Katalog

8 Msan 1964 (JUMHUKfnET BES 6KONOMİ Yorum Kalkınma, ticaret ve yardım ikJ yıl Bnce Kahire Konferansında başlıyan teliımenln cimdi Cenevre'de devam etti|l görülfiyor. Bilindiği glbi 23 marUanberi Birleşmiş Milletler üyesl ulkeler Cenevrede bir konferansta toplanmış ve çağımızın en güe problemlerine bir Cftlüm yoln bulmak gayesiyle tartısmaya başlamışlardır. Pr«blera, ekonomlk kalkınma ile ıleilidlr re tartışma konusn «ençin v* faklr uluslar arasında gittikçe büyüyen aetgın dif ticaret yoluyls nasıl kapatılabileceği üzerindedir. Dflnyanın fakir filkeleri söz konusu olnnca, kalkınma ile birlikte yardıro da l«in içine trirmekte ve böylece dogo bloka, batı bloku ve •fiçflncfi dfinya» denilen çeri kalmıs Olkeler Cenevrede blraı polltik fakat daha çok teknik bir tartııma havasi Içlnde bn önemti problemlrri eie almıs balnnmaktadırlar. tçlnde vasadı£ımıı vüzyıl. belki de. gelecek knsaklar tarafından «Üçüneü Dönyanın Sıkıntı Çafı» olarak adlandırılacaktır. Sıkıntıyı dojfnran sebeplerin basmda Üçüncö Dflnya ülkelerlnin dünyadaki tahiî ve beseri kaynaklarm fiete ikltrtne malik oldnklan halde, ekonomik çelismelerini saglıyaeak ölçfide, bn dnrnmdan yararlanmamaları eelmektedir. Bunnn sebeplerinden birisi sermaye yetersizlijH. digeri iç paıarlannın nnırlı nlmaıı. Hteki iyi «kalkınma modeli» seçenıenıeleri olabilir. Fakat bir difcer finemll sebep. bunlann dünya ticaretine arzettilcleri maiların çeleneksel ilk raaddeler, ba»ı fida maddeleri ve madenierden Bteye çidememesidlr. 19S9 da eeri kaltnış fllkeler fbracatının yüzde 92 sinl bn sınıftan jnallar teskil edlyordn. Sanayilesmis ülkelerin uyguladıklan yüksek tfirortk reslmleri acaba jeri kalmış filkelerln sınal mamnl Ihracatt için bir ensrel olmnyor mn? Geri kaltnıs BJkeler tehine olarak «anayilesmis filkeler birseyler yapamazlar mıT tste Cenevrede tartısılmakta olan problemlerden birlsl bndnr. A. B. D. Dıaişleri Bakan Yardımcısı Georıre Ball. bu konada «Egrr Mnayilesmis fllkeler toplulflfcu kendl arannda vSksek bir ekonomik eelisme hırı «allıyabilirse bfiyüyen pazardan eeri kalmıs ölkelerin flıracatı da faydalanacaktır» dlverek hem yakmda haslıyaoak olan «Kennedy Görüsmeleri»ne atıf yapıp efimrük indlrimi konnsana dokonmnş • kl bo Ortak Pazar içinde biraı çaripsenrniştir • hem de Amerlkamn ferl kalmıs fllkrlerden kanıiıkiı rfmrflk indirlml istemiyecefini bildirmistir. Sovyet Dıs Ttearet Bakanı PatoliçeT, Sovvetler BirliSinin eeri kalmış filkelerle baıı «ınat mamnller için nzun vadeli anlasmalar imzalamaga hazır oldu&unTi ve istenirse bunlann uretimi Için teknik yardım da yapabllereklerinl bildirmistir. GSrüsülen en ffnemll problemlerden bir dlferi de dünva pazarlannda eeri kalmış ulkelerin Ithal ettiklerl nnat mamiıilerin fîatlan yflksellrkcn, Ihrac etmekte oldnklan mal fiatlarının devamlı bir inis iclnde oldntndnr. Batı Almanya Ekonomi Bakanı Schmoecker temei mallann liıtesinin yenlden eöz/en jreçirilebileceglnj ve ba«ı mallann fiatlannda IstlkTar tedbirleri aimabileeerinl aSylerken Georjte Ball «BSyle bir anlasma ancak küçflk bir mal ırnıpn içln mumkfln olabilir» demistir. Dış yardım konomnda Bzelllkle Batıli delegeler geri kalmıs Slkeler için önce kendl kendine yardım teılnl iavnnmn»lardır. Hindistan deleveşl ise. sanayilevmia fllkeler tarafından mali bakımdan deıteklenecek bir «takas fon» o teıisini üavnnarak, bn fon araeılıjh ile hera ibraeatın arttınlablleceîini, bem de fiat istlkranmn »ağlanabilecelini ilerl sürmüstör. Cenevre Konferanıı bir kere daha fSsteriyor kl, dünya büyük çıkar eatışmalan Içindedlr. Ne «Tiearet hayır, yardım evet» şloeanı. ne de bir baskası geri kalmış ttlkelerin «ellsme için nrnn vadede eüvenebilecekleri dayanaklar olamaz. Nite kim, 1950 yıllannın «bafıj» slogam. bujün «kredl yardımı» na dSnmüş, çimdl de «dünya pazarlannda ticaret» söz konnsn olmata baslamıştır. Anlaşıhyor ki. «kendl kendine yardım» eesaretini eerçekçi yollarla gastermiyen freri kalmı* ülkeler, zeneinl knvvetli olan bn dflnyada açık ya da Srtfilfl »Bmürgeiikten hiç bir zaman knrtulamıyacaklardır. TÛRKtYE VE YUNANİSTAN EMDÜSTRİVEL ORETİM MUKAYESESİ TÛRKfYE VE YUNANİSTANİN GAYRİ SAFÎ MİLLÎ HASlLASf (1962 YILI) NOft/S 2(0 200 110 110 1(0 UO ıOO Ir TCPIAM (UYHİ SAFÎ HİUI HASILA Zeytinyağı ihracatımız azafıpor 963 ocağında 17.7 milyon lirayı bu<an ihrocat, 1964 yılı ocağında 134,000 liraya kadar düştü tımir (Haluk Cansın bildirıyor) Geçen yıl ihraç maddelerirniı arasında mühim bir yer iigal eden zeytinyagının, bn iene diğer müstahiil memleketlerdeki yüksek rekoltelerin baskısı altında sürüklendifi durum, yalnız bu maddenin ticareti ile meşgul olan çevrelerde degil. dıs ticaret muvazenemizde meydana gelen yeni bir ârıza olarak, bütün ekonomik çevrelerde ilgi ile takip edilen bir mesele hâlini almış bulunuyor. Gerçekten 1964 ocak ayına ait dıs tlcaret rakamları, bu ay zarfında Türkiyeden ihraç edilen zeytinyaJı dcğerinin 134.000 liradan ibaret kaldığını gösterroektedir. Halbuki geçen yılın ayni ayı zarfındaki »eytinyaSı ihraeı değer bakımından 17.7 milyon liraya balig olmustu. Ocaktan bu tarafa olaylann aldığı istikamet. iki sene arasındaki farkın 1964 aleybine daha da faıla artrnakta oldugunn gösterir mabiyettedir. Dünvanın en fazla zeytin ağa[ cına sahip memleketierinden biri ticaret muvazenesi bakımradari o» oları .buna mukabil uzun asırlabir faktör ol.rak ele alınacak olursa, rlüşüncelenrı başka ı» TUKAHİSTAft 1953 19SI 1958 t9S> I9S8 I9S9 1960 19 61 196? 1983 T Ö R K İ V E VUNANISTAN Çukurova Elektrik Şirketi gelişiyor Türkiyede sınaî ürelim daha hızlı artmaya başladı Yukardaki grafiklerden bir lanesi Türkiye ve Yunanistanın gayri aafl milU hasılasmı mukayese etmektedir. Diğeri ise endüstriyel üretim gücündeki gelişmeleri mukayeseli olarak vermektedir. Görülü yor ki bir yıl içinde üretilen mal ve hUmetlerin toplamını gösteren gnyrı şafi millî hasıla, 1962 yılında, Yunanistanda Türkiyedekinin yansı kadardır. Fakat, niifus farklıhğı adam başına düsen mikiarı tersine çevirmektedir. Dolar esasma före yapılan mukayeseler kısmen yanıltıcı nlmakla beraber adam bafina düsen hasıla Türkiyede, yaklaş,ık olarak 207 dolar, Yunanistanda ise 447 dolardır. E"düsrriyel üretim endeksleri ise 1962 yılmdanberi Tiirkiyedeki gelijmenin birdenbire hıılandığını Böstenuektedir. IResmİ Gazete Çeçenf+a4ta üış Tiearet işlerine dair (64/11) sayılı sirküler. (Türkiye Bulgariftan tiearet protokolnna ek Bnlgar ihraç malları A listesinr 68.lt.90 gnmrük pozisyonln yalnız aspestos ve çimento karısı mından maraul borular fçin 300,000 dolarlık yeni bir kontenjan ayrıldıgı hakkında). 31 mart 1964 1 nisan 1964 A r n Tatbik Yönetmelıfı (Maden işletme haklarına dair). Dış Tiearet işlerine dair (64/14) sayılı sirküler: 1) İzmir Enternasyonal Fnarı için 31 mart 1964 taribine kadar Ticaret Bakanlıgına tevdii gereken kontenjan listelerinin veTilme süresi 15 nisana kadar nzatılmıştır. 2) 73.08 ve 73.12 gümrük tarife pozisyonlu eni 523 mm. ye kadar demir ve çelik şeritler için ayrılan sanayiei kotasına 50 bin dolar ilâve edilmiştir. Kütabyanın Emet ilçesine bağlı Kırgıl, Hamım ve Kntlnhallar köylerinde bnlunan «bor tnzn» madeninin işletme iratiyazının 60 yıl süre ile Etibank'a verilmesine dair kararname. 2 nisan 1964 3 nisan 1964 Dünya Kalkınma ve Ticaret Konferansı fllflU * aılesimn 123 UlUjf . ü y e s j 1 5 0 0 delege ile 23 marttan berı Cenevrede toplantı halındt. Konu olarak •gelişme ve Ticaret» seçilmiştir. Dünya Ticaret ve Kalkınma Konferansı almdiye kadar yapılanlar içinde lerinden birisi de dünyanın geri kalmı; ülkelennin yaptıklan «gövde gösterisi» dir. Birleşmiş Millet ler üyesi olmayan Komünist Çin ve dlger bazı ülkelerin dışında dünyada mevcut her üç blokun mensuplan konferensta temsil eyer ve mahiyet bakımından «en dilmektedir. büyük» olarak vasıflandırılmakta V n r i i m • B Wetmis Milletler dır Bu konferansın yıne «en büIUIUIII. Teşkilâtında çalışau yük» diye vasıflandırılan özellik ve konferansın Genel SekreterliD u r ı v a DUNYADA HAFTAN1N EKONOMİSİ Adana, Son yaptığı genel kulantııındı sermayesini 35 milyon liradan 100 milyon liraya çıkaran Çukurova Elektrik Sirketi, önümüıdeki günlerde yeni hisse senet lerlni piyaıaya çıkaracaktır. Seyhan projesi içerisinde yer almt| bulunan Seyhan Hidroelek ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIİİIIIIIIIIIIIIE n n ı h m a h y u z u n d e n ağaç başına t i k l e t t t İ B k i = :yag istihsali en J u = düşük nisbette ka" » * f l *?"' ^ ^ trik Santralı 1956 yıhnda, beheri t j l ''an Türkiyede, zeytinyagının aym v « ° d « »*•'• » « ^ bu gOru,uo 18 bin kilovat takatinde iki grup zamanda bir ıç Istihlâk maddesi | m < i d « f " °1"** ««'"»..«u.tur halinde 36 bin kilovat takatle seroluşu, bu konuda ahnacak tedb.r1, 5™dıye kadar v.p.lan ıncel.m. vwe jlrmişti. 1952 yıhnda yapılan 11 lerın, çeşitli menfaat zaviyelerin " «*»»?•«> m.lıyetmin 450 ku•tüdlere före, 1965 yıhnda vasıl .. . ı^ ı I rui olarak tekevvun ettıgini go«* olunacagı tahmin edileıv enerji saden mutalaasma yol açmakta, bu * tııına fiilen 1981 yıhnda ulaşılyüzden çok kere alman kararlan ihraca1 mıatır. Bu durumu dilckate alan kredi hıcmi hızlı bir gelişme sonradan değistırmek zarureti doj tın, istihsali de kamçıhyaeak biı tdareeiler bölgenin «ürttle artan gostermistır. Buna rağmen maktadır. Işekilde realize edilmesi mü» «ntrji ihtiyacım karsılamak makmilli gelirin yaratılmasında Geçen hafta içinde lzmir Ticaret kün görülmektedir. •adiyl» Dünya Bankasından temin j kullamlan özel banka kredileOda;ı Mecli«inde yapılan toplanDiğer tedbirler Son yıllarda Türkiye ve Yunanistanda, gerek balkın, geedilen 1 milyon 620 bin dolar krerının nıspetı Türkiyede *'o26.1, tı, Odanın zeytinvağı mevıuunda Almması »avsiye edilen diğer rekse hukümetlcrin millî kaynaklardan daba geniş ölçüde Yunanistanda ise %31İ dır di il« 1962 yılı içınd* 18 bin kilohazırladığı bir rapor vesilesiyle. tedbirler de kısaca şunlardır: faydalanmak ve Avrupa pazarlanna ihracat yapabilmek buYunan Merkez Bankası da ekovat takatinde üçüncii grupun sipakarşılıklı görüşlerin yeniden çarsnsunda göstermiş oldukları gayretler her iki memleketin 1 Sabun san.yiine ithal malı nominin çarklarını yağlamaltrifini yapmıştır. 1964 ağustos ayın pışmasiB» fırsst vermiştir. Messle, nebatl yağ verilmemeli, bu suret» ekonomilcrindeki benzerlik ve farklılıklar üzerine dikkati ta Türk Merkez Bankasına nisda devreye girmesine çalısılan üreytinyağı ihracatını teşvik edicı le bir kısıro iabuncular tarafından toplamaktadır. Bu makalelerin birinci kısmında Türkiye ve petle dnha kuvvetli bir durum çüncü grup ta, »rtan enerji taletedhirlerin ahnıp alınmaması Yunanistanın ekonomik yapılan Te son yıllardaki kalkınma çiçekyagı veya yemeklik mağşuı da bulunmuştur. Merkez Banbini ancak 1965 yıhnın sonuna kabaşarıları ele alınmıstır. tkinei kısımda ise geleceğe ait proglunca, ihracat inkiçaf ettiği takdir oiVrak piyasaya yağ '.ürülmesTöakası toplam kredilerinın milli dar karçılamı? olacaktır. ramlar ve bn proeramların realize edilmesinde karşılaşabilede dahili fiyatlarda meydana ge ı e n r n e l i d i r gelire oranı Yunanistanda ° o O /2 cek eneeller tartışılmıştır. Bu durum kar^ısmda yeni sanlecek yükselmelerin müstehlike 2 Yemeklik marçarin fabrikaTürkiyede ise c ııl5 ten azdır. trallar ve enerji nakil hatlanmn ımkâsını nızarı slmak ve .sadece l a n n a veTİ\en y»ğlann ft timi Yunanistanda tarım ürem t y i = Gelir ve Uretim Yapısı Moneter likidite yoliyle biı tesisi zarurl görülmüştür. i zeytınyagcıl.rın menfaati ıçin, ge y a t l a n değistirilmemeli ve böyletiminin Vol9.8 ini, Türkiyede S Türkiye ve Yunanistan birekonominin üretımmdeki ayBunun üzerin» yeniden Dünya nış müçtehlik kitlesin. ezdireme e m ü ,tehlikin ucuz y a | yemesji.*e *;a22" sini teşkil etmekte~ birine benzer ıklira şartları içekırıkların bertaraf edilmesı Bankası ile temaıa geçilmiş ve S risinde yız» demek, pekâli ksbildir. Ni n e j m k â n v e r i lme!ıHr. rskat bu dir. Yunanistanda adam basıbulunmakla beraber, mümkündür. Şöyîe ki, ekonotekim Oda müzakerelerinde bu yoldan mağşus yaj "satışım da ön•tüdler gonunda Mersinde 2x25 iktisadi kaynakları ve bu kavna prodüktivitenin daha fazla mideki satış hasılatında bır görüş, kuvvetle ifade«ini bulmuş lemek üzere sıkı kontrol tedbirbin kilovat takatinde «FuelOil» ~ naklardan faydalanma olmasının diğer bir sebebi de dereazalma oldvıSu takdirde para tur. İle çalışır termik santralı kurul ~ celeri çok farkhdır. 1962 yılıntoplam gelirde yatırım oranıleri konmalıdır. rezervlerinden daha geniş ölmatı, Kadmcıkta da 100 bin kilol ^ da Türkiyede üretilen bütün önemli bir faktör nın yüksekligine karsılık l«çüde faydalanma yoluna gidi3 Ihracatta vergi iadesi siste» vat takatinde bir hidroelektrik | mal ve humetlerin değeri 55.2 Ancak zeytinyagı ihracınm teş minin zeytinyağına müessir tihlik oranının düsüklüğüdür. lir. Aşağıdakı tablodan anlaşıbir tantralımn tesisine karar verilj 5 roilyar TL.'na veya 6.130.000.000 lacağı gibı Türkiye bu bakım Sjviki, sırf zeytinyağcılarsn meselesi şekilde teşmili daha fazla geciktiSon yıllarda yatınmların topmijtir. Bu arada Ceyhan • Hatay Zi dolâra varmış, adam başma dan gayet dar hudutlar içeri " o l a r a k değil de, memleketin dıs rilmemelidir. lam gelire oranı Yunanistanda c ar»>ında havaî hat çekilecek, böy| 2 düşen miktar 207 dolâr olmuşiinde bulunmaktadır. o20, Türkiyede ise '/Ö1214 al«ce enerji nakledilecektir. Bu| Ş tur. Aynı yıla ait Yunanistanın üç tesisin mall portesi 428 milj E üretim değeri ise 3.796 000.000 Para Arzı ve Millî Üretim yon 600 bin liraya baliğ olmakta, 3 dolâr ve adam başına düşen dır ki, bunun 165 milyonunu dif S miktar 447 dolârdır. îki mem1954 1962 Likidite oranı ödemeîer karşılıyacaktır. Ş leket arasındaki bu farkın & nemli sebeplerinden birisi Tür0.118 Dünya Bankası 165 milyon lira 0J14 Para/GSMH Türklye kiyede isgücü ve kaynaklann 0.156 karîihğmdaki dolardan başka 60 Yunanistan 0.196 geniş ölçüde ziraat sektörün0.093 8.102 milyon lira da Türk pırası vereTaıarrnflar/ Türkiye 0.115 cektir. 25 yıl vadeli olan bu kre de toplanmıs olmasıdır. Bu lek" GSMH Ynnanistan 0.165 = törde rnill! haıtlanın %44'ü el0.207 0.218 dinin faizi yüzde 55 dur. Para ve Turklye 5 de edilmekte ve çahsan işgüTasarrnflar/ Piyasaya çıkanlacak olan behe~ cünün O'o74'ü bulunmaktadır. Adana (özer öztep yazıyor) bu raporunda bazı hakikatler de 0.271 GSMH Ynnanistan 0^61 ri 500 er liralık (D) tertibi hisse S Yunanistanda ise tarım sektöGüney bölgemizin ürüTnlerinin ts|gün ıtığını çıkmaktadır. Bu müssenetlerinin yekunu 36 milyon, EŞ rünün üretimi milli gelirin viçre'de büyük bir ragbet gördü i tahs'l bir metnleket olmamıza Dört yıl önce bile Yunanistlbanka tahsis edilen (E) tertibi rasır.da olmuştur. Tabiî ki, da5 sadece 'o28 ini sağlamakta ve gü. fak»t »mbaliirlsn $ik»yetçi oırağmen henü» bir halın rnklirıi tanda milli üretımın her unı500 er lirahk scnetlerin yekunu Ş faal nüfusun yalnıı «/(iSO'ginl i«h. faıla yatınmın mtnan daambalajını bilemememizdir. tesi için tedavüldeki para Tür Sjlunduğu gelen haberlerden anla ve da 26 milyon lira tutmaktadır. ha fazla üretim kapasitesi de= tihdam etmektedir. Genis 61Zira, ihracatımızdan yapılan bükiyedekinden • i 7 daha fazla Sİ şılmaktadır. • 3 mektir. Yatınmlara daha geniş E çüde işgücüne yardımcı olan Son İki yıl içinde 27 bin ton taze tün »Ikâyetler. aynı noktada topidi. Geçen yıl ise likiditedekı 5 ölçüde yer verilmesinin sebe makinelerin kullamldığı en bu fark W9'a yükseldi. Eger Sjüzüm ithal eden tsvlçre, bilhsısa lanmaktadir. Bu sonuca vaTilmabi yüksek gelir seviyesinde a^ düstriye karşıhk. tarımda getasarruflan ve para arzını top 3 son baharda ihraç olunan (Müş da, ihraeaatçılarımız kadar hiç ranmalıdır. (Daha fazla kaza^ nel olarak verimliliğin düşük larsak Yunanh sanayiei ve tüc E küle) üzümlerini aramaktadır. tlk îüphe yok ki, hükümetin bazı or» nan şahıs veya mületler nişpe oluşu sebebiyle daha çok tancarlar gene avantajlı durumbaharda ve kışm tsviçre'de piya •ganlanmn da rolil bulunraaktadır. ten az istihlâk ederek düşük E m ı dayanan ekonomilerde ordadırlar. Her 10 drahmi değegelirli sshıs veya milletlerden saya sürülen üzümlerin ise Holan Üzüm nakliyatında en emin yol, ^ talama gelir de düşük olmakrindeki üretim için Yunanİ5dnha fazla yatırımda bulunada da serlerde yetiştirildiği bil, demiryolu ile yapılan sevkiyattır. = tadır. tanda tedavülde veya tasarruf bilirler.) dirilmektedir. Ancak, Devlet Demir Yollanmızm 2 Yunanistanda endüstriyel gehesabında 3.6 drahmi bulunurDiger bir scbep de elde ediBern Tiearet Müşavirlijimiz ta;idareeilerinde henüz tieart tihni= lişmenin hızla gerçekleşmesi ken. Türkiycrip 11 liralık bir ( Cenevre'de Dovlz len dış yardımlann miktandır. rafından hazırlanan bir rapor il yet bulunmıdığından, ihraeaatçıüretim için 2.18 TL. vardır. Kurlan (lıvlçre 1= sonucunda bu sektb'rün milli A.B.D. Hükümetine verilen raginç hususları ihtiva etmektedir nın malınm bulunduğu vagon çok ' ; gelirdeki payı tarım sektörüFrangı olarak) Bununla beraber. her iki porlara göre Türkiye, YunaBu raporda çöyle denilmektedir: defa bir yerden di§er yere, meseA. B. D. (1 Dolar) 4.3C 4.34 >~ nün seviyesine yükselmiş ve memleket ekonomisinin mone Sı nistanın elde ettigi dış yardım«Diğer metnleketlerin ürünleri lâ Adanadan Istarbula bir hafta*/o20'sini istihdam Kanada (1 Dolar) 3.95 4.05 ^ ijgücünün ter temelleri karşılastırıhrken S^ne kıyasla daha erken idrak oîu da varmaktadır. Müstahsil normal lann adam başına ancak dörttnglltere (1 Sterllng) 12.00 32.20 = etmiştir. Hizmetlerin millî habir yandan Yunani?tan'a nis*e birini »aglıyabilmi?tir. Frans» (100 n a n k ) 86.75 89.25 E sıladaki pajT da "îro44 olmuşŞjnan Güney Bölgelerimizin üzüm nakil zamanını hesaplıyarak üItaly» (100 LlrPt) 0.68 0.70 E tur. ö t e yandan Türkiyede ise, leri, uygun bir ambalai ve frigo zümleri bağlardan toplaraakta, faAlmanya (100 D Mark) 108.00 130.00 ^ en geniş anlamı ile endüstri 1942 1962 yıllannda sağlanan A.B.D. yardımı rifik nakil vasıtaları ile ihraç e kat anormal haller dolayısiyle üAvutturym (100 Şillngî 16.60 16.90 Toplam Adam başına dîldiği takdirde kolaylıkla müşklrün fazla olgunlatarak çürümekBelçika (100 Frank) 8.55 8.75 = milli gelirin Vol6 sını ve topteri bulacağı ve oldukça yüksek tedir. Holânda (100 Florln) 119.25 121.25 lam istihdamın */o9.4 ünü temS'fiatla satılacağı kuvvetle tahmin Birazeık gayret, ihtimam. bizleIsveç (100 Kron) 82 7 5 84.75; ~ sil etmektedir. Ayrıca YunanisYnnanistan $ lî«5 Milyon S 210 1 = tana nispetle Türkiyede, tanm Danlmarka (100 Kron) 61.50 63.50 re yeni yeni döviz pazarları temin iedilmektedir Türkiye S 15M » $ 54 Norveç (100 Kron) 59.50 «1.50 ve er.düstri sektörlerinde milli Müşavirliğimlzin '«deeektir. Bern Ticaret Kaynak: Economic Report of the Presldent 1964, p. 160 tspanya (100 Pezeta) 7.00 7.25 kaynaklann durumu ve moPorteklz H O Escudo) O 14.90 15.30 [ etl demizasyonda gecikmeden öP a r a Ve L i k i d i t e P « Türkıyenin tanm ttktö E Yugoslsvya (100 Dlnar* 0 5 0 0.60! türü, düşük değerli üretimde ründe para dışı muamelelerın Yunanistan (100 Drahmi) 14.25 14.75; Gerek Yunanistan ve gerekdiğer yandan = kullamlan kaynaklar da daha £ a z l > o ı d u j U ) Mı«ır (1 Llra) 5.40 5.90' se Türkiyede bankacıhk ve y u n a n dış ticaret bilânçosu a = l « a * l (1 Llra) 1.30 1.60 Tazladır. örneSin. buâday üreda Türkiyeye nispetle = TOrklye (1 Llra) 0 3 3 0 43 rillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliçıgının Sdaha az olduğu gözönünde tu S E tulmalıdır. S E Gelecek yazıda tanmsal üre E 16 milyon erkek. R milyon kadın calışıyor tşçiE tim ve besi tüketimi ile ulus E lerin terfi imkânlan kolayiaştı Hor gbrüien işçi, E lararası mall durumun karşı S "• lastırması yapılacaktır. ~ şimdi saygı gören ve iyi kazanan bir vatan | Rekabet içinde dünya ekonomisi * ~ """ * "* TÜRKİYE ve YUNANİSTAN Yazan: Prof. Dr. Peter 6. FRANCK Mevsîmlik fırsatlan kaçırıyoruz Avrupaya turfianda taze ttzüm ihracı gelişebilir Alnıanyada çalışau yarısı i daş haline geldi ğini yapan, Meksikalı ekonomist Dr. Paul Prebisch, konferansa tunduğu 150 sahıfelik «Gelişme tçin Yeni Bir Ticaret Politikanna Dojru» adlı raporunda konuyu kfa^ıdakı lekilde ortaya koyaraK görüşmeJere bir yi>r. vermeV iits mişttı müesseseleşme ihtivaçları için ye ni bir plâna muhtaçtırlar. Bu plân, gelişmiş ülkeler ile aralarında mevcut açığın kapanması, gelişme için gerekli olan ve şimdiye kadar ya mal mübadelesi yoluy la kaıanılan ya da yardım şeklinde alınan döviz fonlarının artırılDünyanın geri kalmış ülkelerı, ması gayesine yönelmelidir » nlnslararası ticaret anlaşmalan, Geri kalmış ülkeler için yeni ve yeni gelifme programlan ve yeni dinamik bir aksiyonun gereklili ğini açıklayan ve bu ülkelerin imâl ettikleri mâmullerin bir yandac dünya pazarlannda belirli bir himaye altında satılmasmı, diğer i yandan bu ülkelere daha fazla mâ li yardım yapılmasını belirten gö rüşler karşısına gelişmiş Batı ülkeleri ile Sosyalist Blok çeşitli tavsiye ve tekliflerle çıkmışlardır. Konferans başladığmdan beri Batı Blokuna dahil sanayileşmiş ülkeler arasında bir görüş birliği olmadığı, yapılan müşahedeler ara smdadır. tngiltere, konferansın arifesınde «Commonwealth» Bakanlannı toplayarak Birleşik Kırallığın lehine bir gelismeyi »a8lamak istemiştir. Fransa, De Gaule'ün Meksika ziyareünden de faydalanarak Amerika Birleşik Devletlerinden farklı ve daha gercekçi olarak vasıflandırdığı bir görüşün savunucusu olmuştur. Amerika Birleşik Devletlerı, Mr. Ball'ın aracılığı ile, serbest ticaret ve özel teıebbüıün gelışmeiinı ve «yardım yerine ticaret» tezini ortaya atmıştır. Sovyetler Birligi Dış Ticaret Bakanı Patoliçev, geri kalmış ülkelerden daha fazla ham. mâmül ve yarı mâmül marlde ith.l edeceklerini (Komünist Blok, söz konusu ülkelerden Kapıtalist Blok tan onbeş defa daha az mal almak tadır) belırtmiştir. Japonya, daha «liberal» ve «tedbirli» bir politika tavsiye etmiş ve suni fiyat »rtışlannin aleyhinde bulunmuştur. Konferansın. başlangıçta tahmin edüdifi gıbı, polıtık bir mahiyet alniadığı ve çörüşnıelerm teknik esaslar içinde yapıldığı mü^ahede cdümiştir. Konferans 15 hazirana kadar lürccektır. Nfi NEDIR KKEDİ Para, mal, ya da başka bir seyin geçer fiatına göre, kararlaştınlan değerinin belirtilen bir süre sonunda faizi ile birlikte geri verllmek üzere yapılan ve güvene dayanan bir ödünçtür. ŞAHIS AKREDITIFLER1Lebdann akreditifin açtırıldıği sube, ya da mutaabire başvnrarak sadece kimliğioi tanıtmakla kullanabilecegt akreditiftir. KREDI LIMIT1 Bankanın bir müşterisine ayırdıçı kredilerin en çok Uullanma sınırıdır. AKRED1TIF Müşterinin cmrı ile bankanın bir şubesi ya da bir muhabiri yanında özel ve tüze) kişiler lehine açılan kredidir. Daha vok dış tiearetln finanım.nında knllanılır. Ihracatçının, sattığı mallara ait "ollaraa belgelerini ithalâtçı ıın bankası ta rafından akreditifin ai'ilmaKinda araeılıkla gnrevlendi rilen mahalli bir bankava tevdı ve bu bel;rler karsılıgmda mal bedelini tahsıl et mesine ImkAn veren yazılı bir yüklemdir. Münih (DaD) Yeni açıklanan imiktan ise (on yıl önce 5 milyon istatistiklere göre, Federal Al iken) halen 3 milyon civanndadır. Federal Alra.nya'd. çalışan bümanya Cumhuriyetinde çahşan vani yüz kijlden 51 i işçidir. Mültah tün insanların üçte ikisini, j dem oram yüzde 25, memuı ora 16 milyona yakın kısmını erkek! nı is* yüzde 5 dir. Stajyer çırak ler teskil etmektedir. Çalışan kamilyona ; ve gönüllü olarak çahfanlarla, dmlarua miktan i«e 8 henüz meilek eğitimi gören kim yaklaşmaktadır. Sorutnlu mevkiselerin oranı yüzde 8 kadardır. lerde çalışan (grup ç»vusu, u«ta gibi) işçilerin devımlı bir şekilde tş sahibi kimselerin, geriye kalan müıtahdem dururouna geçmeleri i yüzde 13 oranındaki kıstnmı da cJolayısiyle, istatikçileT. isçi ola| serbest teşebbüs erbabı (arazi sa r.k çalışan kim'seierın bu yıl « • hiplert, tacirler, zanaatklrlar, fab zalmaıım beklemektedırler. Ffrte. Jrikatörler, tabibler, avukatlar, tanatçılar, y.z.rl.r) teşkil etmekte |ral Almınya'da işciler tçin ırtık içoktanberi tabiî iayılan (haıtalık dir. halinde ücrete dev»m gibt) kanoni Ayni ist.tiıtiklere före, iı tahi tazrninatın yanıbasınd». »irndı bırhi el.n 24 milyon kadır Almanın ıçok isçinin müılahdem riıırumura 13 milyonunu fndüetri isletmele geçme»i lmk*nı da »>«kMen «psval rinde (ve madenlerde) çalışmak kademierin «n altında bulunan istadır. Yuvarlak rakamla 8 rrjilyon çücrin dahı yüksek kademelere in«an devlet memuru, demiryolu yükselmelerini mümkün kılan yepersoneli, polis. posta raemuru ve ni bir teminat elarak ortaya çıkya muvazzaf asker olarsk amme maktsdır. Daha blrkaç nesi! gnce hizmetlerinde para kazanmaktadır. hor göriilen ve düşük ü'cret alan Ticaret ve trafik ijlerinde çalııjan i?çi, Federal Almanya'da çoktanlann miktarı 4,5 milyon, tanm berj saygı gören ve iyi kazanap ve orman ekoncmisindekilerin bir vatandsş haline gçlrnjştir. Haftahk aîtın fiyatları lflfiS 1«!4 Mart Msrt 20 ai 93.75 93.7S Vi«an 1 Sfi.!5 94 J 5 135. EMTIA vey» VESAIK AK CI'MHURİTET: REDITIFI Paraıun lehdara (idenmesı, onun. akreditit » . < • RESAT: tırılmıs olan şuhpye. ya da muhabire emrı v^renre ıste 1 | nilen mal. kıymetli evraU VP ! KÜLÇE: benzeii şeyleri teslim etrne(inı bafiı oian akreditiftir. Nian 2 96.50 94.18 136. 138.14.45 Nisan 3 96.70 94.10 136. 138. 14.55 ı<»«n 19S4 1983 1964 137.50 137.50 13.85 13.90 13». 14.48 14 13.90