Katalog

28 Arahk 1964 CDMHUMYET SAHtFE BES tKONOMİ İ KONU SECİLMİŞ ÛLKELEROE ÖOEMELER OENGESININ DURUMU 4o4or YIL SONU YAKLAŞIfl KEN İŞLER ACILIYOR MU? istanbu 1 Toptancı Tüccarlar Derneği tarafından yayınlanan son bültene gore geçtiğimiz Kasım ayı içinde çeşitli iş kollannda genel üretim ve satış faaliyetleri durgunluktan kurtulamamıştır. 22 iş kolunu ka\Tayan konjonktürel izlemenin verdiği sonuçlan şöyle özetlemek mümkiindür: O Ekım ayına göre 11 iş kolunda iş hacmınde azalma olmuş, 5 iş kolunda satış hacmi genişlemiş ve yine 5 iş kolunda belirli bir gelişlmenin kaydedilmediği görülmüştür 0 Geçen yılın aynı ayı (Kasım 1963) e göre geçtiğimiz Kasım ayı değerîendirilirse 12 iş kolunda satışların gerilediği, 5 işkolunda aynı kaldığı buna karşılık yalnız 5 iş kolunda (pamuklu mensucat, yünlü mensucat. ipek li mensucat. züccaciye, demir hırdavatı) satış hacminin % 10 ilâ 20 arası bir gelişme kaydettigi anlaşılmaktadır Fiatlar çoğunlukla müstakar görülmektedir. Nitekim Ekim ayına göre 9 işkolunda fiatlar değişmemiş, 6 işkolunda düşmüş ve 6 işkolunda ise yükselmiştir. İthal malları fiatlarında genel olarak bir artış vardır GERCEKLER İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurnln Başkanı Sayın Behçet Osmanağaoğlu'nun demeci mü nasebetiyle Maliye Bakanımn bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşma iş çevrelerinde beklenen tepkıleri gösterdi. İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı. yaptığı basın toplantısında «Tüc car vergi vermekte ve yatırım yapmaktadır» dedi. Bu cevap. Türkiyede her gelir grupunun yurdun ekonomik kalkınmasına geliri ile orantılı olarak katılma dığı gerçeğini değiştirecek mı dir, yoksa yalnızca bir manevi tatmin ortamı mı yaratacaktır? Bu sorunun cevabım aşağıdakı tablo vermektedir: DIŞ TİCARET REJİMLERİ YILLIK YAPILMALIDIR = = E £» = Z: 5 Şj = = E 5: Ş ~ Şj j= S S E E E E Ş = E E = £ S E E E S Ş E ^ Ba sflranlarda dış ticaret darboğazı üzerinde pek çok y a n yayınlanmıştır. Konunun ekonomik kalkınmamızın gereckleşmesi yönünden taşıdıfı önem üzerinde daima ısrarla durulmuştur. Gerçekten bir yandan büyüyen ithalâtımızı finanse edecek çeşitli kaynaklar ve imkânlar ararken öte yandan harcadığımız her dolardan en yüksek verfmi sağlıyacak tedbirler üzerinde dnrmamran gerekliliği ortadadır. Bu açıdan İstanbu] Sanayi Odası tarafından hanrlanan son rapor değerlendirürse kıt dövis kaynaklanmızın iyi ve akıllı bir şekilde kullanümamakta olduğu apaçık ortays çıkjyor. Odanın hazırladığı raporda 1958 denberl ^oygulanmakta olan dış ticaret rejimlerinin sınai sektörün özelliklerine ve ihtiyaçlarma uymadıği anlatılmakta ve dış ticaret rejiınlerinin yıllık olarak düzenlenmesi gereklilifi üzerinde durulmaktadır. B a gerekliliği doğuran nedenler şunlardır: O Devlet olsun, özel sektör olsun, sanayici, firetün programını yıllık olarak hazırlar. Ham ve yardımcı madde ihtiyacını da yıllık olarak tesbit eder. Bu bakımdan altışar aylık hazırlanan dı? ticaret rejimleri söz konusu zorunlulukla bağdaşamamaktsdır. © Dış ticaret rejiminin yılda iki kere hanrlannıası yıllık ihtiyaçlann bölünmesini gerektirmekte ve bundan çeşitli mahzurlar doğmaktadır. Birinci mahzur, dış siparişlerde görülmektedir. Dış satıcılar küçfik partiler halinde verilen siparislerde yüksek fiyatlar aygulamaktan çekinmemektedirler. İkinci mahzur yerli sanayici ile ilgilidir. Bir çok durumda kendi imalât programında öngörülenden daha az döviz tahsisi alan sanayici ya üretimıni yavaşlatmak ya da kuilanılmıyan tahsis aramak tercihi ile başbaşa kalmaktadır. Döviz tahsisleri karaborsasının doğmasının en önemli nedeni budur. Hangi tercihi kullanırsa kullansın savılan yolların ber biri sınai maliyetlerin yükselmesi sonucunu doğurmaktadır. Bu durumda sanayici biraz üzülse bile yükselen mamul fiyatlarını ödiyen halk olduğuna göre yine mali yük halkın sırtına yiiklenmektedir. © Diğer önemli bir konu kaybedllen zanıandır. Zaman iki bakımdan aleyhte işliyerek maüyetleri etkilemektedir. Birincisi, yüda iki kere ihtiyaçlann tesbiti hazırlıklan, toplantılar, git geller yüzünden. tldncisi, özel' olsun, devlet olsun sınai sektörün ithalât formalitelerinin «en iylmser ve gayretll bir çalışma ile sekiz buçuk ayda tamamlanması» yüzünden. Sanayi Odasının raporundaki dış ticaret rejimi ile Ugili bölümler aşagı yukan bu uygulama problemlerine dokunuyor. Sınai üretimin özellliklerini bilenlerin bu yeterli gerekçelerde büyük bir gerçek payı bulmamalan imkânsızdır. Aynca, kalkırma plânı yürütme programlarının, dış yardımlann, ticaret ve ödeme anlaşmalannın yıllık olmasına ragmen dış ticaret rejimlerinin sınai sektör için altı aylık hazırlanması, ancak geleneklere ne kadar bağlı olduğumuzu gösterir, fakat üretlmi arttırmakta hlç bir fayda sağlammz. Altı yıldan fazla süren bir tecrübeden sonra artık Ugililerin bu geleneksel durumu değiştirmek istiyeceklerini umanz. Her halde 1965 yüı dış ticaret rejimi yıllık olarak düzenlenmelidir. Geleneğin devamı için kaçınılmaz nedenler varsa bun ların gecikmeden açıklanması gereklidir. I I I I I I I I I 300 1960 1961 1962 1963 1963 yılındo beyonedilen gelirler ödenen geilr vergileri (T.L. w Almanyada «ithal malı Enflâsyon» korkusu Grafik, seçilmiş Avrupa ülkelerinde ticaret bilânçolannın durumunu göstermektedir. Almanya hariç olmak üzere genel olarak O.E.C.D. ülkelerinde dış ticaret bilânçoları açık vermekte ve açık miKtan da gittikçe büyümektedir. B. Almanyada ihracatın ithalâttan fazla olmakta devarn etmesi «ithal malı enflâsyon» korkusunu yaratmaktadır. Fransa, Yunanistan ve İngiltere geçen yıl ticaret açıklannın büyüdüğünü müşahede etmişlerdir. Türkiye'nin dış ticaret açığının küçülmesi, bilindigi gibi, ithalât ve ihracatın azalmasının bir sonucudur. olarak) "> 5 M Gelir Grupları rarım gelırı olanlar Madenciler Sanayiciler İnşaatçılar Ticaret, Banka. Sigorta ve gayrimenkul satışı yapanlar Nakliyecıler ve ambarcılar Hizmet işleri Türkıye toplamı t x JX :3 SS îfl c 11173 765 87842 9310 S* = 5 "^ 702 1500 111 1827 5865 a, ş s > ea e 1 O 8423 18003 9073 13321 13811 4539 10827 11027 756 1110 1150 378 902 918 2353 3003 3812 793 1646 2606 152 488 196 250 317 66 137 217 Kasım Ayında 22 İs Kolunda Genei Görünüs 1» Kolluı Ekime jör» Iş Racmlnln Dnrumn "e 10 lehte % 1.52.5 lehte % 1015 leht« Aynı % 10 aleybte % 2530 aleyhte ^ 5060 aleyhte Aynı Aynı % 3035 aleyhte % 1015 lehte «i 1520 aleyhte "' 30 aleyhte Aynı % 15 aleyhte % 2025 aleyhte % 1520 lehte % 50 aleyhte % 1015 aleyhte Aynı <"o 5560 aleyhte Senet Ödemelerlnln Dnmmu FiyatUr Serlyesi Kasım 1M3 e göre durunı O 1. Pamuk Iplljl 2. Yün İpllgl 3. Pamuklu Mensucat 4. Yünlü Mensucat S. İpekll Mensucat 6. Tuhnflye 7. Trlkot»! 8. Tuhaflye Hırdavatı 9. Dert ve Kösele 10. Çlkolats ve Şekerleme 11. Kırtaslye 12 Zuccaciy* 13. Demlr Hırdavatı 14. İnşaat Demlrl 15. Kereste 18. Boru 17. Çlvl 18. Slhhl Teslsat 19. Kalay 20. Kanavlçe 21.Elektrik Malzemest 22 Ysglı Boya I I Senet ödemeleri bakımından 22 iş kolunun 6 sında ödemelerin iyi gitmediği 9 işkolunda ise bir önceki aya göre defişme olmadığı anlaşılmaktadır İatlkrarlı Aynı tyl Değlşme yok Hafif artış Duşuk © Öyle anlaşıüyor ki, 1964 yıh iyi Haflf artıs °i 20 lehte üretim ve satış faaliyetleri bakıDegiame yok Haflf artış % 1015 lehte mından geçen yıla göre daha dü Değlsme yok Hafif artış °i 1015 lehte şük bir konjoktür içinde seyretDeglşme yok İstlkrarh % 510 aleyhte mektedir. İyl değll DUşük % 810 aleyhte iyi Düştik % 3035 alpyhte lvl de»ll Kösele Istlkrarlı Aynı İyi İstikrarlı % 20 aleyhte Degljme yok İthal mallarında Aynı SS888 <» 510 artı^ " c Oeglsme yok İstikrarlı c 10 aleyhte Arahk tyl değll İthal malları • 1015 lehte V 14 da yüksek CUMHURİYET: 1963 İyl değil Haflf düsük % 1520 aleyhte 1964 94.80 Deglşme yok İstlkrmrlı Aynı REŞAT: Deglsme yok İstikrarlı "r 3040 aleyhte 1963 1yı Haflf düçük •< 35 aleyhte ' ", 1964 146. İyl degll % 2025 artıs Aynı 1963 Kt'LÇE: İyl Haflf dUsük <~c 3040 aleyhte 1964 13.93 iyi Haflf dusUk <••<, 2025 aleyhte Amerika Değl^me yok İstikrarlı «* 30 aleyhte " İyl deSll İstikrarlı % 2025 aleyhte !00 T.L. 9 5 Dolar ~ • 121451 22597 83003 348542 Maliye Bakanhğı tarafından ya yınlanan € Devlet Gelirleri Bülte ni No. 12, 1964» de verilen bilgılerden derlenen tablo'ya göre or talama olarak en yüksek aylık gelir beyan edenler maden istih racı ve tas ocakları işletenlerdir i>c Aralık 15 94.80 146.50 13.9S İsviçre 36 «ttirf Aralık Aralık 17 18 93.60 93.60 95 50 9S.75 138.5» 138.50 148. 148. 14.20 14.13 14.10 14.10 Almanya 33 Mark Aralık 16 93.80 95.30 139 147. 14.15 14. Frank (ayda 1500 T.L.) En düşük gelir beyan edenler ise nakliyat, am barlama ve münakalât işleri yapanlardır (ayda 378 T.L.) Sanayici başına düşen ortalama gelir ayda 756 T.L. Ticaret, gayrimen kul satışı ile uğraşanlar, Banka lar. sigortalar ortalama ayda 1150 T.L. kazandıklannı beyan edi yorlar ve 317 T.L vergı ödüyorlar. tşte «gelişme halindeki mem leketlerde her nedense tüccara hücum ve tficcsn suçlama, hükümetlerin başvnrdnklan garip bir ferahlama ve yükS omnzdan atma usulü ve yolu haline gelmiştir. Bu çıkar yol defildir» dıyen sayın tstanbul Ticaret Odası Yönelim Kurulu Başkanı, bu ger çekleri değiştiremediği sürece hıç bir şey yapılmış olmıyacak ve sözler havada kalacaktır. M. T. 1 İst HAL6N MEMLEKETİMİZDE HER YERDEİŞ GÖRÜR çünkü bir buro makinesi kadar sağlam ve elverişlidir. Lv. Â. 2 No. Sat. Al. Kom. Bşk. dan: Sirkeci Demir kapı YAZ I M A K I N E S I GÜVENLEKULLANILIR çünkü dünyaca maruf FACİT hesap makinelerinin ismini taşır. DAYANIKLIDIR çünku lsveç çeliğinden mamuldur. PRATİKTİR çünkü zarif çantası ile her yere kolayca taşınır. Kapalı zarf suretile aşagıda cins ve miktarı vazılı oeş kalem •caryola malzemesi satın ahnacaktır Beş kalem malzemenin tamamı bir ısteklıye ıhaıe edııebileceğl gıbı beş fcaleminden bir veva birkac kalemi de avrı ayrı isteklilere ihale edilebilir thalesi 29/Araiılc/1964 günü saat 11.00 de Komısyonda yapıla caktır Teklif mektuplannın ihale saatinden oır saat evvel Komis vona verilmesini. Postadaki gecikmeler kabul edilmez. Evsaf, şartnamesi Ankâra İzmir Lv Âmirliklerinde numune ve şartname komisyonda görülebilir. Tutarı Geçicl teminatı Miktarı Cinsi Lira Kr. Lira Kr. 1700 kilo Galvanizli çember 7.990 599 25 400 » Kurşun! yağlı boya 6.400 481 00 12 lik kıvrımlı yay 830 » 3.735 280 15 9 luk u » 420 » 1.890 141 60 5200 > 30 luk lâma demiri 9.360 702 29.375 (2144 2204 T o p Basın 23428/15624) İ LÂ N KÜLUNIŞU FIR«N Eli Burla ve Ortakları İstanbul 49 XI HESAP MAKİNESİ Sadece 10 tuşl» tekmil ameliyelerl kolayhkla yap»r. 71. J950. TOPUMA MAKİNESİ Zahmetll hesap taatlerıtii dakikalara Indirlr. TL 975. Yenikapı Namık Kemal Cad. Çuhacıoğlu Sokak No: 57/1 deki depomuzda bulunan kullanılmi} iç ve dış oto lâstiği çeşitli oto malzemesi, büyük ve küçük pasküller, çeşitli bağ makasları ve bunlar dışında 23 kalem muhtelif cins malzeme 25 aralık 964 cuma günü saat 14 de pazarlık suretiyle mahallinde satılacaktır. İstekliler malz«meleri mahallinde görebilirler. Daha fazla bilgi almak isteyenlerin Beyoğlu: İstiklâl Cad. Karlman Pasajı No: 288/2 ye müracaatlan ilân olunur. MESEBE TASFİYE HEYETİ Cumhuriyet 15630 bana sorunuz... Mielc'yi aldıktan sonra çamaşır yıkama işi artık kendiliğinden hallolmuştur. Hem de ne kadar zevk ve kolayhkla... Kocam, çocuklar, evde herkes memnun. MIELE TİP 155 MİELE TİP 75 Muhtelif Malzeme Satılacak Bankamız işletme, tersane ve anbarlarında mevcut cins ve miktarları aşağıda yazılı malzeme kapatılmış zarf içinde teklif almak suretile satılacaktır. Bu satış için son teklif verme tarihi 11 Ocak 1965 dir. Fazla malumat ve şartnamesi Bahçekapı 27 Mayıs Handa Malzeme Müdürlüğünden aJınabilir. Boru Aksesuvan : 30955 adet Çejitli eibise: 340 takım Deri Yelek : 926 adet Hurda lif halat: 12 ton (tahminl) (Basm 23880/15636) DENİZCİLtl BANKASI T.A.O. MIELE 1600 S Piyasanıa en büyük en kudretli çamaşır makinesidir. îçi dışı EMAYEDİR 110 veya 220 Volt ile çalışır. îç kazanı EMAYE, su pompa ile mücehhezdir, çok süratli iş gören bir çamaşır makinesidir, 110 veya 220 volt ile çalışır. Evinizin bütün temizliğini zabmetsizce ve çabuk yapan harika bir elektrik süpürgesidir110 Volt ile çalışır. Mleu Turkiye distrlbütörü GRÜNBERG