Katalog

ALTI CUlVniüRJYET 14 Ağustos 1964 Hazırlıyan : Vecdi KIZILDEMIR ^= ^H S ^^ *~ * £^ ^= S^ S • Bugün için, b u n d a n önceki yazıiarımızda da belirttiğimiz gibi ınsanın A y ' a a y a k b a s m a s ı m önleyen t e k şey, Apollo k a p s u l ü n ü fezaya götürecek olan S a t u r n V roketinin henüz t a m a m l a n m ı ş olmayışıdır. Ay'a Apollp kapsulünü götürecek olan Saturn V hakkında bir fıkir edinebilmek için tecrübeieri tamamlanm;ş olan Mercury ile bir mukayese faydalı olacaktır. Y YOLCULUGU Mercury kapsüîünü taşıyacak itiş kuvvetine sahıptir. Apollo kapsulünü bütün teferruatı ile Ay'a götürecek olan Saturn V'e gelince, bu roketin 80 Mercury kapsulünü Dünya etrafındaki mahreke yerleştirecek kudrettedır. cektir. Bu safhada. roketin birinci katındakı yakıt tamamen kullanılacak ve atılarak ıkıncı kat ateşlenecektir. Ikincı kat Apoüo kapsülünu Dünya etrafındaki mahrekıne yerleştırecektır. P 1 uZJLI.77~ | "• • . 108 metre Üç kısmı ile Apollo kapsülü monte edildiğı zaman Saturn V roketmın boyu 108 metreyi bulacaktır (Bu bir futbol sahasının boyundan biraz daha uzundur). Saturn V roketi tamamlandıktan sonra Ay'a sevahat şu şekılde cereyan edecektır : Üç katlı Saturn roketi dikten sonra buyük bır pollo kapsulünü Dünya daki mahrekıne doğru ateşlenhızla Aetrafıngoture 25 bin mil hız Bundan sonra astronotlar vakit kaybetmeksızın, müsait bır noktaya gelir gelmez üçüncü kademeyı ateşliyecek ve Ay ıstıkametindeki rotalarına girerek saatte 25.000 mıl hızla Dünyanın tabiî peykine doğru yol almaya başlıyacaklardır Ay'a seyahatın en önemli safhalanndan bıri bu anda başlıyacaktır Çunkü kumanda odasındakı astronotlar geminin ıdaresını doğrudan doğruya ele alacaklardır Bu ışi kolaylıkla yapabılmelerı için kumanda odasında bulunan elektronik aletlerın yardımından baska devamlı olarak Cap Kennedy üssündeki uzmanlarla temas halinde bulunacaklardır Bu «uretle Ay'a doğru gıtmekte olan Apollo'nun rntasından çıkmaması ikı taraflı olarak kontrol altında tutulacaktır Aksı bir durum geminin Ay'ın civarından geçerek fezada kaybolmasma sebep olabilecektir. cektir. Bu suretle Ay'a 100 mil mesafeye kadar yaklaşılacak ve bundan bır müddet önce gemi retro roketler vasıtasiyle ters çevrilerek diptekı roketie yapılacak bır tepkı vasıtasiyle Ay'ın sathına duşmesı önlenecek ve 100 mil mesafedeki bir mahreke yerlesmesi sağlanacaktır. Ay'ın etrafmda Ana gemi mahrekine yerleşmeden bir müddet önce yapılan ters dönme manevrası sırasında, Ay'a inisı sağlıyacak olan Bug yerinden çıkanlacak ve burun kısmına alınacaktır Bu suretle mahreke yerleşen geminin ıçmdeki astronotlar Ay'a inmek için hazırlıklarına baslıyacaklardır. Astronutların bu hazırlıkları tamamlandıktan sonra Ay'a inecek olan iki pilot Apollonun burun kısmına bağlı olan Bug'a dar bir menfezden geçerek yerleşeceklerdir. H S5 ^^ 3S S: ^= t u r n Dev Roketler Apollo projeslnln birinci kademesınde kullanılacak olan Sa* roketı 7 Mercury kapsulünü mahreke yerleştirecek kuvvettedır tkincı safhada Apollo kapsülü ile Ay araştırma aracını Dıinya etrafındaki mahreke çıkaracak olan Saturn IB ıse 11 Ay'ın sathında Bundan sonra Bug ana gemiden ayrılarak üst kısmındakı roketlerı çalıstırarak Ay'ın mahrekınden kurtulacak ve satha doğru ınmeye başlıyacaktır Bug satha yaklasırken hızla yere çakılmamak için alt tarafında bulunan roketlerı çalıstırarak hı?ını kesecek ve ıyıce yaklasınca alt kısmında bulunan baeaklan çıkararak satha vavasça konacaktır Bu arada pılotlar için en tehlikelı durumu güneş ısınları ve gök taşları yaratacaktır Gemının ıçınde bulunan pılotlar kaosülün rotası ile mesgul olurlarken bır yandan da kendı fizıki ve zıhni durumlannı kontrol altır.da tutacaklarriır Kontrol odasında bulunan aJeflerın verdıklerı bılgılere göre geminin muhtelıf cıhazlarının ıyi çalışıp çalışmadıklan da devamlı olarak yeryüzündeki merkeze bıldirıle1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Saturn V roketi Cap Kennedy'den ateşleniyor Birinci kademe atılıyor. tkinci kademe ateşleniyor. tkinci kademe baglantısı atılarak tam yol verilivor. Emniyet kulesi atılıyor. tkinci kademe atılıyor. Cçfineü kademe ateşleniyor. Dönya etrafındaki mahreke {irildiğinden. roket motoru dnrdurolnyor. Ay'a doğro yola çıkmadan Snce geminin durnmn yeniden kontrol ediliyor. Rota tâyin edildikten sonra Ay'a retro roketlerle geminin istikameti düzeltilip üçüncü kademe motorn yeniden çalıstırılarah Ay'a doğru yola çıkılıyor. Ay'a yaklasıldığından, üçüncü kademe motorn yeniden dorduruluvor. Apollo kapsülü üçüncü kademeden ayrılıyor. Apollo kapsülü ters dönüyor. Apollo, üçüncü kademenin içindeki Ay'a iniş aracını alıyor. Tehlike Saturn V dev roketiaiı. $eması: A Birinci kademe B Iküıci kademe C Üçüncü kademe z=z D Apollo kapsülü. 1 Birinci kademe yakıt tanklan 2 Ikinci kademe yakıt tankı 3 Üçüncü kademe yakıt Ay'ın sathındaki astronotların tankı 4 Apollo kapsülü 5, 6, 7 Üç kademenin motor ağızlarL ana gemiye donmeleri için vakıt saplarına göre Ay'ın sathını çat de çahşılmakta olan ve birinci geldiğı zaman, deneylerde kullatmaya sebep olabılecektır Hal kısmı tamamlanarak ikınci kısJanılan bütün aletler, Bug'ın bamına geçilmiş olan bir proje buki randevu sıstemi ile feza Bu devrede servıs kısmı atılacaklan ve kullanılmış akaryamevcuttur. gemısınden çok daha hafıf bir rak ağırlık hafıfletılecek ve ters kıt depoları atılacaktır Bu suPilotların eğitırr.ıni sağlıyacak aracın satha ınmesinı sağltyacakretle Ay araştırma aracının a manevıa yapılarak alt roketler olan ikınci projeden sonra Satır ğırlığının 4 tona ınmesı sağlana çalıştınlacaktır. Kapsül 18 bin Yazımızın başından beri nak turn V roketinın tamamlanması caktır Bug'ın alt roketlerini a metreye ulaştığı zaman hızı kesile Ay yolculufu 1969 yılının somek için kullanılacak olan kü ledilen hususlardan anlaşılacağı teşlemek küçük aracın ana genuna doğru bır gün meselesı haçük bır paraşut açılacak ve ini üzere Ay'a sevahat artık bir hamiye doğru Ay'dan ayrılmasını şı yavaşlatacaktır 3 bin metre yal olmaktan çıkmış bulunmak line gelecektır. sağlıyacaktır Ana gemi ile Ay'tadır.' Halen tatbikı için üzerin SON ın mahrekinde buluşan araştır ye gehndığinde büyük ana paraşütler açılacak ve Apollo kaptna aracı yeniden burundan Apolloya bağlanacak ve ikı astro sulunün denıze inmesıni sağlıya| not kumanda odasına geçecek caktır Bu suretle tamamlanacak olan lerdir. Ay yolculuğunun kahramanları Aşdan dönen astronotlar kuMercury projesınde olduğu gibi manda odasındaki yerlerini aldenızden ahnarak Cap Canavedıktan sonra Bug mahrekte bıraldekı merkeze göturüleceklerrakılarak ufak bir tepki kuvvetı ı!e Dünya'ya doğru yola çıkı dir. Yukarıda anlattığımız Ay yollacaktır culuğu projesı bir yıldan beri bu konu üzerinde çalışmakta olan 700 den fazla NASA uzmanı tarafından seçılmıştir Apollo Dünya'ya yaklaştığı za olacaktır. Bu iş Bug'ın içinde bulunan aletler vasıtasiyle yapılacaktır. Satıhtan numuneler ahnacak. fotoğraflar çekıecek. deneyler yapılacaktır. Elde ediien bılgiler ana gemiye radyo ile bildirilecek, buradan da otomatik olarak Cap Kennedy'dekı merkeze nakledilecektir. 1 >~~k• • • Dönüş Son safha Kritik an Ay'da iki gün Bu suretle ılk ınsan Av'a ayafını basmış olacaktır Yapılan hesaplara göre satha ınen ıkı astronotun bır veya ıkı gun orada kalacak. Ay'ın özellıkleri hakkında bügı toplamaları mümkun man Ay yolculuğunun en kritik noktasına gehnmış olacaktır Saatte 25 bin mil hızla Dunyaya yaklaşmakta olan Apollo'nun hava tabakalarının ıçıne bu hızla dalarak yanmamaâi ve>ahut da bu tabakalara gıremıyerek boşluğa gıtmemesı için «ginş koridoru» ısmı verılen yerde ters donerek alt tarafındakı rokctleri çalıstırmak suretiyle hızını kesmesı icap etmektedır. Neden randevu Ay'a doğrudan doğruya gıden geminin ınmesı yerıne randevu usulunun tatbıkı ile haşka bır araçla ınılmesı hem daha emnıyetlı. kolay ve daha ucuza mal olacaktır Çunkü Ay'a ınen bır geminin geri donmesinı sağlamak ıçın ihtiyaç gösterilecek olan roket itış kuvveti ılıra adamlarının he31 32 33 34 35 36 *l 38 Bug, ana gemiye doğru yol alıyor. Bug, Apollo ile buluşuyor. Astronotlar. Apollo kapsülüne geçiyorlar. Apollo, Bug'ı terkediyor. Apollo mürettebatı dönüse bazırlanıyor. Ay'ın tnabrekinden çıkmak için manevra yapılıvor. Tardımcı roketler ateslenerek Dünya'ya doğru yola çıkılıyor. Dilnya'ya yıklaşılınca hava tabakasına girmek için hazırlanılıyor. 39 Yardımcı kısım atılıyor. Apollo yoluna devam ediyor. 40 Hava boslu|una girilmeden önce Apollo, retro roketlerin yardımiyle ters dönerek hız kesiyor. 41 Hava tabakasına giriliyor. 42 Parasüt kapakiarı atılıyor. 43 Hız kesmek için küçük paraşut arılıyor. 44 Ana parasüt başlıklan çıkarılıyor. 45 Ana parasütler açılıvor. 46 Apollo ağır afeır yeryüzüne vaklasıyor. 47 Apollo içinde üç astronot oldnğu balde Ay yolcnlnğundan yeryüzüne dönüyor. 15 Apollo, Bug ile birlikte üçüncii kademeden a\rılıvor. 16 Ay'a 100 mil yaklasıldığından, mahreke gırmek için alt roketler oalıstırılıyor. 17 Apollo'nun hızı azaltılıyor. 18 Ay etratında mahreke giriliyor. 19 Ay'a inis için son hazırlıklar tamamlanıyor. 20 tki astronot Ay'a inmek için Bug isimli araca çeçiyorlar. 21 Bug, Ay'a inmrk için Apollo'dan a.vrılıyor. 22 tnise geçiyor. , • , ~,f v 23 Apollo ana çemisi bu sırada Ay'ın mahrekinde dönmeye devam ediyor. 24 Bug, Ay'a inerken, hızını kesmek için alt roketlerini çalıştınyor. 25 Rokftler tam çücle çalısıyor. 26 Bue, Ay'ın satluna .vaklasıyor. 27 Bug içinde iki insan oldu^ıı halde Ay'ın sathına iniyor. 28 Astronotlar Av'ın sathındalıi ıncelemelerini bitirdikteıı sonra Huç. ana çenııve hareket ediyor. 29 Ayaklar ve bos akaryakıt t a n k l a n a t ı h \ u r . 30 Alt roketler çalıstırılı>or. Baymdırlık Bakanîığı Karayolları Genel Müdiirlüğünden: 1 Eksıîtmeye feonulan ıs : Düzce Akçakoca yolunun s+295 31+403 G/33 + 555 I 33J929 kılometrelerı arası yapımı olup keşıf bedeh (19 800 000,) ondokuz mılyon sekız yüz bin liradır 2 Eksıltme günü • 26/8/1964 tanhıne raslayan çarşamba günü saat 1 da Ankarada Karayolları Gene) Müdürlüğü bınasında P Yol Yapırn Daıresı odasında teklıf alma suretiyle ve kapah zarf usulü ile vapılacaktır 3 Eksıltme evrakı: Vezneye yatırılacak (50, ) elli lira oedele an makbuz mukabılınde Karayollarının Teknık Hesaplar Şubestnden alınacaktır (Yeterlik belgesı müracaatından önce eksıltme dosvası aimak şarttır). 4 Eksıîtmeye gırebılmek ıçın : a) Isteklılerm 1964 yılına aıt Tıcaret ve Sanayi Odası belge5İ ile şırketlerın aynca halı faalıyet belgesı ve usulü daıresınde (607 750, ) altıyüz yedı bin yedıyüzellı hralık muvakkat temınat vermeleri, b) Isteklilerin en geç 20/8/1964 Perşembe günü mesai saati sonuna kadar bır dılekçe ile Karayolları Genel Müdürlüğüne müracaat etmelen (müracaatta genel evrak kaydı tanhı muteberdır) ve dılekçelerme Bayındırlık Bakanlığından alınmiş B gru^jundan en az bu ışın keşıf bedelı kadar mütaahhıtlık karnesı İle bu eksıltmenın ılânı tarıhınden sonra almmıs 684 000, llralık banka referansı. piân ve teçhızat. taahhüt ve teknık personel beyannamsierını eksıksiz olarak bağlavıp bu iş ıçın yeterlik belgesi almaiarı 5 îsteklüerın eksıltme şartnamesınde verilen ızahat daireynde ha2irlıvacakian teklıf mektuplarını eksıltme günü saat onbeşe kadaı makbuz muksbıhnde Komısyon Başkanlığına vermelen lâzımdır Postada olacak gecikmeler kabul edılmez. Keyfiyet ilân olunur I L TÜRKİYE DEıMİR VE ÇELİK İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN KARABÜK 300 ton Sıcak Prese Naftalin ihraç edilecektir. ETYlıÜL ayı ikinci yansında ihraç edılmek üzere yukanda miktarı yazüı SICAK PRESE NAFTALİN teklif alınmait suretiy le satılacaktır. Taisilâtlı şartlan ihtiva eden mukavele taslağı türkçe ve ın gilizce olarak hazırlannuş olup, adresleri aşağıda yazılı İstanbul ve Ankara tmümessilliklerimizd en ve Merkezde ihracat şefliğımiz den bedelsiz olarak temin <wiı lebilir. tsteklllerin mukavele tasUiındaki sartlarla veya mukabıl şartlarla kapalı tekliflerini en geç 29 AGUSTOS CUMARTESİ günü saat 13,00 e kadar İşletm emlzde bulundurulmaları sarc tır. Türkiye Demir ve Çelik Türkiye Demir ve Çelik tşletmeleri İşletmelerı tstanbul Mümessilliğine Ankara Mümessilliğir.e Okçumusa Cad. Şair Eşref Ziya Gokalp Cad. Yıldız Han, Sok. Beyaz Han. kat, 1 GALATA tSTANBÜL YENİŞEHÎR ANKARA (Basın 15016 9374» IŞÇİ SİGORTALARI KÜRUMÜ İ İ 1 D('.vi7! Kurumca temin edilmek iizere XIII. kotadan ıthal tdeceğım z muhtelif malzeme için firmalardan proforma t^klif alınacaktır. 2 Ithal edilecek malzemenin cins. miktar ve evsafı ile gümrük tarife ve istatistik numaralarını gösterir listeler, rnukavele, idarî ve fennî şartnamelerle birlikte, Ankarada Genel Müdürlüğümüz Levazıtn Müdürlüğünden, İstanbulda Tepebaşı Balıkpazarı arkası Kalyoncu sokak Mallı Handaki Satmalma Miidüriüğiırrüzden (Mümessillik belgesini göstermek şartiyle) bed^lsiz olarak temin edilebilir. " MümPFsil firmaJar istenüen maîzemeyi birim fiatı üzerird^n J esasına çöre FOB, CF ce CİF İstanbul olarak teklif eH=ıpk!er ve teklif proformaları en az 6 ay opsiyonlu olacaktır. 4 Her cins veya cihazın proforması müstakil bir kâğıda vazılmıs ve bÖ3'leIikle bir proforma yaJnız bir cins malzeme veya cihaza ait olacaktır. Komple bir cihaz birkaç parçaya böhinerek verilecek, teklifler Komisi'onca tetkike alınmaz. 5 Proformalar üçer nüsha halinde ve orijinal olacak buna proformalarm üçer nüsha Türkçe tercümesi, prospektüs. kataloŞ ve montaj plânları ekleneeektir. 6 Miimessil firmalar. Kurumdan alacaklan mukavele tasarısjnı, tennî ve idarî şartnameleri firmanm kaşesini v\ırmak suretivle imza ederek mümessillik belgesiyîe birlikte diğer evrak meyanında kapalı zarflanna koyacaklardır. 7 Firmalarca, bu işe ait teklif zarfları ise 1/10/1964 perşembe günü saat 17 ye kadar Kurumumuz Merkez Satınalma Korrusyonu Başkanlığına vasıl olmuş veya makbuz mukabili elden verilmiş olacaktır Bu saattan sonra gelen zarflar kabul edılmiyecek ve postada vâki gecikmeler nazara alınnuyacaktır. 8 Kurumumuz düediği proformayı t»rcihte serbesttir. 9 Listede yazılı maîzemeden elinde mevcudu olanlar (aynı muvacehesinde) Türk parası ile de teklifte bulunabilirler (Basın 14'*8 A. 9091/9368) İstanbul Ticaret Odasından: Doğu Alraanya ve Rusyadan 73.01.11 gümriüs tarifeü dö küiD pikl talebeden mensubu muz sanayicilerln 18.8.1964 ak şamına kadar Odarnız Sanayi Şubesıne müracaatlan rica > lun ur. (Basm 15032/'8369) Türkiye Selüloz ve Kâğıt Fabrikalan İşletmesi Genel Mü dürlüğü İstanbul Satmalma Komisyonu Başkanlığından: Işletme ihtiyacı için satm alınacak muhtelij cins malzeme, Satınalma Komisyonunun aşağıda yazılı adresinde ilân edilmektedir. Satıcılann bu malzemeye ait fiat tekliflerini, (Besbin liradan fazla tutanlar kapalı zarf içinde olrnak şartile) bu işe tahsis ediien kutuya atmalan, izahat için Komisyon Başkanlığına müracaatlan lâzımdır. A d r e s : Büyük Postahane karşısı Hekira Çıkmazı Ara Han No: 10 Sirkeei İstanbuL (Basm 15107/9383) DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI Seyir ve Hidrografi Dairesi Başkanlığından bildirilmiştir. DENİZCİLERE VE HAVAClLARA 95 SAYlLl TEBLİĞ 18 ilâ 21 Ağustos 1964 tarıhlerinde 09.00 üe 17 m <;aatl?rı arasında asağıda sınırlan bildirilen saha ıçınde sevretnıe. fiemırleme, avlanma, dalma, sualtı seyrı ve bu sahanın 1 5M nift 2I I reye kadar olan yüksekliği can ve mal emnıvetı Dakımmdan tehlikelidir. DOGU AKDENİZ ANTAKÎA KÖRFEZİ AÇ1KLAR1 1 nci nokta: E 5016 No lu AKINC1 fenerınden 246 derece ve 215 mil mesafedeki enlemı 36 derece 10 dakska Kuzey, boylamı 35 derece 30 dakıka üoğu olan no.Ua. 2 nci nokta: Enlemi 35 derece 55 dakika Kuzey Boylamı 35 derece 30 dakıka Duöu 3 ncü nokta: Enlemı 35 derece 55 dakıka Ku^ey Boylamı 35 derece üü dakıka Uoâu 4 ncü nokta: Enlemı 36 derece 10 dakıka Ku*ev Boylamı 35 derece 00 dakıka üoğu DENİZCİLERE VE HAVAClLARA ÖNEMLE TEBLÎft Ot.UNUR (Basın 14487,9370) I { Türk Hava Yolları Anonim Orfakl'f'ndsn: (Basın 1445] A. 8867/9371) M. S. B. 4. No. lu. Sat. Al. Kom. Bşk. dan ANKARA KapaJı zarf usulü ile Hv. Kuvveüer; ihtiyacı için İstanbulFenertepe mevkiinde iskân tesisleri yaptırdacaktır. Keşif bedeli 772.797.74 lira olup geçici teminatı 35.000.00 liradır. İhales 3181964 pazartesi günü saat 11.30 da Komisyonda yapılacakör. Şartnameler her gün Komisvonda ve îstanbul Lv. Âmirliğinde görülebilir. İstekiüerin 2490 sayılı kanun hükümJeri dahilinde hazırhyacakîarı teküf zarfîartnı ihale saatinden bir saat evveline kadar Koınisyon Başkanlığına vermeleri lâzımdır. Postada gecikmeleT kabul edilmez. Isteklilerin en geç 2681964 günü saat 16.00 ya kadar Ankarada Hava KJC İs. Eml. ve İnş. D. Bşk, na müracaat ederek yeterlik belgesi almalan şarttır (1262 Basın 14775/9372) Çorum Devlet Hastanesi Baştabipliğinden: Cinsı Mıktarı Kılo Muh oedell Lira ürj. Katf teminat lAta K.r» 61UU.:JU ;A0bU0 1713.13 2 4 * aayılı Kov.ır. e t ı HftllU Ö8UÜ0.UU S ' â ı r pij 4111)1) 22UUOUU Kkiıek «iimıı ZSnbUU ı « ı K H ı r t i , <uı v e m ı k t a r l a n y a i i i ı ıhtivaçlar cııi'irım 4n .nıı mrtd'1e«if)in ( H ( tıKrası g e r e ğ l n c e DHzarlıkla »» • l'diipierın s a t i temlnailan ile bırllftte Devle» Hastanes) Bas'dhıblığıne müracaatlan tlân olunur. (Basın 14641/9373) • 1 Kapalı tekîif alma usulüyle 22.500 adet 1965 vılı resimll î duvar takvimi bastırılacaktır. İ 2 Muhammen bedel 75000.00 Vri olup muvakVat teminat 3750.00 liradır. İhaleye iştirak edecek olanlar teTnlr,3*!örînj Ortaklığın Galata İş Bankası nezdindeki 3037 savdı hesRbuıa yatıracaklardır. (Geçici teminat olarak muteber banka temin.«t mektubu veya Devlet Tahvili de kabul çdilir.) 3 İlgililerin teklif melrtuplannî 2B813C4 ctıma gfinö *»«at 15.00 e kadar, İstanbul Gürnüçsııyu Cadde» No: 96 kst 4 te Levazım Müüdürlüğüne i£'.'di etme^ri çaıttır. İhale saatinden sonra gelfcek cskiif n;*k;u?i*n kabu? edilmiyeceği çibi. r^stada vAki g*ci'.m*l«r.la V»h,ıl edilmez. Şartnameler mesaî günleri ve saatlerind» THY L?vazım Müdürlüğünden temin edilebilir. : , 5 Şirketirniz artırma ve eksıltme kanununa tibi dcğüdir. TÜRK HAVA YOf..'.4Ri A O. (t.ırın J50W. 9376 'rnttrfTtTttttıttuınınMMnnmıınnıın ı