Katalog

pencere A ve Z Daktilonun başm» geçtfm. Makinenm toşlan ürtfinde geadirdim parmaklarrmi... Harflere baktım. Şişgöbek D'ye, ince lye, çapraz Vye, dengeli H'ya, ynvarI«fc O'ya baktım. Ç'ye K'ya, .Vye, Fye, AVj bafttrm. Harfler... dedim, barut sizlersiniz, tüfek sizlersiniz, kurşnn sizfersiniz . Harfler sessiz sessiz yüzüme baktılar. Doğruyu yazacak sizlersiniz, gerçekleri söyliyecek sizlersiniz, faafckı savunacak siıleTsrm'z... Harfler sessiz sessiz yüaöme baktılar. Raikı nyaracak sizlersiniz. Rarfler sessiz sessiz yüzunıe baktılar. Hırsiandım: X* hatoyorsunuz harfler? Atatiirk neden sizin devriminitf yaptı? Niçin aldı getirdi sizi Batıdan? Harfler sessiz sessiz ynzöme Baktılar. b*e b*sünlcr içiü... Z«r çinler içi» ... Halka (fefralan s5yliyesiniz diye... Harfler sessiz sessiz yüzüme baktılar. Sialer Arap hartlerine benzeıaezsiuiz. Onlar dalkavuktu. Onlar «evet efencfimeu i«ri)er. Oslami boyvuılan da bichnleri de büküktii. Onlar eıkarcı idiler. Ontartte gerceklcri Mvtiyeeek sırrat yoktu. Ama sizleT Sizter gercekleri s*yliyebilirsinw. Sizler değruları yazabiliruniz. Harfler sessiz sessiz »oröme baktılar. Te ben vjıma^a başladım: B« ne biçim memiefcet? diye baalatbm. b« ne biçim «e•»ofcrasi? Ba ne biçim nilietvekîir? B« ne biftB •olitikaeı? B«IUV p«litika demezler... B a ı AlçafyiU?'!. BHınem na«l »ldn? Tam alea'dan s«or» «*» harfine eakken ymırasak «*» girtverv» araya... Nefes zlma*xa «•» atlayıverdi »rtaya Sonra «i» sonrs «k» man «I» swr» bir f»r* isareti ve arkasrada» Mr niia. GSzlerime inanamadım. Kelimeyi karslayı» •eniden y*» M | a başladım: Bana atcağnikl?! AlUh. Allah Ayni sey. Tam K'yj yazacakkea taşlar kendiliklerinden yazıya, kanşmazlar mı? TnşUr, raşlar ne »Inyor siıe? Vc Mrdam: Ba ne haldir harflerT dedim. Bana kafa mı t ı t i y m n ı ı ı ? B* ne terbiyesrâlik? Ba ne eSr'et? Şişgöbek «D» hem de bir istibza ile: Kendine gel yavnm... dedi, tedbirtl oi. Sonr» seıri biz bile knrtaramayız. Bana bak şişgöbek... dedim, siz bn işe karutmtvTin? Ben Cereekleri yazacaçım. Ben diisandüfnraa yazacafım.' Siz ben B« derseta ona yumak z*vmndasınız. Çapraz «V» gülmekten yerlere yattı: 5*^«Wım sana... dedi, bh? senfn her fstedifinf yazmayn. Şimdi demokrasi var. Ama berıket «W» ymmuşak «G» nln sözlerini ıertçe keserek: Hsta ediy»rswı«ı, diye atıldı, bu isin demokraayle bir llgisl Tsk. Biz vazifemiz neyae *n« yapmak zoruBdayız. Bir topînmnn işleri ancak o zaman düzgün gider. x, e, q, bn s3zleri alkışladılar. Ve öteki barflerle bir büyflk tartışmaya girdiler. O kadar hararetlendi ki tartışma, beyaa bJtıdın ftstündc bir kargsdır başladı: td8eqal?n, rtoserrmlfr?, çsuqeaarleknd... Hiç bir feT aalaaılmıyordv. Araya girdim: Dnrnn harfler... dnrun dîye bafırdrm. Dnrdnlar. Bn ne keşmekeş! Zaten bir eski başbakanımız da soyleariftl. Siz A'dan Z'ye kadar bozaksumz. Bn s8ıe, x, i, q, w, itfraı ettiler: Biz bozuk dcgfliz. Sizln başbakanımz A'dan Z'ye kadar derken sizin Alfabeyi kaadetmişti. Düsündüm. Hakhydılar. Bizim alfabe Batıdan telmişti ama, herhalde sonradan bizim elimizde knllanıla kullanıla bozul i haberleri Yapılan kontıollarda Belediye yasaklarının uygulanmadığı tesbit edilraiştır. Bu konu ile ilgili oiarak, Belediye tdari tçler Reis Yardımcısı b * genelge yayınlamış, Belediye yasaklarının tam olarak uygulanmasını istemiştir. I Genelgede, bazı esnaiın, mailarını trotuarlara koyarak sattığı ve bu suretle trafiği aksattığı. inşaat »ahıplerının kurduklan tahta perdelerde yaya geçitleri bırakmadıklan, bunların yasaklar içinde bulundufu gösterilroektedir. Belediye Zâbıta Müdürlüğü bu genelge üzerine harekete geçmi?tir. Sehir CUMHURİYET 10 Ekim 1962 llll^llllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMMIIIllllllllEllll TETKİKLER Be ediye ynsoklarının uygulanmadığı tesbit edildi Fıkır ışçılerı Türkiyede müteGeUr VerfiM JU ^ ^ ^ ^ ^ ^ Yazan: •^"^•^«^" madiyen değişen nunu rahatsız oiktisadi şartlaı en lanları, sakatları fazla fikir işçilerivergiden istisna etni mustarip etmekmektedir. Fakat tedir. Bugun kalebu da resmi vami ile geçinmek imkânların dıçınGazetelerimiz rie yazarlanna deI I if e ı e r den alınan vergiler için muda bulunmaktadır. recesine göre mahdut bir telif hak j t e b e r sayılmakta, telif haklarından tcii»n vsrei bu istisnaya eirmeMuntazam istatistiklere sahip ol kı ödeyebümektcdir. Meşrutiyet ! kesilen vergi bu istisnaya gırmemadığımız için meselâ son elli *e devrinde Yahya Kemal, llen Gaj raektedir. çıkan makalelerınin her ne içinde fikir işçilerinin kazanç zetesinde ç F i k i r y e M n a t n n a y a , , b u kad a y a t t larındaki artış veya eksilis nispet biri için beş altm lira ahrmıs ve || d u r g u n b i r m c m l e k e t t e bu hayaU lerini sarahatle tâyin etmek imo devirde her gazete kendisine bu j t e svik etmek hükümetlere düşerkânsızdır. > p a r a y ı vermeye hazır bulunuyor j kenağır vergilerle bu mahdut çaTürkiyede okur yazar sayısının m l ş . üstad şair, dostlarına, artık ı 1 5 m a sa hasını daha da daraltmak yenı harflerin kabuiünden bu ya ben hayatım boyunca kalemim ile ve müeUifleri müşkül duruma sokna fazlalaşmış olduğu söylenmek yaşayabilirim, dernıiış. (Bu ma mak ne derece doğrudur, bunun MAKALE YARISMASI Mevcut sistemin programlı ıskahı ve DİRİJİZM Yazan : Necmettin ERTAN himayesindeki iktisadi devlet teDevletin Knrnluşn Sebeplcri : llkel cemiyetlerde devlet, tmni şeltküllerinin tamamı, aynı yılda yet ve aıayisi temin ve »daleti tev 450 milyon lira larar etmiştir. Bu devletin serbest hayattaki zi etmek maksadiyle kurulmuştur. tablo tktidan ellerınde bulunduranlar faaliyetinin aynası olduğu kadar, bunu ister kuvvetle elde ctmis, i» kalkınmanın özel sektörün ilerleter ilihl kudretin kendilerine bah mesine bağh bulunduğunu da orsettiği bir hak olarak ileri lürmüş taya koyuyor. Deniliyor ki, özel olsunlar, daima bu lâzımeye ria sektörde vergi kaçakçıhğı olur yetle tab'a veya halklarıru huzur aksini iddia etmeyiz, fakat bu kave sükün içinde yaşatmanın yolla çakçılığı önlemek de devletin vazifesidir, o, vazifesini yaparsa verrını aramış, bulmuşlardır. İlk kuruluş sebebi bu olan dev gi kaçmaz, devlet asıl »ahasından let müessesesi, çağlar ilerleyip, aynlır gazox imalitına kadar tıcaicat ve keşifler birbirini takip et ret yapmağa kalkarsa hem ticaret tikçe kendi bünyesi bakımmdan i» bilmez zarar eder, hem de asli vatihaleler geçirdiği gibi, idaresi ile zifesi olan vergi işini düzeninde mükellef bulunduğu insan toplu yürütemez. Kaldı ki: özel «ektörluklanna karşı da vazifeleri arta, de vergi kaçarken, vergiyi tahsilarta nihayet vatandaşın sağhğın le mükellef kadronun da mutlak dan, eğitimine, yolundan meskeni bir dürüstlükle çalıştığı iddia edine kadar binlerce mevzuu «n iyi lemez. şekilde sevk ve idare etmekle göIslahat : revli sıyasi bir kuruluf hüviyeti Bütün bu aisakhk ve zararlarına ile karşımıza çıkmıştır. rağmen bu gün iktisadi devlet teBu gün adına modern devlet de şekkülleri hepsi birer âmme hızdiğimiz ve vazifeleri saymakla bit meti görmekte ve mühim ihtiyaçmiyecek kadar çok ve çesitli olan lara cevap vermektedirler, bunladevlet, her şeyden evveî iktisadi nn elden çıkarılıp hususi sektöre ve mali sahalarda çok dikkatli, devrinden ziyade mutehassıs şahtedbirli ve hassas hareket etmek siyetlerden heyetler kurarak dumecburiyetindedir, zira: Her tür rumlan tetkik edilmeli, aksakhklü âmme hizmetinin ifası ile dev ları giderilerek programlı olarak letin bekası dahi ancak iktisaden ıslah edilip hem âmmenin ihtiyakuvvetli, istikrarlı ve başanlı ol cını sağlıyacak hem de kâr edecek makla mümkündür. Bir iktisatçı durum ve seviyeye çıkarılmalıdır. nın deyimiyle, «Zaferleri kazanan Bu mevzuda ilk akla gelen: Persosüngüler dahi iktisat kanunlan ö nel tasarrufu ile lüks ve ihtişamia mücadeledır. Devlete 30 sene hıznünde eğilmeye mahkumdur.» Geçmişte iktisadi dnnunnmms : met etmiş bir büyük memur, kuImparatorluk devrinde basiretli mandan veya yargıç basit bir mabir iktisat politikamızın mevcudi sa ve sandalyede hizmet ifa ederyeti ileri sürülemez, çünkü satvet ken iktisadi devlet teşekkulundcki devrinde ihsanlanmızla kendi za daktilo bayanın lüks koltukta oturarımıza yabancıları ihya etmiş, ge rup hizmetle degıl elışi ile meşgul rileme ve yıkılma esnasında adam olmasım idare edenler görmedikleettiklerimizin yardımlarına muh ri veya görmek istemedikleri müdtaç kalmışız. Bu gün altıyüz sene detçe, kabul edılen iktisadi sistebu topraklar üzerinde yaşıyanların min adı ne olursa olsun sonu hüstorunları olarak harap bir vatan randır.. 32 Haluk Y. Şehsuvaroğlu tedir. Fakat bu, ciddi kitaplar o | ] u m a t 1 kıymetli edip Abdülhak takdiri de yine hükümetlere dükuyan kütlenin çogaldığı mânasına | ş;nasi Hisar verdi). şer. gelmemektedir Hiç süphe yok ki, ; Q d e v i r d e Serveti Fünun, Kalem Yarım asır evvel Türkiyede, nason elli sene içinde ciddi eserlere ; d v.. ü..^.. d^e yazarlanna makale dir de olsa, kalemi ile geçinen sa, .. j U e r s n e r i ... karşı duyulan alâka art artmış degıl.. b a ? ı n a k l r j t ı ve altmış kurus j n a t k â r l a r , müellifler mevcut bulue lli eksilmiş bulunmaktadır. verirmiş. Refik Halit Karay o derI nuyordu. Bugün artık böyle bir y g Bugün tâbiler en meshur kalem gilerde ve Şehrah gazetesinde altsahiplerinin eserlerine çok az bir mış kuruşa makale yazarmı? (bu imkânın mevcut olduğu «öyleneez. ' Batık Yunan tankerini soyar ücret vermekte, yahut bunları bas para yarım Ingiliz lirasına muadil Buna rağmen bu sahada gösterimak istememektedir. bulunuyordu). len gayretlere maddî bir karşılık ken suçüstü yakalandılar İçinde bulunduğumuz devir AMeşrutiyet devrinde kalemi ile [ beklemeden yapılan çahçmalara Beykoz koyundaki batık Yunan | tatürk inkılâplarına bağlığın ve | tanken «World Harnony. yi oksi • Milli Mücadele ruhunun en taze geçinenlerden biri üstad Hüseyin hayranhk his«i duyuyoruz. Temenni ederiz ki kısa bir zaman sonra jen kaynak makinesi ve parça «ök ve canlı olması lâzım gelen bir Rahmi idi. Hilmi Kitabevinde basılan roman Türkiyede de fikir işçileri emekmeğe ait âletlerle loymak istiyen devirdir. Böyle olmasına rağmen leriyle geçinebilecek bir duruma 7 sabıkah korsan «uçüstü yakalan o devir edeb'iyatının en seçkın bir ! ' « m . uç yuz, altı yüz ve bazan gelirler. mıştır. eseri olan Halide Edip dıvar'ın \ dokuz yüz altın lira aldığı olmus. DÜZELTME: Ateşle tmtihanı» isimli ; Ciğerleri zayıf olan üstad romanGece saat 24 sıralannda bir mo «Türkün Geçen haftaki makalede Cumtörün batık tankere yanaştığını eserini uzun bir süre basacak tâ! cı doktorlann tavsiyesi üzerine bu Nihayet ideaüst kazancı ile Heybeliadada bir kösk huriyet devrinde yapılan heykelgören bazı kimselsrin ikazı üzeri bi bulunmamış ömrünün sonuna lerden bahsederkrn Beşiktaştaki ne polis, gemiyi baimış ve makı bir tâbi bu şaheseri üç bin adet satın almış ve ne dairesinde sabıkalı konanlar olarak basmış ve bugüne kadar : kadar bu köşkte huzur içinde otur , Barbaros Hayrettin Paşa heykelini zikretmeyi unutmusuz. Bu mudan Behîül Kılıçoğlu, Mustafa Tjn, sadece 500 adedini satabilmiştir. i muştu. Cumhuriyet devrinde romanları vaffak eserin yapıcısı kıymetli saAhraet Numan. Salih Aydın, Meh Bu kayıtsızlığa üzülmemek imkânı [ var mıdır? Bir batı memleketinde fazla rağbet gören sanatkârlarımız natkâr Zühtü Müritoğlu'ndan Ö'/lir ı ıı . ,ı;i n i t U A « T ill*tii TLTii ı*itrt«r1ıt'TiHan | met Uçar. Osman Yılçın ve Mus böyle bir kitabın yayınlanması bir dan biri de üstad Refik Haliddir. dileriz. Yine aynı makalede adı tafa Avjar'ı suçüstü yakalamıstır hâdise olur ve üstüste bir kaç bas Müellifin sanatkâr da Cevdet hemen her romanı bir geçen genç Sanıklar verdikleri itıdelerinde kısı yapılırdı. • kaç defa basılmış ve bir tanesi alt Bilgjn oîacaktı» düzeltiriz. ' eğer muvaffak olsalardı gtminin Türkiyede fikir ve sanat dergi mış bin nüsha satılmıştır. Frankfurt'tan mektup gönderen bazı önemli aksamını söküp gölerine karşı gösterilen alâkasızlık Son kuşağın kudretli tomancıla Bay Ibrahim Akkaya'ya: türeceklerini söylernişlerdir. İşçüerin kıslık elbiselerinin dağıtunıııa başlandı Yağışların baçlamasma rağmen Hâlde çalışan 210 işçiye muşamba i lan verilmemiîtir. îşçiler. muşam balannm bir an önce verilmegi için teşebbüse geçmışierdir. tjçilerin kışlık elbiseleri dünden itib»ren dağıtiimaya baçlanmıştır. «Arap Nasri" ve arkadaşları hakkında tahkikat açıldı Yıllardanberi fstanbulun ktımar hanelerini ve gizli işlerini idare eden «Arap N'a>ri» lâkabiyle tanılan Nasrettin Örücü ile arkadaşlan Muzaffer Topcuoğlu, Nevıat Andaç ve Murat Sen haklannda j «silâh tehdidi ile para almak» suçundan kovuşturma açılmıstır. Mardinli Nihat Mungan pol verdiği ilk ifadede hakara partisinde para kaybettigini söylemiş, ! büâhare ifadesini. oyun oynadıkj tan sonra sabaha \arsı 03 de dışarı çıkarken koridorda başta Nasri ü z e r e 4 k i İ ' i tarafınni ve jilâh tehdidi ^ e bulunan 19 bin liJ ranın gaspedildiği seklinde değişı tirmijtir. J Evvelki gece yakalanan ve geceI yi Emniyet Müdurlüğünde geçij ren sanıklar verdiklc.i ifadelerde, , ne bakara oynandı*nı, ne de «ij lâh tehdidi altında para aldıklanı nı kabul etmislerdir. Daha eskiden ' tanıdıkları Nihat Munaan'ın tenj dilerine iftirada bulur.duğunu söylemislerdir. N'ihat Mungan ise dü'i Emniyet Müdiir!a3ü:ıle fszla heye?sından rahatsızlannış v« polişler tardlından bir do'fHa göfürülüp ttdavi ettirilmi'fir. Btrden UBatnalandım. Vaıtrctira yazmak Utedifin şeylertfen... da üzerinde durulacak bir mahi | r l n d a n Yaşar Kemal de Türkiyede 1 yettedir. gördüğü rağbetten maada, yabancı Omrünü kütüphanelerde, arşiv ; dillere çevrilen eserlerinden ıyi bir lerde çahşarak bir ansiklopedi ha ; kazanç sağlamıştır. zırlamaya harcamış bir dostum gej F a k a t b u istisnaların dışında buçenlerde samimi ve dürüst bir tâi g u n , i k i r v e s a n a t eserlerine karşı bıden bu ans:k!opedınin basım iş gösterilen alâka dünkünün dprelerını ogrenmek ıstem.ştı. Tâbı, c e s i n d e değildir ve dünkü kalıteli kendisme üç bin tane basmak ve, o k u y u c u seviyesi bugün dahj az hepsi satılmak şartı ile kâğıt, klişe sa yıdadır. ve matbaa masrafları çıktıktan Bütün bu şatlara ilâveten devsonra bin lira bir para kalacağını let de fikir işçilerini yüzde on beş sö>lemişti. gelir vergisine tâbi tutmuştur. GeDostum rahatsız olduğundan bas niş toprak sahipleri, ağalar bir kukı işleriyle uğraşacak bir arkadaşa ruş vergi ödemedikleri halde müihtiyacı vardı. Ayrıca maddeleri ellifler, sanatkârlar pek az oıân makine ile yazacak ve i.şleri takip edecek bir sekreter de lâzımdı. Bu kazançlarının yüzde on beşini verbin lirayı kendine, bu çahşmaya gi oiarak vermeye mecburdurlar. Geçenlerde bir tanıdığımın senekatılacaklara dagıtınca elıne geçecek miktarın zavallılıgına gül lerce uğraştığı bir makaleler kitabı bir devlet müessesesi tarafından dü ve neşriyattan vazgeçti. Aynı tâbi diyordu ki, açık saçık beş bin yedi yüz liraya satın aresimlerle, yazılarla çıkan bir der hnmıştı. Türkiye için bu iyi bir gi her sayısından elli bin tane ba telif ücreti sayılırdı. Fakat Maliye sıyor ve dergiyi çıkaranlar müref bunun 850 lirasır.ı gelir vergisi ofeh bir hayat yaşıyorlar. larak kejmişti. Bahsettiğiniz kitap toplatıldığı zaman ben henüz talebe idım ve hiç bir gazetede yazı yazmı/ordum. Diğer muharrirler de böyle bir hâdiseden bahsedemezlerdi. Çünkü bahseden yazılarını Basın Kanunları gereğince gazeteler neşretmezlerdi. Türkiyedeki basın rejimleri karşısında muharrırler oe kadar medeni cesaret sahibi olsalar, bu yazılarını tabetmek hakkı gazetelerin mesullerine aittir. Onlar da kanunlarin menettiği konuları yayınlayamazlar. Saygılar. AÇIK TEŞEKKÜR Seraryen amfllyatı ile bizlere lkinri kııımıa kazandıran ve revgili karımı çok vahlm bir durumdan kurtarar»k hayatım kazandıran çok degerli Kadın Doğum MütehaMiKi Muzaffer Ustabaşıoğlu'na Kadın Dojum Müt*ha««ı« Vedat Yepinfü ve Gökçc Erdergün, Narkozltör Baiıa Cnal. Dr. Tuğnıl Kolonkaya, başhemjlre Sc. vlm Teker hPmşlre Türkân Türcl, Muallâ Arguna ve hizmetleHn! bizlerden eılrgemlsren Amcrikan Hastahan*«injn bütün personcllne candan tefekkür v« çükrar.l&nmııı aunanz. Dt. Ihsan Gökalp Cicek Hi»l malı afirariRfvmdan mamal Pasta tencerereriv4.aıutf emsailarindtıı dayasıkluiır. Tahtakale Tomruk sok 29/2 Istanfaul M Ü H E N D Î S ARANIYOR Su inşaatında tecrübeli ve î stanbula yakın bir şantıye için »ranıyor. Gerekli vesaikle, Posta Kutusu 943 Galata İstanbul adresine müracaat. Cunıhuriyet 13829 İNGİLİZCE KAYITLAR ı' Okula devam etmiy«ı»fere 9 »y jürell BAŞLADI Sıras«lvilar Cau. 5 0 BATI DİLLERi DFRSHANtSİ Reklâmcılık 421713859 Cumhuriyet 13853 İstanbul'da ilk defa TAKSİM BELEDİYE GAZİNOSU i PARİS MÜZİKAL REVÜ VARYETE Programlannı 18 Ekim PEH'>EMBE aksamından itibaren takdim i edec^ktır. tlâncılık 7»«13839 ' TEŞEKKÜR 30 Eylül günü toprağa verdlğimiz büyük kaybımız ProfeFor Agregi ve öğretmen Dr. ÜBEYT ÜLGEN'in ccnazeslne gelen. çelcnk gönderen. bizzat gelmek. telgraf vc mektup göndermek suretirle acımıza tştlrak eden bütün ar. k»d»t. meslfkta?. ahbap ve taıııdıklarımıza kus 7»m»nda j y n ayn tesekkür etmek lmk.inı nlmadıüından, te»ekkürlerlmlzl bu «ütunda arzederiı. AUest Cumhuriyet 13834 2 kadın yankesici yakalandı Ka?ımpa«ada oturan sabıkah yankesicilerden 35 yaçlanndaki Ce mile Sazanker, yanmda lî yaşmda Güıer Özdener olduğu halde Üs küdar vapur iskelesinde durmakta o!an Atrik Atacan'ın içinde 70 1 1 ra para bulunan rüzciar.mı çaldlklan sırada suçüstü yakalanmıslardır. SATİLIK HAN GalaUda, alt.oda 2 dükkân ve üstünde 3 kat 700 m2. lik, trifaze cereyanh, su ve havagazı tesisetiı, sarnıçh ve yük asansörlü, 1957 de inşa edilmis han, teltfonu ile birlikte. Telefon: «4 32 33 44 14 23 Cumhuriyet 13826 îmalâtçılara Ekim 10 Cemaziyelevvel 11 c V. E. İMPER TEX Mükemmelleşmiş yeni kslitemizi muhakkaJc görünüz. Kanat Plâstik Sanayii Şişli meydanı No. 199 Tel: 48 45 53 Reklâmtnlık 410513825 YAĞMUHLUK KUMAŞLAR » O Jt 6 S < 12.00 5 cs c 5.22 Taksim Belediye Gazinosu Pavyonu Görülmemiş Z E N G 1 X ATRAKSİYONLARLA 13 Ekim PERŞEMBE akşamından itibaren büyük sürprizlerle »çılacaktır llâncılık 703913840 ACI BİR KAYIP Okulumuzun kıymetli ogretmenl ALBAY Seçilecek İktisadi Rejim : Adam Smith lıberaldır, fakat devletin yuksek menfaatleri bahıs mevzuu olunca müdahale ve hımayeyi kabul eder, lngiltere Imparatorluğunun denizlerdeki hâkımıyeti bu prensipe istinat eder. Başkan Roozvelt, Ikinci Cihan Harbinde liberal Amerikada ıksıyan iktisadi istikametlere devlet olarak el koyroakl» askeri ve iktisadi zaferi kazanır. Bu suretle hareket edilmesinc.cn doğan iktisadi rejimin adı DİRÎJİZM'dır. Mahiyetine gelince: Bu rejimde liberalizm hâkimdir, devlete düşen vazife ise: tktisadiyaü sıkı takip ve aksıyan tarafa müdahale edip tedbir almaktır, derhal ilâve edelim ki: bu müdahale mutlaka o işi devletin yapması değil, devletin o sahay a, icabına gp^e prim vermek, fiyatlara müessîr olmak, miktarı tanzim, ihracata k o laylık, ithalâta yardım etmek veya set çekmek gibi tedbirler olacaktır. Ancak devlet bu tedbirlerı lüzumsuz sahalara kaydırırsa iktisadi hayat devletin vesayeti altına girerki rejimin zayıf tarafı burasıdır, bu mahzur ise dirijanlann kudretli ve iyi niyetli olmalarına Bagünkü Dumm : ve hatti bu müdahaleleri yapacakHer sahada tatbikat v« tecrübe lann devlet ve hükümetin en yükler gösteriyor ki: Memlekette iste sek kademelerindeki yetkililere nilen bir iş, kanun ile düzenlenip bağlı bulunması ile giderilir. ortaya koyulamıyor, koyulsa da Milletçe iktisaden ve kültürel samekanizma işlemiyor (en ideal Anayasannz var fakat demokrasiyi hada ilerleyip, kalkınıncaya kadar arıyoruz, medeni kanunlar yaptık, böyle bir rejimin lüzumuna inanıadaleti bulamıyoruz), bilhassa şu yorum, esasen Cumhuriyetin ilâzamanda öyle bir devredeyiz ki, nındanberi bizde câri ve hâkim odevletin en mühim vazifesi olan lan sistem budur, bunun yeniden emniyet ve asayişi dahi temin ede günümüzün icaplarına göre orgamiyoruz, bir de bunun üzerine IOS nize edılmesi, yeni yaptığımız beş yalizm denen bir iktisadi düzen ile senelik plin gibi tatbiki mecburi devleti lokanta işletmekten süt hale konuhnası elzemdir. satmaya, yollardan sanayie kadar Hareket noktası liberalizm, geher işimize hâkim kılmaya kalkar reken yerde bilgili şuurlu disiplinsak ortaya çıkacak hercümerci izah li müdahale, rasyonel çalışma, neiçin lugatlarda kelime bulamayız. tice ve randımanın sıkı kontrol eYamlmıyorsam, 1961 yıhnda özel dilmesi ve daima müspet istikamesektör devlete 359 milyon lira ver te yöneltilmesi DİRÎJİZM'in temel gi ödemiş, buna mukabil devletin prensipleridir. ve yoksul bir millet hüviyetinde isek bunun en birinci sebebi imparatorluk idarecilerinin iktisat ilminin ışıklarından haberdar ve nasibedar olmayıslarıdır. Cnmhnriyet Devrinde Durnm : Kurtuluş zaferinin kazanılması ile iktisadi zaferin arkasına düşen Büyük ATATÜRK'ün iktisat politikası: Kontrollü bir liberalizm ve ferdin ulaşamıyacağı sahay» devletin müdahalesi fikrine istinat ettirilebilir. Bu sistem Ikinci Cihan Harbine kadar iyi islemis, hem aranılan bulunmus, hem döviı v« altın stokları kontrol altına »lınmıs, bir taraftan ecnebi »irketler millilestirilirken, difer taraftan iktisadi devlet teşekkülleri de gerekli sahada faaliyete geçiriliyordu. Ancak: Gelecek ihtiyaçlara göre sanayileşme t»maralanm»dan ve stoklar vücuda getirilmeden Ikinci Cihan Savaşı çıktığı ijm vatanın bütünlüğü ve milletin istiklili uğruna idarecilerin dikkat nazarlan savaş dışı kalma istik.metine tevcih edilmiş, savaştan sonra ise demokrasi ile idare yoluna girme uğruna, iktisadi sahada istikrar kurulamamıştır. HASAN GÖNÜLLÜ 7.10.1962 pazar günü Eakkın rahmetine kavuçmuçtur. Naaşı 8 10.196S pazartesi günü Kuleli Camiinde kılınan lklndl nıuna. zını mütaakıp Kuleli kabriatanına defnedllmiçtri. Bütün Kuleli Askert Llsesi mensuplan adına Ulu Tanndan rahmettnin bol olmasını dllerken, alle ve yakın dostlannın acılanns csndan katılır baçınız sağclsun derlz. ] 7.03 13.01 16.11 18.38' 20.09 ]12.24 6.22 9J2 1 J 0 10.43 1 Ru akşam saat ^1.45 ten itibaren Sinetna dönyası nın en büyük yıldızı İNEMASI ELİZABETH TAYLORun ŞAHANE FİLMI ..^iıııııııııııııiMiııııııııifiıifiıııifitııııııtfiııııııtıııırıırırıırfrrfiıırıifiırıııııııııifififiııııtııııııııııiffiıırıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııifiıııııı = .CUMHURİYET. in EDEBİ TEFRİKASb 60 ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııır^. lar. «Knrtnlnş yokj Bn gidisle hiç bir knrtnlnş yoktu. ökkeş Dağknrdn, barnt hçısına ilk kıvılcımı atmıştı. Neredeyse fıçı patladı patlıyacak. Ondan sonra seyreyle gümbnrtüyü, feyreyle Mnhtar Seferin ve akrabalannın ve ta raftarlarınin ve bu akılsız k5y lünün başına geleceği. Sefer, Taşbaş sülâlesi üstüne çıkartılan bütün hikâyelere bayıhyordn. Öyle güıel hi kâyeler bnlup yakıştınyorlardı ki bu imansızlar, hikâye de rim sana! Bu hikâyelerin katline ferman oldujunn bilmese Sefer, önüııe gelene anlata anlata bitiremezdi. Kısacık Musaya: «Anlat bakalım, Mnsam,» dedi. «Bugün de Taşbaş soyn neIer yapmış? Sana bir şey soraea |ım, bunun üstünde hiç düşün dün mü? Bu hikâyeleri kim çıkanyor, ilkin kim yayıyor?» Kısacık Musa: «Sen unnttan,» dedi. «Bana demiştin ki, ilk öğreneceğin kimse bn hikâyeleri çıkaran kimsedir, demiştin. Ben, en çok bununla uğraştım, bir tür lü hikâyeleri kimin çıkardığını bulamadım. Sanki hikâyele ri iusanların kulağııia toprak anlatıyor, kaya, ağaç, esen boran, kopan fırtına, yağan kar anlatıyor. Belki şu uln bozkır dan çaflayıp esiyor. Bu hikâyeleri çıkartanı o kadar çok ça lıştım, bulamadım. Bütün dün yanın en akıllı adamlan da ra lıssalar bulamazlar. Her şryi bulur'.ar, bu hikâycleri kimin çıkardığını bulamazlar.» (Uevamı var) S S •^ ^ E jE z: S ~ 3 E S 3 ^ E E E ^ = S E 5 Ş ^ E E E ;Ü S S E ~ E E E Taşbaşın dün zeceki davranışı onnn yüreğine hançer gibi saplanraıştı. Artık bu sefer savaş başlamıştı. Ama bu sefer ki savaş ötekilerin hiç birisine benzemiyordu. B n bir meydan mnharebesiydi. lki yandan birisi ötekini imha edecekti. Bu günler ölüm kalım günleriydi. AHah ya ona, ya ona verecekti. Bu günler kelle oyunu günlcriydi. Vc Taşbaş şimdilik gü venli adımlarla zafere yaklaşıyordu. Czaktan şöyle bir bakar san. şimdilik, şu anlık zafer onundu. «Aaah, Adil, yetiş knlnn kölen olayım. Tetiş ki. Taşbaşm bu oyunu da sıfıra düssüıı. Bn gün yetişirsen yetiştin. yetişmezsen... Biliyorum başında çok bfiyfik bir hal var. Toksa beni kırar mıydın, bir sözümü lki eder miydin? Bilmez miyim seni! Can bir kardaşım, yoldaşım dejil misin? Ah, bugün (relebilsen.» Köy Yönetim Kuruluna da ne olnyordn? Gideli kaç gün olnyordu? Ne işleri çıkabilirdi? Niçin gelmezlerdi? Dün geceki boran yolları iyice tıkamış mıy dı? Tckeç daçimn bnlntları yol mu vermezler? Her eyden nmudn kestik. Bari Yönetim Knrnln selse. Her şeyi bırakıp, basabaya çitmek, Adilin âök bakîr ğına kapanmak, her şeyi, bü yflk meydan ntakarebeaini bir bir (dylemek var, ı n ı bnran bırakılmaz. Taşbaşoğln köyde tek başına bir saat bile bırakıl maz. Sonra, Adilin başında bir büyük hal varsa, nitsen, neyle sen jelecefi yotcttır. Hefe dnr bekleyelim. t'laklar, dostlar, canlar. arkadaşlar köyün icinden ne haber çetirecekler? önce Kısacık Musa fteldi. Kı sacık Musa, Seferin köydeki bi rinci adamıvdı. öksö» büyümüstü. O ba bakmıştı, askerliğe kadar. Sonra Mnhtara sı|ın mış, Muhtar da ono evlendirmişti. Bir de imeceyle, köylüye onun için bir ev yaptırmıştı. Onun için varsa da Mnhtar, yoksa da Mnhtar. Mnhtar olma?3, Kısacık Musaya bn dünyada vasanamaz gibi gelirdi. Sefer: «Söyle Mnsam.» dedi, «dünkü kurşun sesleri için, kö\ü hasan eşkiya Için ne söylenıyor köyde?» Kısacık Mnsa sekiı yssıııda bir çocnk g'ibi kSçıieiiktiı. Z,v yıftı. oensi kemiçine vaoısm.*. avı ırı'a avurduna çecn'sU Yü 7.ü her zaman sarıytı. Her lanıan da telâşlı bir hali vardı. Sanki az sonra lir'si selecek. ora kötülükierin en büvüfünü yapacak. Ateş üstündeydi. daki de bo; degll. Rnnn böyIeee bilsin o. Mnsam, yavrnm, bn getirdijin havadis iyi. Soyn için çıkan başka masallar \ar mı? Olacak. Bn çalışma, plânlı bir çalışma oldngnndan, her gün on tane masal ortaya atıl mazsa, bu masal ocağı yanmaz sa olmaz, nnntnlnr. Ol sebepten Tşbaşoğln ber gün ortaya yeni birkaç masal sıkmak zorundadır. Söyle bakalım, bugün «Diyorlar ki, bn eşkiya da ne de hangi ermişler Taşbaşın ata biçim eşkiyaymış? Brüdn bnlsıymış?» dn da borçlu köyü njü bnldn soyacak? Bn ne ahmak eşkiyay Kısacık Musa: mı; ki, ateşsiz ocaktan köz «1«Hangi ermiş oldurnnu bilmaya gider? Bnndan başka, mem ama, bir dedesi varmış ki dün gece sıkılan kurşunlardan Taşbaşın, hiç böylesi dünyaya hiç söz etmediler. Dünkü knrgelmemiş,» dedi gülümsedi. şunlar vız eelmiş onlara.» tçiSefer: ni çekti: «Bugün de gcne her«Şu sizin söylediklerinize, kesin dilindeydi. Varsa da Taş Taşbaşı n hırsızlığına, cimasıbaş soyu, yoksa da Taşbaş sons, ırza geçrnesine ne diyor yu. Bir tanesi de dedi ki... Bu köylü.» diye onun sözünü kese nu Ökkeş Dağkurdu dedi. ökrek sordu. keş dedi ki. sülâlesi böyle keKısacık Musa gene içini çekrametli olanııı kendisi de boş ti: «N'e der bu nâmussuz köylü, olamaz. Olmamak gerektir. One diyebilir bu alçak insanlar? rada ne kadar köylü varsa, Aaah «amenna doğrndur, süiâlesi ne diyebilirler, Taşbaşa toz böyle olan bir adam hiç bir va kondurmuyorlar, bu söylenikit boş olamaz.» dediler. lenlerin hepsi de uydurma, diyorlar. Bir dah a o kapıyı hiç «Demek böyle dediler? Işte kimseye açtırmıyorlar. O köy en kötfisü bn. Başka bir şey is o hale gelmiş ki, Taşbaş aleytemez. tlk kıvılcım pamuk yı hine bir çocuğa bile bir şey ğınına. barut yığının a düşmüş tör. Başka bir şey istemez,» de söyliyemiyorsun.» di. «Idam fermanımız yazilıp Sefer: durur. tpimiz boynumnza ce«Olan oldu.» dedi. «Gayrı oçip durur. Ben adamımı l.illIan oldu. Idam fermanımız yarim, Oldum olası bu ökkeş ?;lıp durur, darağacımız alandedikleri dinsiz, \Ilahin beş da kurulup durur. Bu Taşbaş, vakit namazlı. üç ay orucln kn eline fırsat çeçer geçmez, tüm lu, Allahın kuhı de*il, Taşbaş Hıdır Kâhya soyunıı bn köylının kuludur. Tasl>aş!ı ilk kı dcn sürgün cder, perişan eder, vılcımı Nime attıracağını bflir. idam eder.» Bu adanıda derya kadar akıl, Kısacık Musa, ötekiler korknrnazlık var. Ama kuyla, eder diye baş salladı KIZGIN DAMDAKİ KEDİ «CAT ON A H Of TİN ROOF» ELİZABETH TAYLOR PAUL NEWMAN Dikkat: Bilet «atişma başlanmiftıı. Kombine muteberdir. TEL: 47 77 62 IlâncııiK Cumhuriyet 13828 I CUMHURIYET Nüshası 25 Kuruş İ L  N ı 75.00 150.00 40.00 80.00 22.00 44.00 Basan ve Yayan Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik Türk Anonim Sirketi Cağaloğlu Halkevi Sokak No. 3941 Sahibi Senelik 6 ayhk 3 ayhk EBE HEMŞİRE ALINACAK Adapazarı Şeker Fabrikası T.A.Ş. den Fabrikamız Sağhk Servisinde istihdam edilmek üzere dıplomalı bir ebe hemşire ahnacaktır. Dolgun ücret, yılda 2 maaş ikramiye ve yatacak yer verilerek mensuplanmıza tanınan diğer hak ve menfaatlerden de istıfade edecek olan taliplerin görüşmek üzere Fabrikamız Müdurlüğüne bizzat veya fotoğrafları ilişik bir dılekçe ile müracaatlan ilân olunur. y) NAZİME NADİ Vazı Ulerini fiilen idare eden Mesul Müdür KAYHAN SAĞLAMER * ANKARA BÜKOSÜ : Atatürk Bulvın Yener Ap.Yenlsehlr Teleion: 12 95 44, 12 0» 20, U O 64, 17 57 35 M * DOGU İLLERİ BÜROSO : tnönü Caddesl Ismen Han Diyarbakıı Telefon: 1061 • GÜNEY İLLERÎ MERKEZ BCROSI3 : Küçüksaat Meydanı Edirne Hanı Adana Telcion: 4550 Gazetemize gönderilen yazılar konuisun, konulmasın iade edilmez. llânlardan mesuliyet kabul olunmaı. • : Abone ve ilân işlcrl için. zarfın üstünc «Abonc» veya «İlân Servısi» kayrimın knnması lâzımdır. * BU GAZELt BASIN AHL\K \ASAINA UYMAYl TAAHHÜT ı?: ETMİŞTİR. İzmit Şubesi Müdürlüğünden. 1 Kurumumuz îzmit Has tahanesmin bir yıllık ihtiyacı bulunan 10.000 Kg. koyun eti, 8.000 Kg. dana eti" fi.000 Kt; kuzu eti kapalı zarf usulü ile ihaleye çıkarılmıştır. 2 Ihale 17.10.1962 günü saat 15.00 te Şube Müdürlüğümüzde yapılacaktır. 3 Bu işe ait fenni ve idarî şartnamcler her gün mesai saatleri dahilinde Müdürlüğümüzde görülebilir. 4 Usulüne göre hazırlanacak kapalı zarfın. en geç ıhaie saatinden bir saat evvel Müdürlüğümüze verilmesı veya tnvin edilen gün ve saatte Müdürlüğümüzde bulunacak şekilde pof ta ile iadeli taahhütlü olarak göndenlmesi lâzımdır. 5 Postada vâki gecikme kabul edilmez. 6 Kurumumuz, ıhalevı yapıp yapmamakta veya diledıgın»yapmakta serbcsttir. "*" (Basın 171O813S'Î2) ^ninnııHMimııiMiımmımıiMiımııımınıııımııııııımııııııııııııı ıııııııııııııııııııınııııı ııııııııııiMiııııııııııııııııınıııııııııiüiııııtııııııiiiıııııııııııııııuıııııııiMiııııııııınıuııii^