Katalog

DOSTOTEVSKI'DEN SARTEE'A VAROLUŞÇtTLUK. 3 Tjr». SARTRE, YAZARL1ĞI VE FELSEFESÎ 5 LİT». EPIK TITATRO ÜZERİNE. (B. Brecht,). S Llz*. GEBÇEK ÜSTÜCÜLfJK (SurreaUsme) 2 kltap. t Ltom. PYRRHUS İLE CINEAS. BILGI KITAPLARI (Exlstantialisme) 4 Un, 8ANAT MESELELERİ (Suut K. Tetkln). S Lte». DÜŞONCETB SAYOI (Memet Fuat). 3 Ll». De Yayınevi, Vilâyet Han, Kat 2, Cağaloğlu Cumhuriyet 12646 ^^ 41. yıl sayı 14444 u m h u r i yet KüSüCüSU: TTTNTTS NADÎ Telgraf r e mektnp «dresi: Cumhuriyet İstanbul Posta Kutusuî İstenbul No, 248 Telefonlar: 22 42 90 a 42 96 2 3 4 2 9 7 22 43 08 2 2 4 2 9 9 SABAH ŞARKISI Kadın ruhunu en iyi tahlil eden kadın yazar olarak lamnnug TAYLOR CALDW|LL1n bu romanı binde bir raslanaeak guzellıkte b\r faheserd/r/ ŞAHESER Çevtr» . VAHDET CÜLTCKİN . © N«IU. ROMANLAR nânaluc: 2699/12660 Cumorfesi 17 Ekim (964 SAATTE DÜNYA'DA L.İ13ER DJX~İİ*Tİ İNÖNÜ'NÜN ÖNÜ •• • • • • CORUSU 1 SON 24 SAAT İÇİNDE, DÜNYANIN «DÖRT BÜYÜKLERİ» OLARAK BİLİNENÜLKELERDENI İKİSİNDE, İKTİDAR DEĞİŞİKLİKLERİ OLMUŞTUR. RUSYANIN 11 YILLIK «KUVVETLİ ADAM» I KRUÇEF, İSTİFA ETMİŞ VE DERUHTE ETTİĞİ KOMÜNİST PARTİSİ BİRİNCİ SEKRETERLİĞİ VE BAŞBAKANLIK GÖREVLERİ, EN YAKIN ARKADAŞLARI OLARAK BİLİNEN BREZNEV VE KOSİGİN TARAFINDAN PAYLAŞILMIŞTIR. İNGİLTEREDE İSE, 13 YILLIK MUHAFAZAKÂR İKTİDAR, GENEL SEÇİMLERDE DEVRİLMİŞ VE İŞÇİ PARTİSİ 4 OY FARKLA ÇOĞUNLUK SAĞLAMIŞTIR. KRUÇEF Partî Merkez Komitesine teşekkür ederim. Bu yükseklik kâfi, iniyonun Moskova 16. (a.a. AP • Kadyo) Kremlüı, 70 yaşındaki Kruçefin «iler lemiş yaşı ve sağlık durumunun bozulması» gerekçesiyle istifa etmesin den hemen sonra, iç ve dış politikasında değişiklik yapılmıyacağmı dünyaya ilân etmiştir. Sovyetler Birligi idare mekani*! Rusyanın Washington Büyükelçisi masında KruçeFin lstifasiyle sonuç I Dobrinin, Başkan Johnsonia Beyaz lanan önemli değljiklik dünya baş * Sarayda yaptığı 45 dakikalık görüşkentlerinde büyük bir ilgiyle iz.[meden eonra, basına şunları açıklalenmektedir. I mıştır: . . . . , . ' • KruçeFın iş basından aynlmaAmerika Başkam Johnson, fıkır < g m u m s o n r a R u s y a n l n d ı ş poijtjfc,. lerini soran gazetecılere, «Bn, o a j s l n d a W ç b i f cie^îşiklitc olmıyacaha derin karışıklıklann bir belirtı • ğ, y a n i b i r D a n ş i ç i n d e b i r a r a d a si olabilir. Veya olmıyabilir. Yahut I y a ş a m a poijtikasına devam edileceği gelecekteki siyasetlerde bir degi1 konusunda Johnson'a resmen temişiklik belirtisi anlamına da gelebii nat verdbn.» lir» dedıkten sonra, «Gözlerimiz | Johnson ise, Dobrinin'ın kendisiyıldızlarda olmalı fakat ayakları1 "e yeni Sovyet idarecilerinden bir mız, her iki ayağımız yere sağiaro1 iyi niyet mesajı getirdiğini bildir \ ca basmalıdır» sözlerini ilâve et \ D a n ™&r Başkana göre, yeni idareciler I ? istikametinde daha sağlam aDe Ganlle'fin tepkisl ' dımlarla ilerlemek amacı ile, her iki Ha,eD B « , U , . d . bulunan Gene ^ ^ « ^ e t l e r sarfetral de Gaulle, Kruçefm ıst,fas. ko I Stalinciliği ayıklama• nusunda, «Dünya dönmeye devam I y a n d a n S o v y e t K o m ü n i s t euecek, iyi ki yann Fransa ya do. Iesmi o r g a n ı nüyomm» demiştir. I gazetesi bugün yaptığı bir yoJapon Hükümeti Genel Sekrete r u m c ja, Komünist Partisinin, ;eni ri, Japon televizyonunda yaptığı I liderliğin altmda «Stalinciliği ayık konuşmada, «Krnçefin istifasınt I lama» ve iktisadî kalkınma siya(Arkası Sa. 7, Sii. 7 de) (Arkası Sa. 7, Sfi. 4 de) dikkatli olmak lâzım,, dedi Kruçeften sonra yeni aflar da Johnson "çok muhtemel DIŞ POUTİKB KflLflCflK A.P. AJANSI HABERt BU SEKİLDE VEBDİ RÜSYADA İNGİLTEREDE ıtı\ı.ik\\ Evvelki gün Ingilterede yapılan seçimler, 13 yıl sonra İşci Partisini tekrar iktidara getirmiştir. Katî sonnç belli olduktan sonra Alec Donglas Home, Saraya giderek istifasını venniştir. Artık İngilterenln yenl Başbakanı fşçi Partisi liderl Wilson olacaktır. Kruçef'in istifası ve Ingîlterede iktidar değişikliğini bakan înönü şöyle yorumlamıştır: «Şimdi size tnühhn haber vereceğirn, dün gece yakm münasebet halinde bulnnduğumuz memleketlerde önemli iktidar değişikliği olmnştnr. Sovyet Rusya Başbakanı, hükümet ve parti hizmetinden aynlnuş ve bu iki hizmeto başka Sovyet devlet adamlan tâyin olunmnştur. Değişiklik, Sovyet memleketi için önemli oldnğn kadar, brzim münasebetlerimiz bakımmdan ve diinya banşı itibariyle de çok tesirlidir. Heniiz tahminler yapmak Için vakit ve intkân yoktur. Biz, her halde görev alanlara her üe bakımdan da başanlar ve komşnluk münasebetlcrimizde iyl gelişmeler dilerlz. Dün müttefikimlz İngilterede ge nel seçim yapılmıştır. Bu âna kadar kesin neticeler üin edilmiş olmamakla beraber iktidarın değişmesi üıtimalinden bahsedümektedir. İktidar sorumluluğuna fizerine alacak görüien tşçi Partisine, men sup devlet adamlanna, her bakıra dan, yakın münasebetlerimiz ve dünya banşt için, iyi hizmetlec va başanlar dilerim.» Soıt duruma göre İşçiler 4 farkla seçimi haxandt Londa 16 (A.P. • a j . Radyo) Kıralıçe Elizabeth bugün, 13 yılhk Muhafazakâr Parti iktidannı deviren Sosyalist İşçi Partisinin lideri 49 yaşındaki Harold Wilson'u yeni Başbakan tâyin etmiştir. Kıraliçe Elizabeth evvelâ kendisini ziyarete gelen eski Başbakan Sir Alec Douglas • Home'un istifasını kabul etmiş, daha sonra da Wilson Buckingham Sarayma dâvet edilmistir. Öte yandan îngiliz genel seçimlerine ait sonuçlar belli olmuş ve az, şimdüik 4 farkla İşçi Partisinin iktidarı kazandığı anlaşılmıştır Avam Kamarasuun 630 koltuğundan 316 sınl İşçi Paftisi, 303 ünü Muhafazakâr Parti, 9 u ise Li beral Parti kazanmıştır. Belli olmıyan 2 koltuktan Muhafazakâr Parti, hepsini kazansa bile, Işçi Partisinin iktidan kesinleşmiştir. Komünist Partisinin 36 adaymdan hiç biri kazanamamıştır. İşçiler reylerin o'o44 ünü, Muhafazakârlar 0<ı43 ünü, Liberaller ise (Arkası Sa. 7, Sfi. 4 de) İŞÇİ XAP)COMMUNIST CHINA PARTİSİ NE YAPACAK tşçi Partisi 1951 den ba yana ilk defa iktidara gelmektedir. îşçl Partisinin iktidan sırasında gerçekleştirmeyi vâdettiği prograın şöyledir: I KIZIL ÇİN de ATOM BOMBASI PATLATTI Nükleer Kulübe böylece üye olan Kızıl Çinın bu denemeyi yer üstünde mi yoksa yer altmda mı yaptığı bilinmiyor Pekin 16, (a.a. A.P. Radyo) Kızıl Çin bu gün ilk atom bombasını patlatarak, Amerika, Rusya, İngiltere ve Fransanın üye bulunduklan Nükleer Kulübe resmen kaydını yaptırmıştır. Pekinde yayınlanan bildiride şöyle denmektedir. «Komünist Çin, 16 ekim 1964 günü, memleke tin batı bölgesinde, Pekin saati ile 15 te bir atom bombası uıfilâk ettirmiş ve böylece ilk başarüı nükleer denemeyi yapmıştır.» Haber dünyaya yayılır vayümaz, Japonya Kızıl Çine bir protesto göndermiş, diğer bazı ülkelerden de Pekine teessüf mesajlan yağmaya başlamıştır. Kızıl Çin, Fransa ile birlikte, nükleer denemele(Arkası Sa. 7, Sii. 3 de) DIŞ POLITIKA VE SAVUNMA ir NOkJeer silâhlann heuüz • • • hip olmayan NATO mendeketl«riııa ve özellikle Batı Almanya'ya verilmesinin önüne geçilmesine çalıjılacak. * NATOy» baflılık devam «t« tfallecek. + Müsterek Pazar yerine tngflll MUletler Candası tktisadl ve ttftai bağlantılann temel noktanıu taf» kil edecek. İngilLz vatandaşımn yannına (füvenle bakabilmesini temio etmek için: * Sosyal Sigartalann etki alant fenişletilecek. SOSYAL GUVENLİK I (Arkau Sa. 7, Stt. S da) • ••IMIM1IMUI ünün •• IIIIIIIIIIIIHIMH MIIIIIIIIMIHlllllll'f kona INONU CHP nin DIN PROPAGANDASI Yann Tito Kıbrıs SİYM BEYJIZ r e s m î ziyaretini yarıda kesti «... Insam asıl karamsarlığa sürükllyen şey, korkunç karanIıklarda hapsedllmlş klşillğlmlze karuşmab İçin toplum olarak hıç blr gayret gö6teremeylslml7<llr...» Amerikanm jnlü zenci yazan JAMES BALDVMN anlatıyor: Saat 10.00 da toplanacağı ilân edılen Kurultaya İnonv alkışlar arasında saat 10.23 de gelmiş, İstiklâl Marşından sonra Atatürk ve şehitlerimiz icin sayg! duruşunda bulunulmuştur. CHP Genel Başkanı İnünu, gerek gelişinde, gerekse Kurultayı açmak • için çıktığı kürsüde sık sık alkışlan• I mıştır. Kurultay Başkanhğına. 40 il I Ba^kanınm verdiği önergede tek'.if edilen Kars senatörü Sırrı Atalay. açık oyla ve ittifakla seçilmiştir. İŞÇİ PARTİSİNİN BAŞARIS1 : Kurultay Başkanlığma seçilen İktidara gelen Ingiliz Işç» Partisi, seçinı propagaudaları sırasınSırrı Atalay, İnönü'nün elini öptükda tutturduçu «leni Britanya» yı kurabilecek midir? soruten sonra yerinı almış ve înönü alî sundan öııce VVilson iktidarının dünya dengesmde ve devletkışiar arasında «Götevinin bittiğini» : ler arası münasebetlerde yeni bir devir aeıp açamıyacağı koböyliyerek on sıradaki yerine oturE nusu üzerinde dnrmak bizce herhalde daba önemlidir. muştur. Kurultay Başkan Yardımcıllkları Şüphe >ok ki, Îngiliz Isçi Partisini zatere, Muhatazakârlann paKemal AYDAK na, Atıf Ödül üe Cengizhan Yorulra kuvveti karşısında, seçim propagandasının temeli haline Ankara. 16 «Şimdi size iki mü maz seçilmişıeıdir. Başkanhk Diva getirilen yenılik ve yeni tikir malzemesi ulastırmıstır. Hehim haber vereceğim» sozü Onye nı yazman seçimi yarını saat sürmüş z men hemen Kennedy'nin 1961 seçimlerindeki basarısı gibi. dinci Kurulta>in bütün dikkatini ve bir teklif kabul edilerek 6 yazman * Veni ve ileri tikir, tilân veya talan endüstri kolunun devletbir anda Büjük Sinemanın sahne yerine 8 yazman görevlendirilmiştir. 5 lestirilmesinden, ihtiyaçlann biraz daba karsılanmasından çok Barlas içiu sindeki Başbakan İsmet inönü'nün = eski Insiltere'yi yeniden kurmak ve geleceğin garantilerinı Elim bir trafik kazasında ölen Ceüzerinde topladı. Bu, C.HJP. Genel : simdiden sağlıyabilmek esasına dayanıyor. Bu sınırlar içinde (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) j Başkam olarak, Sovyet Rusyada ve : şüphesız lugilterenin dış dünvadaki yeri ve prestiji, diğerlei îngilterede vuku bulan iktidar de: rinden belki daha önde ele alınacak meseledir. İşçi Partisi ğişikliklerinden Kurultayı haberdar : eğer programında ve propagandalar sırasında madde madde etmek gayreti idi. Nitekim, Başbaz ortaya attığı kararları bemen uygulamağa başlarsa, o zaman kan yazılı kâğıtlarını henüz toplaz dünyadaki kuvvet dengesı hayli değisecek ve kısa zamanda madan, ünlü siyah çantasmdan, kül ; sasırtıcı olaylar birbirini kovalıyacaktır. Kızıl Çin'in Birlesçük bir kâğıda daktilo Ue yazılmışl ^ ^ u {Cu«.huri>et BuroMi) ; mis Milletlere ahnması, Almanya meselesi, NATO içindeki yeni bir derneç Ç&arrnış ve bunu > A f ^ ^ ü ; sürtüşmeler, silâhsızlanma ve nükleer denemeler, Ortak Pada ozel bir dıkkatle okumuştu. ^ aımmasını. istej4n A d a n a ^ £ zar gibi konuların yanında Tarafsız Blok'la yakınlaşma bu Onyedinci Kurultayın ilk günün1 İetvekili Kasım Gülek'in bu isteğinin dengenin nasıl değişeceğini simdiden tahmin etmeğe imkân de «Siyaset ve fikir plânında» par. Parti Meclisinde reddedildiği anlaşıl: vermektedir. mak basılacak blr kaç noktayı an1 mıştır. Bu konuda alınan karar, par \ Ecvct GÜRESİN cak Genel Başkanın konuşması a1 ti yöneticilerinin çekingen tutumlan j rasında bulmak kabil oldu, Yaşh . dolayısiyle ancak Parti Meclisi dı?ın? «Arkası Sa. 7. Sü. < de/ | Genel Başkan, yeni bT hastalığı ü1 d» kalan CHP iltri gele&icriodm öi(Arkao S*. î . Sii. I Î.IIIM ıııııııııııtııııııııoı İki önemli olay aynı giine ras.?elılı. Olajlardan bırı, Sovyet Kusya'daki değişiklik; öteki Ingiltere'deki seçitnlerin İşçi Partisi tarafından kazanılmasıdır. Başbakan ve Komünist Partisi Birinci Sekreteri Nikita Kruçef'in görev lerinden çekilişi ve tek kişi üzerinde toplanan bu görev lerin Kruçef'e bağlılıkları bilinen Brejnef'le Kosigin arasında bölünmüş olması, meseleleri şişirmek istiyen bazı Batı kaynaklarınca ber ne kadar ısrarla değişik bir açıdan gösterılmekte ise de, istifamn meselâ bir Malenkof tasfiyesine benzemediğini ortaya koyan belirtiler çok daha kuvvetlidir. Bugünkü görünüşe göre Sovyetler, iki başlı bir idare sistemi uygulıyacaklardır. Ancak Rosya'da Komünist Partisinin etkisim bilenler için, başlardan partiyi değil hükümeti elinde tutacak olan Kosıgin'in, eğer söylendıği kadar kuvvetli davranabilirse Brejnef'e tâbi olması, hattâ ilerde yine bütün kuvvetlerin tek kişi elinde toplanması çok muhtemeldir. Nitekım Stalın'den sonraki üçlü idare sistemi bilindiği gibi Kruçet'in tek adam durumuna geçmesıyle sonnçlanıvennişti. Stalinciler'in taslije edilmesine ve bugünkü komünist liderlerin veni anlayışm adamlan olmasına rağmen, Moskova'da sürtüşmeierin devam ettiğı gerçeğini gözden uzak tutmamak ve adam yeme oyunlarının Kruçeften sonra şelişebileceğinı, hesaba katmak gerekir. Bu besabın içinde Brejnef'den başka, herhalde Kosıgin'in geiecekteki kuvveti ve onların yanında Suslof'un takınacağı tavır vardır. YOLUNA SAPMAMASINIİSTEDİ GHP Kurultayının açılış konuşmasında înönü Parlinin kaderini sorumluiuk tanımıyan politikacılara oyuncak yaphrmıyacağız dedi Cumhuriyet'te lllllll* "" 17. Ankara 16. (Cumhuriyet Bürosu) C. H. P. Kurultayı Büyük Sinemada çahşmalarına başlamıştır. Lefkoşe 16 (ajı. A J . Radyo > 24 saatlik resmi bir ziyaret içia Kıbrısa gelmiş olan Yugoslav Devlet Başkam Tito, programını yanda keserek, Magosa'da kendini bekleyen yatı «Galeb» e binecek yerde, öğleden sonra bir uçağa atlayarak Belgrad'a gitmiştir. Sebep Sovyet idarî mekanizmasındaki değişikliklerdir.. Tito. sabah eşiyle birlikte geldi» ği Lefkoşe'de Rumlar tarafından tantana ile karşılanmıştır. Tito, Tarafsız Ülkeler Konferansına katılmak üzere geçen haftadanberi Kahirede bulunmaktaydı. Rum Hükümeti, Yugoslav Baskanı( nın ziyareti dolayısiyle 24 saatlik bir | tâtil ilân etmiştir Öte yandan Rum gazetelerinde Tito'nun hayatı hakkın da yazı ve resimler çıkmış ve Mareşalin Kıbns Rumlanna yaptığı mad dî ve manevî yardımlan öven maka leler yayınlanmıştır. Tito. Kahiredeki Zirve Konferansında da BCıbns lı Rumların tezini desteklemişti. Tito, 1960 ta bağımsızlığına kavuştuğımdan beriye Kıbrısı ziyaret eden ilk Devlet Başkanıdır. (Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) NOTLARI Üniversite kayıtları sona eriyor 5 ekımden berı devam etmekte olan Üniversite kayıtlan, bugün sona erecektır. Fakat hiçbir bölümde kontenjan dolmamıştır. Diğer senelere nazaran durumun böyle olması, bu sene 9 temmuz tarihinde yapslan Üniversite giriş sınavlannın, lise bütünleme imtihan lanndan önce yapılmasmdan ileri geidiği tahmin edilmektedir. Bununla ilgili olarak, her kısım bu kayıt süresi içinde kaydını yaptıran öğrenci sayısını Ankaraya bildirecek ve kontenjandaki açık sayısı kadar öğrenci, puvan durumuna göre Ankaradan yedek listeler halinde her kısma bildirilecek tir. Neticeler muhtemelen 19 ekimde her fakültede asılacaktir. İLK GÜN in GülekM af talebi Denizcilik Bankast Şehir Hatları İşletmesinin E Ortaköy» ve «Ataköy» vapurları dün saat 8.30 da Ş Köprü, Kadıköy iskelesinin 100 metre açığında çar Ş pısmışlardır. S Boğaz seferinden donmekte olan «Ortaköy» va Ş puru Kadıköy iskelesi önlerinde Kadıköy seferini S \ apmak için hareket eden «Ataköy» vapuru ile E karşılaşmış ve suların da etkisi ile her iki gemi = çsrpışmaktan kurtulamamıştır. Olay sonunda «Or = Ankara 16, (Cumhuriyet Bürosu) taköy» ün bodoslamasmda bir yara olduğu anla S Cumhurbaşkanı Gemal Gürsel şılmıştır. Sademeye maruz kalan «Ataköy» de se Ş tarafından hastalığı sebebiyle affeferden çıkanlmıştır. İki gemide bulunan yolcular Ş dilen tzzet Akçal hakkındaki kaarasında heyecan yaratan olay sonunda altı kişi 5 rarname, yarınki Resmî Gazetede hafif yaralanmıştır. (a.a.) S yayınlanacaktır. tzzet Akçal, muhtemelen jarıa UUtttlUIIIUlllilllllllUIIUIIIIIIIIIHIIIIIIUIIIIIIIHIIIIIIIIIl^ i »bah tahliye olunacaktır. Limanda iki vapur çarpıştı Akşal da affedildi