Katalog

SOKAKLARIN TÜRK EDEBİYATINTN YENİ BİR SAHESERİ ÇOCUĞU OflHAN K E M A L 1 8 ^^ ALTTN KİTAPLAR YAYINEVİ Cumhuriyet 10801 40 yıl sayı 13.993 umhuriyet KUKICUSU: YUNUS NADI Telgral te mektup adresi: Cumhuriyet Istanbui Posta Kutusu: IstanbuJ No 246 Telelonlai : 22 42 90 22 42 36 22 42 97 22 42 98 2 2 42 a9 ATOM İnsanlık artık ycni bır merhaleye ulaştmş cAtom Enerjısi Çağı>> na girmiştjr... . ** ' Millî Eğitim Bakanhğı BiliîALEsfcfleri serisinden yayımlanan «Atom ÇAirdcgi > adlı > kitap bu konunun uzmanı olmalanlarâ t<3mel kavratnlar hakkında, mümk^n olduğu kadar, açık bir fikir vermektedir. ^ , ' Prof Celâl Saraç tarafından Prof.\L. Rösenfeld'den dilimize çevrilmiş Bakanhk ya «' yınevleriyle bütün kitapçılarda 500 * kuruş fiyatla satışa çıkarılmıştır. < (Basın 11557/10776) \ Cuma 19 Temmuz 1963 Şam Radyosu Hariri taraftarları ile Nâsırcıları itham ett 1 Suriye'de bir askerî sivil hükümet darbesi ieşebbüsü basiırıld ı Hudutlar çepeçevre kapatıldı; Sokağa çıkma yasağı kondu, âsiler Ordu Genel Karargâhı ile Şam Radyoeviıti 1,5 saat müddetle işgal ettüer, ölü yarah miktarı belli değil Ü Türk Alman görüşmeleri W hokkında tebliçj yayınlandı | Alman Iktisadî işbirliği Bakanı Türklere yardıma hazırız,, dedi Bakan, dış yardımların yanmda dahilî mali inıkânlar yaratmamızı tavsiye etti. Sulama ve turistik projeler üzerinde de anlaşmaya v a r 11 d ı ğ ı bildiriliyor Yurdumuzdan aynlmadan önce düzenlediği basın toplantısında Federal Almanya İktisadî îşbirliği Bakanı Dr. Walther Scheel, Türkiyenin dış yardımların yanında dahilî mali imkânlar yaratmamız gerektiğini bildirmiştir. Ekselâns Scheel konuşmasına Türk Hükümetinden ve hal Arkası Sa. 5, Sü. 3 te CHP Genel Başkanı duruşmalarm Mecüs tatilde iken sona erebileceğini belirtti Ankara, 18 (CumnurıyetTeleks) C.H.P. Meclis ortak grupunun bugünkü toplantısında bir konuşma yapan Genel Başkan ve Başbakan İsmet İnönü. cSiyasî hayat it;ınde hükümet kanadmda, mahalefetle hükümet münasebetinde, Meclis ve askerî ihtilâJden gelmis bir memlekette askeri sergüzeşt heveslilerine karşı «iyasî istikran temin etmek ödevini C.H. P. iştirak ettiği karma hükümet içinde, bugün herkese karşı ve tarihte her devre karşı yüzünün akı ile, namuskârane ve büyük başarı ile ifa etmiş olduğunu söyliyecek durumdadır» demiştir. C.H.P. ortak mecüs gnıpu bugün başkan vekillerinden Vahap Dizdaroğlu'nun başkınlığında tcplanmıştır. Ç.H.P. Genel Başkanı ve Başbakan İsmet İnönü söz alarak Fransız Devlet adamları ile yapılan görüşmeler hakkında bilgi vermiş, iç politika meseleıeri üzerinde geniş şekilde durmuştur. Fransız devlet adamları ile yapılan görüşmelere tpmas eden İnönü, görüşmelerin memnunluk verici bir sonuç doğurduğunu. Fran Arkası Sa. 5, Sü. 4 te inönü CHP Grupundu iç meselelere temas eden bir konuşma yaptı Ankara, 18 (Cumhuriyet Teleka) Başbakan îsmet înönü, bugün üçüncü hafta tatâlini geçirmek üzere İstanbula gitmiştir. tnönü, beraberinde eşi Mev hibe înönü, özel Kalem Mudürü Necdet Calp ve Basın Müşaviri Fikret Tokat olduğu halde saat 20.10 da hareket eden yataklı trenle îstanbula müteveccihen Ankaradan aynlmıştır. İnönü, pazar gecesi İstanbuldan gene trenle hareket edecek ve pazartesi sabahı Ankaraya gelmiş olacaktır. HARİRİ VE ATTAŞİ Suriyede dün, yeni bir hükümet darbesi teşebbüsü bastırılmıştır. Milli İhIılâl Konseyi Başkanı Korgeneral Attaşi'nin Kahirede bulunduğu bir sırada patlak veren isyan hareketinin, ay başında azledilen eski Savunma Bakanı ve Genel Kunoay Başkanı Tumgeneral Hariri'nin taraftarları ile Nâsırcılar tarafından tcrtiplendiği anlasılmaktadır. Resimde Attasi (eolda) Te Hariri fö Cento Genel Sekreteri Rus notasma cevap verdi Dr. Khalatbary, Sovyetlerin ithamınm tamameD asılsız olduğunu söyledi Çayırovadaki frafik kazasında 4 kişi öldü Gebıe 18, (Oıel) Dü B sabah Çayırova, Ziraat Okulu yakınlarında bir otobüsle bir kaptıkaçtı çarpışmış; kaptıkaçtıda bulunan yolculardan 6 aınm ağır yaralanriığı ve bunlatdan 4 kişinin öldüfu bildirilmiştir Ayrıca otobüs yolculanndan da 23 kişinin ağır ve hafif şekilde yaralandıklan anlaşılmıştır. Kaza tahkikatına Gebze Savcıh ğı ve Jandanna Kumandanhğı el koymuştur. Beyrnt 18 (a.a. A J>. • Radyo) Suriyede bugün bir hükümet darbesi teşebbüsü olmuş, fakat Baasçı ıktidar tarafından kısa zamanda bastırılmıştır. Bütün Suriyede sokağa çıkma yasağı ilân edilmiş ve karşı geleceklere ateş açılacağı bildirilmiştir. Hudutlar çepeçevre kapatılmış ve Suriyenin dış dünya ile her türlü irtibatı kesilmiştir. Suriyenin «Kuvvetli Adam> ı Genel Kurmay Başkanı, Savunma Bakanı ve Askerî Valisi Tümgeneral Emin Hafızın bir sözcüsü tarafından Şam Radyosunda okunan mesajı şöyledir: «Emekliye sevkedilmiş mahdut Ankara, 18 (CumhuriyetTeleks) sayıda askeri şahısların destekledikleri bir takım sivillerden müte Edirne Milletveküi Talât Asal sekkil bir fesatçılar çetesi, Şam ve Ordu Milletveküi Ata Bodur bölgesinde huzuru bozmak için bugün Y.T.P. den istifa etmişler Arkası Sa. 5, SU. l d e dir. Edirne Milletvekili Talât Asal Y.T.P. Genel Başkanı Alican'a gönderdiği istifa mektubunda, «Y. T.P. yi bir bölge partisi yapma zihniyeti bünyeyi kemirmektedir, kemirecektir. Kısa bır zaman içinde n yakın arkadaşlarınızla ihtilâfa düştüğünüzü göreceksiniz» demekedir. Talât Asal, Alican'ın davranışlaını tenkid ederek, mektubunun onunda şoyle demektedir : «Bugünkü fikir ve davranışlarız demokratik düzenin idamesi ve JYazısı 5 iıtci sayfada) isükrartr 1 rfteSmei prerjsipleriyl* ric bağdaşamaz. İstıiaların tevlıt ttiği ve edeceği neticelerin mesuiyeti size ait olacaktır.» Öte yandan istifa ettiği söylentieri çıkan Sıvas Milletvekili Tahin Türkay, Mecliste, basın men uplarına, <Ben akılsız mıyım?» demiştir. Inonu İstanbula geliyor w •• •• Talât Asal ve Ata Bodur YTP den istifa etti Gürsel, inönü ile yarım saat görüştü Başbakan, Cumhurbaşkamna Hükümet ve Meclis çalışmaları hakkında etraflı olarak izahat verdi Ankara 18, (CurahuriyetTeleks) CunirlurbaşkaTn 'CenTal <Gfüfs61 ile Başbakan İsmet İnönü bugün yarım saatlik bir görüşme yapmışlardır. İnönü saat 10 da Çankaya köşküFransa Basbakaııı ve esi Vali Akı ile Hava Alanında İstanbul Üniversitesinde 4 doçent profesör oldu SU BASTI Evvelki gece Ankaradaki sağnak neticesi bir çok evlerin ilk katlarını sular basmıştır. îtfaiye ekipleri sabaha kadar devamh surette çahşarak evleri basan suları boşalttıklan gibi ev sâkinleri de sular altındaki eşyalarını kurtarmaya çalışmışlardır. Ankara, 18 (Cumhuriyet . Teleks) stanbul Üniversitesinden dört do;ent, profesör olmuş ve bu hususaki kararnameler bugünkü Resmî îazetede yayınlanmıştır. Edebiyat akültesi Fizikî Coğrafya Kürsüsü rofesörlüğüne ayni kürsü doçenti Dr. Ismail Yalçınlar, Tıp Fakültesi 'edavi ve Eksperimental Cerrahi lürsüsü Profesörlüğüne ayni kür. ü doççnti Dr. Süleyman Dirvana, ıp Fakültesi Kulak Boğaz Bu. Arkası Sa. 5. Sü. 3 te Başbakan Pompidou keodisine ve beraberindekilere gösterilen misafirperverlikten sitayişle bahsetti Hükümetimizin dâvetlisi olarak yurdumuzda bulunan Fransa Başbakanı Ekselâns Georges Pompidou ile eşi ve Dışişleri Bakanı Ekselâns Maurice Couve de Murville ve Fransız heyeti mensupları dün akşam uçakla îzmirden şehrimize gelmişlerdir. Ekselâns PompîdOu ile eşi, Ekselâns Murville ve diğer mrsafirleri hava alanınia Vali Niyazi Akı ile eşi, Paris Büyükelçimiz Bülent Uşakhğil ile eşi ve Merkez Kuman danı, Emniyet Müdürü, Fransa Başkonsolosu, Konsolosluk erkânı, şehrimizdeki Fransız Kolonisi memurları karşılamışlardır. Şeref salonunda bir süre istirahat ettikten sonra gazetecilerin Fransa Başbakanı ile Dışişleri Bakanı şehrimize geldiler kendilerinden kısa bir demeç istemeleri üzerine Fransa Başbakanı, ilk defa geldiği İstanbulda şimdılik söyliyecek fazla bir şeyi olmadığını bildirmiş ve sebebini de şu şekilde açıklamıştır: « Buraya inmeden önce ilgililerin müsaadesi ile İstanbulun üzerinde küçük bir tur yaptık. Şehrin güzelliği bana o kadar tesir etti ki, âdeta nutkum tutuldu. Onun için size söyliyecek bir şeyim kalmadı.» Arkası Sa. 5, Sü. 2 de ne gitmiş v» Cumhurbaskanı GürseT ireMat10,30 • tetfdar yaptığt gorüşmede, Türk • Fransız resmi müzakereleri ve sonuçları hakkında geniş izahat vermiş, hükümet çalışmalanm ve Meclisin tatile gir mesi yaklaştığından, Meclis faaliyetini anlatmıştır. Başbakan îsmet İnönü Çankaya köşkünden aynldıktan sonra Büyük Millet Meclisine gitmiştir. Yeni bir yazı serisi GestapOnun • • • • • Sağnak haünde yağmur ve sel hasara sebep oldu İSTANBUL'DA METREKAREYE 500 GRAM, ANKARA'DA İSE 9 KİLO YAĞMUR DÜŞTÜ Şehrımize dün sabah sağanak h» •^ıkması ile tekrar 29 dereceye yüklinde yağmur yağmış, alçak bölge selmiştir. Yeşilköy Meteoroloji Islcrde bulunan bazı evleri sular tasyonunun bildirdiğine göre bubasmıştır. Bir saat kadar devam gün hava açık olacak, rüzgârlar eden yağış sırasında metrekareye değişik yönlerden orta kuvvette e50O yram yağış düşmüştür. secektir. Sıcaklık 32 dereceye yükYağışla birlikte ısı şehrimizde 23 selecektir. Yağış beklenmemekte Arkası Sa. 5, Sü 7 de dcreccye kadar düşmüş, güneşin ıçyuzu Çuvaldızı kendimize Evvelkj gün Fransa Başbakanı Ekselâns Pompidou'nun basın toplantısı haberindeki bir tashib hatası yalnız bizi değil. pek, ama pek haklı olarak okuyuculartmızı ve ilgilileri üz« müştü. Bunun düzeltilmesi için yapılan tavzih dün yeniden hatalı çıktı, bu bakımdan üzüntümiiz bir kat daha arttı. Okuyucularımız bizi tenkid etmişlcrdfr, etmektedirler, serzenişte bulunmaktadırlar, yerden göğe kadar haklıdırlar. Biz bu haklı scrzenişler karşısında açik söyliyelim kendimizi savunacak durumda değiliz. Yalnız, acele gazete çıkarmak mecbu. riyeti arasında gazetenin ilgili servislerinin yaptıkları bu hataların tekerrür etmemesi için elimizden gelen gayreti bnndan böyle daha fazla sarfedeceğimizi söylemekle yetiniyoruz. Şu ciheti bir kere daha belirtelim ki tenkid konusunda 61çümüz sırası geldiği zaman iğneyi değil çnvaldızı kendimize batırmaktır. 21 Temnmzda Cumhuriyet'te okuyacaksınız. Başbakan grev hakkının anlayışla kullanılacağına inandığını bildirdi İnönü, Türkİş'e telgra fında bu hususu belirtti Ankara 18, (CumhuriyetTeleks) Başbakan İsmet İnönü, Grev ve Lokavt ve Toplu Sözleşmç Kan'inlarının Büyük Millet Meclisinden geçmesi münasebetiyle Türkiye İşçi Sendıkaları Konfederasyonunun kendisine gönderdiği teşekkür telgrafına bugün bir telgrafla cevap vermiştir. Başbakan İnönünün Türkîş'e gönderdiği telgraf şöyledir: «Sosyal adalet cümlesinden ve aslında güç bir tedbir olan toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt kanununa işçilerimiz ve işvsrenlerimizce gösterilen itimadın cemiyetimizin sosyal huzur ve kal kınması için esas olacağı kanaati hükümeti sosyal tedbirler almak için teşvik etmekte ve cesaretlendirmektedir. Telgrafınız, işçilerimrzin elde ettikleri hakları inandığımız gibi büyük anlayışla kullanacaklarına bir kıymetli delildir. Memleketimizin sosyal huzurunda ve çok önem verdiğimiz kalkınma hamlemizde büyük rolü olacak bu kanunun ve beraber kal>ul edilen yeni sendikalar kanununun başarı ile tatbikini görerek bahtiyar olacağız inancı içindeyiz. 80Tık bir kadın I Günün İ Notlar 11 ECVET ffÜRESİN Kama oyunda politikadan, gürüitüden bıktığını hissettircn bir hava var. Filân partinin lideri şöyle atmış böyle tutmuş kimse farkında değil; daha doğrnsu bu atıp tutmaları kimse umnrsamıyor. Falan partinin koalisyon gürültülerine aldıran yok. Meclis güllerinden bazılarının Ankara sıcağınıo etkisiyle büsbütün ipin ucunu kaçırıp, kürsflde veya salonda veryansın etmeleri ise şünlük zabıta olayları kadar bile önemli görülmüyor. Aslında bu, eğer tadında kalırsa, memleket bakımından (ıiç de fena olmıyacak. XiteKim, umursamazlığı, bıkkınh%ı farkeden şöhret avcılarınctan ekserisinin, nznn mfiddettenberi aslanlık gösterilerindcn vazgeçtikleri memnnnlnkla izleniyor. Ama, bn ölçünün örle değişeceği ve taalkm ilgisinı büsbütün kaybedeeeğine daır birtakım emâreler var ki, ıste memleketin »eleceği bakımından bu tutum bayli tehlikeli. özellikle 27 Mayıs e v velinden başlıyarak yakın zamanlara kadar devam eder gSrünen aydınlann politika ile 'İRileri yine eski yıllardaki umursamazlık noktasına yaklasıvor çibidir. Hattâ ilgi öyle"îino ffevsemistir ki, aydın gözünde meselâ !?enol'Ia Birol'un Fenerbahçeye translerleri, bir partiden 4 5 milletvekilinin ayrılıp diğerine geçmesinden çok, hcnı pek çok önemlidir. Gürültil ve politikadan bıkkınlığın derecesini tâyin bakımından üç büyük şehirdeki sıkıyönetim hakkında şöyle küçük bir soruştnrma yapmak kâfi. Bir zamanlar kamu oyunun, üzerinde pek hassas olduğu, hattâ yeni Anayasa hazırlanırken uzun boylu tartışma konusu edilen sıkıyönetim gibi temel hürriyetleri normal olarak kısıtlayan bir müessesenin bu defa devamı faydalı hattâ zaruri görülmekte, belki garip amma, bu zaruret veya fayda sıkıyönetimi getiren sebeplere değil, tamamen başkalarına ve bunlann başında da, gürültünün kesilmesi, çekişmelerin durmasma bağlanmaktadır. Mecliste geçen ay ileri sürülen iddialann aksine, kamu oynnda pek yaygın olan bu kanaatin tutunması her halde scbepsiz değildir ve politikacı '• ların böyle bir ortamı yarat : makta birbirleriyle nasıl yarıs : ettikleri henüz unutulmamıs '• tır. 15 ckim seçimlerinden 1 H Ü. 1 ün mayıs ayına sdinceyc | i a Arkası Sa. 5. Sü. 6 da ^IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIÇ 22 yaşındaki sevgilisi ile evleniyor Eskişehir 18 (Telefonla) Şehrimizde enteresan bir evlilik katarı günün konusu olmuştur. 80 yaşında A. C. admda ihtiyar bir kadın, 22 yaşındaki genç âşığı ile evlenmeğe karar vermiş nikâlı mu amelesini yaptırmaya başlamıştır. 5 çocuk, 4 torun ve iki torun ço cuğuna sahip olan 80 lık âşık, şun ları söylemektedit: «Benim 22 yaşında bir delikanlı ile evlenmerade ne anormallik var. 80 lik bir erkek 16 yaşında bir kızla evleniyor da ben neden genç bir erkekle evlenmiyeyim.?» Şanlı Kadırgalar Ferîdun Fazıl Tülbentçi Kendisine has üslubu ile Cumburiyet okuyuculannı yeni bir heyecan fırtmasına doğru sürükliyecek olan Romandan bir pasaj: « Aydın Reis, alev alev yanan gözleri ile kaptan '(( Antonio'ya baktı. ( Türklerinintikanıı, müthiş olacaktır! Dedi Antonio titriyordu. Aydın, Güneye doğru dürnen kırılması emrini verdi. Vardiyanların kumanda tempoları ile kürekler suya dalıp çıkıyor, rüzgâr yelkenleri şişiriyordu. Valansiya Galisinin pruva direğindeki İspanya Kıraliyet bandırası indirilmis. Akdenîz'e şan veren Barbaroslann forsu çekilmişti». 'L JL BmTTI i.fKt (J3 Çapanoğlunun Komu oyundaki bezginlik | duruşmasına dün başlandı Fatgo Lâstik Fabrikası sahibi Hicri Çapanoğlu, iş yerinden ihbarsız ve tazminatsız işçi çıkarmak, ayrıca Lokavt yapmak suçlanndan sanık olarak dün Zeytinburnu Adliyesinde yargılanmıştır. DuTuşmanm başladığı anda hak lan teslim edilmediği iddiasiyle zarara uğradıkları iddia edilen işçiler adına avukat Cezmi Eke, rcü dahale talebinde bulunmuştur. Ekenin bu talebine Çapanoğlunun, ayni zamanda Demiryolu Işçileri Sendikasmm avukatı olan vekili tarafından ititaz edilmişse de hâkim müdahale isteğini yerinde gö rerek Ekenin müdahil avukat s1fatiyle işçiler adma dâvaya girme sine karar vermiştir. Dutuşmanın başlamasiyle sanık olarafc ifadesine müracaat sdilen Hicri Çapanoğlu kendisine atfedilen suçlarla ilgili olarak yaptığı konuşmasmda: «Mukaveleli olarak iş yaptığım için işimin ne zaman biteceğini önceden bilmezdim. Do layısiyle işçilere bu yüzden bir ay önce haber veremedim. Durumu da Bölge Çalışma Müdürüne bildiremedim. Fakat işçiler, işin ne zaman biteceğini bilirler ve bilme leri de gefrekir. Onun için yazılı bir ihbara lüzum görmedim. Tadili faaliyet etmiş dcğilim. Fabrikayı kapadım» demiştir. Yaşama Duvarı Yazı ve fotoğraflar Fikret O Y M TA Pazar günü Cumhuriyette T O P R A G A VERİLDt 30 uncu sanat yılı jübilesinin hazırhkları yapıldığı sırada âni bir şekilde ölümü, sanat çevrelerinde, dostları ve halk arasında büyük teessür uyandıran Şehir Tiyatrolarmın emektar ve değerli aktörü Reşit Baran'ın cenazesi dün gözyaşları arasında kaldırılmıştır. Saat 11 de Topcbaşı Tiyatrosunda yapılan törendc nıerhumun nsşı sahnede bir katafalk üzerine konmuş ve meslek arkadaşları onun .etrafında ihtiram duruşunda bulunmuşlardır. (Reşit Baran'ın janat hayatına ait bir yazımızı busön 4. sayfamızda bulacaksınız). başlıyoruz ,,