Katalog

pencere I Bir salıncak «Teni Üfuklar» dergisinin bir de kitap yayını var. özellikle tercüme alanında çok dikkati çekici bir çalışmanın sonuçlarını biribiri pcşisıra yayınlamağa basladı bu yaylnevi... En yetkili ellerde ,«n duru bir Türkçe ile diinyanın sayılı yazarları kitaplıgimıza hedtye edillyor. Jacqnes Prevert'in giirleri ba dizinin son eseridir. şilrlerf Türkçe'ye çeviren Sabahsttin Eyuboğln, kitabıtı önsözünde diyor ki : «La Fontaine'den sonra Prevert'i Türkçe gSylemeğe çalışmak hiivük bir keyif oldu benim için. Doğrusnnu isterseniz, her ikisinin de asıl tadına çevirirken vardım. Benim halkımın diliylc de içten içc bir yakınlık gezinledim dillerinde, anlatılmaz, kalıplara sığmaz bir yakınlık. Ezop'un yaşadıfı bu biıim topraklard» ftteden beri halk ozaniarının bol yetişmeginden, Anadolu Türkçesini o otanların yugurmuş olmasından geliyor belki bu yakınlık..» Bu içten Içe yakınlıği su rahat roısralarda »ezivermck mümkttn : • Acıdır yürekler acısıdır çocukluk Yagmur mevsimi bitti derken Yağmur mevsimi başlar yeniden Ve duman rengi ihtlyarlar Ellerınde eski püskü teraziler Kurulur otururlar köşeye Donen dunya dbnmez oldu mu Biten otlar bitmez oldu mu Bir ihtiyar hapsırdı demektir» Ya şunlara ne derıiniı : Gözyaslarım ağlamakla bitmeı Savaşa boğdular dünyayı Ben ki senli benliydim güneşle Yüzüne bakamaz oldum gayri. Eyuboglu. Prtvert oknlandan şalrler lcln t «Bdylesi ozanları çok eiddi ünlverıite hocalan, ya da çok ciddl eleştirmecller ciddiye almaz, onlar da o çok eiddt ttniverlitelllerl, ya da o çok ciddi eleştirmecllerl ciddiye almaılar. Preyert boylesi ozanlardandır. Beyinleti yüreklerindedir bSyl*. Ierinin. Düşünceleri bir türkU, türküleri bir düşünee fibidir» diye güıel bir tanımlaraaya glrlşiyor. Birkaç sayfasında gelisigüzel Szdeylşler var kltabın : Do|ruluk öifür olraadı mı ozgtirluk da dafrtt degildir. Ayakkabıcıy» çizmeden ynkarııı yokaa, müneccime dürbunden ilerisi, yazara da edebiyattan ötesl yok, Bütün görüçler laygı görmeli. Güzel. Siz böyle diyorsunuz. Ben ise bunun tam tersini söylüyorum. O da benim görüşiimi Saygı göstcrin öyleyse. Savaş Bakanlıfına Barıg Bakanlıgı denmlyor madero, Mallye Bakanlıgına da Sefalet Bakanlığı denmeli. Mnilnlak lenl biraı unutaa blle, sen mutluluğu bUtUn bütüne nnnttna hiçbir zaman. Kö'lelerin çocnklan zaman zaman kırallann çocnklarından daba mutluydular. Hem daba da çoktu onlar. Privert, mizah ile duygululnk, bayalle gerçek, koraedl ile dranı aragında çocuksu bir ulıncak kurmuş. Yemyesil agaçların yapraklan arasına dalıp dalıp arasıra mavi gökvüzüne yttkselen bn salıncağın Türkçesinde aynı güçle kolan vuruyor Eynboğln... Okndukça sizde de başlıyor mu bir başdönmesi : On iki lokma ekmeğe kazanılmıı On iki konak içinde On iki adam ağlıyor hıncından On iki banyo teknesi içinde Kotu bir telgraf almıslar Kotü memleketten kotü bir haber Yerlinin biri o memlekette Kalkmıs ayağa bırden çeltik tarlasında Ve acı acı gulerekten Bir avuç pirınç savurmus Goklere doğru. '' tKl CtJMHDBÎYET ıııı=ııııııııııi!iıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııuıııııııııııııııııııııııı=ıııı 18 Şnbat 1963 | ll l DÜŞÜNCELER | evgili okuyucular, Eskt blr (Cumhuriyet) $1 olan Hüseyin BSlSkbaşt tzmlrden bana yazdığı mektupta (artık ınsmayın) diyor. Benim de ele almak istediğim bir konnyu açmaya vetile verdiği için kendisine teıekkürler ederim. Izmirde çıkan malum bir gazete, 27 Mayıstan evvelki ve sonraki neşriyatı yüzünden «Cumhuriyet» e hücumlarda bulnndnktan sonra sahte sosvalist kisvesine bürünen aicilli komüniıtleri çalıştırdığımızı ve komünist olduğamuzn yazmış. Okuyucumuz; «Anlaşılan siz kendlnizt müdafaaya lüznm görmüyor veya te. nezzül etmiyorsunu». Biz okuyucular da (Cumhurivet) j tanıyorut ama tanımıyanlarla aramızdaki tartışmalarda biti desteklemenizln lüzumlu olduğüna da inanıyoruz» diyor. Malum gaıetenin neşriyatı gerekine ceza kanunu hudutlan içinde incelenecek bir meseledir. Bizi borada ilgilendirmez. Sicilli koffiünistleri çahştırdığımız iddiası da kanuni şekilde ispat edilmedikçe aşağılık bir yalandan ibaret kalmaya mahkum bulunfflaktadif. Onu da geçtikten sonra «Cumhuriyet» t vurulmak istenen damgaya gelebiliriz. Açık konuşalım: BugUnktt baaın içinde «Cumburiyetı ötekilerden ayrı bir dil île konuşan, önümüzü ayrı bir gözle gören değişik bir gazete olarak göze çarpmakta ve galiba ona komünist damgası vurmak istiyenler işte bundan istifade etmektedirler. Neşir hayatı 40 yıla varmış olan «Cumhuriyet» hakikatte bflyük blr değişiklik geçlrmiş midir? 40 yıl önce onun temelleri ileriei bir gazete olarak atılmıştır. Atatürkün memleketl kUrtardıktan aonra giriştiği inkılâplarda, getirmek istediğl Batılı düşflnce ve Çörüslerde BUyük önderi ilk degtekllyen gazete «Cumhuriyet» olmuştur. I»te bugün bizim bütün yaptığımız 40 yıldanberi yürüdüğümüz bu yolda dcvam etmekten başka bir sey değildir. Yüzde yüz Atatfirkçüyüz. Onun gibi milletçe kurtulut yolumuzun Batıya yönelmek oldufuna inanıyoruz. Batılı kafasiyle düsünmek, Batılı gibi duvmak ve Batılı gibi görüp davranmak.. Igtediğimiz ve >aptığımız yalnız ve yalnız bundan ibaret olduğuna gSre ortada bizc mal edilebilccek büyük bir değişiklik bulup çöstermek havli tordur. «O halde nereden çıkıyor bu isnatlar?» diye araştırmaya devam cdersck bugüne kadar dikkati çekmiycn bir çıkıs yolu bulmamıt mümküııdür. «Cumhuriyet» dfğişmemiştir, fakat memleketlc bcrabcr büyUk çoğunlufuyla gazetelerimiz Atatürk'ün çizdiği yoldan o derece ayrılmıslar, o kadar gerilemişlerdir ki bunlar ortasıııda kalan «Cumhuriyet», yeni, alışılmamış seylcr söyliyen bir gazete olarak görünmeye baslamıştı r. Bir simendüfer istaıyonunda yanyana duran iki katardan biri hareket ettiği zaman nasıl ötekinde bulunan yolcular kısa bir müddet için kendi trenlerinin yola çıktığını zannederlerse bu da bir göz aldanmasıdır. Kimler tarafından yUrfitülduptt pek kola>lıkla kettirilebilecek bir tetvlr ve iftira kampanyast İşte bu göz aldanmasından istifade etmekte ve bir kııım vatandaşlan iğfale çalışmaktadır. Bütün megel* bizee bundan ibarettir. Yanlarındaki katar hareket ettiği taman kendi trenlerinin kalktığını ganan yolcuk lar nasıl bir Ikl ganlye gonra hakikatin farkına varırlarsa bizim hakkımızdakl tezvir ve iftira kampanyasına aldananlar da bir müddet geçince hakikati farkedecekler ve bizim bugünkü sükutumuıun minaıını anlıyacaklardır. Buna kat'i olarak inanıyoruz. «Cumhuriyet» i ve onun negriyatını kendi emcllerine, gayelerine zararlı bulanlar, eğer bu memlekette felâket getirici bir rejim olarak komünizm değil de liberalizm tanınsaydı mutlaka «Cumhuriyet liberal oldu» feryadını basacaklar ve bizi bununla lekelemek istiyeceklcrdi. Bunu gayet iyi biliyoruz ve onun için telâşlanmayı faydagız buluyoruı. «Cumhuriyet» 40 yıl önce ne ite, dün ne i«e, bugün de odur. tnkılipçıdır, ilcricidir, Batıcıdır ve öyle kalacaktır. 40 yıllık ömrümüzde bize atılan iftiralar eğrr hakikat olsaydı «Cumhuriyet» in faşizmden, komttnizmden, vatan hainliğinden, çıkarcılıktan, birbirine zıt daha bir aürü kötttlüklerden mfirekkep acayip bir halita olması gerekecekti. Böylesine gazete denir mi biimeyiz ama her halde siz onu elinize almazdınız. SeVgl ve iaygiUrımııU.. ı |ıııııııııııııııııııııınııııııııuıınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııiıııı TİYATRO ALPAGO Hukuk Devletin. Yazan: de «sınırıır. yetki» yoktur. Ingiliz Parlâmen tosu için sarfedilen vecıze, yani «Parlâmentonun erkeği kadın ve kadını nın yerine getireceğı ve diğer kuv erkek yapmaktan başka her yetki vetlerin asla ve hıç bir »uretle ye sahip (kadiri mutlak) olduğu» mudahale edemıyeceği bir gorev yolundaki görüş, zamanımızın ana sayılamaz. Zamanımızda, gerek yasalarında benımsenmemektedir. «yargı organı» nın, gerek «yürütEsasen Ingiliz tarlâmentosu hak me gücünün bir parçası olan DevUskudar ilçesıne bağh Ümraniye, kındaki bu söz de, sadece nazari let Başkanı» nın, kanunlann ikıKartal ilçesine bağh Kuçükyah, bir imkâhdan baska bir aey de beti ile ilgili bazı yetkileri vardır. Yeöikarye, Eyüp ilçesine bağh Kâ ğildir. Gerçekte, İngiliz demokraBu münasebetle kaydedelim ki, fıthane koylerinde Beiediye teşki sisinde «kamu oyu» nun yarattığı | parlamentonun, millî iradenin biI lâtı kurulmaiı kararlaştırılmıştır. bir sınır vardır ki, o sınır anaya I rıcik mümessili olduğu yolundaki j Belediyeler 1 mart gününden iti saların hükümlerinden daha zor a gorüş, yazımızın sonunda başka bMren açılacaktır Bununla ılgili o şılan bir engeldır; ve Parlâmento münasebetle de belirteceğimiz ularak çalışmalar hızlandırılmıştır. nun hukuk prensipleri içinde kal *ere bugunün gelişmiş ve modern masım fiilen sağlamaktadır. miili irade telîkkisine uygun dü* LJyuşturucu madde ile koma Zaten anayasa mefhumu, iktida semtt. O kadar ki, zamanımızda ya soktuğu çocuğa tecavüz etti rın kayıtlanması esasına dayan Yasama Meclıslerınin yaptığı kaönceki gece Kasımpa?a Muvak maktadır. îktidar, millet adına dal nunlar, Anayasaya aykırı olduğu kithane Caddesınae terkedilmiş ma «sartlara ve kayıtlara tâbi ola gerekçesiyle bir mahkeme (Anabir otomobil içinde 2 kı«,ı koma ha rak kullanılmak zorunda» olduğu yasa Mahkemesi) tarafından iptal linde bulunmuştur. Devrıye bek na gore, herhangi bir organın ka dahi edilebilmektedir. Nıtekim Açileri tarafından gorulen ve llk yıtâız ve şartsız yetkilere sahip nayasa, 4 üncü maddesinde her Yardım Hastahanesıne goturulcn olabileceğinden elbetteki bahsedi devlet organının, ancak Anayasanın çizdiği çerçeve içinde yetki sa25 yaşındaki Münir Metin"in teda lemez. Kaldı ki, zamanımızda sadece hıbi olduğuna da bılhassa ifaret visi yapılmıç 14 yaşındaki Osman etmiştir. Yasama Meclislerinin kaise ifade veramıyecek bir durum «halkın hâkimiyeti» düsturunu (ya nun koyma alanındaki yetkileri dada Bakırkoy Akıl Hastahanesine ni şekli demokrasiyi) benimsemiş hi kayıtlıdır, şarthdır. Anayasa yatırılmıçtır. Polisin yaptığı tahkı olmakla yetinmeyıp, «kişi hürrı Mahkemesınin iptal yetkisi, bu kakat sırasında Münirin uyuşturucu yetleri» ni ve «hukuk devleti» e yıtların başında gelir. Bundan başmadde kullandığı ve yamndaki ço saslarını da birer unsur olarak ka, kanunları yayınlamakla göcuğa d a uyujturucu madde vere bünyesine mal etmiş olan. battlı revli Devlet Baskanına, mahzurlu anlamdaki «belli bir tnuhtevaya re|c kotnaya soktuğu anlaşılmıştur. sahip olan gerçek demokraside», gordüğu kanunları 10 gun içindeAfyon yutturup çocuğu bayıltan bizzat halkın hâkımiyetinin dahi bir kere daha görüsülmek üzere Münir nezaret altına ahnmıştır. kullanma bakımından kayıtsız ve geri gönderme yetkisi tanımıştır. Yarı çıplak bir halde bulunan ve gartsız olsmıyacağı artık kabul eCumhurbaşkanına böyle bir yetsoyadı da henuz tesbit olunamıyan dilmektedir. «Kadıri mutlak olan kiyi, demokratik rejimi kabul etOsmanın tecavuze uğradığı da tah bir hâkimiyet», kime ait olursa miş pek çok memleketin Anayasamin olunmakta polis bu yönden olsun ve fiilen kimin tarafından sı tanımıştır. Gerek parlamenter d e tahkikatı derinleştirmektedir. 4 kullanılırsa kullanılsm istibdat ve sistemi, gerek baskanlık sistemini Vapur hareket edince kendini tahakküme (zulme) gotürür. Mut (prezidansiyel sistemi) kabul etmi$ lak olan her güç, hürrıyetin ve do olan Anayasalarda, böyle bir yetdenize attı layısıyle insan saadetinin (kişi hu kiye yer verilmistir. Ancak baskan Ortakoyde oturan ve gazete, mec zurunun) duşmanıdır. Tahakküm lık slatemini benimsemiş memlcmua satarak hayatını kazanan 27 daıma tahakkumdür. «Bin kisinin ketlerde, başkanın bu konudaki yaşındaki Günay Günal önceki ge tahakkumü» nun, muhakkak su yetkisi çok daha genijtir. Onun vece saat 21 de Galata Rıhtımından rette «bir kişınin tahakkumü» n to ettiği tusarının kanun kuvvetini Bandırmaya hareket eden (ET den daha çekilir (ehven) olacağını kazanabilmesi, yani vetonun redRUKS) vapurunda kalmıştır. Içer kabul etmek için hiç bir sebep dedilebilmesi için, kanunun Yassİ de gazete ve mecmua satııına da yoktur. co51 in istibdadına, gerçck | ma Mecİisi tarafından basit blr lan genç guverteye çıktığı zaman mânada demokrası denılemez în | çoğunlukla kabul edilmesi yetmez; vapurun hareket etmi» ve Fındık sanların saadetini amaç edinmış j 3/2 çoğunluğun sağlanması şarttır. ğ h onlerine geldiğini görmüştur. olan demokraside, «azınlığın» hat«Yasama Meclitinin Itiban» Gunay hemen koltuğunun altında ta «tek kisinin» dahi tzaptedilmez Türkiye Büyük Millet Meclisinin ki gazete ve mecmuaları bırakıp kaleleri», «tecavüz edilmeî kişisel kabul ettiği bir kanunu Devlet kendini denize atmıstır. Yüzerek hâkimiyet alanlan» vsrdır Baskanının yeniden görüşülmtk üsahile çıkmak istiyen genç boğulEvet, gerçek demokrasi, bünyesi zere geri göndermi; olmasını bazı mak üzere ıken etraftan yetişen icabı milletın hâkimiyetini bile sahısların hem de demokratlye pek balıkçı sandalları tarafından kur hnknk prensipleri içinde yani sı de gönülden ba|lı olmıyan ki$iletarılmışt*. nırh olarak tanır Demokrasi «iti rın demokrasi adına tenkid etmedal» ve «denge rejimi» dir. «Mut ! ye başladığına şahit olduğumuz GöğsUndeki altın iğneyi lak olma» ve «demokrasi» (hukuk | içındir ki, şu soruyu da cevaplanalıp kaçtt devlett) birbiriyle bağdaşamıyan dırmak isteriz: Ayazpasa Mezarlık Sokâk 7/9 sa mefhumUrdır. «Devlet Başkanının bir kanunu yıda oturan Jorjet Yazıcı adındaki Çu halde, bizzat «Millet çofun geri gondermesi, Millet Meclisinin kadın evine giderken meçhul bir itibannı kırıcı ve dolayısıyle dehırsızın tecavuzüne uğramıştır. Me iugiı» nun bile sahip olmadığı mut mokrasiyi »edeleyici bir davranıa lak yetkiye herhangi bir devlet zarlık sokağını döner donmez ta organının sahip olması, tasaVvur mldır?» TEŞEKKUR nimadığı bir gençle katsılaşan ka bile olungmtz; ve «hukuk devleti» 1 şübat 1963 Urihinde Ankara'da vukua gelen uçak faBuna bir kelime ile kesin cevap rtın birdenbire durmuı, bundan vftsfını da taşıması gereken gerçek ciasında annesiyle birlikte yaralanarak Hacettepe Çocuk Hasverebıliriz: Asla! Önce, sık sık safaydalanan geı.ç ise Jorjet'in göğ demokrasjt an^jvısuıa uta^dujer. tanetiftfle teâavT ediMrken 13 jubat 1963 çarşamba, taat 23.15 . y«niı» bk gotvşü düzeltsünde balonan altın iftneyi alıp Bu gorüşl u^gun olarak, parla. mek iazınıdir: MTllettîradesi, Yade vefat «d«n. kaçmıatır. Kadının göğsüne kadar mentoların^etla^eti de,*"iSHnanı sam# Meclrstnın iradfsi demek'deÖRHAN RÜŞTÜ GÜRSOY sokulabilecek cesareti gösteren ve mızda genış olçüde kısılmaktadır. ğildir. Millet irades^, Anayasada altın iğneyi buradan soküp alan Böylece kırallann yarattıklan to devletin organı olarak kabul ediun 15 aubat 1963 cuma günü Hacıbayram Camiınde yapılan c«miitecaviz polis tarafından aran taliter idarelerden sonra, yer yer len çe.şitli kurul veya makamlar naze merasimine katılan ve çelenk gcnderen D.T.C. Fakültesi maktad*. Jorjet, «Hırsızı görsem kendisini gdsteren «meclis Utibda vasıtasiyle ve çok kere bunların Dekanlığına ve mensuplarına, akrsba ve dostlarımıza, biızat dı» nın (veya meclise dayanan is birbiriyle iş ortaklığı yapması sotanırım.» demistir. gelerek, telgraf, telefon veya mekturjla derin acımızı yaplaşmak Bu sezon tstanbula daha fasla tibdadın) bnüne geçmek istenmiş nucunda vücut bulur. Türkiye Bulütfunda bulunanlara sonsuz şükranlarımızı ayrı ayrı bildirmeye tır. «Kuvvetlerın ve organların bir yuk Millet Meclisinin mılli ıradeyl turist bekleniyor teessürümüz mâni olduğundan, bu hususta »ayın gazetenizin bîrini daha geniş ölçude kontrol temsil ettnesi, Anayasanın hükBu yıl sehrimıze, geçen senele etmelerı ve aralannda bir denge müne dayandığı gibi, hükumetin, tavaaıutunu rica ederiz. Babası : r e nazaran daha lazla »ayıda turist kurmaları esası», hukuk devleti Cumhutbaşkanının veya Anayasa Prof. Dr. Cevat R. Güreoy akını olacağı tahmin edilnjekte ilkesinin gerçekleşebilmesi için, Mahkemesınin yetkileri de, yine dır. Bu maksatla gerekh hazırhk bugün bilhassa benlmsenen siste Anayasaya dayanmaktadır; ve mil Cumhuriyet 2196 lara başlanmıstür. Her yıl olduğu Bii teskil etmektedir. let adına kullanılmaktadır. Şu 1 gibi, bu yıl da Floryada kara yoYeni Anayasamız da, hem bu ge halde, Anayasanın verdiği yetkiye I lu ile gelen turıstler için kamp nel eğılıme uygun olarak ve hem dayanarak Anayasaya aykırı olanyeri ayrılacaktır. de 1924 Anayasasının kabul ettiği j bır kanunu iptal eden Anayasa öte taraftan Basın Yayın Ve • Meclis Hükümeti» veya «Kuvvet Mahkemesinin, böylece Törkıye Turizm Bakanlığı Belediveye tu ler Birliği» esaslarının fiilen yarat Büyük Millet Meclisinin itibannı Elhamra İrtanbul Tiyatrosunda | nstlerle ilgilı olnrak bir yazı gön tığı bir çok kotu sonuçlara karsı zedeleyeceği nasıl iddıa edileme*j dermiştır. Yazıda, turistlere her bir tepki olarak, «Kuvvetler ayrı se. yıne Anayasanın kendisıne vertürlü kolaylığın gösterilmesi, Tlor llâı» prensipine daha çok yer ver diği yetkiye dayantrak memleket ya tesislerinden ölçülü nispette mek ve «parlamenter sistem» e da için zararlı veya hukuk esaslarına faydalandırma imkanlarınnı sağlan hâ çok yaklaşmak amadyla, diğer aykırı bir kanunu geri gonderen organlara da yeni bazı yetkiler ta Cumhurbaşkanının, T.B.M.M. nin ması belırtılmektedır itibarına karşı bir darbe vurmuş nımıştır. SUBAT 18 RAMAZAN 23 Keza bugün, birçok memleketin oldugunu kabul ve tasavvur ed«Ahayasasında, artık «mutlak bir bilmeye de, aynı suretle imkân KOMEDİSİNİ TAKÖİM EDER. •> £ kuvvetler ayrılığı» yani «kuvvet yoktur. Tam aksıne, Anayasa Mah c [O Yazan : S , c ler infiradı esası» (kuvvetlerin bir kemesi Anayasaya aykırı bır kanuM O a birinden mutlak sureüe tecrid e nu iptal ederken. hukuk devletini O CEVAT FEHMİ BAŞKUT ve dolayısıyle demokrasıyi korudu V. | 7 5013 28 16 24 13 46 20 18 6oe dilmesi sistemi) değil «kuvvetler ğu gibi. Cumhurbaşkanı da memHer glin (çarşamba hariç) saat 18.00 de ortaklığı, kuvvetlerın işbirliğı esa1 U 11 23 1 Oî B41 E. Pazartesi 18.00 ve 21.15 de sı» benimsenmektedir. Kuvvetle leket ıçın zararlı bır kanunu geri rin birbirınden tecrid edilmesi sis göndererek, demokrasinin temınatFiatlar: 7,5 5 2.5 TL. teminin yurümiyeceği, Fransa ih lı bir rejım oldugunu (bu organın Orta ve yüksek okul öğrencilerine ÎJ5 TL. tilâlinden sonraki tecnibelerle de hatâsını, diğer organ vasıtasıyle /ABİr KADININ SIRRI SALI, PERSEMBE. UCUZ HALK MATİNELERİ. duzeltme imktnına sahip bulunr sabittir. duğunu) ispat etmis, demokrasinin Tel: 44 22 36 Bunun neticesi olarak «yasama İtibannı çoğaltmış olur. görevi» dahi, başından sonuna kaEsasen bir parlamentonun itibaİlâncUık: 214/2163 Reklâmcılık 701/2182 dar münhasıran Yasama Meclisi 4 köyde Belediye teşkilâtı kumluyor Meclisin «sınırsız yetkisi» ve «itibarı» Muammer Aksoy rına gölge düşüren hareket ve tutumlar, ancak o parlâmentonun kendi hareketlerinde aranabilir. Memleket dâvalarını bir tarafa bırakarak, seçmene selâm jestleri içinde kor dovüşüne dalan veya memleketin ana dâvaları dururken, mazi ile, «sen ben dâvası» ile veya şahsi çıkarlarını yahut kuçük zümrelefin menfaatlerini sağlamakla mtşgul olan parlamentolar, demokrasiye olan inancı baltalayan ve demokrasiye en büyuk kotuluğu etmiş olan teşekküllerdir. Temennımiz, Türkiye Büyuk Millet Meclisinin bu duruma asla duşmemesinden ibarettır. Meclisin »çıkladığı her iradenin meşrü oldugunu kabul etmeye, elbette ki imktn yoktur. Bizzat «m.l let çoğunluğunun. her davranışı ve tutumu dahi, hukukun tâ kendisi sayılamaz. Çoğunluğun ıradesi dahi, hukuka aykırı olabihr. Millet Mecİisi, zaman zaman yanlıs adımlar atarsa, onu ikaz etmek her sahsın vazifesıdır. Hele bu gorev kendisine ozel surette Anayasa ile yüklenmiş olan. Cumhurbaşkanının, bu görevdpn kaçabilmesine ] imkân yoktur. Eğer onun bir kanu j nu geri gondermesi, Meclisin itibarını zedelemek sayılırsa, (demok rasi esaslarına aykırı görülürse), modern ilk Anayasa olan 1787 Amerıka Birlesik Devletleri Anayasası ve diğer bir duzine devletin Anayasasında Cumhurbaşkanına ta nınmış olan «veto yetkisi» ve bunun kullanılmaaı, Meclisin itibarı nın ve demokrasinin tamamen orta dan kalkması» demek olur. Oysa ki. Amerika Cumhurbaşkanları, bu veto hakkından yüzlerce defa faydalanmıslardır. Yalnız Roosevelt'in veto ettiği kanun (J31 tanedir. Veto edilen tasarının. Kongrerlin her iki Meclisinde de 3/2 çoğunlukla kabul edilmesi gerektiğinden, millet mumessillerınin çoğunluğunun tek rar onayını aldığı halde, bu vasıflı çoğunluğun elde edilememesi yüzünden bir çok tasarı Amerikada kanunlasamamıştır. 1959 yıhna kadar veto edilen 2097 kanundan, sadece 71 tanesi yürürlüğe girebilmiş, 2000 taneden fazlası gerçekleşememiştır. Ama kimse, Amerikada ne «Kongrenin ihbarınin kal madığını» ne de «demokrasinin böy lece tahrip edildiğini» iddıa edemez ve etmemiştir. Temenni edelim ki. Büyük Millet Mecİisi, Anayasaya dayanarak ikaz da bulunan Cumhurbaşkanının haklı uyarmasını, kuçuk hisleri bır tarafa bırakıp, objektif olarak ele alsm; ve bu suretle de kendi itibarını azaltmak şoyle dursun çoğaltacak bir adtm atsın. Zlra haU insanidir, mazuf görillebilir. Ama hatâda ısrar etmek, bilhassa millet ışlerinde mazur görulmıyecek bir tutum teskil eder. Basına, ay tfrtflarh Ve geni$ htlk "kütlele'rine dü#en görev de, Anayasaya ve memleket yararına uygun olan tutumu desteklemektir. Çünkü Anayasaya ve memleket yararına aykırı bir millet iradesini tasavvura imkan yoktur. Son gunlerde, sık sık «Meclisin Iradesi üstünde hiç bir irade tanımıyoruz» diyenlerin de bilmeleri gerekir ki, «Meclisin iradesı» üstünde, «Milletin iradesi» vardır. 14 üncü Louis'nirl «Fransız Devleti» sayılması ne kadar doğru ise de, T.B.M.M. nın de «Türk milleti» •ayıltnası, ancak o kadar doğru olabilir' «Meclis», «millet» in kendisi olmadığı gibi, mumessillerinden de sadece bır tanesidır. HADDELENMİŞ DEMİR VE ÇRİK MAMÛILER Pıyıuy» mahtus protıl demirltri, yuvırlık demlfler, köje demlrlerl, jııııı demirler, demir putrtllc, U demlrlerl. ııcık hıddeltnmlj sıclar, nim>}lnler, beton demlrterl, 3 mm ve dihl fazla kılınlıktı. h t t u h»rp teknelerl Imtllna «jlrerl>ll, orta ve kuvretll ı»cl»r. SOGUK HAPDEIENMİ? SACLAK | Yatsı 1 1 tkiîKtl 1 Harputta bir Amerikalı 18 Şubal Pazart«tind«n İtibaren CUMHURİYET NUshası 25 Kuruş Cumhuriyet Matbaacılık ve Oazeteeüik Türk Anonlm Şlrketl Câ|»loglu 8alke\1 Sokak No. 3941 Sahlbl Yan Ulerlm ftllen lflare eden Mesul Müdür Basan ve Vayan Su verilmtmlj, halittııt jrumu)ttılmimıf, k>tlımt{a«Weri|ll, Ijlemef» • eUerijll vt derln ickllltr vtrmeje müultiıcltr, bol <«jltl«rl)rl« Ölll ÇEÜICLEK ln}«»t fdlklerl, halltalı çcllkler, ılctlcra mıhtut f«ilkl«r, lert cdlMtr. htddclenml| ve dBrulmü} olarak. DAMOAIANMIŞ VE KAUPI.ANMIŞ PARÇALAR J NAZİME NADİ * jeklıne göre DÖKME PARÇALAH |«kllr>a |«re ALÜMİNYUMOAN VAKI • MAMULICT VECDİ KIZILDEMÎR ANKARA BUKUSÜ : Atatürk Bulvan Vener Ap.YonlşehU Telefon: 12 95 M, 1! 09 20, 12 09 66, 17 57 35 ^^iltllIllllllllllflllIlltlllltlIIIIIIIMIIIIIIlllllIIIIIIIIIIIItlfllflfttfllllltlllllIlllllllMllIlllllllllilllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIllllİllllllIlllIIIIIIIIIIIIllllf lllllllllllllllllllllllllllllllllllllf III iCUMHURİYETin Tefrikası: 8 Inonü Caddesı Işm«n Han Olyarbakıı Telefon: 1041 DOGtJ İLLERİ MERKEZ BÜROStJ: S»f »ty. h.litalı alOmlnrumdan. % »?, » r lık Cıtun ııflıkta alümlnjfumdan mımul, pr«tll v«va haddcll levhalar, vtşraklar, jerltlef, jvvarlak ve kofell (ubuklar, pllkalar. boıylar, KULMANLAR Her türl!) luekl«rlnlzl IStfan a<a|ıdakl adr«ı« bildlrinil. ASK VOLVNDA } YAZANS Jean s s O, tcletonda numarayı çevirirken. Cassldis'ye, verdl|l haber Uzerirle mütalâasını degişti rıp dcğistirmediçini sordu. Cas sidıs nıüphem bir el işarcti yap tı. savcı ^ereıcii talimatı ver diktcn sonra tekrar avukata döııdü: Bır tahkikat açtınyornm, dedi. JacqUier'den bir hikim tâvin etmeslni iste>cceğim. Bu hâkim otopsi için ve su delillerin ekspertizi için emif verecektir. Çok müvafık. Sahsi hukuk dâvacısı olujorsunuz. tabii. Tabii. Mahkemp başkanı Jacquler gözüktü. Altmış yaşlarınUa var dı; emekliliğine iki ay kalmıştı; büyük bir sahsi serveti vardı. Cauidıs'yl herke» gibi o da takdir ederdi. fakat ba hususta az coli tereddütlü idi. Avukatın ahlâki muva«cnesini, kendinden faz)a»i>le cmin, her zaman âzamı kudretiyle isleyen bir zekâ ile tclif edilebilir mahiyette bul muyordu. Jacquier'nin nazarında. Cassidi* ancak essiz derpcede parlak bir meslrki başanjı kaybetmeU tehlikesinden çekine bilirdi. Baskati. avukatın, fâsılasız çalısmasına raemen hiç bir taman clddi sekitde tenki de utramamı» oldufUDU taadik ediyordu. Adtiye Sarayında, dü rüstlülc tâbiri, usul kanununun imkân verdiği bin bir türlü hi leyi a e içine alarak en getılş minâslyle tefsir fdildiği için Cassidis. dürüüt meslek adamı olarak tanınmıştı. Başkan, Savcının olay hakkındaki kı«a izabını dinledikten sonra bir an düsttridü. Seçl lecek hâkimin şahsı önemliydi. Bn derece kaygan bif Isln, eline tesllm edileee|i İnsan itidalli ve leki bir adam Olmalıy dı. Aynı aatnanda, giinün birinde, Cassidis'nin tazyiklerine kar • koynaak gerekcecginl de için ı için sezinliyordn, Ne olursa ol sun. avukatın her teklif ettiği >ola gitmemek lâzım geliyofdu. Aklına bir Isim Seldl, mnhatap larının ikislni de irkilteceğini bile bile: Bence Gaadet gayet mnva(ıktır, dedi. Bagsavcı bir «oool» dedi. Cas sidis sustu, fakat gözlerinde bir pırıltı çakmıs, başkan, verdİfi ismin onu hayrete düşürdüjünö anlamıştı. Gaudet «ençti. kırk yaşınday dı. Son derece ztki olarak tam nıyordu. Hâsımları ara sıra ânl kararlar» ibtlyac çlisteren bir meslek için fatta tekl bile diyorlatdı. Çok kültürlü idi. Ha mr fikirleri ne pabasıns olnrs» olsun reddeder, tezattan hoşlantrdı. Mesleğlne de bir nevi ih tlrasla bağh idi. Bir ntbıe mesiyetlefini Svmek, bir az aleyhinde söylemiş olmak için, mükemmel bir polis olabilirdi diyenler vardı. Baskan, gaveıya sordu: Si* uv«;un bulmuyor masu nu», azizlm? • Karışmıyorum... M5sy6 Oaudet gallba... Böylemek tttediği kelinieyl bulamıyordu. Magnin, karşısındakini inandırmak gerektlfi ta man, kttvvete başvurmaı, sadece tBrünüşten ibaret bir yumu şakhk gösterir, zamanla, Hiraz cıları sustururdu. Magitin'in ha yır dediil biç duyulmuf şry değildl. Fakat delilterinl • kadar uıun bir devreye yayardı kl çojto zaman hak kazanırdı. Cassidls'ye sordu: Sl« ne dersiniz, mttr? Cassidis, hâkimin yaptığı »oç menin finemli olduğana düşil nüyordu. Bir dâvanın sonucu Uıerinde, çoğu »man bünun te siri olurdu. Gerçi Cassidis baş ka bir ismi tercih ederdi. Ama o anda bn istegi göstermeraeye k»raf Vffdi. Bu kârarı iki se bebe dayanıyordo. Bir kere ncdenini kendisi de pek bilemeden ihtiyatlı davranmak istiTordu. Bu dâva. öteki dâvalartndan daha fazla önem verme diği bir dâva oltfak kalacaktı. Hiç kimse, bu ise ayrı bir ilgi gösterdiğini iddia edemiyecektl. Sonra, Gaudet'nln, blr gttreden beri kendisine karsı büyük blf gempatl göstefmekte oldufunu hatırlanıgtiı Bu gempati, Cassidis'nin ona hediye ettiği çok güzel bir Standhal kollekgiyonondan ileri geliyordu, Cassidis baskana: Gaudet bence mttkemmel, dedi. Zaten benim mütaliamın bir değeri de yok. Başsavcı hayret etti. Ama netice itlbarlyle, Cassidls'nln, Gaudet'yi uygun bulmaalyle kendisi de gorumluluktan kurtulrauş olnyordu. Başkan, geçtifi aday lehindeki fikirlerlni sayıp dökmeye baslamıştı, Ama hayal kırıklıgina uğradı. Çönkü emeklilite ayrılmak üze re bulunduğu o gıralarda, son zcvki olarak tartıgmalar kalmış tı. Gaudet'yi hemen aşağı çagırtmayı teklif etti. Ona, blrkaç dakika evvel, kendi odagına geürken korldorda ragtlamıştı. Hattft bu islm. o tesadUf ten dolayı aklına gelmlştl. Birkaç dakika sonra hâkim, Başgavcının odasında İdi. tri yarı, iyi yflıltt, mavl gö» lü, miyop blr adamdı. Ihmalci ^iyinmişti. Sırtında çri bir spor ceket, ayagında siyâh flanel bir pantolon vardı. Bir sandal yeyft oturdu. Cassidis ile bâv kan blrer koltukta oturuyorlardı. Gattdet ellerlnl bltiştir miş, dirseklerini dltlerlne daya mıs. vüeudü one dogru e|ik oturuyordu. Meseleyi birkaç ke lime ile otetleyen başkanı dinIedi. Gaudet küeök paketi g6s terereki Sanınm, ilk yapllaeak iş, ispat delillerinin bir ekspertiz den geçlrllmegl, dedi. Btt iti «a bucak yaparım. Profegör Eseudler'den blr gozltt rapof l«terim. Benee Escudler uygun. Hiç kimse itiraz etmeyinee devam etti: Ekspertiı «onucuna g3re hagtahaneye gidip matmazel Leblane'ı gorguya çekerim. Pro ftsörün varaeagı kanaate gore onu ya •uçlandırırım, yahut galp aleyhine bir tahkikat açarım. Cassidis: Bn metod iyi gibi förünü yor, dedi. Ayağa kalktı, ilftve etti: Madam Duprl bura4a. Ken disini gorguya çekmek iat«r mi giniz? Hay hay, onun tfadeatnl alayim. Geceki olaylan bana 6zet olarak anlatgın. Daha ctraf lı ifadeyi sonra, fllümun blf ka za yahut bir cinayet eseri, veya tabll »lttm ol«u|unu anladıktan sonra bırakırız. Mösyö Duprf bir krlz sonunda BlmÜşse, madam Ouprft'yl rahat»rt et mek lüzumsuz olur. Casnidis kapıya dotrtı yürür ken Gaudet onu durdurdu. Tabii, otopsl isini doktor Despaul'e veriyorum. Pek tabii. (Arkast var) GÜNEY ll.LERİ MERKBZ 5 BÜRO9O: 51 KOcukaaat Meydsnı fidltne B«nı S Ad*oa Teıefon: 4950 Gazetemlze genderllen yazılaf ko< nulmın, knnulmasın iad« edllffiCs. tlialardan me«uUyet kabul olunmâ* * Abone re lltn ljlerl için, zarfıo OrtUJı* cAbofi» veya cllân S«rrttl> koiıınası liaımdır. BU GAZETE «ASIN AHLAK YASASINA UYMAY1 TAAHHÜT KTMİST». MtTALIMPtK SÖCIttE MONGKOISE »OU« LI COMMIRCt O'ACIIM {T OE MITAUX , V. Dorattr» ». t. I audlçett »1. * . O. İ . İM • Tclctr. I METAIIMPEX (Basm 2165 2137) BAY OSCARi PROF. NİMBUSUN MACERALABI: