Katalog

IIIIIIILIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIII Sanat Bahisleri I llllElllllllllIIIHIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIHIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllilllllllllllllllIUIlEllll Ravenna mozayikleri sergisi Yazan: Cemal Tollu Dost devletlerle olan kültür mücasebetlerinin hayırlı sonuelanna «ık sık şahit olmaktayız. Bu arada ttalyan kültür heyetir.in çok veTİoıli olduğanu. bu alanda büyük fedakârlıklardan çekinilmedığini bilhassa zikretmek isteriz. Tertipledikleri sergi, konferans ve konserleriyle, guzel bastırılmış Italyanca ve Türkçe broşürleri ile her yıl memleketimizin genç ve yetişkin aydınlanna tahsis ettikleri burslar ile iki memleket arasmda sıkı bir fıkir ve sanat alış verîşı yapılmaktadır. Bu cümleden olarak ben de, memleketimizde çok güzel hâtıralar bırakan Sayın Profesör Rispoli'nin gösterdigi yakın alâka sayesinde, 1956 yılında dâvetli olarak Italyaya gitmiştim. Müze ve sanat çevrelerini tanımak istediğim o günlerde, çahşmalanmı daha ziyade eski ve yeni mozaik sanatı ile, fresk ve yağlıboya eserlerln tamiri işlerinde toplamağı düsünmüstüm. oluyor, fakat ne de olsa yükseklerde oldukları için yakından incelemek imkânı bulunmuyordu. Bu sergi bize bu imkânı geniş Slçude vermektedir. Aynı malzeme ile yapılan, hattâ renklerinin de ashna uygun olduğunu kuvvetle tahmin ettiğim bu kopj'eleri yakından görmek de ayn bir tevk • tir. Bahusus teçhir edilen yerin eski bir Bizans yapısı olması bu İstihkakı buliinmıyanlara da zevki daha çok artırmaktadır. formalitesiz olarak briket, taş Italyanlann, eski eserlerini mu kömürü veya linyit veriliyor hafaza ve tanıtmak yolunda gösÎkinci devre kok kömürü dağı. terdikleri fedak&rlık derecesine varan gayretleri bize örnek oîma tımına dün küçük numaralardan Istihkakt lıdır. Seyahatim esnasında bu a iübaren baslanmıştır. landa gördüklerimden birini bu bir tondan fazla olanlar bâkiye kö Dagıtım rada zikretmek isterim: S. Giovan mürlerinı alacaklardır. ni kihsesi son harbde bombardı günlerini bildiren numaralı Hsteman neticesinde tamamiyle yıkıl ler muhtarhklarca da görünür yer mış ve yeniden yapümıştı. Eski lere asılacaktır. Kok kömürii istihkakı bulunma Sütunlar yerlerine kontnu?, harab halini gösteren resimler duvarlar yanlara müessese depolarından bi da, tekrar yerlerir.i alan mozaik "rer tonluk briket, yüksek kalorili lerle beraber teshir ediliyordu. taç kömürü ve linyit kömürü de Bu kilisenin mozaikleri diğer V. formalitesiü ve serbest olarak da. ve VI. yüzyıl mozaiklerinden fark ğıtılmaktadır. Kömür Tevzi ve Satı? Müessese». h idi. Fırında hazırlanan mozaik kömür parçaları yerine tabiî taşlar kulla si kalorlferli binalardan nılmıştı. Daha ziyade çizginin hâ tahdidini de kaldırmış bulunmak kim olduğu bu eserler oldukça îp tadır. tidsi; saf bir desen karakteri gösBir Avusturya ticaret teriyordu. Jhtlsasım dahilinde olheyeti geliyor madığı için değişik esprideki bu Ticaret Odasından verile n bilgi. mozaikîerin devirlerlni tayin edemezdim. Sadece EZ çok sanat ter ye göre bir Avusturya Tica^t hebiyesi almış bir insan olarak son yetı 12 şubat 1962 tarıhınde menı. «uz bit revk v* heyetan içinde pey leketlmize gelecektir. Heyet, ıkı memiekct arasında tı rettigtm bu tnuhtejem aynlMak i^temiyordum. Böyle ol cari muna«ebetlerın geliçtirilmesj makla befaber, iiç gunden fa«la konusunda is adamlarımılla ttmas kalmaffla ıia imkân yoktu. Faket lar \apacaktır. lllllllllllllllllllliillillillll | BAŞKA MEMLEKETLERDE | HEM T NALINA M1HINA Kokkömürü tevziatına başlandı Hindistanda neler r Zafer Hasan Aybek oluyor 9 î Turist gözü urist gözü Istanbulu nasıl görüyor suallni sorduktan son. ra bu sualin cevaplarını onbes maddede toplıyan blr okurum, bana öyle peldi ki, bir BE ileri gidip kendisini turist yerine koymuş, bizi yarı turist gözü ile, yan kendi gözümüzle görmüs. Çiinkii sayıp döktüğü kusurların hep. si can alacak neviden şeyler. Göze batnMları İçin görenin turist olmasma hacet yok. Okurumıın çok Isabetli, yan yerli ya. rı yabancı tenkidlerini dikkatlc okudum, Hepsi de bir ax himmft ve iyt niyetle, bılhassa anlayışlı davramlırsa kolayca ça. reai balunabilecek şeyler ttıerine. Turist her sp^den ervel. koUylık istiyen. rahatını arı\an ve bunda da yerden eöğe kadar haklı bir kimse oldugu icin tenkidleri elbette sert olur. Onun için, bana övle gelir ki, turistik mesclelerimize bir cıkar yol bulmamız ancak. kendimi. zin de bu meseletltri turist çözü ile çörmemiz, turist diliyle trnkid rtmemiz sayesinde mümkün olabilecektir. Yalnız kendi föılerimizle vörmettin bizi müspet bir gonnet götBremiyeceği, bunca zamanlık tecrübenin \crdifl netice ile belli olınuştur. Tarizmi ^ırekten blr gelir kaynafı haline getirmek icin neler yaomak lâ*tfn. bh neler yâ}»ı?5fuz? Bunlafı blr kâtıt üstiine döker de karsıîastıracak olursak, şimdiye kadar yalnız su dBvmekle vetindiğimiz meydana çıkıverir. Asıl kötüsü stidur: Bu lıedefe ula*mak ici n neler yapılması gerektiiini hepimiz biliyorux da, vine bildiğimizi okumakta de. vaftı edivartız, GUMIenih maksadu bir amma fivayet muhtelil sözünii tıpatıp İçine sı|dıracağınız bu halden daha mükenıme! kalıp bulnnmaz. Doğryiiiııııı »ö>lcmek lâıım gelir^e blıim tuirzm babsi.ıde •tıhdiye kadar yaptığımız, isfti esamnı bir tarafa bırakıp tefer. ruatla uÇraşmaktan ibaret olmuştur. Tnrintik dive adlandırılan filmlerimiz vardır, çören beçenir. Ama aslına bakarsanız. bu film tıpkı bir tivatro dekoru gibidir, Slfi »eni yakar, Içi beni yakar tertibi. Karşıdan baktltınıı zaınan bir cennet bahçe*i. blr seddadi bina, hir sahrah ff. lân. Ama acaba arka taraiınc'a ne \ar di>e bakma\a gelmez ttthUdan pRvandttarla durncuk duran bo>ah tahfatar. Flani bizim paıar gczmelerintiz vardır. Srpctfr. çantalar, yiyeteklerle doidsruiur. coluk çocuk ailece yola çıkılır. otobiis. te tıkıs tıkıg. vapurda sıkls sıkış.' vollarda itis kakıs kırlara ETİdilir. Kan ter, toz toprak içinde, yerlerde yuvak yuvak sürü. niilür. aksama, uykugazhıktan harap küçükİrr kucaklarda ta. sınarak. büyükler >orgnrlnktan ayaklarını sürfiye sfiruye gece yarısına dogru c\e dönülür. Sonra da: Bir daha mı? Tö\belcr tövbenü. yemln, and, $art. Bize geleıı turistler, esefle s^ylemek lfizım, hâlâ böyle eo I«k fWUfu İle pMar £«ttntlsi ne çıkmıs şaskın Istanbuiluya benziyor. Bu isteğime varmak için, îtalya Maarif Vekâleti Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünden ve e/ki bir dostum olan Roma ve havaiisi Eski Eserler Müdürü Prof. Jacopi'den aldığım tavsiye mektuplarından faydalanarak çok kolaylık görmüstüm. Böylece Vatikan Miizesinde Müdür Prof. Filippo Magi delâletiyle bu müzenin mozaik tamir atelyesini, kullandıkları es'.ü ve yeni küçtik renkii tas parçalarını, diğer malzeme ve tatbik eâtlen klâsik usulleri yerinde tetkik imkâmnı buldum. O sırada Raphael salonunun döşeme mozaıkleri tamir ediltnekte idi. Difer 1aİstanbul'un nâzım plânı raftan gtne Prof. Jacopifıin mek bu moıaik yehrinden Için teknik tubu ile Piazza S. Francesco di Pa tarafı He de ilgilenmetfen aynlakesin şeklini alıyor ola'daki Eski Eserler Tamir Ensti mazdım. Günlerimin mühim bir Istanbulun geçici nazım plânı ile tüsüne gitn.iştim. Bu Enstltü, dun kısmını da bu uğurda harcadım. ilgih olarak Beledıyece tertiple. yanın her tarafmdan oğrenır.ek iRavenna Güzel Sanatlar Akade n>tı seminer 22 arahk cuma günu çin gelenlere açik idi. Her memle misinde ayrı bir mozaik şubesi bu bfcşlıyaeak ve 3 gun Bürecektir. ketten irısanlar kursları ve çalıç lunduftu gibi, bif de Mozftik EnsSeminere lmar Ve lskâ n Bakan rnalan takip ediyordu. ltalyan titüsü vatdır. Ba iki müessesenin lığl ilgılileri, Ünıversiteler, Mi. bursu ile orada antik vakolarm ta çahçm»lafını Pruf. ReBato Signo marlar ve Mühendis Odaları Ba. mlrini öğrenmekte olan bir TSrk rini'nin nazik delâîeti !le takip e sın ve Belediye temsilclleri katıgenci de vardı. O intizam. bilgi Ve debildim. Bizans geleneklerine uy lacaklardır. sabır ntiyten çahşmalara hayran gun bir metodla çalışılıyor, eski ltalyan Şehircilik Uzmanı Prof nimustum. Bir tarafta koskoca bir mozaikler kopye ediliyordu. Diğer Pıccinato'nun plânı esa« alınarak Ortaçağ îsa heykeli yatlyor, öt«s jandan da backa memleketlerden hâzırlaDan geçici nâzım plâ n semi de Montegna'mn. îkinci Dünya gelen siparişler karşıtanıyordu. tıerde ilgililere takdim olunacak Prof. Signorlni'nin verdiği mu ve ükirleri gorulacaktır. Geçici Harbinde harap olan bir Mlisedeki freskinin ufaîanmı? parçaları fassal izahâttatı vc tatblkatlndan nâzım plân bu fikirlerın ışığı al. moloz halinde sandıkların içinde çok faydaîandım. Hattâ kullanılan tında son seklini alacak, bilâhare birleştirilmeği bekliyordu. Duec'o1' aletleri »atın aldım ve Belediye Meclisi yetkilerini hfiız nun tahta üzerine yapılmı^ büyük timde bu tnetodla çahşmaÇı duş'J Encümende muzakere ve kabul bir panosu tamir edilmekte idi. Bu nuyordum. Burada B. T. B. dedık edilecektir. büyük sanatçının tamiri biten ay lerl pek adi malzemeden baskasıŞüpheli görülen blr öltim nı grupa ait eserlcri ayrı bir sa nı bulamadığımdan ümitîerim kıolayı londa teşhir edilirken, tamir saf rtldı. Hiç bir tpcrübeye giriçmeBeykoz Savcılığı, çüpheli göru. dim. Bunlar yalın kat alelâde cam halannı gösteren fotoğraflâr da ;n bir ölüm olayının soruşturma. ayrı bir yerde meraklıların tetki lardan ibarettt. Bu cam parçalarında, muhtelif kahnlıkta ve sa'etler sına el koymuş, cesedi otopsi yakine arredilmekte idi. pllmajc üzere morga kaldırtmış. Bu Enstitünün çeşitli çahşmala balinde hazırtanan ve istenilen (51 tır. ç'i ye şekilde kırılabilen mozaik rı ile ilgilenirken, daha ziyade PaKanlıca'da Turan sokağında bir latina'da eski bir Roma yapısının psrçalarinm aialeti yoktu. Mozaik: malzemesi. teknigi ve apartman inşaatında çalıvın Si. duvarında bulunan bir freskin jeen uygun vaslı 23 yaslarındaki Halil Turunç, rinden çıkanlması ameliyesini ta estetiği ile mimariye bir ?anat bölümüdür, e\velâ çok sabah kalktığı raman aynı yatakta kip etmiştim. Bu eserin duvardan yatan Boyabafh Rıza Kocaçar'ın sökülmesini, arkasında kalan es davanıklıdır, Fonra da renkler ta ölü olduğunu gö'rmüş ve durumu ki harcın temizlenerek yeni bir zeliğini hiç bir laman kaybetmez polise bildirmiştir. harç ile dernlr çerçeveye yerleşti ler. Temizlçnmesi kolaydıf. Bu TUza'nın bogazında halif bir çiz rilmesini ve tamir edilmek üzere metiyetleri ile sahatçılara, bazı Bi görüldüğünden. ölüm sebebinin düçük sanat devirlerinde olduğu Enstitüye naklini iki ay müddetle îartı tesbiti içi n Savcılık otopsi yapıltakip ederken, hep bizim Göreme gibi modeleye kapllmamak masına lüzum göstermistir. llgili. fresklerini, harap oltnakta devam ile. belirli renk «ahhlan, kovu ve !er, Rıza ile aynı yatakta yatan açık lekelerin »hengi ile çok güeden diğer eski eserlerimizi dü$ütel plîstik imkânlar rerir. I Haiil'den tüphelenmediklerini ve nürdöm. Çalı$ma tarzı: meTnleketimİTde] nezaret altına almadıklannl sgyBu seyahatimin daha verimli ol emsalirıi gördügümüz eibi, endüs j lemişlprdir. ması için îtalyanın diğer sanat $e triyel bir şekilde olmayıp, yerine 3 s a r h o ş bir taksiyi kaçirtnak hirlerini de görmem lâzımdı. Yol göre teker teker kmlan parçaları istedi masraflannı karşılıyacak cüz'i bir harcın içine, çesitll istikametierGeee saat 22 30 sıralarında Ka. miktar istediğim döviz müsaadesi, de gömmek suretivle işlenir. Düm dıköy'de Acıbademde bir taksiyi o zamanki idare tarafından redde diiz bir sıra gibi deŞil adeta hafif kaçıfmak isteyen üç'sarhoş yakadildiği için. kemerleri sıkmak ve bir kebartms ^uij:. .. L . L . lanmıştır. gibidir. çok mütevazi yaşamak pahasına t Umumî yapıların genis holleri Meh'met Yalçmkaya. Mâlik Tur Assisi, Perugia, Floransa, Arezzo' ve dıs satıhlan tçin, freskten de gay ve Kurettin Çelik ismindeki dan sonra Ravenna ve Venedik ile daha uygun olan mo«aikçiliğin: (iç genç. sarhoş bir vaziyette 19 Padova'yı görebilmiştim. hakiki. kenöine has maliemesi ve ya$lanndaki şoför Selâmi Demir. Aneak üç gün kalablldigim Ra estetiği ile «n*mleketimizde de ge ci'hin otomobilini durduımuşlarvenna'da tam mânasiyle mozaik lipmesl arzu edilirdi. dır. Sarhoşlardan biri şoförü dö. ler cennetinde yaşadım. Bu harika Her zaman gidilio görülmesi ko vüp otornobilden Indirmek mo7aiklerin bir kısmını ve çoğu lav oamıyan bir sanat dünyasını ken diğer ikisi de taksiyi isterkacır. nun ancak frağmanlarını St. lren' finümüze seriveren îtalvan otorite mak istemişlerdif. Bu arada ba deki sergide gördüklerimiz, bana lerine teşekkür etmeliyiz. şından da rak! sisesi ile yaralanan şimdi bir rüya gibi gelen O cenne»oförün feryadına yetisenler. sa. ti hatırlattı. nıklafl vakalamıslardır. S. Vitale kilisesini, onun yânınTuzruhu, Sülfürlk Asit daki Galla Placidia mozolesini, ARALIK 5 RECEP 7 Yeni fiat ve çeçitlerimizi Döme'un yanında bulunan Baptislütfen sorunuz. o tero'yu S. Giovanni ve S. Apolinare kiliselenni, S. Vitale yakınındaki müze ile Archeveche müTEKNtK TtCARET zesinl doyamadan seyretmijtirr». \ T.l<! 12.09 14.2y Ifi 41 18 201 Unkapanı Meydant Şuhu itiraf edeyim ki, bu eserle(Basın 12396/86B9) E. \ Z.S7 7 2B S4S « 0 0 1.39' 2.50 ri görmek hiç şüphe^iz çok tesirli Bugun HindisSoğuk harbin yaYazan: * tan'da resmi dil rattıgı endişelerelarak tanı]an 13 den bunalan dundil me ya nın ya efkârı umumıd a bulunan ve en yesı son sehelerde çok MüslütnanlaHindistan'cia cereyan etmi? olan facıalarılan fa tanda 12 miHon Hİndunun bulun rın konuştuğu ürdu dili yerine, nıasına rağmen, buna benzer lıir bu dilin en çok revaçta bulundu mamen bihaber kalmıstır. 1947 de Hindistan ve Pakistan tek vaka dahi zuhur etmemıştir. ğu Dehli. Utter Pardeş ve Bıhar iki mustakıl devlet halinde teşek Hınduların can ve malları taır.a. gibi eyaletlerde eski Hintçe reskül ettikten sonra, aralanndaki men emniyette olduğu haîde hep nıî dil olarak kabul edilmiş ve bu anlaşmamıi7.1ık:an ortadan kaldır sı musluman halkı kadar rahat }a dili bilmiyenlerin Devlet memu. fiyetlerinde kullanılmayacağı kamak ve barıs içinde beraberce ya şamaktadır. Hın iistan'da bu islâm düsmana rar altına ahnmıstır. Bu karar yu sama^arırtı saslatnök amecıyle 10 otoma.tik. ııisan 1950 de Hint Ba.^bakanı Neh lışmın sebeplerini anlamak için, ^ünden Müslümanlar memuriyellerinder. ru ile Pakistan Başbakanı Lr. a Hinduların din kaidelenne ve ta man deviet kat All Han arasında bir pakt im. rilıl ge'eneklerir.e bır gftz attnak mahrum edilmiı oluyorlar. YukeT>â» sr>ılan eyaletlerde Ordu di'.i 7alanmı=tır. Buna repmen 1961 yı lâzımdır. lın a kadar. Hindistanda Hındul&r Hindu dininin icabı olan kait nin öğretimi yassk edildi'^i için. gayet önemsiz olayları bahane ya sistemı. Hindistan kanunîarına go İslâm kultıirü tamamen yok edil Ali. parak. Müslurr.anlara 563 defa tö re resmen yassk edildıgı halde mek tehlikesine mâruzdur. arrüz «tmi» onlar.n evlerıni ve ış (ii'.en hâlâ mevcuttur. Hindular garh l»îam ÜtıiverçiteMnin eski yerlerini tslan vc yfl*l«ree iîerıci. kendi dinlertne gör*. Mü^lümah, f*ktörü Zakir Hüseyinin Orflu dı ihtijarı. kad;nı ve erkecı öldür. ları Parya'ar gibi dokur.u'.maz bir linın oîret.minin tekrar yapılmamuşîerdir. sınıf telâkkı eder, ellerinden r.e s.nı s°nlamak icm memlekeim bel h banlı 4.S milyon klgiye imzala. Böyle tecavüzlerin fonuncusu, vcmek yer ve ne de sü içerler. tıp Hint Cumhur Ba?kanı Ra.UnIslâm ÜniversHesınin bulunnugu Hinr'.Utan Demirvolu Istasvonların dra Parasart'a birkaç sene cvvel Alıgarh şehrinde yer almıştır Hmt dan <Hinrîu Panı» ve «Musluman verdigi dilekç* cevapjız kalmı?. Hükumetinin verdieı resmi rakam Panı yâni Hitıduların ieebilecekleri su ve Muslümanlaıın içebıie. tır. larâ gore bu kanFiklarda 38 Müslu. Müfrlt Hindular. MüslümanİBnıan öldürülmüş ve l O ki»i yara. cekleri FU olarak iki ayrı yerde O lanmış ve Mü'Himan evlerl yaStııa su satılır. Bir Müslümsn bir Hİn nn di?inden ve tırnagıtırtıın arttı» eriilmıstır. Sebebi, uycbi 5000 Hın. dunun yıyeceklerine el sürecek crarak kendi paralariyle 50 yıl öne kurdukları Aligarh Is'.âm Uni du ve Müslviman talebeden ibaret olursa. ttindu bu yetneg: necis te. ' versitesini kapatmajt ve eğer bıu olon Üniver^ıtc Öğrencı Derneğinin lâkki eder ve bunu yemeü. na imkân oli'iara inmini defeistıf yıllık ^ecimle.inde. kendi aralafln. Garneli Sultan Mahmudun onun deki rekabet ve an)aîama»lık yu. cu vüz yıldn Hindistana yaptıjı mek istıvorlar PBki«tanın kurulnıasına hızmetleri sebk etmis olan zünden. hiç bır HmHu talpbenm akınlardan Hint Muslümanları, Dernett Yöretım Kvıruluna geçılnıe övünerek bahıs ederken bır Hın Mareşal Eyüp Han »ibi Müslü. rniş olmaKidtr. Bovle önemfiz bir du. bunu kendileri içi n bırcr ye man liderlerinin yetisiiği bu ünioiay yuzvinden patlak vercrı arbede nilgi sayar ve kendisinı bu sebep vprsite. aşırı fikirli Hindııların. gö züne batmaktadır. Maksatlafi leritı yedi gün devam etmesi v« di tan doinyı küçük hisseder. Bun Müslümanları rnodern bir ilim ğer çehlfî<?re de birayet ettniş olma dan sonra Hindistanda kurulan ve müeasesesinden mahrum ederek !*ı idarî makamların kayıd.tizlı£ı ve onriokuzuncu yüz 3'il ortalarma onlan cehale! karanlıklannda boğ ' mütecavizlere goz yummasından kadar süren Türk ve tslâm hükü. maktır. ba^ka bir seye atıf edilempz De!metleri Hint tarihi üzerine derin Muslüfnanlar artık Hint Ordu hi'de yayınlanan Hindistan'nın en izler bırakmışlardır. Hindu şöven Birliklerinde ve Poli« te»kilâtında büyük gazetelerinden «Hindistan leri b'i hjki'metleri yabancı ve bi. istihdam edilmemektedirler. zıra Times» gazetesi, Hint Istihbarat rer tahakkum rejimı gibi addeder eskiden Müslümanlar. nüfuslarma Servisınin Hint makamlarını ön. ve sekiz yüz yıl süren İslâm hâki göre, cok tazla sayıda ordu ve po ceden böyle bir facianın jhtima mıyetinden bir aşağılık duygusu lis birliklerine intisap etttıi='erdl. linden haberdar etmış olmasma duj'ar Ve bu duyeudan kurtulmak Bir cemaatin devlet memuriyetrağmen. hükümet tarafından önü için Hindistandaki Müslümsnlara lerinden dinî mülâhazalar yüzün. ne gecilmesi için hiç bir tedbir kajı bır kın be^ler ve bunlan ya devlet alınmadığını ve hattâ bazı yerler busbütun memleketten sürmek ve den mahrum edılme<u ve tahsil, de polisin mütecavizlere yardım yahut kendi camiası içinde erit. kadrolarına tâyfn Işinde. kabiliyet ve ihtisas ölçüleri yeibile ettiğıni yazmaktadlr. mek ister. Bu gnyelerini elde e t . ne dini akideleri mivar olarak n Şubat 1961 d? Jabalpur şehrin. mek için. onlar Hindistanda, Rus. kullar.ılması Hindısfandan gsVrı de ve iki sene önce de Bhopal şeh ların Orta Asyada Turklere karşı hıe bir memlekette görülmemiç. Ruslaş. tır. rinde buna benzer musluman kat takip etmekte oldukları liamları olmuştur. halbuki Neh. tırma siyasetine benzer. bir Hin. Pakistanda Hindular Vekil. seru . Livakat Ali Paktınm imzalan dulaştırma politikasını tatbik et. fir, ve Yük3ek Mahkeme hlkimi dığı 1950 yılından gonra, Pakıs ır.ek azmindedirler: pâyesine ulasırken, Hindistanda yüksek kademelerdeki Müsîüman. ların sayısının günden güne aral nmı dikkati câliptir. Kendisiyle çeşitli râbıtalarla bağlı bulunan Pakistan halkı ve Hükümeti Hint Müslümanlannm mâruz kaldıkları meralime karşı protesto etmekte ise de hâlâ bir netice elde edememistir. Hindls. tan'dan aynlarak Pakistanı vüou. da getirmis ola n 70 milyon Müslü manla bilâhare Pakistana sığınan 9 milyon Musluman mühacirden Hindistanda geriye kalan. bizim de kara gün dostumuz olan ve fakat 330 milyonluk Hindu kitlesi arasında dağınık bir halde bulunan 50 milyon Hintli Müslümanların istikbali maalesef tamamen karan. lıktır. 1 N* zanıan turistik sözlüğ&tnütden «bir çelen pişman bir gclmiyen piıman» diyiminl kaldırmaya mnvaffak olnrsak, o taman Türkiyeyi ruristik memleketler arasına sokmuş oluruz. Ancak o zaman. Yoksa duvarlara dövizler astnak, vitrinlere eski Türk ya. sayısını gösteren öküz arabalı, taş basması resimler koymak, bu ifi karagdt $6stermeU|inden ileri götürmez. Hamdl VAROGLH BİR HAYÂTEN ROMANI: TEŞEKKÜR ölümü ile bizleri sonsuz acı içinde bırakan aile reisimiz HAYDAR ÇEŞMELİ'nin Yusuf Ziya Ortaç •jc Bu kitap hem bir biyoğrafi hem bir romandır. İt Bu kitapta İnönü'nün hayatını. imtihan kâğıtlarına kadar, vesikalara dayanarak bir romaıı gibi okuyacaksınir. •^ BU kitabıtı birinci ve ikinci baskıları on beşer glin içinde satılıp bitmistir. Bugun çıktı fiyatı 5 lira 27 28 90 i f J fkındı ÜÇÜNCÜ BASKISI cenazesine iştirak eden pek sevgili arkadaslanna, Deniıcilik Bankası ve Hastahanesi mensuplarına, çelenk göndermek lutfunda bulunan müessese ve dostlanna, evimize gelmek, telefon, telgraf ve her şekilde büyük acımıza katılmak nezaketini esirgemiyen arkadaslarına. Ekrabalarımı2a, dostlarımıza en derin şükranlarımızı sunanz. (Gumhuriyet 8678) Tanınmıf yazarları toplayan HAFTAUK GAZETE * Yüzlerce Aydının Bildirisi TGR\K GCNEf: Halk Psrtitl halktan nasıl uzaklaçtı? • ABDt tPEKÇt: «11ı ler ne yapmak istiyorlardı? • NtMRT ARZ1K: 1940 50 yı'Unnda lnBnu ve çevresi. • MtîMTAZ SOTSA1,: Anaraga gertl|melerinin (ti*H kalmış rönleri. •• CKTİN ALTAV. AİZ NE8İN, İLHAN SELÇUK, * DOÖAV AVCIOGLf, SABAHATTİN EYÜBOÖLU. MKLIH TCMER. SADCN* AREV Tf ŞEVKİ VANLI'mH yazıları «tt'«HAV» ın karikatürlfert L'muın s«hş merkeri: AKBABA TAYrVEVİ. Divanyolu, Klodfarer caddesi No: 8 1 0 İSTANBUL. Cumhuriyet 8GT4 Ankara Büromazun Yeni adresi Atatürk Bulvarı Xo. 73 Yener Apt. kat 1. daire 3 Tel: İ8M44 18**l 12M» 17S73I Cumhuriyet 0636 ^Mlllllllllllllllllllllllllllll llllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillilllllllllllllllilll llllllllllllllllll!ll!ll!ll!lllllll||l!l|||||lllllll^ Kahveci Iskemlesine yeniden kahr. Memmed akıllı, Memmed KÜKBİ KUMAMM1Z: « ifflNBULUN •O'KIIANF Ayşe telâsla ayrıldı oradaıı. Hnseyin Korkmazgil yeni uyanmıs, mutfağın lâvabosuna eeîmisti el yttz yıkamak üzere. Ilaınal Ve'i çabncak testioini doldurup kösk bahcesinden çık tı. Yamva ge'<1i. Safdan soldan su istcdi'T. Verdi. En sonunda tası doldurup merdivehi yapının ast kıtttia çıktı. tflâhsızm 'Mcnıed'in lanına ?e!di. O sıra K^st^Tîonn'nnun habası da su döUrheçe gitmişti oradan. İ'alnızdılzr. Bir <îahn >iefere suya sen giiece'isin. dedi. Memed sünheyle baklı Ceşmeye, Xİvf? \ e!i göz kırptı. seninki ö\\e istivof! GünlerflenBeri «Seninki, seninki» diyorlardı Kızmış görilndü Bırakın bu seninki llfını be! Canım, ne var? Kötü mü? lyi. kottt. Baha ne el âlemin kızından? Ben kinı olu%orum da mttelâ . O kim olnvorf O da el kapısında. sen de'. Memed dehsetli memnun oiduSu halde. Uıtttnde dormar îorundü. Veliyse. fcveıeliği tutturmustıı. Gafura bir kıcıyar ki. tlk eelditin aünii Gafurnn dırnaksızlığını bep anlattım. Acındı sana. Gafnra da söğdii! du. Kastamonnlannn babası geDemek «Onunki» iBya onnn linciye kadar çenesi dnrmadı sgelmesini istemf?ti? ma, Memed'den de tek lâf alamadı. Veli'nin ne adam «Idnxtn. ğunu biliyorda, anlamıstı iyiKöy mnhtan ellnde tflâhfcıce. Gafnr tırnakııtlık ettlgi sızın Memedin tstanbnl'dan salra arka çıkmış, odaya fdtfirdığı mektupla ldıbıdının kahmüş, birlikte ekmek yemişler, vesinden iceri düşünceli dfitânionra da kumafda jntmlanea celi çirdi. ü*un boylu, knpkuborr parâ istemlşIİ. Verıheyince ru biriydi. Sakalıhı giin aşırı de surat »smii, turda bttrfla ijiletle kazımasa, kırpık bıyı|ı Itri geri lâflar »tivlemi»«i. SimEfîbi beyazı çok sakalı kırkının di kıznan aralarını rapmağa epeyce üstünde olduğuııu açıga calışıyordB ama, gürenilemezvuracaktı. di. Gön gelir işi bonnata caO sırada ldıbıdının kahvesinlısırdı. Zaten dünkü ha*mı Oade kimseler yoktu. lur'la da ranciier dostttı. Her Kahveci ocakta uvukluyorkes onu çevresinl örmft bildu. Uyknln uvkuiıı bakarak. sindi varsın. Görmec çibl şo Buyur raıhtar ağa, diye îsrüniirdfl ama, BCr şeyi çöriirkemlesinden kalktı. da. Hlttnelçi Ki*ın «tthlerdenMuhtar sinirli sinirli taa diberi tntlsluîiın yanından. penbe gitti, hasırh iskemlelerden cereden, taş merdivtnin ba»ınbirini çekip oturdu. dan nastl baktıgını f3rmüyor Kayft içcen mi? muydn? Kıtdı: Aferin sğlum Memcd, afe Kele bi yol soluk alak: rin s»na, Ulan bir kınra «lsa Muhtann öfkesi tuhafına çitbir iki demez verirdim .. ti ldıbıdının torunnnun. Pek Güldü: övie kızmaz. hcrkesi iyi tamr Bağol usta! dı. Demokratların is basına sec Bu haft» «eçli. GeleMİ; tiçi 950 denberi muhtardı. Halk hafta taşerona suyleyip yevnıiPartilileri bile ezmekten yana yenî arttırtacağım yavrum! değiidi ama, köyün ileri selen Shğol usta. Alİfth çalufutia Demokrat ağaları bildiğine bıço«iıfana bafışlasın. . rakmıvorlardı. Bunu Halk ParOüneşin kıpkırmızı tekeri tiil tiüler de hildikleri için, oııa mavlsi dagların utandan gü pek kızmıyorlar, muhtann zarönmüçtü. lflâhsıtın Memed da man raman sert davrsnışlarının ha içlen, çok daha çfiçlü bir nereden geldiğini kestiriyor. hamlevle dnvan örmefe koynl lardı. etarup kestirtneğe hatırlanıyordn ki. mahtar sordn: Bn tflâbnnn Yusuf kayfeye ufrayor mu? ldıbıdının Halll: Ufroyor. dedi. Ne yapacaksın? Elindekl mektübn ğSsteferek: Oğlondan mektup var! ldıbıdının Halil silkindi. Memmet'den mi? Memnıet'den başka oğlu var mı gnrbette? Ne soruyon? Xe azıyor? Ne bilevim ben ne yazdığını? El âlemiıı mektubunu a çıp okuraadım ki. bileyım! Evine haber sal ıla şelsin... <<Ti ııııııııif ııııııııııııı ııııııııifi ırıııııııtıif iMiııııiMiiiııııııırıırıııııırıııııı ııırıı t ıııııırırıı ııııı ıı ı ıııif ıı ııııı IM 1111 ııı 11 IIIIIIIM m ı ııııırııı gibi var mı?» Sıkıntıyla karşı dnvara bak tı. Bayarla Metıderes'in yarlyana asıiı taş bastna resîmlerı. Görmedi. Gördü aslında ama, anlamadı, seçisine varmadı. Memmed yalancı eıkartıfiiştı onu. Memmed'ten bunca zanıan nıektap gelmemesine sevinip darurordn. Detlıek ki, oŞlan İs tanbnlda utndnjtınü bulaınamıs tı, babası, eşşek kafalı babası dedi|ine çelecektl. Gelecek, bir dahaki yil kardeşlerihi Memmed'fe bırakin kendi basın eideeekti Çnhurova'ya. Bu mektıtp, bn uŞar«nı mektnpsa.. Çillıkü mektubn mnhtarlık flâa sında kimgere gdstermedpn ar» Kahveci Beyecanla çıktı kab nıış. okumus. heytii dünmüstti.. \eden. Kaç vakıtlir Ynsnfnn öfian deSil, baltâya sap olttıak, bu mektubn nasıl dört gözle okbma yaıma bile bellemis, beklediğinl bltiyord>ı. Rahvedf. hattâ bu mektuoa bile babası yalnız kahvede değil. lıeraen he na o yaımıstı. Agfi da epeyee nıetı tekmil kSyde bahse lütu havalıydı. Dararelltğı belliyorsulnitlştu Meıaed ttZFrine; haınus. yakında usta olacsk, siin baslnın SelU ınu. değil mi? I'a deiiği artsıcakmı^. Kn çok bi:.banhın e|lüysa fctanhııl tibi Kastamoııuluvla Kastamonulu • yefde delinrfleclılî kabasa girer, bif baltara sap olur, gpmisini nun babası Murat u«tadan sö7 yiirütürdü, Deâilse, çiremez. ediyor. hajırln anıvortln onlagühüıı birinde ya baskatarı ı;i ra. DahaKi \ardı. tstanbttldn bi eski dlrlikten de olup siıısiv^ taşı «opraiı altındı gerıfkten. ri çıkar gelir. ya da oıkln j.ele' dc. Tevatür yıkım, yapıra varcek paran bile olmadı^ındaıi, dı. lstaııbula kara Uuru çelfiı babasınâan vol parası iüterdi. gurbet uşaklarının hiç biri mey dahda kalmıyor, çok *eçmeden Muhtar. oğlanın tstanbul ı m tavlanıyorlar, bovnnları. beğaıbetinde ziyaıı olacaima inanaıı Iarı dönmn gluyortlıı. Kardnslardandl. «Balma oilotiu» de larını alıp ^elmeliydi babası mişti, «Galtir hıalııf, bırak. Son dıı. Gelmeli. sıri sırta \erip t'a GaİEuru köyd#ki. eski Galur bel hstnalıydılar! liyon. Şeher adatnı bozar. Ga îabakasım sıkıntıyla rıkarıp fur ona orda sahap cıkmaz. Se bif cigara yaktı. her aüanıı cin, 'oir ciıı. Aspaplı bir ciH sehcr atfanı;, k'iylü Uıs fartilerinin propasaııdaj.1 ı mını çarpar. Memod üiicriik 6J ılıl mektup iyivdi va. bir yan hâ, hem de parlak. Onun kız datı da cam sıkılıyorda. Mfnı dan kıvmatlı zamaııı simdi. Be nıed lslaııbulda hiç bir bal(a\a ni dintıersen salma. Ö barda sap olmamalı, geri dönflp gel kalsın. sen var git Çnkurovaya. meliydi kByel Memmed kardaşlannın başında <Arkası rar) CUMHURİYET Nüshası 25 Kuru$ Türktye Harirt Lira Kr. Llra Kr. '5.00 130.00 4C.CO 80.00 2296 44.60 Basan v* Vayan Cumhuriyet MatbaaeıhK *• Gazetecilik TOrk Anonim Şirketl CağaloglU Baikevi Sokak No 3941 Sahibi Senelik S aylık S arlık PARASIZ BROSCRÜMÜZÜ İSTEYİNÎZ INTfRNATIONAL OFTICT İNGİLİZCE DERSLERİ İ L . 6!7 atîtil PARASIZ NAZİME NADİ YaH VECDİ Jşlerini fiilen ıdar» eden Mwul MOdOr KÎZILDEMİR Tiirkiye Ögretmenler Bankası Gencl Müdürlüğünden: rfönderilen yazılar konulsun. konulmüeın iade ediltnez. tlânlardan mesutiyet kabul olunmaa. • Abone ve tlan t?lerl ieln. Earîın ti?tQne «Abone» veya «llSn ServisU kayüınıfl kcnması lâîlmdır. SO GAZETE JBASIN AHLAK YASASrNA UYMAYI TAAHHÜT EittttSTİR Mlllll I MÜFETTİŞ ALINACÂE Bankamız Teftiş Heyetine Hukuk, İktisat, Siyasal Bilgiler rakültfeleriyle İktisadî ve Ticarî İlimler Akademelerinden (Yüksek Ekonomi ve Ticaret Okullarındanı mezun bankalarda Müfettişlik yapmış tecrübeli bir Müfettiş alınacaktır. Talip oîanların bizzat veya yazı ile 20/12 1961 tarihine kadar Genel Müdürlüğümüze müracaatleri rica olunur. (Basın 1804812201/8679) CUMHURtYET llftn Tarifesi Baçlık (Maklü) »30 t L . •liA tlncfl «ahifeler ısnntimi» SO TI.. 8S inpı «slıifeler '•anHml) Sî TI». Nışan, Nikah. E\lenme. DoŞum (Maktu) 73 TL. Ölüm. Mevlit, teçekkür (5 santimr kadar maktu) 90 TL. Kayıp (10 kelimc.'. e kadar maktu) 10 TL. İstanbul TUrk • tngiliz Kültür Derneği 1961 1962 Ders Yılı Akşam Kursları tKİNCİ DEVRE Kavıtlar: 16 Aralık 1961 den 23 avalık 1961 akşamına kadar, saat 17,00 •= 19.00 ârası Re?at Bey Apt.. Kamoret sok. N6: 1/2^3, Ayazpaşa'da yapllacaktır. Dersler: Parmakkapı'daki Atatürk Erkek Lisesinde 8 Aralık 1962 de başhyacaktır. İL 58u 8657 ııııııımııu .ıımııııııiiiııııııııımımıııı^