Katalog

15 TTazIran 1964 HJMHURÎTET •••i BES TABII GAZ Tabii gaz naklctmek însanlar tekniğin ilerlemesi ile bir çok yenilikler bulmakta ve yasayıslırını daha rahat bir hale getirmektedirler. Bu arada bilhgssa endüstrlde kulanılmak üzere enerji kaynakları aramak da baslıca dertlerden biridir £ner.)i kaynakları insan hayatına o kadar tesir etmis bulunmaktadır ki, insanlar yaşadığı çaglart isimlendirirken bile bu kayntklara esas teskil eden msddelerin adlarını kullanmıslardır. Fakat bugüne kadar kullamlan j kaynaklarının hemen hepsi istihsa] safhasında ikcn büyük Biııbir marifeti olaıı madde Giyim eşyaları için kullanılan naylon, orlon ve akron gibi maddeler, sunî kauçuk ve elyaf, tabii gaz sayeslnde yapıhyor |Kan deveramf |hastalıklanndan| (korunmak için| (bol süt içmeli| ^S SS5 ^S = ~ EEE = Esi ~E Çocuklarm esas gıdasııu teskil eden süt ve süt mamul ^ E leri, büyüklerin gıdasına da esas teskil elmel'tdiı. Birçok doktor ve f'da uzmanları tarafından iieri sürülen bu lav ş ^ siye, Kuzey Almanyanın Kıel şehrındeki uznıanlnı koı.gte JEŞ: sinde berkesi ikna edebilecek şekilde bütün scbeplerile c t : = = raflıca açıklanmıstır 17 menılckete nıensup 1000 den lazia = = delege Kiel şelırinde toplanmıj, bir hafta kadar müddetle = = sütçülüğün aktuel meseleleri üzerinde münakasalarda bu S r lunmuj v« kar$ılıklı olarak tecrübelerini teati etmis.lerdir. Ş ^ den 8000 mües^ese faydalanmak lestirilmesi ile naylon, orlon ve ' ta ve 1525 şirket de bayilik yap akron gibi bugün ^ekstilde geniç maktadır. Abonelerin sayıst ise çapta kullanılmakta oUn madTabit gazden çelik, tekstil, plâstik boya, 34 milyonu aîmış bulunmaktadır deler temin edilir. çimento, ayna, tuz, kimyevi madde ve kâ tstihsal edilen tabii gazin yüzd» Tabii gazler sıvı hidro karbon 29'u evlerde yüzde 56'sı U« en suni kauçuk, ilâç, leke çıkarıeı ğıt imalâtında da istifade ve devamlı düstride kullanılmnktadır. Iar, sentetik ve eritici maddeleı Bütün bun Herkes dolayısıyla tabii gazin elde edilmektedir. elektrik enerjisi bile temin ediyor »agladıklarından faydalanmakta lardan bajka 500 fırma tabii ga/ dır. Meselâ endüstride. kesmek, lerden elde edilen elektrik eneı Kapan yontmak, Ealvanizlemek, kurut jisini kullanmaktadırlar imâl eden müe^eseler Amerikan mak. temizlemek ve snglamlaf bir kabın içine konulın tabii ga? masraflara sebep ölmakti Idiler ok«id«n bir madde i!e kar• stir11 Kömür, petrol hatt» «tom en*rjl ekonomisinde 6. tırayı i;gal et tırmak için Jstifarle «riilmektedir Bunlardan bajka giyim ejy» dığı taktirde kimyevl bir reiksı si bile. Hilbuki günümüıde hiç mektedir. malzemesine ka yon netice?inrie levjralı ef"ktrık masrafsu olarak İ5tih;al edilen T«biı g««ın temu v# *on dere = ından. infaat iar tabii cazin :>tifnrle edilme elde edilmektpdir. Ru .«•ıret'.e tebir mtddenin kullanılması gil ce ucuz olmtM kısa tamında ms tikçc yaygın bir şekil »lmakta den kömürü ve »karyakıtın ye di&i veyahut da iolnvısıyla gir min olunan elektrik. dığer yol larla elde edilend;n nom dahn medigi yer yoktur. Çelik. tekdır. Bu da tabii gazlerdir. Tabii rlni «Imasına «ebep olmustur. sessiz olmoktn. m«lîeme.1«>n vii» plâstik boya. çimento. gazler ya kendiliklerinden yer Halen Amerikada tabii g»z n«k Mil, den tı;kırmakta veyahut da pet leden payplaynların uzunluju syn». tuz, kimyevi midde ve k* de 40 tnsarruf temin edildiBi gibi îıt tfn»l«tındg da istifade edil yüzde 6080 daha verimli oltnak rol damtfları »ranırken bulun 240.000 kilometreyi butmaktııdır tndır. maktadır. Bu arada tabii gazin Ana borudan kullanılan ev ve mektedir. rafinerilerde ham petrolden d* müesseselere gazi nakleden yarMeselâ Amerikafla yiyecek h«Amerikadaki müpş««s;ler araistihsal edilmesi vgygın jekilde dımcı boruların uzunlugu ise zırlayan loknnt» ve muthıkların sında 6. sırayı ışs<>l fien tabii tatbik edilen bir usuldür. 624.000 kilometredir. «ayısı. 108 milyon •"eri:i yüzde gsz endüMrisinin muvrut serma Yalnız Kalifornia eyaietinde is 9O'ı tabii gar kulUnmaktadır. Günümüzde muhtelif sahalarda vesi vç malzeme k^rı!ıftuıın tu en çok tabii gaz kullanan memle tıhlâk edilen gazin temin ettıfii Petrol kimyasınd» <i» tıbii gnz tarı 23 mılvar ,iol:<rı bulm,>kla ket Amerikadır. Birleşik Ameri enerji miktarı dünyanın en bü den genl? çapta istifaJe eddır dır. Aynı müessesçlai'in ytllık >» kanın enerjı ıhtiyacının yülde yük barajlarından biri olsn Hoo Tabii gıztn içlnde bulunan hidro tırım tutnrı ise l.B mltyar d<uar güeünden 26 def* karbonlardan etan, bütın v t pro dır. Bu müesjeselerde ç.TİısmnK29'u tabii gazlcrden temin tdil w*r'in enerji mektedir. Tabii garin satışı ve dâha faıladır. pan gibi maddelerin molekülle t» olan 206000 ijçiye yıltla 1 mil. bu gazden eJde ediien maddeleri Bugün Amerikada tabii gazler» rinin aynlmmı ve yeniden bir> yar lira ödenmektedir. Bir lâboratuarda tabiî gazdan baıka maddeler yapılırken j=E «Sütçulfik Haftası» Avrupanın en tanınmıj araştırma £ = = Ş enstitülerinden biri olan Kie! Federal Süt Ekonomisi Ensti Ş ^ =T tiisU tarafından her İki yılda bir tertip edilir. Bu yılki top ^z. SZ lantıya Japonya, Polonya, Yugoslavya, Goa Güney Afrika. ^ ^ Ş Ş Hindistan ve Mısır gibi memleketlerden de uznıanlar dâvet ^ S S edilnıi; bulunuyordu. Kongre Başkanlığını; milletlerarası ^ = S Ş Süt Ekonomisi Birlijh Baskanı Parisli Profesör Guerault ^ ==Ş üıerine almıjtır. Konrrede ekvatör bolcesinde sütçülük. ^ S Ş yettskin insanlarm gıdasında sütün önemi, kalitenin arttınl ^ S '"ası, »üt ekonomisinde teknoloji ve hayvanların beslenme ^ 2 E *' (ibi meseleler Üzerinde durulmustur. K 3S SE ~ 1EE S :^ SE SS Kiel Enstirüsü Bakteriyoloji Bölümii Direktörü Profe S sör Lcmbke, lütteki yagın damar hastalıklarına yol açtifi ^ = hakkındaki bazı kanaatlara karşı gelmiştir. Fazla süt içmek ^ = kan deveranı üzerine çok müsbet tesirler yapmaktadır. Bu ^ durum geçirilmi? olan tecrübelerle >rıkça ispat edilebil = 5 mektedir. Muntazam şekilde süt içmenin; muayyen kan ^ ^ haatalıklamıda görülen kan kolestrinlerinin artmasma mani = oldugu da anlaşılmıstır. ^= Geleceğin yolları ikişer katlı olacak Vasıtelar süratlerine göre katlşu . kullanacak Federal < Almanyatnm tiüVısu , fade edilmemektedir. Bunun İçin en fazla, endüstriji en çok olan dir ki, Alman yol mühendiıleri, bölgesi Kuzey Ren Vestfalya, zamtnımızın en son, en cesurtne yol inşaatına büyük bir hız v;r hal çaresine basvurmuslar, ilk otostradm üzerine mis bulunuyor. 1970 yılına kadar defa olarak yol sebekesine 300 kilometıe dn boydan boya ikinci bir kat çekha ilâve olunacaktır ki, bu da meğe karsr vermislerdir. îkinci 2 milyardan fazla Alnrnn Markı kattaki yol, eskl yolun üzerinden takriben 10 metre yükseklikten na malolacaktır Otostradların Bahis konusu olan •âmir edilip modern »artlara uy geçecektir. yol, endüstri sehirleri Oberhaudurulması problemi ön plândn gelmektedir, Bir zamanlar ornek sen ile Leverkusen arasındiki ^ayılabilcn, yol kavşakları olma en kalabahk 75 kilometrelik me • •n ve büyük süratlere imkân safedir. •a veren otomobil yoüarı bugün ar tık birçok yerlerde modern trnfiğin icatlarına l'.âCi gelmemek'e dir. Imkân olan yerlerde otostrad lar genisletilmis veya ayrıca ilâve otostradlar inşa etlilmiştir. Fakat özelükle Ren ve Ruhr böl gelerindeki kaUbalık endüstri alanlarında, yer darhğından dolayı bu gibi hal çarelerinden îsti iki katlı otostrad fikrınin en hararetli taraftarlanndan biri, Düsseldorf'lu Wilhelm Regel'dir. Bu n ühendise göre, ikinct ksttaki otostrad tıpkı Almanyadaki öıger otostradlar gibi olarak tır jâni ortadaki gstıis bir bölgeyle birbirinden «yrılnııi JKİ gi .1İ.J ve iki geliş yolu V iki dıs w ycnda park yerleri bulunactk• i'. Alttaki otostradm ortasıncfckt ycçil saha ile iki y'un t»r»iu 20 ıı? 50 metre aralıklarla sütun lar ırst edilecek ve otostrad bu sütunların üzerine otuıtulacaktır. Eski otostrad üzerinden köp rü geçtifi yerlerde, ikir.ci otostrad üçüncü kata çıkarılacaki tır. Bu ise, inşaat tekniği bakımmdan halli çok güç bir mesele dir. Fakat mühendis Regel, bu vazifenin de gerek teknik v= gerek sıj estetik bakımlardan memnuni yet verecek şekilde halledilebile cegi kanaatindedir. Mühendisin fikrine grtre, bu muazz.ır.ı proje yerçı büyük bir masrafa maloıac«ktır (normal otostr;cd'ara r peMt beş misli daha *JLZ'X masr3fa ihtiyaç vardır) fakit projenin sağlıyacağı faydalar sayılmakla bitmiyecek kadar oktur Yeni otostrad sayesinde vâiitaları ayır mak, yukarıdaki voldîn hulı oto nıobilleri, alttaki yoldan da hızh gitmtyen kamyon ve vakın mesa feiere giden otomobtlleri geçirmek mümkün olacaktır. İki katlı jollar, kıjın hava fartlarına ksrsı d« bazı faydalar jjğlıyacak, alttaki yolda kar ve burdan d<ılayı trafik aksamalan husule telmiyecektir. Mühendis Kegel, il.ir.ci katın yolculara »unacağı güzel manzarayı da hesaba katmsktadır. Yol in$aattnda yeni bir proje ^£ Uzun bir sür€ Ekvatör mentleketlerinde yaşsmış olan ^~ ^ Profesör Guerault. o memleketlerdeki manda sütlerinde = ~ asit derecesinin çok diişük ve rüşeym nispetinin de pek az ^ = ~ oldugııns )«»ret ederek. bu sütü yetişkin kimselere tavsiye • ES etmijtir. Fakat bu tiit, yağ mubtevası az olduğundan co EEE S ruklar için ideal bir gıda teskil etmez. Fransız uzmanı Mil = SŞZ letlerarası yardunla bu nevi sütün istihsalini artırmayı tek z = S S lif etmijtir. Çocuklar için manda siitüne toz halinde yağsız ^ = S = inek «ütü Uâv« edilmelidlr. ^ ATOM LABORATUARINDA, NtMROD ENJEKTÖRt Ingiltere Milli Atom Araştırmaları Enstitüsü tarafından inşa ettiriler. Rutherford Yüksek Enerji Lâboratuarında Nimrod enjektörü, mev cut iki proton akseleratörlerinden biridir. Liboratuarda, Ingiliz atom bilginleri ve özellikle üniversite araştırma ekipleri, çeşitli çahjmalar yapmakta, Atom enerjisi nin içyüzünü, çeşitli fennmenleri tesbite çalısmaktadırlar. Resimde, Nimrod enjektörü görülmektedir. Helikopterlerden yeni işlerde istifade ediliyor îkinci Dünya Harbi »ırasında uçak endüstrisinin edindiği yeni teknikten istifade edilmek su retiyle geliştirilen helikopterler günümüzde askerl sahaların dıjında da geniş şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bugün posta tevziatından yük kaldırmak için vinç olarak dahı istifade edilen helikopterlerin insanlığa ne büyük yardımlan dokunabileceğini Portoriko hükümetl giriçtıği iki büyük t e şebbüste isabet etmis bulunmaktadır. Dağlık, volkanik ve (eçilmesi çok güç şık ormanlarla kaplı bulunan Portoriko toprakları üzerinde girişilecek herhangi bir kalkınma hamlesi ulaştırma im • kânlannın yokluğu yüzünden büyük güçlükler ve masraflar tahakkuk ettirilebilmekte ldi. Medeniyetin bir çok nimetlerinden tabii güçlükler yüzünden istifade edemiyen Portoriko liülkının elektrik ve suya kavuşturulması için hükümet tarafından alınan kesin karardan sonra hemen ise girisllince gene bir çok arazi güçlükleri ile karşüaşılmıştı. Faaliyetin daha İİK başında büyük masraflara yo! açması hükümeti tam yeni tesebbüsünden vazgeçireceği »uada jenç bir jr.ühendisin helıkopterleıden istifsde teklifi her J.'/İ dvizelt mistir. Filhakika derhal hükümet tarafından alınan helıkopterler faaliyete geçirilmis ve sık ağaçlıklı bölgelerden dağlık v« volkanik havzalara kadar her yerde iş kolaylıkla yürütülmüştür. Bu suretle yapılan çahşmalar sırasında 910 kilometrelik bir su borusu hattı kısa zamanda tamamlanmıştır. Aynı işin ba> jarılması için helikopterlerin yardımı ile laatte 175 borudan yılda 5000 boru dösenmiş ve birhirine eklenmistir. Bir helıkopier elektrik nakil kahlolarını direkleri kaldırırken taşiyacak olan Kyasaya yeni çıkarılmıj Sulunan Westair 20n, nemi yok etme cihazı, inşaat malzemelerinin kuı umasmda, gerek sanayi, gerekse ticarî alanlarda nem problemini bulletmek hususunda önemli rol oynamaktsdır. Malların depolanmasında, bilindiği üiere, en önemli problemi tes.kil eden nem konusu; bu cihaz vasıtasiyle halledilmiştir. Zira Westair200, bir çok alanda, nemi sür'atie yok edebilmektedir. Westair2t)O ün özellikleri, şunlardır: Ycpyeni bir usül ile, buharlaştırma sağlamaktadır. Sür'atle, havadaki su miktarım azaltmaktadır. Kolaylıkla ta$tnabilmekte ve istenen yere ycrleştirilmektedir. Ayrıca, 18 derereden aşağı hararet derecelerinde kullanılmak üzere, bir de donmayı onlcy i d tertibatla mücehhMdir. Rutubeti yok ediyor Çeliğin sertleştirilmesi için yeni bir usul bulundu Daha az bir ameliye ile kalite yükseltilİYor Çelıj?iıı sertleştırılmesınde şim ma biraz gerilir, istenilen forma dıve Ktidaı takıp edilmekte olan metodun mahzuru, daha fazla bir elastıkıvet temin etmek için işlenen madrtenın mecburen tek • rar tckrar ısıtılması ile husule gelmeMedır Yüksek hararette bırakıian metalın sertlik ve aşın maya karş) mukaver.7et) azahr. Çünkü çeliğe ânı su vermekle te mın emien soğutma. metalin yal nız safıh ve satha yakın kısımlanna tesıt eder. ıçıne lcadar işlemez. Bunun için de metal daigelebilmesi için yeniden aynı ameliyeye tâbi tutulması gerekir. tşte bu bahis konusu teknik ameliyeler ve metalde bu yüzden meydana gelen mahzurları ortadan kaldırmak için güney batı Almanyadaki G. Wenger firması gerilimsiz yeni bir soğutma metodu hazırlayıp, patentini almak üzere müracaat etmıştır. Adı geçen Stuttgart'lı firmanın bildirdigine göre, yeni ameliye neticesinde çeliğin yapısı gayet ince tanecikler haline gelecek, satıh kısmı nisbeten «ert bir hale gelirken iferisi tamamcn sert kalacaktır. Wenger firması, karışık veya saf çeliğin ic kısmının dayanıkhllğı ile dış tabakasınıa sertliginin daha da arttınlabileceğini söylüyor. Bu yeni metod sayesin de şimdiye kadar yapılmakta o lan bazı ameliyelere lüzum kalmamıstır. Ayrıca bu yeni amelij ye tamamen zehirsizdir. Helikopter yardımı ile kablo döücnirkcn Dünyanın en büyük yiizer balık fabrikası denize indirildi Enerji kaynağına bağlamp çalıştırılmaea ba$landıktan sonra, otomatik olarak nemi temizlcmeğe baslar. Bir vantilâtör vasıtasiyle hava ınakinenin içerfcine çeküir, soğuiuru kaııallardan geçirilir ki. bu sırada nem; emilir ve hava yeniden dışarıya çıkartılır. Havanın içeriyc toplanması ve yeniden tlı\ $anya çıkartılması. dakikada 28.3 metreküp sür'atle yapılmakf tadır. Havadan çıkartılıp toplanan su. ya rihazın nlt kismımlaBundan kısa bir süre 6nce, ki bir depoda toplanır veya bir boru vasıtasiyle .devamiı olaBremerhaven'dekl «Weser» terrak dıjarıya ııakledilir. Cihazda, yepyeni bir buharlaştırma sanesinde inja edilen ve Almansistemi de bulunmaktadır. Bu sistem sayesinde. nem teınizleme yanın en büyük «yüzer balık fab işi, çok daba sür'atli bir şekilde yapılabilmektedir. rikası» olan tEich Ollenhauer» Hava .şartlarına göre, nem temizleme rihazı, snatte 2.2 ilâ adındaki gemi, törenle denize in4,5 Iitre suyu, havadan toplayabifmektedir. Cilıazın nem teıııizdirilmtştir. Alman Sosyal Demok rat Partisinin bundan birkaç haf leme knpasitesi. şu şekilde özetlenebilir: ta önce vefat eden baskanının a57 226 metreküp; Sür'atli kuruma dını alan bu gemi, dünyadaki em 170 • 339 metreküp: Vasat kuruma sallerinin en modern mütekâmil56f> metreküp: Yavaş kuruma lerinden biridir. 80 metre uzun 708 metrpkün: Depolarda lugunda ve 12 metre «enijliginde 22fi5 ÎS"2 metıekiıp. Kapalı yerlerde olan bu geminin teçhizatı arasınhulunan Cihaz. taşmabilir cinsteıulir e her iki .vanıp/1;ı ria 68D0 metreküp hacminde bir (utamaklarla. istenen yere kolaylıkla ııakîedil^hrüıbalık deposu vardır ki, burada tekcrlekli bir vasıta üzerine de yprleştirilrrpk suıptivle. n'lasıfırın altında 28 derecehk soğuk ta 520 ton dondurulmuş balık daft odaya, nemi teınizlenecek yerlere kolaylıkla gotüıelıiür muhafaza edilebiimektedir.