Katalog

10 Ekim 1963 CUMHURİYET BEŞ iyatro Kriz içindeki Şehir liyatrosu 6 sahnede perdelerini açtı Seimi ANDAK 1 ^« tstanbul Belediyesi Şehir Ti Şişlideki Sıte Tiyatrosu'nu seçti. yalroları 19631964 mevsimini 1 MIIIIIIIIIIII Y 3 Z 3 F I " " I I I I I I M I " Aytıca, bu mevsim Yeni Komeekim gecesi aitı sahnede, altı odi Tiyatrosur.da ortaokul öğrenciyunla açtılar. önümüzdekı yıl ku leri içi n saat 16.30 da matineier ruluşunun 50. yıldönümünü kutayrüdı. Bütün piyeslerin genel layacak o/an Şehir Tiyatrolan, bu provaları da Üniversitelilete gösmevEİm başında bir kriz geçilrmiş rıııııııııııııııııuııııııııııııııııııııııı' terilecek... ti. Bu şehire temelli tiyatro haRepertuarda ilk tur olarak faz vasını getiren ilk tüzel kuruluşun, çı hâriç) yerinde, repertuar yerin la bir yenilik yok. Geçen mevsim de idi. Programın ön sözünde, ge îstanbul kadar eski bu geleneksel sonunda oynanan: «Tan? Bitti», n mevsim 225 günde 1278 temtiyatronun zaman zanıan geçirdisil verildiği, seyilrci sayısımn «Fiıikçiler», «Tanlifbklar Komedği sıkıntılar, ktizler olmuştur: Ba yası» dışında, «Bin Frank Mükâzı artistlerin istifaları, yöneticüe 55982 kişi artmıs olduğu belirtili f»t», «Köklfr» ve «Çin Çin» pıyes yordu. Şehir rin değişmesi, bütçesindeki zorleri temsil edilmekte. Bunlara luklar vesaire. vesaire... Ancak, Bu arada uğranılan kayıp'.ar a bir de yakında matinelerde oynan rasında: Reşit Baran, Neşet Ber•»"¥""• 3 ^ s o n u n c j a oynanmağa başla bu seferki ktrizin, derinden bakıy ten, Salâhattin Moğol adları mak üzere «Yaldızlı Saat», «Avyan ve büyük ileiyle karşılanan «FizJkçiler», bu mevsim de ŞeInya Bakan Pencere» ve «Doğme saygıyla ânıhyordu. hır Tiyatrosunun Kadıköy Bölümünde başanyla temsü edilmekte ırsa bir başka özeüiği, görünDiğer taraftan Şehir Tiyatroları Gül» eserleri eklenecek... dır. Friedrich Dürrenmatt'ın bu komedisinde, fizik âlimleri ele mez, fakat için için kaynayan bir Şımdi, pelrdeyi Tepebaşı Tiyatalınmakta ve politik yönden atom tehlikesi hicvedilmektedir. Bek yarası ol,duğu anlaşıîabilirdi.. Ne bu yıl, yeni bir sahne daha kazan îân Aigan'ın sahneye koyduğu bu piyeste, bajta Möbiüs rolünda olmuştu ve ne oluyordu? Bir ara dı: «Deneme Tivatrosu» fflarak rosuyla açalım: Mücap Ofluoğlu, Newton rolünde Necdet M. Ayral, Einstein rolün ık, baş yönetici Muhsin Eftuğrude Zihni Rona büyük başarı göstermektedirler. Diğer rolleri Tur un ayrılacağı, hattâ aynldığı haSonra, bazı tehan Göker, Mete Sezer, Erden Ener, Samiye Hün, Sibel Göksel beri yayılmıştı. oynamaktadırlar. Resimde Möbiüs rolünde alkıslanan bir kompozis mel prensipler ileri lüren Muhsin Ertuğrul ile demode ve kalıplaşmış yon yaratan Mücap Ofluoğlu eörülmektedir. Şehir Tiyatroları statüsü arasındaki çatışma inkâr edılmemekle bera ber baş yöneticinin istifası önlenmiş ı. Fakat asıl meselenin su nokta dan körüklendiği, gizlenemiyecek kadar âşikârdı: Bu tiyatronun ça tısı altında, Şehir Tiyatroları kadar eskimiş, ömür törpütmüs, emek vetmiş oian bazı sanatçılan le, Muhsin Ertuğrulun son yıllarda ramp ışığına çıkardığı birkaç genç sanatçı arasında kopacak bir sava$ın ilk belirtileri seziliyo*, alârm düdükîeri duyuluyordu! Bi rinciler, statüko'nun bozulmasından pek hoşnut değillerui ve baı verimsiz fakat atesli ataklara katşı daima rahata dayanan eski ecrübelerini öne »üruyorl«*dı. î kinciier ise, ne olursa olsun bir ta kım yenilikler peşinde idiler, ımma kendilerini gençliğin verdiği Orhan Erçln, Zafer Önen, Tevhit Bilge vc Miirüvvet Sira Şehir Tiyatrosunda «Bin Frank Mükâfat» bir «olduğundan fazlalık» içinde go «Boradan KaçiTornn» oynnunda rüyorlardı. Bu savasın dısında kaSAHN'E: Tıllardanberl gelip ge Şemsi înkaya, Bahri Beyat, Suna çen ve bir türlü »ynı mekftnda o Berk, Nilgün Esen bulunmaktadır. lanlar ise, söhretleri kendilerine turamıyan ç«şitli tiyatro toplulukOYUN: Jean Marivaux'dan K. hayatlarının tonuna kadar yetecek lan ile yılan hikayegine dönen Kalkavan'm adapte ettiği «Bura olanlaf ile gerçekten sanat değer ESER VE TAZAR1 Fransıı ödenen bir borç bu diyor. Bizce, «Aksaray Küçük Opera» lahneıi, dan Kaçıyorum» adlı oyunu, Or leri ihmal edilen ve gün ışığına çı romantizminin dehâsı ünlü şair ve Victor Hugo'yu yıllarca harcamıs bu mevsim basında Pekcan Ko»ar han Erçin »ahneye koymuş. De kamıyanlar idi. Bunlar tusuyorlar edip Victor Hugo «Bin Frank Mü olan Şehir Tiyatrosu da, «Bin trupu ile perdeıini açmadan, de korlar Kadri Yükselen'in. Halkı dı!? Bu kisisel meselelere bir de,kâfat'ı 1866 yılının 1 şubat günü, Frank Mükâfat» ile borçunu ödeğerli ve popüler aktör Tevhit Bil eğlendiren, güldüren, sıkmıyan bu tiyatronun yönetiminde, Belediye 64 yaşında iken, 11 yıldan beri in mış layılmaz! ge ve Orhan Erçin'in kurduğu top tath oyunda Tevhid'in başhbışına le olan bağlantısında fazla forma zivaya çekilmiş olduğu Guernesey' luluk ilt mcvsim* girdi. Kadrod» eıprileri, Zafer Onen'ln «doktor» list ve bürokjatik zorluklar, im de yazmaya başlaf. Eserini 15 nlböylece baıta Tevhit Bllge, Or kompoziıyonu ve liğer roüerin kânsızlıklar katılıyordu. sanda bitirir, fakat her nedenae han Erçin ve Zafer önen olmak ü hoşluğu layesinde hu tlyatro hem 1 ekim geceıi perdaler açıhrken, piyeai lahneden gizlemek üzere zere Timuçin Caymız, Mürflvvet lahne, hem gişe İÇİn kendi türüD kriz atlatılmıs görünüyordu. Bas ortaya çıkarmaz! Üçüncü Franıa Sim, Caymaz, Nevzat Okçugil, de basarılı sayılır. önetici yerinde, artistler (birka Cumhurıyetinin ilftnıyla 1870 de sürgünden dönen Victor Hugo'nun eser leri tiyatrolarda alkıs topladıfiı halde, «Bin Frank Mükâfat» tan ıeı yok tur! Nihayet 14 mart 1961 de (yazılısından 95 yıl lonra) Fransada «Comedie de L'Est» (Doğu bölge Tiyatrosu) alışılmış Hugo'nun bir de bu eserim »ahneye koymakla basafrı gösteriyor. Amma nedense Fransızlar bile bu piyesi Comedie Française'in devamlı ve sağlam repertuarına koymuyorlar. Bu cıhz eser bazı çejitli tiyatrolarda oynanıyor. Bir de Şehir Tiyatrosunda ! FİZİKÇİLER'DE BASARi *; Buradan Bin frank mükâfat Mscide Tanır ve ümran Lzmaıı «Düşman Çiçek Göndermez» de Ankara Tiyatrolarında BtR GARABET Seyirciye dağıtılan tiyatro dergisinin içine bir kâğst iliştirilmiş. Daktilo harflerlyle yazılmış cümleler arasında nır herşeyı peşine takarak gene sü kışlatıyor... Kocası Geraldo'da Umjöyle deniyor: «Esas itibariyle ofllllUIIMHI ıııııııııııııs ran Uzman pek başarıh değil. Mi rükleyip götürüyor ve böylece Um yun, ortaokul ögrencileri için hamikleri, hareketleri ve diksiyonu ran Uzman'ın bajansızlığı da örzırlanmışt*.. Bu suretle öğrenciile Macide Tanır'ın eriştiği başa tülmüş oluyor.. ler romantizm cereyanınm canh rının pek alt merdivenlerınde ka REJÎSÖR : Eser, sahneye Nuri Al bir örneğini de sahnede görmek lıyor. Oraya, yükseğe çıkabilmesi tmok tarafından uygulanmış. Tur imkânını elde etmiş olacaklardır.» rınıııııııııım • • • uııııı? için « Düşman Çiçek Göndermez » gut Zaimin tath dekor ve kostüm OTTNCULAR «Glapieu.de Ra •• leri içinde reji kendisine düşeni OYUN : Ankara'nın «5 kişılik O in perdeleri yetmiyor.. uf Ulukut sevimli, yumuşak ve raUç perdelik oyunda Macide T»yapmıs. da Tıyatrosu, yeni lezona güzel bir hat bir tip. Rousseline (ts adaBrezılya komedisiyle girmiş bulumı)nda îhsan Devrim giyimi, mak nuyor. Brezilya Edebiyat Akademi yajı ve ölçülü oyunu ile gereken sınin birinci ödülünü, Brezilya Okompozisyonu veriyor. Ertuğrul yun Yazarlan Derneğinin armağaBilda temsih ayakta tutanlardan. nını ve Brezilya Tiyatro EleştirmeAyşegül Devrim, gitgide gelişen cilen Kurumunun altın madalyası ve olgunlaşan bir sanatçı. Gülisnı feazanmış bulunan oyunun yazata n Güzey ağırbaşlı ve kibar bir rı DT. Pedro Bloch, çeşitli ülkeleroyun çıkardı. Fakat ne yapalım rie .'Î500 defadan fazla oynanmış bu ki, eserin sönüklüğü oyunculara komedısinde aralarında sevgiyi gizda ister istemez ağır ve yavan bir leyen ve bunu birbirlerine belli et tempo'yu aşıladı. memeye çalıçan bir karı . kocamn SONUÇ Dergide, eseri sahne yaşantısını ele almış. Iki kişilik bu ye koyan Coşkun Tunçtan'm yazı 10 Ekim 1963 Persembe ve 12 Ekim 1963 Cumartesi pünleri cyurda. kadınm aşırı derecedeki sı şöyle bitiyor: «Bif tiyatro eseri saat 20.30 da çırkmiığinden duyduğu büyük üoynanmak için yazılır. «Bin Frank 7üntü ve eksiklik duygusu kocası Mükâfat» bir yüzyıl boyunca böyle i!e aralsrma, kendisi bile farkında gadre uğradı, ama bunun acısı şim olmadan girmiş ve yuvanın saadedi bol bol çıkıyor. Geç de olsa iyi tını, güzelliğini, geleceğini bozmuştur. Karı ve koca bunu anladıklan tstanbul Op«rası mevsimi anda ıse artık çok geç kalmışlardır. PALERMO OPERASI ŞEFİ «DOşman çiçek göndermez» Yazan Haluk BESEN OTÜN Her yıl perdesini bir Shakespeare esetriyle açnîak geleneğini benimsemiş olan Şehir Tiyatrosunun, bu mevsim Shakespeare yanında bir de Victor Hugo'nun böylesine zayıf bir oyunuyla baslamak istemesinin ne anlamı olabilir? Şayet, Shakespeare'i zaman zaman başarılı temsillerle yasatmaktan geri kalmıyan Şehir Tiyatrosu koca Hugo'nun mesela bir «Hernani» veya 1948 de repertuara aldığı bir «Ruy Blas.ını oynamış olsaydı, alkışlanacak bir iş olurdu. Fakat, Hugo'nun kendisinin bile herkcsten sakladığı ve yüzyıl kadar çekmecede tararmış böyle olumsuz bir eserini oynama nın, üstelık mevsimi açmanın bir »nlamı yok »ayılır! Biz dedik amma, tiyatfo repertuar düzenleyicilerine göre ise bir amacı varmış, bakın görün: ISTANBUL'DA Dev aktörDev oyun Bu yıl tiyatro 56201111 scılmadan evvel lstanbnllulann ikl merakı vardı. Tıldırım ön»l gibi dev bir aktör Arena Tiyatrosu sahnesine nasıl gığacak? Bir de, Othello gibi dev bir oyun Küçük Sahneye nasıl sıgacak?. Gittiler gördüler... Karar şu: Dev aktör ufak bir sahnede de devdir, hattâ varbfıyla sahneyi de büyütür. Keşki Küçük Sahnedeki oyunda da böyle olsaydı.., İAGO DEVLET TİYATROSU BÜYÜK TİYATRO'da Derler ki Shakespeare'in oyunları ve kişileri yoruma çok elverişlidir. Örneğin, 1 ago'nun bir çok değişik yorumu vardır. Kimi bu tipi zekâsının üstünlüğüyle herkesi küçük gören, yaptığı fenahklara yalnızca eğlence gözüyle bakan bir megaloman olarak canlandırmıştır. Kimi onu ıhtiras dolu, kıskanç, ıkincı bir adam olarak görür, kimi de lago'yu insanlıkla ilgisi olmıyan bir şeytan, kötülüğün tımsali olarak yorumlar. Şimdi bunlara huysuz, hırçın bir tip de eklendi. Bakalım daha neler göreceğiz?. TESADÜF Gerçekten merak etmey» başlamıştık, acaba Kenter kardeşlerle Necati Cumalı arasında bir anlaşma mı var diye... Hani «sen yaz, biz oynayahm» gibi... Kardeşlerin yaptığı basın toplantısınd* birisi sordu da nihayet meraktan kurtulduk. Meğer sadece bir tesadüf meselesiymiş. ZİRAAT BANKASI (Basm 18177/14973) Dahiliye Mütehassısı MİSAFİK İDARESİNDE • OVUNCtJLAR : Oyunda çirMn ladını, Devlet Tiyatrosunun tanınmış ve sevilmiş sanatçısı Macide Tanır oynuyor. «Ağaçlar Ayakta Olür » ün bu unutulmaz büyük anncsı gene ortaya unutulmıyacak çir kin bir kadın çıkarmasını bilmiş. Kıskanç, bencil, mutluluktan uzak, guzele düşman bir kadını Macide Tanır pek güzel oynuyor. HeJe aynanın karsısma geçerek «Aşka «ahip çıkan kıvrak vücutlu, dar biseii dişi kedilerden ağlamakh gi. kâyet sahnesinde seyırciye tesirli c:masını biliyor. Böylece Macıcie Tanır, Sılvia'da gene ksndisini al OTTAVIO ZIINO G. PUCCINİ îstanbul Belediyesi Şehir Opera sı, 12 ekim cumartesi gecesi perdesini G. Puccini'nin «La Boh«me» operasının gala temsili ile açılacaktır. açıyor BÜYÜK YlLDlZ Oraioğln Tiyatrosunun en iyi aktrisinin kim oldnğu hak Uında herkcsin fikri aym... Alev Oraloğla! Bu küçücük. şirin çocuk gerçekten çok büyük bir sanat kaabiliyetinc «ahip. Ama bu yaşta ba ka dar büyük bir vıldız olmak iyi mi, kötü mü bilemiyo rnz... Hele küçük aktris heı bakımdan büyük yıldızları taklit ederse Annesînin cc v'ende yaptıjı hasm toplantı sında Cinzano içiyordu A!c. Dr. KÂMRAN ŞENEL Her gün saat 1610 e beyoğlu Agacamı, Sakızagacı lel: «4 55 14 Cad No 23. Türkçe, Fransıca, Ingilizce lisanlanna bihakkm vâkıf DUZELTME L® Boheme Geçen haftaki tiyatro sayfamırda Ankara Tiyatroları sütununda Paramparça başlıklı yazıda, konu snlatıhrken « aşk ve cinsiyet » ifadesi yanhşhkla « aşk ve cınayet » olarak dizilmiştır. Ayrıca «Zır deiiler» oyununda da «Toto Karaca'mn kompozisyonu» yanlışlıkla »poîisyonu» şeklınde dizıimiştır. Dü(Basın 181C7 A. 12115/14972) zeltir ve özür dileriz. SEKRETER DAKTİLO Bayan aramyor. Müracaat şahsen: S DOKTOR VaH Konagi Cflfi Ifi t^ ii M I OERLİKON A. S. E:AV:;S SAVAS 1 Galata: Bankaîar Ca.ldesi 124 Pınar KÜR ...j tâncıbk: 5269/14978 ! |