Katalog

SAHlffcliU iMnnmtntımiHinımnn CUMHURİ¥£T 11 Aratak 1964 Kaybettiğimiz Degerler ıııı|ıınıniııııiııııınıınnimımnmıımıınnnrımıııniTfmnnnınnnimnnnınnnnnnııni!nııi€iıu = s Reşit Rahmeti Arat Dr. Ali Fehmi Karamanlıoğlu tlllllllllllllllllllllllllllllll Memleketimizin gerçek ilira ihdas ediien eski Tfirk Filolojisi •damlarından biri daha aramıı küreüsünün Slüneeye kadar kürargıtayın 27 dan ayrılmış bulnnuyor. tstanbul sü başkanlığını yapmıştır. Yazan: Kasım 1964 ta Ünivenitesi eski Türk Filolojisi Tfirk Tarih re Dil Kurumlarırıhlı Resml kürsüsü profesörü Ord. Prof. Dr. nın knruluşlan sırasında üyesi Gazetede yaymlaReşit Rahmeti Arat türkolojinin, olmuş, dil ve tarih meselelerine nan îçtıhadı Bırdeğil ynrdumnıda, bütün dünya büyük ilfi gösteren Atatürk'ün leştirme Kararı da sayılı otoritelerinden biri ve teveecfih ve iltifatınt kazanmıs başta gelenlerinden idi. Edebiyat tır. Onnn bir kere kendisini sofkıra meselesını yıne gunun konu desıne ajkırı duşeceğınden kıraFakültesindeki 38 yıh aşkın ted rasında yanına oturtuşnnn ve bir Turkiyede 683 toplu ış sozleşsu halıne getırdı. Bılindı|ı uzere hyanın mahkemeye muracaatla a ris hayatı ile binlerce talebe ve kere de uygıır türkçesinin en öme hukumlerınden 430 bın ışçi 6570 sayılı Gayrimenkul Kiralan çacağı bır tesbit dâvası ile yenı tiştiren, bngün hemen ber lise nemli metinlerinden biri «lın fay da 1 anmışür. Hakkmdakı Kanun, 2. ve 3. mad donem ıçın kıra bedelinı takdir kütüphane veya benzeri bir kül «Sekiz Yükmek» adlı eserin buİlgililerin bildirdiğıne gore Tur delerınde, musakkaf yerlenn kira ve tâyın ettırmesı gerekır. tflr knrnmnnda talebesi bulnnan; günkü türkçeye çevrilişini bizkiyede 1 milyon 450 bin sanayi Iannı 1939 ve 1953 rayicı üzerın b.) Anayasa Mahkemesinin ıptal kitap ve ilmi makale seklinde yüz zat eliyle tashihini en kıymetli ışçisi bulunduğu, 1965 yılında den tahdıt eden hukumler ıhtıva karariyle 6570 savılı kanunda bir den fazla eseri dünyanın türkolo hâtıra olarak sakladı. toplu sdzleşmeden faydalanacak eylemekte ıdı Ancak bu ıki mad boşluk husule geldiğinden Medeni 11 ile ilgili her kütuphanesine yaRabmeti Arat, vaıifesinde eidişçi sayısmın ıse 750 bini bulaca de Anayasa Mahkemesınin 26 Mart Kanunun 1. maddesi gereğince hâ yılan ve aranan bn büyük âlimin di ve otoriter, hususi hayatında ğı açıklanmıştır. 1963 tanhli kararı ile iptal edil kim kendisi kanun koyucu olsaysramızdan aynlışı gerçekten bfi • nisbette neşeli bir «olçon inVerilen bilgiye gore şehrımiz di. Anayasa Mahkemesi kirayı sı dı bu dunımda nasıl bir hüküm san yfik bir kayıptır. » di. Sert ve titiz bir hoca olde ış kanununa tâbı 1111 iş yeri nırlıyan bu maddeleruı kanun ko koyacak idi ise ona göre ihtilâfı ma ™ 11 .' imtihanda notu kıt bir vardır. Tek işçı çalıştıran ış yer yucu tarafından hazırlanıp kanun çözmesi gerekir. Bu goruşu be Ord. Prof. R. Rahmeti Arat, lerınm ış kanununa dahıl edılme laşabılmesı ıçm altı aylık bir su nımseyınce de yenı kıra devresin? 1900 vıhnın nisan avmda Kazan tPfo'esor tanınmasına ragmen. bü : u n tal . v e"elen hkend.sıne ancak : sı ile bu rakam 110 bini bulacak re tanıdı; ıptal karannın altı ay aıt kıra bedelınm mahkemece tâ d» dogmuştur. Kendisi, «imal v 1 e •*?*> İ 5 İ e r i duymuş : sonra yürurlüğe gıreceginı kara yıni zaruretıni kabul etmek tabil tır. Tttrklerinden ve ilmiye sınıfma ** * nnda tebaruz ettirdı bır sonuç olmaktadır. nensnp bir ailedendi. îlk ve or *uIi . . . . . . . '• • şte yukanda ışaret ettıgımız *• 8grenimini 1907 1922 yılları 26 Eylül 1963 de altı aylık mudMemleketımızde almanea ve : 1 Kahve kaçakçılannın | tarzda değışık goruşler Yargı•rasında Kazan ve Kızılyar'da "«»«•y en. ıyi bılenlerden biri o ; det bitmiş, ıptal karan yururluğe b l ü n tayın Uçuncu ve Altıncı Hukuk yapmıştır. Ort» tahsilini tamam '»" . * " ' • ? gırmiş, fakat o tarıhten bu yana duruşmasına devam ömrünü Türk • ladıktan sonra yüksek öfrenimi k u l t u ™ ve Turk dünyasına ada : 14 aylık bir sure geçmesine rağ Daıreleri arasında ıçtıhad aykırılıedildi »İ Almanyada yapmaga karar ve k Şehrimizin tanınmı; kahve tüccar men henüz kanundaki boşluk ye ğının belirmesıne yol açmış, ılâmvap'Imasına kızar, kendisi : lar arasındaki birbırinı tutmazhk rip, çok maceralı bir volcnlnktan " laruıdan Ekrem Tatar ıle 10 arka ni maddeler kabul edılerek dol halını ortadan kaldırmak uzere •onra, Mançurya, Kore, Japonva ? a ı m B • 1IB » 1 . T ü r k ö . s « k T ö r k İ daşının yargılanmalarma, dun 2. durulmamıştır. l e 1 b r «serinden. âdeta bir dünya tara " Ç. 1" e n b«ü »e' k kullamrdı. Eri. ; Ağır Ceza Mahkemesınde devam e*» tptal hükmünün yürurlüğe gir Yargıtay Hukuk Bolumıi Genel 1 ü î.*"?** * y «eallerinden : Kurulu 18/11/1964 gunu toplanayaparak, Berline varmıştır. difi tarihe kadar 2. ve 3. maddele biri, bütün Türk lehçe ve şivete : dilmiştir. 13 ton kahve kaçakçıhğın lerin bolsuğunu dolduracak yeni rak E.964/2, K.964/4 karar sajnlı . . . .. dan sanık olarak yakalanan Ekrem Wnet k Büük Almanyada muazzam enerj. ve hükümlerin kabul edilmemiş ol İçtıhadı Bırleştırme Kararını 'tTatar ve arkadaşlan, polisteki itiı eti »alışma kabılıyetı ile kısa zaman ^ ^ L o t i n i m e v d , n a s %r e b i . | : raflarını dayak zoruyla yaptıklarını ması gerek kiralıyanla kiracıyı, tihaz etmıştir ,i# T l m k u b d. almancay. mukemmel bır se m e k içtıhadı Bırleştırme Kararı, 6570 iddia etmişlerdir. Bu arada dınlenen gerekse belediye encümenleri ile kilde oğrenmış, yuksek ofcrenıtereddütler içinde sayılı kanunun sadece 2 ve 3 malî polisler ise, samkların kendıle mahkemeleri »ini. bir y.ndan da hay.tın. maddelennin iptal edıldığinı, dırine samimi itirafta bulunmuj ol bırakmıştır. azı mülk sahiplerı ve bazı ger maddelerin yürürlukte olduğu duklannı ve dayak atılmadığmı bil hukukçular 2. ve 3. maddele nu, yünirlükte olan bu maddelebarg Üniversitesinde Türkoloji dirmislerdir. Duruşma, başka güne rın ıptslını kıra bedelıne aıt rın hep kıra bedelınin tâyın ve btrakılmıştır. sınırlamanın tamamen kalkması tahdıdı esas gozonunde tutularak goremedi. Bekçilere ödenecek ücretler seklinde yorumüyarak iptal kara sevkedilmiş hükümler ıhtiva ettiTnrk dili araştırmalarının kurn • Bir kaç yıldır doktorların ısrından sonra başlıyan kira döneğını, boyle olunca kıranın sınırı tesbit edildi eam, büyük Alman şarkiyatçısı mı ıçın dıledıklen kira bedelıni konusunda bır boşluk bulunduğu re filologn Prof.W3ang Kangun men, evinde eserleri üzerinde ve Vatandaşlar tarafından mahalle istıyebıleceklerı sonucuna varmış nu belirtmektedır. Bu boşluğu asen yakın talebesi ve >ardımcısı talebeleri ile çalısmakUn alıkobekçilerıne ödenecek yıllık ucret lar, istediklen kıra bedelinı ıhtalında kanun koyucunun doldur olmaştur. Gerek üçü müstereken, nulamamıştı. Aynı şekilde I*ler, Kaymakamlık bınalarında dün ra rağmen suresınde cxiemıyen ması gerektığine kararda ışaret ferekse kendisi hocası ile veya lâm Ansiklopedisinin mnntazam askıya çıkarılmiftır. Yıllık ucretleri kıracı aleyhıne temerrüd sebebıy olunmakta, ancak «Yasa koyucu münferiden çesitli eserler vermiş çıkabilmesi için kendisini feda gösteren listeler, 15 aralık akşamı le tahlive davası açmışlardır bunu henüz yapmadığına göre lerdir. Uygur Türklerinin mede edercesine bir faaliyet gösteriyor na kadar askıda kalacaktır. Bu süre nlyetine, ilmine ve bilhassa hu • du. Vazife aşkına bir misal olaKıracıları hoşnut eden başka sınırlama için kanuni bir hüküm içinde yapılacak itirazlar, Kaymabulamıyan hâkim, Medenî Kanuknk ve tıbbına, dolayısiyle eski rak, su hadiseyi zikretmek kâfikamlarca dıkkate alınacak, gereken bir gorüs ıse, kıra sozleşmelerın nun 1. maddesi uyarmca bu boşlu Tflrk hukuk ve tıp tarihinin ay dir, sanıyoram: Çok bağlı oldude kıracı aleyhine değişiklık yadüzeltmeler olabilecektir. ğu dolduracak ve kendisi yasa kodınlanmasına dair bir çok vesi ğa eşinin nzan ve mühim bir aBilindiği üzere ücretlerin fazlalı pılamıyacağını belirten 6570 sayılı yucu olsaydı bu olay için nasıl ka ve hakikatleri, Alman arka meliyat geçirdlgi günün gecesi ğı dolayısiyle yapılan ;ıkâyetler son kanunun 9. maddesi hükmünün bir knral koyacak idi ise o kuralı daşlarının tâbiri ile, onnn «gros sabaha kadar basında bekledikzamanlarda artmıştır. Bunun uzerı kıra bedeli hakkında dahi uygula bulacak ve ona göre hüküm ve•artig» çalışmasına borçlnynz. Bu ten sonra, ertesi sabah sanki hiç nacagı, kiralıyanın sozleşmede yazı verim ve azminin mükâfatını pek bir sey olmamış gibi, 8,30 da Fa ne bu karar alınmıştır. Yıllık ucret h kira bedelınin arrtınlmasmı iste recektir. Burada kiralıyanın dileler, evin durumuna ve oda sayısına diği kira parasını istiyebileceği s ı yabancıya raüyesser olabile külteye gelerek, tam 9 da sınıfa \ yemıyeccgı ve sozleşmenın, kıraya eek şekilde, Berlin tlimler Aka girmiş, üç saat dersini verdikten : gore ayarlanmıjtır taalluk eden hukum de dahıl ol yollu bir Ukeye dayanılamaz. Kidemisinde çahşmak imtiyazını sonra hastaneye kosmnstu. Yah : Bir ay zarfında 40 sokak mak uzere, aynı şartlarla bir yıl ralıyana bövle bir yetki tanınırsa, kiralananı ne yapıp yapıp boşaltelde etmek ve avnı sehrin üniver ya Kemal'in «Mısra benim haysi • uzayacagı merkezındedır. asfaltlandı mak istiyen kiralıyan aşın bir kiaitesinin şarkiyat şubesinde önce yetimdir» söıünfi çok begenir ka : Bırbırıne tamamen zıt olan yu ra parası istiverek kiracının çı«kotma (Lekteur), 1931 yılında leminden çıkan her eümle, ağzın I Havanın soğuması \e yağışların kandakı ıki goruşün ortasında karılmasım sağlar ve böylece 65*0 da doçent olarak kabul edilmek dan çıkan ber sözde şerefini, her ; artması yüzünden şehrimizdekı yol yer alan hukuki duşunuş tarzı da sayılı yasanm boşaltmayı sınırlan nıretiyle gönntiş ve Berlin Üni hareketinde Üniversiteyl bitirir : lar bozulmaya ve çukurlaşmaya baş ıki şekilde ozetlenebılır: dıran hükümlerini yürümez duruversiteslnde ders vermiştir. a.) Anayasa Mahkemesinin ip ma sokar.» ken ettiği öniversel ilim yemini i lamıstır. Belediye yetkilileri dun yaptıkları tal kararı üzerine bir kira tahdidi ni hatırlardı. Bildigini tam bilir, ; 1933 yılında Cniversite ıslâhaU bir açıklama ile geçen ay içinde yol u mucıp sebeplerın ızahından nrasında Edebiyat Fakültesine bilmedifinl açıkça söylemekten • onarım ve bakımı için 1.227.757 lıra kalmamıştır. Yeni kıra devresı ıçın kıralıyan kıra bedelıni serve tormaktan çekinmez, asistan j sonra şımdi ozet olarak Tevprofesör olarak dâvet edilmis ve harcandığını belırtmışlerdır. bestçe belırtır ve ister. Ancak hidı tçtihat Kararının benim33 yaşınrta profesörlük piyesine larının, hattâ talebelerinin bile i Bu para ile 12 sokak parke. 40 normalin ve rayıcin çok üstunde sedıği esaslan ve kıra bedellen nlaşmıstır. p ro f. Fnat Köprülü fikir ve tekliflerine hOrmet : sokak asfalt olarak duzenlenmış \e olan kıra bedeli talebı bir hakkın : konusunda kabul ettiği prensiplenün aynlmasından sonra Tfırki ederdi. J.93 sokakta da çeşıtli faaliyetler gos baskaEinı ızrar kasdıyle kotuve ri kaydedeceğiz: yat Enstitüsü MüdörlüSüne. seçil Aziz ve kıymetli hoeam! Hava • kuUaıulması mahiyetinde olacagın A Gayrimenkul kiralan haknriş ve bn vaztfesi 1949 YrTında, tımın gerçek degerlerinden biri \ t î f H P Meder! Kanunun 2 mad kmdaki 6570 savılı kanunun 2 ve ders vermek üzere, bir yıl için ve başlıcagı, sizin talebeniz \e i fngiltereye gidisine kadar devam yardımcınız olmak şerefidir. tzi • etmiştir. Bu arada yeni üniver nizde yürüyebilirsek. ne mutlu : «iteler Kannnu ve değisen Ede blze. Bütün «Türklük bilçisi» İ biyat Fakültesi tedris sisteml ile, dünyasına bas saglıgı dileriz. • =haberleri Kira konusunda son durum Topiu Sn/li'şıııi'iti'iı ııı^ııııııııiiiıııııııııııııııımııııııııımııııııııııııııııııımıııııııııııımııııııııııııııııııııııııııııııııııııEıııt İ Günün Konuları § OSMANLI BANKASI A. Ş . den: 9y12,19o4 tarıhiı gaieelerae >^. ,t\.ls$ den TOPLANTIYA DAVET» başlıklı bır ılân çıkmıştır BankIş Sendıkasının bu ılâmnda Bankamızın Hakem Kararmı kabul etmedığı bıldırılmektedır. Bu ılân karşısında aşağıdaki açıklamarun yapılması zarurl gorülmüştür Bankamız Uzlaştırma Kurulu Kararını, teblığ anında, ajTien kabul ettıginı beyan etmış ve bu cıhet Bankİş Sendıkasının da imzasını han resml tutanakla tevsik edılmıştır Diğer taraftan Bankamız bu karan fulen bütun personelıne uygulamağa da başlamıştır Bankamızın normal faaliyeti devam etmektedır. Cumhuriyet 15095 430 lıiıı ijçi lilVllrllillllll Y Burhan Güngör m , I ? t l ' T a t B r ' O z b e k » d l v e * » •• : „„, , „, : B B i maddelerınm ıptaline mıitedatr Anayasa Mahkemesı kararınm yu rurlüğe gırdığı 26/9,1963 tanhınden once yapümış veya yenılenmış bulunan kıra akdınm suresı, ıptal kararının yururluğe gırmesın den sonra bıter bıtmez başlıyan yenı donemde akdın kıra bedelıne taalluk eden taukmu yenılenmış sayılmaz; yenılenen ve aynen devam eden kira bedeli dışındakı kayıtlar ve şartlardır. B Kira bedeli, açılacaic bır dâva üzerine mahkemece bılirkışı \e tesbit ettırılecektır Bu durum da kıra parasımn tesbıtı ile kıracı dan tahsılı yolunda bır dâva açı labıleceğı gıbı sadece kira parasının tesbıtını hedef tutan bır dftva dahı açılabüır. Derhal ılâve ede lım kı dâva yolu ile kira bedeli nın tesbıtını kiralıyan da, kıracı da ısıtiyebılır. C Mahkemece her ıki tarafın ıddıa ve mudafaalan gozonunde tutulmak suretıyle bilirkışı tarafından tesbit edılecek kıra bedeli esas alınarak kıra tâyın edılecek ve boşluk bu suretle doldunılacak tır D BıhrKiMce tesbit edıleoek kıra bedeli ıçın • a) Olağan rayıç, yanı olagan sartlar altında yapılmış akıtler ile kabul edılen kıralar e«as ahnacaktır Ekonomı kaıdelerının gajrımenkul sermayesıne tanıdığı normal gelıri asan kıra bedelıne taalluk eden akitler ozel fartlar altında yapılmış sayılır ve kıra takdırıne esas tutulamaz Yıne bellı bir yerde oturmak ve\ahut ış yerı açmak ıçın fedakârlığı goze alan kımselerın japmıs olduklan akıtler ve benzeri ozel durumlarda yapılan akıtler dahı O7el şartlar altında yapılmı? sa>ılır ve kıranın tesbıtıne m«snet olamaz b) Şayet geyrımenkulun mevku ve özellıklen icabı rayıç kirayı tesbıte yarayacak akıtlr yoksa o takdırde de ekonomi esasları ve hak ve nasafet uvarınca bilirkışinın tayın edecejı kıra »sas alınaeaktır. anun koyucu tarafından 2 ve 3 maddelerin verıne yeni hukumler konuluncaya VÎya yenı bır kıra kanunu kabul edılınceye kadar İçtıhadı Bırl?tırme Kararının çızdığı yolda yurunecektır. Yargıtayın bahse konu karan gerek sağlıyaoağı ıstıkrar, gerek hâkımın kanun koyucu yerın kaım olarak hukiım vermesının tıpık bır orneğını te?kıl etmesı, gerekse Türkıyedekı hukuk tatbıkatında artık «tesbit dâvası» nın benımsendığını gostermesi ıtıbarıyle çe?ıtli yonlerden onera tasımaktadır. L GALATA Şubemiz 14 ARALIK PAZARTESİ SaOahından ıtı baren kendi ma lı olan bınasmdd faahyetıne de vam edecektır ~» K, GARÂNTI BANKASI lî ] 3 Yalnız bu şubemize mahsus KUHCKjH 50.000 LİRALIK Zengin hususi çekiliş K GARANTI BANKASI Reklâmcıhk 4610/1506 p M EVLI D Gazetemiz Kurucusu ve Başmuharriri Merhum Üstadımız Yüksek Gerilim NKBA , Yeraltı Kablosu Satılacaktır Aşağıda eb'atları yanlı, VDE 0255/2 51 normuna uy^un Batı Alman menşeli Sıemens marka 10 Kv. lık, yeni, NKBA yeraltı kablosu satışa çıkarılmiftır. Fiat listesi jırketimizden temin edılebılır. Eb'ad Miktar Mt 3x25 1202 3x35 1080 3x70 2250 3x95 205 3x120 3500 TİMLO tsüklâl Cad. 181185 '•>•••••«•*•••••••••••««••• : i : £ ; ; • • İ 5 j j j • Rüzgârlı ve yağışlı geçecek Fge Bölgesinin sahil krgimleri, Orta Anadolnnun kuzeyi, Doğu Karadeniz ve Trakya BSlgeleri ile Hakkâri. Mui. Tanceli, Iicdır çevreleri parçalı bnlntln, di|er böl^eler çok bnlntln ve yaŞıslı geçecektir. Hava sıeaklıkları bütün ynrtta azalmasına devam edecek, rüzgârlar kuzey ve do<n ySnlerden orta kuvvette ve zaman •»?Tian ktıvvetli olsrak ese ÂRÇEÜIC ilân ediyor. EROL K\RADEMIR Nlkâhlandılnr Beyoğhı 10 ArRlık 1"64 Cumnurivet 15096 £T DÜRRISF.HVAR YILD1Z CIHtN YILDK *' Nlkahlandılar 10 Aralık 1964 Belediye Sarmyı » SABAHAT GL'REL İle S E D A T S İ M A V İ ' n i n ARALIK 11 ŞABAN 7 a s O V. E. Sahibinden Satılık Lüks Kaf 7 oda Emlâk Cad. Nıjantaşı 47 74 99 Cumhuriyet 15089 3 * e â a * « ı|] 1 39 12 44 7 14 12 07 2 33 7 27 14 28 16 40 18 19 S24 9 47112 00 4 ay üstüste şansınızı denemek için şimdi hemen bir Arçelik b u z d o l a b ı alınız. Arçelik kur'a ile 4 ayda 4 defa • Apartman Dairesi • Otomobif • Avrupa Gezisi (2 kişilik) veriyor. İlk çekiliş: 25 Aralıkta. KOT: Tam izahat Arçetik satıctlarında azız ruhunu tâzız maksadiyle 11 incı ölum \ıMonumune musadıf 11 Aralık 1964 fbugunku) cuma gunu. oğle namazını muteakıp, KANLICA CAMİ1 ŞERİFİ'ndc; Hacı Hafız Duahan. Nusret Yeşilçay ıdaresinde memleketimizin tanınmış hafız ve mevlıdhanları tarafından Mevlit kıraat edıîecektir Merhumu seven azız okuyuculaı ın, vakın dost, meslektaş ve tanıdıklarla arzu eden dındaşların buyurmaları m.prcudur Hürriyet Gazetesi N O T : Sdat 10 dan ıtıbaren Emirgân'dan Kanlıca'ya hususî motor temin fdi'mistır Cumhuriyet 15091 Cumhurljet 15092 r | Cumhuriyet'e mektuplar Turizm Bahantna V k guv Avrupaüiaşmak yu O lunda yaptığımız çabalamala nmıza ragmen, bir kaç razıhanenuı aldığı bu gibi saçma ve gerici kararlarla Asyanın en geri memleketlerini bile gölgede bıraktığımızm acaba farkmda mıyız? İşin daha da tuhaf ve acıklı tarafı. otobiisteki bir kac volcu hariç di İCT hepsinin bu hareketi tasvip eder mahiyette takındık lan tavır olmustur • ı Otobüslerde haremlih selamhk Turgut (.orbacıoğlu )azıyor: Geçenlerde Ankaradan Istanbula gelirken ülusoy otobüsünde sahit oldufum bir vak'ayı aynen naklediyorum: Ankaradan kendisine. bir yolcunun belki gelmiyeccği zanniyle numarasız bilet verilen bir şahıs, adı geçen yolcunun gelmesi üzerine yerini terketmek mecburiyetinde kal dı. Fakat bir bayanın yamnda boş yer olduğundan gidip oraya oturması üzerine şoför muavini gelerek o şahsa kalk masını, vazıhanenin emriyle bayanların yanına yabancı baylann oturmalanmn yasak olduğunu sert bir lisanla halırlattı .Hattâ şoför daha da ileri giderek arabayı durdurup ya oradan kalkıp Istanbula kadar ayakta gitmesini ya da arabadan inmesini gayet tabii bir şeymiş gibi hepimizin gözü önünde bir defa daha tekrarladı. Bu durum karşısında söylivecek söz bulmak maalenef Bir acı şarhı Yaıan: A. J. Cronin 402 BtK ACI ŞAKKl 401 BİK ^< Çevircn: Yahdet Giiitekin BİR ACI ŞARKI 403 Mutfağa geçtim. «Bay Rankin dışarıda. Çağırayım mı?» «Çağır, Laurence... ama, önce biraz daha ekmek koy atese.» Gittim, fınnın üzerine iki dilim ekmek daha koydum. Yeniden pencereye geldim, baktım gitmis. En sonunda, gelmemeye karar vermişti anlaşılan. O sırada gözüme çarptı: Sokağın kösesini dönüyordu. Derken, nedense, on dakika kadar sonra, biz tam yemeğe başlamıştık, kapı çalındı, gitttoı açtım, baktım benim öğretmen. Beni görür görmez: «Laurence» dedi, «anneni bekledim ben, dışarıda, tramvay durafında, gelmedi. Hiç bu kadar geç kalmazdı.» «Annem evde» dedim. «Erken geldi bufun.» Bunu öğrenince biraz şaşırır gibi oldu: Gercekten de, mutfağa girip daha aydınlığa çıkınca baktım üzerinde bir şaşkınlık var. Bunu bir ş«ye yormak zorunda görüyor gibiydi kendini. «Merdivene gelemiyorum artık» dedi. «E, otursanıza» dedi annem. «Buyurun, slz de bir lokma bir şey viyin.» «Yo, teşekkür ederim, hayır.» «Övleyse size bir fincan çay vereyim.» «Yo, yo .. e, zahmet olmazsa.» Oturdu, annem çay koyup uzattı. B. Rankin aldı. Elli titriyordu, tabağa biraz çay döküldü. Yalnıı, gittikçe kendine güveni geUr gibiydi. Bans söyle yan yan, ahbapca bir baktı. «Bugün nasılsın, Laurence?» «Çok daha iyiyim, efendim.» Az daha: «Vereceğiniz kötü habere hazırlıklıyım» diyecektim. «Güzel .. Güzel» dedi. Onun bu, bir sözü üst üste söylemek huyn birden sinirime dokundu. Ne söylemek btedifini biliyordum, içimden: «Bari söylese de kurtulsa» diyordum. «Bir şey söylivecekseniz. dinli\ehilecek dunnndayım» dedim. p»h«tlmmş gibi derfn bir moluk aldı: «Anlatayım öyleyse. Önce annene söyliyeyim, dedim, belki şaşırır kalırsın diye. Am», »nlatayım, zarar yok. Üniversiteden geliyorum. Ellison yanşmasınm sonuçlan belli olmuş.» Çayından arr ağır bir yudum içti; bana bakmadan, dümdüz bir sesle yeniden anlatmaya koyuldu: «Ne sorduklannı hatır>çorsundur sanırım: Kıraliçe Mary üzerine bir övgü: Inan bana, yarışmaya girenlerin çoğu aldanmışlar, Kıraliçeyi artık göklere çıkamuşlar da çıkarmışlar. Sorudaki o «elinizden geldiği kadar» sözlerinin anlamını kavnyamanuşlar. Vallahi, ben de kavnyamadımdı. Tuzağa düşmüşler. Kıraliçeyi hemen hemen melek yapmışlar çıkmışlar. îki yaşlı papazla bir de tanrıbilim profesöründen kurulu seçiciler de onlar» srfın basmışlar.» Sesi gittikçe yükseliyor. övle de boğuklaşıyordu ki çayından çok çok içiyordu. «Bereket versin talihin cilvesine bak ki, yanşmaya girenlerden bir tanesi, Kıraliçeden yana ileri sürebileceği bir tek şey bulamaymc», ona veryansm etmek zorunda kalmış. Anladığıma göre, bu yazı seçicilerin pek hoşuna gitmiş, onu kendi inançlarının ortaya serilişi olarak görmüsler, hayran kaunışlar. Ellison Armağanını oybirliğiyle vermişler bu yazıyı yazana.» Uzerime bir tuhaflık gelmişti. Annemin de yüzü acayip, gergin bir hal almıştı. Öfretmen sdrünü şöyle bağladı: «Yukanda biri var Id, Laurence, aptaU*n koruyor, hele az çok tutulacak bir yanı olan aptai çocuklan.» Kendini tutamadı, artık, birden ayafa fırladı, çayını döktü, geldi kollarmı boynnma doladı, tek ayagı üzerinde npUyarak oynamaya basladt. Bogulacak gibiydim, sevinçten ne diye haykırdığını duyamıyordum. Yalmz, biliyordura H, inanümaz bir şaşkınlıktan, kafamın elimde ounıyan bir ymnlış işleyişinden dolayı, Oniverslteye fldiyordum işte! O sevinç arasında, her şey düzelmis gibi g5rttnüyordu. Gefeeegimiz saflaına baslanmıstı eo sonunda. Önümüzde uzun bir yorucu savasma bulunduğu hiç aklıma gelmiyordu. Ondan sonra beş yıl bizi kemiklerimize kadar sılzatan bir savaşma içinde didindik durduk. Annemin durumu sağlamdı ama, aldığı para pek azdı, yavanyaşık geçinmemize zor yetiyordu. Ama, gene de. annem tutumlulukta, kendini düşünmemekte mucizeler yaratıyordu. Kimseden bir yardım gördıiğümüz de yoktu; yalnız, Simon Amcam, kendi de pek varlıklı değildi ama, arasıra ufak bir yardımda bulunurdu İspanyadan. Öbiir yakıdarımızdan ne biz bir yardım isterdik, ne onlar gönderirlerdi. Bernard Amcam gene yıkUmasına karar çıkıp da nedense bir türlü yıkılamıyan Lomond Mağaralan denen o yerde büyük bir rahatlık içinde yaşayıp gidiyordu. Leo Amcam da, gene sessiz sessiz, durmadan, zenginliğini arttırdıkça arttınyordu. Bu gözüdoymazlık içinde aşağıhklığı, cimriliği de öyle artnuştı ki Annie en sonunda dayanamadı, Greenock'tan bir gemiye bindiği gibi Kanadaya, oğlunun yanına gitti. «City of Monertal» kalkarken Annie'vi uçurîsyışım çok acı oldu. Arasıra Leo Amcama sokakta rastlıyordum, beni görnıemezlikten geliyordu. Gene öyle sıskaydı ki gördükçe tüylerim ürperiyordu. Yıllarca sonra Gorbielaw'daki pis bir odada tek başına öldü, eski evini yüksek bir paraya satmıştı çönkü. Biraz da açhktan öldü dersek hiç de yalan olmaz. Vasiyetnamesinde, parasnun «oğunu hanr yemek ortaklıklanna bırakıyor, bir maddede de kardeslerinin çocuklanna hiç bir şey bnkmadığım özeUikle belirtiyordu. Amcamın aile duygulanmn bu biçim ortaya dökülüsü içimizden bir, Nora*ya dokunuyordu. Ben artık hekimliğe başlamıştım, durumum da gittikçe iyileşıyordn; Terence, Josephine Gilhooley'i DubUnin en eski oteUerinden birinin «ahibi olan bir kadının gözüne sokmakla kendi duronrana da havli ssîlama batlamıştı. (Arkası *v> Bu okula yardım edinizî Goztepedcıı Bann Etemen %dzı\or: Amerikada \e dünyanın bırçok ınemleketinde nıilyonlann okudu iu Life, Time, News week. Esqnire gibi mermualarda Yunanista nın turistik ilânlaruıı daima goı mekteyiz. Bizde turizmin kalkınınası ve turist akını icin bu gibi ilânlardan faydalanılmamaktadır. Gbnül istiyor ki bunların içinde, Boğazın mavi sularını. Antalyayi veya diğer memleket eiızelliklerini gbsteren ilânlara rastlayalım. Turizm \e Tanıtma Bakanına hatırl^tınm Bir köyden seslenıyorum: Bir oknl yapılmış. Kapısı, çatısı ve sa'saalı çörünüsü. Hiçbir seyi olmıyan, her türlü ders araç ve gereçlerinden mahrnm. aya$ında «yakkabısı, sırtında îömle|i, yazmaya kalemi, oknmaya kitabı bninnmıyan gele cek neslin filiz gibi yetisen y»v rulan ve orada, burada çalısıp para kazanarak havatınt kurtarmara calı^an kövln karde^Ierin okulu. Ba derece >oksun din kardes lerinin yavrularına savın hayır sever vatandaslar yardımlarmı esirgiyeeek tni acaba?.. Asla diSafa önder yazıvor: Knzguncukta, Baba Nakkas vornm artık bu fikre.. 4 senelik sokafının perisan ve acıklı ba mazisi bulnnan Anadolnnnn bn lini, Belediye ilgilileri acaba ne fakir köy oknlnna yapılacak her türlü yardım, hem düşkün anne den görmemezlikten gelirler... Dört beş sene evvel binlerce ve babaların yürefine su serpelira ve emek sarfiyle tanzimine cek, ve hem de 7» tane yavrayu başlanılmış olan ba yolun yarım knru ve loı bir çatı arasından bırakılarak harab olmasına ne knrtararak yeni bir havatın esifine ataeaktır. den meydan verilmektedir? Mehmet Karslı Ba sokafın sakinleri olan Eskiköy • Atatürk tlkoknlu bizler, yazın toznndan, kısın çaMüdürti marandan bizârız. Bngnnkfi haElbistan liyle, değil motörlü vasıta, atlı arabalar dahi zorlokla geçebll • raektedir baradan. baradan. Maras Ne olacak bu sokağın hali «Bakımsız bır turistik semt» başlıklı yazı, ılgiüler tarafından incelenmiştir: «Küçük Avasotva • Yenı tshak Pasa mahaliesi Yabacı çıkmaz sokağmda mevcut direk, evlere cereyan verilmek üzere dikilmiş havaî hat diretidir. Bandan bir evvelki direkte (sokak kavsafında) 3131 numaralı lâmba mevruttnr. 1964 yılı umumi tenvirat pro»ramı tesbit edilmi^ ve plânlanmıs bolundngandan, 1963 proçramından ihtiyaç yerlerini tetkik ve tesbit edecek heyete bildirilmek üzere Eminonü kazası lâmba talepleri mevanına babis konnsn yer için not alınmıştır. Adı geçen sokakta, sn sebeke borusu yoktnr. Ba sokaktaki 5 ev hâlen sn ihtivacım 60 metre ;ibl yakın bir mesafede hulnnan çesmeden temin etmektedirler. Bina sahiplerı, evlerine su almak istedikleri takdirde, nsnlü dairesinde müracaatlan halin • de, dileklerinin verine getirilmesi tnümkSndür.» I Belediyenin cevabt