Katalog

BES Bilindiği gıbı, dunya devlellerinın çoğunun para sisteralerı, onlu ( = decımal! usule baglıcır. Para bırimi olarak kabui edııen ölçii, yu,za bölunerek bırım olan par* nın ufaklıkian elde edilır, buyuk parçalan da, bırımın 5, 10. 25, 50 ve 100 mıslı olarak hazırlanır. Amerikao doları, Fransız frar»gı, Alnoas markı, tsviçre frar.gı gibi dünyanın belli başlı paralan 14> ••••tl AVMAK 1 1 6 ( 7 i da hep onlu usule uydurulmuştur. Fakat tngıliz para;ı, geleneğe bağlı olarak onlu usulün dışın Ugili olarak hazırlanan ka«*<««»« TAPIM IAKIM da kaimış, çejitii mahzurlan keo bölümleri, Türkıyenin dilerı tarafından da kabul ediltaruosal bünyesinin özelliklerini inceliyerek reformun neden gcrekli oiduğunu anlatmaktachr. diğı halde, değıştmlmesı ıçm biı Yukardaki grafik, soz konusu tasarıların 1952 yılında yapılan tarım anketı sonuçlarına göre vertürlü harekets geçilememıştir. İn Türlü yollardan yapılan ücret ve lan altmıs bes milyon işçi ve müsdiği. Türkiyedeki tarun işleönelerüün durumlannı göstermektedir. ArUasümalcwd^rki 1952 yı'< Bazı işler vardır, yapılması ka başarısızlık örneğıdır. 1960 dan giliz lirası (pound); 20 şılın (shilmaa? srtiflanyle fıyatiarın umumı tahdemin ücretleri asgari ücret lında çiftçilerin dörtte üçü (yüzde 75.4 ü) tanmsal loprakların iiçte birinden azını (yüzde 29.4) rarlaştırılır, yapıhr. Artık o iş ba sonra alınan tedbırlerle Türk ge lıngı. bir şilin de 12 peni (penny) seviyesindeki yükselmeler arasın normlarının üstündc bulunmaktaişlemekte ve herbirine ortalama alarak 30 donüm toprak du$mektedir. Öte yandan tolam çiftçı şarılmıştır, bir daha sözü ediimez. lir vergisi sıstemi kurtarılmağa ye bölünmüştur. Ayrıca, perake». da ne dereeeye kadar munasebet dır. sayısınuı dörtta birinden azı (yüzde 24 ü) tanmsal toprakların yüzde 70 ini eüerinde bulunchırde piyasada, 21 sılınhk dığer bir aranraası icap ettiği, hususiyle Ba Meselâ iki şehir arasına demiryo çalışılmıştır. ö î e l l i k l e Inönünün AZ GELİŞMİŞ EKONOMtLER ölçü olan gine (guınea) kullanılmakta ve bu gruptaki çirtçilerden her birisine ortalama 2 209 do»üm toprak düşmektedir. 1964 tı memleketlerinde ötedenberı solu döşenecektır, bu ış yapıl;p bi vergi kaçırmaları konusundaki Buna mnkabil iktisaden az çeliç maktadır. nu gelmiyen münakaşalara yol aç miş memleketlerde, ba arada yar } yılındaki durum bilinmemektedir. Fakat bilinen bir gerçek var. Türkiyenin ekonomik ve toptince artık bu konuya dönülmez. son çıkışı, bu konuda hükümetin lurnsal kalkınmasımn büyük ölçüde tarımsal üretime bağh olduğu ve tanmsal üretımin de verimli îngiliz para sntemındeki malv mış, bu münakasaların neticesi hâ dumuzda ücret karşılığı çalışan inBuna karşıhk bır takım işler var|azimli olduğunu gosteriyor. Ancak bir şekilde artmadığı. Her yü nüfusun çoğalan gıda ihtiyacı, senayiin ilk madde ihtiyacı ve ihlâ alınamamıçtır. Bu «türlü yolları sanların, bnsusivle yeni sosyal dn dır, yapılması karBrlaştırılır. ya daha çok az gelişmiş bir ülkede zurlar ötedenben sıkâyetiere yol açmakla beraber, îngı tere'nin Av racat gerekliliği tarım reformunu kaçınılrr.az bir aksiyon olarak ortaya koymaktadır. ın başmda, demokrasi ülkelerinde | zenin nimf tlerinden faydalanma pıhr. Fakat istenen sonuç elde e Iktisadî münasebetlerin özellifinrupa İktisadi Topluiuğuna (Ortak toplu münasebetler düıeninin, baş j d«rumnnda olan işçilerin, umnm dilemez, tekrar işe girişilir gene dea doğan kaçakçılık tiirlerini büs Pazar) katılması konusu ortaya ' aktif nüfos içindeki nispeti pek başarılamaz. tekrar girişilir. Biz bütün ortadan kaldırmak kalav iş çıktıktan sonra. sistemin ıslahı ak düşüktür ve ancak yüzde yediye de toprak reformu, vergi reformu, değildirBu konuda girişilecek tüel bir probiem halını almıştır. Toplo sBzlesmelerin sebep nlaşabilmektedir. Buııdan dolayı idari reform. iktisadi devlet te denetleme masraiları « kadar ajjı»' tngiltere hukumetı; Mılli Arasolacağı ücret artışlannın ekomilli ekonomilerin bünveleri tetIşebbüslerının yeniden düzenlen olur ki, bn gayretlerin astarı yii tırma ve Geliştirme Teşkilâtmın tıomimizde enflasvoncu efilim kik edilraeksiıin sırf Batı memleınesi gibi işler bu türdendir. zünden pahalıya gelir. Denetleme Genel Müdürü olan tanınmif liıın lere yol açıp açmıyacafını ketlerinde ba husasta yapılan müMüzmin reformiar nin kuvvetleudirilraesi çareleri a ddamı Lord Halsbury'&in başkanılel çekici bir vfinden ele alan nakaşalara ve varılan nrlicelere Türkiyede toplumun yapısı, ku ranırken, vergi kazası üzerinde de Fazar, aşafıdaki ikl soruya dayanmak snretivle. ynrdumuzdarulıışu, ıktisadî bayatın isleyiş ka durulmalıdır. Denetleme anlaşmaz cak 1962 de göreve başlayan kocevap arıyarak, enflâsyon ki toplu iş sözleşnıesi talbikatı ralları. iiretim bağıntıları ile il hklarında ilk kaza mercileri ile mitenin raporu, 1963 yılı sonlarıakorknsnnnn ciddi bir enırel j hakkında hükümlert varmak bü fili yenilikçi çalışınalara her za Danıştay çoğu kere a y n taraflar da açıklanmıştır. teşkil etmemest gerektigine i ynk ölçüde yanıltıcı olabilir. man kuşku ile baUarım. çünkü bu da kalmaktadır. Bu da yapılan deişaret ediyor, Komite prensıp itibariyle. onlu Kaldı ki Türkiyede bugüne ka çahşmalardan alınacak sonuçların. netlemenin etkinüjini azaltmakta uuslün Ingiliz para sistemıne uy| dar •istemlı ve rasyonel bir ücrel Q Ücret artışlannın, herhaliki şehrin demiryolu ile birbirine dır gulanmasını tavsiye etmektedir. ıslahatının yapılmamış ve çeşit!: de, enflasyoncu akımlara •jağlanması gibi, amaçlara uygun Kötü bir verçi ödeyicisi: T»run Değişiklik ıçın, raporda iki çozüno engeller yüzünden bir ücret hare yo) açtıjı iddlası Batıda o'ması hiç de garantili değüdir işletmesi şeklı ileri sürülmüştür: ketinin doğmamış olması. işfileri neden artık rnesnetsiı kaPek çok «idarei maslahat» tedbirTarım kazançlan için alınan ted a) tngıliz liraunın, şimdiki d » mizi ve miistahderalerimiıi bu«üm bul edllmektedir? leri reform adı sltında alınmıştır birler, geçen yıl bn versilemerUn ğerini muhafaza etmesı kaydiylş, kadar fevkalâde agır hayat sartla Q Ax gelişmiş ülkelerde Bazılarına gore reform başarılmış başarı şansı hakkındaki kötümser yüze bolünmesi, yüzde birine sent rı. geçim zorlukları karşısında bı ücret artışlannın ekonomi tır, bazılarına göre durum eskı tahminleri do£rulamaktadır. Ger (cent) veya onlu peni ( = decimal rakmış, bu durum, ceaaretle iddia üzerindeki etkllerini neUz çekten geçe n mali yılda bu kalem penny) denilmesi mümkun gorül Adaua, (Ozer Oztep bildiriyoM ; çiftçilerın dönüm üzerinden vergi: tahsil edilmek üzere soruşturma sinden daha kötü olmuştur. oUnabilir ki. memleketimizde eneden kendf bünye özellikmanların göruşü bile, bu çeşit ted den beklenen gelirin ancak dörtte müstür. Bir sentin deşerı, şimdiki Gerek Bajbakan ve gerekse j alınmasını istediklerini belirtmiş «çılmaktadır. gin prodüktivitesini fevkalâde tahlerine gore değerlendir. dit rden belli baslı «ebeplerden bi Maliye Bakanı tarafından yeni tir. Özgiray, «Biz, büyük çiftçi o j ^ yılı gelirleri için 1963 yılın birlerin özlerinden gelen çıkar et biri toplanabilmiştir. Gelir vergi ölçüye göre, 2.4 peniye eşıt olamek gereklr? kiîenmelerinden arınmış değildir smin tarım kesimine yayılması caktır. rini teskil etmiştir. Filhakika eme vergi refyrmu Ue ilgili olarak ya larak vergi reformuna taraftarız J a î j r 8 , v e r g i b eyanında bulun Bu hal şekline, başkan dahil, k o j 5 O n derece güç bır iştir ğin prodüktivitesi ile ücret gelir pılan açıklamalar ve bu arada bil Fakat bu. gelir vergisi sısteminde m a k ? . o r u n d a olan mükeüeflerin çoğu kere.. dekar büyük bir kısmımn, bu görevı ye i Vergi reformu konusunda alınan' Zaten gelir veıgisi bir sanayiles mitenin dort üyesi taraftar olmuşta bir ifade il* «grsv tehdıdi» ne leri ve ıımumiyetle ıstıhdam şart has.M (vergi kaçakçılığı) konusun teceili etmemelidir. Yani, vergisidir. tngiltere, iardır. layanan sendika tazyiklerinin gel ları arasında bir illiyet rabıtası. daki beyanlar, Çukurovadakı bazı uzerinden, istenilen vergiyi verme rıne getirmemiş oldukları. Maliye kararlarda, sözünıi ettiğimiz bu ö miş toplum b.) Komisjonun iki üyesi de. paiıği meydandadır. Mesele gerçek sebep ve netice münasebeti oldugu j f a b n k a t o r v e . b u i ' u k Çiftçılerı .ra ye lıazırız Azamisini de verelim Bakanlıgı hesap uzmanlannca ya zellik çok daha açık, çok daha be Amerika Birlesik Devletleri gibi ye lıazırız. Devletın lıöylece. bugün tahsil et p ı I a n Kontrollar sonunda meydana lirgin bir şekılde kendını göster vergi ahlâkının yüksek olduğu ileri ra birimi olarak îngiliî lirasmıo en bütün miHi ekonomiler ıçin e ötedenberı biiinen bir gerçektır ve etnıiştir. mekte... Yapılan reform belli üir sanayi ülkelerinde bile. gelir ver bırokılıp, yerme şimdiki 10 şıho lemmiyttlidir. Muayyen bır sosyal diğer taraftan sanayileşme hızlanBu arada şehirde yayılan bir soy raiş olduğu vergi tutarının en at çıkmıştır. • amaca yönelmiş aldıı^uaa göre, g«inin tarım kesimine uyguianma deferinde yeni bir birım kabul • ınılın, ücret artışları dolayısiyle dıkça, düşük ücretlerin netieesi o lentı, «rahatsulığı» bır kat daha 10 mislini alacağına inanıyoruz» Bazı çiftçilerın verdikleri vergi demiştır. başarıyı bu amaca ulaşılma dere s " i ^ a eüçlük çekilmekte, kaçakçıhk dilmesini, bunun yuze boiünmesi•efaha ul«|ma»ı neticesinde, fıyat lan kötü ve ağır hayat şartlannm artırmıstır: matrahı ile, fabrikalara, piyasaya 'ükıelmelerindsn doğan yüklerin istihsal kabiliyetinin Başkana göre, dekar üzerinden sattıkîarı arasında büyük farklar cesine eöre dejerlendirmemiz ge cP«k önlnememektedir. Bu sakın. ni ve S sent ( = 1 peni). 25 sent artınlması Söylendigine gore: Önümüzdeki liğer içtimai lümrelerin sırtına hususunda mühim bir engel teşkil günlerde Maliye Bakanlığından çeo vergi alındıgı takdirde çiftçi, daha r»kir. Geçen yıl vergiler kouu a > ' ' ortadan kaldırmak için, hü ( = 2.5 şılın) değerinde ufaklıklarolduğu anlaşılmıştır. Bilindiği gietınışlerktl kararların amac! k u m e t teklıfinde (gazetelerden an la yetinilmesini teklıf ükletilmMİ, ciddi mukavemetler i ettiği, nihayet aynı durumun üc rımıze İ530 kışilık bir hesap uz çok istihsal yapma çabası için* dü bi, halen yürürlükte bulunan ka sunda ahnan lacJl 2 ' m ' * kadar). belli bir ortala dir. 500 milyon nuna göre, yıllık jatış hasılâtı, 40 «sosyal adalet ilkeleri içinde kaloğurmakta, dtjer taraftan enflâ» j retliler sımfının satın alma gücü manları heyetı gönderilecek, sehn 1secek, yılda vergide 5 n Komite, bugunkü sistemden aykınna Bİ&tıındakl vatırtm barca roa v e r i m " 1 altında kalan hildirim. oniıt cereyanlan önlemeğe büyük J n ü esaslı şekilde ıınırladıgı sanayi mizdeki uzmanlarla bırükte, bütün ürahk bir artış olacaktır. , bin liradan aşağı olan çiftçiler, malariBin karaılanmam» idi O za l e r f b u ? ö t ö r ü »rtalamalar üze rılmadan önce. en az üç yıl sureir gayret ssrftdtn âmme organla memleket'erinin tecrübeleriyle an fabrıkatorlerin, buyük çiftçileria ÎM kadar vergi mükellefl j vergiden muaf tutulmaktadır. n n d e n v r ' « i . . «a'hedilmesi esası ii bir hazırbk devresıne ihtiyaç ı da işçi işveren münasebetleri laşılmış bulunmaktadır. Gerçi is ' 510 yıllık hesaplarını ıncelıyecek. hakkında » t ı s U r n u | S l z a n h a b e r I e r e g ö r e ; 200 kişinin man plâncılar •««arlanaB,.vergi t e d ı b edl1l birlerinin «»osV»l adalet»" amaçla , * ' " ! * r s l l f K x l ^ I n ?xl bulunduğu kanaarihdadır. Aynca, i dikkat ve ihtiyatla takip etmek tıhsaldejti verimiiliği artırmadan lerdir. Bu arada inceleme sonucu, Şehrimizde 200 kadar vergt nıü yanlış beyan sonunda vermedikleri nnı z e d e l e « p r » r ü s t e l i k T v a 1 m m > ^ k , f ™ 1 * " k . " p a l " * r ^ I d , o r sistemin kabAılü fatihinden itibaedir. çalışma ve yaşama şartlarının ra radyo ve gazetelerle halkoyuna * kellefi hakkında, vergi takdır ko vergi miktarı, 50 milyon üranın • ren iki yıllık bir intikal devresiBunanla beraber Batı yanm küjdikal surette değiştirilemiyeceği. ı çıklanacakur. lan k.rs.l.m.k i ç i 0 de Veter.ii •u | î i l e 7 " * < * " h a h M * h l t . b İ r **** misyonları tarafından cezalı verui üstündedir. nci sebep'ı !.u... ..., ,. görevden çe t r Işletmelerın ^ . J . hancı sebepler ni zaruri görmektedirler. İntikal esinin sanayi memleketlerinde ya söylediğimiz gibi, bir hakikat ıs« | Şehrimudeki bazı kimseler, b i . olduğunu söyleyerek den inürü. hu ortalamaları aşan devresınin Şubat ayında başlamakilmişlerdi. Bugün yeniden ılan geni? teerübeler ve bn tecrü de, yurdumuzda aşağı bir bayat : îjndıği gıbı yıllardanberı anlamak zor sı tavsiye edılmektedir. Uyguiaelerden çıkanlan neticeler, her seviyesinin kısmen bir sobebi, k ı s ' m u r lojmanıj adı altında inşaatlar tedbirlerine gidilmesi, o zaman amada en buyük zorluğun. sımdiki cret artışının behemehal fiyat ha men bir neticesi olan bugünkü dü yapmak'.a, bunlann malıyetı vergi. lınan tedbirlenn plândaki yatırın. ""*• ^ ^ v»«t»l.lar! usule före imal edilmis bulunaa •ketlerine, dolayısiyle enflisy« sük verimi, başta ücretler olmak ye tesır etmekte, fakat kıraya verlan •«•vu1. «l*rak kars.lamaia ,ahnaoak hessp ve muhasebe makınelerının B n % ist cereyanlara yoi açacafı bn*» Ü2ere umumiyetle tatminkâr olmı mektedirler. Söylentılere göre, bu h.ç de yeterlı olaıadıjını açıkça ^ ,t? ^ s % x onlu sısteme çevrilmesınden dow l U 1 | ındaki iddialann mesnetsiz oldn yan istihdaro sartlariyle izah etmek husııslar da geleeek heyetçe incegosterıyor. Ancak planın ıç fı p a h a , l l l j l n l a r t l r a r a k l ü k e t i t i k ü e . ğacağı duyünuimektedir. m n ortaya koymuş, her millî e mümkündür. nansmanımn yan. yurttaşlara ge , e l e r e d a 6 , , a c î l k ( l r . lenecektir. B u d a j l I l s ı n inomiye her hâdise, şart ve mü Bu gerçeklerin ışığı altında memlecektekı daha fazla gel.r ugruna d ü s ü k ..;„,„,,„. d a h a Adana Ziraat Odalannın fikri v ü k s e k »sebete tatbik edilebilecek uma leketimızde enflâsyon korkusunun, bugun kemerleri sıktırma ışinır. o r a n , a r ,in n a I i n d p b j n m e m f s i Adana Ziraat Odaları Başkanı i hükümlere ve formüllere var daha başlangıçta, ancak önümüz • j bir kere de, plânm yürürlüğe so yapılan çabaların başarılı olacağıanın yanlış neticeler doğvrabile j deki uzun bir devre zarfında ta çiftçi İzzettın Özgıray, veıdıği bekuldugu ilk yılda kökünden çö na inanmak güçtttr. Meselâ çok fagini göstermiştir. Bundan dola mamlanabılec.k olan ücret ıslaha : yanatta, Ankarada Türkiye zumlenmesı çok rt«ha :yı o l u r d u . | k j r a i l e l e r i n ' kullandığı gazyağına Türkiye'de toprak reformu I, tına ciddî bir engel teskil etmeme Odaları Birliginde durumu göru»dır ki, zamanımızda iktisaden geHer yıl proçram için bir yandan | z a m önerümektedir. Bunun gerek. ; tüklerinı, tasvıp ettıklerını, ancak (Türkiye ve Ortadoğu Amme tdaresi Knstitüsü yayınlarından, ENFL^SION ;miş ekonomilerde, kâr, temettü, si temenniye değer. dış yardım peşinden koşnlurken. • ç e s i k a r a v o h | t a f l m a , , İ I e D e m i r . Idari Reform S e m i : VI). Ankara 1961. 96 sayfa. S T.L. iz ve rant gibi ücret dışı gelirleCari fiat sevıyesinde toplam taTELÂFİSİ İMKANSIZ bir yandan da baz, yurttaşları tek y o l u tasıması arasmda. rkabeti Bn inceleme teprak reformv kenununun valnu iki vönii i, arkamızda kalan uzun bir devZARARLAK rar kemerleri sıkroaça çafırmak, esitlik seviyesine getirmektir. Oysa lebin toplam arzdan daha fazla ilr ilfilidir: 1) Tarım topraklarının fazla hölünüp parçalanzarfında, mütemadiyen gerlle • Yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, j onları plâodao da. plânlı kalkın a v n ı am3LCa uiaamak | ç J n pekâia olması, ba?ka bır devimJç, fia'.îar masını önliyen tedbirler ve. 2) Tarım topraklarının birleştiek suretiyle mâkul hadlere ulaş ücret karşılığı çalışan vatandaşla ' madan da soğutabilir. İyi bir siya tekerlek lâstikleriae daha yiiksek genel seviyesinın devamlı olarak rilmesi. Kitabın birinei bölümünde Doç. Dr. tbrahim Tasa ş olması, ücret yükselmelerinin rımıza bugünden yarına Avrupalı ! set adamı için kısa aralarla tek bir ver s i konabilirdi. Aynca bir yükselmesi demektir. iic Nabi Dinçer «Türkiyede ziraat islctraflerinin parçalanÎS ve prensip itibariyle sanayiin veya Amerikah işçilerin müreffeh ,! rarlanan avutucu müdahaleierle bütün olarak gid«r vergüerinde i FİAT maaının toplamsal nedenleri ile etkilerini; Prof. Dr. Reşat tan prodüktivite nigpttine bağ vajama snrtlarını vc yükıek hayat, Değertn para ile ifadesidir. hastalığı uzatıp hastayı bezdirrnek | yapılan değisikliklerin. bir si'temi Aktan ile Dr. Raran Tuneer «Türkiyede arazi parçalanması ıması hususunda mühim bir rol standardlarını temln etmek gibi, yerıne, yarayı nestere bir kere vu ileriye görürücü nitelikte olması. ı DKCCR soranunnn ekonomik yftntt» nü; ve Prof. Dr. Kemal Fİkret namıştır. mubalâja v« mugalâta payı p«k Bir »eyin başka bir şeyle değifrup kesin i y i l i | e gitmek süphesiı onu ilk maddelerden alınan bir Ank da «Tarın iopraklannın çok küçük parçalara hölünbüyük iddialarla ortaya çıkmanın, Stokholm (SIP) Riksdag'ın GELlŞMtŞ EKONOMtLER seçilmesı gereken voldur ]agır vergi olmaktan çıkarıp ! tirilirken esas tutulan miktarı. mesini önleyecek tedhirlen i incelemektedirler. Bn bölüme FtAT SEVtTESİ ?imdi bahis konusu ettiğimiz ge bizzat bu zümre için ne kadar bü ilkbahar oturumunun açUışında ayrıca «fsviçre'de ziraî rayriraenkullerin hııkakî rejimi» yük ve telâfisi imkânsız zararlar sunulan, Isveç'in 1964 • 85 yıh uNispî bütün fıatların ağırlıklı miş ekonomilerde «ücret artışı üzerine Dr. Sefa Keisoğla'nun hazırladıjı hir inceleme yazısı ortalaması, bajka bir deyimle, tera idüktivite» formülünün gerek ; dogurabileceğini kayd ve kabul et lusal bütçesinde cari harcatnalar eklenmistir. işe ih bir k 5İ1 özellikleri kabul edüen seçme kl beraber, i nihayet bi nok 80 milyon kronluk kesin bir fazi sendikalarınca, gerek işveren mekle b b Kitabın ikinci bölümünde İs*. Prof. Dr. Kemal Fİkret bazı mal ve hîzmetlerin bir arada •relerince benimsenmi? olması tadan başlamak ve asla sıçramala lalık göstermektedir. Toplam geArık'ın «Tarım topraklarının birlestirilmesi» hakkındaki gölirlerin tutarı 22 milyar kron (4,2 ele alınan fıatlarının gen?l olarai :, birçok sebepleri arasında, bu ra mahal ve meydan vermeksizin röıleri ile «Fransız hnkukunda araıi parçalanmasını önleyici milyar dolar) ve toplam harcatoptan indekslerle ifadesidir. la sadece ikisine temasla iktifa adım adım ücret reformlarına fltmevzsat» hakkında Dr. Sait Abnt'un bir yazısı ve «Belçika'mek, bu yoldaki çalışmalan des i maların tutarı 21,9 milyar kron oTOTLAM TALEP ıpk isteriz : da parçalanmıs arazinin birlrstirilrnesi» kontısanda Dr. tlhan Belirli bir zamanda muınkün ler şeyden evvel gelişmiş menv teklemek zorundayız. Modern bir j larak tahmin edilmiştir. Gelir büt esi 963 öıtrak'ın hir ineeleme yazısı balnnmaktadır. 64 malî yılı tahminlebütün fiatlarda satın alınabiieoek etlerde ücret karşılığı çalışan sanayiin kötü şartlar altında y a ş ı ! î I mal ve hizmetlerın toplam miktaanların mecmuu aktif nüfus yan ve çalışan bir işçi zümresinin rinden 1,4 milyar kron; gider büt t Ank. Prof. Dr. Kemal Fİkret: Mllkayeselİ toprak ise 2 milyar kron fazladır. rıdır. formu II, ıde işgal ettikîeri nispet, bura elinde ve iradesinde hiçbir zaman i ç TOPLAM ARZ ia işçi ücretlerine yapılacak en verimli neticelere nlaşamıyacağını, Yatırım bütçesi de carî malî yıl 0 (Türkiye ve Ortadoğtı Amme tdaresi Enstitüsü yayınlarından. Bkonomık haya'ta yeri olan büük hîr zammın ekonomik hayat aksine şöhretli ilim adamlanndan bütçesinden 400 milyon kron faztdart Reform Serisi: XI). Ankara 1961. 183 sayfa, 3 ek tablo. 8 TL. tün özel ve tüzel kıjilerın belirli meydana getireceği tesirlerin Brentano'nun da işaret etti|i gibi, lahk göstermektedir. B« kitapta dar anlamda toprak reformo, yani topraksıı bir fîat seviypşinde değişim için ıiil "ve eheınmiyeti hakkında bir sendikaların ücret bareketleri etraHükümetin 1964 65 için başhca köylü ve çiftçilere yetesiye toprak da|ıtınıı. topraksıı kfty •unmak istedikleri. va da saflayar vermeğe kâfidir. Gerçekten j ' l n â a yaptıkları mücadelelerin tek j gelir kayr.akları vasıtalı vergiler lünün tapraklandırılması koflutarı incelenmektedir. Kitap n i l t bildikleri mal ve hizmetlerın topişmiş memleketlerde faal nüfui 'lerlemelere. istihsal vasıta ve ile vasıtasu vergilerdir. Carî yıla baslıca dört keaime ayrılmıştır. Birinei kesimde ıfelişmekte lamıdır. de öcretlilerin nispeti yüzde nıetotlannda ve işletmelerin sevk nazaran vasıtalı vergiler 610 milolan memleketlerde yapılan taprak reformlarından Srnekler v e mişten aşafı düşnjemekte, Bir | idaresinde devarolı ıslahata yol I yon, vasıtasız vergiler için ise verilmekte ve Mısır. Snriye, Irak, Tunus. Batı Pakistan ve k Amerika Devletleri, Alman, a c a c a ^ ı n ı Sözden nıak bnlundnr 1.090 milyon kronluk bir artıs Vergi mükellefleri listelere bakıyor VletVam'da nvşulanan toprak reformlannın ana hatlan İsveç çibi memleketlerde ayııı i ":amak do^rn olur. j öngörülmüştür. Kaçıracak mı. kaçırrmyacalc rrı? Sösterilmektedir. tkinci kesimde tiraî kira hakokn ineelenn yüzde seksenin fizerine çık n e k t e , üçüncü kesimde ise 1945 tarlhli Çifteiyi TopraklanKaçıracak mı. fcaçırmıyaeak mı? ' jJerdeki işlem» safhalarında kstıita, hattâ tnsrilterede yüzde dırma Kannnn» nan ana hatları Szetltnip açıklanmakta, 1964 programmın finansmanı için lan değerlerden de ahnan «bir ek İHRACAT san üçe varmaktadır. SByledikannnnn nygnlanması sırasında karsılasılan jrüçlükler ve alınan tedbirler iki grupta topla lenen değer vergisi» sistemıne doğ. 261 sayıh kanunla ilgili 6/2453 iz çibi, aktif nüfnsnn yüzde çeşitli dnrnmlar üzerinde yornmlar vapılmaktadır. Kitabın nabilir: Vergi kaçaklannı azalt ru g«liştirmesi iyi olurdu. Yapılan sayıh kararnameye göre k'iruinıuş •en veyB dokşanı i«çi olan bir son dördüncü kesiminde de «Tarım topraklarının birleştirilmak amacını güden tedbirler, ver değişikiiklerde bu nitelikler yok olan «fhracatta Vergi tade?i Ko\ew York'ta Zürih'te (İS; nlekette efeer ekonomi yfiksek mesi ile tarım topraklarının ç«k küçük parçalara bölünme51 yükünü yayan ve ağırlaştıran tur. , migyeaa» çalışmalarm âtıl kapa.ı(Dolar olarak) viçre tesinin fazla olduğu sanayi k<>S)avcli tam istihdam halinde ba ! sini önliyeeek kannnî tedbirler öıerinde »arnsler verilmektedbirler. Birinei (rapa daha çok Bu paralar nereve gidivor ? olarak) ıvorsa. ücretlerde vnkanya dot ; tedir. Kitaba aynca, tsviçre hnkukandan örnekler ile memgelir vergisinde çok yaygm oldoB;r nokta daha: Hükümetin bir r:na teksif etmiştir. Bildinldigme ıir hareket, şayet bn artış nis Holânda (100 Florin) Ieketimizde 19511960 araa 10 yıllık dönem içinde Toprak Ko28,000 119.00121.00 ğn artık kabnl edilen rergi kaçak az da ınarialyonun ters tarafı üze gore ilk olarak ele ^iınan satışyi artan prodüktivite nispetini a migyonları'nea yapılan toprak dafıtımlarına ait hir tablo ile 25.250 çılığinın alınan tedbirleri çirraek rinde durması uygun olur. Ger' koüarı arasındâ Fcrro • Krom, kirB. Almanya (100 D. Mark) 107,50 109,50 rs.ı. elbette riyat hareketlen ayrıca, konnyla ilçill Tlrkçe yayınlar ttzerine bir bibliyoğtedir. Bilindiği gibi gelir vergisi çekten Türkiyede devlet harcama. pit, krnserve. zeytinya|ı ve carn İsviçre (100 İs. Franjsrı> 23.300 hattâ fivatların nmnml teviyerafya eklenmistir. sisteminin başarılı olması, vergi lan sistemi. en az devlet gelirleri ve cam rr.amulleri vardir. tlijlı 86,50 89,00 Ziraî Dâvalarımız: Toprak Reformu, 20,600 f nek rhfmjnivetli yBkselmr Fıansa (100 Fr. Frangı) yükümlülerinin bildirimlerine ida sistemi karlar reforma muhtaçtır. çevreier komisvnnun az bir rıs0,680,70 Jtalya (100 Liret) . dolavısiyle rnflâsysnlst taıyı 0,162 (T.M.M.O. Birliği. Ziraat Mühendisleri Odası yayınlanndsn: 1), rece güvenilmesine, bu güvenin ödereklerin teşkilâ'lara veriirae turn'la ihraç kasbi!i''?fı kaîsnaneydan verebilir. Ankara 3961 Ekim, 174 sayfa, J5 TL. 8,50 8,70 Belçika (100 B. Frangı) 2,050 sağlanması için de ağır müeyyi sirden va?s»cip. yapılacak işlere bilecek sınai mamuüer iirorin'i? cer taraftan gelişmiş memleke' j tnjîltere (1 Sterling) Kitap. tarım sorunlart üıerinde yerli ve yabancı nzmandelere bağlanmıs çok sıkı bir de verilmesi. toşkilâf kadrolaıının ya öncelifcle riurmasım temenni et11,95 12,15 2,825 e çalışan sınıfjn hayat »tandar i laıra hazırlanan rapor, makal* re baska eserleri ısman sanetleme sisteminin kurulmasına P l ! a c a k " I s p S o r < > ayarlanma«ı yan' 4,894,33 zun hir devre içinde o derece ' A. B. D. (1 Dolar) man bir araya fetirerek bvnlardan yararlanmak imkânını TTRİZ3I baghd.r. Bu sistemin en ivi yürü " s butçesi, e s ^ n ı n kabulun, doe1 0,42 0,32 0,095 bnlamamıs olanlara snnmayı « u f edinen Ziraat Mübendis;eltilmiş, hir taraftan Irome j Türkiye (1 T.L.) AİD Fon'undan tenıin ?Aitüldügü AngloSakson ve "iskandi r u «'<»>"»"'• d ^ l e t «halelenn.n v e ; Ttirk Lirasının New Yorktakl 1 Dolar = 10 52 T.L. degert değlşmeleri Odası Yönetim Knrvln'nun derleyip bastırdıfı bes çalışahalesi, diğer taraftan kendi 1 len 2ö rnilyon tut?rıııd»ki yatırım faaliyetl°rinin hız'anrtırtl. j mişttr. fsvlçrede İse aatıçlarda Türk Ltrası 5 kuruş, 5 »aritim clvannda , nav ülkelerinde. denetlemenin sımayı içine almaktadır. tlk roetin. Rtrlefmij Milletler Gıda turizm kredisinin benüz işline yardım mekanizması üc • masını köstekliven idari kanugerllemlettr. Ftlhaklka öncekl hafta 1 tavlçre Frangı = 2,325 T.L. kılığı, kaçakçıhk cezalarının ağır nî engellerin ortadan kalchrılması. ve Tarım Teskilâtı ile A.B.D. Milletlerarası tsbirliji tdaresi lemeve ha<lamam'> nfrıası karçılıŞı çalışan insanlann i* •Imuştur. Satiflarda 1 Isvlçre Frangı = 2.380 T.L. üzerinden muamele > lığı pek iyi bilinen bir gerçektir ve Irak Hiikömetinin yardımlariyle 1935 vılmda Irak'ta dü çeşitli tepki ve «Miâvptlcre ırn şartlarını ve bu arada Go Jfrmüştür. Alışlarda 1 îs^çre Frangı = 3.03 T.L. değeri devam etmek > Dİânın için jart.tır nasamı Buna karsılık lâtin ülkelerde ve , zenlenen bir aeminer iç<n Ankara Üniversitesi Siyasal Bil\ol açmaktadır. Gerpk Taîplirlerini o nispette düzeHmiı trdır. .,., , .' .. ., . .., Bu tedbırlpr avr.ı para ile dah^ ozelhkle henuz sanavıleşmemıs ul, ' , . . .. siler Fakfiltesi tktisat profesörlerindea Ziraat Töksek Mü rizm ve Tanıtma fiıMrlı•ükseltmiştir ki, bugünkü du , , , ,. . . " . . , . ' çpk ış vapılmasını va da a ' n ı ısın bendisi Dr. Rf*a* Aktan'ın hazırladı£ı rapordnr. Raporun k» Jhnda vapılan çalışmalar. eeHa proriüktivite artışı üstünde kelerde gel.r verg.sı s.s emı b a ? a | d a h a a z ,,e gârülme,in. M « ı \ nnsu «Ziraî teknolojide ilerlemeler ve araai reforron» dnr. rekse Türkive Ekonomi Kn!acak ücret ıalahatının, eme rısız, kaçakçılığa elverışh, bu yuz ^ k . , . ^ Kitaba ahnan ikinci onemll metin. Tanm Bakanlıtı ve il«;ili rnran Iktisadî Araştırma rerimliliği üserinde hissediliı den de adaletsiz olrnuştur. Bildi i . kalkınmada az dairenin aıreanlarından k a n ı U üıel bir komi.iyonan haıırEns(itö*gnan tertiplediçi sepsire yol açacağı pek şiipheliOcak Ocak Ocak Oeak Ocak Ocak rimli mükellefler «enis Blçüde ka ö i k e | e r i ı ı senellikle ftnönde bn: l'iyıp Başbakanhga sundnfn «Toprak Keforma Kannn Tana•ninerde ertaya çıkan UonnRu hususta Amerika Birlesik 21 22 24 25 20 23 çakçılık yaparlarken. vergi. kay j n n d n s u enflâsvon verri allerna.i rı«ı» dır. Ba ikl metinden baska H»lânda'da arazinin birleslar, ilriliteree yakından iaetlerinde asgar! üeret tatbinakta tevkif yolu iie ücretHIerin tifindrn piic olanı. yani versriyii CnmlmriTet 1963 9 6.15 96.10 96..'0 96.70 96. tirilmesi, Snriye'de Toprak Reformu Kanann ile Küha Cnmlenmektedir. DevİPtin vp 5meselenin daha çok aydınlan 96.80 üzerine aktarılmıştır. Bu olay o j «ermistir. n » kararı t»«vip etme1964 96^0 96.30 97.C0 97.00 hnriyeti Toprak Reformn Kanqnliirının metinleri de yer alzel «fktöriin rn olurıîn hir için güzel bir misal teskil edereceye çelmiştir ki. böyle bir n, e k imkânsızdır. Anaeak Tiirkiyei 138. 1963 138. Reaat 138.138, mjs olduenndan. vukarıda işaret edilen Türki»* v» Ortndatu 138. »ekilde işhirliti \apahj!ec<»i Fiihakika adı geçen memle • çelir verırisi. iyi derecelendirilmiş biikiimetlerinln tamimattan bn y«( 19Gİ 139. 139.50 139 139. Vmmp îdaresi EnstitüsSnce yavınlanan iki kitapla heraher 139. bn sektörde karsrların hızl» ! urret karfihfı çalışan yetmis bir vasıtalı ver^iden daha adalet na yaptıtı reformların ana niteli. hu kitap, konn ile ilriicnenlerin baıvarafaklan başlıca alıuması gereMiff ^ji'n'et Külç« 1963 14..\0 H..W 14.55 11.53 14.55 r milyon insandan ancak beş siz olmuştur. Türkıyeri" 19S0 1960 $ini reform adı altında alınan bn Türkce karnaklardan biri olraaJıtadır. konnlarııun başmda gel1964 14.40 14.35 14.30 1J.IÎ ^mı kanun! asgar! üerat hadn.ıo gelir vergisi uvgulama.ı. vergiri kararlarda da görüyoruz: ÇoU a ı . mektedir. den faydrianmakta, £«Fİy« kaük teknıği bakımından tam bi: • rt çok geç. Ucretler, Maaşlar ve enflâsyon İŞLENEN ARAZİYE GORE ÇÎFTÇ «Türkiyede toplumun yapısı, ku, ruluşu, ekonomik hayatın işleyiş kurallan, üretitn bafıntılan Ue iV t gili yenilikçi çalışmalara her zaman kuşku ile bakarım » diyen yazar, bu kez hükümetin «enflâsyon vergi» alternatifinden güç olam yani vergiyi seçtiğini belirterek şu sonuca vanyor : ÇOK AZ VE ÇOK GEÇ Ingilîere para ssitemini değiştirme yolunda Yazan: H. R. ERTUĞ Türkiyede sistemli ve rasyonel bir scret ıslâbafının yapılmamış olması, işçilerimizi ağır hayat şartları karşısında bırakmışfır Yazan: Prof. Dr. Orhan TUNA Vergiler geliyor Doç. Dr. Kenan BUIUTOGLU Iıtönü'nün demecinden sonra: Çukurova bölgesinde geniş bir soruşturma açüıyor 200 mükellefitt yanlış beyaıtla hazineye 50 milyon lira civarında noksan vergi ödedikleri samlıyor ve tarım reformu hakkında neler okuntalı? NE NEDIRİf İsveç bütçesinde vasıtasız vergi artışı bokleniyor Altın Fiyatlan