Katalog

ı: İNS CUMHURİYET DI p •s Prof. Linoı Carl Pauling Buller'ın ay sonuna kadar Kıraliçe tarafmdan hükümeli kurmakla görevlendirilmesi bekleniyor Blackpool 11, (a.a. A.P. • Radyo) tnglltere Başbakanı Macmillan'ın istifa ya karar verdiğini açıklaması, Muhafazakâr Parti içindcki liderlik mücadelesini kızıştırmıştır. Macmillan dün akşam buradaki Muhafazakâr Parti Kurultayma göni derdiği mesajda, «Önümüzdeki genel seçimlerden önce Başbakanlıktan istifa edeceğim» demişti. Macmillan'ın üziintü yaratan mesajı soyle devam etmekteydi: «Ameliyat bagarıh olduğu takdirde bile, nekahat için uzun bir devreye ihtiyacun olaeağından, sorumlulukları yerine getiremiyeceğim aşıkğrdır». Muhafazakâr Parti Kurultayında eseo bavadan, Macmillan'a halef olabilecek üç şahsJyetin balunduğu anlaşılmaktadır:fiOyaşındaki Butler, 56 yasındaki HaîLsham ve 46 yasmdaki Maudline. önümüzdeki tngıliz genel seçim Basbakanın istifaya karar ver lerinden önce istifa edeceğini açıkher »eyden önce onun lamşı olan Başbakan Harold Maodiğini «çıklaması, kurııltayda fe birlikte, rahhk yaratmıştır. Zira Macmil sıhhi duru'munu düşüodük, bir an millan, 1957 denberi Başbakandır an'ın hastaiığınin yarattığı ka önce iyileşmesini ve erneklilik yı! ve henüz 70 yaşına girmemiştir. rarsızlık, Kurultay delegeleri a lannın mesut geçmesini dilefriz» 10 subat 1894 te doğmuş olan asında ve Muhafazakâr Partide demiştir. MacmiHan'ın babası Iskoçyalı, anHarold Macmiilan'dan önce Baş r.esi Amerikalıdır. genel aeçimın yaklastığı ju gün 1920 yılında erde çetin bir imtihan telâkki edi! bakanlık mevkiinde bulunan Lord Devonshire Dükünün kızı Lady Avon da (Sir Anthony Eden), Dorothy ile evlenen Macmilan, önmekteydi. kendisinin bir an önce iyileşmesi celeri tanınmı; bir yayınevinin Liderlik mOeadelesi başında bulunuyordu. Siyasete Kurultayda hâkım ola n kanaate temennisinrie bulunmuştur. öte yandan. Washington'da Be 1924 yıhndan itibaren atılmıj ve ;öre, Başbakan Yardımcısı Ric yaz Saray çevrelerinden Avaoı Kamarasına girmiştir. lard Butler, muhtemelen «y soıund» Kıraliçe tarafından yeni ğine göre, Başbakan Kennedy Baş1940 yılında Churchill kabinesinükümeti kurmakla görevlendi bakan Macmillan'a özel bir mesaj de Ordu Bakanlığı Parlâmento göndererek. Başbakaniıktan ayrılilecektir. Müsteşan olarak görev almıştı. Maemillan. Başbakanlık ve Mu ması kararı ve sıhhî dıtfumu kar 1942 sonlarında Kuzev Afrikada afazakâr Parti liderüği yetkile şısında duyduğu Ü7Üntüyü belirt mukim orta elçı olarak bulunuyor rini geçıci olarak Butler'a tevdi miştir. Kruçef de aynı çeyi yap du ve müttefiklerin büyük siyasî mı?tır. etmif bulunmaktadff toplantılanna katılıyordu. SavasMacmillan'm çekileceŞi haberi, tan sonra Muhafazakâriarın, tşçiBlackpool'de bulunan delegelegerçekleştirdikleri «osyal re nazaran, Başbakan Yardımcısı Beyaı Saray ve Dışisleri Bakanlt erin nı n i«mi Macmillan'a halef olması ğına Başkan Kennedy ile Dışisleri reformları kabul ettiği «sanayi yaBakanı Dean Rusk'ın nükleelr de sası» nın hazırianmasına katılmışmuhtemei sahıslar listesindt basnemeleri yasaklama andlaşmasın tır. ta gelmektedir. Sabırsırlık ve merakla beklenen dan sonra yeni biı teşebbüste bu1945 te Ravacılık Bakanı, 1951 yarınki topiantıda. Butler'in mes unmaya çslıştıklan sırada gel de tskân Bakanı, 1954 te Savunma miştir. lek hayatının dönüm noktasına Bakanı. 1955 te Eden kabinesinde Bugün yürürlüge giren andla» Dışisleri Bakanı, aynı yılın sonlagelmis olacagı söylenmektedir. Diger taraftan, Maliye Bakanı manın gerçekleşmesinde Macmil nnda da Maliye Bakanı olmustu. Reginald Maudling'in karşısına çı anın rolü Washington'da pek iyi Anthony Eden'in ıstifası üzerine kan bu fırsattan istifadeye çalı büinmektedir. de Başbakanlığa getirümişti. «acağı anlaşılmaktadır. MuhafazaMacmillan, öğrenimini Eton kokâr milletvekillerinın bir grupu ejinde ve Oxford Üniversitesintarafından desteklenen Maudling' de yapmıştır. Savastan önce bir ACİ BİR OLUM in, Parti Parlâmento grupu (1922 iktisadi ve siyas! eser yazmışKut Fatıhl merhum Gener»! Komitesi bıin fevkalâde bir fopHalil Kut'un ve merhume Salantı yapmastnı sağlayacagı ve bu flye Kut'un oğlu. Aydın Kut suretle kendisinın Başbakanhga ve Şükrüye Paşakayın blriclk adaylıgı m e se!esıni ortaya ataeagı k«rdeşi SUveyda Kut ve Rahmi söylenmektedir. Paşakay'ın ka>inbiradert, Seıal ve Saml Asal'm yegenL Melek Ayrıca Bilim Bakanı Lord HailsRBOtNA WtLL Hanımın harat »rkadftşı YAPI ham'ın ismının adaylar arastnda İle ve KREDt BANKASI A. $. zikredildigi büinmektedir. Dr. SEZER SUDA BahçekBpı Şubesi tgtthbarat îlk defa dün aksam MuhafazaEvlendiler MOdOrtl 11.10.63 Detmolı] kâr Parti kongresi huıuruna çıCENGİZ KUT kan Dışışlerı Bakanı Lord Home ıse, alkışlanmıştır, fakat bir gün U.10.MB günii Hakkın r»hme«B » kavuamustur. Cenaze«i buevvel Lord Hailsham'a yapıidıgı Cumhuriyet 15071 giin 12.10.963 BeflktBf Slnan derecede teıahülratl» k»r?ılanmaCamilnde kıılnaeak ögie mijtır. raüt»»kıp YahyaefenCıüntü i BAYAN ARANIYOR \ dl mezarlığında alle kabrlstanıöte yandan. prostat ameliyatı na defnedllecektir. • • geçiren Macmillan'ın karan, gerek î Bir güzellik enstitüsünden dip ; Dogu, gerekse Batılı başkentlerde ; lomalı veya güzellik kursları • Cumhuriyet 15065 üzüntü yaratmtştıt. • takibettnif bir Bayana ihtiyaç ; «HNHHfltMMfnMMMIfllHnmitlM îngiUz tşçi Partisi Hderi Harold • vardır. Gösterifli ve iyi tahsil ; Wilıon, Macmillan'ın «ıhhi iebep rLUORESANT M«lz«mel*n { • förmüj olması, iyi Fransızca ; ler dolayısiyle mevkiinden ayrıliçin CEYtŞAKAR | ! veya Ingilizce bilmesi sarttır. Ş maya karar vermesi haberini Isçi Okçu Muaa Cad. 83 Galata • S Yası 20 ilâ 40 arası olacaktır. j PaHisinin .esefle öğrendigini. söy Müracaat : J Tel : 44 85 35 { S Ücret dolgundur.Şisli. lemiştir. Wilson, ckendisi ve hüP. K. 164 kümeti ile aramızda büyük «iyasi göriis ayrılıkları mevcııt olmakla Reklâmcılık 4333/15046) 546315075) Macm.Haıı'ın çekilme kararı Muhafazakâr Parti icindeki liderlik çekişmesini kızıştırdı AB E R LE R BİR DAKİKA: Sakla samanı... Oeçen haftanın, Türkiye nmamî efkârını en (azla meşgul eden meselelerini «Syte bir ııralıyalım. Bayan Kennedy jeldı »e gitli. Lefter 50 nci defa milli fntbol rakımında top oynadı. Bölükbaşı hafif bir intihsr teştbbüsu atlattı. Kıraliçe Süreyya'nın çevireceği «Katerina» Tilmine bir Türk artist aranıyor. Bitmez tukenmez trafih faclaları, Türkiye • Romanya futbol *maçı. (Bn vüzden Meclis bos kaldı.) Ve asaSı yukarı hepsl bn. Memleketin öteki meseleleri mi? Dnrun bakalım, elbette, onlara da sıra «elir! D. M. Mac'dan sonra ne olacak ? İhliyar Hâdı'se/er «Test» usulünden şikâyet en başlangıçta da mekteplere test usulü ile talebe almanın bazı yadırgamalan ! mucip olacağrıın yaımıştım. 1 Şuradan buradan haberler geliyor. Mektuplar alıyornm. Şikfiyetier var. i Bu test usalü de nedir? Hani ; «mektep» lâfına, «hesap» sözüne i arapçadtr diye tahammül edeme! yıp öz tiirkçe diyerek ecole e, | benzesin diye okul deriı. «Hesap» karsılı?»" da aritmetik olarak kul lanır, milli dil vazifemizi yaptık sanırız. Sonra da «test» diye bir ! kelimeyı çatır çatır dile sokarız. • Mânâsını ne tatbik eden, ne de ; edilen biiir. j Test ingilizcedir. Deneme mi; nasına şelir. Şimdi bir çok imtiI hanları bu şekle soktular. Ne ka. dar çalışkan talebe varsa( yarı I varıva dökülüyor. Ben anlamıvoI rnm dograsu. Birim Talirıı Ter> j biye Dairesinin de muayyen bir i kanaati yok galiba! öteden beri i vekil değiştikre pro^ramda, imtihanlarda, hattâ okuma süresinde birtakım değişiklikler olnr. Bunlar, Vekil ister deraiolur? Yoks» daire mi ister de olur; belll degildir. Ama muhakkak bir şey varsa biziro Talim Terbiye Dairesinin kanaatlerinde her Vekille birlikte esaslı defisikliklfr göze esrpar. Demek bu da bir maarif sistemidir! Şimdi dönelim test Imtihanlanna. Çocuk ilk mektepten itibaren türkçe, besap, coğrafya, tsrih gibi temel derslere çalışmış hep iftıhar levhasına geçmis. Sonra bo test imtihanına girmiş, mavaffak oiamamış. Kendinden dab» zsyıf olan başkaları mavaffak olmnslardır. Eğer test imtihanı ealışkanları. bilenleri degil de meselâ çabnk intikal edenleri seçiyor ve yüksek tahsile bn sdamlan lâyık %örüyorsa, gençleri bn yolda bn «isteme göre taazırlamak rafirakündür. Ancak bir akademlk tahsilin temel! umomi malumat oiabilir. Kırk dakikada aeayip suale cevap veren adam acaba iyi bir hn> knkçu veya iyi bir doktor olabilir mi? E?er flıik, kiraya, tabiiyat derslerinde layıf ise!. Tani biş bu test usnlüne gözü kapah atıldık gibi geliyor. Neticeye bir bakmak, lise İmtihanları hâsılalariyle test hâsılalsnnı karşılaştırmak iyi olnr »anınra. önürode bir bayanın n«ktubn var. O kadar aoıklı, o kadar samimi ki. Oknrken rözlerim y v şardı. Kim bilir böyle test knrbanı kaç tane çalıstaan talebe var> dır ve bnnlar hayotlarına ilk istikamet verecekleri anda hayal kırıklıfına ngramiflar, genelerce göz nuru dökerek. kafa patlatarak derse çalısmanın, Hse imtibanlarında tnm»ffak «101311111 bir şeye yaramadıgını aeı acı jdrüp ümitsizliğe düşmüşlerdir. Bu kötfi bir şeydir. Ş e k 1 i ne oluro 1 s n n , adı ister test, İster pest ol«un bir imtiban sekli raIıskanları eliyorsa onda sakathk vardır. Tekrar röıden geçirilmelidir. Ve bn dnzeltilmeıse. liselerde randıman sıfıra dflser. Çocnklar umumî biltilerlni »rtıracaklan ve klâsik lise tahsilini yapacaklan yerde test nsuIOnde imti. han kazanmanın çarelerini ararlar. Bnnnn da derslere çalısmak Arkasi Sa. 7. Sü. 3 de Prof. Pauling Nobel Barış Üdülünü aldı Oslo, 11 (»*. AP) 1962 yılı Nobel Barıs Ödülünü kazandıgı bugun açıklanan Pro fesör Linus Carl Paudling öte den beri Amerıkanın nükîeer sılâh denemelerine karsı ccphe almış, bağımsız davranıslan sebebiyle kendi öı yurdunda ağır hücumlara uğramıştır. Bu. Cahfornia Teknolojı £nstıtüs.ü Kimya Profesörünün kazandığı 2. Nobel odüîüdür. 1954 te moleküllen bir araaa tutan kuvvetlerle rlgılı ılmi araştırmaiarı ile Nobel Kimya ödülünü de karanmjştı. Fikirlerını açıkça söylemekten kaçınmıyan Dr. Pauling, nükleer denemelerin ınsan saglığı ve geiecek nesıller ıçın ciddi bir tehlike teşkil ettiğinde ısrar edegelmiştir. 1952 de yurt dışına çık mak ıstediği bir sırada Dışişlerı Bakanlığı kendisine pasa port vermeyi reddetmiş ve komünıst olduğu yolıında baîi şüpheler ızhar edilmişti. Dünyad» Atom Çagınm başlangıcı ile birlikte Pauling, radyoaktivitenin insan ırkı üzerindeki zararlarını tetkike gırışmış, h i d r o j e n bombası geliştikten sonra, nükleer silâh denemelerinin durdurulması için bir kampanya açmıştır. Bu maksatia Savunma Bakanlığı ve Atom Enerjisi Komisyonu aleyhinde davalar açmış, bir FederaJ Mahkeme davayı reddetmıstır. Nobel Barış ödülüne lâyık olanları seçraekle görevli Norveç Parlâmentosu Nobel Komigyonu, 1963 Nobel Banş Ödülünü de Millet lerarası Kızılhaç Komitesile Kızılhaç Dernekleri Birliğine müştereken vermiştir. 962 Nobel Bans ödülünün tutan 40.000, 1963 ünkü ise 50,000 dolardır. Bundan önee Madame Curie 1903 de fizik, 1911 de de kimya ödüllerini almıştı. Pro fesör Pauling iki ödül alan ilk erkektir. Nobel Komitesi hiçbir z&man karannın gerek çesini açıklamamaktadır. Fakat Amerikalı Profesörün nükleer denemelere kargı rlurmak bilmiyen mücadele ve kampanyasından ötürü »ecildiği şüphe götürmemektedir. Nacmillan'ın meslek bayatı İngiliz Muhafazakâr Parti Kuruitayını metjguj eden baş mesele : Çekilme^e karar veren Başbakanın yerine kim getiriıecek ? Yazan: Hilmi Yavuz HAFTANÎK Î tngiltere'de l.şçi Partisi nin büyük konşresinden hemen sonr» Muhafazakâr Parti kıırultayı da çalışmalarına başlamıştır. Genei seçiralerin önü müzdeki 12 ay içinde yapılmasının kararlastırıldığı bu dönemde Inçiltere'ııin iktidar için savaşatak iki yüvlü ve büyük siyasi partisi iç dün ya ve genel politikalarına çekidüzen vermek geregini dnymuşlardır. He riki partinin eenel kongra leri arnsındakı fark, gözle görülür derecede belirlidır: Işçı Partisi, disiplinli bir plânlama »uuru ile halkçı bir polıtikayı temellendirirken. Muhafazakâr ların Macmiilan'dan sonra kimin isbaşına geleceği konusunda cıhz kulis çahşmaiarı ile vakit öldürmektedirler. Gerçek ten tşçi Partisi, Harold Wilson'un özetlediği gibi, « Bilim ve sosyalizm arasındaki birliği » sağlayacak dinamık kararları ile, iktidarın (1) numaralı adayı haline gelmiştir. Muhafazakârlar ise iskandallar ve kök lenmiş metodlarla bir haj'li yıp ranmış politikalarında köklü bir değişiklik yapmak lüzumu nu görmemekte ve parti başkanlığı meselesine şimdilik önceük vermektedirler. « tbtiyarlar Avrnpası • Muhafazakâr Parti, hasta, yor gun ve ihtiyar Mac'ın yerine kimin getirileceğini düsünmekte hakhdır Kaldı ki bu, sadece tngiltere'ye hâs bir mesele olarak görünmemektedir. Aslında • Avrupa'nın thtiyarları » mese lesi Batı Almanya ve Fransa içinde söz konusudur. Almanya halef meselesini çoktan çörümlemij ve iktidardan ayrılmak konusunda gönülsuz Adenauer'in yerine Erhard'ı aeçmiş tir. Adenauer 15 Ekim'de 15 yıl lık Başbakanlık görevini ister Istemez bırakacaktır. Fransada da iktidardadaki de Gaulle'cüleri hattâ bizzat de Gaulle'ün kendisini en çok kaygılandıran, de Gaulle'den sonra ne olacağıdır. Fransız Kabinesi son I iki yıl içinde bu konn ile ilgili olarak iki önemli toplantı bıle yapmıştır. Şımdi de tngiliz Muhafazakârlan « Ihtiyarlar Avrupası • nın değişmekte olan veçheMne uyarak, Macmil lan'a bir halef aramaya baslamışlardır. Macmillan'ın yerine geçebüecek adayların sayısı bir hayli çoktur. Lord Hailsham, Richard Butler, Lord Home ve Selwyn Lloyd önde gelen adaylardandır. Muhafazakâr Parti Genel Kongresinden önce 1,000 kışi arasında yapılan bir anketin, bu konu ile ilgili sonuçları şöyledir : Lord Hailsham Selwyn Loyd Macraillan Lord Home Richard Butler : : : : : 454 oy 159 oy I K oy 63 oy 15 oy Fakat Başbakan Yardımcısı | Butler'in Muhafazakâr P a r t i j kongresinde yaptığı konusma.. Macmillan'ın halefi olma sansını artırmıştır. Lord Hail«ham'a ise, nükieer denemeleri ya saklama anlaşmasının başarı ile sonuçlanmasını »ağhyanlardan biri olarak, Ingiltere'de Iş, çi Partisi taraftarları da dâhil. olmak üzere birçoklarının sevgisini kazanan bir aday olarak! bakılmaktadır. Bununla beraber Muhîtfazakâriarın İhtiyar Mac'ın seçmesine de önem verecekleri sanılmaktadır. Macmillan'ın düşündügü halef ise. ne Butler. ne de Halisham'dır, ve liderlik için Lord Home'u biçilmıs kaftan olarak görmek ( tedir. I Mısır, Suriye ve Irak arasında kurulraaiı lasarlanan Üçlü Arap Federasyonnndan bütiin bütüne iimit kesildikten sonra, Baas Partisinin kontrolünde bulunan Suriye ve Irak arasında ikili bir birliğe doğru gidilmek üzere ilk adım itılmıs ve iki iilke arastnda askerî bir birlik anlaşmaM imralanmıştır Bu anlaşmayı, ekonomik aJanda birliği kurma konusundaki ikinci bir anlasma iıleyecektir. Suriye ve Irak'ın vardıgn bu ikili askeri bârlıgin Suriye birliklerinin Irak icindeki harekarar, dogrudan doğruya Başkâtını maskelemek için yapılkan Nâsır'a karşı açılan somış bulunduğunu ileri sürğuk savaşın yeni bir belirtisinmektedir. Nâsır, üçlü federas den başka bir şey degildir. Üsyon ile Baas Partisinin nüfutelik bu kere, kurulan birliği, zunu kırmaya hattâ ortadan her iki ülkede iktidarı mutlak kaldırmayı hayallerken, Baasbir ş.ekilde elinde tutan Baas ın, Irak ve Suriye'yi birleştirPartisi sağladığına göre, sağ mek yolundaki çabasını şüplam bir temele dayandığı düheniz iyi karşı{atnıyacaktır. jünülebilir. Nitekim, Şam'da Buna karsılık Ürdün, bilrliği toplantı halinde bulunan Baas Arap milletini düşman tehlike Partisi, milli konglresine katısine karıjı koruyacak bir adım lan 12 ülkenin delegeleri bu olarak kabul ettiğini açıklakonu ile ilgili olarak yayınmıstır. ladıkları biidiride «14 RamaFakat ne olursa olsun, ikili zan ve 8 mart ihtüâllerinin birliğin Baas'ın bur zaferi oltek bir Arap sosyalist ihtilâli duğunu kabul etmek gerekolduguna» dikkati çekmekte mektedir. Baas, şimdilik Arap ve askeri bi*iiğin, bu iki ülhalkları için «kurtarıcı önder»ke arasında tam birlik ile »oliği Nâsır'ın elinden koparmak nuçlanması için bir aşama ve bunu kendisine mal etmeolduğunu belirtmektedirler. ye çalışmaktad* ve bunda da Buna karşılık Başkan Nâstr, başarı saglamaktadır. Boas'ın yeni zaferi: Suriye Irok askeri birlik anlaşması SUndiy. Hadaı Çeldlty* (Basın 18173,1506$