Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1Kİ 25 Ka&ım iiW>4 ıııı=ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı=ıııı AMERtKA MEKTUPLARISan Francisco'da California tşçi Konfederasvonu Baskanı Bay Gruhn ile gorüsürken, kendısıne simdiye kadar Amerikan sendikacılığı konusunda duvduklarımı tekrarladım. Sozlerımı doğrnladı. Daha once de vazdığım gıbi Amerikada is şucunun yuzde 25 i sendikah. Calıfornıa'da 77,5 milvon isçi var. Bav Grabn: Bunlardan valnız 1350.000 ısçi sendıkalıdır; vuzde 27 demektir ki, fena bir oran değildır. Amerikava göre Bay Gruhn 30 yıldan beri bu islerin içındevmıs. 1935 de buyfik bir greve katılmıs. Bu harekette uç kısi ölmus. Ve patronlar kendisini hem kara listeye almıslar, hem isten atmışlar. Daha sonra çesitli mücadelelere katılmıs. Dijor ki: Bugünku haklarımızı sağlamak kolay olmadı. Ama sımdi Ifverenler isçi hareketlerini durdurmanın u bolmenin yollarını buldular. Havat sevivesi de yükselince sendikacılık bocalama devrine girdi. Biz simdi elimizdekileri kaptırmamaga çalısıyoruz. Ben oğluma bile geldığimiz u geçtiğimiz yolları anlatmakta zorluk çekivorum. Gerçekten de Amerika özel teşebbüsle kalkınırken isçinın .dnrumu neydi? Teryüzunun en zengin kavnakları isletilirken nasıl yasıyordu çahsanlar? Sanayiin temeli sayılan demir çelik kesiminde fırınların devamlı şekilde isler tutulması için tam yarım vüzvıl isçiler haftada yedi gün \e guıide 12 saat çalısmışlardır. Yalnız bu ana endüstrideki durutn Amerikan kalkınmasının temelındeki fedakârlığı anlatmak için veter. 1870 ile 1910 yılları arasında virmı milyonu askın insan baska ülkelerden Amerikaya aktı. Çocuk, kadın, erkek her vıl yuzbinlerce kisi fabrika ve madenlerde hangi ücretle ve hangi sartlar altıııda olursa olsun çalısmağa nnmzetti. Isci liderleri: Yasavış kosuMarımız goçlere bağlı. Tevmiyelerimiz muhacerete gore avarlanır dive sızlanıvorlardı. Amerikan özel tesebbüsü, kalkınma süresinde istediği şartlarla çahstırabileceği bol sayıda insandan hiçbir zaman yoksun kalmamıstır. Buna rağmen 1881 den 1905 e kadar Birleşik Devletlerde 37 bin grev oldu. Yani 24 yıl, her bir yıla 1500 grev dusmektedir. Butun bu gürede isçıler karsılannda ısadamlannı ve isadamlarının mutteflki olarak da polisi, jandarmavı, mahkemeleri ve daha da beteri oy çoğunlutnnu, jani seçım sandıklarını buldular. Çunkü Amerikada ışadamları geniş nüfnzları ve mali imkânlanyla siyasî mekanizmayı ele geçirmislerdi. Seçimlerde istedikleri adaylan kazandırmanın yollarını buluvorlardı. Tasvip etmedikleri kisilerin Parlâmentoya girmesi mümkün defildi. Bu dehşet verici çember içinde sıkısıp kalan isçiler çoğu zaman mücadeleyi kaybettiler. Çunkü bir yandan muhacirler Amerikanın kapılarını lorluyor ve daima daha düşuk sartlar altında çalısmaya hanr yeni insanlar emek pazarını dolduruyorlardı. Avrnpadan gemllerle gelen bu akına karsıhk, Amerikanın Doğusundaki sanayl bölgelerinde yenilgiye uğravıp perisan olan isçiler Amerikanın Batısmdaki topraklarda kısmetlerini aramak için göç etmekte ve mücadele alanını terketmekte idiler. 1860 dan 1900 e kadar Birleşik Devietlerde ekilen topraklar iki misli arttı. Yalnız 1850 ile 1870 yılları arasında bes milvon kişi bu alanlara aktılar. Bu dağınıklık içinde Doğu sanayi bölgesindeki isçilerin yeterinoe teşkilâtlanması ve şuurlanması imkânsız gibiydi. Bu büyük trafik, Amerikan isverenine büyük imtiyazlar saglamıs, yüx yıla yakın bir süre is hayatını demlr eldivenli elleriyle yoğunnasına imkânlar açraıştır. Bu çağda isçiler en kötfl şartlar altında, sağlıklannı kavbederek, aakatlanarak çalısmaya devam ettiler. Tâ ki Amerikanın büyük milyarderleri oku! kitaplannda örnek olarak gösterilen basarılannı peklestirinceve kadar Mficadeleci ellerde toplanan efsanevî zenginlikler, Amerikan kalkınmasının kavnakları oldular. Ama Cumburbaskanı Wilson'un dediği gibi bu basannın hangi insanların hayatları pahasına kazanıldıgı hıkâvesi hazindir, Yırminci yuzvılın basında NewYork'ta bir blokta 2781 kısi yasamakta vebir banyo bulunmamakta idi. 1588 odadan üçte biri ışıksız. üçte biri alaca karanlıktı. Bngün belki Amerikada bu hikâvelerin fistttnde durmanın faydası tartışılabilir. Çünkü hâdise Birleşik Devletler için bir tarih olmuştnr. Ama Amerikada tarih olan bu olav, Amerikan kalkınma fel•efesini benimsemiş bir Türkiye için aktueldir. Küçuk Araerikayı özlevenlerin, Biıvuk Amerikanın parlak görunüsune degil, bu görunus altında jatan tar!hî ve sosval gerçeklere eğilmes! ^perekir. Doğru .yolg^.bıze gosterecek olan bu gerçeklerın pusİMidır. ' . İşçileı! İ Günün Konuları | INCELEMELER 1 1 nınnınııınıııııııınııu 1 Yükleme Boşaltma ve Taşıma İşleri Yapılacaktır Toprak llahsulleri Ofisi İSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNDEN: 1 Istanbul şehir ve liman dahılinde Ofisimız namına yapılacak hububat, bakliyat vesaır maddelenn bir yıl muddetle yukleme, boşaltma ve deniz taşıtlan ile taşıma iş'erı kapalı zarfla teklıf alınmak suretıyle ıhaleye çıkanlmıştır. 2 Teklıf mektupları 4 12 1964 tarıhıne rastlayan cuma gunu saat 15 de İstanbul Bolge Mudurluğu binasında teşekku] edecek Komisyon önünde açılacaktır. 3 İhaleye iştirak edecek kimselerin 25.000, lirahk geçici teminatlannı Ofıs veznesine yatırmaları ve alacakları makbuzlan teklıf mektupları ile bırlıkte Bolge Mudurlüğune tevdi etmelen lâzımdır. 4 Ofıs artırma ve eksıltme karununa tâbi olmadığından ıhaleyi yapıp yapmamakta veya dıledığıne yapmakta serbesttir. 5 Bu işe ait şartlaşma ve sozleşme tasarıları 10, lıra mukabılınde Istanbul Bl. Hububat Şube Mudurluğünden temin edılebilir. (Basın 21753/14399) u > azımızda. Genel Kur may Başkanı ıuı Mül°t Meclı sı Başkaruna yazmış olduğu me ı tubun sebebı olan hadıseler dola>:sı>le Cumhunvet Savcısı konu 1964 yılı içinde yapılan son sa su uzerınde duma^ ıstıyoruz vımda Karakoy koprusunden 24 saatte 47731 taşıt aracı geçtıgı Kırk birinri yüını idrâk etnıış tesbıt edılmıstır bulunduğumuz Cumhuriyet rejimini. bu rejimın icabettirdiği ve Vasıtalardan 26113 u kopruyu kurucusunun adına izafetle «V.aKarakoy Emmonu ıstıkametınde, 21618 ı de Emınonu Kara fjrk ilkelerı» divc tanınan ilkeleri konıvanların başında Turk koy ıstıkametınde aşmaktadır çencliği ve Tıirk ordu"u bulundu lar Sayım, Karakoy yeraltı ge ğu kadar, bu hususta, Cumhurivet çıdı ınşaatı ile ılgılı olarak ya pümışur savcısı da, en az bunlar kadar, sorumluluk sahibi buluumaktadır. Ote yandan Karakoy ypraltı Ataturk'un «Ey Turk evlâdı! Işte geçıdının 3 gırıj çıkış jerı bıtı bu ahval ve şerait içinde dahi vanlmıştir Halen ıkı ağızlı olacak zıfen. Turk istikiâl ve CumhuriveTunel Bankalar tarafı tamam tını kurtarmaktır.» hıtabı, orriulanmaya çalışılmaktadır Geçıt yu, gençlığı hedef tuttu;\ı kaJar, te yapılacak dukkân, helâ. tele Cumhuriyet savcıs nı da muha'ap fon kabını ve posta merkezının saymaktadır Kaldı kı b'Jgun ınşasma da başlanmışMr cumhunjet savcılığı makamını ış gal edenler, bu hıtabm gokten ko Kemal Büyüksakarya Kars parcasına Turkıye ufuk'arında a kısler yarattığı tarıhte ılkmektep, Emniyet Müdürü oldu ortamektep, bılemedınız bırer hTraiık Mudur Muavmı Kemal Bü se oğrencısı ıdıler. yüksakarya, Kars Emnıjet MudurSavcıhk vazıfesı. devlet adına, luğu gorevıne atanmiştır. Kf>mal Büyuksakarya onumuzdekı ay ba devletın temsıl ettığı ustun men faatlerden ılham alan bır faalıvetşında yenı vazıfesıne başlıyacaktır tır. Savcı, devletın ustün saydığı Seminer sonuçları okullarda menfaatlerını koruyan, bu merfaatlere karşı yapılacak veya yapıluygulanacak ması tasarlanan taarruzları durîstanbul Mılli Eğıtım MüdUrlüğü durunca, sosyal nızamı kanunlanun tertıp ettığl yaz semınerlenn nn çerçevesı içinde temin edecek de, eğıtımle ılgıll 35 ayrı konuyu kımsedir. Devlet teşkilAtı içerisingruplar halmde incelıyen ılkokul de Cumhuriyet, başka bır deyım oğretmenlen. edındıkleri bılgılerı ile, «Ataturk ilkelen» nı, cumhubu ogretım yılı içinde sınıflarmda riyet savcısı kadar korumakla mü uygulıyacaklar ve varacaklan netı cehhez hıç bır kuvvet mevcut mecelerı onumuzdekı yıl yapılacak o ğıldır. Çünkü gençlığm olsun, orlan, konuları ile ilgıli seminere gö dunun olsun Cumhurıyetı koruma tureceklerdır. vazJe ve yetkıleri, Atatürkün hiBu konuyla ilgıli olarak, îstanbul tabesinde de belırtıldıgi gıbi olaMılli Eğıtım Mudurluğu çalışmala ğanustü hallerde meydana çıkmak savasının rına başiamıştır. Mıllî Eğıtım Ma tadırlar. Cumhuriyet bu husustakl vazıfesi ise, mevcudürlüğunde gorevli, 50 ilkoğretim müfettışı, bölge toplantıları yapa diyetıni, olağanüstü olmıyan normal zamanlarda da yer, zaman arak, yeni öğretun yılı çahşma prog yırımı düşünülmeksizm, daiml oramı hakkında öğretmenlere bılgi larak muhafaza etmektedır. vermektedirler öte yandan «çocuğu tanıma ve umhuriyet savcısı suçlardan, rehberlıks konusu da ele alınmış, ıhbar ve sikâyet yollariyle haKadırga ve Sultanahmet ılkokullaberdar olmaktadır Ancak, Cerında, rehberlık merkezi uzmanla za Muhakemelerı Usulu kanunurınm ve çocuk psıkıatrısı mutehas nun 153 uncü maddesı, savcının asıslannın kontrolu aUmda daha ge raştırmak, soruşturmak, mutemanış bir şekilde değerlendırümesıne dî bır şekilde vazıfe üzerinde haskarar verılmıştır sasiyeö göstermek suretiyle de suçlardan haberdar olmasını emBelediye benzin istasyonları retmektedir. Bu madde diyor kı: «Cumhuriyet müddeiumumisl ihaçıyor bar veya herhangi bir suretle bir Istanbul Beledıyesi, şehrın muh suçun lşlendiği zehabını verecek telıf verlerındeki arsalaruıı değer bir hale muttali olur olmaz, hulendırmek gayesıyle Petrol Ofısi ile kuku âmme dâvasım açmaya mabırlıkte bir şırket kurmuş ve ben nal olııp olmadığına karar verzin istasyonları açmaya başiamış mek uzere hemen i^in hakllutini tır. •rastınnava mecburdur.» Bel Pet adı ile kurulan şlrketın Gorüluyor ki kanun, cumhuritesıs ettığı 5 ıstasyondan ılki hugun yet savcısmı harekete geçırmek Topkapı otogarı yanında açılacak içm, yalnız ıhbarı değıl, aynı zatır. manda, «HER HANGİ BİR SUDığer isfasyonlar ,da Bakırkoy, RETLE SUÇUN IŞLENDİĞt ZEFlorya, Kıreçburnu ve Kuruçeşme HABINI VERECEK HALLER» de faalıyete geçırılecektır. i dahi lüzumlu saymaktadır öyle suçlar Isviçre; Türkiyeden narenci lerıni saklayıp vardır ki, işlendikgizlemeye imkan ye ve muz talep etti yoktur. Bır adam öîdürulmüştür. îsvıçre, narencıye, muz ve özel Eır olen, bır oldıuen vardır. Janlıkle elma almak ıçm Tıcaret Ba darma erınden savcıya kadar, ınkanlığına muracaat etmıştır. Mura zıbat ve âsayış ile mukellef butün gorevlıler bd suçun üzerıne ducaat, tıcaret odalan kanalı ile ılgılı şup, incelemesını yapacaklardır. satıcılara duyurulacaktır. Fakat yıne ojle suçlar vardır kı, Prigonfık taşıt araçları temın e bu suçlan ışlendıklerı dort duvar dildığı takdırde ihracat mümkun olacak ve bu suretle yaş meyvalarımız ıç n yenı bır dış pazar sağlanacaktır lıiiiiiiii köpriisiiııdeıı 1 bir yilüili 47.731 B Cumhuriyel met \e ıntıkam hıslerı doguracak veya tahrık edecek mahıjette soz, >azı, haber, havadıs, resım, kanka*ur veya SİIR V\SITA \"E St'arasından çıkarmak, gun ışığına kavuşturmak, kanunun demu kıs RETLF.RLE faal'jette bulun^ınlar kacına teslım etmek gorevı, cum uç aydan iki sencye kadar hapıs cezasına mahk^rr. edılmektedır huriyet savcısın'n omuzlarma yuk ler lenmekted'r Bılhassa, cemıvetm sosyal nızammı ılgılendıren suçCeza kanunumuzun 159 uncu lar. bu cumleaendır Herhangı sı maddesı ı^e askeri kuvvetler vâ vası b>r partı kongre v'eya kurul kı hareketlerı. bır seneden altı se tayır.da soylenılen sozler, partızan ne>e kadar ağır hapıs cezası ile lık dolavısıyle gızlenmeye, dısarı cezaiandırılmalvta, bu hususta mu aksettınlmemeve çahşılacak ve bu hîtap sarahaten zıkredılmese da çahşma, yıne partızanlık gayretıy MATLFIYETINDE TEREDle belkı de. mubah savılacaktır. hı DLT EDILEMIYECEK DERECEIşte Cumhnr'jet savcı=.nın, dev DC K\RINELER bulunm?sm:n letın sosval nızimını bozacak curmım teşekkıüu ıçın kafı gelecesucların en ÇOK ışlenebıleceğı ıh gı hukmunu \azetmektsdır tımah olan bu ve buna benzer f.oruluvor ki, Genel Kurmav hallerde, afcf'f DT ha'e geçmesı, Baskanmca ıkaz nvktııbunda bilıtımada şayan kımselerle goruş meı, araştırmalar yapması. .ca dirılen fııl ve hareketler, esas.en bında kongre zab'tlannı, kor»re kanunlarımızda munderiç ve cumde bu'unan hukumpt temsilcıleri huriyet savcılarınm, 159 uncu mad nı dınlemesı, bu munasebetle halk de hakkında tdalet Bskanlığından arasında dolaşan şayıslara kulak izin almak hali mıistesna olmak vermesı, yayırda çıkan haberlerın uzere, re'sen. hic kimseden emir uzerınde durması ve bır suç ışlen ve işaret beklemelerine luzum oldığıne kanı olıir olmaz hemen ve madan harekete geçirecpk. ağır ha^sasıvetle harekete geçmesı, en hapıs cezasını müstelzim suçlarbasta gelen, ıhmal Pdılmemesı hadır yati ehemmıyetı haiz olan vazıfeBunun gıbı yıne rejim ve Cumlermdend'r Aksı halde, vanı mahurıyetı, yanı Ataturk ilkelerini sa başında oturarak ıhbar ve ş: ılgılendıren başka kanunlar da kâyete ıntızar olundugu takdırde, \ardir Vıcdan hürrıyetını korucumhuriyet savcılığı, otomatik bır yan, Turk harfleruun kabulüne tahkık burosu vazıyetıne duşmekve Arapça tedrısatın men'ıne müten kurtulamıyacaktır. tedaır bulunan, tekke ve zaviyeLCIl imdı bu yazının yazılmasına lerın kapanmasını ıstihdaf eden, saık olan konuya, Genel Kur şapka gıyılmesıni âmır bulunan may Başkanınm Mıllet Meclı kanunlarla benz«rlerı bu cumleden sıni ıkaz mecburıyetınde kaldığı dırler. Yazımızın hacmi musait ol hâdıselere gelelim. Neşrolunmuş madığı için bu kanunlann maddebulunan ıkaz mektubundan oğren leri uzerınde gereğı veçhıle duradığımize gore, mektubun konusu mamaktayız. Ancak, Cumhurıyetin nu teşkil eden olaylar, bazı kim bekçılerı olan cumhuriyet savcılaseletın bazı sıyasl parti kongrele rı bu kanunlar Uzerine egüdıkleri rinde 27 Mayıs devnmini yerme ve içinde yaşadığımız olaylar ortamını ve bu ortamın vtıcude geleri, orduya dıl uzatmalan, sâkıt iktldarı ovmeleri ve bu suretler tirdıği esef venci hâdiseleri bır le masum halkı iki hasım grupa Cumhuriyet çocuğu olarak lzledik ayırmaları gibi hareketler oldugu leri takdırde, vazıfelerınin kudslyet ve ağırlığım daha ziyade duanlaşılmaktadır. yacaklar, Ataturk ilkelerınin koMıll! güvenlik ve huzuru bozan runması için cemlyetın kendilebazı fııller hakkındakı 38 numa rınden bekledıklerini daha derınralı ve halk dümde tedbırler ka lemesuıe hissedeceklerdır. nunu dıye adlandırılan kanun, bu azımızı Cumhuriyet Adlıyesigıbi hareketlen bır yıldan beş yının hıç bır zaman unutamıyala kadar agır hapıs cezasıyle cecağı, eski Adalet Bakanı Mahzalandırmaktadır. Bu kanunun bimerhumun, rıncı maddesıne gore, 27 Mayıs mut Esat Bozkurt 1960 devTimını soz, yazı, haber, 1928 yılında Cumhuriyet savcüanna gondermi şolduğu bir genelgehavadıs, resım, karikatür VEYA den aldığımız, anlamı büyük bir SAIR VASITA VE SURETLERLE yersız, haksu veya gayri meşru cümle ile bltirmek istiyoruı. Bu gosterenler veya ÜSTÜ KAPALI genelgede denilıyor ki: «CumhuriDA OLSA MATUFIYETt BELLI yet müddeıumumllerı! Cumhuriye OLACAK ŞEKÎLDE BÖYLE GÖS tın bekçilıği vazıfesi ile mukellef TERMEYE ÇALISANLAR, bu ce oldugunuzu bir an aklınızdan çıkarmamanızı, bu makamın istilza hududunun içerısıne girmekte zam ettıği vazifeleri, nayatınız pa dırler hasına olsa dahi, vicdanlannızın Kezalik 27 Mayıs 1960 devrimiemrettiği şekilde behemehal yerini zedelıyecek şekilde, bu devrım ne getırmenizı, en başta gelen bir netıcesi olarak Yuksek Adalet Dı zaruret olarak telâkki ettiğımi vanınca veya sair kaza mercılebır kere daha hatırlatmak isterınce mahkum edılenlerin mahrım » kumıyetlerıne esas teşkil eden fıillerıni yahut şahıslannı övenler de aynı cezayı gormektedirler undan başka, mensup olduk 24 Ciltlik ları sıyasl partının feshedü mış Demokrat Partının devamı olduğunu ilen sürenler veya herhangı bır parti lehıne bu tarzda laalıyet gosterenler de yıne ay nı cezaya çarpıldıklan gıbi, aynı kanunun dorduncü maddesıne gb gelmiştir re de vatandaşlar arasmda husuAMERİKAN NESRİYATI BÜROSU Kliring sistemi Dr. Sami ONURSAL Istanbul Hukuk Pakültesi Aslstunlanndan dahale etmektedır. Bu sebfple Altın para esasından, altın klırinç sistemi hukümleri kamu karsılıçı veva kâğıt para esasına geçilmesivle madeni ve kâ hukuku grupuna girer. Borcn ğıt paralar arasında ve muhte memleket parası ıle klirinç merkezıııe odenek, şimdi killıf memleketlerın paraları ararınç: borçlusu oian borçlu ıçın; sında bir değcr farkı mevdana eelmıştir. Bu durumda hiıku bır kamu hukuku mukellefiveti dır. \lacaklınııı herhdngi başmetlerin paralarının deçerinı ka bır suretle tatminı veva borç dahilde ve hariçte sabit tutabil mek ve harıce menkul kıvmet luvu ibra etmesi klıriııs; borçlusunu bu mukellefıvetten kurler akımını onlıvebilmek ıçın tarmaz. Para, bır defa burava tedbirler almaları ile Birınci Dunva Harbının içinde ve harb odenınce borçlu artık bunu ;eden sonra ilk defa olarak bu ri alamadığı gibi borçlunun vegunkü anlamı ile dovız tedbır va vabancı alacaklısının alacak leri ve tahdıtleri konulmu. oi Iıları tarafından da haczedilemez. Ödemede gecıken borçlumaktadır. 1930 iktisadî krızinın etkıle va kliring merkezi bizzat takip edebilır. rını karsılamak i<, in konulan Butun bunlar vabancı alacakhtıcari tahditlerin dunva tıcare tını biıvuk olçude sekteıe uğ nın değil, kendi memleketinın ratması neticesi, tsvıçre çıbı tı kliring alacaklılarının haklarını pık ihracatçı memleketler bas korumak ıçindır. Zira anlaşmalı ka memleketlere mal satarm memlekete mal ihraç eden ihraçatçı, mal bpdelini, o memlekemak ve alacaklarını alamamak ten mal ithal eden ithalâtçının dururaunda kalmıslardır. Bu du rumda hem ihracatçı memleket kliring merkezine vatıracağı paradan tahsil edecektir. Bu seIrrin mal satmalarına ve kendi beple ihracatçıların paralannı memlrketlerindeki alacaklıların beklcmeden alabilraeleri anlaşhaklarını korumalarına imkin veren, hem de itbalâtçı memle malı memleketten yapılan ithalâtın değer itibarivle eşit seviyeketlerın millî hudutlar dısına de sevretmesivle ve ithalâtçılapara çıkarmadan mal almalarını rın ödemeleri zamanında yapmamumkıın kılan bir vasıta olarak ları ile mumkundur. Ithalâtçı kliring sistemi ortaya çıkmıstır. İlk kliring »nlaşması KM1. kendi kliring merkezine mal bedelini ödeyuıce bu keyfiyet ihra1931 de îsviçre ile Avusturva catçı memleketin kliring merkearasında yapılmıs ve Türkive /ıne bildirilir. Şayet oradaki fonilk anlasmayı Î7.7.19^3 te Franda o meraleketi kliring borçlula »» ile imzalamıstır. Kliring sisteminde iki memle rının (ithalâtçılannın) ödemelerinden toplanan yeter miktarda ket arasındaki karsılıklı mal ve para varsa ihracatçı alacağını para mübadelesi bır merkezde dcrhal toplanmakta ve takas edılmek tarında alır. Yoksa alacağı mikpara birikmesini bekler. tedir. Bu müddet için kliring merkeKliring sistemi, anlasmadaki zinden faiz talebi hakkı olmadısarahate göre, ya sadece anlav ğı gibi bu arada kambiyo kurlamalı memleketler arasındaki rında dıişme olursa önemll zamal mıibadelesini, ki navlun, rarlara girmesi dahi mumkünsigorta ve komisyon bnrava da dür. taildir, ya bunun yanında kıs men mali borç ve alacakları Aktin ifa yeri olarak borçluveya istisna ettikleri (bilhassa nun ikametgâhının bulunduğn fermaye transferlerij hariç) iki yer kabul edilmiş ise paranın memleket arasındakT her türlü kliring merkezine yatırılmasiyle ödemeleri (hlzmet, tnrizm, ser borç ve onunla beraber borcu maye gelirleri gibi) kapsar. Di temin eden rehin ve kefalet gifer taraftan kliring anlasmala fer'i haklar da sona erer. tfa verının kapsamına giren sabıslmr, ri alacaklının ikametgâhı ise akit devletlerin hudutlan için borçlunun mesuliyeti alacaklı ade oturanlar, vanl o memlekelacağını tamamen alıncaya katin ekonomisine katılanlardır. dar devam eder. Meselâ alacaklı kambiyo kur farkını borçludan Klirinj anlafması ile devlet, avnca istiyebilir. Rehin ve kefahâkimiyet hakkına dayanarak Sıel borç mfinasebetlerine, 6 let de borç tamamen ödeninceye kadar devam eder. demeğe değinen hoınılarda, mu IMHIIUlllllllllllllllllllllll Yazan: vasıia peçiyor Baha Arıkan ş C Y ERGÜN NAKLİYAT | Ereğli Demir ve Çelık Fabnkalarmdan yapacağınız sıpa ^' rıjler için emrinizdedır. ' Merkezi: Ereğli, Halıtpasa Camiiönü Tel: 160 Ankara Bürosu: Yenj|ehir, Mıthatpaga Cad. Mithatpaşa Ap. Tel: 12 09 65 İstanbul Bürosu: Beyoğlu, Istıklâl Cad. 344 Denur Han kat: 3 No: 1112 Tel: 49 49 15. Cumhuriyet 14403 B ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA Güzellik Tavsiyeleri DuDyanın en maruf G&zellik Mflstahzaratı markası olan rarls, 26 Kasım 1964 tanhınden itıbareo Dıvaa Otelı KuafOr Salonunda muhterem hanımefendıleriD emrtndt) bulunacak ve en selihıyetlı bır EsteUsyen marıfetile Utbıkat ve guzeüık tavaıyelerıne mevxu olacaktır. LEDA TICARET T A. O. İlâncılık: 3646/1441S Gaiıusara» Llw Mıjızısı Tın N* I lslın.«l Ttl • U 26 36 Mıımıptsa Caddesı No 61 Ycn!**» Ankıra Tıl 13 73 18 KASIM 25 RECEP 20 c 0 V E u o » S s a * M «S I ş f 6 58 12 011 14 29|16 44 18.20 J 2 13 7 171 9 45 12 00 3 3 GAÎBE İHTAR SUC . FIRAR SANIKLAR . HADDO EDIVAN, Cerrahoğlu, 1928 Doğ Vıranşehır Seyyaradvan Yaban koyü halkından. KASIM ASLAN Halıl Oğ 1933 Doğ. İLÎCAİNTAK koyunden. Yukarıda suç ve kımlıkleri yazılı sanıkların Dıyarbakır 7 Kor As. Savcılığında hazır bulunmaları yahut konutlarını bıldırmelen As Mah. Yargılama Usulu Kanununun 190 Mad gereğınce ıhtar olunur Askeri Savcı (2075 Basın 22169'14410) Uâncüık: 3578/14414 5 10 1,36 12 26 KREM PERTEV t Kıs a hır muddette cıldınızı ıh\ a eder. llancıhk 340914415 r Cumhuriyet'e nıektuplar, "Turizm ve Oteller,, yazısına cevaptır Cumhuriyete Mektuplar kösidir. Çünktt; ayııı sevıyedekl o s e s i n d e T u r i z m v e O t e l l e r başkullardan mezun olanlar arasındaki ] ] | ı a l t ı n d a o k u y u c u mektubukorkunç farklara bır gor atalım. h8jret Ue okun u V e üzüntü 1. Oğretmen okulu mezunlar, 4 B fe d m , â f | aylık eğritim »uresınden «onr» oku . . . . . . . . . . , ,„ t ma yazma okullarında veya Mıl h a k ı k a t o l a n bu ıddıalar, Tu CUMHURIYET'to 1'efrlkanJ 103 Bir acı şarkı Yaıan: A. J. Cronin ıiuunuııuııııııııııı Sakhliden Senay Rcfik Bajeimes yaııyor: Fertsiı bir cemiyet nasıl ta«»vvur edılemezse anayasasız da bir devlet idare edilemez. Hur ve demokratik bir idarede kanunlar, tuzukler, >onetmelıkler, talımnameler, emıx ve direktifler bır sımf kaıırımı lcın değıl umıuna şamıl olmak uıere çıkarıhr. Bızde ise bunun tam ter KALKSIN ARTIK SINIF KAYIRIMI VE İMTİYAZLAR.. 356 BtK ACI SARKI BtK ACI ŞARKI 357 358 BtR ACI SARKI Terence, ille erken gidelim dije tutturmuştu ama, otele gelince gene de onlan beKİeyeceğimi sanıyordum. Ojle olmadı. Baktım o kırmızı araba kapmın onunde; Terence şofor verine geçmiş, yanında da Josephine Gilhooley oturuyordu. Onlara doğru hızlı hızlı gıderken, Terence el salladı. Hoş geldin, oğlum! Nasılsuı? «Sağ ol, ijiyim, Terry.» Ben arkaya gecerken, Josephine şojle yarun bir dondu, altın dişlerini gostererek, «hoş geldin» der gibi bir gulumsedi. Arkasında pek gozalıcı aatrançlı bir kumaştan ceket vardı, başında da gene o pek sevdiği pembe tulle bağlanmıs düz bir tabak şapka. Miss Donoheue'nin en iyi muşterisi olsa gerekti, Earle mağazasına doktuğu paranın da haddi hesabı yoktu besbelli; ama. onun kadar rukuş bir kadın omrumde gormemiştim Hele pek bayağı birtakım yapmacıklan vardı kl bu halini büsbütün artırıyordu. Eli, kolu boyuna ovnardı: Kendine birtakım haller verir, saçını duzeltir, burnunu podralar, çantasını açıp aynaja bakar, hiç beklenmedik jerlerine eliyle vurur, tımaklarını gozden geçirir, ensesini sıvazlar, biIeklerini hafifçe aynatır, bayguı bakışlarla, türlü işvebazlıklarla durup dururken Terence'nin kendisiyle ilgilenmesini isterdi. Josephine Gilhooley ne pek güzeldi, ne de pek genç. Ama, pek güzelmiş, pek gençmiş gibi gorünmeye çalışması, bir de Iâfa «Ben hep öyle soylerim...» diye başlaması oyle sinirime dokunurdu ki! Şimdi bile, beni Ifitfedip güifimseyerek karjılamışken, gene sinirime dokunmuştu. •Günaydm, delikanlı» dedi. «Bugun bana blraı para verirsin umanm.» «Paraja ihtiyacınn mı var, miss Gilhooley?" dedim. Terence bir kahkaha attı. «Alduı mı kar»ıhğı, Josey! Hepimız bilijoruz Gilhooley devince akla ne gelir. Peki ama, Nora nerde kaldı?Josephine Gılhoolej: Kalabalıktan dışarı çıkamamıştır dıje bu duşunce attı ortaja. «Ben hep ovle derım, ınsan acele etmemeli. Pek de bıtkın gorunujordu, zavallıcık. Saz gibi sapsarı.» Biraz sonra, otelm doaer kapısuıdan Nora gorundu, arkasuıda da Martın Donohue. Terence, onlara, «çabuk olun» der gibi işaret etti, sonra arabadan atladı, gidıp oııdeki, deri kaplı marş koluna sarıldı. Nora ile Martin geldiler, beııim vanıma oturdular. Terence, kolu birhayli çevırdikten sonra, motoru ışletebildi, geldi gene yerine geçti, kalktık. Josephine: «Battanijeji al, Nora» diye oğutte bulunud. «Sutda, parmaklığa asılı. L'şuyebilirsin. Ben hep oyle derim: Yola çıkarken iji sarm.» Nora, Martin'le benim aramda oturuyordu. Battaniyevi aldı, dizlerinin uzerine orttu. Bu arada, bana bakıp gulumsedi ama, bır sey sojlemedi. Araba, jola koyulmus, gidijordu. Doğrnsunu isterseniz, bu benim otomobile ilk binişimdi. \Vinton caddelerinden Edinburgh yoluna doğru giderken bu şahane yolculuğun kejfini çıkarmaya başladım. Terence iyi araba kullanıyordu. Bu arabaya alışık olduğu da belliydi. Şimdi anhyordum Josephine Gilhooley'in pek üstunköni olan guzelliğinin dısmda nesine bu kadar bağlandığıDI onun. Ikisi de pek şeudiler. Arabanın arkasındakllerden hemen hemen hiç ses çıkmazken, onlar pek cojkuncasına gulup soylüyorlardı. Nora ile Martin Donohue arasındaki uçurumun genişlemls olduğu artık açıkça belliydi Maz tin, belki de gorunüşü kurtarmak lcin, arada bir ona gelışi guzel birşey soylevince, Nora kısa bır karşılık veriyor, o suzgun, gergin yuzujle gene dosdoğru karşısuıa bakıjordu. Maıtuı buna gclemedi; birdenbire, omuz silkerek, bu japmacıklığı bıraktı, en kibar tavruıı takmarak öııe doğru uzandı. Josephine ile il?ilenmeve başladı. Onun kulağına bir şejler fısıldıyor, onu guldurujor, Terence'yi kıskandırnıak için. onun ilgisini kendine cekme>e çalışıjordu Nora oralı bile olmadı, yuzu hiç değişmedi. Biraz sonra, battaniyenin altmdan elini uzatarak benim elimi tu*tu. Parmakları oyle uşumuştu ki, ovmaya başladım. «İyisin ıa, Nora'» Yuzume bakıp başını salladr. «Son gunlerde biraz kevifsizdim ama acık hava ivi geli>or. Yalnız, şu kahveji içmese>dım keşke » Otekiler birbirlerine ovle dalmışiardı, Josephinenin de çığlıkları o>le cırlak cıkıjordu ki bizim konuştukianmızı duymalan korkusu yoktu. «Goynun mu bulanıyor'» «Biraz. Geçer.» Merakla, yuzune baktım. Hic de iyi gorünmüyordu. Martin'in onunla artık ilgilenme>işi mi onu bukadar üzmüştü" «İyi değilsen gelmeseydin • «Bütün gün yalnız kalınca canım sıkılırdı. Miss Donohue Manchester'e gitti mal almaja. Sonra, unutma, senin koşusunu da görmek istiyorum.» Bunu doğru sovlüyordu' O andakl durumuna bakıyordum da hiç sanmıyordum yarısın aklının ucundan bile geçtiğinl. (Arkası *ar) li Lğıtım Bakanlığı emnne alınarak gcrı kalan 20 aylık askerlık suresını öğretmen olarak vapmaktadırlar Fakat bunlar haricınde lıse, erkek sanat enstıtusu, malıye meslek okulu, Sağhk kolejı, D.D.V. Meslek okulu ve teknık ziraat okulu gıbı saır okullardan mezun olaular ue 24 ay kıt'ada hlç blr hak tanımadan ftllen e ğ l t o yaparak askerlik hızmetinl İfa etmektedırler. Bo ayni «.vvedeld okul mezunlar. «rasmd. kı fark neden Ueri gelmektedır? 2. l'ine lise mezunn olup da «•Jandarma \dı ve adresi mahfuz bır e kerlık hizmctinde ayını polis olaniar askerliğinİB İS olamekli subav okurumuz vazıvor: rak japarken diğer sınıflara dahıl «Eski emeklilerın terfıhının olan lıse mezunları ise. behemahal sağlanması için bır çok defalar 24 ay er olarak askerliğini ikmal ve her vesıle ile rıcalarda bulu etmektedırler Bu ımti\az degil de nuldu. 960 seçimlerı bevanname nedir» rizm Bölge Müdürlü|ünden gelen mufettısler tarafından tetkik edilmis ve asılsızlıgı tesbıt edilmistir. Otelimiz bırıncı sımf yeni bir otel olup mobilvaları tamamen Istırap enteklilerini düşünen yok mu? t ceviz kaplamadır, çarşafları üu l b v e temizdir, her odasında , ; f l d y e s i m d i y e k a d a r . . . . , , ,. . • »telımızde kalan her yerlı v e ecnebı turıst memnun olarak ayrılmıstır. Hal v e hakikat ba merkezde iken gazetenızde nes lerinde bu hususta da taadlerde bulunulduğu ha! / • bugüne kadar bir netice çıkmadı. Bilindiği gibi Birinci Cihan Uarbinden yorgnn ve yaralı çıkan eski muharipler, yaraları sogumadan tstiklâl Harbine katılmıs, \atan topraklarını ddsmandan temızleyinceye kadar icabında aç, su suz ve battâ devletten maaş dahi beklemeden odev yapnmlardır ki, bu zümre hayatlarının son günlerini yasamaktadırlar. Bir zümre de rotasını sasır • mıs partiden memleketi halasa kavnsturmuş, buna mnkabil de bol bol ikramiye ve maasla beraber konforlu meskenlere sahip edilmislerdir. Bu arada tekaüt edildikleri halde, başka ödevlere atanarak maaş dereceleri yükseltilmiştir. Bu iki zümrenin yapmış olduğu vazifenin derecesini mukayese etmek istemiyoruz. Sadece sayın devlet büyüklerimiıin ba işi ele almalannı bekliyom( w m ı j uııı«ı redilen ve menfi bır propaganda mahıvetinde olan bu yazı zararımı mucip olacağı tabiidir, Hotel Rest Mesul Müdurü Rivad özbek Istanbul Belediye Reisi Sayın Hâşim İscan'a isUnbul Belediye Reisi sayın Haşım Işcan'a. Cumhuriyet Gazetesinin Okuyucularla Başbaşa Servisinde birçok defalar, Bakırkoy Bahçelievlerde sigortalı ışrilere yapılan Basın Sitesi hakkında epey yazüar çıktığı halde maalesef bir netice almamamıştır. Sayın Baskan bir gün yukarda bahis ettiğim siteyi vakınen görürseniz isteklerimizde nekadar haklı olduğumuzu göreceksiniz. Sitemiz on onikj milyon liraya çıktığı halde maalesef noksan tarafları vardır. Bir de buna ilâve olaraktan Maarif Müdürlügünün yeni yaptırdığı fevkalâde guzel bir okulumuz var. Tahminen bundan üç ay evvelsi, muhterem Valimiz Niyazi Akı bryefendi tesadüfen sitemize uğramış, dertlerimizle vakınen alâkadar olmustur. Şimdi sizden de site sakinleri ve küçuk yavrulanmız namına rica ediyor yakın zamanda gerek okul etrafına, gerekse sitemixi ana asfalta bağlıyacak volumuzu vereceğiniz emirle bizi çamur ve bataktan kurtaracağınıza inanır, en derin saygılanmızı sananz. Basın Sitesi sakinleri namına Haydar Küçük g m