıtın ve oksijenin dışardan ve sürekli olarak dökülmesi ve böylelikle, birikmiş bır elek trik enerjisini değil de her an yeniden imâl edilmekte olan elektırik enerjisini kullanmak imkânını vermesidir. Yakıtlı pilin daha başka avantajlan da vardır: İlkin, bu piller gürültüsüz çalışır. Aynca, verebileceği enerji bakımından çok yoğundurlar ve randımanlan cesametleriyle sımrlı değildir. Çalışmaları, yüksek bir ısı gerektırmez. En önemlisi de, yakıtlı pillerin, aynı boydaki akümlâtörlere nisbetle çok daha verimli olmalandır. Meselâ, 12 saatte 100 W enerji sağhyan bir batarya 50 klg ağırlıkta olmasına karşılık, aynı miktarda enerji veren bir yakıtlı pilin ağırlığı sadece 15 klg. dır. Bugün kullamlmakta olan yakıtlı pillerin büyük bir çoğunluğu oksijen ve Hidrojenle çalışmaktadır. Fakat, daha değisik karışımlarla çalışan yakıtlı piller imâli için bir çok incelemeler ve denemeler yapıimaktadır. Önümüzdeki günlerde belki de canlı maddelerle işliyen yakıtlı piller yapılması bile mümkün olacaktır. Bu çeşit pil lere, «biolojik yakıtlı pil» adı verilmektedir. Bu konuda araştırmalar yapmakta olan uzmanlar, biolojik usullerin elektro şimik usullerle aynı sonuçlan verebileceği yollar ve imkân 1 an araştırmaktadırlar Bir çok kimselere gö re, paratik bakımdan müsbet sonuç vermiyeceği ileri sürülen bu araştırmalann •bilimsel fantezi»ler olmaktan öteye geçmiyeceğinin ileri sürülmesine rağmen, canlı maddelerin, hidrojen ve amonyak gibi maddeler imâl etme yetenpklerinden yararlanarak elde edilecek bu maddeleri yakıt olarak kul lanma yoluyla yeni tip bir yakıtlı pil yapılacağı günler yakın göriilmektedir. Her türlü maddenin ünâlinde olduğu gibi yakıtlı pillerin imâlinde de maliyet fiyatmın yüksek olmaması gerekmektedir. Bazı konularda, meselâ askeri hizmetlerde kul lanılacak olan maddelerde yüksek bir maliyet fıyatına çok zaman katlanmaktadır ama, ilerde ticari bakımdan istifade edileceği düşünülen maddelerin yapılmasm da maliyet fiyatınm yüksek olmaması gereklidir. Bunun için de ya katlı pillerin geliştirilmesi ve ticari bir özel lik kazanması konusunda incelemeler yapan kimseler, bu pillerin imâlinin ucuza gelmesini olduğu kadar yakıt olarak kul lanılacak maddenin de elverişli olmasını sağlamaya çalışmaktadırlar. Bir kısım uzmaniar, srvı madenleri yakıt olarak kullanacak pillerin geliştirilmesine çalışarak potasyum ve civadan, bu maddelerin karışımıyla elde edilecek bir yakıt bulmaya çalışmakta; bazı uzmanlar ise Lithium ve hatta Sodyum kullanarak işliyecek piller geliştirmeye çalışmaktadular. Yakıtlı pillerle enerji elde edilmesi konusunda karşılaşılan en büyük güçlüklerden biri de, pillerin enerji imâli sırasında çok ısı neşretmesidir. Bu alanda başlıca üç görüş çatışma halindedir. Enerji elde edildiği sırada sıcaklığa ihtiyaç göstermeden işliyen metodlarda ısı en çok 100 dereceye çıkar. Sıcaklık istiyen metodlarda ise, ısı 370 dereceye yaklaşır. Daha yüksek sıcaklıklar da ayn bir bölüm teşkil eder. ve yüksek sıcaklıklara dayanabilen madenlerin kullanılmasını gerektirirler. Buraya kadar sözünü ettiğimiz çeşıtli uygulama alanlan, yakıtlı pillerin kullanılabileceği yerlerin ancak bir bolümünü teşkil etmek tedir. Zira, elektrik enerjisi elde etmek için bugün kullamlmakta olan çeşitli usullerin ne kadar mas raflı olduğu düşünülürse, yakıtlı piller için daha bir çok uygulama alanı bulunduğu kolayca anlaşılabılir. Meselâ: buhar tazyikinden yararlanarak elektrik enerjisi elde etmek için, su ısıtmak üzere kullanılacak bir yakıt; elde edilen buharın elektrik enerjisi sağlamasını mümkün kılacak türbinler gi bi tesisler gereklidir Bunlann yapılması da oldukça masraflıdır. Elektrik enerjisi uretimi için en çok kullanılan su akımından başka güneş ışmlan, med ve cezir olayları, ruzgârlar gibi imkânlardan faydalamlmaktadır. Kimya bilüninin sağladığı ünkânlardan yararlanarak elektrik enerjisi elde etmek, şimdiye kadar kullamlnuş olan yollann hepsinden de kolay ve ucuz olmaktadır. ÜltrasonTarla hastahklann teşhisi metodunun dayandığı teknik temeüer: Bu metodun tekmği, Ikıncı Dunya Harmuayene edılmesin* yarıyacak cıhazın olgunbinde denizaltılann kullandığı (ekosond = laştııılması işmin maddi ve teknik güçlüklerı yankı sondası) cıhaztnın verdiği teknik sonuçöte yandan, insan organizmasınm çok kanşık Iara dayanmaktadır. olan dokusal yapısımn özellıklerı ve onun karşılaştığı hastahklann çok değişik karaktertnsan kulağı tarafından duyulamıyacak de oluşu, ültra • sonik muayene tekniğinin inkadar yüksek frekansh olan ültrason dalgalıırı sanlarda uygulanmasını hayli güçleştırmiş ve («aniyede 20 kilosikl'den fazla) rastladıklan geciktirmiştir. Nihayet, îngiliz Tıp bilginlerive değdikleri engeller karşısında büyuk değinin ve teknik elemanlannın ortak çaba ve «ikliklere uğrarlar. Bazan kınlarak (yankı = çalışmaları sayesinde, insana en ufak bir zaeko) verirler, bazan da hız değıştinrler. Bu fiziksel olayın sonucu. ültra • son dalgalannın rar vermeden, kolaylıkla ve korkusuzca uygulanabilen, pratik ve özellikle, yapılan muahızlan, kesafeti ve genişliği ihtiyaca göre yazdınlabilir, ölçülebilirler ve grafık şeklin yenelerden hatâsız ve kesin sonuçlar alınmasına yardım eden, ültra • sonik muayene aracıde tesbit edilebilir. nın gerçekleştırıfmesi sağlanmıştır. Endüstrı alanında, madenlerin doküm hatalarını meydana çıkarmak için, yıllardan beÜltra sonik muayene cihszlarının şimdiri kullamlmakta olan ültrason dalgalarıyla ye kadar vermış olduklan sonuçlara göre, bu madensel cisimlerin muayenesi tekmğinın, Tıp yenı metodun modern teşhis ve tedavi bilialanında da kullanılması amacıyla, arasız minde kullamlmakta olan klâsik metodların sraştırma ve çalışmalar yapılmıstır. Bir yanayrılmaz bir parçası ve çok değerlı bir yardan, Insan vücudunun ültrason dalgalanyla dımcısı olacağını göstermektedir. Radiyolojik ve ültr asonik muayene metodlan arasındaki farklar: Tıp âleminde, X ışınlanmn bulunuşundan sonra geniç bir uygulama alanına kavuşan radyolojik muayenelerle, kemik sistemi. beyin, «kciğerler, mide, bağırsaklar ve böbrekler gibi, organizmanın katı ve yumuşak dokulu organlannın radiyografileri alınmakta ve elde edilen sonuçlara göre bu organlardaki patolojik değışiklikler hakkında bir fikır edinılebilmekte idi. Ancak, yumuşak dokulu organlann radiyolojik muayenesi için kullanılmasına ihtiyaç duyulan bir takım kanşık ve özel usullere rağmen (barium, lipiodol gibi kontrast maddeler) elde edilen radyografilerın istenilen netlikte olmadıklan ve bu sebeble tatmin edici sonuçlar vennedikleri görülmekte idi. Halbuki, vücudun her bölgesinde kolaylıkla uygulanan ültra • sonik muayene cihazı sayesinde, başta beyın organı olmak üzere, göz, kulak, gırtlak. akciğerler, kalp, memeler, kara ciğer, mide, dalak, bağırsaklar, böbrekler, mesane ve rahim gibi yumuşak dokulu organlarla kemıklerın hastahk durumlarını. hastalara hiçbir kontrast madde vermeden. daha net ve kesin bir şekilde tesbit etmek mümkündür. Şüphe yok ki, ültrasonik muayenenin parlak sonuçlan ne olursa olsun, tıp'da yıllarca denenmiş ve şimdiye kadar büyük faydalar sağlamıs olan radyolojik muayene, hastahk teşhisinde aynı önem ve değeri muhafaza etmektedir. Tersine, ültra • son'larla muayene metodu radyolojik muayeneyi tamamhyan ve hastahklann kesin bir sekilde teşhis ve tesbit edilmesine yanyan yeni bir metod olarak insanhk hizmetine girmektedir. 2000 yılının insonı sun'î olarak yaralılabileceK Sunl ana rahminde büyütülen bir kuzu Bazı ilim adamları tarafından 2000 yılından sonra insanhğın kavuşacağı inanılmaz imkânlar ıleri surulurken bunlann arasında suni ana rahmınden de bahsedılmektedır. Bu şekilde anneler uzun süren bir hâmılehk devresinden kurtulacaklar, bu suretle çahşma guçlerini kaybetmiyeceklerdir. Bundan başka doğum sırasında çekilen sancılar da artık tanhe kavuşacaktır. Yukarıda da belırttığimiz gibi bazı ılım adamları tarafından boyle bir şeye insanhğın ancak 2 bin yılında kavuşabıleceğıni ileri sürerlerken Amerikadan gelen bır haber bu tahmınlerı tamamen yıkmıştır. Filhakika Amerikanın Edmonton şehrindeki Alberta Ünıversıtesi araştıncılanndan Doktor John C. Callaghan boyle bır âleti hakıkat haline getirdiğıni ve yaptığı denemelerın de başarı ile sonuçlandığını açıklamıştır. Doktorun yaptığı âlet bir bebeğın içine rahat bir şekilde girebıleceğı büyuklükte cam bir ana rahmidır. tçi tıpkı insanda olduğu gibi şeker ve tuzlu bir madde ile doldurulmuştur. Cihaz iki ınce plâstik boru ile hâlen ameliyatlarda yaygın bir şekilde kullamlmakta olan suni bir ciğere bağlı bulunmaktadır. Herhangı bir sebeple ana rah Camdan yapılmış ana rahmiyle şimdilik erken doğan çocukların yaşaması sağlandı Ültrasonik muavenelerin uygutandığı alınan ümit verici sonuçlar: Daha yukanda da belirtilmiş olduğu gibi, ültra • sonik muayene eihazı ile baş, göğüs ve karın kovuğundaki bütün organlann korkusuzca ve kolaylıkla muayenesi mümkündür. Özellikle, radyolojik muayenelerde güçlüklerle karşılaşılan beyin ve eklentileri (ansefal), göz, kulak, meme, göğüs ve kann kovuğu organlannın hastahk durumlan, bu metodla kesin olarak meydana çıkanlabilmektedir. Oltra • lonik muayene sayesinde, meselâ, gebeliğin başlangıcmda bir rahim fibromu kolaylıkla tesbit edilmektedir. Bundan başka, cerrah! müdahalede büyük değer ve önemi olan, safra kesesi ve böbrek taşlanmn yerleri, ültralon dalgalannın meydana getirdikleri (yankı a eko) sayesinde kesin olarak tiyin edilebitmektedir. Anıefalin muayenesinde, ültra son'larla büyük faydalar sağlanmaktadır. Ansefalin simetri hatalannı meydana çıkarmak amacıyla öteden beri kullamlmakta olan klâsik metodlann hastalarda yol açtıklan bazı degişiklik ve tepkilere meydan vermeden kolaylıkla uygulanabilen ültra •sonik muayeneler sayesinde vücut organlan ve şimidye kadar bu hatâlar kesin bir şekilde tesbit edilmektedir. Nitekim, Glascow'da çalışan mütehassıs hekimlerin bir nöroşirüji servisinde binden fazla hasta üzerinde uyguladıklan ültra • sonik muayeneler sonunda alınan sonuçların çok kesin olması dolayısiyle, ansefalogramlan normal olduğu anlaşılan ha<talann aynca tamamlayıcı muayenelere tabi tutulmaya lüzum bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Hastalan, vakit kaybetmeden ayırmak ve bunlann tabi tutulacakları tamamlayıcı muayene ve tedavi şekillerini tâyin ve tesbit etme bakımından ültra • sonik muayenelerin, ilk yardınt servislerinde ve polikiliniklerde uygulanmasmda büyük faydalar sağlanmıştır. Göz hastahklannda ( oftalmolojide ), ÜltrasonTarla yapılan incelemeler sayesinde tümör'lerin erken teşhisine büyük yardımı dokunduğu anlaşılmıştır. Bazı araştıncılara göre, ültra sonik muayenelerle memlerde tesbit edilen urlann, selim veya habis cinsten bir kanser olup olmadığını kesin olarak ayırd etmek kabildir. Kardiyolojide, (kalp hastahklan bilimin CENININ KANI RAHİM ObASf SUNİ SUMI PLASENTA PIŞAtZbAN V£RİLBN minden ahnması ıcap eden cenın, hemen suni ana rahminin ıçıne konulmakta ve ince iki plâstik boru göbek kordonuna bağlanmaktadır. Bundan sonra suni ciğer çahştınlmakta, cenin doğum günü dolana kadar bu şekilde cihazın içinde tutulmaktadır. Günü dolan cenın suni rahimden dışarı çıkanlmakta, normal doğmuş bır çocuk gıbı yaşamaktadır. Cenın cihazın içinde ıken suni plesanta odası ismı verilen cihaz kanın içindeki oksijeni temizler, bu suretle yaratığın yaşamasını sağlar. Şımdiki halde bu cihazla erken doğmuş olan çocukların herhangi bir şekilde ölmelerini örüenmektedır. Çunkü erken doğan çocuğun ciğerleri hava alabılmesi ve oksıjenle kanın temızlenmesıni sağlayacak hassalara sahıp bulunmamaktadır. Bu arada herhangi bir kaza sonunda erken doğum yapmıs olan annelerin çocuklanna da yaşatmak ımkânı hasıl olacaktır. Aynı şekilde annenın ölumü halinde kannda bulunan ve ölmemiş olan cenini de çıkanp yasatmak imkânı hasıl olacaktır. Dr. Callaghan, ileride suni rahimde anne ve babadan alınacak dölle bir çocuğun suni olarak meydana gelmesının sağlanacağını da söylemektedir. Nıtekım bu konu üzerinde Alberta üniversitesinde çalışmalar yapılmaktadır. Ültrason'larla yapılan muayenelerin sağladığı imkânlar ve kolayhklar: de), kalbin ödevsel deneylenni izlemede, ültra • soniann büyük faydalar sağladığı görülmüştür. Bir yazann deyişine göre, kalp duvarı ile kapakcıklann fizyolojik çalısmasını ve atım hareketlerini, bu yeni cihazla ayn ayn izlemenin mümkün olduğu ileri sürülmüştür. Bu yenı metodun en büyük avantajlanndan biri, pratik, süratli ve sade oluşudur Hastanm ültra son'larla muayenesi için, radyolojik muayenelerde olduğu gibi, hastanın uzun ve yonıcu bir hazırlığa ihtiyacı olmamasıdır. Ültra sonik muayene için, incelenecek vücut bölgesinin derisine ince bir tabaka halinde sıvığ parafin veya gliserin sürmek kâfidir. Baş bölgesinde yapılacak inceîemeler için saçlan kestirmeye bile lüzum yoktur. Nihayet, metodun en iyi tarafı, muayene ile beraber sonucun hemen alınabilmesidir. Bununla beraber, ültra son'larla muayenenin tamamen tehlikesiz olduğunu iddia etmak hatah bir görüş sayılır. Çünkü. ültrason dalgalan vücuda değdiğı zaman, dalgalar deri tarafından duyulan bir sıcaklık meydana gelir. Şayet bu frenleme olayı kuvvetlice olursa, duyulan sıcaklık duygusu bazan acı verecek kadar yüksek olur. Çok nadir olarak, bu acı ve yanma duygusu ile beraber dalgalann değdikleri bölgelerde kavitasyon adı verilen yaralar da meydana gelebilir Ancak bunun gibi olaylara ültrason dalgalan çok yüksek bir entansitede kullanıldığı zaman, ender olarak rastlanır. Kaldı ki, hastahklann teşhisi için bu kadar yüksek dozda ültrason dalgaEI sevketmeye de ihtiyaç olmadığı gibi, aracın beş on santimetre mesafeden kullanılması sayesinde, tehlike ihtimali büyük ölçüde azalmaktadır Bu konuda bir çok araştırma ve deneyler yapılmıstır. Teşhis için kullanılması gerekli ültra son dozlanyle otuzdan fazla kedi yavrusu, üst üste ültrasonik muayenelerden geçirildikleri halde, havvanlarda en ufak bir anza dahi görülmemiştir. Ültrasonik cihaanı kimler ve ne suretle kul lanmahdır?... sma göre, ültra sonik muayene aracının tecrübeli ve teknik bilgiye sahip hekimler tarafından kullanılması gereklidir. Cihazın yol açabileceği muhtemel tehlikeleri önliyebilmek için, incelenen vücut bolgesiyle aracın arasında en az beş on santimetre lik bir mesafenin olması faydahdır. Bütün bu tedbirler eksiksiz olarak yerine getirildiği takdirde, cihazın tehlikesizce ve kolaylıkla kullanılacağı ve alınacak sonuçların verimli ve başanh oîacağı şüphesizdir. Ültrasonik muayene cıhazının yüksek olan maliyet fiyatı bir tarafa bırakılacak olursa, bunun tehlıkesizce kullanılması için, her şeyden önce, tecrübeli mütehassıs elemanlara ihtiyaç vardır. Ültrasonik muayene cihazları bugün için, îngiltere'nin bir çok şehir hastanelerinde, Fransada, îtalyada, îsveçte ve Sıngapur'da başarılı ve verimli bir şekilde kullanılmaktadır. Cihazı imâl eden fabrika idaresinin iddıa lürkiye Kızılay Dsrneğinden ÜçeT bin adet olmak üzere üç cins afis bastınlacaktır Nümuneler K m l a y Genel Müdürlüğünde görülebilir. Teklifler en s e ç 1.101964 eünü saat 16.00 ya kadar Genel Müdürlüğe verilmıs, olacaktır. Cumhuriyet 11578 ,:n«ımııımın(iiimifflnııımıi!iıntıııiiiııiBimanııııanııııııi!!iiiınııımtraınıiH!iiııın!iıı:ıi! ,. ? I | ? KEMAL ÇAĞLAR tdrar Yolları ve Tenasül Hastahklan Mâtehassısı Galatasaray Turnacıbaşı So. No. 12 Uğur Apt. Saat 1012 ve 1318. Telefon: 44 14 36 E SÂTIŞ ILANI Dr. Kâmran SJenel ratsim Sjıraselvılej Cad 111/5 (Almao BMUDMI ranı) Her gÜD 19 18 arasi Tel: 44 53 14 Ayakkabı Sanayıüıde kullanılan yenı deri kesme makinesi, dikiş makinesi, ayakkabı makinesi ve döner taşıyıcı makineleri satüacaktır. Taliplerin İstanbulda Galata Posta Kutusu 17 ye müracaatÖâncdık: 2565/11554 MODERN BİR UÇAKTA, KİLOMETRELERCE KABLO VARDIR Ingilterede yeni imâl edilen Vickers VC10 uçaklannda, uçakların her türlü hareketlerini tâyin ve kontrol etmek, irtibatı saglamak için kilometrelerce kablolar kullanılmaktadır. DeL"me mühendislerin bile başını döndüreicek bolluktaki kablolar, uçaklara mahsus, özel bir şekilde hazırlanmaktadır. Resimde, teknisyen, VC10 uçakiarının bır tertibatı için kablo yerlestirirken görülmektedıt. FARNBOROUGHDA VİPER528 MOTÖRÜ İngilterede, Hampshire, Farnborough'da tertiplenen havacılık gösterileri ve nçak imalâtçıları serçisinde, Bristol Siddeley Viper520 motörii, taşıdıŞı bir çok özellikle, dikkati çekmiştir. Viper520 motörünün itme gücü, 3.000 poundtnr* Çeşitli uclaklard» kallamUu bu tvbajet motör, tnfütere difinds <U bir çok memlekete UITM •dilmektedir.