Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
tKt lillllllllinifllUIIIİIIIHIIII CUMHUtuTET 16 Ekim 1964 Denizcilik Konuları Deniz Ticaretimiz ve birinci lıeş yıllık kalkınma plânımız Yazan: Kaptan Ferit BİREN Denlı tlcaretlmis, Birinci Be» Tıllık Kalkınma Plânımızın iki ayn bahsinde oldnkça mahta•ar olarak ele aiınmıştır. B m bahisler (tmalât Sanayii Sektörönün Gemi İnsaat Sanayii Ana Grnbn) ve (tilastınna Sek töru) dür. Deniz ticarett re Denlı Nakllyatına kısaca temas ediimesine karşılık Gemi tnsaat Sanayiine bayli fazla ve detaylı yer verilmiştir. lmalât Sanayii Sektörflnün Gemi tnşaat Sanayii ana gru pnnda ve nlaştırma sektöründe, deniz ticaret filosu hakkında benimsenen ana ilkelerde çe lişme vardır. Ulaştırma sektörünun tasıma bölümünde ana il keler • Metod ve hedefler başlığı altında: «Daha modern ve genç teknelerle dış tiearet mal lanmızın en aı yansını taşı mak, nloslararan sulaıVı yabancı bandıralı gemilerle rekabet edebilir bir deniz ticaret filosra yaratmak» hedefini öngören bir ana ilke mevcuüur. Bu, eidden mükemmel bir prensiptir. Fakat, plânın deniı ticaret fllosn ile ilgili diier bahsi •lan Gemi tnşaat Sanayii böliimflnde ana ilkeler ve genel me tod bsşlığı altında: «Ticaret filosnnun yük taşıma kapasitesi 19C7 yılında tasınacak yüke göre fazladır. Bn daramda, yaş lı gemilerin yenilenmesi ve mo dernleştirilmesi dışında plân döneminde baska talep olmıya eaktır» denilerek nlaştırma sek törfnde öngörülen finiversal ana ilke Ue celişmeye düşülmüş tür. lllllllllllllllllllllllllllltlll Şehir Havagazı tesisleri genişletiliyor ıııı=ııııııııııııııııııııııııııııımtııııııııımııııııııııııııııııııııııııııiHiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı=ıııı | Günün Konuları | ıııı=ııııııııııııııııiHiııiMiııııııiMiımııııııııııııııııııııııııııııııııııııımmıııııııi!inıuıııııııımııım£fiıı C.H.P. Kurultayı dolayısile Dr. İsmet Giritli Hukuk Cemiyeti teşkilât kademe. lerinin Halk Partisine intikal ettiği hakkında 20 kasım 1923 te İsmet Paşanın illere gönderdiği geve bütün teşkilâtımuı tamamlamak ve bu suretle memleket ve nelgede ezcümle şöyle denilmekmilleti refaha ksvuşturmak gaye teydi : «Vatanın kurtuluşunun o'.acaktır. Yeni çalışma devresinde mümkün olamıyacağı sanılan o Meclisin çoğunlugunu bu amaç et üzüntülü günlerde Müdafaai Hurafında toplaraak ve memleketi kuk Cemiyetleri Türk tarihinın Millî Egemenliğe dayanan bir si timsali gibi ayaklandı ve olmazı yasî teşkilâta kavuşturmak için mesut ve katî bir zafere çevirrli. Halk Fırkası kuıulacaktır. MeclisBütün dünyanın siyasi, SOSVHI te bulunan Anadolu ve Rumeü ve iktisadi igüçlükler içinde çırMüdafaai Hukuk grupu, Halk Par pındığı bir devirde Türkiyenin tisine inkilâp edecektir.» barış hayatını nasıl yaşıyacağına. U altından kalkılması son derecf Aylarca devam eden çalışmalar güç işleri nasıl çözeceğine ve yesonunda hazırlanmış olan parti tü neceğine bütün dünya sınav gözü züğü, Meclis Grupunda tartışılarak ile bakıyor. son şekli tesbit edilmiş ve 9 eylül 1923 tarihinde kabul olunarak ... Bu samimî ve katî savaş kah Halk Fırkası resmen kurulmus vn ramanlığı ile dünkü Müdafaai Parti Genel Başkanlığına T.B.M.M. Hukuk Cemiyeti, bugünkü Halk Başkanı Gazi Mustafa Kemal seçilmiştir. Fırkası ldare Kurulları ile vazifeye başlıyor.» Partinin kurulduğuna ve gerek li kanuni formalitenin yapılması17 nci Kurultayını yapan C.H. na dair Atatürk ve Genel SekreP. nin bütün memleket meseleleter Recep Peker'in imzalarını taşı rine, kuruluş yıllannın bu olumyan düekçe de aynı yılın ekim ayı içinde Içişleri EakanhŞına ve lu vatanperver esprisi ve anlayışı içinde eğileceğine ve onları ele riimiştir. alacağına inanmak istiyoruz. Partinin Kurucu.su ve Genel Baskanı olan Atatürk, 29 Ekim Zira, Türkiyede muhtelif sebep 1923 tarihinrîe Cumhurbaşkanlılerden dolayı zorlaşmış olan devğına seçüdikten sonra. parti is!elet idaresini başan ile yürütmek, rini yjirütmek üzere, Başbakan demokrasinin zaruri ve vazgeçilİsmet Paşayı partinin Genel Baf mez unsuru olan partilerimizin kan Vekilliğine tâyin etmiştir. de toparlanmasına ve bilhassa buna bağlıdır. Anadolu ve Rumeli Müdafaai I Ankarada 16 erak kabal edip, feleeek bfitfin kimde 17 nci Kubeş yıllık plân dönemlerinde nıltayım yapacak bu bedefe varmak üzere yapıla olan CHP, Millî eak çalısmalara detaylı olarak Ktırtuluş Savaşıyer vermek uygun olacaktır. Tapılacak ciddî etüdler »onm rakipsiz ve bir numarah lideri Havagazı tesislerinin genişleAtatürk tarafından 9 eylül 1923 te nnnda, rantabl gemilere sahip, tilmesine başlanılmıştır. Bu a. kurulmuştur. rasyonel çalışan işletmeler, ya maçla 6 milyon 800 bin liralık bancı limanlar arasında yabanBu itibarla CHP nin Cumhunmalzeme ithal edilmiştir. Tesisyet Türkiyesindeki bütün partiler cı yük ve yolcu tasımak üzere ler tamamlandığı takdirde, şiiçinde en eski ve en uzun mâziye mnntazam hat seferleri ihdas kâyetlerin önüne geçilmıj olasahip olduğunu söylemek yanlış edebilirler. Deniz Nakliyatınuı caktır. olmaz. Aslmda bu mâzi daha da ayn bir işletme şekli olan Gaz üretimi, yatırımlann bir eski bir tarihte başlar. Zira CHP tramp şilepçiliği ise, Türkiye1919 eylülünde Atatürk tarahndan kısmının tamamlanması ile ye hiç uğramadan sadeee ya24,5 milyon metreküpten 26 mil. Sivasta kurulan Anadolu ve Rubancı limanlar arasında bnldutneli Müdafaai Hukuk Cemiyetiyon, 800 bin metreküpe yükselğu yabancı yükleri gayrimun nin bir siyasi parti halinde devamiştir. Bu arada şebeke uzuntazam seferler ile taşırarak taluğu 394 kilomçtreden 404 ki mıdır. mamı döviz olan navianlar top lometreye ulaşmıştır. Diğer te. lıyabilirler. Yabancı sularda Nitekim Atatürk, bu hususu 15. sislerle üretim bir misli arttırıla dolaşan getnilerde çalışan de ekim. 1927 de Ankarada îkinci Kucak, yeni abone kaydı yapılanizcilerin ynrda özel transferrultayı açış nutkunda açıkça becaktır. Tesislerin ıki ay içinde lerini de ihmal etmemek lâlirtmiştir. tamamlanacağı bildirilmektezımdır. Bütün bunlar, Türki Milli zaferden sonra ve hedir. yenin dış ödeme bilânçosannn nüz Lozan Barış Konferansı devam aktifine katılacak önemli mebetmekteyken Atatürk, 6 aralık 1922 Okullara yapılan yardımlar de Ankarada, Hâkimiyeti Milliye, lâğlar teşkil edebilirler. Türk deniz tiearet politikasının esasYeni Gün ve Öğüt Gazetelerinin artıyor lannı tesbit ederken, ekonomik, muhabirlerine verdiği demeçle han Okul sıkıntısını gidermek ama. politik ve milli savnnmaya mü gi raaksat ve amaçla Halk Partisi eı ile Milli Eğitim Bakanlığının teallik hnsaslan gözönünde ba ni kurmak istediğini kamu oyuna çalışmalarına yardımcı olan , a ?lundnrmak gereklidir. sçıklamış ve şunlan ilâve etmişti: hıs ve teşekküller her gün artmak «. . Kurtuluş ve bağunsızlığımıs tadır. için yaptığımız savaşı tarnamlaSon olarak Chrjsler Sanayi Ano GEMİ tNŞAAT SANAYtİNE mak... ve zayıfhğımızın sebepleri GELİNCE: Plân gereğince 1965 nim Şirketi, Gebze'd» inşa cdilyılından itibaren tam kapasite mekte olan lise binası için 60 bin ni ortadan kaldırmak için, bundan böyle hiç bir fırsatı ve vakti kaylira yardımda bulunmuştur. Diğer ile faaliyete geçmek üıere teşbetmemeğe mecburuz. taraftan vatandaşlar da okul in. kilâtları ve statüleri reorganiAncak bu çalışma yıllarla tâkip casyon programı içinde ele alı şası için yardımda bulunmaktadırve tatbik edilecek bir programa nan, teçhizatı da yatınm prodayanmazsa yazık olur. Uzağı giv gramı çerçevesinde tamamlanren bir görüşe olduğu kadar milmakta olan tersaneler, ancak letimizin en acele ihtiyaçlarını Devlet tşletmelerine gemi yakarşılayacak bir programa dayanpabileceklerdir. Fakat, devlete mıyan reformlar şahsi ve keyfî oi sırtını dayıyarak gemi işleten maktan kurtulamaz. mSesseselerin dahi hemen hepBu gibi teşebbüsler sahipleri oNitekim 1962 • 1963 yıllasi disponibl likidite sıkıntısı lan şahısların değişmeleri ile hatnnda batan ve tanrdaya çıkançekmekte olnp, kendi bütçelerin Açık ve rüzgârlı tâ kendisinin biribirine zıt görüşlan gemilerin yerlerine yenileden ve kendi kaynaklarından leri ve tatbikatı ile söner gider. ri konmadığı için ticaret rilomu kredisiz gemi sipariş etmeleri geçecek Obür yandan her hangi bir prog run tonajında önemli bir azal • beklenemez. Esasen, bu sektörBütün bölgeler az bulnttu ve n ı m n uzun bir çalışma devrine mı olmuştnr. Halbaki, bu tat deki Isletmeler genellikle zaaçık, istidlâl süresinin sonlanna yol göstermesi için memlekette bü bikat ve dayandığı Gemi tnşaat rar etmektedirler. leni vüriirdofrn Ege ve Marmara bnlgeletün vatanseverlerin onun hazırlanSanayii bölümünde yer alan a lüfe giren tktisadî Devlet Teri parçalı balatl'a geçecektir. Ha masına yardımcı olmalan lâzımna ilke, dar görüslü bir deniz şekkülleriyle müesseseleri ve va sıcakhklan Ege ve Marmara. dır. Gerçekte bütün vatansever kit tiearet politikası ile bagdasabiiştirakler hakkında kanun geda değişmiyecek, diger yerlerde lenin reform isteklerini tasımıyan lir. Tiearet filomnznn tonajını reğince bu müesseselrrin bepsi tedricen artmasına devam ede" bir programm başarılı ve verimsadece Türkiyenin ithalât ve iktisadi devlet teşekkülü stacektir. Rüzgârlar doğn ve çüney li olması ümit olunamaz.» ihracatının yansını, kabotaj tüsüne girse de netiee bn yöndoğn Anadoln bölçelerinde knAtatürk, Halk Fırkasıru kurmak nakllyatının tamamını taşıya den degişmiyecektir. Siyasî nüzey ve dog^ı yönlerden, diğer yer karannda olduğunu memlekete bilecek bir kapasiteye göre he fnz, adam kayırma, ihtisası hilerde giiney yönlerden hafif," E ilân ettikten sonra Parti Program saplayıp âyarlamak doğra de çe sayma, kadro şişirme, merge ve Marmarada zaman zaman ve Tüzüğü üzerinde memleket ayğildir. Ynnanistamn ticaret fikeziyetçilik gibi dertlerle maorta kuvvette esecektir. dmlarının görüşlerini almış, diğer losunnn Tnnanistamn taşınabilâl deniz nlaştırma işletmeleri, taraftan T.BA1.M. nin 1 nisan 1923 leeek yflklerine ve yolcularına adları, iktisadî ve ticarî hüvi • Ekim 16 Cemaziyelâhır 10 te seçimin yenilenmesine karar göre, fiyarlandıfını düşünmek yetleri ne kadar defiştirse devermesi üzerine, yeni seçime Anamumkün mfidür. Banu sadece fişsin, daima zarar etmeye mab dolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk r • 5 a (layner) mnntazam hat seferi kumdorlar. a Cemiyeti Başkanı imzasını taşıyan yspan gemiler içln dahi düşün & 3 a Özel tesebbüs, plânda öngörü«9 Umde» adh bir beyanname ile mek doğru değildir. Norveç, Is 0 len uzun vâdeli deniz inşaat kre < girilmiştir. vee gibi tradisyonel denizci tnil V. 1 6.11 11.59 15.03 17.28 1 8.58 4.29 disi mekanizması kurulmadan 8 nisan 1923 tarih'.i bu beyannaletler, memleketlerinden mii • katîyen gemi yaptıramaz. Yaban E. J12.41 8.30 0.34 12.00 1.31 11,00 mede ezcümle şöyle deniliyordu: lerce azakta Güney ve Kmey cı ülkelerde 'ılâ peşin ve •• , ' 55 «... İktisadi kalkmmayı sağlamak Amerika limanlan arasında ya baneı malı tasırken,fav4creci : faizle, 812 yılda ödenmek üzere kredill gemi yaptırraak mümkün bl bie deniz limaıu almıyan dür. Bizde, Beş Yıllık Plânda ön memleketler bile ticaret filola görüldüğü halde henüz gercekn knrarak sefer hatlan ae. leştirilememis olan kredi »ağlıy» mışlardır. Bfltfln mesele rantabl gezilere sahip ve ras cak bn mekanizma acaba Türkiyede fatblk edilmek istenen kreyonel çalışan ifletmelerin, di politikası muvacehesinde ve nlnslarsrası sularda yabancı bandıralı gemilerle rekabet e faiz rayici karşısında 'ı5^6 faiz 1 krediyi hakikaten sağhyabile1 debilmesidir. Rantabl gemilere cek mldir.? Surlar dışında Sanayi Bölgesinde 6000 metrekareden sahip olabilmek bilgi, görgü büyük, suyu, elektriği, imar dunımu mevcut fabrika ve finansman meselesidir. RasBugünün gemi bedelleri önemli yonel çalısabilmek ise yine bil sermayeleri gerektirir. Meselâ, sa arsası peşin bedelle satın alınacaktır. Teklifl xin mal gi. tecrübe, ihtisas, liyakat ve dece İ M dw tonluk bir kosteri, M sahibi veya yetkili temsilcileri tarafından imar durumu nygun mevrnatın ayakta tuttuyâni küçük yük gemisini 23 milile birlikte yapılması. Müracaat; Tel: 22 65 66 ğu düzey üzerinde mümkündür. yon Türk lirasından aşağı yaptır Cumhurivet 12622 O halde, birinci beş yıllık kalmak mümkün değildir. Plânda kınma plânımızın nlaştırma sek yer alan 10.000 d.w. tonluk bir töriinun taşıma bölümünde yer yük gemisinin ise maliyeti ancak alan: «Daha modern ve genç 20 milyon Türk lirası civarmda oteknelerle dıs ticaret mallarıIabllir. Bunn kredisiz sipariş edemızın en az yansını tasımak, bilecek özel tesebbüs Türkiyede nlnslararası sularda yabancı yoktur. Sağlanacak kredi *>6 dan bandıralı gemilerle rekabet efazla bir faiz rayiclnden verilirse, debilir bir deniz ticaret filosn tesebbüs sahibi işletmeyi bugüM/S MUĞLA yaratmak» ana ükesini deniz nün navlun flyatlan ve deniz nak 28 10 1964 18 '11/1964 tarihleri arasında Rott*ticaret politikamızın esası ola liyatı piyasası şartlan karşısında dam, Hamburg, Bremen. Londra, Anvers limanlarmçalıjamaz durumda bırakır. Basidan Türkiye için yük alacaktır. retli bir görüş böyle bir teşebbüse girişmez. Bu sartlarla, yâni ge * SÜRAT mi bedelinin '«S5 ini 'IÖ^İ faiz ve 812 yıl vâde ile verebilecek uzun EMNirET vâdeli kredi müessesesi kurulmaz TEZCAN GÖKTÜRK ise, özel tesebbüs Türkiyede gemi Ue ittTJZAM yaptıramaz. Dışardan da özel tip ATKUT ÖZKIK gemiler hâriç gemi ithâli durdurulduğona göre özel tesebbüs deNiytnlandılar BANKAUR CADDESI, BOZKURTHAN KAT 5 GALATA niz ticaretinde bir zaman sonra 15 Hüm 1904 İstsnbul TEIEFON 447663 495*70'' •S >:. ' *i • • tRGRAF: KOÇTUĞ ISTAN8UI . 1008 d.w. tondan daha büyük gemilere sahip olnp işletemez. Reklâmcılık 3806/12612 Cumhuriyet 12601 • * • Yazan: BEDAVA PİYANGO JLCHEYROLET **> PİYANGOYA iştirak edebitmek için: Nuhun AH«ABA M1MRNASI pakeUerintttı her bsngj kirinıo (Kıjıt »e»J naylon ) rentü etıketlariodeıı 6 aü«dıni ırkatında okunatlı 3«ff»in:?r' 2ilı bir n r l j koyarjk Kutnıa ANtAR* Mttt«HH« fjbrtfcwi «UM NUİMMUkHtNIZ AIHtESİNİTE D£RHAL İMPALAi9631adet 1 2 BUZDOLABI SINCER SINCER 1 0 RADYO 1 0 DİKİŞ MAKİNESİ 113 YIUJK TECRÜBE ı MtŞHVIR S1NGE8SEKVİSİ 103 «yaJı i«i EMAYE S YIL GARANTİU T.C. ZIRAAT BANKASI GENEL MÜOÜRLÜGÜNDEN: JL. SINCER 5 SINGER ( B t ) TRANSİSTORLU S *INCEIt(A7) T»ii TRANSİSTORLU Avukat Alınacak Bankamız Diyarbakır Şubesinde istihdam edilmek, 3659, 7244 sayılı Kanunla dairesinde ücret ödenmek ve 440 sayılı kanunun 31 inci maddesi hükmünden istifade ettirilmek üzere bir Avukat alınacaktır. Taliplerin hâl tercümeleri ile birlikte 2 kasım 1964 tarihine kadar Bankamız Hukuk İşle\ Müdürlüğüne müracaatları. Banka, taüpler arasında tercih hakkını kullanmakta serbesttir. (Basın 19387 A. 11868/12615) l 50K0LSAATİ ÇeKltl9 15ŞUBAT 1965 NUHUN nHUN ANKARA t U U R I U F A M İ U » n RAOAR R U U ü TEŞKİIİTI mtnsuplan t o n p rftlrafe eHtmtî MAKARNASI ı'a İlâncılık: 3013/12620 1 F VISRİK \ AKS ASI Al 1\\C \ K T I K Kışın yakıtsız kalmayınız! Kaforiferiniz için ideal akaryakıt KALORİSHELL BİR TELEFON KAFIDIR İstanbul'da ... 4 8 5 7 4 5 Harbıye Ordu Evi kar$ısı Kalorishell Servist Ankara'da KOÇTUĞ DENİZCİLİK İŞLETMESİ 175688 Balm Oteli yan» Kalorishell Servist 48.07 KÂĞIT LİSANS1 ARANIYOR P.K. 692, Karaköy • tst. (Reklâmcılık: 3832/12610) 66 O'MHHRtVFnn fefriluıst Bir acı şarkı Yazan: A. J. Cronin lllllllllllllllllllllllllll Fakir köylüyü ezme!... • •• •• • • • •• • • • • • • • •«•«••••«••••••• İstenilen nitelikte olursa kabul Gazetenizin 1 ekim 1964 tarihli oüshasında, «Okurlardan Mektuplar» sütunlaruıda Kasunpaşa'dan Mehmet Salihlioğlu'nun «Neden Türk Degil » başlığı altında bir mektnbu yaymlanmıştır. Adı geçen, mektubunda Büyükelçiliğunizde ve diğer Büyükelçiliklerimizde hizmetli olarak İtalyan vs. yabancılann istihdam edildiğini iddia ederek, Türklerin neden çahstınlmadığmı sormaktadır. Büyükelçilikte şoför, kavas, garson olarak çaiışacak kimselerin bem tnahaüî dili hem de Fransızcayı veya İngilizceyi konuşabilecek durumda olmalan gerekmektedir. Bu niteliklere sahip vatandaşlarunızm, verilebUecek ücreti kabul ettikleri takdirde, memnuniyetle ve tercihan istihdam edilmeleri tabiidir. Nitekim Londra Büyükelçiliğimizde mezkur hizmeüeri Kıbrısb soydaşlarunız görmektedir. Lâbey Büyükelçiliği Maslahatgüzan Kâmil Uras : Çeviren: Vahdet Giiltekin 236 BtR ACI ŞARKI BtR ACI ŞARKI 237 238 BİR ACI SARKI «Almıstı. Pek de yakışnuştı dofrnsu.» Miss Aflie bnnu söylerken içini çektl. «Pek ho? bir adam. O ne haller!» «Eveeet, benzeri az bulunur. Bizim canunz, ruhumnzdnr o.» Bn sırada, Baillie dedikleri o, benim yanımdaU adam, pot kırdıklannı anlatmak ister gibi, yüksekçe bir öksürdü. konuyu değiştirdi. Yakasındaki Jock Scott nişanına gıptayla baktığımı förmfiştü besbelli. Birdenbire bana döndü: «Balık tutmasını sever misin?» diye sordu. Sonra anlatmaya başladı: Her yü buraya, Spean çayında som balığı tutmaya gelirmiş. Hele «Orada ufak bir göl var, onu gösterirün sana, ktrmızı alabalık tutarsın» deyince keyfim büsbütün arttı. Anneme göz tarptım: Fort \VilUam hiç de kötii bir yer değildi doğrusn. Annemle göle giderdik, ben balık tntardım, o da, oturor yünflnü örer, beni seyrederdi. Şimdi aramızda bulunmıyan o Bay Sommen dedikleri adamı artık düşünmüyordum; daha doğrnso, düşiinüyorsam bile, şöyleböyle aklımdan geçiror, içimde tatlı bir umut beliriyordu: Nasıl bir adam olduğunu öfrenmiştün ya, bizim burada geçireceğimiz tatilin sevincini bir kat daha arttıracaktır sağlam, diye düşünüyordum. *** O aksatn saat beşte, ötekfler çaylarını bitirmek uzercyken, dış kapının önune çıkmı?, yeni arkadaşımm balık avı arkadaşunın verdigi, hayvan barsağından yapümış olta ipinl çözuyordum, dolaşıklığı en sonunda açmıştun da, baktım yokuştan yukan üstü açık bir araba geliyor. Araba geldi geldi, bizim kapının önfinde durdu, Içinden bir adam fırladı, arsbacınm parasım verdl, ayncm «Bu da senin, ahbap» dedi, »onr» ba samaklardan yukan sıçraya sıçraya bana doğru gelmeye başladı. Orta boylu, çakı gibi bir adamdı bu; yüzü sarımtraktı ama, derisi düzgün, parlaktı; kara kara iri gözleri vardı; ince. kara bıyıklan özenle kıvrütümıştı, dudağımn üstünde ayrıca bir kaş gibi duruyordu. Satranç çizgili spor bir takım elbise giymişti; başına pek afili bir bere geçirmişti, seritleri omuzuna dökülüyordu; öbür omuzuna da satrançb bir kumaştan kısa bir pelerin atmış, üzeri iri bir akik kakmalı gümüş bir hançerle tutturmuştu. «Vay, vay, vay benim küçük dostum!» diye beni pek içten selâmladı. «Teni mi geldin sen?» Evet, efendim.» «Annenlen, babanlan mı?» «Annemlen, efendim.» «Baban demek fabrikanın çarklannı bırakamadı?» «Babam öldü, efendim.» «Ya? Kusura hakma delikanh.» Söylediklerine pek pişman olmustu. «Çam devirdim, müthiş üzüldüm buna. Hiç aklıma geunedi. Şu kadarcık olsun aklıma gelmedi. Gel çay içelim.» «Çayımı içtim ben» dedim. «Oyleyse, gel bir çörek daha ye. Olur muî Gfizel. Yüreğimdeki sızlıyan boşluğu doldur.» Bunu söylerken kolunu pek ahbapça boynuma attı, aldj beni odaya götürdü. İçeri girince, ?elerinini sırtından sıyırdı, belden ikiye bölerek zarif bir selâm verdi. «Keyif verip de sarhoş etmiyen o bir bardak içeceğe geç mi kaldun, bayanlar? Geç kaldımsa söyleyin, özür dilerim, çekilirim, domuxnn içine para atarım, kirişi taranm, yani cttlaım çekerhn, her türlii cpzay» ranyım.» Bir alay ses böyle lıir çey obıınıyacağını söyleyince, adam üerledi, Miss Ailie'nin uzattığı fincam aldı. SSzflnfi tutto, bana bir göz kırparak, tepsiden kalın bir dilim çörek aldı, elinin tersiyle bana uzattı, sonra gitti ocağın yanında ayakta durdu. «E. bayanlar, bendenizi aramadınız sanırım, yokluğum yüreğinizi sızlatmadı, Oyunlarda başundan geçenleri hiç merak etmlyorsnnuz, Kıralla omuz omuza gelmiş bile olsam, öyle mi?» «Merak ediyoruz, Bay Sommen, ediyoruz. Anlatuı, n'olur!» Ben vişneli çüreğimi yerken, gözleriml hayran hayran ona dikmis, öyle, bakıyordum. Ne kadar rahat konuşuyor, ne kadar su gibi anlatıyordu, hiç duralamadan! Herkesle canciğer ahbaptı; herkesi pek eğlendiriyordu. Pek de yakışıklı bir adamdı: tnce çizgili, biçlmli bir vüzü, insanın gönlünü sarıveren bakı.şlan vardı. O gün yaptıklannı çabuk çabuk anlatıp bitirdikten sonra, durunca, Miss Ailie bundan yararlanarak, onu anneme tanıttı. Bunun üzerine adamın tavrındaki drğişlklik beni şaşırttı. Yüzünden bütün o alaycılığı silinmiş, ağırbaşlı, nazik, saygılı bir hal abvermişti. Gene eğilerek selâm verdi, annemle bir iki dafcika konuştu, hafifçe beni de kapsayan ahbapça bir bakışla Ardshiel'de iyi vakit geçirmemizl diledi. Sonra, sanki birden akhna gelmis gibi: Aksam yemeklerinden sonra biz burada biraz çalgı çalar eğleniriz» dedi, «kendi aramızda. Bilmem siz hoşlanır mısınız?» Annem çalgıdaa hoşlandığını saklamadı. (Arkası <rnr) Metin Oztekin yazıyor: Erzurumun Pasinler kazasuıa bağh Yastıktepe (Ketvan) köyü halkının bir önemli derdi ve dâvası yıllar yüı sürüp gider. Köyün sınırlan içinde uzun yıllardanberi hayvanlanna tek otlak yeri olarak kullamlan, köylünün tarla çayırlannın bulunduğu bir dağ vardır: Küçük çapta bir dağ. 130 haneli, 750 nüfuslu Yastıktepe (Ketvan) köyünün ihtiyacuıı ancak karşüayabümefetedlr. Açıkça köyün malı olan bu dağdan komşu Otlukapı (Hertev) köyünden yalnız 7 kisi hak Iddia etmektedirler. tddia konusu olarak da sözü edilen dağda (yabnz üç adet 1530 dönümlük) çayırlan olduğunu ilcri sürüp, dağın tümüne sahip çıkmak isterler. yıldanberi de rejisör olarak Dâva, yargıcm önüne getirilmi?mikrofona piyesler koyduğnnu ötir. Sonucun, Türk adaletinin ane sürerek ögretmenin şikâyet dına yakışır şekilde olacağma Asım Sungur yazıyor: lerine kendisini «muhatap» san inancımız tamdır. Bu konuda Cumhariyet gazetesinin 21 a mış. Bundan anlaşıhyor ki, ts şimdilik daha fazla konuşmayı ğustos tarihli sayısında, okurtanbul Radyosu ve genel olarak yerinde bulmuyoruz. lar sütunund» «Zararlı radyo temsillerinden gençleri ve ço • da Devlet Radyolan nâzım bir Ne var kl, asıl anlamak istenilen de bu değüdir. Yastıktepe cuklarunızı nasıl kornyalım?» kültür ve sanat politikasından (Ketvan) ile Otlukapı (Hertev) başlıklı bir yazı çıktı. Kendisi yoksundur. Bu yüzden, meselâ, köyleri arası 5 Km. dir. Dâva ve dostları namına bir öğretmen piyeslerin seçimı, bir rejisörün konusu dağ ise Yastıktepeye 4, tarafından gönderilen bu yazı. takdirine bırakılmıştır. Eğer dnOtlukapıya 8 Km. dir. Durum memleket çocnklanna ve genç rum böyle değilse, Küçümen rc böyle iken 7 kişi kalkıp 730 kişi liğlne karşı içinde bir parça so jisör. kendisinde olmıyan bir nin apaçık malı olan, aynı zaman rumluluk dnygusa tasıyan bü • yetkinin var olduğunu hayal etda hayvanlannın hayatlan Ue de tün anababaların, öfretmenle miş ve savunma ödevini füzulî yakından ilgisi olan topraklar rin ve aydınlann ötedenberi a • olarak üzerine almıstı r. Aradan geçen zaman içinde, eısını çektiklert bir konuya dodan sömürmek isterler. asıl sorumlu olması gereken maDoğuda, bu gidişle ortadan kunuyerdo. kalkma raktine daha çok olan Bu yazıya, 31 agastos tarihli kamlardan da hiç bir ses çık ağahk ve fakir köylüyü ezme ör Cnmhuriyet'te tstanbul Radyorj madığına göre, şimdi haklı olaneklerinden birini özetlemeye temsil kolu rejisörfl Zihni Kü rak sorabiliriz: çalıştık. Kamu oyuna ve flgililere çömen cevap verdi. 1949 danbe Devlet Radyolarında oynasunmakta bir ynrttaş olarak fay ri tgtanbnl Radyosunun temsil tılan piyeslerin seçiminden soda gördnk. kolnnda çalısmakta oidnfnnu. H rumlu olan kimlerdir? j : Sorumiular kim