Katalog

Asık yüzlü sultan! îrtanbnl • Ankara asfaltı üstündeki kasabalardan birt. Otobus bir lokanta önünde yarım saatlîk yemek molası verir. Yolcnlar arasında bulnnan bir dostnranz masaya oturur : Garson! Buyur abi Bir yesil salaU, bejaz peynir, şiş, bir kadeh de rakı! Garson istenenleri getirir ve hafilçe eğilerek : Abicim, diye fısıldar, sakın rakıya sn kalmayın! Neden? Etraftan göriilür; malüm ya Ramazandayız Bizim arkadas çevresine sByle bir bakar : Peki . bunlar simdi benim rakı içtiğimi bilmezler mi° Bilirler ama. bilmez gSrünürler. Ya sn katarsam? O zaman rakınm da rengi değisir, işin de . Bilmez gibi görünmenin imkânı kalmaz. îyi is doğrusu . demis dostumnz. Ve ramazsn ile garsonnn hstırına snsaz içmis rakıyı. Sizin anlıyacağınız ne rakının renginl değiştlrmis, ne de isin... Bn hikâye daydnklarımızı, gördüklerimlzi dogrnlamaktadır. îçimizde yeniçeri a&ası rahunn gtyinmiş kişller çoîalmakta... Bnnlar ramazanda klmin ornç tnttuşunn, klmin tutmadıfcını kendilerlne mesele edinmlşlerdir. Handiyse iftardan önce yemek ylyenleri kolundan tutup karakola gSttireeekler : Şu zındıga on sopa! Görsön bakalıtn, mfibarek r»maz»nda alenen taam eylemek tıasıl olormu» . Dalga öylesine yayılmıs kl, lstanbnlda tlyatro »ahlpleri, salonlanmn tenhalıgını onbir ayın bir snltanimn tesrlflne bafflıyorlar. Dojrusn isin felsefesl de kötüye dogrn deŞişmis .. Vaktiyle ratnazan avı tstanbnlda çalzı, çengl, etlenee ayı imis. Slmdl teraine. Nereve gitsenlz bir agir hava! Zaten asık suratlı lnsanlarız, onbir avın bir sııltanı da ferman evledl ml, bflsbütnn çekilmez hale girivoraz. Bazı ham ervah kaslannı ne kadar çatar, snratlannı ne kadar asarlarsa, o kadar sevaba glreceklerinl sanıvorlar. Yanin! Tarın öteki dünyada snratlanndan düsüp bin parea olan bütün sineklerin taesabı ionılacak: haberieri yok. Cahll bazı horalar da bn havalara eanak totmahtan gerl kalmıyorlar. Anadnlnnun cesitli yerlerinden mektnplar alıvoraı. Hiç de îyi isaretler yok içlerinde Bir okuyucumoz 24 Ocak 19M gecesrtnde trmirdeki Tepecik Camiinde verilen bir vaazdan babsediynr. Hnra efendi abdesti gerektiren ve boıan taalierl »ayarmıs. Bn knien'e tekrar edemiveceSimiz bir gflrü saçma sapan ve müstebren teferruat . Meselâ yacabileceklerlınizden blr Un«ft • : U Eter bir kisi, bir kadının kabkabasını isitirge abdesti botnlar!.. Der imis bora efendi. Memlekette kadın kahkahasından abdesti bozuian yobMİar çoğaiırsa. Crrmrt voionn bnldozer gtbl asık ınratlarla açmak istlyen ham p'vib e'bette artar. öyle bir hale glrmlye basladık kl, Osmanlı tmnîir^torlnSTinda mflsamahayla karsılanan Baba Erenler dirilsp ü"wi7ila barınamıyacak. Bir vakit'<in tüleryüzlü ramazanı hesabına tedhis slvaaetina tirisen bir ı«ra akıi fıkarası yüzünden aydınlık düsüncell lnsanlar da sinivori'r. LokanUsında rakı «atan patron, ranan garson, Içen mfisteri. ir'.i kacakçılıîı yapan sebeke sanki Şu lâfa bakın siz: Rakıva sn kattın mı İsin rengi değisirmiş . llle de snsns le> Ieeek. tdaresinden siyagetlne, Ibracatından Ithalâtına, sanayllnden tiearetine kadar her isinde sn koynveren sn meralekette rakıy» an katmak yaaak 5yle mi? Bn neyl knrtarır vatandaslar? Blz rakıya *n katmayı engelliyecetimlze, süte sn katmayı btr Snliyebilsek rok daha İTİ olaeak. Çocnklann sütünü, Içenlerln de tevklni bozmakta birebiriz doğrusn... Marifet ml bnT Sehir= =haberleri Sendikacılık Koleji kuruluyor ıııı=ııııııııi]iıııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııi!iııııııııııımııııi!iıi!iııııumııııııiMiımımııııi'=mı | GÜNÜN KONULAR1 | YUNUS NADI armaçanı Cumhurlyctlti 4 ncı yttdönümitndc O Ataturhcülükten ne anlıyoruz? Z963/964 ıııı^ıııııııııııııııııııınıiııiifitiııııııııııııııııııııiıııııııııiıiiıııiıııifiıııııııııııııııııiHiıııııııııııııtııııtHıııı Siyasi partller kanun tasarısı TURAN GÜNEŞ ŞÜBAT 16. SAYISI ÇIKTI Aralık 1983 JCıbns özel Sayıst'nın yanında, bu sayıdaki yazılann da agırlık merkezinl KIBRIS OLAYLARI teşkil etmektedir. Bu sayıda su yazılar vardır : T.K.A.E. : Kıbns Bfidiseleri Karsısında, Prof. Dr. tbrahim Kafesoğlu: Kıbns Faciası ve Tarih, özker Yasin: Kıbrıs Şehitlerine Ağıt, H. Fikret Alasya: Kıbns'taki Son Trajedi. öıkcr Yasin : Kıbrıs'tan Atatürk'e, Doç. Dr. Haydar Kazgan: Batı Bizi Anlar raı? Prof. Dr. Oktay Aslanapa: Kıbrıs'ta Türk Eserleri, Prof. Dr. Resat Aktan: Kıbns'ın tktisadl Bflnyesi ve Meselelerl Prof. Dr. Ahmet Caferoglu: Yeni Bir Sovyet Yatınmı, Doç. Dr. Faruk Timurtas: Mİ1H Ülkfilere Sahlp Olmak, Dr. M. Necmettin Hacıeminoğlu: Yabancı özel Okullar, Hakkı Dursun Yıldız: Türk Knmandanı Afşin, Prof. Dr. Oktay Aslanapa: Türklerde Anna Sanatı, Dr. Şerare Yetkin: Bir Tunç Sfenks, Kayıplar: Halide Edip Adıvar, (A. F. Karatnanhoğlu) Haberler: Ziya Gökalp ile ilgili bir sonı, t. Yarkın: Sovyet esaretindeki Türklerle ilglll bir rapor. BÎBLÎYOGRAFYA : Kitaplar: îskender Akçura, Genocide Behind the tronCurtain, 1963 (H. Inalcık): Trudi Kirgizskoy ArheologeEtnografiseskoy Ekspeditsıi II, 1959 (A.lnan): Prof. Dr. Ali Nıhat Tarlan, Necati Beg Divanı 1963 (M. N. Hacıeminoğlu): Ata Terzibası, Kerkük Şairleri 1. 1963 (Ş. Elçin), Dergiler: EstQuest 308, 309, 311 (N. Akder): Is ve Düsünee 244 (A. F. Yaşar), Kıbrıs Bibliyografyası Fiatı 1 hra, yılhk abonesi 12 lira, isteme adresi: «TÜRK KÜLTÜRÜNÜ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ, P.K. 14, Çankaya Ankara» (Cumhuriyet 1261) TÜRK KÜITÜRU tI n n vVFLR UU l\ ^™ ı . ....... , , . , , ÇAMA?IR Avrupanın en çok satılan makinası Reklâmcıhk 3911244 M KN S Aİ AI hklarını tasımakönceki yazımı»Yazan: tadır. tkincisi, par da kanun tasansıti teşkilâtını ellenın bazı genel çizrınde bulunduran lerı uzerir.de dur ların etkisini da. muftuk. Bugun deha da kolaylaştrrnokrat:;< olduğunu Hele madde bir de istisna ko maktadır. Okuma yazma bilmiyen söyliyen bu kanunda bulunmasını Türktş Konfederasyonu Sendikalara ve îşçî yöneticilerine düşen hayretle karşıladığımız bir hük yuyor ki, büsbütün sakat! Ilml seçmen, partisinin sandık başındaödevleri belirtmek. ayrıca yeni gı mu ile Türkiyede ılk olarak du alanda çahşan dernekler bu yaki temsilcisi yani büyük ihtimalrısilen çalışma hayatımızda sendi zenlenen «on seçim» le «partilerin sağın dışmda bırakılmış. Bir defa le aday olan flçe baskanının tâyln kacılara toplu pazarhk »n.tını I m a l t k a y n a k l a r , . konul.nn, «Bz kamu . Ş l y le ulraşmak vatandaşm ; • hücreve girmekteSI detaylanna kadar öfretmek ama!den B geçıreceg'.. tıa >a51 hakkı. Bunun bılpnlıkle. • ir « • • *s t f r s 7 T. I den e c l r e c e t i z . e e , eıyla Ankara'da Sendikacılık Ko Tasarıya hiç yakışmıyan, hattâ cahılhkle bir ihşıgl yok. tkincisi , f " . ^ " ^ f ^ "« | ( ' leji adı altında bir eğitim tnerkezi medenl bir ulkede iasavvur* dahi nedir ilmi olan, tanımlıyabilir mi lacaktır. Parlâmentodaki seçimler kurmaya karar vermiştir. RUV edilemiyecek olan tıüküm tasan siniz? Üniversıtenin yüce bilginle de bile, hatır gonülle isitn yazdernegı Türkiyenin ilk ijçi eğitim merke nın ikinci maddesidir. Bu madde | ri, ^ormanların korunması ferneŞi ^ " « / o k l . m a d . f.zla ne olmaz, ^ ^ ^ ^ ^ örnegin oy alm.k zi olaeak olan bu merkezde kurs derneklerin ttoplum ve devlet dukoylü v.tandaslar kurarsa «orman ' ç l n «dayUrın partıye eş doıt kayprogramlan bir yıl içinde üçer a y j z e n i n i v e g e n e ı olarak kamu faa dettirme yarışı da başlıyacak. lık devreler «eklinde tatbik edile ii ye tlerinı» etkilemesini yasak et koruma partisi» mi olaeak? c e k t ii r kt y Bu mtdde butün toplum hayatı . S o n u î *«n« bugünkü yoklama gl d mekte, «tkiliyen her dernegl de, mızı partilerin tekelme v.rmekte, "stemıne rnuncer olduğuna göre, Den programlannın ,,aymaktadır. b u t u n b u siytgt P a r a v e z a m a n israfına menlerin temini için çesitli üniver, Herkesin bildigi bir gerçegi ü Turkiyeyi bir «partiler devletı, ha bir sebe P y°ktur. Bizde hiç sltelerle 8n temaslarda bulunul | z üierek belirtmek zorundayız: Me line getirmektedır. Kokünden kal* e I e n e â ı olmıyan ve bildiğimiz dırılmahdır. rılmalıdır. ı y ğ muş ve bu konuda anlasmaya da d e n , m emleketlerde bizim Anak a d a r b a î k a ü'kelerde de uygulan vanltnıştır. yasamızda da böyledir vatandaş Tasannın " önemle üzerinde durI duğu bir Esash bir egitim siteai haline ge ] a r l n , bir özenti gibi getirilmesi için çalışılan Sendikacı vv aa rr d l lrrı t^^ mükellefiyeti yoktur. rinde parti adaylanmn belirtilmed ^ hk Kolejinin ögretim kadro«unda| K a m u f a a ii y e tlerine katılmak, dev si meselesıdir. Parti adaylanmn G e n e I merkezlerde kurulan yokla yer alacak yabancı uzmanlar için hakkında fikrini söyle yüzde on ile on bes arası bir kıs m a let d ü ı e n i mı genel tnerkezlerdeki bir yoklakurullarının aday tesbit et^ de Milletlerarası tesekküllerle tem e k d e A n »yasanın teminatı altın ma kuruluna bırakılmıs, geri ka, m e 5 İ me'elesine gelince, öyle anm n ı geçilmijtir. 'da olduğuna göre, vatandaslar islanları için de bütün partıli üye ' a s l l l y ° r ki üzerinde en fazla du100 dilenci toplandı (terlerse bir parti kurarak seçim lerin katılacakları bir «ön seçim» r u I a n m ^sele bu olmaktadır. OlSon günlerde artan dilenci sayıjyoluyls bu haklarını kullanırlar dukça basit bir görüşe göre teşkiıını azaltmak için harekete geçil isterlerse de bir dernek kurarak konulmuş. değineyim:! l â t m a d a v «östermesi demokratik, önce bır noktaya mistir. Bir hafta içinde 100 dilenci toplantıyla, yayınla fikirlerini yay de s a y a ı s a k ' g e n e I merkezin gönermesl Ise tctoplınmıştır. Açılan kampanyanın maya çalısırlar. Kamu işleri hık Mahalll seçlmleri t a h t e r t a h t bi seydır. Geniş bir temed iyi sekilde yürütülmeji için polts kmda fikrini sSylemek istiyen her memleketimizde 4 yılda 5 seçim ş vt Belediye zabıtasının müsteı>ek kisi neden bir «iyasl partiye gir yapılmaktadır. Bunlara şıtndi en Ie dayanan seçim elbet demokraazından 2 daha ekleniyor, yedi tiktir. Pakat, yoklama delegel». faaliyetlerini düzenliyen bir «Di meye mecbur olsunT lenci Toplama ve Sevk Merkezi» Bütün batı ülkelerinde, kimsenin edıyor Bunların hepsini seçim ku rinden büyük kısmı daha önce ter yönetmelfği hazırlanmıstır. Bu yö siyasî parti saymayı aklından ge rullan, yani hâkimler denetliye tiplendiğine hattâ belirli kişilere netmeliğe göre polis ve Belediye çirmedigı, fakat toplum düzeniyle cek Bu aslında hâkimleri seçim oy vermek üzere getirildiğine göZabıtasından kurulacak motorlu ilgilenen yüzlerce dernek vardır. memuru haline getirmek, bu gö re ortada geniş temel yoktur. Taekipler, yakaladıklan dilencileri Franaız toplum düzeni üzerine en revlerinden bo» kalan zamanların san genel merkez yoklama kurubaktırmak lu olarak il başkanlannın ve merDilenci toplama ve sevk yerinde olumlu fikirleri ileriye «üren «Je da da adalet ijlerine ki karakola teslim edeceklerdir an Roulin» kulübü bunlara bir demektır kez karar orKanını bir araya geKarakolda bıri âmir olmak üzere örnektir. Huıriyetçi bir siyasî dü tkincisi, vatandaslan bu kadar tirmektedir. İl baskanlan büyük 8 polis bulunacaktır, zende bu çesit topluluklar. tabii, çok sandık bajına getirecek olur çoğunluğu teşkil edıvor 100 kisilik Dilenciler, Darülâcezede hâlen hattâ zarurî unsurlardır. Böyle osak hiç çüphe edilmesin ki yoru bu heyette Böyle genıs bir çevrenin yoksullar için aynlan misafirhane lunca da, bizim tasan hariç, bun lacak, kısa bir süre sonra da se u aneden antidemokratik olduğunl düşmeye | n 'yam>yoruz, denecektir ki. de toplanacak, buradan adliyeye lan yasaklamak kimsenin aklın çitnlere katılma oram pa h d e r l e pa başkanlannı başhyacaktır. Bunda da fayda d"eL ™ h d e r l e n « e ™ n b şk l «evkedilecektlr. Aynca her dllenci dan geçmez, geçemez. s l r a l t l n d a zarar vardır. hakkında sicil fişi tanzim edile Bu madde yalnız demokratik top ğil,l, zarar vardır. I bırakır. İl başkanı v e ya Içe b cektir. «?kanı delegeleri te?ir lum felsefesinee bir darbe indir Şurası bir gerçek ki, Türkiyede I , , ' l mekle kalmıyor, dernek kurma aday tesbiti, henüz çözülebilmiş' a Ikt rl nadsa ı b dr aktığı zaman bu deEncümenin hazırladıği I n o e . »' başkanlan liderlehürriyetini de reddediyor. Çünkü meselelerden değildir. Bugün abütçe tasanlan dayhk oldukça önemli bir ölçüde, I " n t e s l r l n d e . eğer kahyorsa, bu Belediye Encümeni 1964 yılı Kon her dernek, toplum düzeni ile teşkilâtı elinde bulunduran b i r j demokrasıye aykırı. Bu düçünceservatuar, Dariilâceze, Şehir Ti kendi alanında ilgilidir. Kıbye d e ^tılamıyoruz. nstaki Türklerin haklarını koru kaç şahsın iradesine bağlı kalmak| yatrolan ve Karaağaç Kurumlan B u u nl b r ma derneği kuracak olsanız, bu tad Ir . Zaten bazı partilerde yok,, . ° t " = »b«r, bir noktada gelir v ı gider bütçe tasanlannı maddeye göre, bir siyasi parti kur lama kurullan, ilçe çevresinde, teçkılâtçılara hak veriyoruz. Nlshazırhyarak Belediye Meclitine ge mus olacaksınız. öyle olunca da 20 30 rakamını geçmemektedir. | bi^,,1'™;"1 jlı !Ijds te«™nde bir partinin tirmiştir. e111 b l r n üye diğer siyasi partilere giremiyecek Nisbt temsil listemi de gözönünde Buna gör* Konservatuar bütgesi siniz. öğretmen dernekleri İse bulundurulacak olursa, TB.M.M sayısı azalmıştır; hattâ bazan bi4.546.324, Darülftceze bütçesi üyeleri üyelerini halk değil, bir kaç siya re iniyor. Yüzde on merkez adayı 3.556.406, Şehir Tiyatrolan 5.086.079, kapanacaklardır, çünkü demek, bazan tnahallt teşkilâttan Karaağaç Kurumlan bütçesi de memurdur ve siyasi partiye gire set kurdu veya ağası tâyin etmek parlâmento üye«i olmıyacak demezler. tedir. 25 543.026 lira olarak bağlanmıstır. mektir. Buna çare olarak «milli Voltaj düşüklü&ü önleniyor k 2 nci madde o derece mlnasızdır Taıanyı yapanlar, bu gerçekten liste» usulünü önerlyoruz. Bu kı«"fdedeki slya.l partl kalkacak yoklama kuruluna büUzun zamandan beri çekilen vol !' rifl blle t a k m a k t a d l r tün partilileri katmakla, mahzurtaj dusüklüğünü önlemek için t. E. r a k a m a l l n ı r d ları önliyeceklerini düsünmüşlerT. T. îdaresi sehrin çesitli «tkıhyen ku dir. Maksatlan elbette yerindedir. rteda 32 muhavvile merkezi kurkur , f rinde Ama «istemin yukarıda belirttijim «aktadar. Merkezlerir, k.ba inşaa, r u ' u ' I â r °,larmk tamımlanmjst.r. ...., i.i>:1A.cz;uc toplanır Kaç 20 öyle anlajılıyor ki, tasan hoşu mahzuTİarı bir yana, netic e tı tamamlanmif, bir kısmmın da 1 Oylt anlajılıyor kı tasan ho bin birikirse o kadar «nerkez milna gitmiyen bir derneği kapatmak saglıyacagını sanmıyorum Bir demontaj işlerine başlanmıştır. olur. Bu sistem tejkilât istemis, onu da bu dolambaçh yol fa sistem, «eçimlerde dar bölge merkez münasebeti bakıusulünün herkesçe bilinen sakatdan lağlamaya çalısmıy mından daha adil görünüyor. Tasan aynca, partilerle Hgili bir çok mall hükümler öngörmüj. Anayasa siyasi partilerin hmaplarınin Anayasa Mahkemesince denetlenmesini emrediyor. Oldukça Yer yer kar yağışlı realiteden uzak bu emri, tasan Öntlmıizdeki 24 u a t içinde ynriyi uygulaınif. Ama bu kanun! dumuzda hava Doğu ve Guncydo. mecburiyet dısında, nazari bir ta bölgelerı çok bnlutlu Te kar üye aidatı bir yana bırakıhrsa. y»tışlı Iç Anadolu bölcesi kar ve mali kaynaklar İsinde pek büyük karla kanşık yağmurlu, diğer böU TÜRKİYENİN E N GÜZEL ve EŞSİZ yenilikler getirmemiş. jeler yer yer yağmurln jeçecek, hava sıcaklıklan düne nazaran Oysa, bütün dünyada partilerle ANSİKLOPEDİK DERGİSİ Akdentz bölgesinde blraz artacak, ilgili msli meseleler seçim masdlfer bfilgelerde azalacak, rüzrir. raflannın sınırlandınlması ve 11 üıci s a y ı s ı ÇIKTI lar Doğu ve Gtlnevdoğn Anadolo. partilere para yardımı gibl bugün ds ftlney yonlerden hifif, dl|er Bates Reklim 121257 ortada bir gerçek var. Nisbî tembölgelerde kazey yonlerden haflf sil partilerin mthallî gelir kayyer yer orta kuvvette esecektlr. naklannı çok azalttı. Eskiden büÖnümüzdekl 24 saat İçinde Ankara. d» hava çok bulutlu, zaman saman tün adaylar veya müstakbel adaykar ve karl» karısık yagmurlu fçç lar seçim ve parti masraflannı cek, rüzgârlar kuzey yonlerden caflf kırşılardı. Şlmdl littenin her yejri esecek, en yuksek hav» sıcaklıgı 2 seçilme imkânı bakımından aynı Bugün Suareden Itıbaren derece clvarında bulunacaktır. Bu ge. jolmadığı için, sonlardakiler daha ce Ankaracîa en duşuk h»va ncaklıgı çekingen davranıyor. Bajtakiler 1 Senenln tn muazzam ask ve heyecan filmi, sıfınn altında 2 derece olmuçtur. se alır yük altında kalıyor, büyük (Renkli İneilizce) para »arfediyor. Bu çok »akattır RAMAZAN 19 Kimseyi kötülemek aklımızdan geçmez ama, bu kadar masraflı milletveküi olmak da İyi bir sey (PARTY GIKL) değildir. ROBERT TAYLOE CYD CHARIESSE Bir de teberrular meselesi rar. V. ] 7OT'1228 15 10 17 27 19 01 5 24 Seanalar: 12.00 14.15 16.30 18.45 21.15 Her partimizl irili ufaklı para yardımiyle besliyen zengin vatan 02 9 44 12 00 134 11 58 Üâncılık.: 8164/1237 ;°"«»lan mevcut. Elbet partilerimiz Yözlerce 40 Yıl Yazan: Orhan İZZET Atatürkçülük konusunda sağlam te blrleşik bir sonnca varabilmemiz için her seyden önce, onun. gerçekliglnden asla süphe edılmiyecek olan baslaneıc noktasını bulmaraız gerekmektedir. Bövlece Atatürkçülüğün gerçek öselerini bu sağlam temel üzerinde inceleyip değerlendireceğlmiz gibi, Atatürk veva Atatürkçülük ilkesi di>e orta\a atılan her giirüş ve onerivi de kolayea yargılamak ve karara varmak imkânı. nı elde etmis olurnz. Ba filçütenıeli balup Atatttrkün getlrdiklerıni onun üstüne oturtma dıkça ve değerlendirmeyi de, sarunmavı da orada yapmadıkca Atatürkçülerin basarıya alafmaları eecikecektir. Şnnun icin ki: büyük bir derinligi clan cok vönlü bir hareketl, dağınık ve yflzevscl cabalarla savnnma ve uygulama imkârısızlıgı bir yana, bn sekil tutum, çok kere Atatürkçülfl|ü baltalama cahasında olanların işlerini kolavlastırmaktadır. övlevse Atatürkçülıiğün dayandığı, gerrekliiinden »iiphe etmeditimiz temeli bulalım. Bu. Ratıcılıktır. Atatiirkün bütun yaptığı ve yapmayı tasarladıgı sevler, Türk usulnnu çagdaş batı olasları çizgitinin üstüne çıkarm» amaeına ySnelir. Gerçi o, batı dünyasının, bngünkü sonnç için yiizyıllarca Bnce yola çıktı|ını bilivordo. Ama onnrlu bir Insan ve nygar bir toplum olarak yasamak için tek çıkar yolnn batıya yönelmek olduiunn da biliyordn. Anadolu «Asyanın hatısı» dejil, «Avrupanın doğasn? olmasiydı. Bu oluşun geçtiği yol ise Avrupanın dört yflz yılda geçtiği yol olmıvaeaktı Tirminci yüzyılların sıfırlarım hızls ailecek ve Türk nlnsunn en kısa zamanda gerçek bir batı toploma yapacaktı. ler, çok önemli bir seyler daha yapılmalıydı. Ortada yüzyıl lar boyn doğnnnn mistik havasını içmiş, gözünü açmasına im kân ve fırsat verilmeraiş uyuşuk, geri ve o ölçüde ançsuz bir halk yı|mı vardı. Daha kö tüsü ba yığın ile yönetmen sınıf arasında balen basa çıkamadıtımız afyonenlar bulunu yordn. Bunlar çok çesitli ve karısık baglarla balka, Ankaradaki yeni yfinetlcilerden daba yakındılar. tnsanımızı dejlştirecek olan devrimler dlıisine ba hava içinde baslandı. Tabii devrimler de bundan önceki yapılanlar gi bi bir amaç değil, bir araçtır. Batıcılık yolunda birer araç... Devrimler dizisi en basitir> den, en yüzeyinden, ama o ölçüde en anlamlıaından; giyimkusam deflslminden başladı. Rnnu dil, din, yazı, kadın haklan, ile biçiml, ölçü, hnknk gibi, amaç edinilen nitelikteki modern toplumun temel taşı olaeak devrimler izledi. Bunların yanında toplumsal özgürlük, bireyıel ve toplumsal kisilik, insancılık, yaratıeılık, dogmalardan ve kalıplardan sıvnlmıslık gibi soyut deger ölçüleri bu yeni toplnmnn hayatına girmektedir. Bu sayılan lar aynı zamanda batının da değer ölçüleridlr. J îi "V °" » f Resimli Bilgi GANGSTER'in SEVGIUSI Atatürkçülük, halen bn noktada devrimler bölümünde beklemektedir. Ona, eksiklerini tamamlavıp gereklerini yapa rak amaeına ulaştırmak, yeni kusaklann ödeviydi. Acıyla be lirtmeli ki bn «ödevln gerektirdiği yürüyüs çnk ağır olmns, hattâ bir ara tümüyle dnrmnştnr. Atatürk, yasadıfı ıflrece, Atatürkçfilüğün bir nnmaralı kişisi olarak amaca daha çabuk götüreceğine inandıgı bir çok yollar, yöntemler bolmns, gös «Batı» nin ise ne demek ol termis ve denemiştir. Şfîphesiz bnnlardan bazılan Cmürlerlni dafa açıktır. Atatürkçfilüğü doldnrmnşlardır. Ama çognnlu bn temel ölçü üzerine oturtnnfn, bn toplnmnn gelecefi için ea kl bn Işleml Atatürkfln hayatî Bnemde oldnklan halde kendisi yapmı«tı, neyin Atagereken titizliği görmemlsler türkçülük oldufu ve neyin bnve bngün, kendilerine sabip çı nan dışmda kaldıjh tartısması kanı bekler olmnslardır. Ynka kendilifinden çfiker. Çünkü rıda belirtildigi gibi, temelleri •Batı» nın sınırlarını çlzen kav«batı» ya dayalı olmalan bakıramlar ve ilkeler kesln ve bemından hiç bir tarafa çeklleme Iirlidir. Ondan olmıyan, onnn raeleri gereken bir çok Atatflrk olmıyan bir «ey ona yamanilkeleri gevseklik, anlayıssıdık maz. Tamanırsa ıırıtır. yüıünden özel amaçlann, sakat düsüncelerin ıskızı re kalksnı AtatttrkçBlfigün temel knrnolmustur. örnek: Vygar toplnm Insnnn dolayıslyle ySnfl ve amacını bn «ekllde belirle olmanın en belirgin sartı olan Iâyiklik; bırakın Anadolnyu, yince onnn bir ideolojl olmadıgı gerçeği daha iyi snln*ılır. Mecliı sarayının içinde bile en kara günlerini yasamaktadır. O, Insan ve toplum deferleriAtatürkün, % 90 geri ve ortanin tümü demek olan «nygar çağ hayatı süren bir toplnm iolma» eylemini batıdan doğnya geç de olsa aktarma hareketl çin gerekli g8rdfl|ü devletçilik, genel hayatta % 80 nygnlandığı dir. Atatürk de bn bareketln doğrndan dofrnva yapımcısı halde halen bir sınır, bir sekil dır. AtatürkçOlüfün zaman ta kazanamamı», balka Indlrileme mlstir. Halkçılık s8zü teblikeli man bir Ideoloji, bashbasına sayılmaktan yeni yeni çıkmakbagımsız bir hareket, bir akım seklinde goaterllmeıi ba, bel ta, bir an önce belirmesi, kisiliğini kazanması gereken hareki de siyasî ve tarlhsel yönüvketin alt yapısı fikir ve düle gerçekten Byeldir ise normal karsılanraalıdır. Zira Ata sünce knrulnşn afır işlemektedir. türkçülük, doîn dünyasınm bn çapta ve bn nitelikte ilk hareBütün bunların yanında, yeni ketidir. Elbette Türkiyede ve fartlan, yeni gelismeleri dikdo?u dflnyaıında hisler, eosknkatle Izliyerek gere|ini yaptı*ı lar katılacaktır bu çapta bir mızı, yeni imkânlardan yarareyleme... Aslında iıe Atatürklanma yolları aradığımızı da çülük, ekslksiz fasılası* batının kirase açıkça ileri süremez. Ov. dognya aktarılısı ve beniraseti sa Atatürkçülük kalıplasmanın lisi hareketldir. Bn hareketin tam karşısındadır. O, her yeni içinde çok kere baslıbasına 6 seyden yararlanmayı, her yeni zelllk tsşıyor g5rülen olnslar yi benlmsemeyi battS bn «veaslında AtatürkçfilÜ?ün yani ni» yl bizzat yaratmayı emre«batılı olma» hareketlnin parça der. Esaaen onnn en önemli ölan, bMamaklarıdır. Gerçekten zelligi bnradadır. O, amacı olan Atatürkçülük hareketi, batılv tam batılı olmayı basardıktan. laşma yolnnda bflyük bir ııra her yönden onlann hizasına gel düzenj İçinde basamak basamak dikten sonra dabl dnrtnayı, bek ilerler. Bir bakalım: lemeyi snç sayar. Amaç, evet batıya yetismektir. Ama yetıstikten sonra zaman ve batı durarak mıdır? O halde yetismp ve tamamlanma isi bittikten sonra, bn kez, tekrar geri kalmamak için, yeni sartlar ve \e ni «silâhlar» la veni bir vans başlıyacak ve bn. sonsuza kadar böyle gidecektir. ^!(llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfllllll»lllllllllllllllllllllllinîlllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlll III lllltlllllMIIIIIIllllIllllllllIIIIIIIIIllllllllIIIlfllIIIIIIIItllllfllllllllfllMllU/>. bundan dolayı kimseye tâviz ver Soltan efendimiz, müsaade eder misiniz size Sırma banımefendiyi takdim edeyim? Kendi leri filolog'darlar... Snltanefendl ellni nzatıp Sptürdü. Çok da gflzel bir kfiçuk hanım. Hiç gönnemiştim bSyU Maıylin Monroe'ye benziyen fllolog... Oturmaz nuMnııT Sırma, komplimana pek tevindi. Tflzfl kıpkırmızı olmnatu. Güsterilen yere otordn. Fakat Bfllent Bey fiıtüst* reveranslar yapıyor, Haddim mi benlm, Snltan efendlmin karşuında otnrmak, badditn mi, dlyordn. Snltanıp yanınâak) bir ihtiyar kadın da: Beyefendi eski terblye. 8im dikilerde nerede bn caygı. bn nezaket . » diye ona begeniyor. Snltanefendi hakikaten çok alçak göönüllü ve sadeydt. Avrnpadayken ber sınıf insanla görüjmü?, hayatı tanımış. Sırmayla ilgilendi. Ona Onlverslte, fllolojide okndafa derıler flzerine lomlar iordn. Fakat, nedenıe, Bfllent Beyle bir çocnkla konaşnr glbl konnşnyordn. Sankl ıSyledlklerinl ciddiye almıyor, biraz da egleniyordu tomtnraklı lâflariyle. Cznnca bir türeden âonra, Bfl lent Bey mflıaade iıtedi. 8nltanın yanından ayrıldılar. Sırma sıkılmıştı, hep «evet efendim» diye büıülmekJen. Ama simdi, işkence bitince, kabjn, sıŞamıyor. Eve gldlnce. «bllln, diyecekti, ben kimlerle beraber dim hu?ün » Hanımefendi. bir dans d3 =CUMHURİYErin Tefrikası: 16 Büfenln bir Kenannda yanyana darnvorlardı. Hosnna gidiyordo böyle kibar bir beyefendiyle beraber eHrülmek. Da\Hd Nlven'in benzeri. dâvetlilerin bir çofnnu da tanıvordn. Tanlanndin geçenlerle seISmlasıvor. bazı'arivle bonnsnyor. hanımlann «•llerini öpüyor Kadınlara karsı çok saygılı davranısina bakıhrsa. bariciveci olmalıydı Belki de bir sefîr filSn . Efendim. çok sükretmeliyim. demin istemiverek kaba bir harekrtte hıılnnnp kolnnnza çarntı^ıma . Bu, vesile oldn »örfisemizp. A Affeder^iniz. k»ndimi tamtmadım. daha: Bı>n. Snnbi Pafm «ade Bölent. Rii^nt ITplnmn*ln Biivflk babatn Snltan «.T» in doktornv mns. Onnn icin bu sovadım aldık. efendlm . Cok tııhaf. vatımapıkli Wr knnn«mnnı vnrdı. Sankl hlrisinl tahlît fdlvordıı tnsan kendlslnl llvntrnrln «snıvnr Sırma da ismini, sellnfn Onl •erslteden fflolojl arkadası oldnfnna sSyledi. Bfllent bey: Evet, dedi; filoloji .. Çok enteresan, efendim; filoloji... Snnanca «philos» ve «logos» an birlesmesi. Ben vaktiyle, Pariste, Louis le Grand lisesin de okurken, bu Ynnan köklerine pek merak sarmıstım . Demek Pariste tahsil ettiniz, efendim. O . tklfiçsene. Sonra befpnmedlm Fransıı tedrii nsnllerini; fazla •eolaitio.ne, bnldnm. Amerikaya areçttm. Baban, paşa. Bfiyflk babaıı padisaha doktorlnk etmis. Avrapada. Amerikada bnluntns. KibarlıSı. rBrtrflsi) brr balinde n belli, zaten. Givinisl de I tinalıydı; OtfısO flstflnde slyah elbise. tiril tiril bevaz «Smlek, elmatlı kol d9(melerl Bırmanin Bdfl fcopnvorfltı adam «.' 1lanaı«tnarladık» devip tridprek dlve. Ovle kıvanç dnyn vordn kl b8v!e hlrisinln yanınds hnlnnmiHün! .. Biife tenhalaşmıştı şimdj. Herkes yerine dönmüş. Müzik coskun, yine. Hanımefendimlz, bir dans lütfeder misinU? Hariknlâde dam edlyor. A. deta kayıyor, nçnyor, uçnrnyor damını, Sırrna, arkadailannı gSrdfl: Ona bakıyorlardı. Şaşıyorlar, ber halde. Aeaba klm? Nereden tanıyor? dlye merak edlyorlardır. Omnzlannı silkti: «Bir aile dostumnz, Snphi Pa?anın oğln Bülent Beyj derim. Bir eaka da yapmış olnrdn böylece. Onlara aldırmıyordn. Ama Şebnem'le pek ?8z gSze gelmek istemiyor. Sebnem uzakta, taten; çlçek sepetlerinîn arasında fotoîraf çektiriyorlar. Danstan sonra, Bfllent Bey: SaltSn efendi bnradalar, dedi: kendilerine sayşılanmı gunmak istiyornm, Bnynrnn be raber pidellm. Bir Snltan efendi! Sırma cesaret edemlyorda. Adam zorladı: Nlçln efendim? Çok memnnn olacaklardır sizi gSrflnee, Asîl oldnklan kadar da alçak gonüllüdürler... Bakınız, karşıda oturnyorlar... A... «efendi» deyince, Sırma, erkek ganmıştı. Kadınmış, meğer. Kalbi çarparak yürüdü. Bir masanm önünde durdalar; şişman bir hanım, yanında iki üç kişi daba. Bülent Bey yerlere kadar egildi. ^ m « z l e r ama, n e olsa g e n e gene b i r a z ba rlea edeblllr mlyim? boyunlan bükük olur. Bu durum Sırmanın da iıtedlgl buydn. Ş siyasî bağımsızhk yönünden tehsaten. E likelldir. Acaba O nrada gelln tekrar arka E yapanlar ve bağışpartilere bağış miktarlan Resdaslannın masasma gelmişti: E mî Gazetede yaymlanır desek, bu Tornldnm, çocnklar; birat E bagıslar devam eder mi dersiniz? dinleneyim yanınızda... E öyle sanıyoruz ki, partilere dev Sordn: = letten para yardımı kendilerini Sırma nerede kuzumî = devlet vasıtalanndan çok ucuza Ortadan kayboldn, dedi S faydalandırmak ve teberrulann â ler; Tılmaz aradı, ileride baş = Zam! miktannı da 1000 Vira gibi kalan ile otnrnyonnü*. Demin Sküçük rakamlara lndirmek hem birisiyle dans ederken ySrdflk. demokratik düzen, hem de bizzat Ayşe Gfll: partiler İçin «n iyl yol olacaktır.l Iste, dlye gSıterdi; yine e E adamla beraber. Bakın, tam Ş PBOF. NTMBUSTJN MACEKALAKL mflzigln önündeler, »imdl. O... = Müthis figürler yapıyorlar... E Pek merak etmişlerdi: E Klm bu dans ettifl bey Al E Iahaskına? E Şebnem fafirdı: 2 Hayret... Nereden tanıyor lar birbirlerinl?! Sey... Bülent = Bey, bn. Bir Pasanın ofladnr. E Kibar, attl, fllSn ama, blraı, E nasıl ıSyliyeyim... Acayiptlr. E Bir lamanlar baıtaney* de gi S rlp çıkmı» gallba... E Erdal keıip attı; E SahlM Tani kafadan kontakl = NAZİMENADİ Tamam, öyle... Ş * Mflıik dnrnnca baktılar, Ikisi = Genel Yayın MüdOrü Sayısı 25 Kunış yanyana kapıya dofro yürü E yorlar. ECVET GÜREStN Turklyo Haıic! Sırma sanki onlardan gizlen E Lira Kr. Lira Kr. * «a^ı««««« mek ister gibi, karsı taraftan = Yazı îslertal fillen ldare eden kenar kenar gid;yorda. Erkek, ^ 150.00 Senellk 75.00 Sorumlu MUdür: damına yol verdi. Dışarıya çık = 80 00 8 aylık 40 00 VECDİ KIZILDEMİR tılar. E 3 aylık 22 00 44.00 Serpil telâşlanmıştı : E * Nereye götürüyor kızı? De E Gazetemize göndertlen yazılar ko» Basan ve Yayan nulsun, konulmssın tada edllroez. li diyorsunuz, sakın bir şey Ş CÜMHimlYET Matbaacıhk va yapmasın!.. = J lianlardan mesullyet kabul olun. maz. Abone ve llân lşlerl tçln zar Gtzetedllk T. A. Ş. Cağaloğlu ftn O«tüne «Abone» veya «Ilân Halkevi Snkak Na. Bagimsıthk: AtatflrkçBlflgün en Snce bellren llkesidlr. Atatatürkün kafasında her ySnflyle batılı bir toplnm hayali yıllar Bnce Srülmüstfl. Ama ortada buna gerçekiestirecek bir alus yokta. öyleyse önce bn nlnsn yaratmalı, bir sınır çizmeli, bir bayrak dikmeliydi. Ni tekitn öyle yaptı. Türkiye baSımsız bir devlet oldn. Bağımsızhk tek ve son amaç olsaydı hareket bnrada bitmiş olacaktı. Ama amaç bn değildi. Belkl en çetin basamaklardan biriydi bn, O kadar... tnıanımııı değiştirmek: Ne var ki bn, batılı anlamda nygar bir toplnm olmak icin yeterll bir sonnç degildi. Bir sey tste bu yönüdür ki Atatürkçfil&ğü ezeli kılmakta ve onn yüceltmektedir. Toksa Atatürk çülüğün herhangi böljesel bir kalkınma çabasından ayrımı kalmazdı. Niteliği ve 3zel vapısı konnsunda ne söylenirse sövlens'n. Atatürkçülük «dognda» batılılaşmak» tır. Cumhuriyet ANKARA BOKOSU : Atatürk Bulvart Vener Ap YENİSEHİR Telefon : 12 95 44, 12 09 20. İS 09 M. 17 57 35 Fatlh Paşa Mahalleei ŞeftallReç Sokifı No B Dfyarbakır Telefon: 1081 * DOĞV tLLERİ BÜRfJSU : KOçüksaat Meydanı Edlrne Hanı ADANA TPlPfon : 4550 Bu gazet««. BAÜTN AHLAK YASA8INA uymavı tnnhhUt etmlstir GÜNEY tLLEPİ BCROSI) : Servlsi» kaydınm konması lâzımdır.