Katalog

tKİ CUMHURÎYET 2 Ocak 1962 HflKÜMDARININ FİRARJ ŞON OS MANLI nııiııııııııııııııııuııııuıtııııııııııuııııııiHinıııııııııııııııiiiııımııııııııııııııııııiMiıuııııııııiiHHiııİıııı | S Güniin Meseieleri 1 = Anadoiuya çekilmek istenen telgraf 3 ıııılıımıırnnıııi(iuııiinıııııuı»fHiııııuınitııııııııımıııııııı»iiiiıiiMinımııııiRmıııııııı»fmi!i=iHi HEM I ~* stanbnl tniventtni Gaıettcilik Enstitüıânde talebeleritnle eraber «Tiyatre . sinrm» mohsblr ve mtlharrirlfgl» babsini ?tkik ediyorduk. ir genç söz istlyerek: SOrmak t9t«dlgtm blr snal var. dedl. Şehir Tiyatrolan Mudürlüğü ilk temsillerde münakkidlera ayrılan yerl«rin ckjeriya ho> kaldığım gormiis. ünun için ancak gclecekltrinı bildir> dikleri takdirde kendilerine jer avrıUcafını, bu yeflerin eikisi gibi geUUılcr gclıneıinler açık tutuimıya«aglnı baner vermif. Buıfin bir iıkra yazan ba karan tenkid ediyor, böyie davranıldı|ı takdirde hiç bir temitlt gitnıiytce|iul söylüyor. Hisce kim baklı, kim haksıı. Kendiaine »u cevabı varditt. Yaııvı okıtmadım. Esaıeıı 9'bir Tiyttrolan Alldflrlttğü lle bir münekhld araMnda çtkan hâdisenn tetkik yeri ünrası değildir, Biz bu meseleyi oUa olsa «lı.valro muharrir ve nıunauırleri tvvatro ıdarelerınden bir prömîyerde kenüılerıne bedava yer tabsisıni ıstemelı midirlerV» şe klindeki bir suaıin çerçevesi ı(iııde ele alabiliriz. Amerika guzcteciiik eustituleri hocaian e»erleriııde «tıjatru muhabir ve ntlüıarrirleri temsıilere paralatınl kendilerinin ödedtkleri biletltrle gitmzlidirler. BSylece onların. teıir altında kaimalan söı konusa olmaıa bile ti>âtro idarelerinin «hem bedava geliyor, hem aleyhimiıde yazı yazıyor» diye diişürııneleriııin önune geçuıif olurlar» damektedirler. Bu tavsıye biı« de miUâyim gelmektedir. Ç3yle ki, firarımn Tukuundan bir bulunduğunu ve kendisı Ingiliz ay kadar evvel tngiltere sefaretı Mektebi Harbiyesinde ikmali tahbajtercümanı Mr. Ryane, bir ftvın sil ettikten sonra rneftur ol Son günlerde Boğaza u«kumru binm odaya uğraanış ıdi. Kendisi duğu zekâi fevkaiâdesi cthetiyle b»bğı akını bafl&mıştır. Umi geçtn 5 i r*^*^ B * Yazan: * ^ > * « * * lle Babıâlide tanısıkkgımız var idı. Erkâm Harbiye Akademisine alt . ycni • et yaymUrınlüfpf uf> bol olmâkla berabef t»«ısl«rınin îeâtii selâm Ve «z sohbittert «ra narak orada da bîrinci derecede | sistem araçlarla dan Bnl»»ılmakt« ra, mumaüeyh, gözlerinı gözieıi diploma almaya muvaffak olduğuj bu bahk Boğazdan aşağılara in teçhiz edilerek Içİ*e dp. bu iriarele» me dıkerek mânaiı bir bakışla zatı nu beyatı etmiş ve rütbei hazırası: mirtir. Fjiı gün için daha ziyade letmenin daha erin UimlcriBe rasla *ahane nasıldırlar, afiyeüemıdir binbaşı o!up, Hükümeti OsmaniI uskumru ve istavrit tutulmakta konomik. verirr.li ^ ^ * ^ ^ ^ ^ " * namamıştır. ler, çünkü kendilerının sıhhat ve veye pek rouhabbetkar ve Faıisi' dır. Ancak, BahV:haneye getirilerek bir tarzda ve trenierin t*m emnt Belçıkada Mayıs 18S5 de BruxelI Sırası gelmişken çunu da söylirahatı sefaretçe gayet mültezem lisî^ıiyle tekellüm ve ifadei hal buîunuyor, dedi. Bu sözii işitince, | ve merama sahipiktidar idi. Ao 120 kunıça verilen uikumru, pe yctl* ça'.ı^mak survtiyla yaşadığı les Malines arasında, Alrnanyada yelim ki 41 km. lik Mudanya Burkendi kendime bu ne demck olu j cak bugün yarın diyerek ferdaya rpkendecilur tarafından halka yi mız çajm icaplarına cevap verecek 7 Araiık 1835 de Nüremberg sa Demlfyolunun yapılması imtiyor. Padişahın sıhhat ve rahatı salarak görüşmemiş idim. îngilte ne 2.5 veya 3 lir a d an aşağı satıl modern bir şekii almasını hedef Fürth arasında V« Rusyada 30 E yazı da bu zata verilmiştir. 1891 tutan feîorm faatiy«tleri şimdiye kira 1837 de St. Petertburg Pav I de bu hâttın (d»r hat) y«pılmasıne için îngiltere »efaretince gayet j re zabıtanı askeriyesi arasında şira mamaktadır. j kadar tamamlanamarr.ıştır. 1S55 ve lOvsk araıında ıjltmeje başiadık I na baflanıldıjıca dair, o ttrihlermültezem oluyor. Daha dün harb diye kadar Hintli kimse görülmebitti. Istanbul hâlen işgali askeri miş iken bu zatın hera de erkânı Karabük fabrikalarının elinde 1956 yıllarında mukaveleiere bağ ları aniafllıyor. ' de Burta vall*i bulunan yaptığı lanan aynı zamanda, yolcu ve eşya altında, ortalık henüz karma kan1876 da Bruxelles'de Milletlera konuşmasında (Takvimi Vtkayi 11 60 bin ton stok var harbiye zabiti olarak istihdam etrafiğinin inkişafmda mühim bir şık. Böyle bir istifsarın tebliğini Karabük Fabrikasının yeni yıla faktör teşkil eöen tren sur'atleri r»3i Yattklı Vagonlar Şirketini Haziran 1891 nüshasıı D«miryoluMr. Riyane, bana söyliyeceği yerde diimesi şüphesizdir ki k«ndi«inin kuran Belçikalı mühsndil G. Na nun uzak memlaketleri biribirine »erkerin paşa hazretlerine »oyle tngiliz menaf iini &kld«i latiyesi gi 00 bin tona yakın bir roaden tto. nin artınlma?! meıclefiyle d« il geîmackers Yataklı vagon sen,is yaklajtırdlğmdan, umran ve mebi taniînasına ve o yolda yetişti ku il« (Çlrmesi üzsrine, bu «Okun mesi, daha muvafık olurdu. Bu gili bulunan reform projelerinin lerini işletmek üzere, şirketin ku deniyetin ilerlemes.ne yaradigmyolları Mr. Ryane bilmez bir zat rilmesına mütevakkif olduğu u eritilmesi için çareler aranmaya uygulanTnesı baıı lebepleTâen 6.0 ruluç tarihinde elinde 21 Ş.mendi dan ve bir memleketm sukun, muru mmlumeden olup, kenditini başUnmıştır. değildi. Acaba beni de bazıları gi ^ fer idaresile yapılmış işletme mu Tniyet ve müdafaasinın demiryollabi tngiliz muhiplerinden mi zan daima Hükümeti Osmaniye mü Fabrik» bir müddet 8nee stokla layı yarıda kaltnı«tır i v l e bahsetnediyor.» düşüncesi bir seyyaleyi habbetkârı göstcrerek saraya so rı sarf edebilmek için fiyatlarda Bu reform faaliyetlerinin neierden kavelesi bulund*ugunu ifade eltıği ; miştir. tamamlandığından olmadlğl . . Bu hat rantabl ibaret olduğu ve bunlann tamarnberkiye gibı likrimden geçivordu. kulması iyi mâna ile görülemiye iııdirme yapmıştı. 1948 yılı Ağustos iptiderkar idi. 6u binbaşı Bu düşünceden hiç renk vermiye ceği Fakat bu tedbir kafl gelmediğin lanmasına engel olan sebepîerle şidasmda trafiğe kapatılmıs ve rayrek beşa«eti ca'liye ile elhamdü pek Müslüman olmak cihetiy den fabrika yeni yıl için gerek mendifer trafiğinin artırılmasınâ ları sökülmuştür. lillâhi taalâ, kemali afiyettedir le Halifeyi ziyaret etmek isti dahilde, gerek hariçte mSmulleri yardım edeoek bazı idarl tedbirleDenvryollannın mtmelketimlıde ler, zaten kendilerinin devaraı a yor idiysc, «elamlık resminde ni satraak için projeler hazırlamış ri bahis konusu etmeden önce 19kuruluş taribi fiyetleri, cümletnizın ehassi amall ve camii şerifte bulunur ve bilva far. Bunlar bu günlerde tatbik edi Yüzyılın en sür'atli nakil vasıtası . Tanınmış Urihfinaslarımızdan dir. Sefir hazretlerinin bu suali mta raazharı iltifat olur ve daha l«cektir. olan şimendiferin iktisadî önemi Feridun Fazıl Tülbentçi bir yazıhayırhahaneleri, başkaca mucibi ziyade taltif olunmak l&zıtn gelir üe Avrupada, Amerikada ve memMiraç Kandili . sında (2) dediği gibi Türk Demirmemnuniyettir. Keyfiyetı, velini ise akşama iftara ahkonur ve Dlyanet îşleri Başkanlığı Muvak leketimizde kuru'uş tarihleri hakyolculuğu hakkında tam bir fikir met efendimize arzederim, dedim. kendisi emsali vefhile Serkarin kitliğinden: 26/27 Receb 1381, 3/4 kında bazı malumatın verilmesinedinmek için yaztlmış bir eser Fakat saray ile tngilit sefareti a Paşa Hazretlerinin taam «ofrasınocak 1962 çarşamba. perşembe mü de fayda mülâhaza ediyoruz. yoktur. Böyle bir eserin vücude ge rasında bir seyler cereyanınden da veya diğer bir yerde itâm vc Bilindiği gibi son yıllarda uçaktirilmesi meslek mensuplarına dükuşkulandım. Vak'aj îhıre ile bu ikram kılınır ve bu da bir defaya barek Mlrac (kandili) gecesi ollarda vc motörlü kara nakil vasıjen bir vazife olup Demiryolları şüphem doğru jmiş, fakiri şüphe mahsus kalırdı. Böyle olmayıp da 4ugu bildirilmiştir. .I talarmda göıe çarpan geni; ölçüidaresinin bu işe ön ayak olması lendiren ahvalden biri de, bir Cu bu zatı müteaddit defalar tarayda Dış piyasa talepleri ma alayında, camii »erifte gördü görmek mücerret kendisinin mu Son günlerde dıj piyasalardan deki ilerilemelere. ınki»afl»ra ve gerekmektedir. ğüm Hintli bir zabitin, Ramazsnı habbet ve samimiyetine atfedilip gelen iç teklifleri arasında Ame bunlırın yarattığı tBhlikeli yansi Bununla beraber, Demiryolları tnalara rağmen »irr.endiferin, bir şerifte bir kaç defa gözüme ilisrae geçirilebilir mi, yoksa bâisi ukde rikalı firmaların mozayik, hediye dergüerinde (î) kıymetli Demir8İ keyliyetidir. ve şüphe mi görülür ve lazla ve* lik eşya, lületaşı mSmulleri. siyah rnemleketin iktisadî kalkınmasınyolcularımızdan merhum Sait Toy da ve favunmasmda olsun ve topMabeyin kütüphanesi hafızıkütüp vese deailir mi. Bâhusus vak'ai havyar, elma kurusu talep ettik lu nakliyst işlerinde olsun oynadıdemirin nejredilen yazılarında (4) lerinden Afganistanlı Şeyh Ahmet tirarda yüzde yüz tngiliz parmağı leri görülmektedir. ; ve Bayındırlık Bakanhğı yayıtnğı rolün 8nemi inkar edilemez. 1 Efendi namında ihtiyar, oldukça mevcut iken mumaileyh binbajı Ayrıca Kanadanın Montreal çeh larında Türk Demiryolculuğu tabeyin böyle ziyaretleri güzel te rindeki bir firma da likerda, ne Nitekim, Avrupa birliğinin bir an hos sohbet bir zat var idi. ' rihine dair bazı malumata rastevvel gerçekleşmesl taraftarlan Kütüphaneye uğradığım sırada veccüh ve mânalar ile tevil ve bati yağ, zeytinyağ ve lebze kon. lanmaktadır. Bundan ba;ka membu birîiglri iktisadt btitünlugünü bu zat ile ülfet hasıl olduğu için tefsir edilebilir mi? »ervesi istemektedir. ı lekette modern idare zihniyetini sağhyacak en ııygun nakil vasıtası aralık aralık biıim odaya geliyor. (Osmanlı Ssrayının ton ffiıüeri) tlgili firmalann talep sahiple nın şimendifpr oldu?unu konu?mahazmeden jehsiyetlerin başında konuşuyorduk. O zabitin kim ol j riyle temaslan temin edilmiştir. : gelen merhum Behiç Erkin'in Delariyle meslek dergilerinde ve gaduğunu ıual eyledigimde Hlnt tntihara teşebbüs etti Anadoluda büyük zaferin kazazetelerdeki yazılariyle teyit etmek i miryolculuğumuz tarihiyle ilgili Müslümanlarından. tngiliz erklnı ' notlarını ihtiva eden 20 den fazla harbiyesine mensup bir binbası ol mlmasından sonra Osmanh sara Takslmde Turan Caddesinde otu tedir'.er. defteri derlenerek ne?redilmek üduğunu, tngiliz erkâm harbiye za yında geçen hâdiseleri saray men ran Hüseyin Şeren lsmindeki bir Bu sebepledir ki, Avrupa Konzere, Türk Tarih Kurumuna gönbitani içinde hiç bir Hintli bulun suplarında bir zâtın hâtıralarında Kenç. bir miiddetten beri konujtu leyi, Ulaştırma Bakanları Avrupa şöyle nakletlnektedir : ğu bir genel kadının, dost teklifini ı derdiğini vefatından evvel görüjmayıp bu zatın yegâne bir zafcit . tr.elerimiz sırasında söylediklerini (... Anadolu tarafları levsi Yu reddetmesi üzerine cebindeki ka konferansı ve Birl«şroiş Milletler ; hatırlarnaktayız. Merhum Sait Toy nandan bu suretle kâmilen tatbir ma ile kendi kendisini yaralayıp Nakliyat Komisyonu gibi yüksek otoriteler ve çe«itli laaliyet koldemirin evrakı aras:nda Demiryololunup aradan bir müddet müru Intihara teşebbüs etmiştir. laTİyle beraber Milletlerarası Bîr gemici yandı lanmız tarihini aydınlatacak verundan sonra şehri rebiülevvelin Demiryolları Birliği (U. t. C.) üye sıkalar bu)unacağını zannediyove!âdeti seniyei Cenabı Peygam Limanda bağh bulunan Lübnan memleketler Demiryolları tesisleNüshası 25 Kunış ruz. Bunlardan başka, Anadolu beriye müsadif on ikinci gecesi bandırah Avtihaj şilepinin motörTürklye Harlci Bağdat Demiryolları Şirketi zamahulul eylemişti. cüsü Yunan uyruklu Dimitris Van rinin modern araçlarla teçhlı olunması ve şeb«k«lerl üzerinde Lira Kr. Llra Kr. • nma ait Haydarpaşa îşletme binaBu leylei tnubareked* küçük ma dis, geminin elektrik tesisatını ha. kullanılan materiyelin standardize ; smdaki evrak meyanmda da tarirekete geçirmek için yardımcı kaBoıellk 75.00 190.00 beyinde Zatı Hazreti Padişaht ve edilmek «uretiyle şimendlfer ijlethl bazı evrakın bulunması ihtima« aylık 40.00 80.00 haremsarayı ismet karineleri ve 'anı yskmıç. lakat içinde bulunan melerinin iktisadî ve tam emni: li yok değlldir. tşaret e'.tiğimiz bu oldukları mazotun geri tepmesiyle muhte »etle çallffnalarını ve tren sür'atI aylık 12.00 44.00 mabeyin erkâm hazır kaynaklardan faydalanmak iurehalde menkıbei mevlidi risaleti pe !if yerlerinden ağır surette yanmış lerinin Bajan v* Yayan artırılmasını sağlıyacak j tiyle bir Demiryolculuk tarihi jaCumhuriyet Matbaacıhk ve nahi kıraati irade buyuruUnasiy. tır. teknik, iktisadi ve idari tedbirler zılması mümkündür. Dimitris, îtalyan hantahanesine Gazetecilik TUrk Anonlm Şlrkctl le ana göre tertibatı rouktaziyye ve Cağaloğlu HaJkevl Sokak Ko. 3941 tehiyyati lâîime ikmal ve tnevlid kaldı'rlıtti'.ş. olayl» llgili soruştur hakkında belirtili zamanlarla yap Gözden geçirmek fı?»atım bul1962 yılının Uk zengin tıkları toplantüarda »lınan isabetSahlbl duğumuz dağmık bir halde buluhan efendiler, Başlmam Hafiî maya polis tarafından el konul li kararlan ve bunlann uygulanrcklllşine katılabilraek için nan yazılara göre, Osmanlı lmpaNAZİME NADİ Besim Efendi marifeti ile intihap muştur. masını üye memleketlere tavsiye son para yatıroın tarihi ratorluğu hudutlan içinde İlk Deve davet oîunarak bu cemiyeti Kuş avlıyan şahsı yaraladı etmektedirler. Ayrıca, tavsiye ediYan islerinl fiilen ldara eden 9 OCAK Cuma gOnOdar. miryolunun 1851 de Iskcnderiye • 12 yaşmdakı bir çocuk kuş avla len bu kabil tedbirlerin uygulanmubareke içın hazırlanan »»londa Merul Müdür Kahire arasında yapılmasına Payatsı namazından sonra erkânı yan bir sahsı çakı ile yaralamış masını kolaylaştırmak iizere üye 7 Marttat ŞAHİN PERESE dişah tarafından izin verildiği anmüçar ve mumaileyhim birer, i tır memleketlerin iştirakiyle «Eurofl• 20 APARTMAN OAİRESİ laşılıyor. 1856 da lzmir • Aydın kişer toplandıklan sırada fakir Kazlıçeçme Ermeni hastahanesi ma» adında bir finansman müesse Garetemlı» ffrnderilen yaıılsr ko dahi küçük mabeyinin dış kapısı r.tn bnhçesinde kuş avlayan ömer hattınm imtiyazı verilmiç, 1857 de 2 AOET 100.000 LİR A sesi de kurulmuş buluntnaktadır. nulsun, konulmasın lade edilmez. Kumelide inja edilecek hatların 50 AOET 5.000 LİRA Hanlardao memliyet kabul olur.maz na geldiğim esnada Zatı Hazreti j Hi7.li. orada oynamakta olan 12 ya Şimendiferin memleketlerin iktiparkurlannın tesbit edilmesine Padişahi Çit köşkündeki odaj şıntîakı Muatnmer Koca ile müna sadî kalkınmaları hususundaki e* 100 AOET 1.000 LİRA başlamlmts, Köstence Bo|azk8y larında sizin hemen gelmenizi ferj ka^a etmiştir. Kuş avlamanın gü hemmiyetini belirtmiş olmak için Abone ve Han lşlen lçln. zarfın srası ve 1861 de Varna . Ruscuk ve 10.000 talihUye Ostüne «Abone» veya ctlân Servisi» man buyurdular, haberi alındı ve nah olduğunu ileri süren 12 ya şunu da ilâve edelim ki, Cento hatlannır. imtiyazlan verilmiştir. kaydının kcncıan lazundır. çefltli para iUramiyelerl ledes sual yanlarında sabık Başkâ şmdaki Muammer sözünü dinlete bölge memleketleri jebekelerinin 1867 de Sultan Azizin Avrupa te* tip Ali Fuat Beyin bulundukları meyince cebinde bulunan çakı ile biribirlerine bağlanmasım temin yahatinden dönüşünde memlekeBD GAZETE BASIN AHLAK söylenildi. Ömeri yaralamıştır. amacile Amerika ve tngilterenin YASASINA UYMAYI TAAHHÜT tin muhtelif bölgelerinde Demiryo • Olayın soruşturmasma el koyan dı? finansman ve teknik yardım(Arkan var) ETMİSTÎR lu yapılmasına karar verilmistir. poüs. sanığı yakalamış, yaralmın lannı esirgemediklerini görmekte2 eylül 1868 de tstanbul . Belgrad tedavisini yaptırmıştır. yiz. hattınm yapılmasına Yedikuleden Bir hırsız yakalandı itibaren başlanılmıştır. KüçükçekDemiryoUanmn mnhtelif memleKaragümrükte Mesnevihane so. meceye kadar tamamlanan hat 4 ketlerde knrnlnş Uribleri (1) kağmda 52 sayılı evin bahçesine Ocak 1871 de Tesmen isletmiye atngilterenin beîikligini yaptıgı hırsırlık maksadiyle giren 22 yaş çılmıştır. Rumeli şimendifer hatlalarındski bir genç suçüstü yaka demiryollaîı Avrupada az zaman n 1888 de Avrupa Detniryollariyle lanmıştır. llyas Makan ismindeki içinde genislemiştir. 1811 de Stebirleştirilmiştir. Bu hatların hâphenson buharla isliyen lokomotifi hırsız zanlısı hakkında koğuşturlen 345 km. si hudutlarımız içindeve Fransız mühendisi Marc S^gnlma açılmıştır. dir. 1871 de hükümet eliyle yapılcin boru biçitnindeki buhar kazamasına başlanılan 91 km. lik Haynını buluşlannı izliyen tarihlerde Arkan Sa. 5, Sft. 7 de OCAK 2 RECEP 25 ilk yolcu treni Ingilterede 27 eylül 1825 de Stockton Darlington «> S «I JB arasında servise konulnouştur. a (1) La vie da Rall dttkflm«nlan. v> c İU (2) Vatan gazetesi 7 Temmuz paranızın... Bu tarihten sonra, ilk yolcu a O • 3 1951. trenlerinin sırasiyle: Fransada MaUtikbaliniztn emnlyeli 3 12.İS 14.39 < 18.30 v (3) Demiryol dergilerinlıı «52, 16.51 5.35 yıs 1927 de St. Etiennes Andrezi 1 7.24 1»56 ve 1958 tarihli 5zel tayılan. eux arasında. Amerikada Eylül 2.33 7.27 . 9.48 12.001 1.38Jİ2.45 E 1 (4) Vatan gaıetesi 4 Oeak 1SS4. Faal 76/69 1829 da Beltimore . Ohio arasmda, Üâncıijk 1028/74 Boğaza uskumru akını başladı Demiryollarımızdo yarıda I kalan reform faaliyetleri Hisaü Sadık Dyrukal Tiyatrolardâ bedava koltuk 1 s Dün öğrencimin toz konusu tıiıği münekkid fıkra yazan arkadaşıımz, jjazetedeki kıişesiııd e «Tiyatro sanatında öncüiüğü elden kapıırıuı^ olan $et>ir Tiy atrolarını idare edenler bu nakikati bildikleri için türlü tabiyeler kullanarak tiyatro munakkidlerini alargada tutmaya muvaffak &lmu«lardır» demektedlr. £ğer ba alargada tutmaktan kasdi tiyatro idareıinin İlk temsiılere ait kararı ise Gazetecilik Enstitüsündeki derste söylemediklerimi burada açıklamak isterim. Tiyatra idareıini •ıılıyorum. tik Umıillerde en Snde boş kalan ııraların lanatkâriar fizerinde fena tesirler yarattığı bir hakikattir. Ama ben meseleye tiyatro idaresi bakımından değil de Tflrk gazeteciliti yönünden temas etmek ısterim. Eski bir an'aneye dayansa da münekkidlerin veya tiyatro mnhabirlerinin tiyatro idarelerinden bedava koltuk bileti klmaları nsnlü artık terkedilmelidir. Büyük gatetelerin bugün milyonu çok aşaa yıllık maırafları arasında munekkidle riniu, muhabirlerinin bilet paraları o kadar ehemmlyetsiı bir yekun tntar ki Uonnşnlmaya dahi degmez. Münekkid ve mohabirlerın bilet paralarını ceplerinden ödiyerek bunlan lonradan gazete idarelerinden tabtil etmeIeri bir çok faydalar do|ura«ak, en ba»ta münekkidlerin tiyatro idarelerine gücenmeleri veya ayrılan yerleri begenmemeleri yürSnden vaaifelerini ihmal etmelerini önliyecektir. Bir tiyatra Idaresine kızıp orada oynanan eserlerl «ütunlarına geçirmiyen mflnekkid her »eyden 3nce okuyucaya tsrafsızlıÇı hakkında fOpheler verir ki ben böyle bir şüpbeden biitün Tflrk münekkidlerini tenzih ederim. Bunu loylcmekle beraber sn hakikati de tekarlamaktan vaıgeçemiyecelim: Efer biz (azeteciler alikalılara dnydugnmaz infialler yüjünden hâdiseleri akspttirmekten vazgeçmlf oltaydık gazetelerimiz bnşrünkfl manzaralanndan bambafka bir hal ahrlardı, Evvelâ ve ber şeye rağmen vazife. Cevat Fehml BAŞKtT • •• CUMHURİYET 4 Gün Kaldı tkındi 1 ş >. tnuak 1 = CUMHURİYET'in Tefrikası: A^SAOI Zl ~ ^ Z: ~ 3 ^ ş ~ ^ Ş; = E ^ E E E E E E E ^ = E E E = E E E E E = E E «Gene o çüliinç fiyatı mı istiyorsunaz? Alt taralı, kuruboya resimj» Leuschner, işten anlar bir adamın sakitı haliylc: «Knruboya Vuillard'ın knl'andıfı tek boyadır,» dedi. «Emin olun, efeııdim. bu resim vercceğiııiz paranın kunışnna kadar dejer. Düşünün bir kere. Daha geçen gün. "Cenoir'in kaba saba bir iki fjrça lekesi Londra'da yirmi bin tngiliz lirasına gitti... Pek külüstiir bfs. altı (ane çilek, öyle feci bir resim ki üstat yap tıâına utanmıştır sajlam. Bu. mücevber! Tam sizin koleksiyonnnnza lâvık. Sonra, biliyor ynnunuza lâyık. Sonra, biliyorsunnz, Post tmpressionist'lerin iyileri ne kadar bnlnnmsz oldn artık. Ben gene topn topn ondokuz bin dolar istiyorum. Alın diye zorlamıyonnn sizi, çfinktt satıtdı sayılır; ama alırsanız pişman olmazsımz.» Ortaya bir s^ssizlik çöktO. İHt defa olarak ikisi de reame baktılar. Kesimlerin tesirinl bozraamak için kaba ttmkavv» kaplanmıs dovann Szerinde tek ba;ına asılıydı. David b« resmi iyi bilirdi. katalokta yeri vardı. eerçekten gfizel bir regimdi: Bir «4811111 içl: ı?ık dolu. rtnk doln . pembeler, gfimflsîler, yeşiller. Resmia konnsu da tam David'in zevkine %öreydi. Bir konofma tahnesi: Ma dame Melo'nun evinde, aktrigin odasında, kend'uivlc küçüeük kızı. David'in içindCTi bir eldeetme istefi kabardı, geldi boğazın.i tıkandı. Mutlaka elde etmcliydi trnnn, motiaks. Sisley'in yamna asardı. Adam miithiş para istiyordu ama, David bu paravı pekâlâ verebilirdi. Zençindi, şu Leuschner'cigin tahtnitı ettifnden kst kat zenfin. I.euschner onnn kasada kitli o ufak kaplı defierini görmediŞfi için, ne kadar zengin oldutunn bilemezdi elbette. Bu defterde nra str» sayılar insamn g5*ünü ahyordu. Hem, şu da vardı: Bnnea yılhk verinısiz nğraşmadan, evlilik hayatının sıkınttlanndan sonra, her isiedtgini niçin almasındı? Son günlerde Royal Dutvh'tan kazandıgı külliyelli parayı bnndan daha iyi bir çeye harcıyamazdı. Çeki yazdi. adaraın elini gıktı, knruboya resmi sıkı sikı koltn£unnn altma yerleştirip, göğsfi kabara kabara, dfikkândan çıktı. Köşküne gelince, Artnro çe. lip yemegin hszır oldnfmra ha ber rerinceye kadar, resml dnvara astı. Geri geri çektlip seyrederken: «Hârikulâde.. harikulâde!» diyordu. «Frida'nın hoşnna %\der sanırım.» Frida'ya saat beşte felmeginl söylemUti. Frida Von Altishoter de, bir yere tam saatinde çitmeyi nezaket knrallanndan biri saydıfx içln, elifî elifine beşte geldl. Xalnıa, her zamanki gibi o krem rengi yamukynmnk vfaeık Daupbine marka arabasiyle değil, ynrfiye yfirfiye gelmigti. Evi çölün karşı yakasında, iki kilometre Stedeydi. David kadının iki elini birden tutup sıkarken, onn azarlar gibi konnştn: « Niye karşıdan ksyıkla geçtin? Hava sıeak, kıyıdan l«ıraya kadar yol da pek dik. Haber verseydîn, Artnro'yn gönderir. seni aldınrdım.» Frida: «Zarar yok» dedi. Son. ra, gölGmsedi. «Sen beni nagıl olsa kendi arabanla çötüreeeksin diye, kendi arabamı getirme ye liizBm rörmedim.» Ingiliıceyi, biraz yapmaeıklı olmakla beraber, iyi konnşayordn; yalnız, kimi becenin üxerinde biraz fazla daraysrda •n», bu da boş kaçıyord*. David: «E, glmdi blrer eay n içeriz* dedi. «Hazırlattım.» Zile bastı. «Toplantıda snlandınlmış vermuttan başka bir şey balamayu.B Frida: «Her seyi nasıl da dü şflnü rsün !> dedi. Kıntarak oturdu, eldivenlerini sıyırdı. Yapısı knvvetH, kıvrak parmakiarı vardı; tırnaklannı dfizeltmifti ama, cllâ EÜrmemişti. < Kontshatu'ta eanın ukılmaz inşaallah.» Artnro tekerlekli masayi Jve ri sürüp diz bükercesine eğilc. rek çaylannı vcrirken, David kadını süzüyordu. Gençliğinde çok çüzeldi besbellf. Yüzünün kemik yapısı çok biçiraliydi. Simdi bile, kırkbeş yaşında... Kırkaltı mıydı yoksa? E, belki de kırkyedi... saçlarına ak dtis raeye, derisinde de yajının esmer benekleri belirmeye başlamıştı ama, gcne de çekici bir kadmdı. Temiz havaya, idmana düşkün bir kimsenin diradik. çevik yapısı vardı onda. En göze çarpan yeri dc göıleriydi. Koyn bir güneşyanığı sanya çalan bu yeşil göılerde yer yer siyah parıltılar çalkıyor du. David bir kere ona gSzleri nin güzelliğinden söz açacak olmuş, Frida gülümsiyerek: «Redi çözü benim etiılerim» demişti. «Ama, tırmalamam ben... belki pek seyrek tırmalarım.» David Moray. şimdi bn kadma karşıbir yakınlık duyarak. için den: «Evet» diyordu, «çok şey geçmiş başından; ama, hiç aıılatmıyor.» Frida pek sıkıntılı bir durum daydl. Biriki elbisesi ancak vardı. Talnız, çok güzel elbiselerdi bnnlar; aynca, kendisi de bnnlarU pek sârif bir »ekilde giyinmesini biliyordu. Birlikte yfirfiyflşe eiktıklan va kit Frida ekseriya rengi atmıs kızılımtırak kahverengi kostümiinü giverdi; basında avcı biçimi külâtiâr bir fapka, avaklarmda el örgüsfi evrap, ayağında gene rengi atraış, el dikisi kaba kundnralar. Bugün sade ama iyi dikilmis sanmtırak kahverengi bir kostöm giymişti. Ayakk3plan, eldlvenleri de aynı renkti. Başı açıktı. Her halinde, her bareketinde bir bafkalık, inee bir ıcvk çoze çarpıyordu. David'in buııu kendi kendine tekrar söylemesine ISzum yoktn: En yüksek sımfından okumuş bilgili bir kadmdı bn. «Ne giizel çay içiyomm siıde!» David: «Kuğujölünnn sert suyuna göre ayn harman yaptırttım.» dedi. Frida, yan çıloşır gibi, bafinı salladı : «Sahiden... her şeyi düşünüyorsunuzj* Biraz durdu. «Ama, insanın her istediğini yerine getirebilmesi ne KÜzel şey. dir!» Aralarma derin bir sessizlik çöktü. tkisi de sert suyla yapılmış çaylannı sindire sindire içtiler. Sonra, Frida. başını biraz kaldırıp yukprı dojru bakınca, birdenbire haykırdı : «Yaşa! Aldın ha!» Vuillard'ın tablesunu cn sonuııda sormiiştü. Büyük bir coş kunlukla ayağa fırladı ama, fincaııla tabağı gene, büyük bir uslahkla, elinde tutuyordu. Resme yakından bakmak üzcrc, karşı duvara doğru gitti. «Güzel.. çok güzel! Bnrada salcridekinden de güzel görü nüyor. N'e şirin çocnk, şu iskcm ledeki! Yalnız, Leuschner seni »oymamıştır inşallah:» David de geldi onnn yaaımia darda, birlikte, konnsmadan, kuraboya resmi hayran hayran feyrettiler. Frfda sevk sahibi bir kadındı, bir şeyi metbetmekte pek afin kaçmazdı ama, reamin yamndan aynlıp geri dönerlerken, odaya göz gesdlrlnce, kendini totamadı. Onsekllinci yfiıyıl tam rabat koltnklar, ynmnşacık knrsunl halı, XVI. Lonis üslüba knmaş kaplı fandalyeler, ocagın mermeri üzerindeki Tıyang Çin biblolan, onnn üstünde Gauçuin'in imzalı, Urihli «Aven Köprflsü» tablosn, karşı dovarda Dagaa'm o harikuiâde çiplak kadın tablosa, Bonnard'ın ikinci derecede kalmakla beraber zengin renkli bir resmi, Mary Cacsat'ın bir ana elinden çıktığı belli bof bir eseri, en sonnnda da fa Voillard. Frida von AHithoıer, alçak tesle: «Odanıza bayılıyornra» dedi. «tnsan bnrada ömrfinü küzel feylerin zevkini eıkararak geçirebilir. Hele bnnları kendisi kazandıysa.» David Moray; «Hak ettim »anırım bunlan» dedi. Böbürlcnmeden konnsnyordu. «Gençliğimde, tskoçya'da, pek bir »eyim yoktu. Hattâ, pek yoksuldum.? Bunlan söylemekle hata etmisti. Söyler söylemez pişman oldu. Geriye bakmıyacaksın. hep ileri bakacaksın. ileri! dememişler nıiydi ona? Çabnk çabuk konuşarak: «Ama, siz...» dedi, «siz harbe kad»r hep...» Bir duraladı. «... iyi bir hayat fürmüşsünüz.^ Frida, ynmugak bir sesle: «Kvel dedi, «iyi günler gordük.» Bir ara gene konnşmadılar. Frida'nın bnnları yan gölttmser bir ağırbaslı'ıkla «öyleyi«i serçekten hayran kalınaeak bir »eyıli. (Arkaaı vmr) E E = = E = E E = = E = = = E ^ = E = E E = = 3 E = = = ~ = = z: = = = zz ^ = = S E a = Kitapevlerinde ve Cumhuriyet matbaasında bulunur10 Lira Tek kitap isteyenJer, bedelini pul olarak göndermelidirler. 2 2 MART ÇEKİÜJİNDS 100.000 LİRA 1 kişiye bir 1 W«!y« 6 0 0 KİŞİYE 6 0 0 İ R MY K A İE L APARTMAN DAİRESİ SON PARA YATIRMA GÛNÜ OSMANLI BANKASi İlâncılık «49/7