Katalog

fKJ iiııııiMiımıııııııııımııııı 17 Ağustos 1961 Malî Meseleler VergiReform Komisyonunun raporu ve kararları Yazan: Esai TEKELİ IIIIIIIIIIIIIII••••IIIIIIIIIIT1İ Sehir TARfHİ • BAH1SLER ıııişiııııifiıııııııınııııııuııifitınııııııınHiııııııııımııııııııııııııııııııııuııııuııııııuııııııııııııınıııiEHiı HEM Y NALINA MIHINA 1 Vergilerimizln yeni vergi telâk linde gtrçekleştirilecek yatırımlakilerine göre ıslahı hareketi 1949 ra ve bir yatınm ofisinin tasvip ve yıhnda Gelir, Kurumlar vergile tasdikından geçirüecek olanlara riyle Vergi Usul Kanununun ka tahsis olunacaktır. 2) Yapılacak buliyle başlamış ve ondan sonra yatırım en az 250.000 lira olacaktır. Son 24 »aat içinde iki kişi denizbazı prensipleri de zedeliyen zik 3) Bilânço esasına göre defter tuj de bir çocuk da kuyuda boğularak zakh tâdilleri müteakıp 1960 sene tanlar indirimden faydalanacaktır. sinde hummah ve biraz da acelec 3) Kazançtan yapılacak yatırım i ölmüşlerdir. bir ıslah teşebbüsüne geçilmiştir. indîrimi, kurumlarda yatınm be I Eminönü meydanında ayaklarıBu teşebbüs «rasında zaruri ola delinin yüzde altmışı, ferdi teşeb nı denizde yıkarken düşüp ölen rak etraflı tetkiklere girişilememiş büslerde yüzde otuzu derecesinde 14 yaşlanndaki Fahrettin Erol'un cesedi dalgıç tarafmdan denizden Gelir Vergisi ile Vergi Usul Ka olacaktır. çıkanlmıştır. îstanbulda ikâmetnununda bazı düzeltmeler yapıll lşçilerin, çahştıklan gâhı bulunmıyan Fahrettin'in cemakla yetinilmiş, buna karşı Araşirketlerin scrmayelerine sedi Belediyeye teslim olunmuş. zi, Bina vergisi gibi reel vergileriştirak ettirilmesi de daha ziyade vergi hasılatım tur. Yatınm indirimi, kalkınmayı arttırma maksadını güden tâdiller öteyandan Istinyede oturan Ha malî bakımdan teşvik edecek ikti san Çetın ismindeki genç de deniz yapılmıştır. •adi bir tedbir iıe, işçilerin çahş kenannda yüzme bilmediği haldeGelir vergisi »iıteminin yürür tıklan şirketlerin sermayelerine lükte kaldığı on yıl içind» tatbi iştirak ettirilmesi de muvazeneli denize girmiş ve boğulmuştur. Kaıtal'da Şerifali sokağında okatta aksayan bazı taraflar förül bir ekonomiyi sağlamağa hizmet turan 4 yaşlanndaki Sait Üzgün düğü gibi iktisadi ve ioıyal telfik edecek «osyal bir tedbirdir. kilerde de ilerlemeler olmus, huKomisyonun, bu hıuustaki tek evlerinın yakınındaki bir bahçesusiyle memleketimizin iktisaden liflerine göre, anonim sirketlerin de bulunan kuyu civarında oynargeri kalmış bir memleket olmaıı perıonele hisse senedi verilmesi ken içeriye düşroüştür. ttfaiye ta hakikati blze, vergi meselelerinde suretiyle termayeye ilâve ettiği rafından 15 metre derinliğindeki iktisadî ve sosyal düşüncelere da kısımlar, Kurumlar vergisinden kuyudan çıkarılan 4 yaşındaki çocugun cesedi ailesine teslim olunha ziyade yer verme zarurttini II istisna edilecektir. ham etmiştir. Bu sebepten vergi Personele verilecek hisse ıcnet muştuı. Yeşilköydekı Kapri plâjında desistemimizde gerek tatbikatın ak lerinin değerinden kurumun de•akhklannın giderilmesi, gerekse ruhte ettiği kısım, hisse senetleri nize atliyan Ragıp Serabu da baİktisadi ve gosyal düşüncelere lâ nin verildiği yılın kazancı ile kar şmı kuma çarpmış ve yaralanmış. yık olduğu yerin verilmesi için et ışlanamadığı takdirde bakiyesi ta tır. raflı tetkikler yapmak üzere f mamlanıncaya kadar müteakip bat 1961 de tstanbulda Maliye V. yıllann kazancından itfa olunabıkâletince bir Vergi Reform Heyeti lecek, bu hisse senetlerinin değerkurulmuf ve bu heyet d»on günls lerinden anonim şirketin deruhte re kadar tetkiklerine devam cde ettiği kııım, personel bakımından rek çahşmalaruun ilk kısmı, yani Gelir vergisine tâbi tutulmıyacakvergi reformunun hedefi ile Gelir tır. Merkez Bankası, ithalâta tahsis v» Kurumlar vergileri hakkındaedilen döviz karşılığmda ithalâtçı S thracatı tesvike yarayaeak ki ilk raporunu tanzim ederek 15 da n tekrar taahhütname almaya vergi tedbtrleri temmuz 1961 d« Vekalete vermişBilânço esasına göre defter tutan başlamıştır. Taahhütte döviz kurttr. Gelir ve Kurumlar vergisi mükel lanndn bir değisiklik vukuunda Reforra Komisronununun ealış leflerinin ihracat muamelelerin bunun ithalâtçı tarafmdan karsıla ma programı zengindir. Heyet yal den tağlıyaeaklan kazançlar üze nacağı tasrih edilmektedir. nlz Gelir ve Kurumlar vergilerini rinden bu kazancın yüzde kırkı, Bu muamele bazı söylentilere ele almakla yetinmiyecaktir. Ser fert teşebbüslerinden yüzde yimıi yol açmış ve devalüasyon sözlerivet ve S«rvet Tedavülü vergileri, nispetinde bir özel indirim yapı ni ortaya çıkarmıstır. Ancak, alDamga Rasmi ve Harçlan, Gider lacaktır. dığımız mâluraata göre buna benvergileri, Gümrük vergisi, Mal! Bu indirim, yatınm indiriminin zer taahhütnameler 25.30 seneden înhisarlar Rejimi, gümrük ver aynca yapılmasına mâni olmıya beri Merkez Bankasınca alınmakgisi, Mahalli Maliyeler, ı ver caktır. ta olduğundan, ortaya çıkarılan gi benterleri) (patronlann ipsözlerin yersiz oMuğr. anlasılmak4 Amortünnan timai sigorta aidatına iştlr» îki nevi amortisman kabul edil tadır. ki, ailelerc verilecek tahsisat v« Düz amortisman, Mütehassıs polis şefleri başka yıllık izin için yapılan kesintiler, mektedir. 1) işlere tayin ediliyor meslekl tesekküller tarafmdan 2) Degresıif amortisman. Düz amortisman, bildiğimiz ualınan aidat gibi ödenmesi mecbuIstanbul Emniyet MüdürlüğüGittikçe ri olması dolayısiyle vergiye ben ruldeki amortismandır. nün, Trafik Müdürlüğünde yıllarazalan amortismana da (degressif) zetilen hasılat), vergi hukuku, dan beri çalışıp mütehassıs ünva vergi kazası, serbest hesap u» (mütedenni amortiman) denmek nmı kazanan bazı polis seflerini tedir, manları gibi çeşitli mevzularla başka görevlere vermesi teessür uğraşmayı da programma almış Düz amortisman nispeti, Maliye Ba uyandırmıştır. tır. Bu mevzular da tıra İI* ele kanlığı, Odalar Birliği ve ilgili Ba Bu arada, Trafik Müdürlüjünkanlıklar tarafmdan tesbit edileahnacaktır. eektir. Mütedenni amortismanın den alınan polis »eflerine bazı ıDaha ziyade Oelir ve Kurumlar nispeti, düz amortismanın iki mis filsız isnatlar yapılmaktadır. Esavergisice taalluk eden ilk rapor li olacaktır. Mükellefler bu iki u sen çok aar bir kadro ile çalısan Trafik Müdüılüğünü kıymetli elebile hayll uzundur. (200) sahife sulden birini seçebileceklerdir. kadardır. Biz bu yazımızda vergi Degressif amortismandan yalnız manlardan mahrum etmenin bir. «îstemimize bu raporla getirilmek bilânço esasına göre defter tutan çok aksalchkıara sebebiyet vereceği söylenmektedir. istenen yent g6rtişleri, Gelir ve lar taydalanacaktır. Vergi Usul Kanunlanna konmak İntihara teşebbüs eden bir akıl 5 Kıymet ariiflan istenen hükümlerden mükellefhastası kurtanlamadı Amortismana tâbi iktisadî kıyleri pek yakından ilgilendirenleri metlerin satılması halinde elde Eakırköydekı Rahmi Duman Akıl ni pek kısa olarak belirtmek isti edilen değer fazlalarından vergi ve Sinir Kliniğinde tedavi görüryoruz. Tabiî bu hükümler, bir tek alınmaması, iktisadî kalkınmanın ken üç gün önce geçirdiği bir kriz lif mahiyetindedir. Kabulü Veki teşvikine yarayan tedbirler arasın sonunda kendisini asarak ntihar letin tasvibine ve bu hususta bir da yer almaktadır. Komisyon bazı ettr.ek isterker. kurtarılan Zühre tasarı tanzlmi halinde bunun ka kayıtlarla bu esası da kabul etKenar isimli hasta, yapılan tedanunlaşmasına bağlıdır. Fakat ra mistir. viye rağmen dün ölmüjtür. porda yazılı tekliflerden bir kıs6 Zarar nakli Bugün troleybüsler mı, çok müşahhas noktalara ve Bizde Gelir ve Kurumlar vergiçalışmıyacak bazan da şikâyet konularına taalluk ettiği için kabulü ihtimall ga si kanunlanna göre bir seneye ait Şişli Yenikapı troleybüs havai zarar, kârla kapatılamazsa ileriye lip görüîmektedir. doğru iki yıla nakledilebilir, Ge hatları bugün Aksaraydaki havai 1 Yatırım lndiıimi lir vergisini tadil eden yeni kanun, hatta bağlanacağmdan Topkpı bunu üç yıla çıkarmıştır. Komis Eminönü arasmda troleybüs çalış Komisyon, vergilerimize yepyeni on bu müddeti, yeni vergi telâk mıyacaktır. bir görüş getirmekte ve vergi tedTroleybüsler yerine otobüs tahbirlerimize memleket ekonomisine kilerini de gözönüne alarak beş sis edilmiştir. hizmet edecek bir mahiyet ve şeıla çıkarmak istemetkedir. Avram Asa'nın duruşması kil vermeği istemektedir. îktisadi 7 Reevalüasyon kalkınmayı malî bakımdan teşvik Ihraç ettikleri düşük evsaflı Para kıymetinin düşmesi üzeriedecek tedbirlerin başında ise ya >e gerçek durumu aksettiremiyen krom karşılığmda, kota dışı yüntınm indirimi gelmektedir. Ka hale gelen bilânçoları, günün pa lü mensucat ithal etmek suretiyle, zancın işletmeden çekilmiyerek ra kıymetine uygun bir hale getir kaçakçılık yapmaktan sanık, Av. yatırıma tahsisi halinde yatırılan mek demek olan reevalüasyon, ya ram Asa ve Alpaslan Karadavut kıymelterin muayyen bir yüzdesi ni günün rayicine göre yeniden ile 3 arkadaşının yargılanmasına nin, teşebbüslerin kazançlanndan kıymet takdiri keyfiyeti, bizde iti dün de devam edilmiştir. îkinci Komisyonun Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan düşülerek vergiye tâbi tutulmama bara alınmamıştır. sı mânasma gelen yatırım indirim bu hususta vardığı karara göre dünkü duruşma çok kısa sürmüş lerini, Komisyon bazı ihtirazi ka yalnız ticarî bilânçolardaki amor ve Gümrük tdaresine yazılan yazı yıtlarla kabul etmektedir. Bu ka ismanların hesabında nazara ahn lara cevap gelmediği için de, başak üzere sabit değerler yeniden ka gün e bırakılmıştır. yıtlar şunlardır: 1) Bu indirimler, ymet takdirine tâbi tutulacaktır. Devlet Plânlama Teşkilâtınm yapacağı genel kalkmma plânı dahi(Arkası var) Ağustos 17 Rebiül'evvel 5 2 kişi denizde, bir çocuk da kuyuda boğuldu Bo||aziçi Yalıları Sultan Hamit iraOrtadofuaun • » Yazan : dMİrle satm ah ki vt yeni Kıral narak, yalını» araileleri bu yaz kasmdaki, takrf«nevsimini Boğazben 80 dönümlük içi yalılannda ge . bir koru da daçiriyorlar. Evvelâ, kendi tahip olduğu Bü hil olmak üzere, ŞeyhülUlâm CeYeni bir gazete haberinde de Çıtarihçesinden malettin Efendiye hediye edilmisragan sarayının bir eğlence yeri yükdere yahsının olarak restore edileceğini okuduk. bahıetmişti: cBu yalıyı Abdurrah tir. Yah yıkılarak, Şeyhülişlam ts Ufak bir ihtimamla, Boğaziçinin, m:n Pasa, bir Kransız mimarına rafından, daha yeni bir sekilde inyaz mevsimlerinde bütün Doğu yaptırmı». Şimdi Kocataş gazoz ra edilmiştir. Bu yalı da yıktınlmemleketlerinin bir dinlenme ye fabrikasının bulunduğu yerde Ka mıstır. Kuruçesmenin Arnavutköyle birri olacağında şüphe yoktur. Gelen ra Kihya namı ile maruf Karabet Dahiliy» Kazın ler, bizim beğenmediğimiz eski Bey yalısı varmış. Abdurrahman leştiği noktada zamanın ahşap valılannı arıyoı ' Paşa bu yalıyı Maksudzade Se Memduh Paşa yalısı. Bu yalı deniz lar. Birbiri arkasından, âdeta ke buh Beye ipotek etmış, daha son üstünde değil, yoldan sonraki set yifle yıkıp yok ettiğimiz bu yalı ra da satmış. Bilâhare ya^ıyı, t üstündedir. Aleksandr Kara Todori Pasanın yalısınm yanındaki ların, bir gün turizm dâvamızm Abdülhamidin oğullarından başhca kaynaklanndan biri olaca ] Şehzade Ahmet Efendi satın al arsanın sahipleri bulunan bir Ermeni ailesinden satm ahnarak ğını nasil düsünememişiz? .' mış. Şehzade Ahmet Efendi, bu ya Memduh Paşa tarafmdan yaptınl i lıda otururken, Udî Ali Rifat Ede, Ankarada Ercüment Ekrem fendiden 20.000 lira borç almış, boı mış, takriben otuz odah bir bü Beyle yaptığımız bir konuşmanın cunu ödiyememiş, yah tnüzayede yük yalı idi. Altmda, Bizans zamamndan kaldığı rivayet edilen notlarını neşretmiştik. Bu defa da ye çıkmış ve Rifat Bey satın »1sahnnclar ve tnahzenler elimize, 1942 senesi yaıında Molla mış. 1929 yılında da yalıyı Nec büyük Tüccar Va Beyle yaptığımız bir konuşmanın mettin Molla Beye satmış. fi Efendiye satılmıştır. ' notlan geçti. Büyükderedeki yahO gün, Molla Beyin hâtıraları Mazlum Paşanın yalısmın altın sının bahçesinde Molla Bey, yaşadığı zamanların Boğaıiçisini, ken Büyükdere kıyılarından Kuruçeş da, Müze Müdürü Hamdi Beyin disine mahsus tatlı iislubuyla an meye doğru uzanmıştı. Defterdar yalısı. Yine o sıraia Sultan Relatmıştı. Şimdi. o ramanları ve Burnundan îhmal Paşa camii, o sadın oğlu Necmettin Efendi yaeski yalılan düşünürken, Molla nu geçince Kaptan Derya Hasan hsı, onun altında Çinçon Hasan Beyi de aynı tahassürle hayal edi Paşa yalısı (bu yah sonra Naile Paşa yalısı. Bu yalı bilâharj SadSultana intikal etmişti.) onu geçin nâzam Kâmil Paşaya geçti. yorum. Kuruçesmenin büyük *e tarihl Molla Bey, bir eski Istanbullu ce gelen küçük yah Asker! TemZade tipi idi. Şohbetleriyle, yemekleriy. yiz Reisi Fazıl Efend'nindi. Ondan yahlarmdan biri, Muhsin le, kıyafetiyle içimizde, geçen za sonraki büyük beyaz yah, eski Mehmet Paşa yalısı idi. Bu yah, Muhsin Zadelerden, manlardan kalmış bir insan gibi Sadrıâzam Ethem Paşa yalısı idi sonradan yasardı. Yaz mevsiminde, Büyük Bu yalı sonra, Naciye Sultana in Şeyhülhattatin Abdullah Beye iskelesi deredeki yahsının dairelerini ço tikal etmişti. Onun altında arnu j geçmİ5tîr; cuklarına açar kızları, damatları, vo üslubunda Nazıme Sultan ya yanındaki yah, Kureaadan Emin torunları arasmda memnun ve lısı (Nazıme Sultan, Abdülazizin Beyindi. Kuruçeşme yalılan, Birinci Dün mpsut zamanlar gecırirdi. kızı ve Müşir Derviş Paşa oğlu Halit Paşanın zevcesidir), onun ya Harbindeki büyük ve neşhyr yangın sonunda yanmış, yangından altında, Seniha Sultan yalısı (bu kurtulmuş olan Sadrıâzam Ethem yalının yerinde XVII nci asrın V E F A T Paşa (Naciye Sultan), Nazıma Sul meşhur Tırnakçı yalısı vardı). Yi tan, Müze Müdürü Hamdi Bey, Hatlce Bezmen'in eşi, Hnyretne Kuruçeşmede Mazlum Paşa Mabeynci Arif Bey yahları da son tin ve Selçuk Bezmen'in babalan, Mehmet Şefl Leıgtn in bayalısı (Mazlum Paşa, Mısır Kapı defa yapılan Kuruçeşme kömür canajı, Muhlise Lezri, Mehm*t Kethüdası, sonra Deavl Nazın ol depolan münasebetiyle, Belediye Ali ve Necdet Turganer'in eni«muştur.) Molla Bey, bu yalıyı tarafmdan yıktırılm.ıştır. teleri Manifaturacı Mazlum Paşanın mı yaptırdıgını Bir zamanlar, Boğaziçinin en KADRt BEZMEN veyahut, satın mı aldığını bilms» güzel yahlariyle en meden! bir 16'8/961 günü Rahmeti tlâhiyr diğini, söyledi. Yah, fayet geniş semti olan Kuruçeşme salıilleri, kavuatugundan cenazesl 17/8/961 sofalı, odah, büyük iki kath bir şimdi baştanbaşa kömür yığınlariy perşembe gttnü Aksaray Valide eski zaman yalısı idi. Mazlum Pa le kaplıdır. Bizim bu man.aradan camiinden ikindi nam.ızını mütaakıp ebedl istirahatgâhına tevfanın vefatında, oğulları, Tevkii daha «nemnuniyet duyduğumuza di edileeegl naym doetlanna bllDivanı Hümayundan Tevfik Bey şüphe yoktur. airilir. le Dahiliye Nazırı Metnduh PaşaCumhuriyet »41*! ya intikal etti. Sonra, vereseden, Partiler ve partililere dair eni partilerimizİB 1leri gelenleri, (bu arada bilhassa Y. TJ». Uderi) gittikleri her yerde C^JP. ye nücura eden konuşmalar yapıyorlar. C.HJ*. iktidarda veya iktidardan dfişmüş bnlunan bir parti olsaydı bn taktiği kolaylıkla anlamak kabildi ama ortada memleketi felâkete süriiklemiş ve bir ihtilâle sebebiyet vermiş D.P. dnrurken onnn bir kenara bırakılmasına ve o zamanlann mnhalefet partisinin ele alınmasına doğrusn kolay kolay akıl ermiyor. Y» CJHJP. olmasaydı D.P. den bahsetmenin işlerine gelmediğl anUşılan bn liderler ne yapacaLlar, ne söyliyeceklerdi acaba? Biz bn dnmmda dahi C.HJ*. nin demokrastmize bir hizmetinl gdrmekteyiz. leni liderleri bflcnm edecek konn aramak külfetinden knrtsnyor. Az iş mi? *** AJ". nin bngünden yanm tâyin edebüen en uzak gSrflşlfl partimiz oldnğn bir kere daha meydana çıktı. Bn partinin basın sözcüsüuün seçim masraflarının nasil kapatılacafı hakkında verdiği izahat karşısında herkesçe bilinen gerçeği yeniden hatırlamamak mümkün degil. Her adaydan 125a Ura ahnacak, seçimi kazananlardan aynca tahsıl edilecek yedi yüz elliser lira bn yekfina katıldı mı bütün borelar kapatılacakmif. Adaylardan ahnacak pars toplamı havdi belli olsnn diyelim, ama A. P. nin kaç milletvekiliigi kazanacağı bngünden nasil bilinebilir ki onlardan alınacak yedi yüz ellişer lira hesaba katılabilsin ve böyle bir billnço yapılabilsin? (A.P., nin hesaplanna akıl ermiyor) diyenlere işte bir vesika daha... *** Sayın Bay, DJ\ milletveküi iken 1958 de (yani teminin batacağı iyice anlaşıldıgı günlerde) istifa ederek C.HJ*. ye girmiş. İhtilâle kadar orada kalmı?. Derken bu partinin kontenjanından Temsileiler Meclisi fizasi seçilmiı. Bir eyyam da bn sıfatı muVafaıa ettikten sonra günün birinde yine paldır kfildfir is tifa ederek bn sefer AJ\ ye geçmiş. Ne oldn a efendim, bir aeı kahvemizi içmeden bSyle.nereye? Hişşşt, zihnen en fazla meşgnl oldngn günlerde adanun aklını kanstırmayın, bir hesabı Ibtimalinin zUuaklan içinde yann geçeeegi partiyi tâyine nfraşan bn sayın bayı rahat bırskmamak, dofrnsn demokrasimize düpedüz fenalık etmek olnr. Bu politikacı tipi nev'i şahsına münhasır bir tip olsaydı belki de bir çok islerimiz yoluna girerdi, degil mi? Cevat Fehmi BAŞKUT Halâk Y. Şehstivaroğla İthalâtçılardan alınan iaahhiiller DIKKATLER : Hangi sahalarda ilerledik ? Yazan: MAZHAR KUPİT Atatürk'ün altın devrinde kaydettiğimiz maddi ve manevî ilerlemeler hepimizin gözü önündedir. O devirle saltanat rejimi arasın daki farkı bizler gibi bunian yaşamış olanlar daha iyi takdir ederler. Atatürk devrinde memlekette 4sayiş, yani emniyet en yüksek mertebesine varmıstı. Meşhur tft biriyle buradan başmıza bir tabla altın yerleştirseniz, hiç kazasız ve tehlikesiz Doğu hudutlanmıza kadar gidebilirdiniz. Bugün aynı iddiayı ileri süren bulunacağını pek sanmıyoruz. O tarihlerde Florya'da kadm kız yerli yabancı denize girer, serinler ve sere serpe dolaşırdı. Kimse kim seyi rahatsız etmezdi. Şimdi öyle mi ya? Piyasada oyle ham ervah ve görmemiş kimseler türedi ki kadın kısmı için artık buralan haram oldu gibi bir şey! Eskiden turiste yardım etmek, dünyanın en tabii bir hareketi sayıhrdı... Bunun şimdiki manzarası üzerinde durmasak herhalde daha iyi olur. Eskiden, ama çok eskiden, tam yanm asır evvel, Arap vapurlan îstanbul'dan Jzmir'e on sekiz saatte gidermiş. Bunu, o zaman bu seyahati yapanlardan blliyorum. Bugün ise vücutleriyle övündüğümüz en gösterisli gemilerimiz ile bu mesafeyi on dokuz saatte zor alabilmekteyiz. ötekilerin hepsi îzmir'e 3038 saatten fvvel varamamaktadır. Ya trenlerimiz? Acaba onlar ne halde? Anadolu ekspresinin hali malum. Ortalama sürati ya 30, ya 35 kilometre! Bereket motörlüler var... Şu elektrikli trenlere bir bakın. Üç dört sene evvel yeni geldikleri zaman Sirkeci • Yesilköy «rasm • daki mesafeyi 18 dakikada katedıyorlaıdı. Bugü'a galiba *ynı yere yanm saatte dahi varamıvorlar. E1H »ene fcadar evvel Moda. Kadıköy v« Burgaz gemileri, satm almdikl»Ti vakit Köprü'den Haydarpaça'ya on üç dakikada vanlıvordu Şimdi aynı yol için en yeni getrilerle 20 dakika lftzım. Adalara direkt vapurlarla 30 »ene evvel de bir saatte gidilirdl, tımdi de öyle. Her iskeleye ugnyanlar için Uizumlu iki taatlik zaman eüresi bugün de değişmiş değildir. Postalar o günlerde belki daha çabuk işliyordu. Telefona gelince, bu hususta tereddüde katiyen mahal yok. Kırk sene evvel, arada bir de mutavassıt bayan olduğu halde telefon işleri kimseyi özmezdi. Hariçten ekmeğimizi temin için buğday ithal etmezdik... Belki böy le bir hal nadiren görülürdü. Ama şimdi olduğu gibi her sene tekerrfir eden tabit bir hftdise şeklini almamıştı. Şimdi bir tek yıl Amerikadan buğday getirtmiyecek olsak, alimallah işimiz dumandır. Bize neden bu gevşeklik ânz oldu? Acaba hep birden uyku h»stalığma mı tutulduk dersiniz' Fakat haksızhk etmemiş olmak için bir çok sahalarda göze görünür terakkiler kaydetttgimiıi hatırhitmahyız. Eskiden bütün yiyectk maddelerimiz, yağlanmız saftı. Nasil elde ediyortak övleee müstehlike intikal ediyordu Hamd olsun bu iptidailigia onüne geçtik Artık saf bir dirhem tereyağı, susuz bir da.mla süt, t>ıze bir tek yumurta, şekersiz bir katre bal bulmak kabil olamıyor. ve asnn bize bnhfettiği imkânları kullanarak bütün bu maddeleri çaktırmadan tagçis etmenin çarelerini bulduk. Bu sahada olsun Avrupayı kat kat geride bıraktık. ACI BİR KAYIP 3 Önder EVRENOL 16 § İpek Fatma EVRENOL V, 50 yıldanberi Amerikada bulunan Massachuset eyalettain Lynn, Salem, Peabody şehirlennin 22 sene Türk Cemiyet Reisüğini (Ankara Orphan Society) yaparak yurda sayısız Urmetlerde bulunan ve Elâzığ Verem Savas Demeğüıe röntgen makinesini temin eden hâmiyetli vatandaşımız Elânğlı % doğumunu dost ve akraba16 larına müjdelerler. % Çincinnati 14/8/1961 YASEMtN'in kızları g MEHMET KARAKAYA 1 ağustos 1961 günü kalb sektesinden âni olarak vefat etmistir. Cenazesi eşi Hikmet Okan tarafmdan yurda gönderilerek Silivrikapı Kozlu mezarlı|m» 11 ağustos 1861 cuma defnedilmistir. Mevlâ gani ganirahmet eyleye. Cumhuriyet 3432 IL. 8038/3393 TEŞEKKÜR Yakaluıdıtım Vlral Hepotit hastalıfını zamanmda teşhis ederek. derhal dikkat, itin» ve ihtimamla tedaVİ edip. beni tekrar »ıhhate kavusturan kıym<"tli Doç. Dr. , «GALATASARAY» ın Ş a h a n ^ RAStM BERKMEîTe en derin teçekknr ve «evgllerlmin iblâğma gazetenizin tavaEsutunu rica ederim. Gameda Lmt. Şti. Umum MüdOru Kemal Erh»n Cumhuriyet 3408 | AKDENİZ TURU f • ^ • • Kalî Hareket 26 Ağıstos 1961 İştirak edecekJere yeni <mHr.lBT* Döviz kolaylığı it Taksitle satıs • Fiatlar 1000 liradan baslar. MEVLII Bulnnmaz eşim. kıymetli babamız vefatınm kırkıncı gününe tesadttf eden 18 ağustos 1961 cumagünü, bğle namazını mütaakıp, Şişli camiinde. Hafız Kâni Karaca, Raif Bahriyeli. Aziz Bahriyeli ve Duahan Nusret Yeçilçay tarafmdan okunacaic Kuranı Kertm ve Mevlidi Şerife arzu eden akraba ve dostlanmızın l»tirakleinl rica edenz. Up ailesi IL. 8019 3397 \ • ^ \ YES TÜRİZM TİTVA LİMİTED 48 57 07 44 78 38 Radyoevi karşısından ve Seyahat Aeenteleri Beklamcılık 1484/3433 t FERİT UP'un Diş Tabibi Kâmil Arıcı Bir aylık tetkik seyahati için Avrupaya gittiğini muhterem hasta ve dostlanna bildirir. Cumhuriyet 3405 Işletmemiz ihtiyacı için ON KALEM cem'an 42400 metre muhtelif YÜNLU ve PAMUKLU MENSUCAT satın alınacaktır. Isteklilerin kapalı teklif mek tupların* ve nümunelerini 15.8.1961 cuma günü mesai saati sonuna kadar Galata Okçumusa Caddesi ŞaJt c ir Eşref sokak Beyaz Han Kat 13 deki Mümessiliğimize vermelec B S ri veya postalamaları şarttır. C ! ç e Her kalem kumasın milrtan ve nümuneleri Müme»»ilU»imr Ticaret Servisindc göriilebilir. V. 5.12|12 18 16.07 19.06.20.48! 3.18 tşletmemiz Arttırma ve Eksiltme, îhale Kanununa tâbi olmayıp E. ]10.06| 5.12 P.01 12.00, 1.411 8.12 malı istediğinden almakta veya almamakta aerbesttir. (Basın 5034 3426) Türkiye Demir ve Çelik jşletmeieri İstanbol Mümessilliği »•»•••••»•»N V E F A T Merbum Kazagker Ali Rıza Beyin v« Aslye Sumer'ln oCullan, Server Sümer'in zevci. Yük sel Sümer'in babası, KAmuran Engin, Adnan Tan'nın karde^leri, Şadan Engin ve Kemal Tan'nın dayıları, Înhisarlar Çay Fabrikalan Müdürlügünden emekli Haklcn rahmetine kavuşmuştur. Cenaze namazı bugOnkU İT agusto» perşembe günü Göztepe camiinde ögle namarını mütaakıp edt edilerek aile kabristanına defnedileeektir. Mevlâ r»hmet eylijc. Allesi Cumhuriyet "411 I Tiyatrolarımıza Stajîyer Ahnacak \ Tiyatro oyuncusu olarak yetiştirilmek üzere en az orta okulu bitirmi» kız ve erkek elemanlar ahnacaktır. Isteklilerin 21 ağustos 1961 pazartesi günü saat 10,30 ile 13.30 arası Küçük Sahneye baş vurmaları rica olunur. HALDUN DORMEN, YILDIZ MÜŞFİK KENTER İL 8043/3435 • =ASK ve MACERA ROMANI: 48 ııııııtıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııifiıııııııııııııııııiıııııiififfiıııııııııııııııııııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııııiMfirııııııııı ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııım^nmı r^ KEMAL FAStH SÜMER HAREMDE Yaîan. AMERİKALI VAROuLD DEKUBRA Sarayda devriyeler gitjide daha sıklaşıyor gibi görüyoram, saray etrafında da öyle. Gerginlik her saat artıyor... Seferberlik var gibi... Seferberiik harb demek deŞildir. Fransada öyle derler. Ayşe başmı salladı: Belki... Ama Şarkta, harb, seferberlikten çıkar. = = = = = E 3 = = ~ E ^ ^ Ş ^ E E Ş ş E Mehmet Ali camisi büyük bir cami değildir. Aşafı ynkan, tsianbaldaki Nnrn Osmaniye camisinin küçük boyda bir madeli gibidir. Cami alçak bir dnvarla çevrilidir, akşam namazı, mermer döşeli diş avlnda kılınır. Albaym, prensi mnhafazaya momur ettiği askerler, duvar dibine korulmnş bir çadırda otnrııyordn. Bölüğe knmanda ed»n Halil çavuş, askerlerini, caminin dört köşesine dikmişti. Cami oldokça geniş bir yolnn nihayetinde idi ve bu yolun sağında, solnnda. ufak nfak dükkânlar vardı. Yirmi kadar amele, ellerinde kazmalarU, bir kanalizasyon tamiratı lşiyle meşgnldfiler. Saat altıda işlerini bi tirdiler, oradan nzaklaştılar. O zaman, şehirden doğrn siyah çarşaflı, şişman bir kadının gelmekte oldnğn görüldü. Bn gelen, Ayşe idi. Elinde kalmış son malına müşteri arar gibi, aheste aheste ilerliyordn. Çadınn önünde çömeldi, çantasını açtı, bir kaç portskal, bir kaç mnz çıkardı. Çsdırdan iki asker çıktı, portakallan pazarlık etmeğe başladılar. Ayş« verilen fiyatı kabul etti, askerlerle çene yanştırmağa başladı. Sonra, rastgele bir şey sorar gibi: Mehmet Ali camisinin etra fında işiniz ne? dedi. Askerler, başlannı havava kaldınp bnrun büktüler. Bn işin bir sır oldnğnnn, bir şey söyleyemiyeceklerini anlatmak istiyorlardı. Ayşe iırsr etmemeği dnha doğrn bnldn, sonra lâkırdı başka bahislere geçti, konuşmafa devam ettiler. O sırada Halil çavnş geldi. Bn fakir kadının ne sattığını merak etmifti, Ayşe: Hararetin var mı, çavnş? dedi, Koka kola satıyornm. ^iıııııuııııııııiıııııııııııııııuıııııııııııınımıııııııııııııiııııuııııırııı Aşağıda cins ve miktarlan yazılı yiyecek maddeleri kapalı zarfla ahnacaktır. Tekuf mektupları ihaleden bır saat önceye kadar kabul edilir. Şartnamesi Erzurum Sankamış Satınalma Komisyonlannda görülür. VECDİ KIZILDEMİR Mnh. Geçici thale Cazetemlza gönderllen evrak TO Miktar bedel teminat günü yazılar nesredilsin edilmaein lade Cins Ton Lira Lira saati edilmez. liânlarüan mesuliyet kabul edilmez * 52500 3875 12/9/10Gİ (Saat 11) Domates salfası 15 Abone ve Uân lşlert İçin. sarfın Tahin 60000 4250 15 14/9/1SS1 (Saat 11) üttüne «Abone» veya «îlftn Serviai» 5750 90000 14/S/1361 ı'Saat 11) 30 Üzüm pekmezi kaydızuzı konması lazundır. 108000 6650 24 14/9/1961 (Saat 11) Tahin helvası * BD GAZETE BASIN AHLAK Çekirdekli (Arkası var) 1 6250 50 100000 15/9/1961 (Saat 11) YASASINA UYKAY1 IAAHHÜ ! K. üzüm (1336 Basm 5053/3439) ıııni!iııııiııııııınınııııııııııııııııııııınMiııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııımııııııımıımniMiııunıımıı#l ETMİSTİB, Yan lşlertnl fillen ldara eden Mesul Müdüı Şlseler ılık olmasına rafmen çavnş bir şişe koka kola açtırdı. Yine konaşmağa devam ettiler. Şimdi Ayşenin etrafında üç askcrdiler, konnşnyorlar, şa kalasıyorlardı. Ayşe plSnını hanrlamıştı bile. Bir tnfiddet, hiç bir şey ıSylemeden, birer birer askerlerin yüzflne baktı, sonra birdenbire şu snsli sordn: Su fiçünflz de Naıbin mnhafızlanndan mısınu? Çavnş: Evet, dedi. Ayşe, iki parmafıoı şakaklv n n a dayadı, ilâve etti: tkinei bölük. Çavnş tekrar tasdik etti, Ayşe, aynı şekilde, parmaklannı şakağına götürerek. Dnrnn bakayım, dedi, size adınızı söyliyeceğim... Hal'e benzer bir şey, Halid... Halet... Hayır. Hayır!. Bn sefer, üç asker, al*k alık bakıştılar. Çavnş: Sen her şeyi böyle bilir misin, cadı? diye haykırdı. Ayşe, adamlann merakını tabrik ettiğini anlamıştı. Yemişlerini çantanna doldarnyor mnf gfbi yaptı, tevasnU ecvap verdl: Hayır. Ama Allab bana bMi irtidatlar vermistir. Kimsenin bilmedi£i bazı şeyleri billrim. Hatta istikbali keşfederim. Ama bnnlar sizin gibi eiddî adamlan ilgilendirmez. Hay di artık ben gideyhn, yolen yolnnda gerek. Halil Çavnş, Ayşe'yi dsrdvrdn: Sahi ml? Geleeeği fBrnrmflsün? Tabii. Kâfıtlanmla bakar, gflrflrnm. Nereden geliyorsnn? Mısırdan. Konnştn^nm arapçadan anlamıyor mnsnn? Askerler, Ayşe'nin çantacının içine baktılar: Bn mnkavva psrçalan nedir? Kimsenin bilmediti ftjltrl bilmeme yanyan esrarb ksV ğıtlar. Çavnsnn artık tereddnd* kal madı. Mısırh kadının omnznna hafîfçe doknndu. Daha tekltfsizoe ilâve etti: Bizim çadıra gel de, marifetlerini göster. Hay hay, hoşnnnza giderse gögterİDİm. Ayşe'yi deve tfiyfl çadıra soktnlar. Güneş nfokta kaybolmoş, nöbetçiler değistirUmisti. Gece olnyordn. Knrn hava »erinlemisti. Askerler, bn faleı kannm bfl nerlerini seyredecekleri için seviniyorlar, kahve ikramiyle onu ağırlamağa çalışıyorlardı. Askerin biri küçfik bir degirmende kahve çekti. Bir «dnn ateşi üstünde su kaynıyordıı. Bir torbadan bir kaç karanfil tanesi çıkardı, biraz da seneefll ilâve ettl, eetveye attı, kokaln bir kahve plslrdi. Ayşe kahveslni lçti, sonra kflçttk çantasını tekrar açtı, tskambil kftgıtlannı çıkardı, yer« serdl. fçerde, çadırm direğtode asıh bi r asetilen lflmban yanıyordu. Üe asker, merak içinde, taleının etrafını sJmış • • • • • • • • » • • •» » » • • • • • • • • • • • • • • •• • • »••• • • • • • • y ^• • •• • • • • •• •• • • • • • • » • • • » • • » • • • • • » • » • • • • • • •• • • ^ • Halk Sigorta Türk Anonim Şirketinden: • J Kendisini Sigorta Prodüktöru olarak tanıtan Bay AĞA • d k l k Ğ BEY MATm şirketimizle ilgisi obnadığı görülen lüzum üzerine ilân olunur. İ 8029/3402 • İL ••••••••••••••••••••••••••••••••»•»••••••••»* 1 •••! Gıtı» İmlıhanlanna Hazırlama Kurslatı TEKNİK ÖNİVERSITE 1 Eyiüida başlıyor İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrolan (Yaz Temsilleri) Ayse, iskambil kâfıtUnm koynyor, kaldınyor, ellnl sakafıB» korap düşnnflyor, goslerml k*pıy«r, pacmaklanyla esrarengiz isaretler yapıyor, askerlerln kvlsfında aeayip akisler bıraksn Franıızca kelimeler mınldanıyordn. Bütnn bn hareketler, askerlerin merakını dah, fazla gıeıklıyor, sabırsnlıkUnnı artınyordn. Ayse. Halil çavnsa, bl r İskambil kfttıdı tnttnrdn, Ufıdı tersine çevirdi, f»ün» »«ylemeje baslsdı: Kısmetln açık f6rnn«y»r... Tskında sana teğmen yıldıslan v»r... Albsy Hayber'in galebe ç*lsesgins şnphe etmedigi Için, çavnş, Ayşe'nin falını daha akla yakın bnldn. Daha Uerisini de Sgrenmek merakıyla ilive etti: Devam et. Kadın, öteki kâgıtlan d» bir parç» kanstırdıktan sonra: Bn akşam, bnrada, Mehmet Ali camisinde bninndnğnn için istikbalin daha parlak, dedi. GÜVEN DERSHANESİ Bejoğlu, »ğacamii Sakuajaeı Cad.Ho.3 Talefon: 44 47 78 İL 7887/3395 CUNHURITET Nüshası 25 Kuruş S«nailk 6 aylık S aylık TSİ» 40.00 22.00 TorUy» Hartel Lira Kr. Ura Kr. 150.00 80.00 44.00 H AML RUMELİHİSARINDA ET !••••••£ Basaa T» Yayaa Cumhariyet Matbaacılık •« Gazeteetllk Türk Anontm Şirketl Cağaloğlu Balkevl Sokak No. 3941 Sahibl W SHAKESPEARE Türkçesi: Sahneye Koyan: O. Burian M. Ertnğrnl 19 ağustestan 26 ağustosa kadar, her gece saat: 21 de Biletler: 5 liradır. Rumelihisannda ve Dram Tiyatrosunda satılmaktadır. Basm 5081/3437 NİZİME NADt Sarıkamış Askerî Sat. Al. Komisyonundan :