Katalog

»Fsrfran CTTMHURÎTET Ihtiyarlama olayı önlenebilecek mi ? | Son jnllanla tüm adamlannı mesgul eden bif komı asnmımn en on«mli mes«lelerinden blri haltas gelmlştlr Insanlar neden ıhtlyaruyorî Bu olay nasıl dur durulabillr re («beplerl nelerdtr'' Bu konuya çalışmalannı teksıf etmig bulunan Üım adamlannın ilk ele aldıklan hedef, tasanı çençliğindeki aıhnl ve bedenl kud rettni muhafaza etmek suretlyle 100 yasından fazla yaşamaktır Bundan sonradır Id lhtiyarlama olayının önüns tamamen geçmek ve eiümaüzlügs ulasabilmek lçln gayret sarfedllecektir Çalısmalara blr ytin Tarebilmek ıçln llim adamlan İlk önce yaslı .nsanlann hastalıklannı lncel»meye başlamıslardır Yaslılann en çok maruz kaldıklan kalb ve d&mar kifayetsizUkleri lnsaru sadec» hasta etmemekte fakat saXa«b Mr inMtın deveran sitteminin kontrolü ıçın lâboratnarda denemeye tebı tutuluyor kat d* bırtkm»kUdır Mt«klm jrüı yıldanberi aarl haatahklarla savaçmakta olan tip Umı şlmdl onlar kadar öldUrücü olan k8lb ve damar hastalıklarımn Uzerine egllmi? bulunmaktadır Bu bldu rücU hastalıklann önlenmesi il» insan ömrü de kendıliginden u zayacaktır Fılhakıka lhtlyarlık hastalıkla n lle uğraşmakta olan tıp ılmı nin Geriatri lsımli dalı son 25 yü lçlnde önemli ilerlerneler ka} detmîs bulunmaktadır tllm adamlannın Ifadesine gör« kendl basına blr hastalık ol nuyan ihtiyarlıktan ölen insanla nn sayısı blr kaç klşıyi geçmez VUcudün yası lnsaıun yaşadığı haklM yıllar nlsbetinde lhtıyar lamaz însanm yaşayış ve hayat takl yıpranışuıa gore vtlcut yaşı hakiM yastan Ueri olabilır Meselâ bazı ınsanlar cugerlenrıe na zaran dahs çabuk ıhtıyarlarlar Üzerlnde öneml» durulmakta oIan bu durumun kat 1 sebeplerl henüz tesbit edilememıştir 20 nci asruı baslarında ılim n damlan lhtiyarlığın sebeblnı vü cudün bazı kımyevl reaksıj onlar sonunda ortaja çıkan toksınlcrı dısan atamaması sonıında kendı kendlni zehirlemesınde bulurlar dı Daha sonra vucudun bır saat gıbi olduğunu ana yay bozuluöca dığerierınin de islemedıgıni tleri suren blr teorl ortaya »tüdı Ihtiyarlıgın gebebıni irsiyete bag lıyanlar da çıkmıştır Bugün uzun çalışmalardan son ra elde edılen sonuç ıse şudur Kalb ı\i çalışmayıp kan devera ru normal olmadığı zamanlar kan, hücrelerimjzin e ıda» olan oksıjenı yeten derecede tasıya mamakta, bundan dolayı da yenl hucreler Jmal etmekt* olan hüc relerimiz bu faaliyetlerlnl durdur Tiaktadırlar Beslenemıyen hüc relerın faaliyetlerının durmam 1 le dokular bUsülmeya baalamak(a, bunun sonucu o l a n . da derl buruşmakta ve vUcut kilodan ka\ betmektedır kat çeKici sonuçlar vermis bu lunmaktadır 70 ile 90 vajlan araauıdakl tnsanlarda 30 lle 30 vaşındskllere nısbeten kalb taraflndan vücuda pompalanan kan ynn yartya azal maktadır Aynı »ekllde kanın dokulara naklettıgi oksıjen ırukta nnın da yandan fazl» azaldıgı te^bıt edılmiş bulunmaktadır îhtiyarhfı önlerrrtk lçln tllm sdamian simdi beslenememe yü zünd«n husul» (»len hucre kaybınnı önüne geçmek hiç degılse Mfariye ttıdlrmelt lçln çalışıyor lar ; Insanlar neden ihtiyarlıyor ? yok fcl y&sluık tamamen yok edllemeı, fakat bUrun Uiro âdamlan y&şlıhtın geciktınlebil» ce*l hususund» hemflklrdırler Bunun için de hücrelerin oksijen Niteklm Bırleşlk Amerlka Mll It iyl bealenmeslni temin gayesi 11 Saglık Enstitüsünun 30 il» «011* ksJbio ve dsmarlann normal çaiıanuüannı mutlak bir nale gevaslan arasmdakl 100 kl»l Uzertnd« rsptijh tecrtfbeleT çok diktlnnek ••rttır Hayatları cepte taşınan pile bağlı olanlar Bugun teknlk •• «ltktronlk lcalblerf hatta blr cok lnıanın yardımına ko|mu» bulunmaktadır Nıtekım htlen Am«rikt'da 3000, dünyanın muhuhf T»rl«nnd« 100 den faıJı kalb h«fU»ı nonn«l h«\3tlarını »ürdür«bllmek lçın üıerlerind» Rİ1 U?ım»kUdırl«r. Bunlar kalbln «tışını ıa|l«7*n tabıt tUkirik ılıttmlarl tamamen veya kıımea yok olan haıtalardır Bundan I rıl kadar trv«l İlk defa tatbik «dllen bu «ifteml* hastanın kalk nablyttin* /akın yerde dtrl alttna pilin anod •• katod nçlanna bajlı tclltr 7»rlejtırllmlı y« haıtaaın kalbtnln normıl bir »eklld» cahfmaaı t*mln •dllmlftt. Son günlerda japılan klr kon Vucudun içine taküacak sun'i kalb pek yakm zamanda hakikat olacak Plâstikten imâl edilen sun'î odacıkla bir hasta 4 gün yaşadı tün tıp otoritelerl tarafından on lyı olarak kabul edılmektedir. Yale Unıversıtesı ve Kockefell«ı Enıtıtusünun müıteraken hazırladıklsrı bu âlet ıkı parçfcdan mıitesckkıldır Bırınci parça vucuda yerleçtırılme*t« T^ bır «Jıcı»ı Vflrdır Ikincı parça ise cepta taşınmakta ve bır verici radyoja tahıp bulunmaktadır. Pdli olan bu parça neftrirat yaptıkça vucuda yerleştırılmı; olan ve alıcı rcd>osu olan alet kalbi tenbıh etmekte çalı?m*8inı tağlamaktadır Çtmdi aynı göravln lliçla yıpılması içın de gcni) ç&iti çalı»malara girişilmi; Duluı<ulrtaktaKardıovaıküler hattalıklar ismı verılen kalp, damar v» deveran botuklukları hastalıkları içinde en tehlıkehıi hıç fuphe yok ki kalbin imalantnasından doganıdır Kalp arızalanıp durduğu laman ölum mutlaktır. 10 yıldan beri kardıovasküVer hattalıklar üıerınde çalifmakta olan i)ı»ı adamlan ölıimün mutlak olduğu kalp durmaUrını kesınlıkl* onlemek ıçın buyuk gayretler «arfetmektdlrler Nitekim hasta kaiplerln yerın* lun'ilerinin takılmasım mumkun kıltcak çalışmalar gayretlerın en çok tekfif edildıği hedef hallne g<>lmiçtlr Ayrı ayn yerlerde ve başka ilim adamlan tarafından vapılmakta olan bu çahşmaların toplanmaıı ve ulajılan mesafenın ogrenılmeal için bundan bır muddet once New York da tertıplenen bır sempotyuma katılan tıp otontelerinın »oyledlklerl çok dıkkat çekıcıdir Mınnesota Ünivertitesı uzvnanlarından Operatör Doktor C Walton Lilleheı «Vucudun "çıne takılacak olan sun'ı bır kaloın hakikat halıne gelmesı pek uzak degıldır • ^^FnilliiriflllllilllIlllllllllllllllflllillllllllllllflllllllllllllllllllllllllllllllllllİİ feranıta New York'takl Veteran Admlnistratlon Hastâhanesi mutthassıslarından Dr Wıllıaaı P Chardack cep ia«tı buyulcluğunde a>nı ışı gorecek bır âlet yaptığını ve bunu hastanın gngsune yerleftirerek musbet netıce eıde •ttiğını açıkladı. Takat ilgililcr pll degi»tlrm«k l$]O ıki yılda bir hajtanın göğ•unun «{ılmasını mahsurlu bul maktadırlar. Bunun içın bu up aletlerın eeptc taşınanlan terclh edilmektedir Bu tonuncuıann da mahzuru tellerin hareket ı«rbestısinl tahdıt etme«l r« herhan gı bır kaza halinde telln kopman ila haıtanın olmaıldir. Halen Vmorikatla iki tip kalbln üzerinde denemeler yapılıyor Bundan öneekl anrlarda ITITIIIIT g^rl hast&uklardan korkarken, asrunızın teknik ünkinlanmn gttirdlğl bır çok kolaylıkların aebep olduğu yeni blr haıtalık, «ari haıtalıklardan daha fazla olume *eb«p olıoaktadır. Medeniyetın ılerlemesıyle kalb, damar ve devtraa hastalıklan da o nİ4~ bett« artmiftır. Nıtekım, son 15 yü lçinde, arta yaalı Inaanlar arasnoda yukMk tansıyonun tevlıt ettifl haatahklar dolayıaiyle ölenlerm oranı, tıbbın attıtı dev adunlara ra|men yüxd> 44 ü bulmaktadır. Nthayrt ton elarak bulunan •• tatbik edılcn, natıcede bflyük buşarıya ulafilan bir ait>tem bu Bır doktor, hastasıııa kaibini tenbih ed«eek pilli Alet hakkında ızahat varirken (arka plânda pilli âletın vücude yerlestirilmif tnlrHnl goatertn Ittatren fllmleri goruluyor len dünyanın en ikı kalp cerrah larından bıri olarak tanınmakta dır Tıp çevreleri kendısıni her hanfi bir şeyi lnanarak toyleye eeginl kabul ederler Nitekim Doktor sol vantrıkulunü (oda cık) lun'isl 11* değıjtirdıgi bır hastasını 4 gun vajatmaya mu vaffak olmustur Dr DeBakey'ın sun'ı odacığı plâstikten ımâl edıl mısti Gene plâstikten yapılmi;bif de kapakçıjı vardı. Yalnı? odscık atıgı lağlayan ve dııarda bulunan küçük bir pompaya bag h bulunmakta idi Bu hakiki bır kalpten çok uzak olmasına rag men Doktor DeBakey «un'i kalbe dogru atılmıı ilk adım olarak kabul ediyor Bugun «Kardiovaskuler pro tez» ısmi verılen bir ihm dalı or taja çıkmış bulunmaktadır Bu nunla uğrasan ihm adamlan sunı kalp ve damarların ımalı ıçıı çalışmaktadırlar Halen Amerıka Mılll Saglık Enstıtusu tarafından ımâl edıl mis olan 8 sun'ı kalp hayvanlaı uzennde denenmektedır Sımdilık vucudun dısında tutu lan bu kalpler 21'er saat suren John Hopkını Ünıversitesi uz devreler zarfında hayvanlar üzemanlvından Doktor Helen B rınde denenmektedır llgilılerin Taussıng «Doğuştan gelme kalp ıfadelerine gore bu prototip k»lp anomallleri artık tamamen du ler yakın bır zamanda kopeklezeltılmektedır » rın vucuduna jerleştırılecektır New York Hastâhanesi OperaEn^tıtu uzmanlarından bırının torlennden Doktor Frank Glenn bildırdığıne gore hâlen u^erinde «Kâlp hastalıklannı onlemek ıçın çahsılmakta olan sun'ı Kalpler vucudun ihtiyacını bılerek gıda ıki tiptır rejımı tatbik edilmelı Bu hasta1 Bın vucuttan gelen pıs kalıkların baslıca «ebebı gıda rejı nı cığerlere nakleden, dığeri ıse mınin botukluğudur » ciğerlerden gelen temiz kanı vuTeksas Baylor Üniversiteii cuda gonderen ıki odacıkh sun'ı Profesorlerınden Dr Mıchel £ kalpler De Bakey «Bugun kalbin içınde1 Hasta kalplenn takvıyesl ki kapakçıklan sun'lleri lle de için vucuda jerleştırileeek tek ğiştınyoruz bır müddet »onra odacıkh sun'ı kalpler kalbin kendısıni de sun'ui lle deSun'i kalp tıp otontelerinin de gıştireceğız > ifada ettıkleri gıbı yakın blr ta42 yasındaki Dr. DeBakey ha rihte hakikat hahne gelecektir Vücütta bulunan bütün damarların sun'ileri yapttdı Kalb hastalıklannın önlenmeal içm çalışmalar buyuk hır h'zl«ı devam ederken damarların yarattıklan tehlıkenm onlenmesı ıçın de gayretler »arfedılmektedır Bu sahada daha jlmdiden çok buyuk dıvebıleceğımız ılerlemeler kaydedılmiş bulunmaktadır Nıtekım son zamanlarda Amenkada 5000 vakaya müdahale ödılmış ve tıkanan aamarlar çıkarılarak yerlerlne «un'îlerı yerleştırılmıştır Hdlen Amenkada İnsan rücudund baulunan damarlaıın Ubiılen kadar mukemmel görevlerinl jrapan plâsrtlkten aamarlar Imâl edılmljtuPamar tıkanıklığı olaylannuı en Srvemlisi hıç juphe yok kı. kalbden beyne kan damanna yapüanıdır Bu son derece onemh rrudahale de başarıya ulaşürmstır. Şimdıye kadar mud»hale edılen 1000 hartadan yuzd« 70 1 hâlâ hayattadır Tabıî damarın herhangi bir hastalıktan sonra sun'îsıvl değıstırılrnes» halinde hastalarda 2 ile 10 yıl arasında yenı den damar tıkanıklığı hastalığına rastlanmamaktadır. Pamarların tıkanmasından baska cıdarlarının tncelenerei' ıç kanamalara aebep olmalan halinde de yapılan müdaha lclerde bunların sun'îlenyle değiştırmek mumkun olmuş (ur Bu gbli hallerın en tehlikellsi olan kalb civarındakl dama'laıdan birimn kanama yapması halinde dahi mudahal<•=dılr"iş ve bajarıva ulaşılmıstır. Bu sahada otorıte kabul edılen Dr DeBakev, 12 vıld.e^gjstekı aort damarına 500. müdahalede bulunmuş ve bun larda \efıyat nısbetı yuzd# 18 i geçmTnıştır Karındakı darraııaıa ^apılan 1800 müdahalede ıse \efıyat nısbetı sadece \ uzde 7 olmustur. Damar ve kalbin bazı parça larırtın p!as(ik(en japılan suntleri Uaınar anıelıyatlaruıuı japıldig» nıudern bır anıeli} aüıane. Son derece öldürücu bir tesirı olmasına rağmen bır çok insan kalb haatası oldugunu bılmez Halbukı hafıf bir tey hlsıedildığı zaman dahı doktora gıdılecek olsa en ağır kalb haıtalığınm tedavısi mumkündur Bazı hallerd» çok hafif atlstılan bir krizden sonra alınscak bir elektroknrdıografı şendınden dahı hastanın krız geçlrdijı anlasılamaz tste bunun içın herhangi bır ınsanın kalbının durumunu te»bit taruri bir hal almaktadır $üp heli gdrulen hallerde h««taii|tn kati olarak tesbitı ıçın Amerıkada Elektro Cardıo Reader Ismi veirlen bir âlet yapılmıstır. Alet, hasta tarafından omutda tasınan ufak bir teypten ıbarettir Kalb üzerine baglanan alıcılar vasıtaaıyla kalbin seslerinl neticeler temin ttmi» bulunmak mekte ve bu suretle kandaki kctesbit ttmektedlr. tadır Son derece bassas bır clek lestrol »rttırılarak arterlerdekı Yukanda blldlrdlğimiı âlete torkardiografla tesbit «dilen isa tepkl tesbit edılmekte ıdı Şımdı paralel olarak banda alınan ges retler ses halıne getirıldıkten tNew England Journal of Me. lerı degerlendırecek bır de esa« »onra Washington'da bulunu bır d«cıne »iMmlı tıbbı dergıde ıntıteshu âleti yapılmıstır Hâlen âlete telefonla nakledılmekte ve çar eden bır vdzıda bu usulun dunyada bır tane olan bu âlete bu âlet de S tanıye gibi çok kısa faydalı olduğu kabul edılmekte sahıp cCardıac Telemetry Statı bir zamanda teşhısını koyarak v§ sinırlı kadsnların erkekierrten on» ısimh merket Oregon eyâle neticeyı bildırmektedir Dr. Hu daha tazla kaıb hastahklarından tının Portland lehrındeki St bert Pipberger tarafından" yapı ölmelen bu şekılde ızah edilmek Vmcent hastahanesinde faali>ete ian bu âlet kendısıne bıldirılen tedır geçmıı bulunmaktadır verılere gore 37x27 ıhtımalJ naza Kalp hastahklarından dlumu Cardiac Telemetry âleti Elek r* alarak yukanda bıldırdığımız onlemek ıçın ılaçlar da buluntro Cardıo Reader teypi tarafın 6 sanıye gıbı çok kısa bır zaman muştur Mesela AlphdMethvl dan tesbit edılen 10 saathk ven dâ teshis koymaktadır Dapa isimll ılâç sa\esınde orta leri 10 dakıka gıbi kısa bır sure Gorulduğu gıbı teknik ve elek ya«takı ın«anlarda kalb ha«tdlııçınde değerlendırmektedır Ha tronığın getırdığı ımkanlar saye gından vefıvat yuzde 44 nısbetın len bılınen dığer aletlerle bu kı sınde kalb hastalıklannın çok on de onlenmıştır dar kısa bır sure çınde hastalığın ceden ve kesınlkıle tesbitı ırnkan Doktorlar kalb hastahgına \a kat ı teşhısı ımkânsızdır Alet fe dahılıne gırmıs bulunmaktadır kalanmamak ıçın gıdd rejımıne za pılotlarımn fezada ıken kalb Bu arada bundan 15 yıl önce çok dikkat edılmesı tavsıyennde atışlannın tespitl içın kapsulle kalb hastalığının tesbitı için kul bulunmaktadırlar Hayvcnı \dğ re jerlestırılen mekanızmanın ge lanılmakta olan bır sıstem de lar yememell, şışmanlamsmdiı hştınlmesi 11* yapılmıs bulun \enıden ortaya çıkmıi bulunmak v* devamlı olarak kanridkı komaktadır tadır Chıcago Ünıverütesınde er lestrolün elçturülerek artmamnın Kalb hastalıklannın kat'ı teş keklere kadın hormonu zerkedil onune çeçmelı hisı için Kalifornıa Üniversite«ın de «Coronary Plow lndex» ısımlı bır test usulu tatbik edılmekte dir Bu usule gore, kana radyoak tıf bır madde zerkedılmekte ve çok hassaa aletlerle maddemn savın Dr. Adnan Taskın, kandakı nevrı takıp erlilmekte bu ADEKA llâç Sanavit Ltd 9ti Satıg ı e Propasranda Mudtıru 'uretle devpran hı?ı olculmekte Rutnbeti vok eden We«taır 200 ısımlı âlet ingıiterf dır Rsdvpakflf msridç ^slb tııa ııtıal edılmıs olup ba«arı tle knlUnıimsktadır. rına çelHıeı 7sman katıın dnUsrnı Imal eden sırketın adresı ıse fudnr: hızı yavaşla\acak olur« deneyın VVettool Lta. ^apıldıfiı ınsanın kalb ha^ta«ı ol Bishap Aukkland Countv duju ortaya çıkmaktadır Onrham bngland s Fakat halen tatbik edılnıekte a^ sılarımızla. olan yenl bır sıstem jok musbet Kalbve damar hastalıklannı onlemek için kullanılan yeni elektronik âletler MEKTUP