Katalog

İHt I enc ere CUMHURÎYET 15 Ocak 1963 Sosyulisl Küllür dernejji Bazı senatörlerin, railletvekillerinin, üniversite hoealarının, gazetecilerin bir araya gelerek kurdnkları Sosyalist Kültür Dernegi ilk çalışmalarına başlamak üzeredir. Başkaniığa, Devlet Plânlama Teşkilâtı eski Miisteşarı Osman Nuri Torun seçilmiştir. Plânlama Dairesinin Attilâ Karaosmanoflu ve Necat Erder gibi eski ve değerli elemanları dernekte vazife alnuşlardır. Sosyalist Kültür Derneğinin tüzüğüne imza atan öieki kurucuların, eski tâbiriyle, «keyfiyet» ve «kemmiyet» bakımından deŞerleri su götürmez. Senatör Burhanettin Uluç Pasadan soıı Mecliste en dikkati çekici konuşmaları yapan Hatay Milletvekili Sırrı Hocaoğlu'na, Profesör Sadnn Aren'den Prof. Calıit Tar.yol'a kadar 27 Mayıs sonrası Türkiyesinde yeni fikir hareketlerinin kuvvetli temgilcileri bir çatı altına toplanmışlardır. Dernek, ilmî açıdan Türk sosyalizmini inceliyecek, siyasetin üstünde ve dışında hir teşekküldür. Bu konuda ilk semineri Orta Dojju Tektıik Cniversitesi Rektörü eski Maliye Bakam Kemal Knrdaş yapacaktır. Bn çalısmalann şayesini tüzüfün ikinci maddesi şöyle anlatmaktadır : « Emeği toplumun temel değeri sayan Sosyalist Kültür Derneği her türlü sömürücülüğü ortadan kaldıracak olan gerçek bir demokrasi düzeninin kurulması için gerekli koşuüarı bilim ışığı altında inceler, böyle bir düzenin kültür temellerini araştırır v e bunlann yayılmasina çalıştr.» Kurucnlar, sosyalist fikirlerin yayılmasını ve gürbüzleşmesini demokra.sinin sağlam bir teminatı gaymaktadırlar. Gereekten de tkinci Dünva Savaşından sonra, Avrupada, sosyalist fikirlerin parlânıento rejimi düzeninde benimsenmesi ve artan millî gelirin halk tabakaları tarafından emilmesine imkânlar açılması Batının bugünkü dengeye girebilmesini sağlamıştır. Harb yıllanndan gonra birdenbire parlıyan komunist partilerin yavaş yavaş hızlarım kaybetmelerinin en kuvvetli izahı budur. Bizde ise, Batının aksine, sosyalist fikirlerin taassupla yasaklandığı yıllar, Avrupada sosyalist (ikirlerin itibar kazandıgı bu devreye raslar. îngilterede Işçi Partisinin iktidara geçtiği çünlerde Türkiyede liberalizmin sampiyonları ortalığı birbiriııe katıyorlardı. 1950 den sonra ise demokrasi adı altında tam bir karanhk devreye girdik. Meşrutiyetin fikir hareketlerinde «Sosyalistlik mektebi» daha geniş bir fikir özgürlüğünde çalısma imkânı bulurken, kırk yıl sonraki Türkiyede «çok partili açık rejim» adı altında bütün iktisadi tenkidler yasaklamyordn. Bu durnmu yağma ve hırsızhkla sermaye birikimine gidiş arztuunan tabii bir savunma taktiği sayıyoruz. Ama o devritı sonu bir ihtilâlle kapanmıştır. Başka türlü olmasına da imkân yoktu. Bnnunla beraber yeni fikirlerin, fikir özgürlügü barajım yıkan bir ibtilâlle birlikte ortaya çıkması memleketimizde çok kişiyi saşırtroıştır. Bnnlar, sosyalist düşünceli kiraseleri ille de «ibtilâlcilik» isnadı i l e birlikte e l e almak batasından knrtuUmıyorlar. Aslında, sosyalist fikirlere onbeş yirmi yıl kapılarımızı kapadığırnız için bir ibtilâl filizlenmiştir. Parlâmento rejimi içinde bu fikirlerin gelişmesine ve kananlara göre teskilâtlanıp tabiî bir skış kazanmasına imkân vermek, demokrasi rejimini istiyen sklıbaşında insanların tutacağı tek yoldur. Bunnn içindir ki, Sosyalist Kültür Derneği'nin knrulusnnu demokratik düzen hesabına bir büyük kazanç sayıyoruz. Derneğe sunulan ilk mublıraya ve dernek kurncnlarııun simdiye kadar tanıdıfımız kişiliklerine bakılırsa, sosyalist kültür çalışmalarının, Atatürkçülük ilkeleri çerçevesinde emek değerine öncelik tanıma biçlminde gelişeceği anlasılmaktadır. Bu ilk mnhtıradan bazı rnaddeler şunlardır : Antiemperyalizm: tstiklâleilik. Karma ekonomiyi reddetmiyen, fskat parazlt bir istismareılığı reddeden ileri bir devletçilik. Mustafa Kemalin anladıgı mânada bir vatan anlamı. Dil, tarih ve kültür işlerinde bilirasel roilliyetçilik. Emeğin ve bizroetin korunması ve teşkilâtlandmlması : Gflela ve bağımsız sendikacılık. Demokratik düzende sosyal devlet anlamının işlenmesi ve organlarının yaratılması. Bo fikirlerin çevresinde büyük vatandas kütlesinin oybirliğiyle toplanseaklanna inanıyoroz. =haberleri Aıı«ıya»a Bir İngiliz firması Florya fesislerini kiralıyacak Bir İngiliz firması. Florya tesis lerinin 87 odasını kiValamak üzere dün Belediyeye müracaat etmiş tir. Firaıa hususi uçaklarla 3 ekim 7 haziran tarihleri arasında turist getireceğini ifade etmiştür. Öte yandan Belçika ve Almanya h bir firma da 10 yıl müddetle tesisleri kiralamak için harekete geçmiştir. Yine bu sütunlarda çıkmış bulu| nan «Tevkif» basj lıklı yazımızda (1) makalenin hacmi nispetinde, tevkifin mahiyetini anlatmaya çalışmış jve bilhassa tevkifin bir ceza olma yıp, görülen ceza dâvasının kolaylıkla bitirilmesini sağlayan bir tedbir bulunduğu hususunda istarla durmuştuk. Bu yazımızda yürürlükte bulunan Anayasa ile, ceza muhakemeleri usulü kanunundaki tevkif şartlarını, bilhass a Anayasanın müzakeresi sırasındaki Meclis tutanaklarına dayanmak suretiyle izaha çalışacağız. Bunun için her şeyden evvel, ceza muhakemeleri usulü kanuniyle, bu kanunun mehazi bulunan 1877 tarihli Alman Kanununun v e Anayasadaki tevkife müteallik metinletin bilinmesi gerek mektedir. Ceza Muhakemeleri usulü kanu numuz, 104 üncü maddesinde*suçu işlediğine dair aleyhinde kuvvetli emareler bulunan maznunun tev kif edilebilmesi için üç hal mütalea etmektedir: | HUKUKİ BAHİSLER | ıııı=ıııııııııııııııııııııııııııınııııııımııııııııııııııııııııııııııııi[iıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııİıııı VVMS Hkül armafrm MAKALB YARISMASI 61 ve Tevkif Yazan: Komisyon tözcü•ü eklenen fıkranın, itirazları önliyeceğini endişe duyulan emniyet bakımından da BAHA ARIKAN ADSIZ SİSTEM Yazan: İsm ail Seyhan Ticaret Odasının 81. yıldönümü Şehrimiz Ticaret Odası, 17 ocak perşembe günü, 81. kurulus yılını idrâk edecektir. Aldığımız bilgiye göre, Ticaret Odasma 42 binden fazla tüccar ve sanayici kayıtlı bulunmaktadır. 81 yıl önce memleketimizde ilk defa açılan tstanbul Ticaret Odası bugüne kadar iktisadi sahalarda hükümete daima yardımcı olmuş. kültürel ve sosyal alanlarda memlekete hizmetler ıfa etmiştir. 1 Kaçma şüphesi uyandıracak vakıaların bulunması, 2 Suçun izlerini yok etmeye veya şeriklerini uydurma beyanata. yahut şahitlelri yalan şahitliBir ayda Bahkhaneden 1.393.400 kilo balık satıldı ğe veya şahadetten kaçınmaya sevk eyliyeceğini gösterir hallerin mev Belediye, Bahkhaneden geçticudiyeti. ğimiz yıl 7,5 milyon lira gelir sağ 3 Suçun devlet veya hükülamıştır. Bu yıl, bu gelirin bitaz daha artacağı tahmin edilmekte met nüfuzunu kırar veya memleketin asayişini bozan fiillerden dir. Öte yandan geçen ay, Balıkhane bulunması veyahut umumi âdap ye 1.393.400 kilo bahk gelerek, sa aleyhinde işlenmiş olması. tılmıştır. Bedelleri 4.039.900 lira olan bu satışlardan 228 bin lira gelir sağlamıştır. Bu afrada 119 kilo balık sağlığa zararlı görüldüğünden imha edilmiştir. Mehaz Kanunumuz bulunan 1877 tarihli Alman kanunu ise, bizim 104 üncü maddeyi karşılayan 112 nci maddesinde tevkif sebeplerini iki halde nazara almakta ve bu halleri, kaçma şüphesi, cürmün iz letinin yok edilebileceği veya şahitlerin ya.lan beyanata sevkoluna bileceği hallerine hasretmektedir. (2) Bu sebeplere Nazi idaresı zamanında, 1935 de iki sebep daha ilâve edilmiştir. Bu sebepler de maznunun yeni bir suç işlemek tehlikesi ile suçun ağırhğı yü zünden halk üzerinde hâsıl ettiği heyecan dolayısiyle sanığın serbest bılrakılmasına tahammül edile miyeceğinin anliçılması hususlarından ibarettır. Ancak bu iki sebep 1945 ve 1950 senelerinde, hukuk devleti düşüncesiyle bağdaşa mıyacağı gerekçesiyle kanundan çıkarılmış kanun, eski haline getirilmiştir. (3) Anayasa komısyonu, Ansyasa projesinın 30 uncu maddesinde tevkif sebeplerini, Alman kanunu gibi, iki halde nazara almıştır. Bu rnflrirlpv| r^jı!re ^ynk. ancak kaçmayı veya delillerin yok edilmeji ni veya değiştırilmesini önlemek maksadiyle tutuklanabilmektedir. Komisyon, bu maddenin mucip se bepler kısmmda ise. «Her ne kadar ceza muhakemeleri usulü kanunumuzun 104 üncü maddesinde tevkif sebepleri ahdt olarak gösterilmiş ise de, bunlann her zaman değiştitilmesi ve daha genişletilmesi mümkündür. Ayrıca sözü geçen maddedeki üçüncü sebep, her türlü suiistimale müsait elas tiki bir mahiyet arzetmektedir. I Bundan ötürü, tevkif sebeplerini sadece zikredilen iki hale hasretmek ve böylece sahıs hünriyetini ve dokunmazlığını korumak mak sadiyle birinci fıkradaki hüküm sevkedilmiştir.» mütalâasını ileri sürmektedir. (4) Görülüyor ki, komisyon, açık bir surette, ceza muhakemelelri usulü kanununun 104 üncü madde sindeki üçüncü fıkrayı yâni, «suçun devlet veya hükümet nüfuzuu kırar veya memleketin asayisi n ni bozan fiillerden bulunması v e yahut adabı umumiye aleyhinde işlenmiş olması» fıkrasını çıkarmıs ve bu fıkrayı «her türlü suiistima le müsait, elastiki bir mahiyet arz eder» şeklinde telâkki eylemijtir. Yakalanan kaçak etlere el kondu Kaçak et satışUrını önlemek için kontrollar devam etmektedir. Son 2 gün içinde yapılan kontrollarda, Içerenköyde bir kasapta 12, MısUrçarşısında bir lokantada 14, Eminönünde bir kasapta 17 kilo kaçak et ele geçirilerek etler Mez bahaya gönderilmiştir. Inceleme neticesinde bazı etlerin sağlığa za rarlı oldukları görülmüştür. Samatya sahilinde bir ceset bulundu Dün sabah Samatya sahilinde bir erkek cesedi bulunmuştur. Üzerinde elbiseleri ile sahile vuran cesedin, bundan üç gün. önce Kadıköy iskelesinden kendini denize atıp hayatına son veren gence ait olduğu tahmin edilmektedir. Kimliği biljnnoiven cesşt. Adli m tarafınffarr yapılan muayene^ın sonra Morga kaldırjlrmştır. Polis, denizden çıkan cesecfin kimliğini tosbite çalışmaktadır. MEVLIT *•• . M m ^ •„ EER t.OE ÖNAT'uı ölümünün 40 ncı gününe tesadüf eden 15.1.1963 aalı günü öğle namazandan sonra Hacı Bayram Camiinde aziz ruhu için okutturulacak Mevlidi Şerifi dost, akraba ve arzu edenlerin teşrica «deriz. ÖNAT AİLESİ NOT: Memleketimizin tanınmış hafızları tarafından oknnacaktır. Cıtmhuriyet 67» Leipzig Fuarına katıhyoruz Ü Ü BUYUK FIRSAT Levent'te, Eczacıbası fabrikaaı bitisiğinde, (Squib) fabrikası karsmnda, Büyükdere asfaltı üstünde, cephesi (43) metre olan (17,000) küaur metrekare arsa üzerindeki dört bloktan mürekk*p (1200) metrekare fabrika binalariyle birlikte satüıktır. Her sabah on ikiye kadar müracaat. (44 93 93). Haber aldığımıza göre Ticaret Bakanlığı bu yıl 3 martta »yçılacak olan Leipzig fuarına geniş ölçüde iştirak edecektir. Fuarın Türkiye temsilcisinden aldığımız bilgiye göre bu yıl fuara resmi ve özel sektörden iştirak fazla olacaktır. Şimdiden bifrçok firma fuara katılmak üzere müracaatta bulunmuştur. Bu arada beş tekstil fabrikası vardır. Polise karşı geldi Cumhuriyet 675 rDevlet Hava Meydanları islelmesi Genel Müdürlüğünden: Ingilizce bilir elektronik Yüksek Mühendisi veya Mühendi»leri i l e sıhhî tesisat ve havalandırma projelerinde tecrübeli makina Yüksek Mühendisi veya Mühendisleri ile inşaat Mühendisi v« Mimar i l e Tapu Kadaıtro Okulu mezunu tecrübeli Tapu ve îstimlâk Memuru ve Yapı Enstitüsü mezunu Ressam ahnacaktır. Teknik eleman talımatntmesindeki bütün haklar verüecektir. Isteklilerin rn geç 10 gün zarfında Genel Müdürlüğümüz Personel Müdürlüğüne sözlü v e yazıh olarak raüracaatlan rica olunur. Milli Piyango bugün çekiliyor Usküdarda oturan Hürrem Şahin adında bir genç, önceki gün polise hakaret ve mukavemet suçundan yakalanmış ve nezaret altına ahnmıştır. Bir olay sırasında polise karşı gelen ve ileri geri konuştuğu iddia edilen Hürrem: «Ben gazeteciyim. Bana sen değil, hiç kimse bir sey yapamaz» demiştir. Yapılan soruşturmada gazeteci olmadığı halde kendisine gazeteci süsü veren genç hakkında ayrıca bu suçtan da takibat yapılmakta dır. îktisadi müesseseler iki türlü ise sosyalleştirmek demektir. yon sözcüsü bu hususu şu suretle lüzumlu imkânı bahşedeceğini söz dür: Birçok resmi teşekküller zaten açıklamaktadır: «Milletleratası bir lerine ilâve etmekte ise de (6) biz, 1 Kazanç g e t u m e s i istenenler, tahsisata muhtaçtırlar, yani zararıbaşka vesikayı. bir sözleşmeyi bir bu kanıda değiliz. Çünkü Anaya (ekserisi özel) na çalışırlar. Böyle müesseselere muahede olan ve imzamızı taşı sa tevkif müessesesini t^mamiyle 2 Umumum meniaatine hizmet özel teşebbüs haliyle "talip değilbir tedbir mahiyetinde telâkki etysn 1950 Avrupa tnsan haklannı dir. En koyu liberalistler bile bunedenlejr. (ekserisi resmi) sebeplerinde koruma sözleşmesinin (C) bendini Imiş ve bunu mucip Bunlardan hangisinin iktisadi ha ları devlet elinde bırakmak v e zaokuyayım. Her ferdin hürriyet v e göstermiştir. Bu tedbiri de iki se yatı tercihan etkilemesi gerektiği rarlarını halkın taşımasım sağlabenimsemişlerdir. güvenliğe hakkı vardıt. Fert, an bebe, kaçmaya vc delillerin yok e henüz halledilememiş bir mesele mak prensibini cak bir suç işlediği şüphesi altın dilmesine istinat ettirmiş. fazla ola dir. Aynı mesele sosyalizm v e li Devletin vazifesi gelir getiren kada bulunduğu yahut suçu işledik rak, mucip sebep lâyihasında, bu beralizm mücadelesi halinde Tür zançlı resmi tesislerin yardımı i l e ten sonra kaçma inancını doğu iki sebebe ilâve edilecek her hangi kiye de de ortaya atılmıştır. Mü bunları ayakta tutmaktır, yoksa ran mâkul sebeplerin mevcudiye bir kaydın, suiistimale yol açacağı cadele yanlış anlaşılan bazı tasav ozel teşebbüsün iştihasını çeken, uti dolayısiyle yetkili adlî mâkam ni da açıkça gösteSrniştiı Müzake vurlar yüzünden başka istikamet zun emek ve çalışmalarla meydana önüne çıkanlmak suretiyle tevkif re esnasmda eklenen «bunlar» gibi lerde gelişme istidadını göstermek çıkmış olan fabrika ve benzeıi m ü kaydını, en basit bir Türkçe kaide tedir. Şöyİe ki ortada bu iki sis esseseleri devlet elinde tutmak bır edilebilir, denilmektedir Görülüs i n e göre, kaçma ve delillerin yok temden birine yer yer öncelik ver sosyalist eğilim demek değildir. yor ki, maddede ele aldığımız iki edilmesi sebebeplerine bağlamak mek duıumu bahis mevzuudur; tevkif hali, bir milletlefrarası veAvrupanın en büyük sanayi bölzarureti vardır. Zira cümle çözü yoksa diğerini tamamen terketmek gesi olan Ruhr havzasında çıkarısikada bizim de imzaladığımız tnmü yapıldığı takditde cümle, «bun diye bir şey düşünülemez. Bugün lan kömürün yüzde otüzu devlete san haklarını koruyan bir sözle* lar gibi (kaçma veya delilleri yok herkes bilir ki en liberalist devlet aid maden ocaklarından gelmektemede kaydedilmiştir. Milletlerara etme) kanunla gösterilen diğer lerde bile özel müesseseler neka dir; devlet ayrıca halka pek fazla sı sözleşmeye de, süphesiz, usul ka hallerde» şeklini almaktadır. dar büyürse devletin müdahalesi tesiri olan firmalann sermayelerinunu denilemez. Kanunlar Anaya de okadar artar. Asıl mesele dev ne iştirak ederek o n l a n kontrol etŞu izahatımızla anlaşılmış olasaya uygun olacaktır, yoksa Analetin her iki sistemin de yanyana mek imkânlarını aramaktadır. Hatcaktır ki, usul kanunları tevkif yasa kanunlara değil.» (5) vaşayabıleceği bir ortamı meyda tâ iflas etmek üzere olan büyük Bu açıklamaya raşmen Meclis, edilebilmek için ancak kaçma ve na getirmesi ve bunu devam etti özel fabrikaların sırf haıkm üzerine ya delillerin yok edilmesine ben rebilmesidir. Diğer taraftan bunca asayiş ve emniyet bakımından da zeyen sebepler koymak mecburi yüzyılların ihmali yüzünden önü bırakacağı kötü tesirleri düşünületevkif müessesesinin harekete geç yetindedirleîr. Bunun dışında konu müze yığılan vazifelerin çokluğu rek devletleştirildiği veya başka mesinde islrar etmiştir. Anayasa yollarla kapanmalarına mani olunlacak her hangi bir tevkif sebe ve güçlüğü birçok aydınlanmızı duğu sık sık görülmektedir. komisyonu böyle bir kaydı ilâve bi, mer'i Anayasamız karşısında, mucizeler beklemeye sevketmiştir, etmemek için çok çalışmış fakat neAnayasaya muhalefet arzedecek yoksa plânlı programlı hattâ zorEsas gayesi kâr temin etmek olan ticede komisyonun maddesine cve tir, Aksi takdîrde, yâni özel kapital için herşeyden evvel «bunlar ya bunlar gibi tutuklamayı zorun gibi» kaydını fieniş mânâda her la çalışmak v e çahştırmak mese bilançonun sağ tarafı muhimdir. lenin tek hal şekli olduğu gibi her lu ve kanunla gösterilen diğer hangi bir sebebe bağlayabilmek, iki sistem içinde de mümkündür. Resmi teşebbüsler için bunun pek haller» kaydını koymaya mecbur kanun vazıına hudutsuz bir selâAma ne yazık ki bazıları ümidleri böyle olmaması hem asıl hedefin olmuştur. Bu vaziyet karşısmda hiyet tanımak olacaktılr ki o tak nt olmayacak şeylere bağlamışlar halka hizmet olması hem de zaraAnayasanın tevkife müteallik dirde, fert hürriyetinin Anayasa dır; bütün devlet teşekküllerini rın sonunda devlet tarafından famaddesi şu şekli almış bulunmak ile emniyet altına ahnmasının mâ özelleştiriverince kalkınmamız ger kat en nihayetinde yine devlet d e tadır: «Suçluluğu hakkında kuv nâsı kalmamış olacaktır. çekleşiverecek sananlar olduğu gi mek olan millet tarafından ödenparadoks vetli belirtiler bulunan kişilefr, an bi ümidlerini birgün keşfedilive mesi keyfiyetidir. Bu Yaptığımız şu açıklamaya göre cak kaçmayı veya delillerin yok recek bir maden veya petrol yata duruma hakim olmanın güçlüğü ceza muhakemeleri usulü kanunuedilmesini veya değiştirilmesini ğına, veya birgün ortaya çıkıvere karşısında iktisadi hayatın emniye. önlemek maksadiyle veya bunlar nun 104 üncü maddesindeki üç nu cek bir iktisat sihirbazma bağh ti bakımından özel teşebbüs teşvik edilmeli fakat bunlann faydalarıgibi tutuklamayı zorunlu kılan di maralı bendin yâni, «suçun devlet yanlar vardır. veya hükümet nüfuzunu kırar venı halka aktarmak için de devlet ğer haller de hâkim karariyle tuBirinci sistem yani liberalizm müdahalesini eksik ya memleketin asayişini bozan fietmemelidır. tuklanabilir.» illerden bulunması veyahut âdabı tercih edilir ve ön plâna geçerse Bu müdahale sadece Mefrkez Ban umumiye aleyhinde işlenmiş ol ne olur? Bilindiği gibi kapitaliz kası tarafından takip edilen konması hükmünün, Anayasa muva min hedefi en az kapital ile en faz jüktür politikası, piyasaya gerekin. cehesinde hukuki bir vatlığı kal la îatış kârı temin etmektir. Bunun ce para pompalayıp gerekince pimamıştır. Bir an evvel fıkranın gerek özel teşebbüs sahiplerine ge yasadan para çekilmesi değildir. usul kanunundan çıkarılması yo rekse devletin umumi iktisadiyatı Özel teşebbüslerin halkın yararına luna gidilmek lâzımdır. Komisyon na olan faydaları aşikârdır. Bu olmayan hareketlerini izleyip p a s faydaların tesinni arttırmak ve en sif tedbirlerle önlemektir. Meselâ sözcüsünün dedigi gibi, Anayasaücra yurt köşelerinde bile hissetti geçen sene özelleştirilen alman nın kanunlara tâbi olması değil, reibimek ise devletin müdahalesini Volkswagen fabrikası hükümetn kanunlarin Anayasaya uygun olister. Şöyle ki özel sirketler yapı arzusu hilâfına fiatları arttırınca maları hukuki bir zaruret bulunlan bazı değişiklikler dolayısıyla arabalannın maktadıt. Anayasaya göre. tevkif hiçbir zarar görmezlerse de devle hükümet te fransız sebepleri yalnız kaçma ve delille tin ikHsadiyatı bundan faydalana rekâbetini ortaya çıkarmak için rin yok edilmesi gibi iki sebebe bilir. Meselâ satım artar fiatlar i yabancı arabalara konan gümrüğü dayanınca, basın suçlarındaki tev nerse özel bir firmanın geliri aynı indirmekle mukabele etmisti. kifin hukuki mânâsı da oldukça kalır, fakat memleketin umumi ikö z e l teşebbüs bizzat aktif olarak daralmaktadır. Çünkü basin suçu, tisadi durumu için bunun fazla iş konjüktür politikası gudemez, fasuçu nıeydana getiren yazının çi kullanmak gibi faydaları vardır. kat büyük şirketlerin ve gelir vermatbaadan çıkarak yayınlanınası Bunu da devictin fiat polıtıkası gisinin azalması için birlesen müile tekemmül eden bir suçtur. De gerçekleştirebilir. Demek ki libe esseselerin raüşterek mesai yapaliller, suçun üzerinde, yâni yazı ralizm ancak devletin yerinde mü rak piyasanm durumuna istedikleri nin bünyesinde bulunmaktadır. dahalesi ile faydrlıdır, yoksa un istikameti, devletin iktisadi politiYayınlanrmş, binletce kişinin eli surların teker teker faydasına olan kasına uymasa bile, verebildikleri ne geçmiş bulunan bir yazıdaki birsey bunlann yekunu olan umu görülmüştür. Bu durum çok tehlisuç. delillerinin yok edilmesi veya mun menfaatine de faydah demek kelidir fakat bizim gibi kalkman degişfirilmesi bahis konusu dâhi dejildir. devletlerde lıberalizm serbest bıraedilemez. Dcmek oluyor ki basın kUırsa ikide bir tekrar edilebilir. Devlete ait iktisadi müesseseleri Bu vaziyet karşısında devletin cidsuçlarmda tevkif, yalnız sanığın kaçma süphesine dayanabilmekte özelleştirmek ise hükümet için bir di müdehalesi gerekir. Bunu yapdir. Böyle bir hal vukuunda ise, kazançtır fakat umumi menfaat i mıyacak otorite ise rnecburen bamahkemelerin sanığın kaçma şüp çin hiç de faydah değildir; çünkü şından beri sosyalist v e devletçi hesi altında bulunduğunu, mücip halka satılan bir müessese zaten kalmak zaruretindedir. Bu i ı e libesebepleriyle açıklamaları lâzım devlet elinde iken de halka ait de ralizmin inkâr edilemiyecek büyük mektır, yani halk devletin kendisi faydalarına manidir. gelmektedifr. dir ve ona kendi malını satmak buBütün bunları gözöniinde bulungün Avrupa devletlerinde görüldü durarak diyebiliriz ki en iyi sistem ğü ve en tanınmış maliyeciler tara. gerektiği yerde liberalizm gerekti(1) Cumhuriyet, 29 temmnz 1982 fından mücadele edildiği gibi bir ği yerde ise sosyalizm sistemidir. (2) Fernand Daguin, Baha Ansiyasi kazanç temin etmek içindir; ö z e l teşebbüs gelistikçe devletin kan tercümesi. S.: 126 meselâ su veya bu partinin pro(3) Kunter, Ceza Muhakemesi pagandasını yapmak için geliri faz müdehalesi zaten o nisbette »rtacağından bu iki sistemi birbirine : Hukuku. S.: 421 la devlet teşekküllerine ait hisse taban tabana zıtmi} gibi gösterip , (4) Anayasa Komisyonn Rapom serîetlerini halka dağıtmak gibi. bıcak gibi ayırmak dogru değildir. S.: 20 Hele halkın günlük hayatına tesir Bunu yapanlar, ben sosyalistim, I (5) Temsilciler Meclisi tntanak edecek kadar mühim devlet tesiıben liberalistim dlyenler hedefimiz jder. S.: 233, Cilt: 3 lerinin maliyesi kuvvetli özel te olan railll kalkınmanm bir tistem ı (6) Temsilciler Meclisi tntanak şebbüs sahiplerine satılması Bavmeselesi değil kabiliyet v t çalısıder. S.: 240, Cilt: 3 yera eyaleti maiiye bakanının de ma meseleıi olduğunu bülp bunu diği gibi kârı özellestirmek, zaran förü kesmeyenlerdir. Miııu >M!> rııl BIAMttA ItHUKAll CAO. H«. II Perakende Satış Fiatları Dirsek: 33 cm. 50 cm. 70 cm. 82 cm. lik lik lik lik TL. 7.S0 boru TL. 5. boru TL. 7.50 boru TL. 9.50 boru TL. 10.50 KIRLI ELLER Jean . Panl Sartre'in en baaarılı piyesi Sabahattln Eyüboğln'nnn bir «nsöıü i l e Kitapçılarda arayınız. ö d e m e l i elarak Cumhuriyet Matbaasından istenebilir. F i s t ı : I Lira Cumhuriyet 704 Fatih 7 1 SİNEMASI SOHBETİ (Bana 560 A. 2*9670) Millî Piyangonun 15 Ocak 1963 Bu maddenin Meclisteki müzake çekilisi bugün saat 13.30 da Ankarada yapılacak, ikramiye kazanan resi oldukça çetin geçmiştir, Evel numaralar bu gece saat 23.00 te emirde tevkif sebeplerini gösteren Ankara Radyosu ile yaymlanacak bir maddenin, Anayasad» yer alıp tır. lamıyacağı hususu çekişme konu su yapılmış ise de, kanun vazıımn ilerde vukuu muhtemel her hangi OCAK 15 SABAN 1L9 keyfî hareketini önlemek mak e sadiyle, bu cihet kabul edilmiştir. t c X 3 c 7> Bu hususta cereyan eden müzaa S a kerelerin en mühim kısmı, tevkif « • sebeplerinin insan hakları beyanV. 1 8.22 13.23 15.50 18.04| 19.41) namesine göre nasıl olması l i z ı m l E. ] 2.18 7.20 9.47 12.001 1.37|12.0C geleceğine dair kısımdır. Komls YASTIK Reklâmcılık (209) 683 Satıhk Fiat 1100 1960 Model Yeni 23 bin kilometrede Tel: 48 34 94 «w^«>/«x«t Cumhuriyet . 894 1. Zaftr Haftasına başladı Türkç» Rankli Sinemaskop ROCK HTTD8ON DORtS D A T İlâve olarak Renkli MtKt Seanslar : U 245 4^0 6,45 145 Her fün U seansı «450 tenzilâtlıdır. Telefen : »11$ 25 ( R e k l l m e ı h k : JOS/884) S J CUMHURIYET Nüshası 25 Kunış Türklya Harlel Lira Kr. Lira Kr. SARAY 3 ünefl rm Son Zaiar Haftaa LULU'nun SİNEMASINDA FEA FİLM Öânolık MT5687 ECUMHURİYET'in Tefrikası: 37 KUIM lediğim doğro idi. Onu hiçbir kadını arzu etmedigim gibi arzuladım. Belki imkânsızlıktı beni çeken. Onu yumuşatmama canlandırmama imkân yoktu. Belki de utangaçlıktı beni ona bağlıyan. Ondan utanıyor, çekinmiyordum. Bildiğim bir şey varsa, ilk gençlik çağlanmda her sabah kalkınca sanki yerinde bnlamıyacakmısım gibi korku ile ona kosardım. Sara, (Galiba bu adam deli) diye düşündü. Veya hakikaten alay edlyor benimle. Zaten adamın kendine bakışında sinirlerine dokunan bir şey vardı. Bir nmursamayış, bir hiçe sayış. Herhangi bir erkeğin güzel bir kadına baktığı gibi bile bakmamıstı ona.. Biliyordu adamın yetiştiği muhitin insanlan kendi rauhitindekileri insan yerine bile koymazlar. Bir an sessizlik oldn. Sonra Haluk : Her halde çok yorçunsunuzdur. N'cden biraz uzanrnadı Adam, gözlerini kıstığı İçin, fimdi gözleri daba oznn v e çekik görünüyordn. Sanki, yüzü de daha esrarh, daha müsteh zi olmnstu. Bütün nznn vüco dtı birden çok rahat etmiş gibi kendini zarif bir tembellikle bırakıvermişti. Artık konnşmak istemiyor gibi bir hali vardı. Bana rağmen sigarasinın dn manlannı tâkip eden gözlerini çevirmeden çok nzaktan selirmişçesine hafif bir sesle, daha ziyade kendi kendine konnşnr gibi anlatmaya başladı. Bn heykeli tspanyadan bize yolladıklarında, daha ancak 14 yaşlarında idim. Annem öleli sekiz sene olnyordu. Bnna rağmen heykeli yollıyanlar onun akrabalan idi. Çünkü amcası Don Sebastiyen ölürken heykeli babama yollamalarını vasiyet etmişti. Bir an sustu.. Sara da (Demok annesi îspanyolmuş) diye düsündii. Çerkez, tspanyol daha kimbilir nasrl kanların Uarı.ştığı acayip bir kokteyldi bu a dam. Hoş, herhalde tatlı, aert bir kokteyl. Adam birkaç kere ü ı t üste sigaralarından derin nefesler çektikten sonra sözüne devam etti: Annemin amcası Don Sebastiyen babamı çok severnjiş. Babam tspanyada sefirken arkadaş olmuşlar. Zaten annemi de onnn evinde tanımış v e levmiş. Babamın dksüı yeğeni ile evlenmek istediğini doynnca Don Sebastiyen çok sevinmiş. bn suretle akraba da olranşlar iki arkadaş .. Gene birden ınstn, gülümsiyerek karşısındaki kadına baktı. Işte, dedi, benim heykelin hikâypsi bn kadar. Her halde çok uzun bir mazisi var ama, ben ancak bu kadarcık biliyorum sevgilime aiti Sara gayrübtiyarî adaraın lâfını kesti : Alay mı ediyorsunuı benimle, voksa bakikaten çocnklngnnuzda onu arzu ettiniz mi? Estağfurullah, neden alay edeyim sizinle. Biraı evvel söy n»T diye tordu. Asabım çok gerfin, yatamadım. ö y l e ise biraı alkol slın, iyi gelir herhalde.. Ben de içerimCevabı bile beklemeden o tero bel halinden nmulmıyan bir çevikllkle yerinden kalktı. Biraz sonra ihtiyar nşak g5riindü. Elinde bir tepsi vardı. Saranın gözleri bir an tepsiye takıldı kaldı. Bu, etrafı oymalı gttmüş bir tepsi idi. Üstündeki kristal bardaklar, tabaklar, kâse hattâ içindeki buz parçaları pırıl pırıl parlıyordu. Haluk bey uşağa çekilebilecegini söyledi. Ve içkileri kendi hazırlamaya başladı. Evvelâ Saraya : Ne içersiniz? diye »ordu. Viski, hem de sade. tçine bir parça buz atın lutfen. Kendira için de a y m şeyi yapacağım. Ve söylediği gibi yaptı. Bardağın birini kadına verdikten sonr» badem ve fıstık dolu tabakları da önüne doğru koydu. Kendi de gene rahatça koltuğa yerleşerek viskisini yudumlamaya başladı. îçtikçe gözlerı büsbütün şakaklarına dogru çekiliyor ve parlıyordn. îçkilerini sonuna kadar hiç kenuşmadan içtiler.. Bardaklar hoşalınca adam tekrar yerinden kalktı, Sara'nın bardağını aldı. Kadın itiraz etti : Teşekkür ederim, baçk» iç '^ııııııiıiııııııııınıııııımmııııııııııımııııııımııııııııınıııımııııınıiHiıııııııııııııııiM ııııııııııııımı ııımıımmıııııııımiıiıııııııııııı IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII# mem, dedi. Blraı evvel içmeyl •«maUk 76.00 İM.M nlıl «annettnl|tlm. « «yjık 4ö.eo M.flO Severim., Sade bu fün bn = 1 «yiık M«0 44.M Baıan T« Y»yan kadsr yeter. Cumhuriret MatbaAeılık T » Demek zamanında durmasıOazeteeUlk TOrk Anenlm Şlrkvtt m biliyorgunozt Cağaloğlu Halkevt Sokak Ko. 3841 Galiba.. Sahlbl ö y l e i ı e galiba benim de NAZİME NADİ sizi tebrik etraera Uzıra. Fakat aksini yapacagım. * Yazt lslerlnı fiilen ldar* eden Niçin? Mecul MüdOr Çünkü neye yarar. Hayat VECDİ KIZILDEMÎR dnrmadıktan sonra insanın dur• maya çalışması neye yarar. Hadi kendinizi zorlamayın, eger ANKARA BCKOSO t içinizden geliyorsa içiniz? AtatOrk Bulvan Yener Ap.Yenlsehte ' Telefon: 1* »S 44, 11 0» ÎO, Bu adamın konuşuşu da Sara12 09 6S, 17 »7 3S nın sinirine doknnuyordu. Âde* ta hırçın : DOÖD ILLERÎ MKRKBZ Içimden gelmlyor, dedi, BÜROSU: çok yorgunum. İDÖnO Caddeai îşmen Haa Dlyarbakır Adam gayet sakln ona hak Telefon: 1061 verdi : Size ıfiylemiştim, biraz istiOÜNKT ILLERİ MERKEZ rahat etraeli idiniz. Bakın STiraBÜROSÜ : daki büyük kanapenin üstünde Küçüksaat Meydanı Edime Hanı dahi uzanıp biraz dinlenebilir Adan» Telefon: 4530 siniz. Ben şimdi çekilir sizi ra* hat bırakırım.. Gazetemlze gor.derllen yazılar koBirkaç yudnmda içkisini bitir . nulsun, konulmasın iade edilmeı, di. Sara merakla onu seyredi llânlardan mesuliyet kabul olunmaz. yordu. Biraz hayretle adamın gözlerinde gittikçe artan bir Abone ve llân lşlerl için, zartın ' açlık, bir iştah gördü. Doymadı(istüne «Abone» veya «îlân Servisi» ğı, çittikçe daha fazla, daha kaydmın konması lâzımdır. , fazla istediği belli idi. • BO GAZETE BASIN AHLAK (Arkagı var) YASASINA UYMAYI TAAHHÜT Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş. Genel Müdürliiğünden: 13500 Kg. PAMUK İPLİĞİ ve 12250 Kg. KURŞUN MÜHÜR almacaktır Şartnameler bedelaiz olarak tstanbul Büromuzla (Aşirerendi Caddetri Şeker Han) Genel Müdürlüpmüzden (Mithatpasa Cadde«i No. 14/Ankara) alınabilir. Son teklif verme tarihi 31/1/1963 perşembe günö ıaat 17,30 m (Basm 448 • A. 229671) Bütün ithal muameleleri Bankamızca yapılmak kaydiyle muhtelif çapta toplam 11.618 metre çelik boru v e hususi aksamı kapalı zarf usulü ile satın alınacaktır. Bu işe ait şartnameler Bankamız Ticaret Servisinden v e ls* ' tanbul 1. Bölge Müdürlüğünden bedelsiz olarak temin ediîebilir. Teklifler malzeme bedeline uygun geçici teminatla birlikte* 2/2/1963 günü saat 12.00 ye kadar Bankamızda bulundurulacak ve 4/2/1963 günü saat 15.00 te Satın Alma Komisyonunda açılacaktır. Postada vakı gecikmelcr kabul olunmaz. Bankamız ıhaleyi yapıp yapmamakta ve işi dilediğine vermekte serbesttir. 21801 A. 13347669) ILLER BANKASINDAN