Katalog

ÎKÎ COIHURÎYET 13 Haziran 1961 DERHAL... Geçenlerde bn köşede yazdıgımız blr fıkrada tmam Hatip Oknllannın ders programlarını ele almıstık. Teker teker incelediğimiz ders notları bize şunu çöstermiştir ki, tmam ve Hatip Oknllsnnda öfretilen dersler, adliye konnsn olacak niteliktedir. Bırakınız Milli Eçitim Bakanlıtının vönetiminde genceeik kafalara telkin edilmesinı gazetelere yazılsa, savcıların yasaklıyacafı dnsten seriat propagandasının ta kendisidir. Hakikatlere varmak için seriat yolnnnn tek yol oldngunn ben bn kösede vazsam. önce karsımda Anayasa ve Ceza Kannnlannı bulnrum. Ser'i hükümleri ve seriat mantıfını. devlet hazlnesinden maaslı öğretmenlere vaymak volnnu tntan Milll Egitim Bakanlığımız, karsısında kimi bnlacak? Sayın tbrahim öktem'in bn konudaki fikirlerini bilraiyor de filiz. Siyasi mekaniımanın dislilerine vuvarlanmıs küflü grupların direnmesini kırmak için çalıstı&ını da biliyoruz. Nitekim birkaç gün önce Anadolu Ajansına vaptıSı açıklama ile tmam ve Hatip Okuları konusunda bilgiler verdi. Diyor ki sayın öktem: 1 Millî Egitim Bakanlıgı giriştigi reorganizasyon faaliyetl içinde din egitimini de ele almıştır. 2 Bu okullarda okuyan çocuklarımızın yüzde 90 ı köylüdür. 3 îmam ve Hatıp Okulu ögrencilerine 1000 yatılı imkânı tanınmıştır. Bu rakam 10.000 tmam ve Hatip Okulu öğrencisi içinde onda birdir. Ufak bir kıyaslama ile 500.000 yakınlannda olan orta öğretimde yatılı öğrenci imkânının 2400 olduğu düşünülmeüdir. 4 lmam ve Hatip Okullannda ders okutacak kaliteli ögretmen bulunmamaktadır. öğretim kadrosu vok gibidir. 5 Memleketimizde mevcut yüksek din adamlarımızla üniversite profesörlerimizden kurulu bir komisyon, bu konuyu inceliyerek bazı prensip kararlarına varmıstır. Ne imis bu prensip kararlan? Sayın Millt EğiUm Bakanı onu da açıklıyor: Diyanet hizmetleri ıstıhdam politikasına muvazi olarak lmam ve Hatıp Okullan politikasına bir düzen vermek. Mevcut olan okullanmızı öğrencı sayısmı düşürmeden daha az sayıda büyük ögretim kurumlan halinde toplamak.. Bu sekilde az sayıda mevcut bulunan mütehassıs öğretmenlerden daha çok isttfade yolunu tutmak... Bütün bn tedbirler içinde seriat egitimini sürdüren denleri ve ders notlarını dtrhal yasak etmek yoktnr. Ve bn konnda kesin bir davranısa varmıs kararlan gflsteren işaretler de yoktnr. Milli Egitim Bakanı tbrahim öktem'in dUsüncelerinl ve davranıslannı etkiliyen siyasi baskılan bilmlyor degiliı. Anoak meaelenin saka götnrür yanı da kalmamıştır. Mesele, Milli Egitim sınırlan içinde seriat efitimine yer verip vermemek meseleıldir. Mesele, nzun vâdeli tedbirler alınmau meselesi değildir. Türkiye Cumhnriyeti kurnlusnna, Anayaaaya, Ceza Kannnmna ve en korknncn Atatürk ilkelerine aykın ders egitimine milll efitimin sınırlan İçinde yer vereeek miyiı, vennlyecek mi • yi*?. Bn sornnun cevabı havada sallanmaktadır. Derhal dnnıma mfidahale etmek. seriat derslerini ve propagandannı keıin bir emirle Millî Egitim okullanndan kaldırmak... Bnnn yapamıyorsak aczimizi balk oynna açıklamak... Sayın tbrahim öktemden bu davranısı bekliyornz. 26 okulda egitim gören 10*00 vatan çoeagvnn terlat mantıgının karanlık ajına düsüren egitim devam edeTken Atatürk Türkiyesinde yaşadıtımızı iddia etmek mttmkün değildir. Bn çoouk larımızın karanlıklara yönelen düsünoelerini aydınlığa çevirmek zorundayız. Yazık degil mi? «Yüzde doksanı köylü olan» orta öğretim çagındaki bn vatan evlâtlarına? Sehir THY Hostes sıkmtısı çekmeye başladı Türk Hava Yolları, hostes aıkmtısı çekmeye başlamıştır. Mevcut hostes kadrosunun yansının evlenme dolayısiyle mesleklerlnl terketmeleri ile başlıyan hostfis sıkıntısı, yen: hatlann lhdası ile h&d safha va varmıştır. Bu vüzden T.H.Y. hostes kadrosunu tamamlamak lçln imtihan açmaya karar vermiştir. 19 hazlranda GUmüşsu^undakl T.H.Y. Genel Mil dürlügünde yapılacak seçmeye gir mek lstiyenlerin 18 24 yas arasında bulunmalanndan başka bekar, eüzel, mütenasip ve cazibell olmalan perekmektedir. Geçen blr yıl İçinde 12 klslnln evlendlği, 4 kişlnin de nlşanlandığı öğrenümiştlr. Bu yü 10 tane yeni hostes almacaktır. D Ü Ş Ü N C E L E R YUNLİS NADI Cttmhuriyıttn 40 ncı yıMöıri*mu»ttfC Atcturhcütültten n< unUyo+W? 37 Türkiyenin müşkülleri Ata'nın bu gayretlerınde kendılerıne kuvvet vermiştir. Türkiye'de 1945 den beri kendıni gittikçe yaygın bir lekilde hissettiren fikri seyyaliyet ışte bu iki aydın zümre arasındakı fikir çatışmasından doğmaktadır. Dünya görüşlerinden ziyade is tutumları itibari ile biribirinden ayrılan bu aydınları mesleklen, isleri, mensup bulundukları parile tefrik etmek doğ. Yeni düzende çalı?ma sahaları tiler itibari Serbest meslek erbaru olmaz. ve metodları değişmekte; IOS bından olup da zıhniyet itibarı yal hayatta yeni haklar ve mes' ile «Ayîıklı zümre» ye mensup uliyetler doğmakta; liyasette olanlar bulunduğu gibi aksi de iktidar yeni ellere geçmektedir. varittir. Partiler bakımından da Maddi ve manevi âlemi değişen böyle bır kesin ayrıntı mümkün fert, yerlesemeyen yeni ile sö değildır. Kaldı ki ayni parti içinkülüp atılamıyan e«ki arasında de zaman zaman tutumun partişaçırmakta, neden memnun o! ye intelektüel direksiyon verenması, neden sikâyet etmesi, ne lere göre değiştiği de bir hakiistemesi gerektiğini bilemiyerek kattir. Meselâ, pusulasını kaybetmiş bir kaptan 19451950 devresinde Halk Pargibi derin bir iç emniyetsizlik tUi fikriyatında daha ziyade hissi içinde bocaUmaktadır. Ha Profesyonel elit'in görüşü hâkim kikatte bu bocalamı yeni düze olmuştur. ne intibak çabasının bir veçhesiSon on bes sene içinde bu ikı dir. Bu bakımdan doğum ağrı aydın zümre arasında bir denge ları gibi «ıhhatli bir bünyenin kumlması icab ederdi. Batılasma alâmetidir. hareketi «ehirden köye yayılmış, Geri kalmış bir cemiyette dün Anadolu halkı son iki bin senede ya gidisatı ile en yakından »iya ılk defa olarak kendine daha ra. st iktidar ilgilendiğine göre her hat bir istikbal sağlamak imanı kesten evvel modernlesme ihtı ile uyanmış olduğuna göre her yacını bunlann duyması tabiidir Kaldı ki idare mes'uliyetini ta zamankinden ziyade intellektüel çıdıklarına göre yeni düzenin bir liderlige muhtaç bulunuyordu. kurulujunda da tsbii Snderdir Türkiye'nin elitini bu iki zümre !er. tşte Mısır'da Nâsır ihtilâü teşkil ettiği için liderlik ancak ni. batı bilginlerinin «Aylıklı onlardan gelebilirdi. Fakat bun elit» dıye tarif ettiklerl bu züm lar akıl ve mantığa dayanan serre yapmıştır. Türkiye'de Atatürk best bir münakaşa havası içinde devriminin eliti de bu zümre biribirilerinin eksikliklerini tamamlıyacakları yerde biribirledir. rini yermek gayretine kapılmısBatının bu zümreyi «Aylıklı lardır. »Aylıklı aydın» 1945 den elit» diye isimlendirmesi terbest sonra genişleyen imkânlar içinmesleklerde çalışanlardan ayır de hayat seviyesinde ve «iyast mak içindir. Gelisen bir ülke ilk iktidara hâkimiyetinde eski üshamlesini başardıktan sonra «a tünlüğünü kaybetmenin nostalnayileşip büyüyen şehirlerde ti jisine düşmüs. «Serbest meslek caretle. avukatlık. doktorluk ve elit»i ise kazandığı yeni sosyal sair mesleklerde çalısanlar çoga itibar ve ekonomik kudretle mühr, avlıklı elit'ten ayn bir aydın tenasip siyasî nüfuz sağlıyamazümre olarak ortaya çıkarlar. mış bulunmanın kaygusu içinde Türkiye'de de böyle olmuçtur. memleketin müşküllerini objekSon kırk lene içinde îstanbul ve tif olarak değerlendirememiştir. Ankara'nın dı?ında îzmir, Sam Binnetice elitimiz halk kütlelesun, Adana. Dıyarbakır gibi te rini, hakikatlerden ilham alan hirler büyümüs; buralarda ler intelektüel llderlikten mahrum best meslekle iştigal edenler as kılmıstır. kerlerin, öğretmenlerin, devlet Halbuki yeni bir düzenin esimemurlanmn, yazarların yanın ğinde bulunan halk yeni ödev da ayn bir aydın zümre olarak ve görevlerini her zamandan dayer almışlardır. ha ziyade kesin olarak tesbit et1945 de her sahadâ'ufuklar ve' mek ihtiyacmdaydı. Ufukta yeni niden açılınca serbest meslekle imkânlar belirince bunlara erisre mensnp aydınlar muhitlerin mek yollarmı öfrenmesi, eskl4 de ekonomik ve sosyal sahada düzen içindeki insiyaklarını dekazandıkları nüfuzu liyasl sah« giştirme lüzumunu anlaması liya da tesmil etmek istemişler zımdı. Hakikatle alftkası olmadir. O ana kadar «Aylıklı aydın. yan hayallerden korunması ve ların monopolünde olan siyasi bütün gelişen ülkelerin hastahliderliği paylaşmak kaygusuna ğı olan asırı tüketimden sakındüşmüşlerdir. Çoğalan adetleri ması, gününü gün edeceği yerde Türkiye'de umuoıi blr şiklyet havaıı e»mektedir. Zengini ve fakiri, ıktıdan ve muhalefeti kapsayan bu* havı ıktisadı ve siyasi olaylann dısınd» bir ruh haletinin belirtisidir. Kısmen bütün dünyayı kaplayan fakat bilhassa gelişme yolundaki ülkelerde kesinlikle duyulan umumı bir huzursuzluğun ıkisidir. Ferdin kurulmakta olan yeni cemiyet düzeni içinde mevkiinl henüz tayin edememi» olmasından doğmaktadır. Amacı ve Atatürkcülük Yazan: Erdoğan ERKAN Yazan: Nuri EREN • • Havalann ısınması İle yenlden devamlı şekllde pis koku neşretme ve başlıyan Kurbağalıderenln temizlenmesl konusunda pazar günü Belediye Sarayında bir toplantı ya pılacaktır. Bayındırlık Bakanı Arlf Hitanet Onat'ın da katılacagı toplantıda, temizleme faaliyetinin programı tes bit edilecektir. Kurbafalıdere her ne kadar Belediye ve Saglık MUdürlUJU eklpleri tarafından kısa aralıklarla kireç lenmekte ise de. dereye bağlı olan kanalizasyon ve pis su çukurlannın dUzenlenememesl, çalışmalann rnüspet sonuç vermesinl önlemektedir. Kurba^ahderenin temizienmesi için bir toplantı yapılıyor Fatih'in dikilecek heykel yeri tesbit ediliyor Fatlh Sultan Mehmedln heyVcellnin dikilmesl konusunda ortaya atılan tekllfl lncelemek Uzere 15 haziran pazartesl günll Belediye Saraymda Baskan Haçim îscan riyasetinde blr toplantı yapılacaJctır. Toplantıya şehrimizin tanınmıs klm seleri dâvet edilmlştlr. NİŞAN, DOĞÜN «e AİLE ZİYAFETLERİ Eüinizdeki Şehir bandosu konserler verecek Istanbul Beledlyesl Şehlr Bandosu, açıkhava konserlerine pazartesl gününden itlbaren basüyacaktır. Bando, 15 günde bir pMartesi gün leri GUlhane parta ve Osküdar mey danında. çarsamba günleri Patlh parkı ve Kadıköy meydanında, her hafta cuma günleri de Takslm ?ezısinde konser verecektir. Saat 18 • 19.30 arasında verilecek konserlerden ilki için GUlhane parkı seçümistir KONYALI daima emrinizdedir. Faal 4659/6678 IDEAL BİR TERBIYE YUYASI Ö ZE L YATILI GÜNDÜZLÜ ERENKOV Yağışlı ve rüzgârlı geçecek Marmara, Ege, Karadenlz, Orta Anadolu ve Batı Akdeniz bölgeleri ile Erzunım ve Erzincan çevreleri parcalı bolutlu, öğle saatlerinden itibaren yer yer sagnak yağışh. dlğer bölgeler az bulutlu ve acık geçecek hava sıcaklıklan Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölselerinde biraz artacak, diğer böl gelerde önemli bir değisiklik olmryacak. ruzıtârlar batı ve kuzey yönlerden hafif olarak esecektir. ŞEHRtMİZDE Şehrimizde hava bugün açık ve yagmursuz gececek. ısı en yüksek 28. en düşük 20 derece olacaktır. Doç. Dr. îlhan F. AKIN'ın YEXİ ESERİ GÜNEŞKOLLEJİ A K I Z ERKEK u İ L K O R T L I S E Kuvvetli İngilizce, seçkin öğretmen kadrosu 33 dönüm çamlık bahçe. Modern bına Tel: 55 22 07 KAZASKER (Basın 10399/6664) Temel Hak vc Özgürlükler., LİBERAL ÜLKELERDE HÜBRİYET NASIL DOĞDU?. HÜRRİYET KAVRAl\nXDAKİ GELİŞMELER... MARX'ÇI DÜŞÜNCEDE BİJRRİYET!... rTÜRRİYET KAVRAMINDAKİ GELİŞMELERİN SONLÇLARI... Fiatı: 10 liradır. Genel dagıtun yeri : DÜNTA MATBAASI Taşraya ödemeli gönderilir. • • • + restaıırant Cumhuriyet 6659 HAZtRAN 13 SAFİCK 3 m a O V. 1 5.2613.14|n.l4[20.41;22.44| ı 1 3.04 E. ] 8.451 4.331 8J3|12.00| 2.031 6.23 Cumhuriyet 6663 MelihCevdetANDAY AYT.ÂKTAR 255 256 AYLAKLAR AYLAKLAR 257 kes aptallasıverdı birden bire. Ne olnyorsunuz be . Kendinize selin! Küçük dnyfrolannıza kaptırmaym kendinizi! Dünya, biziro küçük dün\ami7 dejil Insanlık kaynıyor, veni bir sey ler arıvor . O giine kadar. sacma da olsa, himt zaman boş vererek. kımi zaman da biraz efelenerek ve (neden saklamalı?) finem vererek dinledltim Sükrü. hirden övlesine sinirime dokundn ki, tutamadım kendımı. l kalâlık etme dedim. Bıktım senin bn nutoklarından. . Sen ne ıstedigmi önce kendine sor. kendini adatn etmeye hak . Sasırmıstı Sükrü, benden bfiyle bir çıkıs bcklemedigi bellivdi. Saskınlıjı bir an kadar sürdu, sonra hemen kendini topladı ve taücurna ceçti. Hazır viyicilifte aliütıgın tçin. Leman ha mm ftlünce safak attı deSil mi? Ondan snratın senin .. Kime vutturnyorsun? Ama nnutnıa ki, bu evın sultani tembeli sensin. Elinden hiç bir is geimivor Arpacı knmrnsn eibi düsünmckten baska bir sev bilmivorsun. Bn balini de filozoflıık eibi vatturmak istiyorsnn bize .. Bu snzler. Avlâ'nın hana sBylediSi sBzlerdi Demek kı Avlâ'vı benını alevhimde kıskırtan Sükrü ıdi. Uoldurnvordn onn. Bir an e"«lerimi Ayâ'va diktitn. bakıgtık. Avlâ bn bakısırodan ürkmüs eini avafa kalktı. Sükrü've: Yo, .bSvle konnsma Şükrü. dedi. Bn evde, tembeliik konusunda kimsenin kimseyi snç tandırmaya hakkı voktnr. Sert bir sözdü hu. çiinkü içinde Sükrü've karsı kesin takat fıstü Uapalı bir imâ vardı. Sükrü snlamadi mi? Hiç sanmıvornm, anladı. fakat prflimlve basladı. Sen fizerine alınma, dedl ona, senin dtt»üncelerini biliyomm. B« evin «ylak havaıından knrtnlmak için, kendine işler icad etmiye ufrrasıyorsun. Seramik çalışmaya bafl»™»" baska ne türlü açıklanabillr? Ama doynrmadı o çahsma seni. daha verimli olmak iftiyorsnn. Merak etme, sana vardıro edeceğlm, knrt»r»ea • jhm genl bn bojnntudan... Sonra da btr sSz daba ekledl. Konuşmadık mıydı? dedl. Demek konnsmnslar . Konasranlar bakaIım. Benim isimi kolaylastınrlar, daha iyi olnr. Ama sevineimi saklamalıydım, 8yle de vaptım. Kızmıs, hattâ aralannda feçen bn gi» II konusmadan Btürfl kısksnmıs eibi Ayli'yı kötii kötü sözdüm. Aylâ bülbfltün korktn. Evimden fikâyetim yok, dedi. Benlm sözcüiaguma yapmak yetkiıinl <• kimseye vermis delHHm. BSyle diyerek kııtın kııpn odadan eıktı. Sükrü o laman: tçinden paıarlıklı ve ko'kak blr lıerifsin sen. dedl bana. Kendine fttvenin olmadıtı için. kendinden nefret ettiHn için, insanlara dtt». man kesilmisln. Afagılık dnysvsn ienl ylylp bitirlyor. Bnnn venmek lçln de slnsi ılnsi saldırıvorsnn herkese... Ara» bli ki, klmse «evmlyor senl. ne vap«an ne etsen kimıenln ilgislnl çekemezsln Oıerlne, klmıenln levgiıinl kaı»namazsın. Anladın mıT Tutnlmnstnm. af*ımı blle açamadım. O devam ettl: Aptal! dlye ba£ırdı »uratıma. AylS'yı korkntarak mı elinde tntmak istlyorınn? Evlenmekle her sevin olup bittiftini sandın. ama aldandın. Hiç bir kadm nikâb baÇı İle tutnlamaz. Belki katlanır. hlr çıkar vol bnlamaz he men knrtnlmak İçin, ama sevme». Ayl» da «ev mlyor tenl, katlanıyor tana, OyM ne yapıyersnn bn dnrnmda sen? Aylfi'nın seni sevmedl^i ni blliyorsnn, miı gibi biliyorran. Ama eesaretln olmadığı için açıga vnramıyorsnn bnnn. bllinmeı blr sebepten Btürü kfiımflf tibl yapıyonun. Zavallı! Bn dnrnmda ne yapmak rerektifinl bnlamıyordnm. Bir »ey yapmak Unmdı oysa. Ken dlmi yokladım, içimde en nfak blr Isyin, kızgınlık yoktn, earpıtma hevesl yoktn. Kendlmi toplamaya çahşıyordnm. Bir yandan da hak verlyordnra ŞUkrfl'ye, dogrnydn dedlkleri. Ben asağılık dnygnsn altında eziliyordum. Bn sırada Nesime ı5ze kanstı: Tapmaym knznm, dedl. tyi •rkadaalars yakışır mı kavga etmek? Aramın bnlmak ittlysrdn, ne ondan yana eıkıyordn, ne benden yana. Bafk» tflrlB de ya pamas dlye dflsflndüm. tklmiıin de levflllılydi çünkö. Bana gellp Şflkrti'den şlkâyet edlyordn. Şükrü'nfln yanına gidinee de belki benlmle alay ediyordn. Belll olmnştn bn artık. ŞUkru ona: Siz kansmayın Nesimetaanım,dedl. B8y lelerlni sarsmalı arada bir, lanmalı kl kendine felsln... Sonra bana dSnerek: Sen güdülecek takımdan blr Insansın, dlye devam ettl. Seni bnrüne kadar ben fttttüm, gene de ben gfideceğim. Kendl basına ya savamacsın sen... Leman hamm filflnee blraı da bn yfizden perlsan oidnm. Topla kendini! Sözleriml dlkkatle dinle! Çahsman lâzım »enin. Bir is bnl kendine. Ayiâklıgı bırak!. Bn kadarı da fazla Idi ariık. Seslml yfik•eltraeden: (Arkan ror) yarına güvcnmefi v« yarın için tasarruf vt fayr«t« inanmatı gtrekliydi. Bu yapılamayınca milll kalkınmanın birinci sartı olan güven havası kurularaamif, n« istediklerini bilemiyenlerin bedbinliği havaya hakim olmuş, ve milli gayret belırli bır istıkamete tevcih olunamadığı gibi her iki aydın zümre de liderliklerini kullanabilme ınançlarını kaybetmıs. lerdir. Memleketi bir hayal sukutu, istıkbalden emniyetsiılik sisi bürümüstür. Hakıkatte Türkiye'nin böyle bir durutnu yoktur. Gelişmekte olan dığer memleketlere nazaran Turkiye çok daha müsait nitelıklere sahiptir. 1 Kalkınmanın sartlarından ilki ekonomik ve sosyal modernleşmenın köylere intikâlidir. Bunun için çalısan bir devlet düzeni ile e^as sanayinin kurulmuş olması lâzımdır. Bürokrasimiz için ne söylenirse jöylensin Türkiye'de devlet politikasını yürü. tecek müessir bir devlet mekanızması bulunduğuna süphe yoktur. Ayni zamanda, Türkiye'de sanayi asgari temelin fevkine yükselmıştir. Modern tüketıtn eşyası ımâline başlanmıştır. 2 Türkiyede aydın zümre taşraya da yayılmıştır. Liderlıgini memleketin her tarafında tatbık edebilecek kadar genislemistir. îkive ayrılmıs gibi görünmesine rağmen memleketin ekonomik, siyasi ve sosyal bünyesinin özü üzerinde mutabıktırlar Gerçi ııyasl parti münakasalan, gazetelerdeki polemikler böyle bir mutabakatın mevcudiyetıni belirtmekten uzak iseler de tneselenin özüne bakıldığı zaman hiç de satıhtan görüldüSü gıbı olmadığı anlaşılmaktadır. Evvel emirde, elitlerimiz siyasl bakımdan rejim 4 üzerinde mulabıktırlar. Serbes seçimli demokrasiyi büyük çoğunluklı benimsemiştır. Ayni zamanda memleket ölçüsünde nüfuzları pek mahdut olan müfritler hariç, ekonomik listem üzerinde de esd* itibariyle ayrılmamaktadırlar Karma ekonomiyi kabul et. mişler.iır. Hattâ devlet teşebbütünün umumi hudutları üzerinde geniş anlamda insiyaki bir mutabakata sahiptirler. Sosyal hedefler konusunda her ık. zümre de Türk cemiyetinin gelenekteki insiyaklarına sadık kalmakta, sahsi kabiliyete dayanmayan sınıf (arklan ve imti. yazları kabul etmemektedirler. Huzurjuzluğu yaratan mürfâ^ kaşaiar, karsıhkU ithamlar aslında nuans farklarıdır. Meselâ, devletin ekonomik hayata müdahelesini aylıklı zümre daha ziyade sosyal istikftmette kullan. masını arzulamaktadır. Diğerleri ise ekonomik gayret ve hedefIere önem verilmesint istemekte, devletin ekonomik müdahelesinin asgariye indirilmesini arzulamaktadırlar. Neticede memleketimiz aydınları bu ayrılıklarım kolaylıkl» birleştirebilecek durumdadırlar. Türkiye hem devletçi ekonominin hem de serbest rejimin tecrübesini geçirmistir. Her iki istikâmette de ifradın acılarım ya«amıstır. Gelismemis memleketler içinde devletçi ve serbest rejımler arasında dengeyi en iyi kurabilecek durumdadır. Yeter kı her iki zümre birbirlerine çüvenmeye, inanmaya azmetsin. ler. Serbest meslek zümreıi enflasyonist devrin tam serbestisinin, kolay kazançlarının hatırasını gömsün, ekonomik gayretinde kamu menfaatine ve sos. val amaçlara hizmette faide bulsun. Aylıklı zümre ise ilk gelişme devrinde hayat seviyesinde ^ahip olduğu ekonomik üstünlügü nostaljiyle anmaktan vazgeç. sin, siyasi iktidarla ekonomik hakikatlere galebe çalarak sosyal amaçlarım gerçekleştirmek inadından kurtulsun. Türkiye'nin müşkülleri bu açıdan kıymetlendirildiği zaman jenilemiyecel müşküller değildir. Hakikaten gerek politika, gerek ekonomik, gerekse sosyal rahada vardığımız merhale gelismek yolundaki cemiyetler bakımından çok ümit vericidir. Müsküller daha ziyade kafalarımız. da, ruhlarımızda, biribirimize karsı güvensizliğimizdedir. Aydınlanmız, istikâmeti tayin edilmis bulunan bu millete hedefine seyir için gereken enerjiyı, ancak bu hakikatleri sezmek ve demokratik düzen için elzem olan ayn görüşlerini zorla örtbıs etmeksizin akıl ve mantık içinde direnerek ve isbirliği etmek suretile ile verebilirler. Milll Kflltttrftmflrt Çafdaş Ifadeslyle «Vlcdanı hflr, fikrl Medenlyet aeviyeslnln Ostfl hflr vatandasfc olabllece»! de bir çrerçekti. Batıda RBnesan» ne çıkaracaŞız. İle başlıyan ve busBnkü Batı ATATtRK Asırlardır Teokratik blr idare medeniyetinin manevi temellealtında yaşıyan toplnlnjtnmnı rlnden hlri olan «tnsaniık felda, sosyal reformlann ferekll «efesı dt» aneak. bn Kaik «"slplinli vatandaslarla yerlestiHSInl iUn eden 18S9 Tanılmat Fermanı İle, baaladıÇını sBrdü rllebllırdl. Bn hakikatı defalarJnmüı Batılılasma hareketlerl ea Ifade eden Atat«rk, devrimmiz, gerçek mSnS ve Ifadeslne lerlne temel olarak, L«lk topancak Atatflrk'le kavnsabilml» Inm ve Lâik Devlet esaslannı tlr. Çfinkfi O*nun naıannda. kormnf ve bötfln aydıniardan vanlması lrtentlen bn hedef B»tı «Ihnlvetlnln blrer sembolfl yani ÇaSda» medenlvet tevlye hallne eelmelerlnl Intemlstlr. slnin flstnne çıkma ve dolavısıv Bövlece Gerçek Atatflrkcfl'nlln: Insana, fikir, «anat. Iktisat ve Ie Batılılasma mecburiveti. o kadar esas Idi ki; tstiklSl Har slvaset alanında ktfl hflrrlyet yflnelblmiz ribl bfltfln milletiere Jir. tanıyan Batı kflltflrflne nek olabilecek mnanam bir t> mis klmsF oidnÇnnn kabnl eirlh olayı dahl, kendl Ifadelerlr mek trereklyor. le «Zaferden sonra doSaca'k Simdive kadar Bzflnfl vermeHem lein hlr vasitadan» ibarrt te çalıstıfımız Atatflrk'cfllOMn. kalmtstır. O, Inanıvordn kl f«r Batı medenlvetlne mOtevecoih çekte bn hedef: Atalete, Cetıa temel llke ve mBfMeseleri de. !e»e Ye sefalete bllhassa torke nihavet bn Bx •ttrnftııdakl rasdllmls blr toplnmnn, mlllet sn yonel dSsflncenln tablt «onnçnrnna ermesl, medeni vfc tnes' lan ile, bn Bzle ba^dasamıvant hlr toplum hnvatın» erlse eak çelenek ve müe*«.e»elerl bilmesl ve istlklâllne dalma tasfiye etme sartının. Ifadeleriln rflvenle «ahio o!ah)lm*s1 i"" dir. Bnnnn İçindir kl Atatflrk rerekli. Iktisadi. »ivart ve KO« Devrlmierl dedi»lmlz. blrhlrfne val kalkınmasının. daha dotro pareiei InkıISp hareketlerlni, sn maddl ve mfinev' relisme sadeee, medeni kannn, harf, «arnretinln hir ifadesldir. kıvafet, kadm hakian. tekke ve medreselerln kapatilma«ı riM Atatürk. «Yainız «nrasını bll reformlardan Iharet hlrer »ekıl has<ıa kavdetmek Isterlm kl. meselesl olarak {Bremeylz. rf^terllen vnl benrm eBsterdi Bnnlar aneak zarnrl olan bav Hm vol drflMir Girtllme»! ra langiçlardı. rnrî olan yoldnı.» Demek snAtatflrk'çülfleün temel llkeretlvle de. cafda^ Batı medenivetinden baska. rerçek blr me lerinden Cnmhnriyetçilik; Saltanat ve HilSfetl, kayıtsıı ve dentvet o1amiT«catına bilhassa şartsız reddeden ve «Ebediyyen Isaret etmistlr. Ensnen Atatflrk olacak» Icin. bn batı medenlvetl «Mfl« payidar ve mnıaffer LSik, Demokratik bir Cnmtanterek medetrrvetM.» Ve O bn medenlvetl «Mtlletinln Utekle riyet idaresini ifade eder. Atatürk Halkçılık tlkrsiyle rlnl dlle tetlrmek. farkına vanlmak Istenmemis teklmST i« de; Çatımızın ıdrakine nyfnn bir toplnmsal Adalet ve eflvetfdadıns blr vBn vermek, nnn sembollestlrmek ve medeni ni, gereii cibl «aülıyamamakta eamlada haklki yerlmlzl almak olan klâsik Batı DemoKraslsinin, bn giiçlülünü venecek, bir lcln» Hedef olarak eSsterdlfinl anlayif ve davranıs getirmek ıBvlOvoTdn. istemlştir. Bövlece Halkçılık Atatflrk. bn bedef lçln. asaSı tlkesi, sınıf tahakkflmüne Imda tfadeılne ça1mca|ımız Ilke kfin vermeden, ba$anlacak bir lerinl de bellrtml? ve bn llkele iktisadi ve sosva) kalkınma dârln blihatıs dinamlk blr halde vasının temel prensibl olarak tntniması. çellstlrllme*! «ornm ifade edilebilir. Bn ilke bilhasInlnfnnn da: millet ve Insanlık sa, toplum kfilfetlerine katlansevflslni. fsziletl. »k»l ve man. ma ile, toplnm imkânlarından tıfı. IHm ve fennl, ahitkı. eeaa yararlanmada blr denge kurmaretl esas tntmasını IstedlÇI yı e«as alır. gençllfe vennlatf. Devletçilik; Halkçılıfın , eko"ArieîkT her ffrfn' Kîlkınmamızın mnvaffak olabllmesl, be. nomik alanda bir zamretl olup, def olarak vBsterflen Batı me •ahsi tesebbiUün halkı t*mürdenlyetinden sadeee sekll ve meainl Bnlemek İçin, halk adıkaliDİan almakla deHl. bllhas na konulmu? garantiyi ifade as »ihnlvet ve davrannlarımı» ctmektedir. Bövlece Devlet, la da Batı rnhnna ve Bzflne rrl ekonomi alamndaki faaliyetini mekle mflmkfln oiaeaktı. N«e denceliyici ve teçvik edici bir klm son btr Mirdır {rlrisilen tarzda, plânla yflrütecektir. Gerçek yeri vicdan olan Din'bfltfln lilshat hsreketieri aadeee sekle Bzenmenln hlr netlce^l in. nolitikava ve siyasi hayata olarak mnvaffaklvetnlzlljhs nf kanstınlarak hem mfiptezel bir ramıs ve traparatorlnk parça hale eetirilmesini Bnlemek hem lanmaktan kornnamamıstı. Bn de Din ve Dflnya islerini birnnn İçindir kl: Batı medenlyp birinden tamamen ayırmak için tine katılma. artık tıkllt veya Atatürk. Itkeleri arasına LfiikIzieme sekllnde detfl. ç»?da; lifi koymnstnr. Esasen, tsISmiBatı dflnyasının vasayıs ve va yet'te sncak bn sekilde, yfini ratıcılıfına ortaklık seklindr ba^ırasız bir hflviyetle, gayetahakknk edeeektl. Bn da. eri miz için gerekli, Içtimai ve ma«ilrnek Istenen Batı teknltlnln. nevi tesirini çBsterebillrdi. BnBatı kflltfirfl ile bSlflrrmez btr nnnla beraber Lâlklik sadeee, bfitfin oldntnnn kabnl etmek yenilijje cephe alan irticaa ve dolavısıyla hiçblr mantiki karsı defil, dfisflncede, dnynşta bir nevi inhisarcılık. kendini esasa dayanmıvan bazı relenek ve alıskaniıklan da atabllınek begenmişlik demek olan taasiçin ber tnrlfl telifçl. tavizr!, suba da karşıdır kl, bn anlamda Lâiklik, düsflnce ve inanea çeklneen zihnlyet ve davTanuı reddetmekle «rçekİMeblllrrt;. tam bir bürmet föstermek deBn eerçefin daha tvi «nlası'a mektir. bllmesi maksadıvl^ı hemen h*. Milliyetçilik İse; [rk ve Meslirtellm kl, AtatBrk'cfilSktp'd hep farkıyla ilçisi bulnntnayan Batılılasmada meselS vflzde bir «Millet «nnrunn» benimseylrmlbes yeni barfle nknmr» mektir kl, bn bilhassa romanyazma bllen blr millet verine tik telâkkilere kapılarak, aşırı yazde yfiz eskl harfle oknmj» bir insaniyetçiiik nğrnnda kenyazma bilen bir millet tercih dini kaybetmemeŞi ifade eder. edilmez. ÇflnkB vnkarıda da Mustafa Kemal'i efsanelesaçıkiadıfımız çibl, medeniveti tirmek, ve bir inkılâbın ilk ?ene katıIacaSımız Batı, bütün tirdikleriyle yetinip onn artık mOesseseleriyle blrblrinl ta bir gelenek haiine sokmak dümamlayan blr hBtünâflr. Bn sflncesine karsı da Devrimciiik nnn Içlndir ki, Lâtln harfi dev tlkesj yer alır. Çünkü, bn tarz rimi, blr sekil deSislkliH deftil, bir düşiince O'nnn begenmediSi kflltflrfin, çagı teçmis blr Slem ve vıkmak istediji düsüncenin den veni bir mefloni Sleme yS ta kendisidir. Bn ilke hiç süphe neltilmesi demelttir. yok ki bir dinamiklik sartını ifade etmektedir. Zira O'na töFakat Batı medenlveti vB re «Atılan adımlar bnndan sonnünde yapılan ve vapılması se ra atılması gereken adımların reken bütön devrlmlerin, de başlançıcıdır.» Birbirini takıvamlı, sağlam ve verimli bir ben atılacak bn adımlann zamanını ise. «Asnmızın sür'at ve tertıele otnrtnlmasındakl esaü faktörün. Batılı dflsOnceye «a hareket mefhumn tayin edecektir.> hip vatündas vanl AtamiTin NAZtME NAOt ECVET GÜREStN * YMD bjlermı flllen Idar* eden Sorumlu MOdOrr GazetemlM gondertlra yazılaı ko. oul<un, konulma=iD lade edllmes tllnlardan nnıuiıv^ Rabuı olunm«a Abnn* T* ıım ı«ı»n icıe ">'• tiD Octfln* cAhnnoı »py» <tlan Servlnlı kavriınin kıınmnııı lâzımdır Genel Yayın MOdürü SahlM CumhuriYet Sayısı 25 Kuruş SpneUk 8 »yük 3 «ylık rürklyc Harlc! Ltra Ki Llra Kt. ANKAKA J Atatflrk Uulvan Venat Af> VENlŞEHJP relefoo ı 12 »9 «4. 12 0» Z . O T>]f>fnn ı 12 89 44 12 O 20 B UOOll tl.LKKİ ratih HHS» Mfth»llm c VECDİ KIZILDEMtR 40.00 M.00 150 00 80 00 «4.00 Snkaiı No 9 Dlvnrhalııl CifNKY ll.l.fKI KnK<*MI> J s mı M*v<1mv Krtlrn» Hatu APANA rvlofor 4R9C ÖU «»IPt» 1 Basiin ve Vayan CUMHLTHİYL'l M^thaBCIIlk GdZett>ct!lk 1 A Ş C"Sal l Sokafc No Sy41 SAS1NA U BASIN * r..t>hhl)i "tmıstlı K VA.