Katalog

AjansTürtı SIVASeT . 1KTISAT SANAT STURİZM D E R G î Sİ Çıktı (1 lira ) ANKARA : AJANS . TÜRK PK. 1091 ISTANBl'L : MİNNETOGLU KİTABEVİ C u m h u n v e t 1838 39. yıl sayı 13.840 u m h u r i ye( RURLCUSU: VUNLJS NADİ TelgraJ ve mektup adresi: Cumhurıyet Istanbul Posta Kutusu: Istanbu! No 246 Teleionlar : 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 I SATRANCIK ESASLARI Yazan: Çeviİfen J. CAPABLANCA XE2fH Î ^ Z (Eski Dünya Şampiyomı) | i Modern bir eğlence oyunu haline" gelen santranç oldukça zevkli ve vakit "geçirici bir vasıtadır. Satranç oyunu kaidelerinin tam bir özünü basit, açık lisanla yazan J. R. Capablanca bu eseriyle mükemmel bjir medot meydana getirmiştir. • Fiatı: 750 Kuruştur. İNK1LÂP ve AKA KİTABEVLERİ İlâncılık: 9809/1873 Pazartesi 11 Şubat 1963 Yolcular darbeden sonra vuku bulan çarpışmalarda en az 1500 kişinin öldüğünü bildirdi Âmgrikalı bir mimarın anlattığına göre 15 jet uçağı 6 saat süreyle Kasımla birlikte 1500 kisinin icinde bulundugu binayıtaş taş üzerinde bırakmamacasına bombaladı Yeni idare Irakta Duruma Hâkim Bgğdad' dan Beyrut'a dfin gelen ilk yabancı uyruklu yolcular neler anlattılar Düne kadar Bağdad sokoklarında Nâsırcılar, Milliyetçiler ve Komünistler çarpışıyor ve 1520 metrede bir cesetlere rastlanıyordu Televizyonda akseitirilen kurşuna diziime sahnesine ait resimlerde Kasımm yüzünde çizikler, eziklet ve şeytanî gülüşü görülüyordu Dün Suriyede nümayiş yapan talebeleri polis silâh tehdidi ile dağıtabildi üzel olarak giden Kayhan Sbğlamer Beyruttan bildiriyor Beyrut, 10 Irak'ta General Kasım rejımini devirerek iktidarı ele alan askeri juntanın duruma tamamen hâkim olduğu anlaşılmak tadır. Nitekim Bağdat Radyosu bugün saat 17 de yaptığı bir yayında Jrak'ta çarpışmaların sona erdiğini bildirmiştir. Ayrıca lhtilâlin ilk eünü konulan sokağa çıkma yasağı dünden ıtibaren sabah saat (file akşam saat 17 arasmda olmak üzere yürürlükten kaldırılmış ve Irak' laki bütün hava alanları aynı saatler arasında trafiğe açılmıştır. Beyrut'taki Irak makamları yabancı basın mensuplarının da Bağdafa gidebilmeleri için gerekli müsaadenin verildiğıni bildirmişlerse de, Irak Sivil Hava Yolları, 40 yabancı basın mensubunun kiraladıkları özel uçağa trafık müsaadesi vermediğinden gazeteciler Bağdata hareke: edememişlerdir. Dün Ankaradaki Irak Basın Ataşesi ihtilale tekaddüm Arap milliyetçiliği eden günleri anlatıyor ve Iraktaki ihtilâl Röportajı yapan: Diindar ARCAYÜREK Kayhan SAĞLAMER Beyrut'tan yazıyor Beyrut Ortadoğudaki son buhran dolayısiyle yeriiden sık sık sözü edilen Arap millij^tçiliğini konu yajKmak yerinde olacaktır. Meselâ denıliyor ki, «Irak'taki askeri hükümet darbesini hazırhyasılar arasında Arap Milliyetçileri de var.» Evvelâ, «Arap Milliyetçiliği nedir?» sualine cevap arıyalım: Bu. Basra Körfezinden Atlantik Okyanusuna kadar uzanacak haşmetli bir Arap Devleti kurulması fıkrinin doğurduğu bir harekettir. Gerçekleşmesi, tarafsız duşünebilenlerce, su üstünde ateş yakmak kadar imkânsız bir proje sayılmakla beraber, ümitler, muhtelif vesilelerle olduğu gibi, Iraktaki askeri hükümet darbesi ile yeniden kuvvet kazanmıştır. Türkler, Birinci Dünya Harbine kadar Ortadoğunun tamamının mutlak hâkimi olmuşlardır. Bağımsız ve tek bir Arap devleti fıkri. Birinci Dünya Harbmin mahsulüdür. Fîkir, kısmen Fransa ile tngilterenin Ortadoguyu 2 mifuz sahasına bölmekteki ısrarı, kıs men'deArap liderleri arasındaki ğörüş farkları yüzünden • 2 0 sene kadar ortadankaybol muştur. îkinei Dünya Harbini müteakip In^iliz ve Fransız hegemonyalarınin silinmesiyle tekrar yeşeren tek bir Arap Devieti fikri, bu sefer de muhtelif Arap tnemleket ve lıderlerinın iktidar hırsı yüzünden bulanık bır ruya haline gelmiştir. Zira, her Arap nıemfeketi Arap milliyetçiliği hareketinin beşiğı, her Arap üderi de fevkalâde müessir hir oy avcıhğı silâhı roahiyetındekî tek bir Arap devletinin mimarı olma iddıası ve sevdasındadır. Dolayısiyle hemen hemen her Arap tnemleketi ve liderinin kendine göre tek bır Arap devleti tasa"5! vardır. Arkası Sa. 5. Sü. 1 de Ttlef<rtfi (Cumhurivet AP) Bağdad'dan kalkan iki uçaktaıı biri d r lran Hava Tollarına ait ucaktı. Resimde üç güıı Hagdad Hava Alanımla bekletildikten sonra dün «*rbest lıırakılan uçaffin yolculın Tab ran Hava Alanına iacrken jüriHöyorlar Yolcular neler anlatıyor Öte yandan ilk defa bugün, Irakta patlak veren askeri hükümet darbesi hakkında, ihtüâlcilerin kontrolünde bulunan Bağdat Radyosunun yayınlan dışında haber temini mümkün olabilmiştir. Ortadoğu Hava Yoilarının bu sabah Tahran'a hareket eden uçağı Bağdat'tan 6 yolcu aldıktan sonra saat 11.15 te Beyrut Hava Alanına inmiştir. Hepsi Avrupah ve Amerikah olan 6 yolcu, Bağdat Radyosunun verdiği haberleri tamamen teyid eder mahiyette konuşmuşlardır. Böylece Bağ uat Radyosunun bundan sonra yapacağı neşriyata inanmak gerektiğı meydana çıkmaktadır. Bağdat'tan gelen 6 kişi arasında en fazla itimat telkın edici olan ' j 0 yaşındaki Amerikah Mimar Peter Morton, «Bu sabah Bağdafta tam b i r sükunet hüküm sürmekte idı. Askeri hükümet darbesinin başarıya ulaşmış olduğundan hıç şüphem vok» demiftır. i İ V 1 V 1 U 1 . U (Curahurıyet I^ U > U .. U W.I.L ,AP) „ Telcfoto Arkadaşımız Kayhan Saglamere BağdVd'daki'dnru'm'hakkmda'izahat veren Amerikah Mimar Peter Morton Beyrut hava alanında İçişleri Bakanı Bekata Belediye Başkanı yerine dün adayları açıkladı Bakan, yaptığı basın loplan tısında Belediyede çalışan mcnııır adedinin de çok olduğunu belirtti Şehrımizdc bulunan İçişleri Bakanı Hıfzı Oğuz Bekata. dün biı basın toplantısı yaparak «Istanbul' da beledi hızmetlerin durumu ıçler acısıdır. Allah en güzel lütfunu Istanbul'a vermiş. fakat biz, in san ve Belediye olarak hiçbir şey vermemışizdır» demıştır. Bekata, Belediye Başkanını henüz spçemediğinı, önümüzdekı hafta içinde Ankara'da yapacağı temaslardan sonra bir karara varacağını belırtmiş ve «İstanbul halkı. kıiçük hizmetlerın büyük takdirıni duyan halktır. Bu halkın yüzünü süratle güldürmek mümkün dür. Yeter ki iş başmdakiler, halka hizmeti. vatandaş ıstırabını yürekten duyan ınsanlar olsun. Belediye Başkanı tâyininde bana hakim olan tek duygu budur. Bele diye Başkanlığı için basında ilerı sürülen ve bana intikal ettirilen Arkası Sa. 5. Sü. 2. de 1500 kişinin öldüğü sanıhyor Yeni Bağdat Üniversitesi inşaatı mimarlarından olan Morton, ıvı tilâldeki can kaybını en aşağı 1 5 < X ) olarak tahmin etmekte ve şöyle de vam etmektedir : • 15 16 Sovyet yapısı Mıg ve îlyuşin jet uçağı 6 saat müddetu Kasım'ın aynı zamanda ikametgâh haline getirdiği kahverengi tuğla'.ı meşhur Savunma Bakanlığı binasını taş taş üstünde bırakmamacasıns bombaladı ve mitralyöz ateşine tuttu. Savunma Bakanhğında Kasım dan başka 1500 kişi daha yatıp kalkmakta idı. Ancak bunlardan 600 tanesi hemen teslim oldu. Diğerlerinin hepsinın can verdiğine eminiz Teslim olan 600 kişiye rağmen ölü adedini 1500 olarak vermem, Sa vunma Bakanlığı çevresinin Bağdatın en meskun mahallerinden birı olmasıdır. Böylece ölenlerin 600 tanesinin sivil olduğunu söyliyebih rim.» ' Çarpışmalar olmuş Çevresinde gördüğü vahşet ve dehşetin akıslerini rahathkla farke den Mortona göre, Bağdat Radyosunun. Milli Ihtilâl Komitesinin teb liğlerini yayınlamasiyle birlikte sokaklarda komünistlerle Nâsır ta ıaftarlan ve Arap Milliyetçileri arasında kıyasıya kanh çarpışmalaı başlamıştır. Her 15 20 metrede bir kişinin ölüp veya yere serildiğı çarpışmalar biraz hafiflemiş olarak ihtilâlin ikinci günü, yani dün de devam ettniştir. Morton, «Şahit oldukları vahşet ve dehşetin tesirinden hâlâ kurtulamıyan halk, memnun ve sevinçli görünmüyordu» şeklinde konuşmuş, tanktan hafif makineli tüfeğe kadar türiü silâhların yığıldığı ve her yerde asker ve subaya raslanan Bağdadın tam mânasiyle seferberlik halindeki bir ordu kampın! andırdığını belirtmiştir. Morton'a göre Kasım ve yakınlarının öldürüldükleri kesindir. Zi Arkası Sa. 5, Sü. 4. te Belediyenin asansörleri mühürlemesi vatandaşlarm şikâyetlerine yol açıyor Belediye ise bu nevi kontrolların sıklaştınlmasının emniyet mülâhazası ile yapıldığını ileri sürüyor Belediyenin son günlerde özel yapılardaki asansörleSri kontrol et mek maksadiyle açmış olduğu şid detli kampanya, şikâyetlere yol açmış bulunmaktadır. Ortada belirli bir sebep olmadığı ve yapılması beklenen bu kadar önemli ve aceîe işler askıda bı rakıldığı halde, şehirde işleyen asansörler âdeta durup dururken âni kontrollere tâbi tutulmuşlardır. Bunlardan bir çoğu mühürlen Arkası Sa. 5. Sü. 5. te =Hiııııııııııııııımmııııııımıııııııif ! Bekata Kısmî Af Kanunu Tasarısı Başbakanhğa sevkedildi Bütün âdi suçlardan 5 er yıl, Yiiksek Adalet Divanı tara dışında kalan suclar icin ve rilen cezalardan Ankara, 10 (CumhuriyetTeleks) Kısmi Af Kanun Tasarısı Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanmıs ve bugün Bakanlar Kuruluna sevkedilmiştir. Yarın Bakanlar Kunılunda görüşüleıek Millet Mec lisıne sevkeditecşk olan lasarmm esasları sunlardır : 1. Geçen Cumhurıyet Bayramıııa kadar ışlemiş olan âdi suclar beşer sene bütün neticeleri ile affedilecektir. 2. Yoklama kac.ağı, asker kaçağı, bakaya, izinsiz, saklı bulunan ve askerlikten kurtulmak için hile yapanlar. bu kanunun kabul edıldiğı tarihten itibaren ik,i ay içinde resmi mercilere müracaat ettık Meclis yeni [ | vergi daha ( | kabul etti ( = Dünkü oturumda emlâk = E alım vergisi ile oto E = vergileri artırıldı E Ankara, 10 (Cumhuriyet Ş Teleks) Millet Meclisinin E nugünkü oturumuna saat 11 Ş de başlanılmış ve bu arada Z S Kurumlar Vergisi Kanun Ta ~ sarısiyle ılgili görüşmeler ta » mamlanmış ve daha sonra ömlâk Alım Vergisi Kanun E Tasarısı kabul edilmiştir. E Bu arada devamsızlık ko S msunda da gündem dışı ko ^ ııışmalar yapılmıştır. ~ Daha sonra Kurumlsr Ver E Arkası Sa 5, Sü. 4. te E Irakın Ankaradaki Basın Ataşesi Seyfettin Sirnavi, ihtisaslarını arkadaşımıza anlatırkeıı (okla işaretli yeni Irak Cumhurbaşkanınıu resmidir) Ankara 10. (Cumhuriyet Te Ben de ailem Ankarada olduğu ileks) Irak'taki rejimi beğenmi çin hiç olmazsa bir müddet hür yelrek bir ay kadar önce vazifesin bür memlekette yaşamak için tehden istifa eden Irak'ın Ankara Bü dıt altında istifamı alarak geri yük Elçüiği Basın Ataşesi M. Sey döndüm» demiştir feddin Sınavi bugün «Bir ay önce Irak Büyük Elçiliği olayı nagıl istifa ederek Bağdada gittim. Orahaber aldı da ilgililer ile yaptığım temasta isBasın Ataşesi. ıhtilâli nasıl hatifamı geri almamı yoksa Kasımın ber aldıklarını şöyle anlatmıştır: beni tevkif ettireceğini söylediler. Arkası Sa. 5, Sü. 6. da Gemi adamları zam yapılmazsa E E ~ fından Anayasayı ihlâl suçu Zi E 10 ar vıl indirilecek len takdııae. aftan faydalanacak ~ lardır. Haklarında takibat yapılan E ~ ve verilmiş cezalar düşecektir. 3. Uşak, Geyikli, Rıhtım ve Çanakkale Olayları sanıkları hak ~ kındakı tahkikat düşecektir. E 4. Türk Parasının Kıymetını Z: Koıuma Kan\ınu alryhinc işlemiş E Arkası Sa. 5. Sü, 2. de 41 yıl kendisini hapsettiği işi bırakacaklar eyden uihayet iki gün önce cenazesi çıktı Bandırmah Denizcilik Bankası. Remi adarnlarının ücretle<rine yüzde 3 > nispetinde bir zam yapmadığı takdirde. bütün şehir hatları ve dış hatlarda çalışan gemiler, 1 marttan itibaren çalışamıyacaktır. Bu konuda Türkiye Gemı Adarnları Sen riikası tarafından yayınlanan büMehmel Ali Yücel, yarım milyon lira dırıd» 200250 lira ücretle çalıçsn «n binlerce ışçiye ram .yspılm^sı civarında servet bırakfı. için y?p!)*n mütrıtUüt rnürpraatGunüfl konnsu olan asansdrlerden Arkası Sa. 5, Sü. 2. de Xazısı 5 inci sahifede biri.