Katalog

CÜMHURtYET Resimli Roman : 178 BAŞKASININ GÜNAHI Çizen: YVES SAYOL Çeviren: Mazhar KUNT j IIIIIIIIMIIIIIIIIIL 27 Eülul 1960 İktisaö i Bahisler Bir kıyaslama Yazan: Mazhar KUNT Bırleşmiş Milletlerce yayınlanan son istatistikler oünya ticaretinin 1950 denberi kaydettiği gelişmeye ait çok ügi çekici rakamlar vermektedir. Dünya ticareti 1950 yılında 61^ milyar dolar ıken, sekiz sene sonra 106.8 milyarı bulmuştur 1959 da bu rakam 114.4 milyar dolara yükselmiştir. Bunların nisbetlerint alırsak dokuz sene içinde dünyn ticareti jüzde 87 ilerleme kaydetmiştir. 1953 yılt gözönünde tutuldu ğu vakit bu gelişme yüzde kırktır. Bu ticaretin konusu olan mallarda 1950 senesine göre vüzde on kadar bir fiyat artışı göze çarpmaktadır. 1953 fiyatları ele alınırsa aksine yüzde iki 'lüşüş vardır. Netice olarak dünya ticaretinin hacmi 1950 • 59 süresi içinde yüzde 69 bir artış göstermektedir 1953 vılı esasına göre arhü vüzde 42 dir. Bu sayılar. dünva alı.ş verişinin iyi bir yolda yürüdüSünü gösteriyor. Bundan arcak sevinç duyabiliriz. Simdi gelelim bizim işlere: dış ticaretimiz, yani ihracatımız 1953 de 1,108 milyar lira iken 1959 da 990 milyon liraya eerilemis. Düşüş nisbeti yüzde 10,6 Oysa ki yukarıda yazdığımız eibi dünya bu süre içinde vüzde 42 f az!a iş yapmış. Bu hesaba «ör? 1959 ria dış ticaretimizin hacmi 1,573 milyar olması eerekirdi. Bir de eşya fiyat seviyeîerine bakalım: 1953 senesindp yüz kuruş olan mal 1959 ria dünya piyasasında 98 kuruşa inmis. Bizde ise 231 kurusa çıkmış! Resmi istatistikler oüyle konuşuyor. Dünya ticaretinde hu gelismenin sebepleri nelerdır? Bir kere imalât sanayii gözönünd? tutuIursa dünya istihsali 1953 denberi yüzde 30 artmıştır. Demek oluyor ki gelişme daha zıyade mamnl madde satışından doğmustur. Bundan başka ham madde istihsali de büyük bir hızla artmış ve bugünkü neticeyi doğurmuştur. Bütün bunlar gösteriyor ki bugün artık mületlerin gittikçe artan ve çeşitlenen medenî ihtiyaçlannı sırf bir kaç ziraî madde ve maden cevheri satmakla karsılamak imkânsızdır. Uaha doğrusu bizim yaptıjımız şekilde imkânsızdır. Çünkü: bizde yüz kişiden yetmişi toprak işleri ile uğraştığı halde yine rte kendi ihtiyacımızı güç karşılıyoruz ve çok defa buğdayımızı hariçten getirtmek lüzumunu duyuyoruz. Amerika ve Kanada gibi ileri memleketlerde bizim yetmiş kişiye karşı on kişi Du işlerle uğraşıyor. Buna ra5mf?n hem kendilerini besliyorlar hem bir kısım memleketlere yiyecek yardımında bulunuyorlar. Fabrika mı kurmadık? Tümen tümen. Ama ne faide bunların çoğu tetkik edilmeden yapılan masraflardı ve bizi borçlandınp dünya karşısında her borçlu gibi boynu bükük hale sokmaktan başka bir şeye yaramadi. Bütün hızımızı ziraî sanayie verecek yerde motör fabrikası tesisine kalktık, hesap makinesi yapmak ıstedik... Daha neler de neler. Bütün bunlara bulaşacak yerde esaslı bir makine fabrikast yapmış olsa idik, hiç olmazsa tesislerin eskiyen parçalarından bir kısmmı burada imal ederdik. İçeriye milyarlarca Türk lirası. harice milyarlarca dolar borç landık. Netice? Netice ortada: dünya ticareti ilerlerken bizimki geriledi. Bu sonuç gelişigüzel fabrika kurmanın memlekete zarar getirmekten başka bir şeye yaramadığını en açık bir şekilde göstermektedir. Onun için bundan böyle her teşebbüsü plâna ve bilgiye bağlamak husuaunda alınan kararı ne kadar övsek yeridir. Plsnsız kâr etmektense plânlt zarara girmek evlâdır. IIIIIIIIIMIIIIIIIII Rarr.el koltuğa çökmüş, elinde Mimi'nin mektubu olduğu halde ağlıyordu. «Kendimden utanıyorum» diyordu... Alexis Mollin, seni buraya göndermekle çok isabet etmiş... Ona cidden minnettarım... Yalnız senden bir rıcam var: Burada olan biteni sakın kendisine söyleme.» Lucien bu hususta söz verdi. Ramel bunun üzerine ayağa kalktı ve Lucien'in elini sıktıktan sonra: •Demin bana bir şeyler söyliyeceğini bildirdin, dedi. Ne imış soyliyeceklerin? Şey... Evvelâ Mimi, Mösy.iMourilla'nın kızı değildir. Mimi sekiz yaşmda iken onu evlât edindi. O zamanlar kızcağız, bizim evden kaçmıştı. Mourilla da tjyatroculuk ediyordu. Mimi böylelikle sahneye çıktı. Ressam: «Zavallı Mimi dedi. Lucien devamla: «Mösyö Alexisye göre Mourıllon bu sebepten u'olayı Mimi'yi size vermek istememiş. Kızı size lâyık bulmuyormuş. Fakat Mimi, bunu başka şekılde izah etti. Guya Mourillon kendi evlâdı elmıyan bu kızın istikbali hakkında karar vermek istemiyormuş. Ama Mösyö Florentin Brossel meseleyi halledeceği vaadinde bulundu. Ramel sordu: «Mösyö Broussel mi dedin? Onu tanıyorum ama Mimi'nin de kendısini tanıdığını bilmiyordum. Tuhaf şey doğrusu.» Ramel bir müddet diişündü, sonra cMimi yetime nıidir?» diye sordu. Lucien de şu cevabı verdi: cAilesi zavallıyı terketmiş. Bir gece onu bize getirmişler ve annemin kendisine bakması için bir hayli para vermiijler... (Arkası var) OKUYUCUURLA Şimdi de Süreyya Prens Orsini'ye yüz vermiyormuş Ûzel bir Eğitim Dünya, Süreyya Orsini masalından bir türlü bıkıp usanmadı. Avrupadan gelen son haberler şimdi de Süreyya'nın Orsini'ye yüz vermediği merkezinde toplanıyor. Bir gazeteci, Süreyya ile Orsini'nin karşüaşışlannı şöyle anlatmakta: «Prens Orsini başını kaldırıp baktı. Bakışları tatlı ve çekici idi. Amma Süreyya onu görmeden geçip gitti. Orsini gözlerini elindeki viski bardağına çevirdi. Bu sefer gözleri dolu dolu idi. Genç erkek, bütün meşhurlar gibi Süreyya'nın da bu otele ıneceğini gayet iyi biliyordu. Ama sanki tesadüfen buraya gelmiş gibi yaptı. Nitekim Süreyya bu otelde iki odalı bir daire tutmuştu. Orsini ise küçücük bir oda bulana kadar akla karayı seçmişti. Fakat ne çâre ki Süreyya onu görmemişti bile... Saat 1.30 da Prenses tekrar salondan geçiyordu. Orsini yerinden kalkacak oldu. Gidip kendisiyle konuşmak istediği besbelü idi. Fakat mahzun ve dalgın gözlerini salonda şöyle bir dojaştıran Süreyya ona b*kmadan çıkıp gitti. Orsini fena halde bozulmuştu, yerine yığılır gibi oturdu.» Bir başka gazeteye göre de Süreyyanın, Şahın kız kardeşi Prenses Eşref ile karşılaşması, eski görümcesine ziyadesiyle dokunmuştur. Hattâ Eşref'in bu karçılaşmadan bahseden mektubunda Sah'a «Süreyya'nın gözîerinde gördüğüm hüznü Farah'm gözlerinde görmesini istemem» diye yazdığı söyleniyor. Radyosu kurulmalı Yepyeni bir Rita Hayvvorth doğuyor Kocasının kolunda, Hoilywoodun meşhur kabaresi «Moulin Rouge» a giren sarışın kadıfı, bh hayır cemiyeti menfaatirıe verilen bu suarede bulunanların dik katlerini çekmişti. Pek çok kimseler birbirlerine: « Kim bu sarışm kadm?» diye sordular. Hemen hemen hiç kim«e o ge nasıl geçirdiniz? Bu «test» imiz yalnız genç kız okuyuculanmız içindir. Kendilerine 10 sual soracağız: Bu 10 sualden, (6) sına «Evet» cevabını verirse niz, kendinizi yazdan en geniş şekilde laydalanmış sayabilirsiniz. «Evet» sa yınız (3) ilâ (6) arasmda ise tatilinizi «normal» geçırmişsiniz, demektir. Vaktiniz boşa gıtmediği için üzülmemelisiniz. Şayet «Evet» sayınız (3) den aşağı ise bu sene tatil ile boş vakit geçirmeyi birbirine karıştırmış olduğunuz anlaşılır. İşte suallerimiz, bakalım bunlardan kaçma «Evet» diyeceksiniz: 1) Saçlarınızı kendi kendinize modaya uydurabildiniz mi? 2) Güneşte güzelce yandınız mı? 3) Yabancı bir lisandan bir şeyler öğrenebildiniz Yazı ce Rita Hayworth'u tanıvamamıştı. 1958 yılının mayıs ayınds, kendisine ilk defa olarak «Atonı bom bası» adım koyan James Hill ile evlendikten sonra Rita, bu şehrin gece hayatından tamamen elini eteğini çekmişti. O tarihten bu yana adını anan da pek olmamıştı doğrusu. Rita, ınsanlardftjı .k^jyikf ve düpe düz gizlerujnrchi.Rf aikirt bu gizlenişin sebebi. bir vakitler yaptığı gibi fotoğrafcılardan goz kenaılarındaki kırışıkları saklamak için değildi. Ünlü yıldız sırf mesut yaşayabilmek için gizleniyordu. Üç yıl önce Amerika kendisine âdeta duşman kesilmişti. Dört ke re evlenmiş ve bir türlü mesut olamadığı dört kocasından da ayrılmıştı. Mukavelelerini bozan Rita mahkemelere düşmüştü. A dının etrafında dönen skandallar bir türlü bitip tükenmek bilO eski günlerde Süreyya ile Orsini bir arada otomobilde mediği içindir ki Amerika halkınm gözünden adamakıllı düşmüşty. Güzel yıldız Ali Han'dan ayrılırken bütün his hayatı kökünden yıkılmıştı. Uğruna pek çok şeyini, feda ettiği bir insandan boşanmak Rita için hiç de kolay olmamıştı. Rejisörkr ve prodüktörler işe başlarını salhyor: « Artık hapı yuttu, diyorlardı. On metreden daha yakın meModa her ;•:!, hcr mevsimde safeden fotoğrafmın çekiimesine sürprizlerle duludur. Bu sürprizrazı olmaz.» Rita için her şeyin yıkılıp gittiği bir sırada, 41 yaşında ve 1.80 boyunda bir erkek evinin kapısını çaldı. Bu. «enaryocu James Hıll idi ve Rita'ya yepyeni bir meslek ile birlikte saadet getirmişti. Rita Hayworth artık uzun yıllar sınejnanın zorladığı itinalı kadın değildir. Sevdiği erkeğin yanmda, hayata ilk atıldığı günlerin küçük dansözüdür sanki. Rita'yı tanıyıncaya kadar bekâr kalmaya kararlı olan Hill, karısını yepyeni filmlere hazırlamsktadır. Onun elinde âdeta yepyeni bir Rita Hayworth doğmaktadır. Rita bu mevzuda çok kısa fakat çok mânalı konuşuyor: « Hill'in elinde bambaşka bir kadın oldum ben. Ömrümde ilk defa olarak bir erkek bana iş ve saadeti birlikte getirdi.» diyor. Ankaradan B. Albayrakoğlu tur. Ankarah okurumuzun ileri sürdüğü teklif, bu bakımdan, üazıyor: Öğretmenlerin köylere dağıla zerinde önemle durulması gere•ak 27 Mayısın önemini anlatma ken bir mahiyet taşımaktadır. arını minnetle karşılanm. An Radyolanmızda bu konuya ayrıyayınlara :ak, kaç tane köye gidebilirler lan yayınlar, bütün • köylülerle kaç saat meşgul o nispet edilirse çok azdır. Bu şart e up onları ne derece aydınlata lar altında daha fazla olmasına lilirler? Bütün bu güzel adımla da imkân yoktur. Onun için, yalrımız kısa olacak ve köylü bir nız köylülere seslenecek bir «emüddet sonra yine yalnız başı ğitim radyosu» kurmak konusubüyük na kalacaktır. Bîzim arzumuz ve nu hemen ele almakta eğişmez kararımız köylüyü ter bir fayda görüyoruz. ketmemek. ona daima yol göster İçişleri Bakam Kızıloğmektir. Bu iş nasıl yapılmalıdır? Anlu'ya açık teşekkür ara radyosunun böyle bir ya•ına zamanı yoksa, akla ilk geVandan Gülhan Umurca yazılen şey, bir «eğitim radyosu» kur yor: maktır, ki bunun yayıniyle Milli Bugünkü hava içerisinde heyeEğitim Bakanlığı uğraşmalıdır. canla milli gururumuzun ve ACöylüye bu radyo vasıtasiyle o tatürk inkılâp ruhunun ölmez uma ve yazma dersleri veril anlanndan birini yaşıyoruz. Semeli ve bu iş için alfabe şeklin nelerdir hasretini çektiğimiz de bir kitap hazırlatılmalıdır. mutlu bir tesadüf bize Türk olEğitim radyosu» köylüye her mak kıvancmı bir kere daha haonuda bilgi vermelidir (sağlık, tırlatıyor. Sanki Gazi zamanınarım, hayvan yetiştirme, ağaç da imiş şibi, bugün de Van Dev ikme, tarih ve ilmi olarak din let Hastahanesinde infraktüsten onulan gibi). Bu radyo, müzik mustarip, tedavi altında bulue de, dinleyiciien» karşısıtıa btt ;:nan eşim Kaymakam Umurca'yı •ük bîr reformla çıkmahdır. En (hal ve hatırını sormak üzere) memli noktalardan biri de bu ziyarete, Vana teşrif etmiş buluadyonun tamamen bağımsız ol nan Dahiliye Vekili M. thsan Kıması, hiç bir şekilde partilerin zıloğlu geliyor. Ne mutlu, ne özötü niyetlerine âlet edilmeme lenen bir gündür. Kendilerine en idir. Bunun için de kanunî her derin hürmet ve teşekkürlerimin ürlü müeyyideler konmalıdır. âlenen iblâğına Heyerli gazetenizin ta%rassutunu rica ederim. Halkımızın büyük bir çoğunlu;unun okuma yazma bilmediği cı bir gerçektir. Millet olarak başımıza gelen felâketlerin hemen hepsi de sıkı sıkıya bununla ilgilidir. Memleket kalkınmasiyle sıkı ıkıya bağlı otan topyekün eğiim konusu, ne yazık ki, en az lgi gören konulardan biri olmuş CEVABIMIZ: CEVABIMIZ. BUGÜNKÜ PROGRAM İSTANBUL 6.56 Açıhş, dıJek ve program 7,00 İki marş 7,05 Paul \Veston Orkestrası 7.15 Saz eserleri 7,30 Karışık sabah müziği 8.00 Haberler 8.15 Plâk dolabından seçmeler . 8.45 Türküler 9,W) Karışık sololar 9,20 Şarkılar 9,40 Dans müziği 10,00 Kapanış. 11,57 Açıhş ve program 12,00 İki marş 12,05 Hafif şarkılar 12,20 Şarkılar (Tülun Korman) 12.45 Küçük Orkestra 13,15 Haberler 13.30 Şarkılar 13,45 Saz eserleri 14,00 1958 JEdinburg Festivalinden 14,50 Konuşma 15.00 Şarkılar ve türküler 15,20 Misafir sanatçılar (Hans Petermandl) 15.40 Hazel Scott Triosu 16.00 Saz eserleri 16,15 Metin Bulut ve arkadaşlan 16,30 Radyo Yuntan Sesler Korosu 17,00 Haftanın bestecisi (M. de Falla) 17,20 Radyo Fasıl Heyeti 18.00 Trafik saati 18,05 tbrahim Işıl e arkadaşları 18,30 Şarkılar (Mustafa Kovancı) 19,00 Çeşitlı stüdyolardan 19,30 Haberler 19,45 Ronnie Munro Orkestrası 20,00 Olaylar ve yankıları 20.15 Gitarist A. Segovia 20,30 Türküler (Neriman Tüfekçi) 20,50 Silâhh Kuvvetler saati 21.00 Küçük Koro 21.30 Şıir dünyamız 21,45 Piyano dünyasmdan 22,00 Çeşitli stüdyolar1 dan 22:.U) Şarkılar (Necmi Rıza Ahıskan) 23.00 Haberler 23,15 Müzik minyatürü 23,40 Dans müziği 23,55 Program 24,00 Kapanıs. ANKARA 6,57" Açılış ve gunün programları 7.00 Türküler ve oyun havaları 7,30 Haberler 7,45 Şarkı demetlerı 8,15 Melodiler 8,45 Evin koşesi 9,00 Kapanış 11.57 Açıhş ve programlar 12,00 Hafif İtalyan melodileri 12,15 Sizin için 12,20 Ziya Taşkent'ten şarkılar 12,45 Haberler 13,00 Öğle konseri 13,15 Turhan Karabulut'tan türküler 13,30 Melodiler 14,00 Kapanış. 16,57 Açıhş ve programlar 17,00 Mediha Fidan'dan şarkılar 17,30 Ella Fitzgerald'dan caz şarküarı 18,00 Saz eserleri ve oyun havaları 18,20 Yaşadığımız günler 18,30 Sizin için 19,00 Haberler 19,15 Nezahat Bayram'dan türküler 19,40 Konser saati 20,00 Olaylar ve yankıları 20,15 Kıbrıs saati 20,30 Necdet Tokathoğlu'ndan şarkılar 21,00 Sohbet 21,15 Klâsik Türk Müziği Korosu 2i,40 Devamı yarın akşam 22,00 Hafif Batı müziği dinleyici istekleri 22,30 Haberler 22,45 Denizcilere ihtar 22.50 Gece konseri 23,20 Dans müziği '24.00 Kapanış. Modanın yeni sürprizleri tçişleri Bakanımızm bu davranışmdan biz de çok duygulandık. Bir Bakanın, iş arkadaşlarından birinin gönlünü alması, daha doğrusu gönlünü fethetmesi, bakınız ne kadar kolaymış! Insanlar kendilerini ancak bu davranışlariyle saydırır ve sevdirirler. Gazi Eğitim Enstitüsü 4) Bir tablo, bir pasta, bir kolye, velhasıl .kendi eiinizle güzel bir iş yapıp yakıştırdınız mi? 5) Bir yün örgüye başlayıp bitirdiniz mi? 6) Fazla kilolarınızı atabildiniz mi? 7) Kravi yüzmeyi (veya yüzmesini) öğrenebildiniz mi? 8) Annenizle bütün yaz gayet iyi anlaştınız mı? 9) Güvenilir bir arkadaş edinebi'diniz mi? 10) Kendinize r.isanla • nabileceğiniz bir arkadaş huldunuz mu? Kanal altında cadde Venedık şehrinin yeni plânında büyük kanalın altından bir cadde geçirümesi kararlaştırılmış tır. Çünkü. eskiden düşünülen köprülerin kanalın güzelliğini bo zacağı anlaşılmıştır. len incelemek hiç şüplıesiz ki çok tatlı bir çeydir. Bir ÖP ba karsınız, arayıp da kesin hir şekil veremedıginiz şey karşınıza çıkıverir. Belki bu sefer de öyle olur. Yeni sürprizleri şöyle bir karıştırahm isterseniz: * Rob üstünden, ayni kumaştan bir kazak. Yakası kendi kumaşından ama yün (lâstik örgü) örgü gibi. Kocaman, dik bir gemici yakası şekünde. Yani dik, geriye dönük iki kat. Bütün hüner kumaşı örşü gibi yol yol bü zebilmekte tabii. îjs Açık, uçuk bei rengi şömizye robun belinde deri kemer. Ama tokası bugüne kadar görriüklerimizle ölçülemiyecek ktdar iri. Kemer değil de tokası gözü çekiyor. :•; Ekose döpıyesin ceketinin etek ucunda, kol kenarında kendinden geniş saçaklar.. > Beyaz yün ]erse blüz (şc, ! c mizye) un yakasında eteğinkumaşından bir kravat (tıpkı erkek kravatı gibi). * Blüz eteği, yaka, kol kenarlannda kumaşından kesüerek yapılmış dilimler. Asıstan Alınacaktır: Enstitümüz fransızca bolumune 875 sayılı tebliğler dergısinde yaztli şartlara göre imtihanla asistan alınacaktır. tmtihan 24 Ekim 1960 pazartesi günü saat 8.30 da yapılacaktır. steklilerin; Diploma, nüfus cüzdanı örneğı, iki yıl başarı ile öğ•etmenlik j'aptıklarını gösteren belge ve iki adet vesikalık fotoğaflarını dilekçelerine bağlayıp en geç 17 ekim 1960 tarihine kadar Enstitümüz Müdürlüğüne göndermeleri ilân olunur. (44267) Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığmdan: Fakültemizin Matematik Koluna tahditsiz olarak, Fizik, Kimya ve Tabiiyo Kollarına seçme imtihanı ile belli sayılarda öğrenci alınacaktır. Aday kaydına 15 Eylulde başlanacak, 15 Ekim saat 17 de son verilecektir. Fizik ve Kimya kollarına girmek istiyenlerin seçme imtihanı 19 Ekim 1960 günü saat 9 da, Tabiiye koluna gireceklerin seçme imtihanı ise 20 Ekim günü saat 9 da yapılacaktır. İsteklilerin bir dilekçe, Devlet lise mezuniyet belgesi ve 8 foto ile şahsen veya posta vasıtasiyle Fakültemize başvurmaları. (44S50) Muadeletitasdıklidir. FRANSIZCA İNGILİZCE ilk kısımda başlar. Yeni şubeler için öğrfencı kaydma devam ediliyor. tlk ve Orta ücretjerinde tenzilât. Otobüs servisi vardır. Telefon: 44 11 59 Yatılı Yeni Kolej Yatısız OSCAR : TAKSOI. Sıraserviler 8 BAY işte Dior'un saşırtıcı bir yeniliği: Akşatn elbisesinin sırtıntla çapraz tck askı. Uca fiyonk ile tnt•nrulmas, Orauzdan sarkan uznn kolyenin ucu da bn fivonkta, P A T T I 3 8 KADIN &ATLAMAK ÜZEGE OLAN ffÜNÜ Ç£KÎ$TİRERl=K YASIIAAO4N HIŞIMlA & £ ' PROF. NtMBÜS'ün MACERALARI :